tài liệu nhi khoa -Kẽm trong điều trị tiêu chảy ở trẻ em - ĐH y Hà Nội

K M TRONG ĐI U TR Ẽ Ề Ị
K M TRONG ĐI U TR Ẽ Ề Ị
TIÊU CH Y TR EMẢ Ở Ẻ
TIÊU CH Y TR EMẢ Ở Ẻ
Th.S. Nguy n Th Y nễ ị ế
Th.S. Nguy n Th Y nễ ị ế
B môn Nhi – Đ i h c Y Hà N iộ ạ ọ ộ
B môn Nhi – Đ i h c Y Hà N iộ ạ ọ ộ
Thi u y u t vi l ng tr em ế ế ố ượ ở ẻ
Thi u y u t vi l ng tr em ế ế ố ượ ở ẻ
tr c tu i đ n tr ngướ ổ ế ườ
tr c tu i đ n tr ngướ ổ ế ườ
N cướ
N cướ
Thi u máu, ế
Thi u máu, ế
thi u s t (%)ế ắ
thi u s t (%)ế ắ
Thi u vitamin A ế
Thi u vitamin A ế
(tiêm lâm sàng)
(tiêm lâm sàng)
Thi u Iod ế
Thi u Iod ế
(m c b nh)ắ ệ
(m c b nh)ắ ệ
Thi u k m ế ẽ
Thi u k m ế ẽ
(nguy c )ơ
(nguy c )ơ
Nam Á

Nam Á
52,7
52,7
35,6
35,6
17
17
>25
>25
Châu Á, Tây
Châu Á, Tây
Thái Bình
Thái Bình
D ngươ
D ngươ
42
42
18,2
18,2
21
21
15-25
15-25
C n Sahara ậ
C n Sahara ậ
châu Phi
châu Phi
35,2
35,2
35,5

35,5
18
18
>25
>25
M Latinh ỹ
M Latinh ỹ
(Canbe)
(Canbe)
22,9
22,9
19,6
19,6
11
11
15-25
15-25
T ng c ngổ ộ
T ng c ngổ ộ
43
43
26,5
26,5
18
18
49
49
Nång ®é kÏm huyÕt thanh cña c¸c nhãm bÖnh nhi
Nång ®é kÏm huyÕt thanh cña c¸c nhãm bÖnh nhi











±
±


±
±




 ±
 ±


±
±


 !"
 !"



±
±


±
±


#
#


±
±


±
±


$% %&'
$% %&'
Zn/Hn
Zn/Hn
(Mg/dl)
(Mg/dl)
Tuæi (th¸ng)
Tuæi (th¸ng)
Sè bÖnh

Sè bÖnh
nh©n (n)
nh©n (n)


()*+
()*+
,-&
,-&
HiÖu qu¶ ®iÒu trÞ
HiÖu qu¶ ®iÒu trÞ
()../ !0
()../ !0
,-&1&
,-&1&
,-&23/4
,-&23/4


53.647.
53.647.
898:.$;.<
898:.$;.<
=4>?"@
=4>?"@


1.61±
1.61±

 ±
 ±


A+2BC.DE
A+2BC.DE
?FF"@
?FF"@
 ±
 ±
 ±
 ±


EG
EG
?FF"@
?FF"@
 ±
 ±
 ±
 ±


Kẽm trong điều trị tiêu chẩy ở trẻ em
Kẽm trong điều trị tiêu chẩy ở trẻ em

Tác dụng:
Tác dụng:


(DE&H!;I3&&'$J.
(DE&H!;I3&&'$J.


(#.$KL"DE4M.B5$J.
(#.$KL"DE4M.B5$J.


