SKKN một số biện pháp giáo dục đạo đức cho học sinh THCS

Đề tài: MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC
ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH THCS

A / PHẦN MỞ ĐẦU
I / LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI :
1. Lí do khách quan :
Từ ngàn xưa, ông cha ta đã có câu: “ Tiên học lễ, hậu học văn”, Chủ tịch Hồ
Chí Minh thì cho rằng: “có tài mà không có đức là người vô dụng”. Trong điều
2 chương I của Luật giáo dục Nước Cộng hòa xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã chỉ
rõ mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo
đức, tri thức, sức khỏe thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc
lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất
và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó
cũng là mục tiêu chung của Đảng và nhà nước ta hiện nay. Đạo đức là cái gốc
của con người, làm công tác trồng người mà không quan tâm vun xới từ gốc rễ
thì không thể nào đào luyện ra con người phát triển toàn diện. Bác Hồ đã từng
nói:
“ Hiền dữ phải đâu là tính sẳn
Phần nhiều do giáo dục mà nên ”
Trong công cuộc đổi mới do Đảng ta lãnh đạo từ Đại hội Đảng toàn quốc
lần thứ VI, ngành GD - ĐT đã mạnh dạn đổi mới tư duy, vận dụng nghiêm túc
và sáng tạo các quan điểm đổi mới giáo dục của Đảng, từng bước tìm ra những
giải pháp sáng tạo, khả thi. Nội dung, chương trình và phương pháp giáo dục -
1
đào tạo đã từng bước đổi mới theo hướng vừa gắn với yêu cầu phát triển kinh tế
xã hội của đất nước, vừa phù hợp với xu thế tiến bộ của thế giới.
Hiện nay, những thành tựu của khoa học công nghệ hiện đại đã mang
nhiều lợi ích tốt đẹp nhưng cũng tiềm ẩn nhiều hiểm họa ( hình ảnh đồi trụy, bạo
lực, trò chơi điện tử ), trong khi đó trẻ em vừa vào cấp II lứa tuổi mới lớn,
hiếu động, tâm sinh lý chưa ổn định, các em dễ bị lôi kéo vào thói hư, tật xấu,
đặc biệt học sinh vùng sâu điều kiện kinh tế gia đình khó khăn, ít được tiếp xúc

với công nghệ thông tin thì càng hiếu kì, tò mò dể bị lôi cuốn, sa đọa. Vì vậy,
vấn đề giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường là một trong những
nhiệm vụ trọng tâm của hoạt động dạy học, nó đóng vai trò quyết định trong
việc hoàn thiện và phát triển nhân cách của học sinh.
2 / Lí do chủ quan :
Xuất phát từ đặc điếm của trường cấp hai thuộc vùng 2 xa thị trấn cuộc
sống gia đình các em phần đa gặp nhiều khó khăn, không như các em ở trường
vùng 1 điều kiện gia đình đầy đủ, môi trường sống thuận lợi hơn. Việc tiếp xúc
của các em vùng sâu vùng xa có phần hạn chế, dễ bị lôi cuốn khi tiếp xúc với
các trò chơi điện tử hoặc sự lôi kéo của những người không lành mạnh. Đồng
thời trường thuộc vùng có nhiều học sinh dân tộc thiểu số chiếm khoảng 60%,
chất lượng khá thấp, đa số các em mất căn bản về kiến thức, không chuyên cần
dễ bị lôi cuốn bởi thói hư tật xấu. Do đó, phải chủ động, tích cực kết hợp giáo
dục theo hướng giáo dục mà hội nghị Trung ương 2 đã vạch ra. Vì những lí do
trên tôi thấy việc giáo dục toàn diện cho học sinh là hết sức quan trọng và cấp
bách. Nhà trường phải đẩy mạnh đồng bộ các hoạt động để giáo dục học sinh.
Muốn cung cấp cho xã hội những con người phát triển toàn diện thì ngay từ
trong nhà trường chúng ta phải đặc biệt chú ý đến đạo đức học sinh, phải tìm ra
2
các nguyên nhân và biện pháp tích cực để uốn nắn giáo dục các em phát triển
một cách toàn diện.
Với những kinh nghiệm giảng dạy lâu năm trong nghề, là một giáo viên dạy
văn và là người quản lý tôi nhận thức sâu sắc rằng công tác cần phải được quan
tâm hàng đầu là giáo dục đạo đức học sinh, đưa các em vào nề nếp, từ đó làm
cho các em có nhận thức và thái độ học tập đúng đắn thì chất lượng mới được
nâng cao.
* Giới hạn đề tài:
Có rất nhiều cách giáo dục đạo đức cho học sinh trong nhà trường, trong
khuôn khổ bài viết có hạn tôi xin được đề cập đến phạm vi giáo dục trong
trường học: Thông qua hai hình thức hoạt động dạy học trên lớp và hoạt

