Tài liệu tổng hợp kiến thức hóa học THCS (hay)

PHẦN A:
TỔNG HỢP
KIẾN THỨC HOÁ HỌC
THCS

 

 !
"#$
%& !
'( )*(
+, -, .&/ 0 
12 3456$#$37
89:8; )
"#$< "#$=
:1""
8>
'"""
-
?@ 6A9*B
:1""C(
'"""*D(E
F;
-
,
:1""C(%&'"""
*D(E3F; GH
-
,
.


"I#$
"I#$
JC
"I#$
*=JC


)7
C(
7
)7C(%&
7
8*K
>&
)7C(%&7
*3*K>&
Tổng hợp kiến thức cơ bản hoá học 8
Các khái niệm:
1. Vật thể, chất.
L 56M<N,O&P&*=&QC(
%5
L 5RQ:S*@$(49SJ:
SJ::Q
L 0I:<BJTQ.&C(BUB34Q
o 1BU513?969'!9(;@9(8T9B&9BVWJR9
VWR9RJ;=
X
;
!9RJ:Y
X

!9* #V!
o 1B3456*YZMTMKJ[*35'YZ39
[93V\>*3
2. Hỗn hợp và chất tinh khiết.
L "I#$%&>&Q0II#$J#4
$]Q
L "I#$C(:%5I#$JCI#$*=JC
L 1B^&I#$5"I#$:B*=[JT9&J[$\
* #; #$]Q
L *K*=:W*3Q*K:B
JT9*=&J[Q
L '33&*AI#$&J#3*KQ3
3&*AI#$_&:;7V\3$$3$U345
39K9949M&99V83$YH34
3. Nguyên tử.
&Q T`&56=8A9JR93
MQ 5C(%$]
"5MS%5)
L )50&JRBa9:* #J9*UR5)
L 5'=(&JR9:* #J9*UR5
A523>$bE
L bE50&JRBL9:* #*=J3*9*UR5E
1793eJ&;@$,K$2>$2&Q
a6>$5: J&%E
a6>$%9c9d(_: J&eE
' #7f; )a; a; Ef; )a; NE:* #A!
4. Nguyên tố hoá học.
6$#$<789:8; )
<7:8; ); *3&4JCT^&&

5. Hoá trị.
6; MT*YZ*K^&7&:(7
g@3T5
a b
x y
A B
&:5&Q,fMQ
>&9M]#3T^& -.!
So sánh đơn chất và hợp chất
đơn chất hợp chất

h@9JC9,99&N >9( Z9J_
'i 6<V 3
4
6 < V % &
34
) jC(%5'($*(Q jC(%5#$=#$
<
)7
J
VR!
LjC(75*($
*(@
LjC(3785)
*(A*B
L jC( 3 7 *3
3 34*3
&
1"" L'($*(@5
1""'"""-!

L)*(A*B5
1""f'"""aF; -
,
!
1""f'"""^&3
a3F; H
-
,
.

So sánh nguyên tử và phân tử
nguyên tử phân tử
T
`&
6=8A9
JR93
6=8A9JVR
(&J]J^B^&

hMK
J[
$YH
34Q
7J#MY3
$YH34Q
6*K<&37
$7&J[($7
MKJ[$7*3
' # 7* 1'!MKJ
k l *3 & <& 3

7J#Jk
(I
1' * #^& 7
BMmJT&M
)7* )1'!* #^&
$7BMmJT&M
)1'f[* #37
:$7Q
áp dụng quy tắc hoá trị
1. Tính hoá trị của 1 nguyên tố
L j43T^& ]N(&!
L á$V\g1"15&Q,fMQ&fMQi,
L 1Y_
2. Lập CTHH của hợp chất.
L j4=H]$
L á$V\g1"15&Q,fMQ
'
'
x b b
y a a
= =
L 1Y_Q
nnn:V8O@oJ$&1""511""93T^& 
F; ^& *&Q
Lu ý: '33T& YN] Y>
6. Ph¶n øng ho¸ häc.
6O3NMKJ[*3Q
MTMKJ[4&(&9J#4;Y$p(
#MVqMm;JC5
-a.→aJ45-3V\>.

-a.→J4-*K#$>.
-→aJ4-MT$r
L
&:&&,&,(&,K

 Axit m¹nh Axit trung b×nh Axit yÕu Axit rÊt yÕu
Hîp chÊt v« c¬
Oxit (A
,
O

)
Axit (H

B)
Baz¬- M(OH)

Muèi (M
,
B

)
+,&,5+
%
9h+
%
9h+
c
9+
%

9
%
+
s
9h+
%
9)
%
+
s
+,M&/56
%
+9&
%
+9'
%
+9&+9.&+9+9tE
%
+
c
+,B5+9+…
+,uB5v+9-
%
+
c
9
%
+
c


