một số sai sót trong kiểm toán báo cáo tài chính

CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN CHUẨN VIỆT
_________________________________________________________________________
PHÁT HIỆN VÀ ĐIỀU CHỈNH CÁC SAI SÓT
TRONG QUYẾT TOÁN THUẾ TNDN VÀ TNCN
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
Ngi trình bày : Ông Trn Văn Hip – CPA VN
Chc danh : Trng phòng kim toán 4 – Công ty TNHH Kim
toán và T vn Chun Vit (Vietvalues)
Tp. HCM, ngày 14 tháng 06 năm 2013
I. Ảnh hưởng của việc kế toán cho
mục đích thuế (liên quan tới chi phí
quyết toán thuế TNDN)
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TƯ V
VV
VẤN CHU
N CHUN CHU
N CHUẨN VI
N VIN VI
N VIỆT
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
quyết toán thuế TNDN)
1. Nguyên nhân

• Chưa phân biệt rõ các quy định về thuế và kế toán,
đặc biệt là chưa phân biệt rõ lợi nhuận kế toán và
thu nhập chịu thuế.
•
Biết được sự khác biệt nhưng để đỡ phức tạp
và
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TƯ V
VV
VẤN CHU
N CHUN CHU
N CHUẨN VI
N VIN VI
N VIỆT
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
•
Biết được sự khác biệt nhưng để đỡ phức tạp
và
tránh áp lực phải giải trình nhiều với cơ quan thuế,
người làm kế toán có khuynh hướng áp dụng các
thông tư về thuế.
• Chế tài pháp lý và xử lý sai sót về thuế mang tính
cưỡng chế cao hơn về kế toán.

• Nguyên nhân chủ quan của chủ doanh nghiệp muốn
kết quả lời hay lỗ
2. Một số sai sót thường gặp
• Khấu hao TSCĐ không theo đúng thời gian sử dụng ước
tính của tài sản theo quy định của CMKT mà tính theo quy
định của thuế
• Hạch toán chi phí khấu hao, phân bổ không liên tục và
không
thống
nhất
;
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TƯ V
VV
VẤN CHU
N CHUN CHU
N CHUẨN VI
N VIN VI
N VIỆT
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
không
thống
nhất

;
• Thời gian khấu hao tài sản trên đất thuê, mượn nhiều hơn
số năm đi thuê, mượn
• Hạch toán các khoản chi phí không được khấu trừ thuế vào
lợi nhuận sau thuế, dẫn đến không phản ánh đúng chi phí
trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, ví dụ các
khoản tiền thưởng không quy định trong hợp đồng lao
động, tiền phạt.
• Các khoản thưởng, phụ cấp không thể hiện trong hợp đồng
lao động hoặc các văn bản liên quan
2. Một số sai sót thường gặp
Liên quan tới chi phí trước hoạt động:
Chi phí trước hoạt động phải được hạch toán vào chi
phí khi phát sinh, ngoại trừ:
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TƯ V
VV
VẤN CHU
N CHUN CHU
N CHUẨN VI
N VIN VI
N VIỆT
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010

• Chi phí thành lập doanh nghiệp
• Chi phí đào tạo
• Chi phí quảng cáo
 Phát sinh trong giai đoạn trước hoạt động được
phép vốn hóa và phân bổ vào chi phí trong thời
gian không quá 3 năm.
2. Một số sai sót thường gặp
Liên quan đến chi phí lãi vay:
a) Không xác định đúng tài sản dở dang và điều
kiện vốn hóa để vốn hoá chi phí đi vay,
b)
Thời
điểm
bắt
đầu
vốn
hoá,
tạm
dừng
và
chấm
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KI
Ể
M TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ T
Ư
V

VV
V
Ấ
N CHU
N CHUN CHU
N CHU
Ẩ
N VI
N VIN VI
N VI
Ệ
T
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
b)
Thời
điểm
bắt
đầu
vốn
hoá,
tạm
dừng
và
chấm
dứt việc vốn hóa không phù hợp
c) Xác định và hạch toán chi phí đi vay được vốn

hoá chưa đúng cho:
- Khoản vốn vay riêng biệt.
- Khoản vay chung cho TS dở dang
d) Chưa hạch toán lãi vay phải trả cho phù hợp
theo từng hình thức thanh toán từng khoản vay.
2. Một số sai sót thường gặp
Liên quan đến chi phí nghiên cứu và triển khai
– Khó khăn trong việc phân định giai đoạn nghiên cứu
và giai đoạn triển khai.
Theo VAS 04 – Tài sản cố định vô hình:
-
Toàn bộ
chi phí nghiên cứu
phải
ghi nhận là chi phí
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KI
Ể
M TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ T
Ư
V
VV
V
Ấ
N CHU
N CHUN CHU
N CHU