động ngoài giờ lên lớp .
Sau đây là một vài biện pháp giáo dục đạo đức học sinh mà tôi đã từng
thực hiện và luôn trăn trở xin trao đổi, tâm sự cùng với đồng nghiệp để cùng
chia sẻ.
B / PHẦN NỘI DUNG
Giáo dục đạo đức học sinh là nhiệm vụ chung của toàn xã hội. Đạo đức góp
phần quan trọng trong việc xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con
người, giữa cá nhân và xã hội, nó có vai trò lớn lao trong việc giúp con người
sáng tạo ra hạnh phúc và giữ gìn, bảo vệ cuộc sống lành mạnh của xã hội và
phẩm giá con người. Vì vậy, cần phải quan tâm đúng mức đến các chức năng của
đạo đức.
3
Đạo đức hình thành cho con người những quan điểm cơ bản nhất về
những nguyên tắc, quy tắc, chuẩn mực đạo đức, nhờ đó con người có khả năng
lựa chọn, đánh giá đúng đắn các hiện tượng đạo đức xã hội cũng như tự đánh
giá những suy nghĩ, hành vi của bản thân mình. Chức năng giáo dục của đạo
đức góp phần hình thành nhân cách con người. Thông qua công tác giáo dục và
tự giáo dục đạo đức mà tính tích cực xã hội của cá nhân tăng lên. Một trong
những thể hiện của công tác này là sự nêu gương và noi gương. những tấm
gương đạo đức cao cả, đẹp đẽ có sức lôi cuốn con người sẽ giúp cá nhân rèn
luyện phấn đấu hướng theo những cái thiện, cái tốt đẹp.
Đạo đức là một phương thức điều chỉnh hành vi. Sự điều chỉnh này giúp
cá nhân định hướng được hoạt động của bản thân cho phù hợp với yêu cầu của
xã hội cùng tồn tại và phát triển trong những điều kiện nhất định. Những quan
niệm đạo đức tiến bộ giúp con người nhận thức đúng, sai, phân biệt được thiện,
ác. Trên cơ sở đó mà định hướng một cách đúng đắn hành vi của bản thân trong
hoạt động thực tiễn và quá trình ấy lại củng cố thêm nhận thức cho con người.
Giáo dục đạo đức phù hợp với tâm sinh lý học sinh, hình thành thói quen
nâng cao nhận thức tốt đối với xã hội và chính bản thân các em:
- Giáo dục học sinh ý thức đúng đắn trong học tập, trong lao động, hiểu

trách nhiệm, nghĩa vụ giữa cá nhân, gia đình và xã hội. - Giáo
dục thái độ, hành vi đúng đắn, tôn trọng pháp luật, tôn trọng mọi người, lễ phép,
nâng cao nhận thức có lòng nhân ái, hình thành những tình cảm tốt đẹp với mọi
người .
- Giáo dục lòng yêu nước, yêu Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, ghi
nhớ công ơn của Bác Hồ, các anh hùng Liệt sĩ, các bà mẹ Việt Nam anh hùng.
4
- Giáo dục lòng yêu chuộng hòa bình, tôn trọng sự bình đẳng, độc lập chủ
quyền toàn vẹn lãnh thổ của các dân tộc trên thế giới.
* Muốn giáo dục đạo đức học sinh trong nhà trường THCS phải dựa trên
những nguyên tắc sau :
- Cần đảm bảo tính mục đích, tính tổ chức, tính kế hoạch, tính tư tưởng
của công tác giáo dục.
- Giáo dục bằng thực tiễn và thông qua thực tiễn để đánh giá
- Thông qua dạy chữ để dạy người .
- Giáo dục thông qua lao động và các hoạt động xã hội .
- Tôn trọng và tạo điều kiện tốt cho học sinh phát huy những mặt tích cực
trong nhân cách .
- Giáo dục phải phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý, hoàn cảnh của đối
tượng.
- Giáo dục cá nhân trong tập thể và thông qua tập thể .
- Giáo dục cần phải phối hợp với các tổ chức trong và ngoài nhà trường
- Giáo dục phải kết hợp ba môi trường giáo dục: nhà trường - gia đình và
xã hội .