-,*=:,"V&,!5"9".9"
%
h9"t
-,:,+,&,!5"+
c
9"
%
h+
d
9"
c
)+
d
 Q…
.&/&'(!5&+"9'+"9&+"!
%
9.&+"!
%
.&/*=&50+"!
%
9+"!
%
9tE+"!
c
…
0 &,5&"h+
d
9&"+
c
9&"+

c
!
%
…
0 5&9'+
c
9&+
c
…
PH©n lo¹i
HCVC
"+
c
"
%
h+
d
"
"
c
)+
d
"
%
h+
c
"
c
++"
"

%
+
c
"
%
h
oxit
axit
baz¬
muèi
§Þnh
nghÜa
6#$^&,>
 *3
6#$($7C(
  &     7  "
*K> &,
6  #$  ( $ 7
C(7*(
 *K >   &  
:(+"
6#$($7
C(*(*K>
 &,Q
CTHH
j4 ,
-3TQ1""5
L-
%
+


Kw
L-+
i%
Kx
j4 &,.:3T
Q
1""5"

.
j4*(0:3
T
1""50+"!

j4*(09 
&,.
1""50
,
.

Tªn
gäi
1,f1 a
,
6U5'D(E3T^&
*(**(:
3TQ
'$*(:3T
N*D(K$J]<Q
L-,*=:,5-,a

$*(aV
L-,:B,5-,a
$*(a!
L-,:,5-,a
$*(a!
1M&/f1*(a
V,
6U5'D(E3T^&
*(* *(:
3TQ
1( f*(a
 &,
6U5'D(E3T^&
*(**(:
3TQ
TCHH
Q13V\>>
L+,&,3V\>>
VV-,
L+,M&/3V\>>
VV.&/
%Q+,&,aVV.&/
( >
cQ+,M/aVV-,
( >
dQ+,&,a+,M/
( 
Q6(OyB(→JAC
%Q  13  V\  >  .&/ →
0 >

cQ13V\>,M&/→
( >
dQ13V\>*(→
( "V
sQ  13  V\  >  (  →
( (>&,(>
Q  13  V\ >  &, →
( >
%QVV'((J[(
FT
L6(OyB(→,&
L  6(  VV  $E$&E
*=(→C
cQVV'(3V\>
,&,→( >
dQVV'(aVV( →
0 a.&/
sQ.&/*=&MTR
$→,a>
Q  13  V\  >  &, →
( (>a&,(>
%QVV( aVV'( →
( (>aM&/(>
cQVV( a'(→
0 (>a*((>
dQVV( aVV( →%
( (>
sQ  0 ;  (  MT R
$
Lu ý

L+,uB:3
V\>YVV&,VV
*(
L"+
c
9"
%
h+
d
 Jk:3
B
L.&/uB:3
V\>YVV&,VV
*(
L  0  &,  :   $Y
H&,
Tính chất hoá học của các hợp chất vô cơ
aVV0
a&,
aVVM&/
a*(

X
aVV(

X
a&,a+,&,
a+,.&/
a.&/
aVV0

a'6a>a>
Oxit axit
Oxit bazơ
Muối
+ n-
ớc
axit Kiềm
Muối
aVV-,aVV.&/
Axit
Muối + H2O
Quỳ tím đỏ
Muối + h
2
Muối + Axit
Muối
Bazơ
Kiềm k.tan
Quỳ tím xanh
Phenolphalein k.màu hồng
Muối + h
2
O
oxit +
h
2
O
Muối + axit
Muối + bazơ
Muối + muối

Muối + kim
loại
Các
sản phẩm
khác nhau
Tchh của oxit Tchh của Axit
Tchh của muốiTchh của bazơ
6U5 1_Fk$s,M&/&J#>6
%
+9&
%
+9'
%
+9&+9.&+Q
z3,M&/:3V\>,&,Q
>M&/9:3BY%:<BF
^&'(kM&/*=&
0; #$:3B349*=J$
>9:,E($]J4(k3M>R;*Q
Muối +
bazơ
Mèi quan hÖ gi÷a c¸c lo¹i hîp chÊt v« c¬
C¸c ph¬ng tr×nh ho¸ häc minh ho¹ thêng gÆp
d-ac+
%
→%-
%
+
c
+a"

%

0
t
→
a"
%
+
tE
%
+
c
ac+
0
t
→
%tEac+
%
ha+
%
→h+
%
&+a"
%
+→&+"!
%
+"!
%

0

t
→
+a"
%
+
&+a%"→&
%
a"
%
+
&+a+
%
→&+
c
&
%
+
c
a&+"!
%
→&+
c
↓a%&+"
&+"a"→&a"
%
+
%&+"a+
%
→&
%

+
c
a"
%
+
.&
%
a&
%
h+
d
→.&h+
d
↓a%&
h+
c
a"
%
+→"
%
h+
d
)
%
+
s
ac"
%
+→%"
c

)+
d
)
%
+
s
a{&+"→%&
c
)+
d
ac"
%
+

%
+
s
a&
%
+→%&+
c
.&
%
a"
%
h+
d
→.&h+
d
↓a%"

