Chuyên đề: Giúp học sinh nắm vững kiến thức từ loại (phần danh từ, động từ, tính từ ) trong môn tiếng việt lớp 4 - 5

Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
I- V TR CA GV TIU HC TRONG VIC DY TING VIT
NểI CHUNG V DY T LOI NểI RIấNG:
- Chỳ ý n trỡnh ting m ca hc sinh (HS) l mt trong
nhng nguyờn tc c thự ca dy hc mụn Ting Vit (TV ) tiu hc
.Dy hc mụn TV ũi hi giỏo viờn (GV ) phi tỡm hiu, nm c nng
lc s dng TV ca cỏc em. ng thi ,khi dy mi mt kin thc, k
nng TV, GV cn bit HS ó c hc v nm kin thc k nng ú n
mc no iu chnh, la chn cỏc phng phỏp, bin phỏp dy hc
hp lớ.
- Trong mụn TV, ni dung T loi (phn danh t (DT ), ng t
(T), tớnh t (TT) c a vo ging dy trong phõn mụn Luyn t v
cõu t u nm lp 4 (t tun 5 tun 12 ). Lờn lp 5 HS c cng c
li kin thc t loi trong 2 tit LTVC ca tun 14. õy l mt mng kin
thc tng i phc tp khụng ch vi HS m vi c GV trong lnh vc
chuyờn sõu, nhm ỏp ng nhu cu tip th ca cỏc i tng HS khỏ
gii.
- vic dy hc ni dung t loi t hiu qu ,ngi GV cng cn
nm rừ thc trng dy hc ni dung ny.
II - THC TRNG CA VIC DY NI DUNG T LOI ( phn dt,
t, tt ) TIU HC :

- HS nm vng kin thc v t, to nn tng cho vic phỏt trin v
s dng ngụn ng ngy mt phong phỳ, thỡ vic ging dy ni dung t loi
l mt vn khụng th xem nh. Nhng trờn thc t, nhiu GV c theo
hng dn hon thnh y cỏc bi tp v coi nh th l xong, m khụng
quan tõm xem, sau bi hc, cỏi gỡ cũn ng li trong HS v cỏc em ó vn
dng bi hc y nh th no. ú l lớ do khin nhiu HS khi hc lờn n lp
5 m kin thc v t loi vn cũn rt mi m.
- Thc t cng cho thy, GV cng gp nhiu khú khn, lỳng tỳng v

ó cú nhng nhm ln khi ging dy ni dung ny .S d nh vy l do khi
xột t loi cho nhng t c th ,GV thng da vo ngha ch khụng nm
c ht cỏc du hiu hỡnh thc t loi. M ngha ca t loi khụng phi lỳc
no cng d xỏc nh. Mt t c th ch s vt hay hot ng , trng thỏi hay
c im , tớnh cht khụng phi lỳc no cng cú th tỡm ra ngay c. S
khỏc nhau v ngha hay cú du hiu hỡnh thc i kốm nh th no ụi khi
GV cng khụng nm c.
III- BIN PHP THC HIN :
Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
1
Giúp học sinh nắm vững kiến thức từ loại (Phần Danh từ, Động từ, Tính từ )
trong môn Tiếng Việt lớp 4.
1- Nắm vững kiến thức về từ loại :
Bên cạnh việc giúp HS nắm vững kiến thức về từ (từ đơn, từ phức, từ
ghép, từ láy) đã được học trong 4 tuần đầu, GV cần cung cấp cho HS đầy đủ
các kiến thức về từ loại (phần DT, ĐT,TT ), yêu cầu HS nắm chắc khái niệm
về DT, ĐT, TT (học xen kẽ trong phân môn LTVC từ tuần 5 tuần12 ),
biết thế nào là cụm DT, cụm ĐT, cụm TT ( học trong loạt bài về câu kể :
Câu kể : Ai làm gì ? (tuần 17 ); Câu kể : Ai thế nào ? (tuần 21 ); Câu kể : Ai
là gì ? (tuần 24 ).
Để làm được vấnđề này, đòi hỏi GV phải nắm chắc các kiến thức về
từ loai. (phần DT, ĐT,TT ). Cụ thể :
1.1)Danh từ (DT ): DT là những từ chỉ sự vật ( người, vật, hiện
tượng, khái niệm hoặc đơn vị )
V.D :
- DT chỉ hiện tượng : mưa, nắng , sấm, chớp,
- DT chỉ khái niệm : đạo đức, người, kinh nghiệm, cách mạng,
- DT chỉ đơn vị : Ông, vị (vị giám đốc ),cô (cô Tấm ) ,cái, bức, tấm, ;
mét, lít, ki-lô-gam, ;nắm, mớ, đàn,
Khi phân loại DT tiếng Việt, trước hết , người ta phân chia thành 2 loại :