1. Giáo dục đạo đức học sinh thông qua hoạt động dạy học trên lớp :
- Hoạt động dạy học ở nhà trường phổ thông giữ vị trí trung tâm bởi nó chiếm
hết thời gian, khối lượng công việc của thầy và trò trong một năm học, nó chi
5
phối các hoạt động giáo dục khác, đồng thời quyết định đến kết quả đào tạo của

nhà trường.
- Một trong ba nhiệm vụ quan trọng của hoạt động dạy học là: “Tổ chức, điều
khiển học sinh hình thành thế giới quan khoa học, những phẩm chất đạo đức nói
riêng và phát triển nhân cách nói chung”. Qua giờ học giúp các em nắm được tri
thức, hiểu được vai trò, tầm quan trọng của kiến thức trong đời sống xã hội . Từ
đó tạo cho các em có ý thức học tập đúng đắn, rèn luyện tính cần cù, sáng tạo,
biết quý trọng thành quả lao động trí óc, lao động chân tay của người đi trước.
- Mặt khác, mỗi cử chỉ, hành động, lời nói, cách cư xử, phong cách giảng bài,
tình cảm, trách nhiệm, tính gương mẫu của giáo viên đã ảnh hưởng sâu sắc đến
quá trình hình thành nhân cách của học sinh. Hình ảnh người thầy là một thực tế
sống có vai trò rất quan trọng đối với học sinh. Điều đó Bác Hồ đã khẳng định : “
Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương sáng cho học sinh noi theo”.
2. Giáo dục đạo đức học sinh thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp :
- Nhằm thực hiện tốt mục tiêu và nội dung giáo dục, hoạt động giáo dục
không thể chỉ diễn ra trong lớp học, khép kín bằng những giờ dạy trên lớp của
giáo viên, Đảng ta khẳng định nhân tố con người là quan trọng, phải phát triển
toàn diện. Học sinh chúng ta dù còn nhỏ nhưng cũng là một thực thể xã hội, là sự
tổng hòa các mối quan hệ xã hội, nên quá trình giáo dục nhằm hình thành nhân
cách học sinh là quá trình vận dụng nhiều con đường, nhiều môi trường và phối
hợp nhiều lực lượng xã hội khác nhau .
- Một trong những quy luật quan trọng của nền giáo dục chúng ta là sự kết hợp
cân đối giữa giáo dục học sinh trong giờ lên lớp và việc giáo dục học sinh ngoài
giờ lên lớp qua sinh hoạt tập thể tiết học, tuần hoạt động được bộ giáo dục quy
định trong chương trình để các em gần gũi nhau hơn, hiểu về nhau hơn, linh hoạt
6
hơn, thương yêu, giúp đỡ, chia sẻ hoàn cảnh gia đình với các bạn khó khăn trong
lớp tạo hứng thú trong học tập cho học sinh.
- Muốn hình thành, phát triển nhân cách học sinh không chỉ đơn thuần thông
qua hoạt động dạy học trên lớp, mà còn phải thông qua các hoạt động đa dạng
như công tác xã hội, hoạt động thể dục thể thao, lao động Các hoạt động này tạo