%"atE→tE
%
a"
%
%"a.&+"!
%
→.&
%
a%"
%
+
{"atE
%
+
c
→%tE
c
ac"
%
+
%"a&+
c
→&
%
a%"
%
+
)r
a"
%

+
aVV'(
a+,M/
a.&/
a-,
a'(
aVV'(
a-,
a+,&,
aVV0 

X
a"
%
+
a-,
a+,a"
%
9+a+,
Muèi + h
2
O
Oxit axitOxit baz¬
Baz¬
KiÒm k.tan
a+,&,
Kim lo¹i Phi kim
a+,M/
aVV0 
Axit

M¹nh yÕu
Lu ý:
L 0  ;  ,  *(     -
%
+
c
9
0+9  .&+9  &+9  &
%
+9  '
%
+  …
*=MT"
%
9+*7Q
L 3,*(*S3
3  T &    , &, 5 +
c
9
0
%
+
|
9…
L 3$YH34,Y&$Y
  E  3  J  *R  ^&  2
$YHQ
L ',&,3V\>VV'(
NyEFR; (;}&
( &,&( Q

5
&+"a+
%
→&"+
c
%&+"a+
%
→&
%
+
c
a"
%
+
L '3V\>"%h+dJk9*(
 ;}   R  3 T  & 9
*=Y$:"V
5
a%"
%
h+
d
→h+
d
ah+
%
↑a"
%
+
®iÒu chÕ c¸c hîp chÊt v« c¬


~
•
%X
%
c
d
s
{
|
e
%
{
|
e
•
X


%
c
s
d
Kim lo¹i + oxi
Phi kim + oxi
Hîp chÊt + oxi
oxit
NhiÖt ph©n muèi
NhiÖt ph©n baz¬
kh«ng tan

Baz¬
Phi kim + hidro
Oxit axit + níc
Axit m¹nh + muèi
KiÒm + dd muèi
Oxit baz¬ + níc
®iÖn ph©n dd muèi
(cã mµng ng¨n)
Axit
Q ctEa%+
%

0
t
→
tE
c
+
d
%Q d)as+
%

0
t
→
%)
%
+
s
cQ "

d
a+
%

0
t
→
+
%
a%"
%
+
dQ &+
c

0
t
→
&+a+
%
sQ +"!
%

0
t
→
+a"
%
+
{Q 

%
a"
%

askt
→
%"
|Q h+
c
a"
%
+→"
%
h+
d
eQ .&
%
a"
%
h+
d
→.&h+
d
↓a
%"
•Q &+"!
%
a&
%
+

c
→
&+
c
↓a%&+"
XQ&+a"
%
+→&+"!
%
Q&a%"%+
dpdd
→
&+"
a
%
↑a"
%
↑
Axit + baz¬
Oxit baz¬ + dd axit
Oxit axit + dd kiÒm
Oxit axit
+ oxit baz¬
Dd muèi + dd muèi
Dd muèi + dd kiÒm
Muèi + dd axit
Muèi
Kim lo¹i + phi kim
Kim lo¹i + dd axit
Kim lo¹i + dd muèi

%Q.&+"!
%
a"
%
h+
d
→.&h+
d
↓a%"
%
+
cQ+a%"→
%
a"
%
+
dQh+
%
a%&+"→&
%
h+
c
a"
%
+
sQ&+a+
%
→&+
c
{Q.&

%
a&
%
h+
d
→.&h+
d
↓a%&
|Qh+
d
a%&+"→+"!
%
a&
%
h+
d
eQ&+
c
a%"→&
%
a+
%
↑a"
%
+
•Q%tEac
%

0
t

→
%tE
c
%XQtEa%"→tE
%
a"
%
↑
%QtEah+
d
→tEh+
d
a↓
Tính chất hoá học của kim loại
Dãy hoạt động hoá học của kim loại.
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au
(KNM&A:Z3$SắtPYHACPBạc Vàng!
ý`&5
' .& & & 0 - v t
E
h )M
H
- " - )
a+
%
5RJ_ ởRJ& ':$YH

' .& & & 0 - v t
E
h )M

H
- " - )
13V\>> '=3V\>>SRJ_
' .& & & 0 - v t
E
h )M
H
- " - )
13V\>3&,=_Y$:"V '=3V\Q
' .& & & 0 - v t
E
h )M
H
- " - )
'(JH>Jp*(JH;&&*A(
' .& & & 0 - v t
E
h )M
H
- " - )
"%9+*=*7J#, *7J#,3*(SRJ&
Chú ý:
a-,
a+
%
a)*(
a0
Kim
loại
oxit