DT riêng và DT chung .
- Danh từ riêng : là tên riêng của một sự vật ( tên người, tên địa phương,
tên địa danh, )
- Danh từ chung : là tên của một loại sự vật (dùng để gọi chung cho một
loại sự vật ). DT chung có thể chia thành 2 loại :
+ DT cụ thể : là DT chỉ sự vật mà ta có thể cảm nhận được bằng các
giác quan (sách, vở, gió ,mưa, ).
+ DT trừu tượng : là các DT chỉ sự vật mà ta không cảm nhận được
bằng các giác quan ( cách mạng, tinh thần, ý nghĩa, )
Các DT chỉ hiện tượng, chỉ khái niệm, chỉ đơn vị được giảng dạy trong
chương trình SGK lớp 4 chính là các loại nhỏ của DT chung.
+ DT chỉ hiện tượng :
Hiện tượng là cái xảy ra trong không gian và thời gian mà con người có
thể nhận thấy, nhận biết được. Có hiện tượng tự nhiên như : mưa , nắng,
sấm, chớp, động đất, và hiện tượng xã hội như : chiến tranh, đói nghèo,
áp bức, DT chỉ hiện tượng là DT biểu thị các hiện tượng tự nhjên ( cơn
mưa, ánh nắng, tia chớp, ) và hiện tượng xã hội (cuộc chiến tranh, sự đói
nghèo, ) nói trên.
+ DT chỉ khái niệm :
Chính là loại DT có ý nghĩa trừu tượng ( DT trừu tượng- đã nêu ở trên).
Đây là loại DT không chỉ vật thể, các chất liệu hay các đơn vị sự vật cụ
§µm ThÞ Ng©n - Gi¸o viªn trêng tiÓu häc Hoµng Hoa Th¸m - ¢n Thi - Hng Yªn .
2
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
th ,m biu th cỏc khỏi nim tru tng nh : t tng, o c, kh
nng, tớnh nt, thúi quen, quan h, thỏi ,cuc sng, ý thc , tinh thn,
mc ớch, phng chõm,ch trng, bin phỏp, ý kin, cm tng, nim
vui, ni bun, tỡnh yờu, tỡnh bn, Cỏc khỏi nim ny ch tn ti trong nhn
thc, trong ý thc ca con ngi, khụng vt cht hoỏ, c th hoỏ c.

