luận văn thạc sĩ hoàn thiện phân tích tài chính tại ngân hàng đầu tư và phát triển việt nam

LỜI CAM ĐOAN
Tôi cam đoan, đây là công trình nghiên cứu
của riêng tôi. Các số liệu là trung thực. Những
kết quả nêu trong luận văn chưa từng được ai
công bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả
Trần Thị Quỳnh Vân
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC 2
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 11
TÓM TẮT LUẬN VĂN i
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM iv
CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM vi
MỞ ĐẦU 1
1. Lý do lựa chọn đề tài 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 1
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2
4. Phương pháp nghiên cứu 2
5. Kết cấu của luận văn 2
CHƯƠNG 1 3
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI 3
1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại 3
1.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại 3
1.1.2. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại 4
1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn 4
1.1.2.2 Hoạt động tín dụng 5
1.1.2.3 Hoạt động dịch vụ tài chính khác 6

1.2. Phân tích tài chính ngân hàng thương mại 7
1.2.1. Khái niệm về phân tích tài chính ngân hàng thương mại 7
1.2.2 Quy trình phân tích tài chính ngân hàng thương mại 9
1.2.3 Phương pháp phân tích tài chính ngân hàng thương mại 10
1.2.3.1. Phương pháp so sánh 10
1.2.3.2. Phương pháp tỷ lệ 11
1.2.3.3. Phương pháp Dupont 11
1.2.3.4 Các phương pháp khác 13
1.2.4 Nội dung phân tích tài chính ngân hàng thương mại 14
1.2.4.1 Phân tích cơ cấu và sự biến động về vốn 14
1.2.4.2 Phân tích cơ cấu và sự biến động về tài sản 16
1.2.4.3 Phân tích doanh thu và chi phí 19
1.2.4.4 Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời 20
1.2.4.5 Phân tích rủi ro và an toàn vốn 22
1.2.5 Nhân tố ảnh hưởng tới phân tích tài chính ngân hàng thương mại 23
1.3 Kinh nghiệm phân tích tài chính ngân hàng thương mại trên thế giới 24
CHƯƠNG 2 29
THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH 29
TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 29
2.1. Giới thiệu về ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) 29
2.1.1. Khái quát quá trình hình thành và phát triển của BIDV 29
2.1.2. Mô hình tổ chức BIDV 30
2.1.3 Tình hình hoạt động kinh doanh của BIDV 32
2.2. Thực trạng phân tích tài chính tại BIDV 35
2.2.1. Phân tích cơ cấu và sự biến động của vốn 35
2.2.2. Phân tích cơ cấu và biến động của tài sản 40
2.2.3.Phân tích thu nhập và chi phí 47
2.2.3.1 Phân tích thu nhập 47
2.2.3.2 Phân tích chi phí 50
2.2.4.Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời 51

2.2.5.Phân tích rủi ro và an toàn vốn 52
2.2.5.1. Phân tích rủi ro tín dụng 52
2.2.5.2. Phân tích rủi ro thanh khoản 52
2.2.5.3. Phân tích rủi ro lãi suất 53
2.2.5.4. Phân tích an toàn vốn 54
2.3. Đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại BIDV 56
2.3.1. Ưu điểm 56
2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân 57
2.3.2.1 Hạn chế 57
2.3.2.2 Nguyên nhân 59
CHƯƠNG 3 63
HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI 63
NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 63
3.1. Định hướng hoạt động của BIDV 63
3.1.1 Mục tiêu kinh doanh 63
3.1.2 Một số chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh cơ bản năm 2011 63
3.2. Yêu cầu đối với hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV 64
3.3 Giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV 65
3.3.1. Nâng cao chất lượng nguồn dữ liệu phục vụ phân tích tài chính 65
3.3.2. Tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận chuyên môn nghiệp vụ với
bộ phận phân tích tài chính của ngân hàng 66
3.3.3 Xây dựng tiêu thức phân bổ chi phí để thực hiện phân tích kết quả kinh
doanh cho từng hoạt động, từng chi nhánh 67
3.3.4 Bổ sung thêm các chỉ tiêu phân tích tài chính 70
3.3.5 Áp dụng phương pháp Dupont để phân tích khả năng sinh lời của ngân
hàng 71
3.3.5.1 Mô hình đánh đổi giữa rủi ro và thu nhập 71
3.3.5.2 Mô hình phân chia tỷ lệ thu nhập trên vốn chủ sở hữu 72
3.3.6 Sử dụng bảng cân đối kế toán với các số dư bình quân để phân tích thu
nhập lãi và chi phí lãi và đánh giá chất lượng tài sản, vốn 73

3.3.7 Xây dựng cẩm nang phân tích tài chính 75
3.4 Kiến nghị đối với Cơ quan quản lý Nhà nước 76
KẾT LUẬN 76
TÀI LIỆU THAM KHẢO 78
PHỤ LỤC 79
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
SƠ ĐỒ
Sơ đồ 2.1: Mô hình tổ chức BIDV Error: Reference source not found
BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 2.1: Tổng tài sản của BIDV Error: Reference source not found
Biểu đồ 2.2: Tình hình tiền gửi và cho vay khách hàngError: Reference source not
found
Biểu đồ 2.3: Lợi nhuận trước thuế của BIDV Error: Reference source not found
Biểu đồ 2.4: Vốn chủ sở hữu của BIDV Error: Reference source not found
BẢNG
MỤC LỤC 2
MỤC LỤC 2
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 11
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 11
TÓM TẮT LUẬN VĂN i
TÓM TẮT LUẬN VĂN i
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM iv
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM iv
CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM vi
CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM vi
MỞ ĐẦU 1

