Việc phải làm ngay khi bị nổi mề đay docx

Việc phải làm ngay khi bị nổi mề đay
Tuy là một bệnh da phổ biến, rất dễ nhận biết nhưng lại
khó phát hiện nguyên nhân dù đã làm đầy đủ các xét
nghiệm.


Ảnh minh họa
Những hiện tượng ban đầu chính là có những vùng da sẩn
đỏ, ngứa và khó chịu. Mề đay là một phản ứng viêm của
da, có cơ chế phức tạp, trong đó có sự can thiệp của chất
trung gian hóa học chính là histamin.
Có nhiều yếu tố gây bệnh (bên trong, bên ngoài cơ thể, cơ
địa) và trên một bệnh nhân, nhiều khi không chỉ có một mà
gồm nhiều yếu tố cùng kết hợp.
Diễn biến bệnh
Cấp tính: xảy ra đột ngột và biến mất nhanh sau vài giờ
hoặc vài ngày, hay gặp ở người trẻ và nguyên nhân thường
gặp là do thức ăn hoặc thuốc.
Mãn tính: kéo dài trên 6 tuần, đa số là tự phát (vô căn),
trường hợp này phải dựa vào những nghiên cứu thật công
phu, tỉ mỉ mới có thể tìm được nguyên nhân.
Thuốc chống dị ứng chỉ giải quyết được triệu chứng tạm
thời. Muốn điều trị hiệu quả thì cái chính là phải tìm cho ra
nguyên nhân, đôi khi không mấy dễ dàng.
Các dạng mề đay
Mề đay thông thường: bệnh bắt đầu đột ngột, rầm rộ ở bất
kỳ vùng da nào trên cơ thể với những sẩn phù có màu hồng,
đặc biệt rất ngứa và có thể hợp lại thành mảng có giới hạn
rõ lan rộng khắp người. Sau vài phút hay vài giờ thì lặn
mất, không để lại dấu vết. Phát ban có thể lặn ở chỗ này và
nổi ở chỗ khác.

Phù mạch (còn gọi là phù Quincke): nổi ban đột ngột làm
sưng to cả một vùng (mí mắt, môi, bộ phận sinh dục ngoài,
niêm mạc…), cho cảm giác căng nhiều hơn ngứa, có thể
kèm theo nổi mề đay. Nếu phù ở lưỡi, thanh quản, hầu sẽ
gây suy hô hấp, phải xử trí cấp cứu.
Da vẽ nổi: còn gọi là mề đay giả. Nếu dùng một vật đầu tù
xát nhẹ lên da, vài phút sau, trên mặt da sẽ nổi gồ lên một
vệt màu hồng. Có thể đi kèm nổi mề đay.
Ngoài ra mề đay còn có những dạng khác như: sẩn nhỏ, sẩn
– mụn nước hay xuất huyết.
Mề đay hay phù Quincke có thể đi kèm với những triệu
chứng toàn thân như: sốt, đau khớp, rối loạn tiêu hóa, nhức
đầu và nặng nhất là trụy tim mạch (sốc phản vệ) cần phải
xử trí cấp cứu.
Điều trị bệnh mề đay
- Tốt nhất là loại bỏ yếu tố gây bệnh nếu biết.
- Tránh một số thức ăn, một số thuốc có thể gây dị ứng.
Tránh các chất kích thích như: gia vị, rượu, trà, cà phê…
Trong cơn cấp:
- Ăn nhẹ, giảm muối.
- Trường hợp gây ngứa, khó chịu nhiều, có thể dùng giấm
thanh pha trong nước ấm (1 phần giấm 2 phần nước) để
thoa hay tắm.
- Tránh dùng thuốc mỡ kháng histamin (phenergan) thoa vì
dễ gây viêm da dị ứng. Mỡ corticoides ít hiệu quả, có thể
gây một số tác dụng phụ (nhất là khi thoa trên diện tích quá
lớn).
Thuốc corticoides (uống hay tiêm) chỉ nên dùng trong điều
trị mề đay cấp, nặng, kèm phù thanh quản. Một số trường
hợp nổi mề đay do viêm mạch, mề đay do chèn ép không

đáp ứng với các thuốc kháng histamin thông thường, không
nên dùng để điều trị mề đay mạn tính tự phát.
Đối với mề đay mãn tính: vì thường có liên quan tới các
bệnh lý bên trong nên bệnh nhân cần đến bác sĩ chuyên
khoa khám, làm thêm các xét nghiệm cần thiết để tìm đúng
nguyên nhân và có cách điều trị thích hợp