Núi cỏch khỏc, cỏc khỏi nim ny khụng cú hỡnh thự, khụng cm nhn trc
tip c bng cỏc giỏc quan nh mt nhỡn, tai nghe,
+ DT ch n v :
Hiu theo ngha rng, DT ch n v l nhng t ch n v cỏc s vt.
Cn c vo c trng ng ngha , vo phm vi s dng, cú th chia DT ch
n v thnh cỏc loi nh nh sau :
- DT ch n v t nhiờn : Cỏc DT ny ch rừ loi s vt, nen cũn c
gi l DT ch loi. ú l cỏc t : con, cỏi , chic; cc, mu, ming; ngụi,
tm , bc; t, quyn, cõy, ht, git, hũn ,si,
- DT ch n v o lng : Cỏc DT ny dựng tớnh m, o m cỏc
s vt, vt liu, cht liu, VD : lng, cõn, yn, t, một thc, lớt si,
gang,
- DT ch n v tp th : Dựng tớnh m cỏc s vt tn ti di
dng tp th , t hp. ú l cỏc t :b, ụi, cp, bn, ti, n,dóy, bú,
- DT ch n v thi gian:Cỏc t nh: giõy, phỳt , gi, tun, thỏng,
mựa, v, bui,
- DT ch n v hnh chớnh, t chc:xúm, thụn, xó, huyn,
nc,nhúm, t, lp , trng,tiu i, ban, ngnh,
*Cm DT:
- DT cú th kt hp vi cỏc t ch s lng phớa trc, cỏc t ch nh
phớa sau v mt s t ng khỏc lp thnh cm DT. Cm DT l loi t
hp t do DT v mt s t ng ph thuc nú to thnh.
Trong cm DT, cỏc ph ng phn trc b sung cho DT cỏc ý ngha
v s v lng. Cỏc ph ng phn sau nờu lờn c im ca s vt m DT
biu th hoc xỏc nh v trớ ca s vt y trong gian hay thi gian.
1.2) ng t ( T ): T l nhng t ch hot ng, trng thỏi ca s
vt.
V.D : - i, chy ,nhy, (T ch hot ng )
- Vui, bun, gin, (T ch trng thỏi )
*My lu ý v T ch trng thỏi :

- c im ng phỏp ni bt nht ca T ch trng thỏi l : nu nh T
ch hot ng, hnh ng cú th kt hp vi t xong phớa sau (n xong,
Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
3
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
c xong , ) thỡ T ch trng thỏi khụng kt hp vi xong phớa sau
(khụng núi : cũn xong, ht xong, kớnh trng xong, ). Trong TV cú mt s
loi T ch trng thỏi sau :
+ T ch trng thỏi tn ti (hoc trng thỏi khụng tn ti) :cũn,ht,cú,
+ T ch trng thỏi bin hoỏ : thnh, hoỏ,
+ T ch trng thỏi tip th : c, b, phi, chu,
+ T ch trng thỏi so sỏnh : bng, thua, hn, l,
- Mt s ni T sau õy cng c coi l T ch trng thỏi : nm,
ngi, ng, thc, ngh ngi, suy ngh, i ,ng , ln, lờ, vui, bun , hi hp,
bn khon, lo lng, Cỏc t ny cú mt s c im sau :
+ Mt s t va c coi l T ch hnh ng, li va c coi l T
ch trng thỏi.
+ Mt s t chuyn ngha thỡ c coi l T ch trng thỏi (trng thỏi
tn ti ).
VD : Bỏc ó i ri sao Bỏc i! (T Hu )
Anh y ng tui ri .
+ Mt s t mang c im ng phỏp ca TT ( kt hp c vi cỏc t
ch mc )
- Cỏc ngoi T sau õy cng c coi l T ch trng thỏi ( trng thỏi
tõm lớ ) : yờu, ghột , kớnh trng, chỏn, thốm,, hiu, Cỏc t ny mang c
im ng phỏp ca TT, cú tớnh cht trung gian gia T v TT.
- Cú mt s T ch hnh ng dc s dng nh mt T ch trng thỏi.
VD : Trờn tng treo mt bc tranh.
Di gc cõy cú buc mt con nga .

- T ch trng thỏi mang mt s c im v ng phỏp v ng ngha
ging nh TT. Vỡ vy, chỳng cú th lm v ng trong cõu k : Ai th no ?
*Xem thờm v T ni ng v T ngoi ng :
- T ni ng :L nhng T hng vo ngi lm chr hot ng
( ngi , ng, ng, ). T ni ng khụng cú kh nng cú b ng ch i
tng trc tip m phi cú quan h t.
V.D1 : B m rt lo lng cho tụi
Tni ng Q.H.T B ng
- T ngoi ng : l nhng T hng n ngi khỏc, vt khỏc
( xõy, phỏ, p , ct, ). T ngoi ng cú kh nng cú b ng ch i tng
trc tip.
V.D2 : B m rt thng yờu tụi.
Tngoi ng B ng
- phõn bit T ni ng v T ngoi ng, ta t cõu hi : ai ?
cỏi gỡ ? ng sau T. Nu cú th dựng 1 b ng tr li trc tip m khụng
Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
4
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
cn quan h t thỡ ú l T ngoi ng (V.D2), nu khụng c thỡ ú l
T ni ng (V.D 1)
Hi : yờu thng ai ? > yờu thng tụi.
Lo lng cho ai ? > lo lng cho tụi.( khụng th hi : lo lng ai ? )
*Cm T:
- T thng kt hp vi cỏc ph t mnh lnh ( phớa trc )v mt s
t ng khỏc to thnh cm T .Cm T l loi t hp t do T vi mt
s t ng ph thuc nú to thnh. Nhiu T phi cú cỏc t ng ph thuc
i kốm, to thnh cm T mi trn ngha.
Trong cm T, cỏc ph ng phn trc b sung cho T cỏc ý ngha:
quan h thi gian; s tip din tng t ;s khuyn khớch hoc ngn cn