MỞ ĐẦU 1
1. Lý do lựa chọn đề tài 1
2. Mục tiêu nghiên cứu 1
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2
4. Phương pháp nghiên cứu 2
5. Kết cấu của luận văn 2
CHƯƠNG 1 3
CHƯƠNG 1 3
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI 3
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI 3
1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại 3
1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại 3
1.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại 3
1.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại 3
1.1.2. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại 4
1.1.2. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại 4
1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn 4
1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn 4
1.1.2.2 Hoạt động tín dụng 5
1.1.2.2 Hoạt động tín dụng 5
1.1.2.3 Hoạt động dịch vụ tài chính khác 6
1.1.2.3 Hoạt động dịch vụ tài chính khác 6
1.2. Phân tích tài chính ngân hàng thương mại 7
1.2. Phân tích tài chính ngân hàng thương mại 7
1.2.1. Khái niệm về phân tích tài chính ngân hàng thương mại 7
1.2.1. Khái niệm về phân tích tài chính ngân hàng thương mại 7
1.2.2 Quy trình phân tích tài chính ngân hàng thương mại 9
1.2.2 Quy trình phân tích tài chính ngân hàng thương mại 9

1.2.3 Phương pháp phân tích tài chính ngân hàng thương mại 10
1.2.3 Phương pháp phân tích tài chính ngân hàng thương mại 10
1.2.3.1. Phương pháp so sánh 10
1.2.3.1. Phương pháp so sánh 10
1.2.3.2. Phương pháp tỷ lệ 11
1.2.3.2. Phương pháp tỷ lệ 11
1.2.3.3. Phương pháp Dupont 11
1.2.3.3. Phương pháp Dupont 11
1.2.3.4 Các phương pháp khác 13
1.2.3.4 Các phương pháp khác 13
1.2.4 Nội dung phân tích tài chính ngân hàng thương mại 14
1.2.4 Nội dung phân tích tài chính ngân hàng thương mại 14
1.2.4.1 Phân tích cơ cấu và sự biến động về vốn 14
1.2.4.1 Phân tích cơ cấu và sự biến động về vốn 14
1.2.4.2 Phân tích cơ cấu và sự biến động về tài sản 16
1.2.4.2 Phân tích cơ cấu và sự biến động về tài sản 16
1.2.4.3 Phân tích doanh thu và chi phí 19
1.2.4.3 Phân tích doanh thu và chi phí 19
1.2.4.4 Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời 20
1.2.4.4 Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời 20
1.2.4.5 Phân tích rủi ro và an toàn vốn 22
1.2.4.5 Phân tích rủi ro và an toàn vốn 22
1.2.5 Nhân tố ảnh hưởng tới phân tích tài chính ngân hàng thương mại 23
1.2.5 Nhân tố ảnh hưởng tới phân tích tài chính ngân hàng thương mại 23
1.3 Kinh nghiệm phân tích tài chính ngân hàng thương mại trên thế giới 24
1.3 Kinh nghiệm phân tích tài chính ngân hàng thương mại trên thế giới 24
CHƯƠNG 2 29
CHƯƠNG 2 29
THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH 29
THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH 29

TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 29
TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 29
2.1. Giới thiệu về ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) 29
2.1. Giới thiệu về ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) 29
2.1.1. Khái quát quá trình hình thành và phát triển của BIDV 29
2.1.1. Khái quát quá trình hình thành và phát triển của BIDV 29
2.1.2. Mô hình tổ chức BIDV 30
2.1.2. Mô hình tổ chức BIDV 30
2.1.3 Tình hình hoạt động kinh doanh của BIDV 32
2.1.3 Tình hình hoạt động kinh doanh của BIDV 32
2.2. Thực trạng phân tích tài chính tại BIDV 35
2.2. Thực trạng phân tích tài chính tại BIDV 35
2.2.1. Phân tích cơ cấu và sự biến động của vốn 35
2.2.1. Phân tích cơ cấu và sự biến động của vốn 35
2.2.2. Phân tích cơ cấu và biến động của tài sản 40
2.2.2. Phân tích cơ cấu và biến động của tài sản 40
2.2.3.Phân tích thu nhập và chi phí 47
2.2.3.Phân tích thu nhập và chi phí 47
2.2.3.1 Phân tích thu nhập 47
2.2.3.1 Phân tích thu nhập 47
2.2.3.2 Phân tích chi phí 50
2.2.3.2 Phân tích chi phí 50
2.2.4.Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời 51
2.2.4.Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời 51
2.2.5.Phân tích rủi ro và an toàn vốn 52
2.2.5.Phân tích rủi ro và an toàn vốn 52
2.2.5.1. Phân tích rủi ro tín dụng 52
2.2.5.1. Phân tích rủi ro tín dụng 52
2.2.5.2. Phân tích rủi ro thanh khoản 52
2.2.5.2. Phân tích rủi ro thanh khoản 52

2.2.5.3. Phân tích rủi ro lãi suất 53
2.2.5.3. Phân tích rủi ro lãi suất 53
2.2.5.4. Phân tích an toàn vốn 54
2.2.5.4. Phân tích an toàn vốn 54
2.3. Đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại BIDV 56
2.3. Đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại BIDV 56
2.3.1. Ưu điểm 56
2.3.1. Ưu điểm 56
2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân 57
2.3.2 Hạn chế và nguyên nhân 57
2.3.2.1 Hạn chế 57
2.3.2.1 Hạn chế 57
2.3.2.2 Nguyên nhân 59
2.3.2.2 Nguyên nhân 59
CHƯƠNG 3 63
CHƯƠNG 3 63
HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI 63
HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI 63
NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 63
NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM 63
3.1. Định hướng hoạt động của BIDV 63
3.1. Định hướng hoạt động của BIDV 63
3.1.1 Mục tiêu kinh doanh 63
3.1.1 Mục tiêu kinh doanh 63
3.1.2 Một số chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh cơ bản năm 2011 63
3.1.2 Một số chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh cơ bản năm 2011 63
3.2. Yêu cầu đối với hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV 64
3.2. Yêu cầu đối với hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV 64
3.3 Giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV 65
3.3 Giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV 65

