tìm hiểu thực trạng và biện pháp canh tác trên đất dốc khu vực miền núi tây bắc

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY BẮC

LÒ VĂN CƯỜNG

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

SƠN LA, NĂM 2013


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY BẮC

LÒ VĂN CƯỜNG

Chun ngành: Địa lí tự nhiên

KHĨA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Người hướng dẫn: ThS. Đào Bích Ngọc

SƠN LA, NĂM 2013


LỜI C M ƠN

.
.
.

.

!
5 ăm 2013

L V n Cường


DANH MỤC CÁC T
Stt

Vi t t t

1

CIRAD

2

NLKH

N

3

pH

N

4

VI T TẮT

Vi t

y

SAM

+

c
V

5

TP

6

TX

7

VASI

V

ỹ

V

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Lí do chọn ề tài ........................................................................................... 1
2. Mục ích, nhiệm vụ, giới hạn nghiên cứu ................................................... 2
2 1 Mụ đ
22

..................................................................................................... 2

iệm vụ .................................................................................................... 2

2 3 Giới ạn n

iên ứu .................................................................................. 2

3. Lịch sử nghiên cứu vấn ề ........................................................................... 2
4. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 3
4 1 P ươn p áp t u t ập t i liệu ................................................................... 3
4 2 P ươn p áp xử l ố liệu .......................................................................... 3
4 3 P ươn p áp bản đồ, biểu đồ .................................................................... 3
. Đ i tư ng nghiên cứu c a ề tài .................................................................. 3
6. Đóng góp c a ề tài ...................................................................................... 4
. Cấu t c c a ề tài ....................................................................................... 4
CHƯƠNG 1: CƠ SỞ L LUẬN VÀ CƠ SỞ TH C TI N C A Đ TÀI ..... 5
1.1. Cơ s lí lu n c a vấn ề nghiên cứu ......................................................... 5
1 1 1 K ái niệm về t ổ n ưỡn ........................................................................ 5
1 1 2 Cá n ân tố ìn t
113 M t ốđ

tn l

n t ổ n ưỡn ..................................................... 10
đ t ............................................................... 14

1 1 4 K ái niệm về đ t dố ............................................................................. 20
1.2. Cơ s thực ti n c a vấn ề nghiên cứu ................................................... 21
CHƯƠNG 2: HIỆN TRẠNG CANH TÁC TR N Đ T DỐC KHU V C
MI N N I TÂY BẮC .................................................................................... 23
2.1. Khái uát
211

t đ

c i m c a v ng n i T y B c ............................................ 23
l v l n t ổ ........................................................................... 23

212

iều iện t n iên v t i n u ên t iên n iên ....................................... 24

213

ân ư v n uồn l

đ n .................................................................... 29

2.2. Tiềm n ng và hạn ch c a hu vực ất d c v ng n i T y B c ............. 31
2.3. Hiện t ạng canh tác t ên ất d c hu vực miền n i T y B c ......... 32
2.4. H u u c a việc canh tác và sử dụng ất d c h ng h p l ........................ 34

CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP CANH TÁC B N V NG TR N Đ T
DỐC KHU V C MI N N I TÂY BẮC ....................................................... 36
3.1. Hướng i cơ n t ong u n lí và sử dụng ền v ng ất d c v ng cao
T y B c ........................................................................................................... 36
311

ăn tối đ lượn

3.1.2. Liên tụ

ep

t ữu ơ t n đ t .............................................. 36
đ t bằn lớp p

3 1 3 K ôn l m đ t
uôi â

3.2. M t s

vật ốn

đ

ô ............... 36

l m đ t tối t iểu ................................................... 37

3.1.4. Luân canh, xen

315

t

n v đ dạn

ếu t ôn qu lớp

iện pháp ti n

3.3. M h nh n ng l m

á â t ồn ................................... 37
ep

.............................................. 38

t ong canh tác ất d c ền v ng................... 38

t h p ...................................................................... 43

331

ồn

â lâm n

iệp ............................................................................ 43