NOP&&'$J.4;.Q.BR
NOP&&'$J.4;.Q.BR
Cơ chế:
Cơ chế:
A1& 8- L3 .$S T3 .$U .$ V WX&/ 1& 2 '
A1& 8- L3 .$S T3 .$U .$ V WX&/ 1& 2 '
Y/.322 /X&/Z 2[4 * &/Z&".\4" ]DE.\
Y/.322 /X&/Z 2[4 * &/Z&".\4" ]DE.\
4" ]8-L3.$SI\L<*^V..$_L"&H!;.\
4" ]8-L3.$SI\L<*^V..$_L"&H!;.\
4"
4"
`&#.1&2"&.M.$'.\1&R
`&#.1&2"&.M.$'.\1&R
A\V I3aNbL"c,d(We
A\V I3aNbL"c,d(We
fB31&L"b[.$_3.'J8O
fB31&L"b[.$_3.'J8O

Nghiên cứu tiến hành năm 2001 trên 9100 trẻ
Nghiên cứu tiến hành năm 2001 trên 9100 trẻ
Đánh giá vai trò Kẽm trong điều trị tiêu chẩy cấp
Đánh giá vai trò Kẽm trong điều trị tiêu chẩy cấp
f+.BCDg.$%].V.Q
f+.BCDg.$%].V.Q
BRVDg
BRVDg
h>&2G&*"i-8+D
h>&2G&*"i-8+D
jBC1& ""g]&F"
jBC1& ""g]&F"
A\.Tg
A\.Tg

,-&-1&=3R-&23/4 ?k&l.5
,-&-1&=3R-&23/4 ?k&l.5
3 !".`k&l8C..`# !"
3 !".`k&l8C..`# !"
.$"@
.$"@

,D4>L>&l]l2BCG4".\.*
,D4>L>&l]l2BCG4".\.*
L<-&23/4
L<-&23/4

N>T.BR.^m23.1&Zn/.3.1&L"k2 3./
N>T.BR.^m23.1&Zn/.3.1&L"k2 3./
1&

1&
Khuyến cáo cho kẽm 10- 20 mg/ ngày trong 10- 14 ngày có hiệu
Khuyến cáo cho kẽm 10- 20 mg/ ngày trong 10- 14 ngày có hiệu
quả làm giảm mức độ nặng và kéo dài thời gian tiêu chẩy cấp
quả làm giảm mức độ nặng và kéo dài thời gian tiêu chẩy cấp
KÏm ®èi víi tiªu chÈy cÊp
KÏm ®èi víi tiªu chÈy cÊp


(VDD&?]D@
(VDD&?]D@
8:.$; 1& + CL<b[2"&&l.53
8:.$; 1& + CL<b[2"&&l.53
 !"8C..`oF#.p-*^V4>.-q
 !"8C..`oF#.p-*^V4>.-q
r3
r3


f:.$;1&&.s2>8C..`# !".$
f:.$;1&&.s2>8C..`# !".$
"?D@
"?D@
  D   .# - *^ V 4>. - q r3 2"&
  D   .# - *^ V 4>. - q r3 2"&
&.s2>8C..` !".$".<l! 
&.s2>8C..` !".$".<l! 
Lt2"&&.s2>.` !"
Lt2"&&.s2>.` !"



D.`#T3*V.+2BCGL"*+
D.`#T3*V.+2BCGL"*+
29.`$ D1&8:2"&&
29.`$ D1&8:2"&&
*+29.`Z&*+2BCG.$ 8-
*+29.`Z&*+2BCG.$ 8-
D-qr3
D-qr3
KÏm ®èi víi tiªu chÈy kÐo dµi
KÏm ®èi víi tiªu chÈy kÐo dµi
A1& 8: .$; . `   !" T3 G .p   D .h
A1& 8: .$; . `   !" T3 G .p   D .h
>&2G&*"iL"ui .#g
>&2G&*"iL"ui .#g
k&lE.` !".\.P?l8J.t
k&lE.` !".\.P?l8J.t
.$  ]l@
.$  ]l@
k&l8:.$;.#.4' .hL ?l8J.t.$ 
k&l8:.$;.#.4' .hL ?l8J.t.$ 
 ]l@
 ]l@
 L<-&Du8:.$;1&
 L<-&Du8:.$;1&
f: K q 2" 1& - .V !P>T Rm .$% /& !B< 
f: K q 2" 1& - .V !P>T Rm .$% /& !B< 
.V .Q 2" 3&Z ./  8.   O 8J 1& \. .3
.V .Q 2" 3&Z ./  8.   O 8J 1& \. .3
.#