3.3.1. Nâng cao chất lượng nguồn dữ liệu phục vụ phân tích tài chính 65
3.3.1. Nâng cao chất lượng nguồn dữ liệu phục vụ phân tích tài chính 65
3.3.2. Tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận chuyên môn nghiệp vụ với
bộ phận phân tích tài chính của ngân hàng 66
3.3.2. Tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận chuyên môn nghiệp vụ với
bộ phận phân tích tài chính của ngân hàng 66
3.3.3 Xây dựng tiêu thức phân bổ chi phí để thực hiện phân tích kết quả kinh
doanh cho từng hoạt động, từng chi nhánh 67
3.3.3 Xây dựng tiêu thức phân bổ chi phí để thực hiện phân tích kết quả kinh
doanh cho từng hoạt động, từng chi nhánh 67
3.3.4 Bổ sung thêm các chỉ tiêu phân tích tài chính 70
3.3.4 Bổ sung thêm các chỉ tiêu phân tích tài chính 70
3.3.5 Áp dụng phương pháp Dupont để phân tích khả năng sinh lời của ngân
hàng 71
3.3.5 Áp dụng phương pháp Dupont để phân tích khả năng sinh lời của ngân
hàng 71
3.3.5.1 Mô hình đánh đổi giữa rủi ro và thu nhập 71
3.3.5.1 Mô hình đánh đổi giữa rủi ro và thu nhập 71
3.3.5.2 Mô hình phân chia tỷ lệ thu nhập trên vốn chủ sở hữu 72
3.3.5.2 Mô hình phân chia tỷ lệ thu nhập trên vốn chủ sở hữu 72
3.3.6 Sử dụng bảng cân đối kế toán với các số dư bình quân để phân tích thu
nhập lãi và chi phí lãi và đánh giá chất lượng tài sản, vốn 73
3.3.6 Sử dụng bảng cân đối kế toán với các số dư bình quân để phân tích thu
nhập lãi và chi phí lãi và đánh giá chất lượng tài sản, vốn 73
3.3.7 Xây dựng cẩm nang phân tích tài chính 75
3.3.7 Xây dựng cẩm nang phân tích tài chính 75
3.4 Kiến nghị đối với Cơ quan quản lý Nhà nước 76
3.4 Kiến nghị đối với Cơ quan quản lý Nhà nước 76
KẾT LUẬN 76
KẾT LUẬN 76

TÀI LIỆU THAM KHẢO 78
TÀI LIỆU THAM KHẢO 78
PHỤ LỤC 79
PHỤ LỤC 79
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
ABC: Phương pháp kế toán chi phí theo hoạt động
BIDV: Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam
CAR: Tỷ lệ an toàn vốn
CCB: Ngân hàng xây dựng Trung Quốc
DPRR: Dự phòng rủi ro
HSBC: Ngân hàng HSBC
IPO: Cổ phần hoá
MIS: Hệ thống thông tin quản lý
NHNN: Ngân hàng nhà nước
NHTM: Ngân hàng thương mại
NIM: Tỷ lệ thu nhập lãi cận biên
NNIM: Tỷ lệ thu nhập ngoài lãi cận biên
ROA: Tỷ lệ lợi nhuận trên tổng tài sản
ROE: Tỷ lệ thu nhập trên vốn chủ sở hữu
TCTD: Tổ chức tín dụng
i
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Ngân hàng thương mại là tổ chức tài chính trung gian đặc biệt trong nền kinh
tế, hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng. Hệ thống ngân hàng với
mạng lưới chi nhánh rộng khắp có khả năng tác động tới sự phát triển của tất cả mọi
lĩnh vực và toàn bộ nền kinh tế nên ngân hàng thương mại có vai trò rất quan trọng.
Hoạt động của ngân hàng thương mại luôn tiềm ẩn những rủi ro có khả năng ảnh
hưởng dây chuyền tới nhiều đối tượng trong nền kinh tế. Phân tích tài chính ngân
hàng thương mại tương tự như phân tích tài chính doanh nghiệp bình thường nhưng
gắn với những đặc thù riêng của hoạt động ngân hàng vừa giúp đánh giá khái quát,

toàn diện vừa xem xét một cách chi tiết hoạt động tài chính của ngân hàng thương
mại để nhận biết, phán đoán, dự báo và đưa ra quyết định phù hợp. Vì vậy, phân
tích tài chính ngân hàng thương mại là một nhu cầu thiết yếu đối với tất cả các ngân
hàng thương mại, được rất nhiều đối tượng quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh khủng
hoảng tài chính trên thế giới diễn ra gần đây có liên quan đến hoạt động kinh doanh
của các ngân hàng. Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam là ngân hàng thương
mại có lịch sử hoạt động lâu năm, quy mô lớn và mạng lưới rộng tại Việt Nam. Tuy
nhiên, thực trạng phân tích tài chính tại ngân hàng đang tồn tại một số điểm hạn chế
cần được khắc phục để công cụ này hoạt động hiệu quả hơn. Do đó, vấn đề hệ thống
hoá lý luận về phân tích tài chính của ngân hàng thương mại, đánh giá thực trạng
phân tích tài chính tại BIDV nhằm đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện phân tích
tài chính tại BIDV là cần thiết.
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại
Tổng quan về ngân hàng thương mại bao gồm khái niệm cơ bản về Ngân
hàng thương mại, hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại.
Với nội dung khái niệm ngân hàng thương mại, ngoài định nghĩa về ngân
hàng thương mại, luận văn còn làm rõ vì sao hoạt động kinh doanh của ngân hàng
được coi lĩnh vực đặc biệt. Bên cạnh đó, luận văn cũng trình bày những đặc điểm
chung của các hoạt động của ngân hàng thương mại.
ii
Tiếp đó, luận văn trình bày chi tiết hai hoạt động cơ bản của ngân hàng
thương mại gồm hoạt động huy động vốn và hoạt động tín dụng. Ngoài ra, luận văn
cũng trình bày sơ lược về các hoạt động dịch vụ tài chính khác cua ngân hàng như:
Dịch vụ thanh toán, Đầu tư góp vốn, Đầu tư tài chính, Mua bán ngoại tệ, Bảo quản
tài sản hộ, Quản lý ngân quỹ…
1.2. Phân tích tài chính ngân hàng thương mại
Lý luận về phân tích tài chính ngân hàng thương mại được trình bày gồm
khái niệm phân tích tài chính ngân hàng thương mại, quy trình phân tích tài chính