Ẩ
N VI
N VIN VI
N VI
Ệ
T
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
-
Toàn bộ
chi phí nghiên cứu
phải
ghi nhận là chi phí
sxkd trong kỳ khi phát sinh.
- Nếu không thể phân biệt được giai đoạn nghiên cứu
với giai đoạn triển khai của dự án nội bộ để tạo ra
TSCĐ vô hình của DN thì ghi vào chi phí sxkd.
- Chi phí triển khai chỉ được ghi nhận là TSCĐ vô hình
nếu thỏa mãn 7 điều kiện, còn lại ghi nhận vào chi phí
trong kỳ.
- Trao đổi về chi phí sx thử.
2. Một số sai sót thường gặp
Liên quan đến dự phòng và chi phí:
• Các khoản đầu tư
• Các khoản phải thu
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI

CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TƯ V
VV
VẤN CHU
N CHUN CHU
N CHUẨN VI
N VIN VI
N VIỆT
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
• Hàng tồn kho
• Dự phòng phải trả
Liên quan đến dự phòng và chi phí
Về dự phòng các khoản đầu tư:
– Không trích lập hoặc lập không đầy đủ các loại dự
phòng, hoặc
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KI
Ể
M TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ T
Ư
V
VV

V
Ấ
N CHU
N CHUN CHU
N CHU
Ẩ
N VI
N VIN VI
N VI
Ệ
T
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
– Trích lập dự phòng trên thông tin về giá trị hợp lý không
phù hợp.
Liên quan đến dự phòng và chi phí
Về dự phòng khoản phải thu:
– Không trích lập dự phòng, hoặc trích lập dự phòng
không đủ do quan niệm “chỉ dự phòng khi không đòi
được"
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KI
Ể
M TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ T

Ư
V
VV
V
Ấ
N CHU
N CHUN CHU
N CHU
Ẩ
N VI
N VIN VI
N VI
Ệ
T
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
được"
– Chưa phân loại dự phòng phải thu khó đòi theo 2 loại
ngắn hạn, dài hạn.
Về dự phòng hàng tồn kho:
• Doanh nghiệp ít khi lưu ý đến việc lập dự phòng cho hàng
tồn kho. Các trường hợp có thể dẫn đến dự phòng cần
được lập cho hàng tồn kho:
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T

M TOÁN VÀ TƯ V
VV
VẤN CHU
N CHUN CHU
N CHUẨN VI
N VIN VI
N VIỆT
T T
T
_________________________________________________________________________
Liên quan đến dự phòng và chi phí
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
được lập cho hàng tồn kho:
 Giá bán sản phẩm, hàng hóa giảm dưới giá mua hoặc
giá thành sản phẩm
 Hàng hóa bị hư hỏng, tổn thất hoặc chậm luân chuyển
• Không phản ánh đầy đủ các khoản chi phí phải ghi nhận
vào giá vốn hàng bán
- Chi phí lãi vay cá nhân vượt 150%;
- Chi phí lãi vay khi chưa góp đủ vốn;
-
Chi phí vé máy bay không đủ chứng từ theo quy
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TƯ V
VV
VẤN CHU

N CHUN CHU
N CHUẨN VI
N VIN VI
N VIỆT
T T
T
_________________________________________________________________________
Liên quan đến một số chi phí khác
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
-
Chi phí vé máy bay không đủ chứng từ theo quy
định.
- Tiền lương, công của hội đồng thành viên, hội
đồng quản trị không trực tiếp tham gia điều
hành
- Khoản trích lập quỹ lương 17%
Ví dụ về chênh lệch vĩnh viễn
• Chi phí không được chấp nhận cho mục đích tính thuế
– Tiền phạt;
– Lãi tiền vay quá tỷ lệ khống chế quy định;
–
Các loại Chi phí vượt quá tỷ lệ, định mức quy định;
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
–
Các loại Chi phí vượt quá tỷ lệ, định mức quy định;
• Thu nhập được miễn thuế:
– Cổ tức, lợi nhuận được chia;
– Thu nhập từ hoạt động SXKD hàng hoá dịch vụ của

DN có số LĐ là người khuyết tật, sau cai nghiện,
người nhiễm HIV
– Thu nhập từ hoạt động dạy nghề dành riêng cho
người dân tộc thiểu số, người khuyết tật,…
II. Các sai sót trong ghi nhận doanh thu và thu
nhập khác
1. Trình bày các khoản doanh thu và thu nhập khác không
phù hợp
2. Chưa phân biệt doanh thu kế toán; doanh thu và thu nhập
khác chịu thuế
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KI
Ể
M TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ T
Ư
V
VV
V
Ấ
N CHU
N CHUN CHU
N CHU
Ẩ
N VI
N VIN VI
N VI
Ệ