hnh ng; s khng nh hoc ph nh hnh ng, Cỏc ph ng phn
sau b sung cho T cỏc chi tit v i tng, hng, a im, thi gian,
mc ớch, nguyờn nhõn, phng tin v cỏch thc hnh ng.
1.3) Tớnh t (TT) : TT l nhng t miờu t c im hoc tớnh cht ca
s vt, hot ng, trng thỏi,
*Cú 2 loi TT ỏng chỳ ý l :
- TT ch tớnh cht chung khụng cú mc ( xanh, tớm, sõu, vng, )
- TT ch tớnh cht cú xỏc nh mc ( mc cao nht ) (xanh lố,
tớm ngt, sõu hom, vng tanh, )
* Phõn bit t ch c im, t ch tớnh cht, t ch trng thỏi :
- T ch c im :
c im l nột riờng bit, l v riờng ca mt mt s vt no ú ( cú
th l ngi, con vt, võt, cay ci, ). c im ca mt vt ch yu l
c im bờn ngoi, (ngoi hỡnh ) m ta cú th nhn bit trc tip qua mt
nhỡn, tai nghe, tay s, mi ngi, ú l cỏc nột riờng , v riờng v mu sc ,
hỡnh khi, hỡnh dỏng, õm thanh, ca s vt . c im ca mt vt cng cú
th l c im bờn trong m qua quan sỏt,suy lun, khỏi quỏt, ta mi cú
th nhn bit c. ú l cỏc c im v tớnh tỡnh, tõm lớ, tớnh cỏch ca mt
ngi, bn, giỏ tr ca mt vt
T ch c im l t biu th cỏc c im ca s vt, hin tng nh
ó nờu trờn.
VD : + T ch c im bờn ngoi : Cao, thp, rng , hp, xanh, ,
+ T ch c im bờn trong : tt ,ngoan, chm ch, bn b,
- T ch tớnh cht :
Tớnh cht cng l c im riờng ca s vt, hin tng (bao gm c
nhng hin tng xó hi, nhng hin tng trong cuc sng, ), nhng thiờn
Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
5
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.

