Vitamin C và những điều cần biết pps

Vitamin C và những điều
cần biết
Vitamin C có tên quốc tế là acid ascobic được Albert Szent
Gyorgyi chiết xuất vào năm 1928, là một vitamin tan trong
nước, rất cần thiết cho người và động vật.
Vitamin C chủ yếu có trong thực vật (trong các rau quả tươi), có ít
trong động vật, hiện đã tổng hợp được vitamin C hấp thu dễ dàng
qua niêm mạc ruột non, phân bố tới hầu hết các mô, đặc biệt tuyến
yên, thượng thận, não.
Vitamin C không tích lũy trong cơ thể, thải trừ chủ yếu qua nước
tiểu dưới dạng đã chuyển hóa. Nếu cơ thể thiếu hụt vitamin C sẽ
gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm như xuất huyết, loãng xương
nhưng nếu bổ sung quá nhiều lại gây ra nhiều tác dụng không
mong muốn.
Nhu cầu và khả năng hấp thu
Với người trưởng thành, làm việc bình thường, nhu cầu vào
khoảng 35 - 60mg mỗi ngày. Khi làm việc ở môi trường có nhiệt
độ cao, nhu cầu tăng lên 150 - 180mg. Tuy nhiên, nhu cầu vitamin
C tăng lên rất cao ở những người cao tuổi, phụ nữ có thai và cho
con bú, người bị nhiễm khuẩn, nhiễm virut, hút thuốc lá, nghiện
rượu, suy dinh dưỡng, ung thư, đái tháo đường
Vitamin C là vitamin tan trong nước, chủ yếu có trong thực vật
(trong các rau quả tươi), có ít trong động vật, hiện đã tổng hợp
được, hấp thu dễ dàng qua niêm mạc ruột non, phân bố tới hầu hết
các mô, đặc biệt tuyến yên, thượng thận, não. Nó không tích lũy
trong cơ thể, thải trừ chủ yếu qua nước tiểu dưới dạng đã chuyển
hóa.
Đối với vitamin C dược phẩm, khả năng hấp thu phụ thuộc vào
liều lượng đưa vào, khả năng hấp thu đạt 100% với liều 30 - 60mg,
nhưng khả năng hấp thu giảm dần với liều cao hơn. Những người
có bệnh đường tiêu hóa, đái tháo đường khả năng hấp thu sẽ

giảm.



Vai trò của vitamin C
Vitamin C có vai trò rất quan trọng với cơ thể như tham gia tạo
colagen và một số thành phần tạo nên các mô liên kết ở cơ, da
xương, mạch máu; tham gia vào các quá trình chuyển hóa của cơ
thể như protid, lipid, glucid; tham gia vào quá trình tổng hợp một
số chất như catecholamin, hormon vỏ thượng thận; tăng tạo
interferon, làm giảm nhạy cảm của cơ thể với histamin chống
stress nên giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể; kết hợp với vitamin
A, vitamin E chống ôxy hóa bằng cách trung hòa các gốc tự do sản
sinh ra từ các phản ứng chuyển hóa, nhờ đó bảo vệ được tính toàn
vẹn của màng tế bào; đặc biệt vitamin C có vai trò rất quan trọng
trong việc hấp thu sắt của cơ thể, vì khi vào trong cơ thể chỉ có sắt
hóa trị 2 dễ dàng được hấp thu, còn sắt hóa trị 3 muốn được hấp
thu phải được chuyển thành hóa trị 2, mà quá trình chuyển này cần
có sự xúc tác của vitamin C nên nếu thiếu vitamin C sẽ dễ gây
thiếu máu do thiếu sắt, do vậy khi uống viên sắt cần uống kèm với
vitamin C. Ngoài ra, vitamin C còn làm tăng tỷ lệ hấp thu calci vào
cơ thể, tăng mật độ xương cột sống và cổ xương đùi, giảm các triệu
chứng đau loạn dưỡng do phản xạ.
Nếu thiếu vitamin C, tùy theo mức độ thiếu và thời gian thiếu mà
có thể gặp một số bệnh như mệt mỏi, yếu thành mạch, chậm lành
vết thương, viêm lợi, chảy máu chân răng, xơ vữa động mạch, đục
thủy tinh thể, viêm khớp, thoái hóa khớp, loãng xương, dễ làm gãy
xương ở người già và phụ nữ có thai hoặc cho con bú.
Tuy nhiên cần lưu ý, nếu dùng vitamin C liều cao liên tục, bạn có
thể gặp các tác dụng không mong muốn như loét dạ dày, tá tràng;

viêm bàng quang, tiêu chảy, tăng tạo sỏi thận và gây bệnh gút, có
thể gây ra hiện tượng ức chế ngược nếu ngừng đột ngột.
Tốt nhất là uống ngay sau khi ăn, chia làm nhiều lần trong ngày,
không uống vào buổi tối vì gây mất ngủ. Không sử dụng liều cao
cho các bệnh nhân có tiền sử sỏi thận, thiếu hụt G6PD, người có
bệnh thalasemi.
Vài điểm cần chú ý ở trẻ em
Trong cơ thể chúng ta, nhất là cơ thể trẻ em, chỉ cần một lượng
vitamin nói chung và vitamin C nói riêng rất nhỏ, nhưng nếu thiếu
chúng sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển của cơ thể, đặc biệt là
sự phát triển của trẻ nhỏ.
Điều đáng lưu ý là vitamin C rất không bền, dễ hòa tan trong nước
và dễ bị phân hủy ở nhiệt độ cao cho nên những thức ăn được chế
biến sẵn hoặc để lâu ngày đều bị mất vitamin C; bên cạnh đó
vitamin C là vitamin tan trong nước nên không tích lũy trong cơ
thể, vì vậy nó cần được cung cấp hàng ngày.
Cách cung cấp vitamin C tốt nhất cho cơ thể nói chung và cho cơ
thể trẻ em nói riêng là thông qua ăn uống, vì nó có rất nhiều trong
rau xanh, củ quả tươi như cam, cà rốt, cà chua nhưng với điều
kiện là hoa quả phải còn tươi và cần cho trẻ ăn nhiều loại rau quả
khác nhau.
Đối với bà mẹ đang cho con bú cần ăn nhiều rau quả hơn để tăng
lượng vitamin C qua sữa, nếu người mẹ không đủ sữa hoặc nuôi
con bằng sữa ngoài cần phải bổ sung nguồn vitamin C bằng hoa
quả tươi, nếu trẻ không chịu ăn nhiều thì có thể cân nhắc sử dụng
viên vitamin C, nhưng khi sử dụng các thuốc này nhất thiết cần có
ý kiến của các chuyên gia y tế.