hoàn thiện hệ thống xếp hạng tín dụng của Vietcombank

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH

















NGUYN THÀNH HUYÊN




HOÀN THIN H THNG XP HNG
TÍN DNG CA VIETCOMBANK

LUN VN THC S KINH T








TP. H CHÍ MINH – 2008
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH













NGUYN THÀNH HUYÊN





HOÀN THIN
H THNG XP HNG TÍN DNG
CA VIETCOMBANK







LUN VN THC S KINH T

Chuyên ngành : Ngân hàng
Mã s : 60.31.12



Ngi hng dn khoa hc : TS.NGUYN MINH KIU

TP. H CHÍ MINH - 2008
LI CAM OAN

Tác gi cam oan s liu trong bài vit này là chính xác, trung thc, và 
tài “HOÀN THIN H THNG XP HNG TÍN DNG CA
VIETCOMBANK” c trình bày là nghiên cu ca tác gi, cha c ai
công b trong bt k công trình nào khác.
 tài nghiên cu này c hoàn thành có s giúp  ca các NHTM và
t chc kim toán ti Vit nam. Tác gi chân thành cm n s tn tình hng
dn ca TS.Nguyn Minh Kiu. Tác gi cng chân thành cm n các nhà
nghiên cu, các nhà qun tr ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit nam, và
các nhà qun tr ca NHTM cùng các t chc kim toán trong nc có nêu tên
trong  tài nghiên cu này ã giúp  tác gi trong vic tip cn các tài liu
nghiên cu.
Vic công b m t s thông tin mang tính nhy cm có th nh h!ng n
hot  ng ca các NHTM nên tác gi ã rt cân nh"c khi a các s liu vào 
tài nghiên cu, và mong các t chc có liên quan thông cm giúp tác gi hoàn
thành tt  tài nghiên cu này.
MC LC

Trang :
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT.
DANH MC CÁC BNG BIU.
GII THIU.
1. Lý do chn  tài. 01

2 Xác nh vn  nghiên cu. 02
3. Mc tiêu nghiên cu ca  tài. 04
4. i tng và phm vi nghiên cu. 05
5. Phng pháp nghiên cu và tip cn vn . 05
6. Kt cu ca lun vn. 06
7. Ý ngha khoa hc và thc tin ca  tài 06
CHNG I : CÁC NGHIÊN CU VÀ KINH NGHIM V XP
H!NG TÍN DNG.

1.1 T"ng quan v xp hng tín dng. 8
1.1.1 Khái ni#m xp hng tín dng 8
1.1.2 i tng ca xp hng tín dng. 8
1.1.3. T$m quan trng ca xp hng tín dng. 10
1.1.3.1. Ri ro tín dng. 10
1.1.3.2. Thi#t hi t% ri ro tín dng. 11
1.1.3.3. Vai trò ca xp hng tín dng trong qu&n tr ri ro. 12
1.1.4. Nguyên t'c xp hng tín dng. 12
1.1.5. Mô hình xp hng tín dng. 12
1.1.6. Phng pháp xp hng tín dng theo mô hình i(m s. 13
1.1.7. Quy trình xp hng tín dng. 14
1.2. M)t s nghiên cu và kinh nghi#m v xp hng tín
dng.
14
1.2.1. Nghiên cu ca Stefanie Kleimeier v mô hình i(m
s tín dng cá nhân áp dng cho các ngân hàng bán l*
ti Vi#t nam.
15
1.2.2. Các nghiên cu và kinh nghi#m xp hng tín dng trên
th tr+ng tài chính ca M,.
16

1.2.2.1. H# thng xp hng tín nhi#m ca Moody’s và S&P. 17
1.2.2.2. Mô hình i(m s tín dng doanh nghi#p ca Edward I.
Altman.
18
1.2.2.3. S tng -ng gi.a mô hình i(m s tín dng ca
Edward I. Altman và xp hng tín nhi#m ca Standard
& Poor.
21
1.2.2.4. Mô hình i(m s tín dng cá nhân ca FICO. 22
1.2.3. Kinh nghi#m xp hng tín dng ca m)t s NHTM và
t" chc ki(m toán / Vi#t nam.
24
1.2.3.1. H# thng xp hng tín nhi#m ca CIC. 24
1.2.3.2. H# thng xp hng tín dng ca BIDV. 24
1.2.3.2.1. Xp hng tín dng và xp hng kho&n vay cá nhân. 24
1.2.3.2.2. Xp hng tín dng doanh nghi#p. 27
1.2.3.3. H# thng xp hng tín dng ca Vietinbank (Tr0c
ây là Incombank).
29
1.2.3.3.1. Xp hng tín dng cá nhân. 30
1.2.3.3.2. Xp hng tín dng doanh nghi#p. 31
1.2.3.3. H# thng xp hng tín dng ca E&Y. 33
1.2.3.3.1. Xp hng tín dng cá nhân. 34
1.2.3.3.2. Xp hng tín dng doanh nghi#p. 36
CHNG II : H TH1NG XP H!NG TÍN DNG C2A
VIETCOMBANK.

