Bài giảng hóa học Hợp chất của nhôm

TiÕt 52:
TiÕt 52:


Hîp chÊt cña nh«m
Hîp chÊt cña nh«m
I. Nh«m oxit.
I. Nh«m oxit.
II. Nh«m hi®roxit.
II. Nh«m hi®roxit.
III. Muèi nh«m.
III. Muèi nh«m.
I. Nh«m oxit.
I. Nh«m oxit.
-
-
TÝnh chÊt vËt
TÝnh chÊt vËt
lý:
lý:


Lµ chÊt r¾n, kh«ng tan, kh«ngt¸c dông víi
Lµ chÊt r¾n, kh«ng tan, kh«ngt¸c dông víi
n íc. T
n íc. T
0
0
nc
nc
> 2000

> 2000
0
0
C.
C.
-
-
Tr¹ng th¸i tù nhiªn:
Tr¹ng th¸i tù nhiªn:
+ Tinh thÓ Al
+ Tinh thÓ Al
2
2
O
O
3
3
khan: cã trong c¸c lo¹i
khan: cã trong c¸c lo¹i
®¸ quý
®¸ quý
(corindon, rubi, saphia).
(corindon, rubi, saphia).
+ QuÆng nh«m: quÆng boxit.
+ QuÆng nh«m: quÆng boxit.
I. Nh«m oxit.
I. Nh«m oxit.
I. Nh«m oxit.
I. Nh«m oxit.
I. Nhôm oxit.

I. Nhôm oxit.
1. Tính bền:
1. Tính bền:




Là hợp chất rất bền.
Là hợp chất rất bền.
- Al
- Al
2
2
O
O
3
3
là hợp chất ion rất bền vững.
là hợp chất ion rất bền vững.
(t
(t
0
0
nc
nc
> 2000
> 2000
0
0
C mà không bị phân huỷ).

C mà không bị phân huỷ).
- Sự khử Al
- Sự khử Al
2
2
O
O
3
3
thành Al không thể sử dụng
thành Al không thể sử dụng
các chất khử thông th ờng nh H
các chất khử thông th ờng nh H
2
2
, C, CO ở
, C, CO ở
bất kỳ nhiệt độ nào.
bất kỳ nhiệt độ nào.
I. Nh«m oxit.
I. Nh«m oxit.
2. TÝnh chÊt l ìng tÝnh.
2. TÝnh chÊt l ìng tÝnh.
- Lµ oxit baz¬ khi t¸c dông víi axit m¹nh:
- Lµ oxit baz¬ khi t¸c dông víi axit m¹nh:


Al
Al
2

2
O
O
3
3
+ HCl
+ HCl
→
→


- Lµ oxit axit khi t¸c dông víi dung dÞch baz¬
- Lµ oxit axit khi t¸c dông víi dung dÞch baz¬
m¹nh:
m¹nh:


Al
Al
2
2
O
O
3
3
+ NaOH
+ NaOH
→
→
AlCl

3
+ H
2
O
6
2 3
NaAlO
2
+ H
2
O
2
2
I. Nhôm oxit.
I. Nhôm oxit.
3.
3.
ứ
ứ
ng dụng:
ng dụng:
- Đá quý đ ợc sử dụng làm đồ nữ trang,
- Đá quý đ ợc sử dụng làm đồ nữ trang,
chế tạo chi tiết trong các nghành kỹ
chế tạo chi tiết trong các nghành kỹ
thuật chính xác nh chân kính đồng hồ,
thuật chính xác nh chân kính đồng hồ,
máy phát lade.
máy phát lade.
- Nhôm oxit lẫn tạp chất đ ợc sử dụng

- Nhôm oxit lẫn tạp chất đ ợc sử dụng
làm vật liệu mài.
làm vật liệu mài.
II. Nh«m hi®roxit.
II. Nh«m hi®roxit.
- ChÊt kÕt tña keo, mµu tr¾ng.
- ChÊt kÕt tña keo, mµu tr¾ng.
- §iÒu chÕ:
- §iÒu chÕ:
Muèi nh«m + dung dÞch baz¬.
Muèi nh«m + dung dÞch baz¬.


Al
Al
3+
3+
+ OH
+ OH
-
-


→
→




(võa ®ñ)

(võa ®ñ)
3
Al(OH)
3
II. Nh«m hi®roxit.
II. Nh«m hi®roxit.
1. TÝnh bÒn:
1. TÝnh bÒn:




Lµ hîp chÊt kÐm bÒn.
Lµ hîp chÊt kÐm bÒn.