T
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
khác chịu thuế
3. Ghi nhận doanh thu theo tiến độ phát hành hóa đơn thay
vì theo tiến độ hoàn thành
4. Khó khăn trong việc xác định rõ ràng THỜI ĐIỂM rủi ro và
lợi ích kinh tế được chuyển giao cho người mua
5. Doanh thu và giá vốn không được ghi nhận cùng một thời
điểm
6. Không tách đúng các khoản thu nhập khác, dẫn tới việc
tính sai số thuế phải nộp
Ghi nhận doanh thu
Một số trường hợp đặc biệt
Một số trường hợp đặc biệt:
• Doanh thu liên quan đến xây dựng và bán BĐS – khó khăn
trong việc xác định chuẩn mực áp dụng là VAS 14 (Doanh
thu)
hay
VAS
15
(hợp
đồng
xây
dựng)
và
khó

khăn
trong
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KI
Ể
M TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ T
Ư
V
VV
V
Ấ
N CHU
N CHUN CHU
N CHU
Ẩ
N VI
N VIN VI
N VI
Ệ
T
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
thu)
hay

VAS
15
(hợp
đồng
xây
dựng)
và
khó
khăn
trong
việc xác định thời điểm bán hàng/xác định doanh thu.
• Các trường hợp bán hàng có liên quan đến dịch vụ bảo
hành bảo trì.
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN CHUẨN VIỆT
__________________________________________________________________________
MỘT SỐ SAI SÓT TRONG QUYẾT TOÁN
THUẾ TNCN
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
MỘT SỐ SAI SÓT LIÊN QUAN ĐẾN THUẾ TNCN
Đối tượng nộp và quyết toán: Cá nhân
Đơn vị trả thu nhập: Là đơn vị được ủy quyền quyết
toán thay và có nghĩa vụ tạm trích lại thuế để nộp nhà
nước.
Một số sai sót thường gặp:
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KI
Ể
M TOÁN VÀ T

M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ T
Ư
V
VV
V
Ấ
N CHU
N CHUN CHU
N CHU
Ẩ
N VI
N VIN VI
N VI
Ệ
T
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
Một số sai sót thường gặp:
1.Tính sai thu nhập chịu thuế dẫn đến tính sai số thuế
phải nộp;
2. Không khấu trừ khoản thuế TNCN không thường
xuyên
MỘT SỐ SAI SÓT LIÊN QUAN ĐẾN THUẾ TNCN
Đối tượng nộp và quyết toán: Cá nhân
Đơn vị trả thu nhập: chỉ là đơn vị được ủy quyền quyết
toán thay và có nghĩa vụ tạm trích lại thuế để nộp nhà

nước.
Một số sai sót thường gặp:
CÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KICÔNG TY TNHH KI
CÔNG TY TNHH KI
Ể
M TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ TM TOÁN VÀ T
M TOÁN VÀ T
Ư
V
VV
V
Ấ
N CHU
N CHUN CHU
N CHU
Ẩ
N VI
N VIN VI
N VI
Ệ
T
T T
T
_________________________________________________________________________
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
Một số sai sót thường gặp:
3. Nộp thay khoản thuế TNCN và đưa vào chi phí nhưng khoản

nộp thay này không phải là lương của người lao động.
4. Trích và nộp thay thuế TNCN cho người lao động nhưng trên
hợp đồng lao động không thể hiện.
5. Xác định khoản thu nhập tính thuế căn cứ vào khoản phải trả
chứ không phải khoản thực trả.
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN CHUẨN VIỆT
__________________________________________________________________________
HỎI ĐÁP
©
2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
HỎI ĐÁP
XIN CẢM ƠN
SỰ QUAN TÂM CỦA QUÝ VỊ
Mọi
vấn
đề
cần
tư
vấn
về
kế
toán,
thuế
của
Công
ty
nhà
CÔNG TY TNHH KIỂM TOÁN VÀ TƯ VẤN CHUẨN VIỆT
__________________________________________________________________________
©

2010 Grant Thornton (Vietnam) Ltd | May 2010
Mọi
vấn
đề
cần
tư
vấn
về
kế
toán,
thuế
của
Công
ty
nhà
nước, đơn vị hành chính sự nghiệp, các loại hình doanh
nghiệp khác xin liên hệ:
Trần Văn Hiệp
Mail:
ĐT: 0902722001