2.1. Chính sách tín dng ca Vietcombank. 39
2.2. Nguyên t'c chm i(m tín dng. 39
2.3. S3 dng kt qu& tính i(m xp hng tín dng. 40

2.4. Mô hình tính i(m xp hng tín dng ca
Vietcombank.
40
2.4.1. Xp hng tín dng cá nhân. 40
2.4.2. Xp hng tín dng doanh nghi#p. 42
2.4.2.1. Mô hình chm i(m xp hng tín dng doanh nghi#p
ti các chi nhánh ca Vietcombank.
42
2.4.2.2. Mô hình chm i(m xp hng tín dng doanh nghi#p
ti VCI.
47
2.5. Nghiên cu m)t s tình hung xp hng tín dng thc
t ti Vietcombank.
49
2.5.1. Nghiên cu tr+ng hp th nht : Doanh nghi#p ã
c xp loi A nhng có xu h0ng phát sinh n xu.
50
2.5.2. Nghiên cu tr+ng hp th hai : Doanh nghi#p ã
c xp loi A nhng có xu h0ng phát sinh n xu.
53
2.6. ánh giá h# thng xp hng tín dng ca
Vietcombank.
56
2.6.1 Nh.ng kt qu& t c. 56
2.6.2 Nh.ng hn ch t-n ti c$n kh'c phc. 58
CHNG III : HOÀN THIN H TH1NG XP H!NG TÍN DNG
C2A VIETCOMBANK

3.1. Mc tiêu hoàn thi#n xp hng tín dng ca
Vietcombank.

61
3.2  xut s3a "i b" sung mô hình chm i(m xp hng
tín dng ca Vietcombank
62
3.2.1. Hoàn thi#n mô hình chm i(m xp hng tín dng cá
nhân ca Vietcombank.
62
3.2.2. Hoàn thi#n mô hình chm i(m xp hng tín dng
doanh nghi#p ca Vietcombank.
65
3.2.2.1. H0ng d4n ca Ngân hàng Nhà n0c v mô hình xp
hng tín dng doanh nghi#p.
65
3.2.2.2.  xut s3a "i b" sung mô hình chm i(m xp hng
tín dng doanh nghi#p ca Vietcombank.
67
3.3. Ki(m chng mô hình chm i(m xp hng tín dng
ca Vietcombank sau iu ch5nh.
73
3.3.1 Ki(m chng mô hình chm i(m xp hng tín dng cá
nhân ca Vietcombank sau iu ch5nh.
73
3.3.2 Ki(m chng mô hình chm i(m xp hng tín dng
doanh nghi#p ca Vietcombank sau iu ch5nh.
74
3.4 Các bi#n pháp h6 tr c$n thit ( h# thng xp hng
tín dng ca Vietcombank phát huy hi#u qu&.
78
KT LU7N.
TÀI LIU THAM KHO.

81
PH LC I : TIÊU CHU8N TÍNH IM XP H!NG TÍN DNG
DOANH NGHIP C2A VIETCOMABNK.

PH LC II : KT QU CH9M IM XHTD DOANH NGHIP
C2A CÔNG TY CP A.

PH LC III : TIÊU CHU8N TÍNH IM XP H!NG TÍN DNG
DOANH NGHIP THEO HNG D:N C2A
NGÂN HÀNG NHÀ NC.

PH LC IV : TIÊU CHU8N TÍNH IM XP H!NG TÍN DNG
DOANH NGHIP THEO HNG D:N C2A
NGÂN HÀNG NHÀ NC, VÀ  XU9T S;A
<I B< SUNG C2A  TÀI NGHIÊN CU.

PH LC V : KT QU CH9M IM XHTD DOANH NGHIP
C2A CÔNG TY CP A B=NG MÔ HÌNH S;A <I
THEO  XU9T C2A  TÀI NGHIÊN CU.



DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT

Ký hiu Din gii
Basel
Hip c v giám sát hot ng ngân hàng.
BIDV
Ngân hàng u t và Phát trin Vit Nam.
CIC

Trung tâm Thông tin tín dng ca Ngân hàng Nhà nc.
DNNN Doanh nghip Nhà nc.
TNN
Doanh nghip có vn u t nc ngoài.
E&Y
Công ty TNHH Ernst & Young Vit Nam.
FICO
Fair Isaac Corp.
Moody’s
Moody’s Investors Service.
NHNN
Ngân hàng Nhà nc Vit nam.
NHTM
Ngân hàng thng mi.
R&I
Rating & Investment Information.
SEC
y ban Chng khoán và Giao dch M.
S&P
Standard & Poor's.
TNHH
Trách nhim hu hn.
TMCP
Thng mi c phn.
Vietcombank
Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit nam.
Vietinbank
Ngân hàng Công thng Vit nam.
XHTD
Xp hng tín dng.

DANH MC CÁC BNG BIU

Bng

Trang
1.01
Ký hiu XHTD cá nhân theo Stefanie Kleimeier. 15
1.02
Ch tiêu chm im XHTD cá nhân ca Stefanie
Kleimeier.
16
1.03
H thng ký hiu xp hng công c n dài hn ca
Moody’s.
18
1.04
Tng quan gia ch s tín dng Z”-iu chnh ca
Altman vi h thng ký hiu xp hng ca S&P.
21
1.05
T trng các tiêu chí ánh giá trong mô hình im s tín
dng FICO.
22
1.06
H thng ký hiu xp hng ca VantageScore. 23
1.07
T trng các tiêu chí ánh giá trong mô hình im s tín
dng VantageScore.
23

1.08
Các ch tiêu chm im cá nhân ca BIDV. 25
1.09
H thng ký hiu XHTD cá nhân ca BIDV. 26
1.10
Các ch tiêu chm im tài sn m bo. 26
1.11
Ma trn kt hp gia kt qu XHTD vi kt qu ánh giá
tài sn m bo ca BIDV.
27
1.12
H thng ký hiu ánh giá tài sn m bo ca BIDV. 27
1.13
im trng s các ch tiêu phi tài chính chm im
XHTD doanh nghip ca BIDV.
28
Bng

Trang
1.14
im trng s các ch tiêu tài chính và phi tài chính chm
im XHTD doanh nghip ca BIDV.
28
1.15
H thng ký hiu xp hng doanh nghip ca BIDV. 29
1.16
Các ch tiêu chm im tín dng cá nhân ca Vietinbank. 30
1.17
H thng ký hiu XHTD cá nhân ca Vietinbank. 31
1.18

im trng s các ch tiêu phi tài chính chm im
XHTD doanh nghip ca Vietinbank.
32
1.19
im trng s các ch tiêu tài chính và phi tài chính chm
im XHTD doanh nghip ca Vietinbank.
32
1.20
H hng ký hiu XHTD doanh nghip ca Vietinbank. 33
1.21
Các ch tiêu chm im cá nhân ca E&Y. 34,35
1.22
H hng ký hiu XHTD cá nhân ca E&Y. 36
1.23
Các ch tiêu chm im tài chính doanh nghip ca E&Y. 36
1.24
Ma trn XHTD kt hp gia tình hình thanh toán n và
tình hình tài chính ca E&Y.
38
2.01
Các ch tiêu chm im XHTD cá nhân ca Vietcombank. 41
2.02
H thng ký hiu XHTD cá nhân ca Vietcombank. 42
2.03
Hng dn tính toán mt s ch tiêu phân tích tài chính
trong chm im XHTD doanh nghip ca Vietcombank.
44
2.04
im trng s các ch tiêu phi tài chính chm im
XHTD doanh nghip ca Vietcombank.

45
Bng

Trang
2.05
im trng s các ch tiêu tài chính và phi tài chính chm
im XHTD doanh nghip ca Vietcombank.
45
2.06
H thng ký hiu XHTD doanh nghip ca Vietcombank. 46
2.07
Thang im và các ch tiêu chm im XHTD doanh
nghip ca Vietcombank ti VCI.
48
2.08
Tình hình xp loi và n xu ca nhóm i tng nghiên
cu
50
2.09
Tóm tt bng cân i k toán nm 2007 ca Công ty
TNHH A.
51
2.10
Chm im các ch tiêu tài chính ca Công ty TNHH A. 52
2.11
Chm im các ch tiêu vay n và chi phí tr lãi ca Công
ty TNHH A.
52
2.12
Chm im các ch tiêu thông tin phi tài chính ca Công

ty TNHH A.
53
2.13
Tóm tt bng cân i k toán nm 2007 ca Công ty CP
A.
54
2.14
im trng s các ch tiêu phi tài chính ca Công ty CP
A.
55
2.15
im trng s các ch tiêu tài chính và phi tài chính chm
im XHTD doanh nghip ca Vietcombank.
55
3.01
Các ch tiêu chm im cá nhân. 63
3.02
H thng ký hiu XHTD cá nhân. 64
Bng