ngân hàng thương mại, phương pháp phân tích tài chính ngân hàng thương mại, nội
dung phân tích tài chính ngân hàng thương mại, các nhân tố ảnh hưởng tới phân tích
tài chính ngân hàng thương mại.
Khái niệm về phân tích tài chính ngân hàng thương mại được dẫn dắt từ khái
niệm tài chính doanh nghiệp, phân tích tài chính, ngân hàng thương mại. Tiếp cận
phân tích theo hướng coi ngân hàng thương mại như một doanh nghiệp kinh doanh
dịch vụ đặc thù, nội dung phân tích tài chính ngân hàng thương mại cũng tương tự
như phân tích tài chính doanh nghiệp bình thường và gắn với những đặc thù riêng
của hoạt động ngân hàng. Các phân tích đặc thù riêng được nêu cụ thể.
Quy trình phân tích tài chính ngân hàng thương mại được trình bày với bốn
bước cơ bản: Xác định mục tiêu và xây dựng hệ thống chỉ tiêu phân tích; Thu thập
và kiểm tra số liệu; Phân tích; Xác định xu hướng phát triển và đề xuất các giải
pháp để đạt được mục tiêu mong muốn.
Phương pháp phân tích tài chính ngân hàng thương mại được định nghĩa
ngắn gọn. Tiếp đó, luận văn trình bày chi tiết về các phương pháp phân tích thường
được áp dụng để phân tích tài chính ngân hàng thương mại gồm: so sánh, tỷ lệ,
Dupont. Ngoài ra, các phương pháp khác cũng được liệt kê gồm: phương pháp phân
tích theo mô hình CAMEL, phương pháp phân tích theo mô hình PEARLS, phương
pháp thang điểm, phương pháp quy hoạch tuyến tính…
Luận văn lựa chọn trình bày chi tiết các nội dung phân tích tài chính ngân
hàng thương mại gồm: Phân tích cơ cấu và sự biến động về vốn, Phân tích cơ cấu
iii
và sự biến động về tài sản, Phân tích doanh thu và chi phí, Phân tích khả năng
thanh toán, Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời, Phân tích rủi ro và an toàn
vốn. Từng nội dung phân tích được trình bày từ giới thiệu sơ lược về các khoản
mục liên quan, các phân tích thường được thực hiện, các chỉ tiêu tài chính
thường được sử dụng.
Trên cơ sở giới thiệu sơ lược về vốn của ngân hàng thương mại gồm vốn chủ
sở hữu và vốn nợ, phân tích cơ cấu và sự biến động về vốn gồm phân tích cơ cấu và
sự biến động của vốn chủ sở hữu; phân tích cơ cấu và sự biến động của vốn nợ.

Phân tích cơ cấu và sự biến động về tài sản bao gồm phân tích ngân quỹ,
phân tích đầu tư chứng khoán, phân tích tín dụng.
Phân tích doanh thu và chi phí bao gồm nội dung phân tích doanh thu và
phân tích chi phi của ngân hàng thương mại.
Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời được trình bày ngoài các chỉ tiêu
quen thuộc như Tỷ lệ lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA), Tỷ lệ thu nhập trên vốn
chủ sở hữu (ROE) còn có các chỉ tiêu đặc thù cho hoạt động ngân hàng như Tỷ lệ
thu nhập lãi cận biên (NIM), Tỷ lệ thu nhập ngoài lãi cận biên (NNIM), Chênh lệch
lãi suất đầu ra - đầu vào, Tỷ lệ tài sản sinh lời so với tổng tài sản.
Phân tích rủi ro và an toàn vốn: Phân tích rủi ro của ngân hàng gồm phân
tích dấu hiệu rủi ro tín dụng, phân tích dấu hiệu của rủi ro lãi suất, phân tích dấu
hiệu rủi ro thanh khoản; Phân tích an toàn vốn với việc đánh giá hệ số an toàn vốn,
một chỉ tiêu rất quan trọng đối với hoạt động của ngân hàng.
Các nhân tố ảnh hưởng tới phân tích tài chính ngân hàng thương mại được
liệt kê và trình bày bao gồm: chất lượng nguồn dữ liệu để làm cơ sở phân tích, trình
độ và kinh nghiệm của chuyên gia phân tích, hệ thống công nghệ thông tin hỗ trợ
cho phân tích, các nguồn thông tin bên ngoài
1.3 Kinh nghiệm phân tích tài chính ngân hàng thương mại trên thế giới
Trên cơ sở hệ thống hoá lý luận về phân tích tài chính ngân hàng thương
mại, luận văn cũng nghiên cứu vấn đề phân tích tài chính tại các ngân hàng thương
mại trên thế giới, cụ thể là tại ngân hàng CCB và ngân hàng HSBC và rút ra một số
iv
điểm khác biệt so với phân tích báo cáo tài chính ngân hàng thương mại tại Việt
Nam gồm: Phân tích chi tiết tình hình tài chính của ngân hàng theo khu vực địa lý,
theo nhóm khách hàng và theo loại hình kinh doanh; Loại trừ ảnh hưởng của tỷ giá
hạch toán khi phân tích các khoản mục tài sản và vốn; Sử dụng bảng cân đối kế toán
với các số dư bình quân để phân tích thu nhập lãi và chi phí lãi và đánh giá chất
lượng tài sản, vốn.
Đây là những bài học kinh nghiệm mà các ngân hàng thương mại tại Việt
Nam nên học hỏi nhằm hoàn thiện nội dung phân tích tài chính của ngân hàng.

