GIAO THOA SÓNG
I. MỤC TIÊU
a. Về kiến thức
- Rèn luyện kĩ năng phân tích bài toán dựa vào đề ra và các hiện tượng vật lý
để thành lập mối quan hệ giữa các phương trình đã học.
b. Về kĩ năng
- Vận dụng được các biểu thức làm các bài tập đơn giản và nâng cao về hiện
tượng cộng hưởng trong SGK hoặc SBT vật lý 12.
II. CHUẨN BỊ
Giáo viên:
Học sinh:
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY
1. Ổn định tổ chức lớp
2. Các hoạt động lên lớp
Hoạt động :
Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên
Bài 1: Tại t = 0 đầu A của một sợi dây
dao động điều hòa với phương trình u =
5cos(
π
10
πt +
2
) cm. Dao động truyền
trên dây với biên độ không đổi và tốc độ
truyền sóng là v = 80 cm/s.
a. Tính bước sóng.
b. Viết phương trình dao động tại
điểm M cách A một khoảng 24
cm.
Nội dung bài
Hướng dẫn giải:
a. Tần số:
ω v
f = = 5(Hz)
λ = = 16(cm).
2
π f
b. Sóng truyền từ A đến M nên dao động tại M chậm pha hơn dao
động tại A
khi đó:
A M M A
2 x 2 .24 5
> = - = (10 t + ) - 10
2 16 2
t
M
5
u 5 os(10 t- )
2
c
(cm). Thời gian sóng truyền từ A đến M là:
x
Δt = = 0,3(s)
v
. Vậy
phương trình dao động tại M là:
M
5
u 5 os(10 t- )
2
c
với t ≥ 0,3 (s).
Hoạt động :
Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên
Bài 2: Tại hai điểm
21
SS vµ
trên mặt
chất lỏng có hai nguồn phát sóng dao
động theo phương thẳng đứng với các
phương trình lần lượt là
2
50cos
11
tau
và
tau 50cos
22
. Vận tốc truyền sóng
trên mặt chất lỏng là
scmv /100
. Khi
đó trên mặt chất lỏng xuất hiện các gợn
lồi và gợn lõm hình hypebol xen kẽ
nhau. Một điểm M trên mặt chất lỏng
cách các nguồn
21
SS vµ
lần lượt là
21
dd vµ
. Chọn đáp án đúng:
A. Đường trung trực của
21
SS
thuộc gợn
lồi
B. Đường trung trực của
21
SS
thuộc gợn
lõm
C. Để M là một điểm nằm trên vân cực
đại (gợn lồi) thì
Zkcmkdd 14
21
D. Để M là một điểm nằm trên vân cực
tiểu thì
Zkcmkdd 14
21
Nội dung bài
Hướng dẫn
+ Bước sóng:
cm
srad
scmvvT 4
/50
2
./100
2
+ Dao động tại M do nguồn
1
S
gửi tới:
1
11
2
2
50cos
d
tau
MM
+ Dao động tại M do nguồn
2
S
gửi tới:
2
22
2
50cos
d
tau
MM
+ Độ lệch pha của hai dao động đó là:
2
2
21
dd
a) Khi điểm M nằm trên đường trung trực của
21
SS
thì
21
dd
do đó, độ lệch pha bằng:
12
2
22
2
21
k
k
dd
nên đường trung trực của
21
SS
không thuộc gợn lồi
hay gợn lõm.
b) Để M là một điểm nằm trên vân cực đại (gợn lồi) thì
2.k
Zk
2.
2
2
21
kdd
cmkddkdd 14
4
1
2121
(1)
c) Để M là một điểm nằm trên vân cực tiểu (gợn lõm) thì
.12 k
Zk
.12
2
2
21
kdd
cmkddkdd 14
4
1
2
1
2121
(2)
Hoạt động :
Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên
Nội dung bài
Hướng dẫn giải:
Hoạt động : Củng cố, dặn dò
Hoạt động của học sinh Hoạt động của giáo viên
Ghi nhận công việc ở nhà.
Giao việc cho học sinh.
Nội dung bài
Chuẩn bị lý thuyết cho bài tự chọn tiếp theo.
Hoạt động : Rút kinh nghiệm sau bài dạy