ra sự thống nhất giữa trí và đức, giữa tình cảm và lý trí, giữa nhận thức và hành
động của học sinh giúp các em hiểu và hành động đúng.
Vì thế, cần tổ chức hoạt động ngoài giờ cho học sinh, thông qua các tổ chức,
các hoạt động đa dạng, phong phú để học sinh được giáo dục trong tập thể và
bằng tập thể.
Việc giáo dục đạo đức học sinh thông qua hoạt động hoạt động ngoài giờ lên
lớp cần phải đảm bảo tính mục đích, tính tổ chức, tính kế hoạch, tự nguyện, tự
giác, tính tự quản, tính tập thể, tính đa dạng phong phú, tính hiệu quả .
3. Nguyên nhân :
Thực trạng ở trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai nằm giữa trung tâm xã
nhà, cơ sở vật chất tuy còn thiếu thốn so với các trường chuẩn Quốc Gia nhưng
với địa phương cơ sở vật chất ở trường Minh Khai tương đối là khang trang,
thoáng mát, có sân chơi bãi tập tương đối rộng, có cả sân bóng đá rộng rãi mà cả
xã không có được nên xung quanh trường học có rất nhiều thanh thiếu niên
thường hay tụ tập vào các buổi chiều sau tiết học cuối nên ảnh hưởng không ít
đến tính cách, đạo đức, tâm lý học sinh. Xung quanh trường là các tụ điểm không
lành mạnh như quán internet, bàn bi da, hàng quán Tuy nhiên, trường hầu hết
học sinh ngoan tương đối nhiều, bởi các em hầu hết là con nhà lao động, kinh tế
khó khăn. Bên cạnh đó cũng có một số ít học sinh tương đối khó giáo dục .
7
Đại đa số học sinh là dân tộc thiểu số ( 60% dân tộc Ê Đê, Tày, Nùng ) nhận
thức chậm, ảnh hưởng không ít đến việc tiếp thu bài học trên lớp bởi các em vừa
phải học tiếng vừa phải học chữ. Một số em gia đình có hoàn cảnh khó khăn,
hoặc một số gia đình ít quan tâm hoặc do việc làm ăn nên không để ý việc học
hành của con em mình, hoặc vì quá nuông chiều con nên các em càng có điều
kiện trốn học Hầu hết các em nữ thường chịu khó hơn các em nam. Vì vậy, việc
học của các em nam thường chểnh mảng hơn sinh ra lơ là trong học tập, vào lớp
ít chú ý khi giáo viên giảng bài, làm việc riêng, đọc truyện, chơi ca rô, thậm chí
có em trốn ra ngoài hút thuốc, trốn học, cúp tiết rủ rê, hăm dọa bạn mình để
cùng tham gia trốn học, đánh nhau, uống rượu, chơi games Về nhà thì không

học bài, không làm bài, một số em khác do cha mẹ không quản lý chặt chẽ nên
các buổi ở nhà lại lao vào các tụ điểm internet với những trò chơi điện tử cảm
giác mạnh quên việc học.
Từ đó thành thói quen, khi cha mẹ biết được thì các em đó đã bị hổng một số
kiến thức cơ bản nên bắt đầu nói dối, chán nản trong học tập v.v Việc giáo dục
bắt đầu từ đây thật khó khăn cho giáo viên chủ nhiệm cũng như giáo viên bộ
môn.
Chính vì vậy, giáo dục đạo đức cho học sinh cần phải được thông qua hoạt
động dạy học trên lớp và hoạt động ngoài giờ lên lớp thường xuyên bởi hoạt động
dạy học ở nhà trường luôn giữ vị trí trung tâm, nó chiếm thời gian, khối lượng
công việc của thầy - trò tương đối nhiều. Đồng thời cần phải kết hợp sự quan tâm
của gia đình, vì chính gia đình ảnh hưởng sâu sắc và quyết định đến đời sống, tâm
tư tình cảm, đạo đức của các em. Đa số phụ huynh vì điều kiện kinh tế hoặc vì
công việc quá nhiều, đã buông lỏng con cái mình, tạo chỗ hở cho các em hư
hỏng. Phụ huynh thường giao khoáng con em mình cho nhà trường, coi việc giáo
dục các em là trách nhiệm của nhà trường. Đôi lúc họ cũng không quan tâm đến
8
con mình học ở lớp nào, giáo viên chủ nhiệm tên gì ở đâu? học lực con mình như
thế nào? hạnh kiểm ra sao? con mình đã nộp các khoản đóng nộp trong năm học
chưa? Có thường xuyên học bài không? hoặc có phụ huynh cho tiền con nộp,
không kiểm tra con xin bao nhiêu cũng cho, các em mang tiền tiêu xài vào mục
đích không lành mạnh: chơi điện tử, uống rượu, hút thuốc đến khi phụ huynh
biết được thì đã muộn. Về nhà, phụ huynh không quan tâm đến tập vở, bài học
của con cái mình. Từ đó tạo cho các em thói quen lười biếng học tập, thụ động,
không thuộc bài, khi làm bài kiểm tra thì quay cóp, mở tài liệu.
Một số em khác vì quá yếu kém, từ đó chán nản vì không theo kịp các bạn
khác sinh ra mặc cảm đi vào hư hỏng, trở thành học sinh cá biệt. Bên cạnh đó ảnh
hưởng của xã hội không ít đối với học sinh nông thôn vùng hai.
Như đã nói trên, xã hội phát triển với nền công nghệ thông tin hiện đại và tiên
tiến trên toàn cầu cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành và phát triển nhân