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI NGÂN HÀNG
ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM
2.1. Giới thiệu về ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV)
Để đưa ra những thông tin tổng quan về BIDV, luận văn giới thiệu sơ lược
về BIDV với những thông tin như: tên ngân hàng, năm thành lập, những thành tựu
đạt được trong một vài năm qua, mô hình tổ chức, số lượng nhân viên, dịch vụ
cung cấp.
Tình hình kinh doanh trong 5 năm gần đây của BIDV với những chỉ tiêu cơ
bản như tổng tài sản, tiền gửi và cho vay khách hàng, lợi nhuận trước thuế, vốn chủ
sở hữu.
2.2. Thực trạng phân tích tài chính tại BIDV
Thực trạng phân tích tài chính tại BIDV được trình bày theo các nội dung
tương tự trong phần lý luận về phân tích tài chính ngân hàng thương mại và được
minh hoạ bằng số liệu và phân tích thực tế tại BIDV. Nội dung phân tích chi tiết
gồm: Phân tích cơ cấu và sự biến động về vốn, Phân tích cơ cấu và sự biến động về
tài sản, Phân tích doanh thu và chi phí, Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời,
Phân tích rủi ro và an toàn vốn.
Phân tích cơ cấu và sự biến động về vốn: vài nét về môi trường kinh doanh
năm 2010 được khái quát để cung cấp thêm thông tin trước khi phân tích. Tiếp đó,
thực hiện phân tích cơ cấu và sự biến động của vốn chủ sở hữu; Phân tích cơ cấu và
sự biến động của vốn nợ qua phân tích tình hình thay đổi tiền gửi của khách hàng
v
được chi tiết theo cơ cấu tiền gửi của khách hàng theo kỳ hạn huy động và cơ cấu
tiền gửi của khách hàng theo đối tượng huy động, tình hình phát hành trái phiếu
tăng vốn và các vốn tài trợ, uỷ thác đầu tư, cho vay mà TCTD chịu rủi ro, tình hình
tiền gửi và vay từ các tổ chức tín dụng (TCTD) khác.
Phân tích cơ cấu và sự biến động về tài sản: đánh giá khái quát tình hình tổng
tài sản, phân tích chi tiết tình hình tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Tiền
gửi tại các TCTD khác và cho vay các TCTD khác, chứng khoán kinh doanh, Cho
vay khách hàng (được chi tiết theo cơ cấu cho vay theo loại hình cho vay, theo cơ

cấu theo đối tượng khách hàng, cơ cấu cho vay theo kỳ hạn và cơ cấu theo loại hình
kinh doanh) và phân tích chất lượng tín dụng qua phân loại nợ.
Phân tích doanh thu và chi phí: phân tích đánh giá tình hình tăng giảm doanh
thu và chi phí trong kỳ, phân tích các chỉ tiêu tỷ lệ chi quản lý kinh doanh/tổng tài
sản (%), tỷ lệ chi quản lý kinh doanh/tổng thu nhập ròng (%).
Phân tích lợi nhuận và khả năng sinh lời: phân tích đánh giá các chỉ tiêu sinh
lời gồm ROA, ROE, NIM
Phân tích rủi ro và an toàn vốn: phân tích rủi ro tín dụng qua việc đánh giá
các chỉ tiêu Tỷ lệ nợ quá hạn/Tổng dư nợ, Tỷ lệ nợ xấu/Tổng dư nợ, Tỷ lệ nợ có
khả năng mất vốn/Tổng dư nợ; phân tích rủi ro thanh khoản thông qua đánh giá
bảng số liệu về khe hở thanh khoản, phân tích rủi ro lãi suất thông qua đánh giá
bảng số liệu khe hở nhạy cảm lãi suất, phân tích an toàn vốn với việc tính và đánh
giá hệ số an toàn vốn.
2.3. Đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại BIDV
Nhận xét về ưu điểm trong phân tích tài chính tại BIDV như sau: Nội dung
phân tích tương đối đầy đủ, chỉ tiêu phân tích quen thuộc, phù hợp với tiêu chuẩn
đánh giá hoạt động tài chính đặc thù của ngân hàng, phương pháp phân tích được
vận dụng linh hoạt, hiệu quả đưa ra những hình ảnh đa chiều về các thay đổi về tình
hình tài chính của ngân hàng.
Bên cạnh đó, thực trạng phân tích tài chính tại BIDV còn tồn tại một số hạn
chế gồm: các nội dung phân tích chủ yếu dừng lại ở đánh giá kết quả thực hiện,
vi
chưa đưa ra được các nhận định cơ bản về xu hướng biến động, đánh giá việc thực
hiện định hướng chiến lược của ngân hàng; chưa thực hiện so sánh tình hình tài
chính của ngân hàng với các ngân hàng khác có quy mô tương tự; nội dung phân
tích dàn trải, chưa nhấn mạnh vào những mặt mạnh, mặt yếu trong tình hình tài
chính của ngân hàng, chưa gắn kết được với nội dung cáo phân tích từng nghiệp vụ
đặc thù; chưa thể đánh giá kết quả tài chính đầy đủ của từng hoạt động nghiệp vụ,
từng chi nhánh trong hệ thống BIDV; đề xuất còn ít tính khả thi, trực tiếp, trọng tâm
để giúp cho nhà quản trị có được cơ sở ra quyết định hiệu quả; Chỉ tiêu phân tích