v c im bờn trong, ta khụng quan sỏt trc tip c, m phi qua quỏ
trỡnh quan sỏt, suy lun, phõn tớch , tng hp ta mi cú th nhõn bit c.
Do ú , t ch tớnh cht cng l t biu th nhng c im bờn trong ca s
vt, hin tng.
VD : Tt, xu, ngoan, h, nng ,nh,ssõu sc, nụng cn, suụn s, hiu
qu, thit thc,
Nh vy, i vi HS tiu hc, khi phõn bit ( mt cỏch tng i) t
ch c im v t ch tớnh cht, GV cú th tm thi cho rng : T ch c
im thiờn v nờu cỏc c im bờn ngoi , cũn t ch tớnh cht thiờn v nờu
cỏc c im bờn trong ca s vt, hin tng. Mt quy c mang tớnh s
phm nh vy c coi l hp lớ v giỳp HS trỏnh c nhng thc mc
khụng cn thit trong quỏ trỡnh hc tp.
- T ch trng thỏi :
Trng thỏi l tỡnh trng ca mt s vt hoc mt con ngi, tn ti
trong mt thi gian no ú. T ch trng thỏi l t ch trng thỏi tn ti ca
s vt, hin tng trong thc t khỏch quan.
VD : Tri ang ng giú .
Ngi bnh ang hụn mờ.
Cnh vt yờn tnh quỏ.
Mt tri to ỏnh nng rc r.
Xột v mt t loi, t ch trng thỏi cú th l T, cú th l TT hoc
mang c im ca c T v TT ( t trung gian ), song theo nh nh
hng trong chng trỡnh SGK, cp tiu hc , chỳng ta thng nht ch xp
chỳng vo nhúm T HS d phõn bit.
*Cm TT: Tớnh t cú th kt hp vi cỏc t ch mc nh : rt, hi, lm ,
quỏ, cc kỡ, vụ cựng, to to thnh cm tớnh t ( kh nng kt hp vi
cỏc ph t mnh lnh ( nh T ) ngay trc nú l rt hn ch )
Trong cm TT, cỏc ph ng phn trc cú th biu th quan h thi
gian; s tip din tng t, mc ca c im, tớnh cht, s khng nh
hay ph nh.Cỏc ph ng phn sau cú th biu th v trớ, s so sỏnh, mc

, phm vi hay nguyờn nhõn ca c im, tớnh cht.
2.Nghiờn cu k ni dung cn ging dy :
Trong chng trỡnh SGK, mi ni dung DT, T, TT u cú loi bi
cung cp kin thc mi v thc hnh luyn tp. Do ú,khi x lớ cỏc loi bi
ny (k c trong cỏc ni dung tng t khỏc ) ,GV cn lu ý mt s im
sau :
Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
6
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
- Khi hng dn mc I ca bi hc trong SGK (Nhn xột ), GV cn
ch ng dn dt , gi ý cho HS trao i chung lp t ú rỳt ra nhng
im cn ghi nh v kin thccỏch nhanh gn ( trỏnh phõn tớch ng liu quỏ
k, mt nhiu thi gian ).
- Trong quỏ trỡnh luyn tp (mc III ), GV cú th nhc li mt s kin
thc liờn quan HS thc hin bi tp; T chc HS lm bi theo hỡnh thc
trao i nhúm ( trờn c s vn dng kin thc ó hc , kt hp t hc v
giỳp ln nhau hon thnh nhim v c giao).
i vi lp cú nhiu i tng HS yu, HS cũn hn ch v TV, GV
cng cn chỳ ý hng dn HS nm vng yờu cu ca bi tp, lm th trờn
lp mt phn hoc mt bi c th ( trc khi yờu cu HS lm vo bng
nhúm hoc v BT, v nhỏp, ).
3. T chc ging dy theo trỡnh hc tp ca HS :
Vic t chc ,hng dn HS thc hin cỏc cõu hi v bi tp nhỡn
chung khỏ thun li. V c bn, GV cú th thc hin tun t nh gi ý
SGV.Tuy nhiờn, GV cng cn lu ý thc hin theo chun KTKN, khụng nờn
ỏp dng mt ni dung ging dy cng nh mt ch thc hnh cho ton
lp, dn n s quỏ ti i vi cỏc i tng HS yu , HS cũn hn ch v
TV.
3.1) i vi i tng HS khỏ gii :