Trang
3.03
ánh giá tình hình tr n ca cá nhân. 64
3.04
Ma trn xp loi khon vay cá nhân. 65
3.05
Thang im và trng s các ch tiêu chm im xp hng
doanh nghip theo quyt nh 57/2002/Q-NHNN.
66
3.06

H thng ký hiu xp hng doanh nghip theo quyt nh
57/2002/Q-NHNN.
67
3.07
Chm im các ch tiêu tài chính XHTD doanh nghip. 69
3.08
Chm im các ch tiêu d báo nguy c khó khn tài
chính XHTD doanh nghip.
70
3.09
Chm im các ch tiêu thông tin phi tài chính XHTD
doanh nghip.
71
3.10
ánh giá tình hình tr n ca doanh nghip. 72
3.11
Ma trn xp loi khon vay doanh nghip. 73
3.12
Chm im XHTD cá nhân KH_A bng mô hình sa i
theo  xut ca  tài nghiên cu.
74
3.13
Chm im các ch tiêu tài chính ca Công ty TNHH A
bng mô hình sa i theo  xut ca  tài nghiên cu.
75
3.14
Xác nh ch s nguy c v n ca Công ty TNHH A
bng hàm thng kê Z-score ca Altman.
76
3.15

Chm im các ch tiêu d báo nguy c khó khn tài
chính ca Công ty TNHH A bng mô hình sa i theo 
xut  tài nghiên cu.
76
Bng

Trang
3.16
Chm im các ch tiêu thông tin phi tài chính ca Công
ty TNHH A bng mô hình sa i theo  xut ca  tài
nghiên cu.
77
I.01
Chm im quy mô doanh nghip ca Vietcombank. Ph lc I
I.02
Xác nh doanh nghip theo l!nh vc/ngành ca
Vietcombank.
Ph lc I
I.03
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành nông, lâm, ng nghip theo Vietcombank.
Ph lc I
I.04
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành thng mi dch v theo Vietcombank.
Ph lc I
I.05
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành xây dng theo Vietcombank.
Ph lc I

I.06
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành công nghip theo Vietcombank.
Ph lc I
I.07
Tiêu chu"n ánh giá dòng tin ca doanh nghip theo
Vietcombank.
Ph lc I
I.08
Tiêu chu"n ánh giá nng lc qun lý ca doanh nghip
theo Vietcombank.
Ph lc I
I.09 Tiêu chu"n ánh giá uy tín giao dch ca doanh nghip
theo Vietcombank.
Ph lc I
I.10
Tiêu chu"n ánh giá các yu t bên ngoài ca doanh
nghip theo Vietcombank.
Ph lc I
I.11
Tiêu chu"n ánh giá các yu t khác ca doanh nghip
Ph lc I
Bng

Trang
theo Vietcombank.
II.01
Chm im các ch tiêu tài chính ca Công ty CP A.
Ph lc II
II.02

Chm im dòng tin ca Công ty CP A.
Ph lc II
II.03
Chm im nng lc qun lý ca Công ty CP A.
Ph lc II
II.04
Chm im uy tín giao dch ca Công ty CP A.
Ph lc II
II.05
Chm im các yu t bên ngoài ca Công ty CP A.
Ph lc II
II.06
Chm im các yu t khác ca Công ty CP A.
Ph lc II
III.01
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành nông, lâm, ng nghip theo quyt nh
57/2002/Q-NHNN.
Ph lc III
III.02
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành thng mi dch v theo quyt nh
57/2002/Q-NHNN.
Ph lc III
III.03
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành xây dng theo quyt nh 57/2002/Q-
NHNN.
Ph lc III
III.04

Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành công nghip theo quyt nh 57/2002/Q-
NHNN.
Ph lc III






Bng

Trang


IV.01
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành nông, lâm, ng nghip.
Ph lc IV
IV.02
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành thng mi dch v.
Ph lc IV
IV.03
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành xây dng.
Ph lc IV
IV.04
Tiêu chu"n ánh giá các ch tiêu tài chính ca doanh
nghip ngành công nghip.

