MỘT SỐ KINH NGHIỆM VỀ VIỆC DẠY CÂU ĐIỀU KIỆN (CONDITIONAL SENTENCES CONDITIONAL CLAUSES) CHO HỌC SINH THPT ĐẠT HIỆU QUẢ CAO

I. ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ KINH NGHIỆM VỀ VIỆC DẠY CÂU ĐIỀU KIỆN (CONDITIONAL
SENTENCES - CONDITIONAL CLAUSES) CHO HỌC SINH THPT ĐẠT HIỆU
QUẢ CAO
II. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Trong chương trình tiếng Anh trung học phổ thông (THPT), câu điều kiện hay
còn gọi là mệnh đề điều kiện (Conditional sentence or Conditional clause - If clause)
được bộ GD & ĐT đưa vào giảng dạy một cách có hệ thống ở tất cả 3 khối lớp 10, 11,
12. Các dạng bài tập thực hành vận dụng về mệnh đề này chúng ta có thể dễ dàng tìm
thấy trong các phần Language Focus; trong cấu trúc đề thi tốt nghiệp THPT; thi tuyển
sinh vào khối D hệ Đại học - Cao đẳng; trong các đề thi học sinh giỏi các cấp; trong
các đề thi IELTS; TOEFL; TOEIC, v.v Ngoài ra, việc sử dụng tiếng Anh trong văn
nói cũng như viết chẳng hạn như là viết thư; viết đơn; viết văn; trong giao tiếp hằng
ngày bằng tiếng Anh, người học sử dụng 3 loại của câu điều kiện (Conditional
sentences) này khá nhiều. Như vậy có thể nói đây là điểm ngữ pháp quan trọng trong
chương trình tiếng Anh nói chung và chương trình THPT nói riêng. Để hầu hết người
học sử dụng thành thạo mệnh đề điều kiện (If clause) là điều không phải dễ dàng gì. Vì
sao? Muốn vận dụng lý thuyết vào việc làm bài đòi hỏi người học ngoài việc học thuộc
lòng mẫu câu theo công thức (Formulas), còn có các "mẹo vặt" để nhớ lâu và vận dụng
chính xác khi thực hành.
Hiện nay chúng ta đang áp dụng các phương pháp dạy học môn tiếng Anh được
cho là "ưu việt" nhất. Âu cũng là cốt để học sinh chúng ta dễ dàng tiếp thu, nắm vững

1
11
và vận dụng tốt kiến thức được học vào việc làm bài kiểm tra; trong việc nghe nói giao
tiếp bằng ngôn ngữ này; để các em có kiến thức cơ bản ngõ hầu việc học thêm lên của
các em sau này được thuận tiện và dễ dàng hơn. Cũng giống như một người nông dân
trồng lúa thôi, cho dù anh ta có áp dụng phương pháp gì đi nữa "nước, phân, cần,
giống " nhưng sau ba, bốn tháng canh tác, sản lượng thu hoạch được từ thửa ruộng đó
có cao không. Người nông dân đó phải chứng minh được thành quả lao động của mình

là đạt bao nhiêu kg lúa/ 1 sào ruộng, thì mới nói được phương pháp đó có tốt không.
Chúng ta, những người dạy cũng thế thôi! Giáo học pháp là "cây gậy chỉ đường" còn
biến hóa làm sao thì tùy vào trình độ, khả năng của người dạy và người học. Sau quá
trình học tập, luyện tập và kiểm tra kết quả có bao nhiêu em HS của chúng ta nắm vững
và vận dụng tốt điểm ngữ pháp này? Kết quả sẽ là thước đo phương pháp dạy học
(teaching methods) – Kỹ thuật dạy học (teaching techniques) nào là ưu việt và có thể
vận dụng tốt vào đối tượng HS Việt Nam theo từng vùng, từng lớp học – nơi mà đa
phần các em chưa nắm được cách học tiếng Anh một cách có kết hợp qua 4 kỹ năng:
Nghe – Nói – Đọc – Viết. Trong một lớp học bình thường chỉ có chừng 30% đến 40%
HS nắm được kiến thức gọi là cơ bản về ngữ pháp, về cách phát âm tương đối cơ bản
và lượng từ vựng thỏa đáng. Và thực tế có khoảng 40% đến 70% HS nắm được kiến
thức cơ bản ở dạng có thể chấp nhận được và 30% hầu như mất căn bản từ các lớp học
cấp dưới, những HS này không biết gì nhiều về ngữ pháp – phát âm – lượng tự vựng
mà đặc biệt là động từ bất và hợp quy tắc (Regular and Irregular verbs) các em này
thuộc và sử dụng được rất ít ỏi. Vì thế các em có khuynh hướng "forget, indifference or
put it aside" bộ môn này luôn. Việc học của các em này thường là không tự giác và
không ham thích nếu thầy cô giáo chúng ta không có hướng giải quyết theo chiều
hướng tích cực nhằm giúp các em vượt qua khó khăn, trở ngại này.