cách học sinh, các em ở tuổi thích tìm cái lạ, hiếu động, thích khám phá cái mới
thì internet, các trò chơi điện tử xung quanh trường là những cạm bẩy sẳn sàng
chờ đợi các em.
4. Biện pháp thực hiện :
- Vì vậy việc quản lý, giáo dục học sinh trong trường không phải chỉ là trách
nhiệm của giáo viên chủ nhiệm mà là trách nhiệm chung của toàn thể giáo viên
trong nhà trường, đặc biệt là giáo viên trực tiếp dạy học các em phải thật chặt chẽ
kết hợp cả ba môi trường nhà trường - gia đình - xã hội, phải có sự phối hợp đồng
bộ giữa giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, các tổ chức đoàn thể trong và
ngoài nhà trường, gia đình thì mới quản lý, giáo dục học sinh có hiệu quả.
- Cụ thể năm học 2009 - 2010 tôi đã được nhà trường phân công dạy văn lớp
8. Hầu hết học sinh trong lớp rất ngoan nhưng cũng có vài em học sinh tương đối
9
cá biệt thường xuyên cúp giờ, vắng học vô lý do. Có khi còn rủ rê bạn lớp khác
trốn học, cúp tiết đi chơi, hút thuốc, trong lớp gây ảnh hưởng chung cho cả lớp
học.
Vì vậy, là giáo viên dạy văn của lớp, đồng thời là người quản lý tôi luôn trăn
trở, tìm hiểu lý do vi phạm của các em này trong lớp qua các giờ dạy của mình.
Tôi thường xuyên hỏi thăm các em hay vi phạm nội quy của lớp, các em có biểu
hiện chán học, bỏ tiết, vắng nhiều và học yếu qua cán sự lớp và những em ở gần
nhà bạn, để tìm hiểu lí do xem các em đó vì sao nghỉ học, vì sao bỏ tiết ? Hôm
nay các bạn đó có đến trường không ? Có chú ý trong giờ học không ? Môn học
nào những bạn đó hay bỏ tiết ? môn học nào bạn ấy thích học ? Các bạn đó
thường hay chơi với ai ? Và sở thích của bạn là gì ? Trong gia đình ai là người
các bạn ấy kính sợ nhất nghe lời nhất biết được những sở thích cũng như tật
xấu của các em tôi thường xuyên theo dõi, chú ý các em đó khi bước vào lớp dạy,
tôi gợi hỏi những câu hỏi dễ hơn so với các em khác, hướng dẫn các em đó khi
làm bài tập, gần gũi các em hơn, tạo sự thân mật giữa cô - trò làm cho các em khi
tiếp xúc với cô giáo không còn sợ hãi nữa, sau tiết 4 cuối buổi học tôi thường cho
các em đó ở lại hướng dẫn cho các em cách soạn bài, cách làm bài tập hoặc cách

làm bài tập làm văn mà các em không làm được do các buổi học trước nghỉ học.
Dần dần các em đó không còn bỏ tiết văn của tôi hoặc bỏ học, cúp tiết như trước
kia nữa. Bởi tâm lý các em này thường thì giáo viên không nên to tiếng la mắng
khi vi phạm một điều gì đó ( như không học bài cũ, không làm bài tập hoặc nói
chuyện riêng, bỏ tiết, vắng học ) mà cần tìm hiểu lí do cụ thể để trao đổi riêng
với các em ( nắm một số điểm yếu của các em để nhắc nhở ), hoặc nhắc nhở nhẹ
nhàng các em trước lớp. Làm như vậy các em sẽ không xấu hổ trước các bạn
mình mà ngược lại các em đó càng phải suy nghĩ tại sao mình sai như vậy mà cô
giáo vẫn không la mắng? có phải vì cô biết hết những gì về mình không? Hay cô
10
giáo không biết hay là cô giáo thương mình không muốn mình bị các bạn chê
cười?
Từ đó giáo viên trao đổi với các em có tình cảm hơn, dễ thuyết phục các em
hơn khi học sinh nghĩ tốt về thầy cô giáo. Mỗi khi lớp có việc gì xảy ra hoặc học
sinh bỏ học tôi thường trao đổi với giáo viên chủ nhiệm ngay sau tiết học và một
số giáo viên bộ môn của lớp để tìm cách giải quyết. Giáo viên chủ nhiệm gặp phụ
huynh để trao đổi, tìm hiểu lí do. Tôi thường tìm hiểu cách học ở nhà của các em,
trao đổi cùng giáo viên chủ nhiệm và đề nghị phụ huynh các em đó cùng kết hợp
với nhà trường, với giáo viên chủ nhiệm đồng thời theo dõi, động viên các em kịp
thời. Lúc đầu, các em đó coi việc học trên lớp chỉ là sự bắt buộc của gia đình nên
việc học rất miễn cưỡng chỉ đi học cho có mặt. Đến lớp không chú ý khi thầy cô
giáo giảng bài, Về nhà thì không làm bài tập, không học bài. Thỉnh thoảng lại
nghỉ học, cúp tiết, gia đình đành chịu thua không nói được con mình đành nhờ
vào sự giáo dục ở nhà trường và thầy cô giáo được chừng nào hay chừng đó. Tôi
thấy sự tiến bộ của các em này quá ít chỉ với một vài môn học (trong đó có môn
văn, môn nhạc, môn giáo dục, môn công nghệ ) các em ít bỏ còn lại một số môn
mà các em cho là mình không hiểu ( môn toán, môn anh ) thì lạị hay bỏ tiết vì
sợ thầy cô giáo bộ môn kiểm tra bài cũ. Tôi thiết nghĩ nếu chỉ một vài thầy, cô
quan tâm, chú ý đến học sinh còn những môn khác các em vẫn tiếp tục bỏ tiết,
vắng học thì cũng như không chất lượng của các em không đồng đều cuối năm