.#
Cung cÊp kÏm vµ phßng tcc- tckd
Cung cÊp kÏm vµ phßng tcc- tckd
G.p.QCV.h>&2G&*"L:L3.$SI31&
G.p.QCV.h>&2G&*"L:L3.$SI31&
8+L<!^S.`#L".` !" .#
8+L<!^S.`#L".` !" .#
h>&# 8+.BCD2BC1&p.#.
h>&# 8+.BCD2BC1&p.#.
2"l\V I3N 3Av?[n@L:91&m.$%
2"l\V I3N 3Av?[n@L:91&m.$%
/&!B<.QL"8VV.9w#.&7.`#L".
/&!B<.QL"8VV.9w#.&7.`#L".
` !"T3./ !0"".'"
` !"T3./ !0"".'"
(-.h>&#2.P"" .$%2:[n
(-.h>&#2.P"" .$%2:[n
  #  29 [n ] " .$  .9 .$  .5 3
  #  29 [n ] " .$  .9 .$  .5 3
T3*V.
T3*V.
(-.h>&#]29[n1&.$ .92HL"
(-.h>&#]29[n1&.$ .92HL"
./ !0].V.9w#.&7.`#L".`
./ !0].V.9w#.&7.`#L".`
 !"
 !"
Trong thö nghiÖm cung cÊp kÏm liªn tôc:
Trong thö nghiÖm cung cÊp kÏm liªn tôc:
9w#.&7.`&l* L<-&D?d!//@

9w#.&7.`&l* L<-&D?d!//@


9w#.>&7.`&l* L<-&D
9w#.>&7.`&l* L<-&D
Au-*^V4>.x3V-&#1&
Au-*^V4>.x3V-&#1&
$  .h >&  # 1& 7 .$   .9 2H \. T
$  .h >&  # 1& 7 .$   .9 2H \. T
y.#B.$ #1& !"
y.#B.$ #1& !"
9w#.&7.`&l* L<-&D?b[Z
9w#.&7.`&l* L<-&D?b[Z
l(dZ]Z@
l(dZ]Z@


9w#.>&7.`&l* L<-&D?b[
9w#.>&7.`&l* L<-&D?b[
Zl(dZ]Z@
Zl(dZ]Z@
,BLt#1&898I .$%-.V!P$0$>.&.9
,BLt#1&898I .$%-.V!P$0$>.&.9
wV..`mVB<83V..$_
wV..`mVB<83V..$_
KÏm vµ t¸c dông ®iÒu trÞ vµ phßng bÖnh
KÏm vµ t¸c dông ®iÒu trÞ vµ phßng bÖnh
tiªu ch
tiªu ch
ả

ả
y ph©n m¸u
y ph©n m¸u
YJ.*+D#1& !" 7'
YJ.*+D#1& !" 7'
- .V !P 2"& & .9 w#. &7 2 .$  .5
- .V !P 2"& & .9 w#. &7 2 .$  .5
3D
3D
,D#1&.$%834;2z#.p4m
,D#1&.$%834;2z#.p4m
.$^ `2z  .# -.>8V D&H
.$^ `2z  .# -.>8V D&H
!' .+. L< V V ._ V 2z $0 $>. .$ 
!' .+. L< V V ._ V 2z $0 $>. .$ 
\. .3Z .E .s 2> 2& . {Z .BR 4" 
\. .3Z .E .s 2> 2& . {Z .BR 4" 
yBdn8>
yBdn8>
|< .#.  V 2q !  .$g A1& - L3 .$S } .$C L<
|< .#.  V 2q !  .$g A1& - L3 .$S } .$C L<
V*.$ 8:.$;.`3-&V
V*.$ 8:.$;.`3-&V
Cung cÊp kÏm vµ sö dông kh¸ng sinh kh«ng hîp lý
Cung cÊp kÏm vµ sö dông kh¸ng sinh kh«ng hîp lý
trong ®iÒu trÞ tiªu chÈy
trong ®iÒu trÞ tiªu chÈy
h!PV*uC2q.$ 8:.$;.`!i.<
h!PV*uC2q.$ 8:.$;.`!i.<
.M .$' V V * m V B< 83 V. .$_