còn đơn giản, chưa đa dạng; Một số phương pháp phân tích hiện đại chưa được áp
dụng như phương pháp mô hình tài chính Dupont.
Từ những hạn chế trong thực trạng phân tích tài chính tại BIDV, trên cơ sở
đánh giá các nhân tố ảnh hưởng tới phân tích tài chính tại BIDV, luận văn cũng đã
đưa ra một số nguyên nhân dẫn tới hạn chế trên. Nguyên nhân chủ quan gồm:
nguồn dữ liệu còn nhiều bất cập; Cách thức khai thác dữ liệu để tính chỉ tiêu tài
chính chưa được hướng dẫn cụ thể; công nghệ thông tin hỗ trợ đối với hoạt động
phân tích tài chính còn thiếu; Ngân hàng chưa xây dựng được tiêu thức phân bổ chi
phí chung cho từng hoạt động, từng chi nhánh; sự phối hợp giữa bộ phận phân tích
tài chính với các bộ phận nghiệp vụ chưa được chặt chẽ; công tác đào tạo đối với
hoạt động phân tích tài chính chưa được quan tâm; Nguyên nhân khách quan: cơ
quan chủ quản là ngân hàng nhà nước Việt Nam còn thiếu sự quan tâm và thiếu sự
hỗ trợ đối với hoạt động phân tích tài chính ngân hàng thương mại; nguồn thông tin
về tình hình tài chính của các ngân hàng khác còn nhiều hạn chế; số liệu do cơ quan
thống kê thu thập và cung cấp chưa phù hợp với hoạt động đặc thù của ngân hàng.
CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TẠI
NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM
3.1. Định hướng hoạt động của BIDV
Luận văn đưa ra định hướng hoạt động của BIDV trong năm 2011 với mục
tiêu kinh doanh và một số chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh cơ bản.
vii
3.2. Yêu cầu đối với hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV
Những yêu cầu được đặt ra đối với hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV
gồm: chất lượng thông tin phục vụ cho hoạt động phân tích phải được đảm bảo
chính xác, nhất quán; gắn kết được với nội dung cáo phân tích từng nghiệp vụ đặc
thù; đánh giá kết quả tài chính đầy đủ của từng hoạt động nghiệp vụ, từng chi nhánh
trong hệ thống BIDV; kết hợp linh hoạt đa dạng các chỉ tiêu tài chính, đảm bảo đáp
ứng yêu cầu thông tin phân tích tại từng thời điểm hoặc theo định kỳ; sử dụng thêm
các phương pháp phân tích hiện đại, đảm bảo đánh giá tình hình tài chính của ngân
hàng theo nhiều chiều, logic, thuyết phục; xem xét mối quan hệ giữa các khoản mục

doanh thu từ lãi, chi phí lãi với các khoản mục tài sản và vốn của ngân hàng.
3.3 Giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV
Trên cơ sở định hướng hoạt động của BIDV trong thời gian tới và các yêu
cầu đặt ra đối với hoàn thiện phân tích tài chính tại BIDV, luận văn đề xuất các giải
pháp gồm:
Nâng cao chất lượng nguồn dữ liệu phục vụ phân tích tài chính với việc tập
trung xây dựng hệ thống thông tin quản lý tổng hợp (MIS), hỗ trợ tăng năng lực xử
lý và phân tích dữ liệu;
Tăng cường sự phối hợp giữa các bộ phận chuyên môn nghiệp vụ với bộ
phận phân tích tài chính của ngân hàng với việc quy định gửi báo cáo nghiệp vụ
định kỳ giữa các bộ phận trong ngân hàng cho bộ phận phân tích. Bộ phận phân tích
tài chính có trách nhiệm tổng hợp, cân đối tính toán các chỉ tiêu phân tích, đưa ra
những đánh giá tổng thể và lập báo cáo phân tích bức tranh tổng thể tình hình tài
chính của ngân hàng.
Xây dựng hệ thống phân bổ chi phí để thực hiện phân tích kết quả kinh
doanh cho từng hoạt động, từng chi nhánh với việc đưa ra tiêu chí phân bổ chi phí
quản lý tới từng hoạt động, từng chi nhánh. Giải pháp đối với xây dựng tiêu thức
phân bổ chi phí hoạt động/chi phí chung là sử dụng sử dụng nguyên lý của phương
pháp kế toán chi phí theo hoạt động. Theo đó, trên cơ sở đánh giá thực trạng khó
khăn trong việc phản ánh đầy đủ chi phí đối với từng hoạt động, từng chi nhánh của
viii
ngân hàng để đề xuất tiêu chí phân bổ cụ thể đối với các khoản mục chi phí hoạt
động chung.
Bổ sung thêm các chỉ tiêu phân tích tài chính: luận văn đề xuất ngân hàng có
thể lựa chọn thêm những chỉ tiêu phân tích được liệt kê trong phụ lục để phân tích
và làm nội dung báo cáo phân tích được phong phú hơn.
Áp dụng phương pháp Dupont để phân tích khả năng sinh lời của ngân hàng
và cụ thể hoá với số liệu năm 2010 để phân tích minh hoạ;
Tiếp thu bài học kinh nghiệm phân tích tài chính của ngân hàng trên thế giới
qua việc sử dụng bảng cân đối kế toán với các số dư bình quân để phân tích thu