Muối
Muối + H
2
Muối + kl
Q ctEa%+
%

0
t

tE
c
+
d
%Q %tEac
%

0
t

%tE
c
cQ tEa%"tE
%
a"
%

dQ tEah+
d
tEh+

d
a

L 3*(JH>0$YH>>SRJ_VV'(
Y$:*B"VQ
L 12-)93*(*3J:3V\>"+
c
"
%
h+
d
Jk
*=Y$:"VQ
So s¸nh tÝnh chÊt ho¸ häc cña nh«m vµ s¾t
* Gièng:
L:3B^&*(Q
L*=3V\>"+
c
"
%
h+
d
Jk
* Kh¸c:
1B
Al1'f%|! Fe1'fs{!
1B
U
L'((@9:3*(9
l9VWJRR Q

L
X

f{{X
X

L6*(l9VqV3(A9
VwQ
L'((@,3(9:3
*(9  VW  JR  R  *o(  
=(Q
L
X

fsc•
X

L6*(k9VwVqDQ
13V\>
$*(
%-ac
%

0
t
→
%-
c
%-ach
0

t
→
-
%
h
c
%tEac
%

0
t
→
%tE
c
tEah
0
t
→
tEh
13V\>
&,
%-a{"→%-
c
ac"
%
tEa%"→tE
%
a"
%
13V\>

VV( 
%-actEh+
d
→-
%
h+
d
!
c
actE tEa%-+
c
→tE+
c
!
%
a%-
13V\>
VV'(
%-a%&+"a"
%
+
→%&-+
%
ac"
%
'=$YH
"#$ L-
%
+
c

:BuB
-
%
+
c
a{"→%-
c
ac"
%
+
-
%
+
c
a%&+"→%&-+
%
a"%+
L-+"!
c
*K^&V*E9#$
uB
LtE+9tE
%
+
c
tE
c
+
d
 J3

,M&/
L tE+"!
%
(@,&
L tE+"!
c
(JA
KÕt luËn
L=(*(uB9:
3V\>YVV-,VV
'(Q  1  3  $Y  H  3
49=(R3T€€€
Lh@R%3T5€€9€€€
a13V\>&,=_9
>$*(K9>VV( 5€€
a13V\>"
%
h+
d
 Jk:9
VV"+
c
9>$*((5€€€
Gang vµ thÐp
Gang ThÐp
i L j&    #$  *(  ^&  h@ >
&M;  *3
09h9h…•f%÷s•!
L  1o$    #$  *(  ^&  h@  >
&M   ;      *3

•‚%•!
hY,
a+%
0
t
→
+
%
+
%
a
0
t
→
%+
%tEa+%
0
t
→
%tE+
tE+a
0
t
→
tEa+
c+atE
%
+
c

0
t

%tEac+
%
d+atE
c
+
d

0
t

ctEad+
%
&+ah+
%

0
t

&h+
c
tE+a0
0
t

tEa0+
%tE+ah
0

t

%tEah+
%
1B
H9 H9JC
tính chất hoá học của phi kim.
a+,'6
a+
%
.&V8N^&&M
a&+"
a'+"9
X
a&+"
a"
%
+
a'(
a"V
a"V
a+
%
a'(
Phi
Kim
Oxit axit
Muối clorua
sản phẩm khí
Clo

HC
Oxit kim loại hoặc muối
HCa"+ N&Ca
&+
>j&LE
KCa'+
c

cacbon
'(56@
; 9H9*=
VWJR
6(JC&;H9(z
*&9V&@*B
1&N56@9
((9:*YZVWJR
6(JR9M=
9MPN
&M=JTN56
@9, $9*=:*Y
ZVWJR9:B$
$\Q
6(R9K
(k$J
CO
2
Kim loại + CO
2
Các phơng trình hoá học đáng nhớ
Q %tEac

%
%tE
c
%Q tEah
0
t

tEh
cQ "
%
+a
%
"a"+
dQ %&+"a
%
&a&+a"
%
+
sQ d"a0+
%

0
t

0
%
a
%
a%"
%

+
{Q&a%"
%
+
dpdd
mnx

%&+"a
%
a
"
%
{Q a%+
0
t

%a+
%
|Q c+atE
%
+
c

0
t

%tEac+
%
eQ &+"a+
%

&"+
c
Q %&+"a+
%
&
%
+
c
a"
%
+
Hợp chất hữu cơ
Hidro cacbon Dẫn xuất của RH
"V&M

-*&
11g


"
%a%
5"
d
0E&!
"V&M
*=
-*E
11g5

"
%
5
%
"
d
bE!
"V&M
*=
-*
11g5


"
%L%
5
%
"
d
-,EE!
"V&M
(
-E
11g


"
%L{
5
{

"
{
.E/E!
W,
H&
"&E
5
%"s
{"s.
W,
H&+,
5
%"s+"
"
c
++"
Mo
j,
W,
H&
5
)E
Phân loại hợp chất hữu cơ
"#$ 0E& bE -,EE .E/E
1)1Q
)1'
"df{ %"df%e %"%f%{ {"{f|e
=H