332

ồn

â x n ...................................................................................... 44

333

ồn

â nôn n

334

ồn

â ăn quả ................................................................................... 44

iệp .......................................................................... 44

3.4. K thu t t ng m t s loại c y có giá t ị inh t cao t ên ất d c ....... 44
341

ồn

â lâm n

342

ồn

â

343

ồn

â

p

iệp t ên p

n đ t dố

đ

ìn .......................... 44

n t dố ......................................................................... 45
ân đồi ............................................................................. 46

3. . M t s gi i pháp t ng cường chuy n giao thu t ti n
phục vụ phát
t i n n ng nghiệp t ên ất d c v ng n i T y B c ........................................ 47
K T LUẬN VÀ KI N NGH ........................................................................ 49
TÀI LIỆU THAM KH O
PHỤ LỤC NH


DANH MỤC B NG BI U

Tên

Stt

ng

Trang

1
2

16
1.2.

S.I.

20

Xinvetrôp
V

3

21

4

23
31/12/2007)

5

32
: 1000 ha)

6

39

7

huy
Châu

40


DANH MỤC H NH
Trang

Tên h nh

Stt

25

1
2

,

28

007
3

h

30

007
33

4
2000 - 2008


MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn ề tài
ẩ
ẩ
V

.
m

m

m

.
can

C
.

V

,

- xã
è

X
p áp

ìm iểu t
n tá t ên đ t dố

uv

miền n i â

1

t ạn v biện


2. Mục ích, nhiệm vụ, giới hạn nghiên cứu
2 1 Mụ đ

.
22

iệm vụ
:
V

.

B

V

2 3 Giới ạn n

iên ứu
,

:
-

:T
.

C

c(
).
3. Lịch sử nghiên cứu vấn ề

C
.
V

.I.

Xinve

.
, do
m 1998 .

2


"
ệ t ốn nôn n

iệp vùn n i p
iệt
m"
V
VA I
V
k
O AF I
C
IRRI
C
ỹ

án n
V

iên ứu
ỹ

ỹ
CIRA

V

.
t ạn v biện p áp
dố

uv

n tá t ên đ t

miền n i â

.
4. Phương pháp nghiên cứu
4 1 P ươn p áp t u t ập t i liệu
,
4 2 P ươn p áp xử l ố liệu

g
,

.
4 3 P ươn p áp bản đồ, biểu đồ

007; B
007;

;B
2000 - 2008.
ẽ
.
. Đ i tư ng nghiên cứu c a ề tài

.

3


6. Đóng góp c a ề tài
-

ẽ

.
ẽ

-

ai

. Cấu t c c a ề tài

:
C
C
C

C

4


CHƯƠNG 1
CƠ SỞ L LUẬN VÀ CƠ SỞ TH C TI N C A Đ TÀI
1.1. Cơ s lí lu n c a vấn ề nghiên cứu
1 1 1 K ái niệm về t ổ n ưỡn
C
V

XIX

VV
:

t l m t vật t ể t n iên
n t n đ lập, l ản p ẩm
đ n tổn ợp
đá mẹ,
ậu, in vật, tuổi v đ
ìn đ p ươn

ạt

.

ẽ

V RV
t l lớp tơi xốp bề m t lụ đ ,
p ìl m ttn
t ết ứ qu n t n

vật
đ t
V

* Đ c t ưng cơ

này, V.R.Vilia

n c a ất

5

ng trên quan

ả năn
t u ạ t
đ t, l đ t ưn ơ bản


-V

XVI
bao nhiêu thì
XVII V

-

XVII

Tây Âu cho

XVIII
XIX

-

Ơ
XIX

- Vào

c

XIX
CO 2
XIX
ẽ
ẽ
XIX

VV

cho

õ

VR V
V

Q

6


* Các iều iện

n đ t
đ
tiêu đối với â t ồn
C

m

đ

o

á

ph nhiêu c a ất

t din dưỡn

n t iết, đ

đ

á dạn dễ

khơng
C
là
C
R

Q

ẩ
V
+
3

t p ải
ẩ

đ ẩm t

.
ợp v nướ

dạn

O3-

4

ễ â

t đượ

ẩ

ẽ
ẩ

trình s
:

7


ẽ

V

:c
i
ẩ

.