các em này cũng sẽ bị ở lại, ảnh hưởng chung cho cả lớp, cả trường và cả bản
thân các em, vả lại việc giáo dục học sinh phải được đồng bộ chứ không thể một
vài giáo viên bộ môn như vậy. Nên tôi đã cùng phối hợp với tất cả giáo viên dạy
lớp đó cùng quan tâm, theo dõi, chú ý đến các em học sinh này nhiều hơn bằng
nhiều hình thức động viên, khen ngợi trước lớp khi các em này có tiến bộ hoặc
thành tích trong học tập cũng như trong hoạt động ngoài giờ lên lớp, hoạt động
11
Đoàn / Đội Đồng thời không quên chú ý, quan tâm giáo dục đạo đức đến các
em học sinh trong lớp để có sự đồng bộ trong học sinh.
Muốn nâng chất lượng lên, trước hết phải giúp các em có ý thức đạo đức, rèn
luyện cho mình sự kiên trì trong học tập, trong lao động Chính vì vậy, nên tôi
đã kết hợp với các giáo viên bộ môn cùng giáo dục dạy dỗ, theo dõi, quan tâm,
chú ý động viên, kiểm tra, hướng dẫn các em này thường xuyên trong giờ học
bằng nhiều cách trong giảng dạy chẳng hạn thầy cô giáo phải cố gắng liên hệ thực
tế, giúp giờ học sinh động hơn, hình thức đó giúp các em mau hiểu, hiểu kĩ bài
học nhất là các môn xã hội văn, sử, địa, giáo dục công dân sẽ giúp các em hình
thành nhân cách từ giờ học trên lớp, có tình cảm, thái độ, hành vi đạo đức đúng
đắn phù hợp với đạo lý trong cuộc sống hàng ngày. Phân tích cho các em hiểu vì
sao phải học, học để làm gì, có ích cho ai? việc học tốt, có kiến thức vững chắc có
lợi ích gì đối với các em, lấy một số gương thực tế học sinh học giỏi đã ra trường,
thành đạt trong cuộc sống ở gần thôn buôn các em để các em nhận biết, học hỏi.
Đồng thời kết hợp giáo dục các em vào những giờ hoạt động ngoài giờ lên lớp
bằng những nội dung phụ đạo những kiến thức mà các em chưa nắm vững, hoặc
bằng những hoạt động tập thể của lớp, của nhà trường, của tổ chức Đội TNTP
HCM, khơi gợi sự hứng thú học tập trong các em, như cho các em tham gia thi
đấu các môn điền kinh, trò chơi dân gian, văn nghệ, thi các môn theo năng khiếu
như vẽ, tìm hiểu về thơ ca, văn học, em yêu khoa học, đố vui để học qua đợt
cắm trại, hội thi trong nhà trường tổ chức vào các ngày thành lập hội liên hiệp
phụ nữ 20/10, nhà giáo Việt Nam 20/11, ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt
Nam 22/12, ngày thành lập Đoàn TNCS HCM 26/3, ngày thành lập đội TNTP