C

H
H
H
H
6*KJ
C
H H
H
C
H
6*KJ=C(*K
M*K*o(M
C
H
H
C
6*KM&C(*K
M%*K*o(M
c*J=c*J,E*}
ƒ{J
13
'B 6A
1B  
U
'=(9*=(89B&>9l*=*BQ '=  (9  *=  &
  >9  l    >9
&9J
1B  
34
L  j 

&
:$YH3;&+
%
"
%
+
"
d
a%+
%
→+
%
a%"
%
+

%
"
d
ac+
%
→%+
%
a%"
%
+
%
%
"
%

as+
%
→d+
%
a%"
%
+
%
{
"
{
as+
%
→%+
%
a{"
%
+
L  '3
&
F&(&$YHK
"
d
a
%

anhsang
→
"
c

a"
:$YH

%
"
d
a.
%
→
%
"
d
.
%

%
"
d
a"
%

0
, ,Ni t P
→

%
"
{

%

"
d
a"
%
+→
%
"
s
+"
:$YH

%
"
%
a.
%
→
%
"
%
.
%

%
"
%
a.
%
→
%

"
%
.
d
2& : $Y H  K 
$YH*:!

{
"
{
a.
%

0
,Fe t
→

{
"
s
.a".

{
"
{
a
%

asMT
→

øV\
6(    R9  
R    J_  ;   
=R$
6(    R  J  K
&  )b9  #  b9  -,
-,E9*BBOYBQ
6(    R    ,N9
@$;39R
;Y,)9&;…
6( V  (=9V  K
   (9  V# $p(9
 .1…
K :*B9
*BJC9*BM8&Q
h$K3V](A9;&
*OYB

%
"
s
+"
0
2 4
,H SO d t
→


%
"

d
a"
%
+
JJDa>9;$K
3V](A
&
%
a"
%
+→

%
"
%
a&+"!
%
hY$p(&&
J3Q
MK '=(((VV.
%
6(((&;
6(  (  (  V  VT
.(
6( ( (VVT
.(bE
'(((VV.(
'&>
rîu Etylic Axit Axetic
=H

1)15
%
"
{
+
115"
c
„"
%
„+"
c
h
o
ch
h
h
h
h
1)15
%
"
d
+
%
115"
c
„"
%
„++"
c

h
o
ch
h
h
o
1BU
6A9*=(9Vq&&>Q
h=S|e9c
X
9l>9&J#
€9.E/E…
h=Se
X
9:T&VV-E%Ls•((Z!
1B3
4Q
L )YH>&5
%
%
"
s
+"a%&→%
%
"
s
+&a"
%
%"
c

++"a%&→%"
c
++&a"
%
L ?#b3V\>&,&,EE;Eb-,E&
"
c
++"a
%
"
s
+"
0
2 4
,H SO d t
ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ†
‡ ˆ ˆ ˆ ˆ ˆˆ
"
c
++
%
"
s
a"
%
+
L 3>47&(,&9YR

%
"

{
+ac+
%
→%+
%
ac"
%
+
L .T+…"**:(E,P3

%
"
s
+"a+
%

→
mengiam
"
c
++"a"
%
+
L0&J^B^&&,56(JAOyB(93V\
>*(>"9>M&/9,M&/9VV( 
%"
c
++"a0→"
c
++!

%
0a"
%
"
c
++"a&+"→"
c
++&a"
%
+
øV\
8(R9V(=$&;9K#M&9
V#$p(9JK&,&,E&;…
8J$&(Z9;Y,Vw9 (9
V#$p(9…
K
.m$$3$(EMkJ_

{
"
%
+
{

−
→
X
cX c%
Men
C

%
%
"
s
+"a%+
%
"kbE#$>

%
"
d
a"
%
+
→
ddaxit

%
"
s
+"
L 6(EVV#

%
"
s
+"a+
%

→

mengiam
"
c
++"a"
%
+
L 1)15
%"
c
++&a"
%
h+
d
→%"
c
++"a&
%
h+
d
glucoz¬ saccaroz¬ tinh bét vµ xenluloz¬
=H
$7

{
"
%
+
{

%

"
%%
+


{
"
X
+
s
!

1M5≈%XX„{XXX
…E/5≈XXXX„dXXX
1
3
1B
U
  *K  9  *=  (9  T
49Vq&>
*K9*=(9T4
;@9 Vq  &    >9  & 
>:
6@@Q1M&J#>
: → CMQ…E/*=&
>*YJ:
1B
34
O&
4

)YH3

{
"
%
+
{
a-%+→

{
"
%
+
|
a%-
1r$*J:VV
&,†

%
"
%%
+

a"
%
+
→
9
o
ddaxit t


{
"
%
+
{
a
{
"
%
+
{
/‡/
1r$*J:VV&,†

{
"
X
+
s
!