-

C
ẩ
0

.
ẩ
ẽ
ẩ

,
t p ải

n iệt đ t

ợp
C
,

t

h
,

0 oC
o

ẽ

C

ẩ

8


,

ẽ

ô

t tơi xốp,
u tượn tốt v
ếđ
ôn
t
p
â t ồn v
ạt đ n
vi in vật ốn t n đ t

ẩ
C

.C

coi

ẩ
. Do

,

th

.

a
n đ t

ôn

tđ

C

ại
ẽ

â t ồn

C

2SO4,

9

KCl, super ph t phá

ợp

ẽ
z

è
A

3+
,

3+

Fe

(Hg)

1 1 2 Cá n ân tố ìn t

n t ổ n ưỡn
VV

:

,

ẽ
ẽ
.
VV

A C

VR U

C
C
:C
VV
,

.
c a á m t ong uá t nh h nh thành th như ng
ẩ
ẩ

Vai t

hóa
oo f
ẽ

ẩ
C
Ô

ẽ
ẽ

C

10

z

z


Vai t

c a ịa h nh t ong uá t nh h nh thành th như ng
h
:S

it

p

ẩ

đ

ìn t n quá t ìn di

...
t

u ển vật

lớp v

n

õ

.

n ẽ

V
.

.
Qu

...
- n

ư n

đ

ìn đến t

n p

n

đ t

ẩ

ng
õ

p

õ
.
- n

ư n

đ

ìn đến t n điạ đới

11

đ tt e

iều


C
yr

q
.

Vai t

c a hí h u

i với uá t nh h nh thành th như ng

.
ẩ

C
.
- n
C

ư n

ế đ n iệt
C
V
-

10oC.

,

C
.
- n

ư n

ế đ ẩm

C

-

12


...
ẩ .
- n

ư n

i
C

h

* Vai t

.
c a nh n t sinh v t t ong uá t nh h nh thành th như ng

C
ẽ
V
ẩ

f

Vi si
T

Vai t
Q

c a nh n t thời gian t ong uá t nh h nh thành th như ng
. V.V.

C
õ
0

00

C

13


00 - 00

.
ay,
C

c

C
sa
Vai t

.
c a nh n t con người t ong uá t nh h nh thành th như ng
V

...
.
C

V
...

. Tuy nhiên,
,

khoa

.
,

.
113 M t ốđ tn l
đ t
Kh n ng cung cấp các nguyên t hóa học làm chất dinh dư ng cho
thực v t

14

V

:C

,s
trong

V
.

V
-

-

VR U

.V

C

.
,

.
M t s tính chất v t lí cơ
- t n
40C

2,0 - 2,9 g/cm3
. Th

n c a ất

(gam/cm3

.
15


xốp

-

.

V 
P%   2   100%
V 
 1
:
(cm3)

V1
V2

(cm3)
0

0- 0

0- 0

ẽ

D
P%  1    100%
d
:

C
.
B ng 1.1: Đánh giá ất dựa vào
Đ

p chung (%)
> 70

p chung
Đánh giá

55 - 65

:R

50 - 55
< 50

:K

(

:

- Th

2)

M t s tính chất hóa học c a ất
- Ke đ t v
ả năn
pt ụ
t ổ n ưỡn
+ Khái niệm o ất
C
C
16

,


V
;
.
00
00

C

C

.V
.
.

Keo
.
+ Cấu tạo o ất
I

:N

Nhân keo: L

.
V
l

.
+ Điện th n i
C

c a hạt

o
+

,

17