HCM 15/5 các buổi sinh hoạt ngoài trời chơi trò chơi, văn nghệ, sinh hoạt đội
cũng đều hướng dẫn cho các em tham gia nhằm lôi cuốn các em này hòa đồng
cùng với tập thể lớp, gắn bó với lớp hơn, gây hứng thú trong học tập cho các em.
12
5. Kết quả :
Trên cơ sở thống kê chất lượng xếp loại hạnh kiểm và học lực của học kì I và
cuối năm học của lớp, tôi nhận thấy chất lượng hiệu quả giáo dục đạo đức cho
học sinh đã có những chuyển biến tích cực và đạt được những thành quả khả
quan cụ thể như sau:
+ Học kì I:
Về học lực:
Các em đã có nhiều chuyển biến, tiến bộ, không còn la cà ở các quán, không
còn bỏ tiết, không còn nghỉ học tự do như trước nữa. Đến lớp đều đặn hơn, không
còn xa lánh các bạn như trước kia, học sinh cá biệt đã trở nên ham học, biết vận
dụng kiến thức văn hóa vào cuộc sống, vào trường học các em đã bớt quậy phá, lễ
phép với thầy cô, hòa đồng với các bạn trong lớp.
+ Cuối năm, các em này một số mặc dù bị thi lại nhưng đều được lên lớp và
không còn làm ảnh hưởng đến thi đua của lớp nữa. Thầy cô giáo bộ môn không
còn than phiền vì thái độ học tập lười biếng như trước kia. Điều này chứng tỏ việc
giáo dục các em không chỉ đơn thuần chỉ có giáo viên chủ nhiệm và phụ huynh là
được mà cần sự hổ trợ của tất cả thầy cô giáo trong nhà trường qua hoạt động
ngoài giờ lên lớp nói chung, thầy cô giáo bộ môn qua hoạt động dạy học trên lớp
nói riêng.
- Tỷ lệ học sinh có hạnh kiểm tốt tăng hơn so với học kì I (tăng 7,5%) . - Tỷ
lệ học sinh xếp loại hạnh kiểm trung bình so với năm trước giảm 6% hạnh kiểm
yếu giảm 100%.
- Số lượng học sinh cá biệt giảm so với học kì I giảm ¾
13
- Các biểu hiện sai lệch về nhận thức, hành vi của học sinh đã được uốn nắn
kịp thời, nhiều học sinh đã tiến bộ rất nhiều.

- Các em đã tự xây dựng được nề nếp tự quản của lớp mình, có ý thức tự rèn
luyện.
Qua quá trình giáo dục, học sinh đã có nhận thức đúng đắn, thực hiện tốt các
quy định của nhà trường, tự giác thực hiện tốt nội quy học sinh trong nhà trường
đề ra.
Công tác giáo dục đạo đức học sinh thông qua hoạt động dạy học trên lớp và
hoạt động ngoài giờ lên lớp kết quả ngày càng cao, hạn chế được tỷ lệ đạo đức
yếu kém.
6. Đề xuất biện pháp giáo dục học sinh:
- Nhằm đạt được kết quả cao trong quá trình giáo dục đạo đức học sinh nói
chung, giáo dục học sinh cá biệt nói riêng, là người thầy, người cô không chỉ có
nhiệm vụ truyền thụ kiến thức cho học sinh mà còn là người cha, người mẹ,
người anh, người chị có trách nhiệm xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh ,
ngăn ngừa các tác động xấu của các tệ nạn xã hội làm ảnh hưởng đến quá trình
giáo dục trong nhà trường.
- Vạch kế hoạch giáo dục, đề ra những yêu cầu cụ thể đối với từng học sinh
trong lớp, bồi dưỡng ý thức tự giáo dục, tự rèn luyện, đưa ra những quyết định
khen thưởng, kỉ luật với các đối tượng giáo dục.
- Áp dụng lý thuyết đi đôi với thực hành vào bài học bằng thực tế.
- Tổ chức tốt mối liên kết, phối hợp các lực lượng trong và ngoài nhà trường,
kết hợp tốt ba môi trường giáo dục: gia đình - nhà trường và xã hội
14
- Tổ chức các hoạt động vui chơi lành mạnh ngoài giờ lên lớp, khơi dậy các
mặt tích cực trong hoạt động của các em. Tạo sự hòa nhập tập thể trong các em.
Lấy tập thể để giáo dục và dùng bạn thân để tác động, bởi nhu cầu của con người
là được tình bạn, được chấp nhận, được yêu thương, được là thành viên của tập
thể.