Al
2
O
3
+ H
2
O
2
3
Al(OH)
3
→
→
T

0
II. Nh«m hi®roxit.
II. Nh«m hi®roxit.
2. TÝnh chÊt l ìng tÝnh.
2. TÝnh chÊt l ìng tÝnh.
- T¸c dông víi axit:
- T¸c dông víi axit:


Al(OH)
Al(OH)
3
3
+ HCl
+ HCl
→
→




Al(OH)
Al(OH)
3
3
+ H
+ H
+
+

→
→




Al(OH)
Al(OH)
3
3
nhËn proton nªn cã tÝnh chÊt
nhËn proton nªn cã tÝnh chÊt
baz¬.
baz¬.
3
3
AlCl
3
+ H
2
O3
Al
3+
+ H
2
O3
II. Nh«m hi®roxit.
II. Nh«m hi®roxit.
2. TÝnh chÊt l ìng tÝnh.

2. TÝnh chÊt l ìng tÝnh.
- T¸c dông víi baz¬:
- T¸c dông víi baz¬:


Al(OH)
Al(OH)
3
3
+ NaOH
+ NaOH
→
→


Al(OH)
Al(OH)
3
3
+ OH
+ OH
-
-


→
→

Al(OH)
Al(OH)
3
3
= HAlO
= HAlO
2
2
.H
.H
2
2
O
O


HAlO
HAlO
2
2
.H
.H
2
2
O
O


+ OH

+ OH
-
-


→
→


Al(OH)
Al(OH)
3
3
nh êng proton nªn cã tÝnh chÊt axit
nh êng proton nªn cã tÝnh chÊt axit
NaAlO
2
+ H
2
O
AlO
2
-
+ H
2
O
AlO
2
-
+ H

2
O
2
2
2
III. Muối nhôm.
III. Muối nhôm.
1. Nhôm sunfat.
1. Nhôm sunfat.
Phèn chua (muối kép kali và nhôm ngậm n ớc)
Phèn chua (muối kép kali và nhôm ngậm n ớc)


K
K
2
2
SO
SO
4
4
.Al
.Al
2
2
(SO
(SO
4
4
)

)
3
3
.24H
.24H
2
2
O
O


(KAl(SO
(KAl(SO
4
4
)
)
2
2
.12H
.12H
2
2
O)
O)
2. Nhôm clorua AlCl
2. Nhôm clorua AlCl
3
3
:

:


Dùng làm chất xúc tác trong công nghiệp chế
Dùng làm chất xúc tác trong công nghiệp chế
biến dầu mỏ và tổng hợp nhiều chất hữu cơ.
biến dầu mỏ và tổng hợp nhiều chất hữu cơ.
Câu hỏi 1:
Câu hỏi 1:
Nhôm oxit:
Nhôm oxit:
A. Là oxit axit B. Là oxit l ỡng tính
A. Là oxit axit B. Là oxit l ỡng tính
C. Là chất rắn màu trắng không tan trong n
C. Là chất rắn màu trắng không tan trong n
ớc
ớc
D. Chỉ phản ứng với axit
D. Chỉ phản ứng với axit
E. Cả B và C
E. Cả B và C
Hãy chọn đáp án đúng.
Hãy chọn đáp án đúng.
Câu hỏi 2:
Câu hỏi 2:
Để nhận biết Mg, Al
Để nhận biết Mg, Al
2
2
O

O
3
3
, Al, thuốc thử duy
, Al, thuốc thử duy
nhất là:
nhất là:
A. dd axit HCl đặc B. dd NaOH đặc
A. dd axit HCl đặc B. dd NaOH đặc
C. dd AlCl
C. dd AlCl
3
3
D. dd CuCl
D. dd CuCl
2
2
E. H
E. H
2
2
O
O
Hãy chọn đáp án đúng.
Hãy chọn đáp án đúng.
Nêu hiện t ợng và viết các ph ơng trình phản
Nêu hiện t ợng và viết các ph ơng trình phản
ứng xảy ra.
ứng xảy ra.
Câu hỏi 3:

Câu hỏi 3:
Viết các ph ơng trình hoá học (có ghi rõ điều
Viết các ph ơng trình hoá học (có ghi rõ điều
kiện của phản ứng nếu có) hoàn thành sơ đồ
kiện của phản ứng nếu có) hoàn thành sơ đồ
chuyển hoá sau.
chuyển hoá sau.
Al
Al




Al
Al
2
2
O
O
3
3






AlCl
AlCl
3

3




Al(OH)
Al(OH)
3
3






KAlO
KAlO
2
2
Al
2
O
3




NaAlO
NaAlO
2

2
NaAlO
NaAlO
2
2
Bµi tËp:
Bµi tËp:
Bµi 2, 5 (Tr. 129, 130 – SGK).
Bµi 2, 5 (Tr. 129, 130 – SGK).