Ph lc IV
V.01
Chm im các ch tiêu tài chính ca Công ty CP A bng
mô hình sa i theo  xut ca  tài nghiên cu.
Ph lc V
V.02
Xác nh ch s nguy c v n ca Công ty CP A bng
hàm thng kê Z-score ca Altman.
Ph lc V
V.03
Chm im các ch tiêu d báo nguy c khó khn tài
chính ca Công ty CP A bng mô hình sa i theo 
xut ca  tài nghiên cu.
Ph lc V
V.04
Chm im các ch tiêu thông tin phi tài chính ca Công
ty CP A bng mô hình sa i theo  xut ca  tài
nghiên cu.
Ph lc V


GII THIU

Ngân hàng thng mi (NHTM) là nh ch tài chính trung gian thc
hin nghip v kinh doanh tin t và cung ng các dch v tài chính. Ti Vit
nam, thu nhp c bn ca các NHTM vn ch yu t hot ng tín dng vi
nhiu áp lc và ri ro. Ngân hàng Trung ng các nc di s bo tr ca
Ngân hàng Thanh toán quc t, trong các cuc hp ti Basel ã a ra nhng
yêu cu v qun tr ri ro trong ó chú trng và  cao vai trò xp hng tín
dng (XHTD) ni b i vi NHTM c quy nh trong Hip c Basel I

(Nm 1988) và b sung trong hip c Basel II (Nm 2004).
1. Lý do chn  tài.
Thc tin ã cho thy tht bi ca NHTM trong hot ng tín dng gn
cht vi thiu hiu bit v khách hàng. Mt trong nhng k thut qun tr ri ro
tín dng ca NHTM là s dng phân tích chm im  xp hng uy tín v mt
tín dng ca m!i khách hàng mt cách th"ng xuyên. Do vy, vn  xây dng
và hoàn thin h thng XHTD ni b ang c các NHTM quan tâm nh#m
ngn nga và hn ch ri ro tín dng, gim bt t$ l n xu phi trích d phòng
ri ro, áp ng các yêu cu ca Basel và Ngân hàng Nhà nc (NHNN).
Trong iu kin hin nay ca Vit nam, xp hng tín nhim do các công
ty xp hng cung cp ch% mi dng li & mt s doanh nghip niêm yt và kt
qu xp hng có kh nng cha chính xác vì thông tin không y . Ngay c
trên th tr"ng XHTD quc t, các t chc xp hng hàng u là Fitch Ratings,
Moody’s và Standard & Poor's c'ng không th tránh kh(i sai lm khi ánh giá
ri ro, mt s doanh nghip c h xp hng an toàn thì nay li tr& thành ri
ro th hin qua s mt giá liên tc ca c phiu và trái phiu trên th tr"ng
chng khoán quc t, buc các t chc xp hng này phi nhìn li các tiêu chí
ánh giá và xem xét li nh h&ng lên kt qu xp hng ca mi quan h gia
GII THIU
2
h vi khách hàng c ánh giá. Kt qu ca mt cuc iu tra kéo dài 10
tháng trong nm 2007 ca y ban Chng khoán và Giao dch M (SEC) i
vi các hot ng ca Fitch Ratings, Moody’s và Standard & Poor’s ã khng
nh iu mà các nhà u t Ph Wall t lâu ã nghi ng “Nhiu t chc xp
hng tín nhim ln ã coi thng các quy tc v xung t li ích và ch chú ý
n li nhun khi xp hng các loi chng khoán”. SEC ã phát hin ra rng
các t chc xp hng trên ã b “è bp” bi khi lng và mc  phc tp
tng cao ca các loi chng khoán mà h c yêu cu ánh giá. Các NHTM
chc chn ã rút ra c nhiu iu qua tình hình trên và buc phi d a vào kt
qu XHTD ni b ! hn ch ri ro. Tuy nhiên, ch tiêu c" bn trong ch#m