C / KẾT LUẬN :
- Từ những vấn đề đã trình bày trên, cho phép tôi rút ra kết luận : Vấn đề giáo

dục học sinh cá biệt ở trường THCS là một trong những hoạt động quan trọng
trong nhà trường. Quá trình giáo dục học sinh muốn có hiệu quả cần phải :
- Có sự liên kết các lực lượng trong và ngoài nhà trường để tác dụng đồng bộ
lên các đối tượng cần được giáo dục.
- Tổ chức và điều hành quá trình giáo dục hoàn chỉnh, từ bước khảo sát đối
tượng đến bước thực hiện giáo dục và kiểm tra, đánh giá, tổng kết khen thưởng
kịp thời.
- Vận dụng sức mạnh tổng hợp của các lực lượng trong và ngoài nhà trường tác
động lên quá trình giáo dục.
- Phải biết kết hợp ba môi trường giáo dục: Gia đình, nhà trường và xã hội.
- Có các biện pháp xử lý những vi phạm một cách hợp tình, hợp lý (giảm thiểu
dùng mức kỷ luật đuổi học đối với học sinh).
15
- Phải tạo cho các em được hòa nhập tập thể. Lấy tập thể để giáo dục và dùng
bạn thân để tác động. Bởi vì nhu cầu của con người là được tình bạn, được chấp
nhận, được yêu thương, được là thành viên của tập thể.
- Phải kết hợp giữa giáo dục với giúp đỡ về kinh tế ( nếu có thể với gia đình
khó khăn như ủng hộ các em bằng hủ gạo tình thương, áo ấm tình người qua việc
ủng hộ, đóng góp chia sẻ khó khăn của tập thể trường, lớp ), động viên các em
bằng tình cảm để các em vượt qua những khó khăn trong cuộc sống, không bị kẻ
xấu thừa cơ lợi dụng. Từ đó các em có đủ điều kiện vươn lên trong học tập và rèn
luyện hạnh kiểm.
- Phương pháp giáo dục phải khoa học, nội dung giáo dục phải phong phú và
đa dạng, sử dụng các phương pháp giáo dục lồng ghép, giáo dục theo phương
châm: “ Học vui - vui học”, tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể
thao, vui chơi giải trí. Tạo sân chơi phù hợp với tâm lý lứa tuổi học sinh trung học
cơ sở, tránh khô khan làm cho các em nhàm chán.
Giáo dục không phải là tránh xa thực tế mà phải thâm nhập thực tế để giúp các
em nhận ra cái đúng, cái sai, điều tốt, điều xấu. Từ nhận thức đúng các em sẽ có
những hành động đúng.

Hoạt động dạy học trên lớp và hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có quan hệ
tương hổ cho nhau. Muốn đào tạo một học sinh phát triển toàn diện không thể chú
ý mặt này mà bỏ mặt kia, cần kết hợp cả hai thì mới hoàn thiện. Tuy nhiên, giáo
viên chủ nhiệm cũng là yếu tố quan trọng trong việc giáo dục học sinh, là cầu nối
giữa nhà trường và cha mẹ học sinh, là nhân tố đưa kế hoạch giáo dục học sinh
bằng những hoạt động thực tiễn vào cuộc sống nhà trường.
Trên đây là một số biện pháp giáo dục học sinh trong nhà trường mà bản thân
tôi đã rút ra qua quá trình dạy học ở trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai đã
16
thực hiện muốn trao đổi cùng tất cả anh chị em đồng nghiệp với những người đã
từng trăn trở, lo lắng cho việc giáo dục đạo đức học sinh trong nhà trường hiện
nay. Trong khuôn khổ bài viết có hạn tôi chỉ xin dừng lại trong phạm vi một vài
biện pháp giáo dục đạo đức học sinh trong hoạt động dạy học trên lớp và hoạt
động ngoài giờ lên lớp chắc hẳn còn nhiều thiếu sót rất mong sự chia sẻ, đồng
cảm, góp ý, trao đổi của anh chị em đồng nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
17
Đánh giá của Hội đồng xét duyệt

18
MỤC LỤC
A. Phần mở đầu
I. Lý do chọn đề tài
1. Lý do khách quan
2. Lý do chủ quan
* Giới hạn đề tài
B. Phần nội dung
1. Giáo dục học sinh thông qua hoạt động giờ dạy trên lớp
2. Giáo dục học sinh thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp
3. Nguyên nhân
4. Biện pháp thực hiện
5. Kết quả
C. Kết luận
*********************
****************************
19
************************************

20