.M .$' V V * m V B< 83 V. .$_
?{323!/*l.+&32"V*!~I\m
?{323!/*l.+&32"V*!~I\m
.$%.`].$ 8-l)&3.+!~29F"@
.$%.`].$ 8-l)&3.+!~29F"@


A*h!P1&8_8:.$;.`2"&&9!~
A*h!P1&8_8:.$;.`2"&&9!~
V*8BC 2".D.+8BC*h!P8_8:.$;
V*8BC 2".D.+8BC*h!P8_8:.$;
.`
.`
,DmJ8O.'Y3.234?{323!/*@.$L~L<
,DmJ8O.'Y3.234?{323!/*@.$L~L<
.$%].V
.$%].V
m x L~  # 1& .s 2> *h !P V * & 8
m x L~  # 1& .s 2> *h !P V * & 8
lZ & 8 .< h3 " .+ L" 4V *• .$'&  .\ w€]
lZ & 8 .< h3 " .+ L" 4V *• .$'&  .\ w€]
&*h!PV*uC2q
&*h!PV*uC2q
Th nghi m đánh giá hi u qu c a b sung k m ử ệ ệ ả ủ ổ ẽ
Th nghi m đánh giá hi u qu c a b sung k m ử ệ ệ ả ủ ổ ẽ
đ i v i phòng tiêu ch y, viêm ph iố ớ ả ổ
đ i v i phòng tiêu ch y, viêm ph iố ớ ả ổ
N cướ
N cướ
Tác giả

Tác giả
N
N
T n su t tiêu ầ ấ
T n su t tiêu ầ ấ
ch y gi mả ả
ch y gi mả ả
T n su t m c ầ ấ ắ
T n su t m c ầ ấ ắ
viêm ph iổ
viêm ph iổ
Vi t Namệ
Vi t Namệ
Ninh 1998
Ninh 1998
146
146
44%
44%
44%
44%
n ĐẤ ộ
n ĐẤ ộ
Sazawal 1997, 1998
Sazawal 1997, 1998
579
579
8%
8%
43%

43%
Jamaica
Jamaica
Meeks-Ganew
Meeks-Ganew
61
61
8%
8%
88%
88%
Papua new
Papua new
ghinê
ghinê
Sharkar 1999
Sharkar 1999
274
274
12%
12%
n ĐẤ ộ
n ĐẤ ộ
Bandari 2002
Bandari 2002
2482
2482
26%
26%
BI N PHÁP PHÒNG CH NG Ệ Ố

BI N PHÁP PHÒNG CH NG Ệ Ố
THI U K M TR EMẾ Ẽ Ở Ẻ
THI U K M TR EMẾ Ẽ Ở Ẻ
1.
1.
Tuyên truy n, giáo d c dinh d ngề ụ ưỡ
Tuyên truy n, giáo d c dinh d ngề ụ ưỡ


Đa d ng hoá b a ăn, ch n th c ăn giàu protein, có ạ ữ ọ ứ
Đa d ng hoá b a ăn, ch n th c ăn giàu protein, có ạ ữ ọ ứ
nhi u s t, k m: các lo i th t, h i s n, ề ắ ẽ ạ ị ả ả
nhi u s t, k m: các lo i th t, h i s n, ề ắ ẽ ạ ị ả ả
Th c ănứ
Th c ănứ
Th t cócị
Th t cócị
Th t ị
Th t ị
chế
chế
Nh ng ộ
Nh ng ộ
t mằ
t mằ
Th t gàị
Th t gàị
Th t bòị
Th t bòị
Sò bi nể

Sò bi nể
Lòng
Lòng
đ ỏ
đ ỏ
tr ngứ
tr ngứ
Fomat
Fomat
Tôm
Tôm
Zn
Zn
9,75
9,75
8,00
8,00
8,34
8,34
3,56
3,56
13,50
13,50
9,70
9,70
3,0
3,0
4,0
4,0
2,1