nhập lãi và chi phí trả lãi và đánh giá chất lượng tài sản, vốn;
Xây dựng cẩm nang phân tích tài chính với những nội dung tối thiểu cần có
như: Mục tiêu, ý nghĩa, phương pháp, quy trình của hoạt động phân tích tài chính;
Tổ chức bộ phận phân tích tài chính; Chuyên gia phân tích tài chính; Nội dung phân
tích tài chính; Phân tích tình hình tài sản, vốn, Phân tích tình hình vốn chủ sở hữu,
Phân tích tình hình thu nhập – chi phí…; Các chỉ tiêu phân tích tài chính: gồm định
nghĩa, ý nghĩa của chỉ tiêu. Ngoài ra nên có bảng phụ lục tổng hợp các khuyến nghị
hàng năm của các tổ chức chuyên nghiệp như Moody, Fitch, kiểm toán độc lập…
đối với các chỉ tiêu chính của ngân hàng; Mẫu báo cáo phân tích tài chính tại thời
điểm, theo định kỳ; Cách thức khai thác dữ liệu, thông tin để lập báo cáo phân tích.
Bên cạnh đó, luận văn cũng đưa ra một số kiến nghị đối với cơ quan nhà
nước về việc ban hành các văn bản hướng dẫn về việc phân tích báo cáo tài chính
các ngân hàng thương mại, thống nhất cách thức tính toán các chỉ tiêu tài chính đặc
thù. tổng hợp, tính toán và định kỳ công bố số liệu tài chính bình quân toàn hệ
thống ngân hàng…
Nói tóm lại, phân tích tài chính có vai trò quan trọng đối với hoạt động của
doanh nghiệp. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại có những đặc thù
riêng nên phân tích tài chính ngân hàng thương mại có những điểm tương đồng và
có những điểm khác biệt so với phân tích tài chính doanh nghiệp thông thường. Hệ
thống hoá lý thuyết về phân tích tài chính ngân hàng thương mại, nắm bắt các kinh
ix
nghiệm phân tích tài chính của một số ngân hàng hiện đại nhằm đưa ra cái nhìn
tổng thể về hoạt động phân tích tài chính ngân hàng thương mại, tổ chức tài chính
cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất. Trên cơ sở đó, trình bày
thực trạng phân tích tài chính tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam để đánh
giá những ưu điểm và hạn chế, đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động phân
tích tài chính của ngân hàng này. Với các nội dung trên, đề tài “Hoàn thiện phân
tích tài chính tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam” có ý nghĩa trong việc
vận dụng kiến thức chuyên ngành vào việc nâng cao hiệu quả hoạt động của một
ngân hàng cụ thể.

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Ngân hàng thương mại là tổ chức tài chính trung gian đặc biệt trong nền
kinh tế, hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng. Hệ thống ngân hàng
với mạng lưới chi nhánh rộng khắp có khả năng tác động tới sự phát triển của tất
cả mọi lĩnh vực và toàn bộ nền kinh tế nên ngân hàng thương mại có vai trò rất
quan trọng. Hoạt động của ngân hàng thương mại luôn tiềm ẩn những rủi ro có
khả năng ảnh hưởng dây chuyền tới nhiều đối tượng trong nền kinh tế. Yêu cầu
đặt ra đối với hoạt động quản lý ngân hàng thương mại nhằm bảo đảm hoạt động
bình thường, hiệu quả và tránh xảy ra các rủi ro gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới
ngân hàng và những đơn vị có liên quan. Phân tích tài chính ngân hàng thương
mại tương tự như phân tích tài chính doanh nghiệp bình thường nhưng gắn với
những đặc thù riêng của hoạt động ngân hàng vừa giúp đánh giá khái quát, toàn
diện vừa xem xét một cách chi tiết hoạt động tài chính của ngân hàng thương mại
để nhận biết, phán đoán, dự báo và đưa ra quyết định phù hợp. Vì vậy, phân tích
tài chính ngân hàng thương mại là một nhu cầu thiết yếu đối với tất cả các ngân
hàng thương mại, được rất nhiều đối tượng quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh
khủng hoảng tài chính trên thế giới diễn ra gần đây có liên quan đến hoạt động
kinh doanh của các ngân hàng.
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam là ngân hàng thương mại có
lịch sử hoạt động lâu năm, quy mô lớn và mạng lưới rộng tại Việt Nam. Tuy
nhiên, thực trạng phân tích tài chính tại ngân hàng đang tồn tại một số điểm hạn
chế cần được khắc phục để công cụ này hoạt động hiệu quả hơn.
Nhằm đáp ứng những yêu cầu của thực tiễn, đề tài “Hoàn thiện phân tích
tài chính tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam” được lựa chọn và thực
hiện.
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Hệ thống hoá vấn đề lý luận về phân tích tài chính ngân hàng thương mại
- Đưa ra bài học kinh nghiệm về phân tích tài chính ngân hàng thương mại

2
trên thế giới
- Đánh giá thực trạng phân tích tài chính tại Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển Việt Nam
- Đề xuất giải pháp hoàn thiện phân tích tài chính tại Ngân hàng Đầu tư và
Phát triển Việt Nam
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: là phân tích tài chính ngân hàng thương mại
- Phạm vi nghiên cứu: phân tích tài chính tại Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển Việt Nam với số liệu phân tích tài chính toàn hệ thống năm 2010.
4. Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là phân tích,
tổng hợp, so sánh.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và các danh mục bảng biểu, phụ lục kèm
theo, Luận văn được chia thành 3 chương:
Chương 1: Một số vấn đề cơ bản về phân tích tài chính ngân hàng thương mại
Chương 2: Thực trạng phân tích tài chính tại Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển Việt Nam
Chương 3: Hoàn thiện phân tích tài chính tại Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển Việt Nam
3
CHƯƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Tổng quan về ngân hàng thương mại
1.1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại đã hình thành, tồn tại và phát triển gắn liền với sự
phát triển của kinh tế hàng hoá. Ngân hàng thương mại là loại hình tổ chức tài
chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất – đặc biệt là

tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán – và thực hiện nhiều chức năng tài
chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế.
Ngân hàng thương mại là định chế tài chính trung gian đặc biệt trong nền
kinh tế. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và
dịch vụ ngân hàng. Đây là lĩnh vực đặc biệt vì: (i) vốn và tiền vừa là phương tiện,
vừa là mục đích kinh doanh nhưng đồng thời cũng là đối tượng kinh doanh của
ngân hàng thương mại; (ii) ngân hàng thương mại kinh doanh chủ yếu bằng vốn
của người khác, vốn tự có của ngân hàng thương mại chiếm một tỷ lệ rất thấp
trong tổng vốn hoạt động nên hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại
luôn gắn liền với một rủi ro nhất định; (iii) hoạt động kinh doanh của ngân hàng
thương mại có liên quan đến nhiều mặt, nhiều lĩnh vực hoạt động và nhiều đối
tượng khách hàng khác nhau nên tình hình tài chính của ngân hàng thương mại
có ảnh hưởng mạnh mẽ đến hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, tâm lý
của người dân, cũng như của cả nền kinh tế; (iv) các hoạt động kinh doanh của
ngân hàng thương mại diễn tiến liên tục, có mối liên hệ rất chặt chẽ và khó tách
rời.
Đặc điểm của hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại gồm:
Thứ nhất, mục tiêu của các hoạt động kinh doanh của ngân hàng nhằm tối
đa hoá lợi nhuận với mức rủi ro có thể chấp nhận. Theo đuổi mục tiêu này đòi
hỏi ngân hàng phải không ngừng tìm kiếm các cơ hội mới nhằm thúc đẩy sự tăng
4
trưởng, nâng cao hiệu quả hoạt động song phải đảm bảo an toàn cho ngân hàng.
Thứ hai, các hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại dựa vào ưu
thế riêng của ngân hàng thương mại. Đó là ưu thế về hệ thống mạng lưới rộng
khắp, ưu thế về quan hệ rộng với nhiều đơn vị tổ chức kinh tế, nắm bắt được tình
hình sản xuất kinh doanh, tình hình tài chính của khách hàng một cách cụ thể,
biết được những điểm mạnh và điểm yếu của từng khách hàng; ưu thế được trang
bị hệ thống thông tin hiện đại; ưu thế có các điều kiện thu nhận và nắm bắt được
nhiều thông tin về tình hình kinh tế, tài chính, tình hình tiền tệ, giá cả, tỷ giá… và
diễn biến trên thị trường trong nước và quốc tế;

Thứ ba, hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại vừa cho phép
ngân hàng thương mại thực hiện tốt yêu cầu của khách hàng vừa hỗ trợ tích cực
để ngân hàng thương mại thực hiện tốt hơn chức năng của mình. Dịch vụ ngân
hàng được cung cấp không chỉ thuần túy để hưởng hoa hồng và dịch vụ phí mà
còn có tác dụng hỗ trợ các hoạt động chính của ngân hàng thương mại như tín
dụng và đầu tư.
Ngày nay, ngân hàng thương mại thực hiện nhiều vai trò quan trọng trong
nền kinh tế để duy trì khả năng cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu của xã hội.
1.1.2. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại
1.1.2.1 Hoạt động huy động vốn
Huy động vốn là hoạt động tạo vốn cho ngân hàng thương mại, đóng vai
trò quan trọng và ảnh hưởng tới chất lượng của hoạt động ngân hàng. Ngân hàng
thương mại được phép sử dụng tất cả các công cụ và phương pháp khác nhau để
huy động mọi nguồn tiền trong nền kinh tế để tạo lập vốn, sẵn sàng đáp ứng nhu
cầu vay vốn của nền kinh tế. Ngân hàng thương mại huy động vốn dưới các hình
thức như: Nhận tiền gửi là hình thức ngân hàng nhận các khoản tiền của khách
hàng gửi trong một khoảng thời gian nhất định và chi trả lãi suất phù hợp cho
khách hàng; Phát hành chứng từ có giá như kỳ phiếu, trái phiếu để vay vốn trên
thị trường vốn; Vay vốn của các ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng khác
thông qua thị trường liên ngân hàng; Vay vốn của ngân hàng trung ương.
5
Hoạt động huy động vốn của ngân hàng thương mại tạo ra một lượng tiền
lớn để ngân hàng sử dụng vì mục tiêu sinh lời và lợi ích của nền kinh tế. Nguồn
tiền huy động này mang tính chất biến động bởi chúng chịu ảnh hưởng của nhiều
nhân tố như: mức thu nhập của người dân, lãi suất mà ngân hàng thương mại
niêm yết, chính sách tiền tệ của nhà nước, uy tín và chất lượng phục vụ của ngân
hàng…
1.1.2.2 Hoạt động tín dụng
Tín dụng là quan hệ vay mượn gồm cả cho vay và đi vay. Tuy nhiên khi
gắn tín dụng với chủ thể nhất định như ngân hàng thì chỉ bao hàm nghĩa là ngân

hàng cho vay. Tín dụng là hoạt động tài trợ của ngân hàng cho khách hàng. Đây
là hoạt động sinh lời nhất song lại có rủi ro cao nhất của ngân hàng thương mại.
Các ngân hàng thương mại lớn hiện nay đều thực hiện đa dạng các hoạt
động tín dụng từ cho vay, mua các tài sản để cho thuê (cho thuê tài sản), bảo lãnh
cho khách hàng…
Ngân hàng thực hiện cho vay dưới các hình thức: Thấu chi là hình thức
ngân hàng cho phép người vay được chi vượt số dư tiền gửi thanh toán của mình
tại ngân hàng trong một giới hạn nhất định và trong một khoảng thời gian nhất
định; Cho vay trực tiếp từng lần là hình thức cho vay đối với các khách hàng
không có nhu cầu vay vốn thường xuyên và không đủ điều kiện để được cấp hạn
mức thấu chi; Cho vay theo hạn mức là hình thức ngân hàng thoả thuận cấp cho
khách hàng hạn mức tín dụng hay số dư cho vay tối đa cho cả kỳ hoặc cuối kỳ;
Cho vay luân chuyển là hình thức cho vay dựa trên luân chuyển của hàng hoá,
ngân hàng cho vay để doanh nghiệp mua hàng và thu nợ khi doanh nghiệp bán
hàng; Cho vay trả góp là hình thức ngân hàng cho phép khách hàng trả gốc nhiều
lần trong thời hạn tín dụng đã thoả thuận; Cho vay gián tiếp là hình thức cho vay
thông qua các tổ chức trung gian.
Ngân hàng cho thuê tài sản chủ yếu là dưới hình thức cho thuê tài chính,
đáp ứng nhu cầu thuê trong thời gian dài và người đi thuê có quyền mua lại tài