i!m và xp hng tín nhim khách hàng hin nay ca mt s NHTM v$n cha
phn nh chính xác ri ro, và xp hng tín nhim i vi khách hàng th! nhân
v$n cha c chú trng
Hip c Basel II c%ng  cp vai trò ca c" quan qun lý ngân hàng
trong vic ánh giá h thng XHTD ni b ! phân loi ri ro tài sn ca t
chc tín d&ng. Nhng trong th c t, NHNN r#t khó ki!m chng h thng xp
hng ánh giá ri ro ca các NHTM có úng hay không. Trong khi ó, nu
c s' d&ng h thng ánh giá ri ro kém chính xác, các NHTM có th! quá
lc quan v tri!n vng khách hàng d$n ti hu qu khó lng. T nh(ng phân
tích và nhn nh nêu trên ã cho th#y tm quan trng ca vic nghiên cu
nhm hoàn thin h"n n(a h thng XHTD ni b ca các NHTM, và ây rõ
ràng là công vic mà các NHTM ti cn tin hành mt cách nh k) nhm áp
ng vi nh(ng thay i v môi trng kinh doanh và tng cng h"n n(a kh
nng d báo trong qun tr ri ro tín d&ng.
2. Xác nh vn  nghiên cu.
Basel ã nghiên cu các yêu cu v an toàn vn trong ó quy nh ri ro
tín d&ng và ri ro th trng, c ban hành ln u vào nm 1988 trong Hip
c Basel I. Nm 2004, hip c Basel II ã c thông qua, b sung thêm ri
ro hot ng, quy nh t* l vn an toàn ti thi!u gn ch+t ch, vi mc  ri
ro ca tài sn ngân hàng liên quan n nhiu yu t bao g-m xp hng tín
GII THIU
3
nhim ca khách hàng, mc tp trung ca khon vay vào mt nhóm khách
hàng. Nhm tip cn các chu.n m c quc t nh Basel trong qun tr ri ro ca
các NHTM theo ph"ng pháp hin i, NHNN ã có quyt nh 57/2002/Q/-
NHNN ngày 24/01/2002 tri!n khai thí i!m  án phân tích, xp loi tín d&ng
doanh nghip. Quý II nm 2008 va qua là mc cui ! các NHTM ti Vit
nam trình  án XHTD ni b lên NHNN (Nhng th c t thì a s các NHTM
v$n cha hoàn thành). Và NHNN c%ng ã yêu cu tng cng ki!m soát n
x#u ca các NHTM qua Quyt nh 493/2005/Q/-NHNN ngày 22/4/2005 v

phân loi n, trích lp và s' d&ng d phòng ! x' lý ri ro tín d&ng.
Hin nay ti Vit nam, hu ht các NHTM v$n ang th c hin phân loi
n theo /iu 6 ca Quyt nh 493/2005/Q/-NHNN cn c vào thi gian quá
hn ca các khon vay ang có d n. Nhiu kh nng n x#u ca các NHTM
có th! cao h"n con s chính thc mà các ngân hàng a ra nu th c hin phân
loi khách hàng và n theo /iu 7 ca Quyt nh 493/2005/Q/-NHNN cn c
vào kt qu XHTD ni b ca NHTM :
a) Nhóm 1 (N  tiêu chu.n) bao g-m : Các khon n c t chc tín
d&ng ánh giá là có kh nng thu h-i y  c n gc và lãi úng hn.
b) Nhóm 2 (N cn chú ý) bao g-m : Các khon n c t chc tín
d&ng ánh giá là có kh nng thu h-i y  c n gc và lãi nhng có d#u hiu
khách hàng suy gim kh nng tr n.
c) Nhóm 3 (N di tiêu chu.n) bao g-m : Các khon n c t chc
tín d&ng ánh giá là không có kh nng thu h-i n gc và lãi khi n hn. Các
khon n này c t chc tín d&ng ánh giá là có kh nng tn th#t mt phn
n gc và lãi.
d) Nhóm 4 (N nghi ng) bao g-m : Các khon n c t chc tín
d&ng ánh giá là kh nng tn th#t cao.
) Nhóm 5 (N có kh nng m#t vn) bao g-m : Các khon n c t
chc tín d&ng ánh giá là không còn kh nng thu h-i, m#t vn.
GII THIU
4
/i vi Ngân hàng TMCP Ngoi th"ng Vit nam (Vietcombank), h
thng XHTD ni b ã c xây d ng và tri!n khai ng d&ng t nm 2003, tuy
nhiên, ki!m chng qua tình trng n x#u phi trích d phòng ri ro v$n gia tng
thi gian gn ây cho th#y h thng XHTD ni b v$n còn nhiu khuyt i!m
d$n n sàng lc khách hàng cha hiu qu, và h thng này cn c b sung
chnh s'a nhm phù hp h"n vi iu kin kinh t xã hi ã thay i và các
hip c quc t mà Vit nam cam kt. /ó là lý do cn thit chn  tài nghiên
cu “Hoàn thin h thng xp hng tín d&ng ca Vietcombank”.