a"
%
+
→
9
o
ddaxit t


{
"
%
+
{

"CM(VV€(,&
HV\
1HZ9V#$p(
1HZ9(M3*l…)&K
V#$p(
1MHZ_J9
RJ;Y,J_j/9#
bQ  …E/ V8  J ;Y  ,  9
Y9JCIR,VQ
K
:OYB!9Y
(](ˆJK2MQ
:(B&9^YJ_ 1  M  :      ^9  OY9  Q
…E/:AJ&9&9;#M=9I
MK
)YH3 :$YH3*J
:VV&,
&MMmVV€5:(,&
Jk
PHẦN B:
CÁC CHUYÊN ĐỀ CƠ
BẢN BỒI DƯỠNG HSG
MÔN HOÁ THCS
Chuyên đề 1:

CƠ CHế Và CÂN BằNG PHơng
trình hoá học
I/ Phản ứng oxi hoá- khử, và không oxi hoá- khử.
1/ Phản ứng hoá hợp.
L kJ(^&$YH5:,Y&;&J[; ,3k*=Q
BV\5
)YH:;&J[; ,3Q
d-
!
ac+
%*!
LLLL%-
%
+
c!
)YH*=:;&J[; ,3Q
.&+
!
a"
%
+
!
LLLL.&+"!
%VV!

2/ Phản ứng phân huỷ.
LkJ(^&$YH5:,Y&;&J[; ,3k*=Q
BV\5
)YH:;&J[; ,3Q
%'+

c!
LLLLLLL%'
!
ac+
%*!

)YH*=:;&J[; ,3Q
&+
c!
LLLLL&+
!
a+
%*!

II/ Phản ứng có sự thay đổi số oxi hoá.
1/ Phản ứng thế.
L kJ(^&$YH57^&J&K(&
7^&( #$Q
BV\5
v
!
a%"
VV!
LLLLv
%VV!
a"
%*!

2/ Phản ứng oxi hoá - khử.
L kJ(^&$YH5Y&JC_;,3;*7Q&,Y&

JC_;_EE;EEQ
BV\5
+
!
a"
%*!
LLLLLL
!
a"
%
+
!

1J:5
L "
%
*7_E*3!
L +,3E^&*3!
L 12"
%
LLLLL"
%
+J#4;,3QhK(,^&*3!
L 12+LLLLJ#4;*7Qh_,*3!
III/ Phản ứng không có thay đổi số oxi hoá.
1/ Phản ứng giữa axit và bazơ.
L kJ(^&$YH5hY$p(J#( >Q
BV\5
%&+"
VV!

a"
%
h+
dVV!
LLLL&
%
h+
dVV!
a%"
%
+
!

&+"
VV!
a"
%
h+
dVV!
LLLL&"h+
dVV!
a"
%
+
!

+"!
%!
a%"
VV!

LLLL
%VV!
a%"
%
+
!

1J:5
)YH%&(&S3VVT!Q
L kJ(^&$YH5;3V\<&&,M&/>#2&J^Q
L hY$p(^&$YH( >Q
BV\5
&+"
VV!
a"
VV!
LLLL&
VV!
a"
%
+
!

2/ Phản ứng gữa axit và muốiQ
L kJ(^&$YH5hY$p(J#$Y:B(*=&
k(*Bk(JRKQ
BV\5
&
%
+

c!
a%"
VV!
LLLL%&
VV!
a"
%
+
!
a+
%*!

.&
%VV!
a"
%
h+
dVV!
LLLLL.&h+
d!
a%"
VV!

6U5.&h+
d
*=&*Y(=_&,Q
3/ Phản ứng giữa bazơ và muối.
L kJ(^&$YH5
a&(&$YS3VVT&J#>!
ahY$p(J#!$Y:B(*=&k(

*Bk(JRKQ
aPU3( *((,&J,:BuB$YH
>VVTM&/(Q
BV\5
%&+"
VV!
a
%VV!
LLLL%&
VV!
a+"!
%!

.&+"!
%VV!
a&
%
h+
dVV!
LLL.&h+
d!
a%&+"
VV!

"
d

VV!
a&+"
VV!

LLL&
VV!
a"
c*!
a"
%
+
!

-
cVV!
ac&+"
VV!
LLLLc&
VV!
a-+"!
c!

-+"!
c!
a&+"
VV!
LLL&-+
%VV!
a"
%
+
!

4/ Phản ứng giữa 2 muối với nhau.

L kJ(^&$YH5
a&(&$YS3VVT&J#>!
ahY$p(J#!$Y:B(*=&k(
*Bk(JRKQ
BV\5
&
VV!
a-+
cVV!
LLLL-
!
a&+
cVV!

.&
%VV!
a&
%
h+
dVV!
LLLL.&h+
d!
a%&
VV!