Nu i tng HS ca lp ch yu l HS khỏ gii, cỏc em thc hin
cỏc nhim v rt nhanh v khỏ chớnh xỏc. i vi i tng ny, GV cú th
b sung yờu cu cỏc em c phỏt trin t duy v vn t.
VD : Trong bi Tớnh t (TV 4- Tp 1-Tr.110) :
- phn Nhn xột, BT 2 cú th b sung t ng Nhng lõu i vo yờu
cu c). Sau khi HS trỡnh by kt qu ỳng, cú th yờu cu HS tỡm nhng t
ng ng ngha vi cỏc t ng cỏc em va tỡm c trong bi, chng hn :
+ Th trn : nh ( nh bộ, )
+ Vn nho : con con ( be bộ, )
- BT 1 phn Luyn tp, sau khi HS tỡm c cỏc TT trong on vn,
khc sõu tỏc dng ca cỏc TT va tỡm c, cú th yờu cu HS tr li cõu
hi : Nhng t ng ú b sung ý ngha cho t ng no ? Chỳng cú tỏc
dng gỡ ? Nu khụng cú nhng TT ú , on vn s th no ?
- BT 2 phn Luyn tp, nờn nờu yờu cu v hng dn HS t cõu hi
gi t c c im ca bn ( ngi thõn ) hoc cõy ci mt cỏch phong
phỳ, sinh ng.
3.2) i vi i tng HS TB, yu :
Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
7
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
Nu i tng HS ca lp ch yu l TB, yu, GV cn da vo c
im ca HSv c im ca tng bi tp, ca c bi dy cú nhng iu
chnh cho phự hp.
Chng hn, bi Tớnh t nờu trờn, cú th gim khú cho HS yu , HS
trung bỡnh nh sau :
- Ng liu cho phn Nhn xột v bi tp cho phn Luyn tp cú dung
lng khỏ ln. HS trung bỡnh ,yu thng cú k nng c chm, nh vy s
nh hng n thi gian thc hin nhim v ca tit hc. khc phc tỡnh
trng ny, khi hng dn phn ny, GV nờn gi mt HS cú kh nng c lu

loỏt c on vn, nhng HS khỏc c thm theo. Nu lp khụng cú HS c
tt, GV cú th c on vn trc lp.
- Cỏc yờu cu ca BT 2 (Phn Nhn xột ) khụng c sp xp theo trỡnh
t trc sau ca cõu chuyn. Vỡ vy, lm bi tp 2, HS yu phi c
truyn ớt nht 4 ln ( lt u c theo lnh BT 1, lt 2 lm ý a, lt 3 lm
ý b, lt 4 lm ý c). Nh vy s mt quỏ nhiu thi gian. tit kim thi
gian (gim ớt nht 1 ln c truyn ), v cng l cỏc em c lm theo
mc t d n khú, cú th o li trỡnh t cỏc yờu cu trong SGK : c b
a. mc c) a Nhng ngụi nh lờn trc Vn nho cho ỳng trỡnh t
trong chuyn, a c cm Dũng sụng Quy- dng x thay cho Dũng sụng.
Nh vy, yờu cu BT 2 s l :
Tỡm cỏc t trong cõu chuyn trờn miờu t :
a) Hỡnh dỏng, kớch thc v cỏc c im khỏc ca s vt:
- Th trn.
- Dũng sụng Quy- dng x.
- Nhng ngụi nh.
- Da ca thn R- nờ.
- Nhng vn nho.
b) Mu sc ca s vt :
- Nhng chic cu .
- Mỏi túc ca thn R- nờ.
c) Tớnh tỡnh ,t cht ca cu bộ Lu- i .
Thụng thng, khi iu chnh nh trờn, HS lm bi thun li hn
( lm nhanh hn ).Nu HS lm bi quỏ chm, GV cú th gi 1 HS khỏ lm
mu cho trng hp u tiờn.
Khi hng dn HS tỡm t,GV cn cho HS phỏt hin v trớ ca t va
tỡm c bng cỏch t cõu hi, VD : T miờu t c im nh em va tỡm
c ng v trớ no ?( ng sau t ch s vt ). T ú cỏc em hiu, thao
tỏc cn thc hin l: Tỡm trong nhng t ng lin sau t ch s vt, t no
miờu t c im thỡ ghi li. GV cng cú th gi ý bng cỏch t cõu hi :

Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
8
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
c boa l mt th trn nh th no ? ( HS tỡm t trong truyn tr li ).
GV ghi mu lờn bng.
Sau khi HS lm xong bi tp 2, GV nờn cht ý : Cỏc t cỏc em va
tỡm c yờu cu a) v b) miờu t c im, tớnh cht ca ngi v s vt.
ú l nhng TT.
Vi BT 3, HS hiu k ,nờn yờu cu HS so sỏnh : i li vi i li
nhanh nhn. HS s phỏt hin t nhanh nhn b sung ý ngha cho t i li.
Qua ú GV cht li : BT 3, t nhanh nhn miờu t c im cho hot
ng i li; nhanh nhn l TT.
chuyn tip sang phn ghi nh, GV cú th hi : Qua BT 2 v 3,
em hóy cho bit th no l TT ?
- Phn Luyn tp : BT 1 cú th hng dn cỏch lm tng t nh BT 2
phn Nhn xột v ch yờu cu HS thc hin phn a) theo ỳng chun
KTKN, khuyn khớch HS khỏ gii lm c phn b).
BT 2, HS yu thng t cõu khụng ỳng yờu cu. GV nờn hng
dn trỡnh t cỏc thao tỏc cn thc hin , nh : xỏc nh ý, xỏc nh TT cn
dựng ri mi t cõu theo ỳng yờu cu ca bi.
GV nờn nờu cỏc cõu hi gi ý nh :
- Em t cõu núi v ngi bn hay ngi thõn ?
- Bn em cú hỡnh dỏng th no ? ( gy, cao, mnh khnh, )
- Tớnh tỡnh ca bn y th no ? ( hin, chm ch, thng thn, )
Em hóy t cõu núi v c im (tớnh tỡnh, hỡnh dỏng, t cht, )
ca bn ú.
Nu HS t cõu sai ng phỏp , GV cú th giỳp cỏc em sa li bng
cỏch a v mu cõu ó hc : Ai th no ?
3.3.i vi nhng lp cú nhiu i tng HS: Tu theo tng c

im, hon cnh c th m ta cng linh ng iu chnh ni dung, phng
phỏp, cỏch thc tin hnh a ra nhng yờu cu c th ti tng i tng
HS theo tinh thn trờn.
Phng phỏp hng dn HS lm BT phự hp vi c in trỡnh
ca cỏc em ( bỏm theo chun KTKN ) s to iu kin cho tt c HS t
lm bi, t i n vi li gii ỳng. HS khỏ gii s c quan tõm vi
nhng nhim v mi sau khi ó hon thnh bi tp. HS trung bỡnh, yu
c phỏt trin t duy v ngụn ng, nm c kin thc , k nng qua
vic thc hin cỏc thao tỏc, tr li cỏc gi ý. Cỏc em s khụng b ri vo
tỡnh trng luụn phi th ng chp nhn ỏp ỏn qua bi cha ca bn v
ca GV.
4.Cung cp mt s mo giỳp HS phỏt hin nhanh cỏc DT, T,TT d ln
ln :
Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
9
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
Khi ging dy ni dung t loi (cng nh cỏc ni dung khỏc ), ngoi
vic nm vng kin thc, mi GV cng cn nghiờn cu v tỡm ra cỏc mo
giỳp HS d dng phõn bit cỏc kin thc d ln, cỏc mo ny ta cú th a
vo trc tip trong quỏ trỡnh hng dn HS lm bi tp.
phõn bit cỏc DT, T,TT d ln ln, ta thng dựng cỏc phộp liờn
kt ( kt hp ) vi cỏc ph t.
*Danh t :
- Cú kh nng kt hp vi cỏc t ch s lng nh : mi, mt, hai, ba,
nhng, cỏc, phớa trc ( nhng tỡnh cm, nhng khỏi nim, nhng lỳc,
nhng ni au, )
- DT kt hp c vi cỏc t ch nh : ny, kia, y, n ,ú, phớa sau
( hụm y, trn u ny, t tng ú, )
- DT cú kh nng to cõu hi vi t nghi vn no i sau ( li ớch