3. Mc tiêu nghiên cu ca  tài.
/ tài nghiên cu này nhm tr li cho câu h0i ca các nhà qun tr là
ti sao tình trng n x#u thuc khi khách hàng cá nhân và doanh nghip ca
Vietcombank v$n gia tng m+c dù ngân hàng này ã áp d&ng ph"ng pháp tiên
tin trong qun tr ri ro là ch#m i!m XHTD khách hàng t nm 2003 n
nay, và ngay c khi h thng XHTD ni b này ã c chnh s'a gn ây nh#t
là nm 2007 nhng tình hình n x#u v$n còn  mc áng phi quan tâm. Th c
vy, tính n tháng 6/2008, tng d n tín d&ng toàn h thng Vietcombank là
104.298 t* -ng gim 1.980 t* -ng so vi tháng 5/2008 nhng có n 2.418
t* -ng n x#u vi t* trng 2,32%, tng 573 t* -ng so vi tháng 5/2008. Tuy
nhiên, ó v$n cha phi là con s th c ca n x#u ti Vietcombank bi vì : Tc
 gia tng quá nhanh d n tín d&ng trong toàn h thng trong bn tháng u
nm 2008 ã vô tình làm gim t* trng n x#u; Tình trng óng bng b#t ng
sn và chng khoán v$n còn kéo dài, lm phát cao s, tip t&c .y n x#u gia
tng. M+t khác, nu ch xét riêng t* trng n x#u so vi tng d n thì có th! s,
không th! hin c ht s nghiêm trng, cn phi xem xét n x#u trong mi
quan h vi vn t có, phi thn trng vi bc tranh tài chính ã c làm p
và gim t* l n x#u bng cách cho khách hàng vay li ! tr nh(ng khon n
x#u ho+c n có nguy c" x#u khi n hn.
Nghiên cu này nhm tip cn c" s lý lun hin i v xp hng tín
nhim, phân tích hin trng và ki!m chng các ch tiêu ánh giá trong XHTD
ni b Vietcombank so vi h thng ánh giá xp hng tiên tin ca nh(ng tên
GII THIU
5
tui hàng u trong l1nh v c này nh Moody’s và Standard & Poor's bng ch
s Z (Mô hình i!m s tín d&ng) ca Edward I. Altman ang c s' d&ng
hiu qu ti nhiu nc trên th gii ! d oán nguy c" phá sn và xp hng
ri ro tín d&ng.
T kt qu nghiên cu này,  tài s, cho th#y c nh(ng thành t u
c%ng nh nh(ng hn ch t-n ti ca h thng XHTD ang c s' d&ng ti

Vietcombank, qua ó,  tài nghiên cu mnh dn  xu#t nh(ng gii pháp góp
phn hoàn thin h thng XHTD ca Vietcombank bng cách tip thu nh(ng
tin b trong kinh nghim XHTD ca các t chc tín nhim quc t, các
NHTM và t chc ki!m toán trong nc.
4. i tng và phm vi nghiên cu.
/i tng nghiên cu ca  tài là mô hình các ch tiêu ánh giá tính
i!m XHTD khách hàng cá nhân và doanh nghip ang áp d&ng ti
Vietcombank t nm 2007 n tháng 9/2008.
Lý do ca gii hn thi gian nghiên cu nh trên vì h thng xp dng
tín d&ng ni b ã c iu chnh mt s ch tiêu ánh giá và áp d&ng trong
nm 2007 i vi khi khách hàng doanh nghip.
5. Phng pháp nghiên cu và tip cn vn .
Lun vn s' d&ng ph"ng pháp nghiên cu tình hung ! tip cn
chuyên môn v i tng nghiên cu theo ni dung, ph"ng pháp, và k thut
xp hng tín nhim ca Vietcombank. Nghiên cu này s' d&ng thông tin th
c#p là kt qu XHTD nm 2007 ca mt s khách hàng ang có d n tín d&ng
ti Vietcombank do Trung tâm thông tin tín d&ng Vietcombank và các chi
nhánh th c hin xp hng.
Lun vn s' d&ng ph"ng pháp phân tích s liu nh tính ! làm rõ
hin trng h thng XHTD ni b. Và bng cách s' d&ng ph"ng pháp so sánh
vi các tiêu chu.n ánh giá ph bin trên th trng xp hng tín nhim quc t
GII THIU
6
và trong nc, qua ó, nghiên cu ! a ra nhn nh,  xu#t gii pháp hoàn
thin h thng XHTD ca Vietcombank.
6. Kt cu ca lun vn.
B c&c ca  tài nghiên cu “Hoàn thin H thng XHTD ca
Vietcombank” c chia thành phn gii thiu và ba ch"ng vi kt c#u chi
tit c xây d ng bao g-m :
Phn gii thiu là các ni dung nhm s" lc lý do nghiên cu, xác nh