%tE
cVV!
ac"
%
+

!
ac&
%
+
cVV!
LLLL%tE+"!
c!
ac+
%*!
a{&
VV!

giíi thiÖu 1 sè ph¬ng ph¸p
c©n b»ng ph¬ng tr×nh ho¸ häc.
1/ C©n b»ng ph ¬ng tr×nh theo ph ¬ng ph¸p ®¹i sè.
VÝ dô:Mm$N$YH
)
%
+
s
a"
%
+L‰"
c
)+
d
&3R; ,99/$N&:5
LZH; 7)&:5%,f/ !
LZH; 7+&:5s,af/ %!
LZH; 7"&:5%fc/  c!

1&!c!&:5%fc/f{,f‰f
2
6x
fc,
K,fNfc/f%,f%Qf%
f‰)NSVMm;&5)
%
+
s
ac"
%
+L‰%"
c
)+
d

VÝ dô: Mm$N$YHQ
-a"+
c†!
LLLL‰-+
c
!
c
a+a"
%
+
Bíc 15kR; Mm3p; &9M99V>3&(&
K%(8&NV8p!
1&:Q
&-aM"+

c
LLLL‰&-+
c
!
c
a+aMi%"
%
+Q
Bíc 256$$N34>2 :;&J[; 
7S%KQ
1&F:+:;&J[Q
5Mfc&a€!
+5cMf•&aaMi%€€!
Bíc 35jY$N34JN(R;
1&€!€€!&J#Q
cc&a!f•&aaMi%
%fMi%LLLL‰MfdLLL‰MfdfQ1&€!LLL‰&fQ
Bíc 451&R; 2&N(J#$N$NQ
-ad"+
c
LLLL‰-+
c
!
c
a+a%"
%
+
Bíc 55'(&$N2&Q
2/ C©n b»ng theo ph ¬ng ph¸p electron .
BV\5

a"+
cJk!
LLLLL‰+
c
!
%
a+
%
a"
%
+
Bíc 15K)1)ŠJ,3JT;&J[; ,3^& Q
.&J]5
X
LLLL‰
a%
1;&$YH+
c
!
%

.&J]5
as

"+
c
!LLLL‰
ad

1;&$YH+

%

Bíc 25…3JT; ,3^&3 &J[Q

X
LLLL‰
a%

as

LLLL‰
ad
Bíc 35K3O3N,3O3N*7Q

X
„%ELLLL‰
a%

as

aELLLL‰
ad
Bíc 451N(MJMm; ,3Q

X
„%ELLLL‰
a%
%
as


aELLLL‰
ad
Bíc 55&R; $N9*(&9Mm$]*=,3L*7
)1""Q
a%"+
cJk!
LLLLL‰+
c
!
%
a%+
%
a"
%
+
a%"+
cJk!
LLLLL‰
ad"+
cJk!
LLLLL‰+
c
!
%
a%+
%
a%"
%
+
3/ C©n b»ng theo ph ¬ng ph¸p b¸n ph¶n øng ( Hay ion - electron)

1E$$3$N3M>% $$3$EEQ
Bíc 35K3M3$YH,3M3$YH*7E@5
a3V,3V*7^&3,39*7KJR
(NKV>VQƒJRK9*=JR9@9*BN
KV>V$7k7!Q >M3$YH,3NK; E
M3ƒM3$YHNK; EM$YQ
Bíc 45Mm; E„&M3$YH&J#$N$Y
HVQ
0 $N$YHVV$7&%K<
#J&3V&&!JM82JRBQ
Chó ý5Mm* #^&7&$YHQ
0=_&,kBN,"
%
+Q
Bíc 55"$NQ
Một số phản ứng hoá học thờng gặp.
Cần nắm vững điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi trong dung dịch.
Gồm các phản ứng5
i-,a.&/

0 a"
%
+
%i-,a0

0 (>a-,B(>
ciVT0 aVT.&/

0 (>a.&/(>
di%VT0 3V\>&

%0 (>
Điều kiện để xảy ra phản ứng trao đổi là5Sản phẩm thu đợc phải có ít nhất một
chất không tan hoặc một chất khí hoặc phải có H
2
O và các chất tham gia phải theo
yêu cầu của từng phản ứng.

Tính tan của một số muối và bazơQ
L "]K3( &J&2( -9)M
%
!
L 1Y3( &J&Q
L 1Y3( ^&*(*(J&Q
L "]K3M&/*=&23M&/^&*(*(9.&+"!
%

&+"!
%
&BQ
n&
%
+
c
9&"+
c
'
%
+
c

9'"+
c
!3( &M&^&&909.&J3
V\J#>&,BQ
&"+
c
a&"h+
d


&
%
h+
d
a"
%
+a+
%

&
%
+
c
a&"h+
d


'=,Y&
&"+
c

a&+"



&
%
+
c
a"
%
+
&
%
+
c
a&+"

'=,Y&
%&"+
c




&
%
+
c
a"
%

+a+
%
&"+
c
a.&+"!
%




.&+
c
a&+"a"
%
+
%&"+
c
a%'+"



&
%
+
c
a'
%
+
c
a%"

%
+

&
%
+
c
a.&+"!
%


.&+
c
a%&+"
.&"+
c
!
%
a.&+"!
%


%.&+
c
a%"
%
+
&"+
c
!