2,1
BI N PHÁP PHÒNG CH NG THI U Ệ Ố Ế
BI N PHÁP PHÒNG CH NG THI U Ệ Ố Ế
K M TR EMẼ Ở Ẻ
K M TR EMẼ Ở Ẻ
2.
2.
B sung vi ch t dinh d ng cho các đ i t ng có nguy c ổ ấ ưỡ ố ượ ơ
B sung vi ch t dinh d ng cho các đ i t ng có nguy c ổ ấ ưỡ ố ượ ơ
cao
cao
-
-
Ph n có thai, nuôi con búụ ữ
Ph n có thai, nuôi con búụ ữ
-
Tr em b SDD, đ nonẻ ị ẻ
Tr em b SDD, đ nonẻ ị ẻ
-
Tr em b b nh nhi m khu n: tiêu ch y, viêm ph iẻ ị ệ ễ ẩ ẩ ổ
Tr em b b nh nhi m khu n: tiêu ch y, viêm ph iẻ ị ệ ễ ẩ ẩ ổ
a)
a)
Li u phòng b nhề ệ
Li u phòng b nhề ệ
-
1,5 - 2 mg Zn/kg/ngày/tr nhẻ ỏ
1,5 - 2 mg Zn/kg/ngày/tr nhẻ ỏ
-
10 mg Zn/ngày/tr l nẻ ớ

10 mg Zn/ngày/tr l nẻ ớ
-
15 mg Zn/ngày/ng i tr ng thànhườ ưở
15 mg Zn/ngày/ng i tr ng thànhườ ưở
b)
b)
Li u đi u trề ề ị
Li u đi u trề ề ị
-
20 - 50 mg/ngày/TCKD - SDD n ngặ
20 - 50 mg/ngày/TCKD - SDD n ngặ
Chú ý
Chú ý
-
Dùng k m li u cao dài ngày có th c ch h p thu s t, đ ng. ẽ ề ể ứ ế ấ ắ ồ
Dùng k m li u cao dài ngày có th c ch h p thu s t, đ ng. ẽ ề ể ứ ế ấ ắ ồ
-
Ng đ c k m đ c mô t : 200 mg/ngày (Berlholf 1998, Fosmire 1990) viêm d ộ ộ ẽ ượ ả ạ
Ng đ c k m đ c mô t : 200 mg/ngày (Berlholf 1998, Fosmire 1990) viêm d ộ ộ ẽ ượ ả ạ
dày, a ch y, nôn m a. 1500 mg/ngày x 3 ngày (Brock 1977)ỉ ả ử
dày, a ch y, nôn m a. 1500 mg/ngày x 3 ngày (Brock 1977)ỉ ả ử
BI N PHÁP PHÒNG CH NG Ệ Ố
BI N PHÁP PHÒNG CH NG Ệ Ố
THI U K M TR EMẾ Ẽ Ở Ẻ
THI U K M TR EMẾ Ẽ Ở Ẻ
3.
3.
Tăng công su t vi ch t trong đó có k m vào th c ph m. B sung ấ ấ ẽ ự ẩ ổ
Tăng công su t vi ch t trong đó có k m vào th c ph m. B sung ấ ấ ẽ ự ẩ ổ
s t, k m, i t vào b t dinh d ng, s a, th c ăn ch bi n s n: ắ ẽ ố ộ ưỡ ữ ứ ế ế ẵ