 tài nghiên cu, i tng và m&c tiêu ca nghiên cu, các ph"ng pháp
c s' d&ng trong nghiên cu, ý ngh1a và tính th c ti2n ca  tài.
Ch"ng I trình bày các v#n  v h thng XHTD bao g-m tng quan
v XHTD, kinh nghim XHTD  các nc, th c ti2n XHTD ti Vit nam.
Ch"ng II trình bày th c trng h thng XHTD ni b ca
Vietcombank, kt qu th c t ca các tình hung nghiên cu XHTD ca h
thng. T ó lun vn tin hành phân tích, ánh giá, so sánh và ki!m chng các
ch tiêu ánh giá trong mô hình ch#m i!m ! rút ra c nh(ng thành t u
c%ng nh các hn ch t-n ti cn hoàn thin, b sung nhm tng cng hiu
qu ngn nga và gim thi!u ri ro tín d&ng qua h thng sàng lc khách hàng.
Ch"ng III trình bày các gii pháp th c ti2n góp phn hoàn thin H
thng XHTD ca Vietcombank.
7. Ý ngha khoa hc và thc tin ca  tài.
Lun vn trình bày s cn thit phi hoàn thin H thng XHTD ni b
ti Vietcombank. / tài nghiên cu tp trung vào ph"ng pháp tính i!m và
xp hng, a ra hng ki!m chng các ch tiêu nhm nâng cao hiu qu qun
tr ri ro tín d&ng bng công c& tiên tin phù hp vi thông l quc t.
Kt qu ca  tài nghiên cu này có th! c áp d&ng vào công tác
th c ti2n vì Vietcombank ang trong quá trình hoàn thin quy trình tín d&ng
GII THIU
7
trong ó có các v#n  liên quan n XHTD khách hàng nhm phù hp vi
chính sách tín d&ng và c" c#u t chc mi sau c phn hóa.
/-ng thi,  tài nghiên cu c%ng góp phn hoàn thin lý lun v qun
tr ri ro tín d&ng ca NHTM thông qua XHTD. Xây d ng thành công h thng
ánh giá, xp hng tín nhim ni b i vi khách hàng không ch giúp NHTM
phân loi n trung th c h"n, mà còn là công c& t v#n, giúp các nhà qun tr
NHTM có nh hng chin lc kinh doanh rõ ràng áp d&ng phù hp cho
tng nhóm i tng khách hàng.

CHNG I :
H THNG XP HNG TÍN DNG

Mc tiêu nghiên cu ca chng này nhm tip cn mt s c s lý lun
hin i trong lnh vc XHTD cá nhân và doanh nghip, nhng tham kho v
các h thng XHTD ca M, gii thiu mt s công trình khoa hc có liên
quan ca các tác gi nc ngoài ã công b nh : Mô hình ch s tín dng a
bin ca Altman trong d báo nguy c v n ca doanh nghip; Mô hình chm
im tín dng cá nhân trong nghiên cu ca Stefanie Kleimeier  xut áp
dng cho các ngân hàng bán l ca Vit nam. Trong chng này,  tài nghiên
cu cng c gng trình bày tng i chi tit v h thng XHTD ca mt s
NHTM và t chc kim toán trong nc. Qua ó, có th phát hin nhng thành
tu mà các h thng XHTD ca nhng t chc này ã t c có giá tr xem
xét  xut áp dng hoàn thin cho h thng XHTD ni b ca Vietcombank.
1.1. Tng quan v xp hng tín dng.
1.1.1. Khái nim xp hng tín dng.
XHTD là vic a ra nhn  nh v mc  tín nhim i vi trách
nhim tài chính; ho!c ánh giá mc  ri ro tín dng ph thuc các yu t bao
g"m n#ng lc áp ng các cam kt tài chính, kh n#ng d$ b v n khi các iu
kin kinh doanh thay i, ý thc và thin chí tr n ca ng%i i vay.
1.1.2. i tng xp hng tín dng.
H thng XHTD tip cn n tt c các yu t có liên quan n ri ro tín
dng, các NHTM không s& dng kt qu XHTD nhm th hin giá tr ca
ng%i i vay mà n thu'n là a ra ý kin hin ti da trên các nhân t ri ro,
t( ó có chính sách tín dng và gii hn cho vay phù hp. Mt s xp hng cao
ca mt khách hàng i vay cha phi là chc chn trong vic thu h"i 'y  các
khon n gc và lãi vay, mà ch là c s  a ra quyt  nh úng n v tín