%
a.&+"!
%


.&+
c
a&+
c
a%"
%
+
&"+
c
a.&
%




*=,Y&
&
%
+
c
a.&
%


.&+

c
a%&
.&"+
c
!
%
a.&
%


*=,Y&
&"+
c
!
%
a&
%


*=,Y&
&"h+
c
a&"h+
d


&
%
h+
d

a"
%
+ah+
%

&
%
h+
c
a"
%
h+
d


&
%
h+
d
a"
%
+ah+
%
%&"h+
c
a"
%
h+
d

&
%
h+
d
a%"
%
+a%h+
%

&
%
h+
c
a%&"h+
d


%&
%
h+
d
a"
%
+ah+
%

%'+"a%&"h+

d


&
%
h+
d
a'
%
h+
d
a"
%
+
"
d
!
%
+
c
a%&"h+
d


&
%
h+
d
a"
d

!
%
h+
d
a"
%
+a+
%
tEah+
d


tEh+
d
a
atEh+
d


*=,Y&
atE
%
h+
d
!
c


%tEh+
d

ah+
d

tEatE
%
h+
d
!
c


ctEh+
d

%tE
%
a
%


0
t
%tE
c

B¶ng tÝnh tan trong níc cña c¸c axit – baz¬ - muèi
Nhãm
hi®roxit vµ
Hi®ro vµ c¸c kim lo¹i
H

I
K
I
Na
I
Ag
I
Mg
II
Ca
II
Ba
II
Zn
II
Hg
II
Pb
II
Cu
II
Fe
II
Fe
III
Al
III
- OH
t t - k i t k - k k k k k
- Cl

t/b t t k t t t t t i t t t t
- NO
3
t/b t t t t t t t t t t t t t
- CH
3
COO
t/b t t t t t t t t t t t - t
= S
t/b t t k - t t k k k k k k –
= SO
3
t/b t t k k k k k k k k k - –
= SO
4
t/kb t t i t i k t - k t t t t
= CO
3
t/b t t k k k k k - k - k - –
= SiO
3
k/kb t t – k k k k – k – k k k
= PO
4
t/kb t t k k k k k k k k k k k
5#$*=&J#>Q
*5#$*=&
5#$B&Q
M5#$M&kVqM$r*BM&Q
*M5#$*=M&Q

&‹ - Œ :#$*=CkMT$r>Q
Một số PTHH cần lu ý:
BV\5"&(&(!0
,
+

VVT&,"9"
%
h+
d
9"+
c
!
1&:)1""Mm;&5l u ý 2y/x là hoá trị của kim loại M
0
,
+

a%"

,0
%i,
a"
%
+
%0
,
+

a%"

%
h+
d


,0
%
h+
d
!
%i,
a%"
%
+
0
,
+

a%"+
c


,0+
c
!
%i,
a"
%
+
5"&(&(!*(0VVT&,"9"

%
h+
d
!
1&:)1""Mm;&5l u ý x là hoá trị của kim loại M
%0a%,"

%0
,
a,"
%

áp dụng:
tEa%"

tE
%
a"
%

%-a%nc"

%-
c
ac"
%

{
%0a,"
%

h+
d


0
%
h+
d
!
,
a,"
%
áp dụng:
tEa"
%
h+
d


tEh+
d
a"
%
%-ac"
%
h+
d


-

%
h+
d
!
c
ac"
%
Các phản ứng điều chế một số kim loại5
>(; *(&9'9&90NV8$$3$JR$:
Y3( &Q
)1""5%0
,

!


dpnc
%0
!
a
%*!
J >3*(3TN>JY$]R; !
>=(NV8$$3$JR$:Y-
%
+
c
9*:,P
3c&tQ-t
c
!9)1""5%-

%
+
c!


dpnc
d-
!
ac+
%*!

>3*(tE9)M9N:V83$$3$;&5
L8"
%
5tE
,
+

a"
%


0
t
,tEa"
%
+
!
L85%tE
,

+

a
!


0
t
%,tEa+
%*!

L8+5tE
,
+

a+
*!


0
t
,tEa+
%*!
L8-R=(!5ctE
,
+

a%-
!

0
t
c,tEa-
%
+
c*!
L)1)R$;@J=,5
d,tE+"!
%i,
ac,%!+
%


0
t
%,tE
%
+
c
ad"
%
+
Một số phản ứng nhiệt phân của một số muối
1/ Muối nitrat
K0*(JH>01EVJ34!
%0+
c
!
,

%0+
%
!
,
a,+
%
><*(3TN>JY$]R; !
K0*(*20JK1EVJ34!
d0+
c
!
,


0
t
%0
%
+
,
ad,+
%
a,+
%

><*(3TN>JY$]R; !