s t, k m, i t vào b t dinh d ng, s a, th c ăn ch bi n s n: ắ ẽ ố ộ ưỡ ữ ứ ế ế ẵ
không quá đ t, th c ăn ph bi n, b o qu n n đ nh.ắ ứ ổ ế ả ả ổ ị
không quá đ t, th c ăn ph bi n, b o qu n n đ nh.ắ ứ ổ ế ả ả ổ ị
4.
4.
Gi m các y u t c n tr h p thu k m:ả ế ố ả ở ấ ẽ
Gi m các y u t c n tr h p thu k m:ả ế ố ả ở ấ ẽ
-
Tăng các ch t tăng c ng h p thu: thêm th c ăn đ ng v t, ấ ườ ấ ứ ộ ậ
Tăng các ch t tăng c ng h p thu: thêm th c ăn đ ng v t, ấ ườ ấ ứ ộ ậ
vitamin C, A, lactic.
vitamin C, A, lactic.
-
Gi m các ch t c ch h p thu các y u t vi ch t.ả ấ ứ ế ấ ế ố ấ
Gi m các ch t c ch h p thu các y u t vi ch t.ả ấ ứ ế ấ ế ố ấ
5.
5.
Phòng ch ng các b nh nhi m khu n, v sinh môi tr ngố ệ ễ ẩ ệ ườ
Phòng ch ng các b nh nhi m khu n, v sinh môi tr ngố ệ ễ ẩ ệ ườ
-
Nâng cao tình tr ng dinh d ng. ạ ưỡ
Nâng cao tình tr ng dinh d ng. ạ ưỡ
-
Gi m m t vi ch t đ c bi t là k m. ả ấ ấ ặ ệ ẽ
Gi m m t vi ch t đ c bi t là k m. ả ấ ấ ặ ệ ẽ
-
Phòng các b nh làm m t các y u t vi l ngệ ấ ế ố ượ
Phòng các b nh làm m t các y u t vi l ngệ ấ ế ố ượ
A\V *h!P1&
A\V *h!P1&

1.
1.
LiÒu:
LiÒu:


•


Y}2:D3]&1&.+
Y}2:D3]&1&.+
•
f+L<*$ 1&8'.O8J&F&2L"&F&2
f+L<*$ 1&8'.O8J&F&2L"&F&2
•
Y}LD3]&1&.+
Y}LD3]&1&.+
1.
1.
Lo¹i ho¸ dFîc dïng ph¶i lµ lo¹i hoµ tan trong nFíc
Lo¹i ho¸ dFîc dïng ph¶i lµ lo¹i hoµ tan trong nFíc
•
A1&23./
A1&23./
•
A1&n/.3./
A1&n/.3./
•
A1&k2 3./
A1&k2 3./



|!~ .$%/&= ".3.$ B<.$ G p.R
|!~ .$%/&= ".3.$ B<.$ G p.R
.$ G.$ B< .$ *x3
.$ G.$ B< .$ *x3


{<.&~.3I3&2 '
{<.&~.3I3&2 '
8--8I!~ 8C.]".v.J2 '2:R4
8--8I!~ 8C.]".v.J2 '2:R4
Sö dông kÏm trong ®iÒu trÞ tiªu ch¶y
Sö dông kÏm trong ®iÒu trÞ tiªu ch¶y
jz.$^`""T3.$ULM.M.$'
jz.$^`""T3.$ULM.M.$'
83 V V * 8: .$; 2z .#. 4' !i
83 V V * 8: .$; 2z .#. 4' !i
8\V4\DL".hL 
8\V4\DL".hL 
AV * - > T .$  8: .$; 2z 2"&
AV * - > T .$  8: .$; 2z 2"&
& *+.Z ]]]] 4PZ & .5 3 4" .\.
& *+.Z ]]]] 4PZ & .5 3 4" .\.
&9& 4> E  *^ 2G .$: 4t L"
&9& 4> E  *^ 2G .$: 4t L"
&RV4\D.:&`
&RV4\D.:&`
aNb \ V  ) 8: .$; V * m
aNb \ V  ) 8: .$; V * m

x.$B5C.`G&V
x.$B5C.`G&V
A1&*h!P.$ 8:.$;.`2"&&.s2>&7
A1&*h!P.$ 8:.$;.`2"&&.s2>&7
4>L".s2>.hL 
4>L".s2>.hL 
A1&L<b[L"V !P*D %*12"&&L>*h
A1&L<b[L"V !P*D %*12"&&L>*h
!PV*uC2q!i.<.M.$'
!PV*uC2q!i.<.M.$'
V.+
V.+
XIN CHÂN THÀNH C M NẢ Ơ
XIN CHÂN THÀNH C M NẢ Ơ