no ? ch no? khi no? )
- Cỏc T v TT i kốm : s, cuc, ni, nim, cỏi, phớa trc thỡ to
thnh mt DT mi ( s hi sinh, cuc u tranh, ni nh, nim vui, )
- Chc nng ng phỏp thay i cng cng dn n s thay i v th
loi:
V.D: Sch s l m sc kho. ( sch s (TT) ó tr thnh DT )
* ng t :
- Cú kh nng kt hp vi cỏc ph t mnh lnh : hóy , ng , ch,
phớa trc ( hóy nh, ng bn khon, ch hi hp, )
- Cú th to cõu hi bng cỏch t sau chỳng t bao gi hoc bao lõu
(TT khụng cú kh nng ny ) (n bao gi? ch bao lõu? )
*Tớnh t :
- Cú kh nng kt hp c vi cỏc t ch mc nh : rt , hi, lm,
quỏ, cc kỡ, vụ cựng, (rt tt, p lm, )
* Lu ý : Cỏc T ch cm xỳc ( trng thỏi ) nh : yờu, ghột, xỳc ng,
cng kt hp c vi cỏc t :rt, hi, lm, Vỡ vy,khi cũn bn khon
mt t no ú l T hay TT thỡ nờn cho th kt hp vi hóy, ng ,
ch, Nu kt hp c thỡ ú l T.
5.T chc ỏnh giỏ kt qu hc tp theo ỳng chun KTKN :
Sau mi tit hc, c bit l sau mi mt ni dung , GV cn t chc
ỏnh giỏ kt qu hc tp ca HS cng c, un nn kp thi.
ỏnh giỏ kt qu hc tp ca HS mt cỏch kp thi cng l cỏch
chỳng ta t ỏnh giỏ cht lng gi dy ca bn thõn, t ú cú th kp thi
Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
10
Giỳp hc sinh nm vng kin thc t loi (Phn Danh t, ng t, Tớnh t )
trong mụn Ting Vit lp 4.
rỳt kinh nghim, iu chnh ni dung ,phng phỏp ging dy cho hp lớ,
giỳp HS lnh hi kin thc y v r dng hn.
VI- NHNG IM CN LU í KHI GING DY PHN MễN

LTVC NểI CHUNG V DY NI DUNG T LOI NểI RIấNG :
1.Yờu cu v kin thc khi dy phn LTVCch yu l nhng k nng
dựng t , t cõu. Tuy vy, khụng th trỏnh khi vic dựng n mt s ớt cỏc
thut ng ca ngụn ng hc cú trong cỏc ni dung m tiu hc cỏc em
cha c hc . Vỡ vy, cn lu ý :
- Vic xỏc nh cỏc thut ng y nu cú cng phi c lm ti mc
ti gin v khụng nht thit phi hon ton chớnh xỏc.
- Khụng nờn t ý thờm thut ng hoc nh ngha. SGK cha núi n
B ng, nh ng , Hụ ng, thỡ trong ging dy cng khụng yờu cu HS
phõn bit cỏc kiu cu to ny.
2. Khi HS lm cỏc bi tp c th, GV t chc cho HS lm bng nhiu
hỡnh thc khỏc nhau nh :
- Lm trờn bng lp v bng con.
- Lm theo nhúm hoc cỏ nhõn.
- Lm trong giy nhỏp v v bi tp (VBT cú th s dng nh phiu
hc tp)
- Lm trờn phiu hc tp.
3. Cú nhng bi tp khụng ch cú mt gii ỳng duy nht, trong nhng
trng hp y, GV phi khộo lộo xỏc nhn cỏc li gii ỳng v ng viờn
kp thi nhng li gii hay.
4. SGV ch l ti liu tham kho cú tớnh cht nh hng, vỡ th GV cn
khai thỏc trit SGK song phi linh hot v sỏng to.
5. GV phi to c hi HS phỏt hin v gii quyt vn , khụng lm
vic h HS, khụng núi nhiu trong tit LTVC m phi cho HS c lm
nhiu, núi nhiu. GV cn tit kim thi gian lm vic ca chớnh mỡnh bng
cỏch núi ớt song phi núi chun, núi ỳng.
6. GV cn linh ng vn dng phi hp nhp nhng cỏc phng phỏp v
cỏc hỡnh thc t chc dy hc tit hc tr nờn sinh ng, hp dn, lụi
cun HS tớch cc tham gia cỏc hot ng hc tp, t nhiờn lnh hi kin thc
mi.

Đàm Thị Ngân - Giáo viên trờng tiểu học Hoàng Hoa Thám - Ân Thi - Hng Yên .
11