2
22

III. CƠ SỞ LÝ LU ẬN:
Như các bạn đồng nghiệp biết đấy, muốn nói đúng, viết đúng, làm đúng các bài
tập ở dạng câu điều kiện người học phải nắm vững các thì (Basic English tenses) và
thuộc lòng nhiều động từ hợp quy tắc (Regular verbs) và bất quy tắc (Irregular verbs)
có tầng suất xuất hiện cao (High frequency verbs). Trong chương trình THPT hiện
hành, điểm ngữ pháp này được phân bố trong chương trình lớp 10 ở các bài 8 trang 90
(Loại 1); bài 9 trang 103 (Loại 2); bài 11 trang 119, 120 (Loại 3). Trong chương trình
lớp 11, mệnh đề điều kiện được phân bố ở bài 7 trang 87, 88, 89 (Loại 1, 2 và 3) chủ

yếu là ôn lại và kết hợp với việc vận dụng vào lời dẫn gián tiếp (Reported speech).
Trong chương trình lớp 12 mệnh đề điều kiện được phân bố ở bài 5 cho cả 3 loại (loại
1, 2 và 3) trang 59, 60, 61. Trong các đề thi Tốt nghiệp THPT và thi vào ĐH - CĐ đều
có dạng bài tập loại này. Thay vì viết thành câu; viết lại câu thì loại bài tập này được ra
dưới dạng Multiple Choice – Trắc nghiệm khách quan. Trong thức tế HS nào có thể
viết lại được các loại câu tình huống với dạng này thì các em đó sẽ không gặp khó khăn
gì trong việc làm bài tập dạng trắc nghiệm.
IV. CƠ SỞ THỰC TIỄN :
Vào đầu năm học, bản thân tôi soạn và phát cho các em tờ rơi (handouts) và ôn
tập cho các em - theo sự sắp xếp của phân phối chương trình - về các cách sử dụng các
thì cơ bản trong tiếng Anh (Xem phần phụ lục). Tôi yêu cầu các em phải thuộc ít nhất 3
câu cho mỗi loại thì và giải thích được vì sao em phải dùng thì đó. Việc kiểm tra này
được tiến hành thường xuyên trong suốt năm học vào bất cứ lúc nào thích hợp. Chẳng
hạn, tôi gọi em A "Could you please give the class a sentence used in Simple past

3
33
tense?" Student A might answer: - "I bought a dictionary yesterday at a bookshop in
town." Tôi hỏi thêm: "Why can/do you use this tense in this situation?" Student A might
answer: - "Vì hành động 'mua' đó được nêu cụ thể là ngày hôm qua nên em dùng từ
bought và yesterday". Sau đó gọi học sinh khác lên nhắc lại và bổ sung. ''Vì có thời
gian cụ thể là yesterday cho nên ta phải dùng thì quá khứ đơn, động từ phải chia ở thì
qua khứ buy phải biến thành bought. Đại loại là như thế! Việc chất vấn được tiến hành
cho tất cả các thì, tùy theo thì mà đưa tình huống vào để HS đặt câu ôn tập – Chú ý
việc phát huy trí lực, nhận xét của HS cùng với việc buộc các em học thuộc lòng mỗi
thì vài ba câu thì các em mới nhớ lâu được. Nếu các em chưa nắm được cách sử dụng
thì cơ bản thì các em không thể hiểu và làm bài tập dạng mệnh đề điều kiện này được.
Tài liệu (handouts) này được HS mang theo suốt năm học và được sử dụng khi cần
thiết.
Đối với câu điều kiện, các công thức cùng các mẫu câu ví dụ như đã trình bày ở

trên đều được các em thuộc lòng và được kiểm tra đột xuất.
Example: If I find her address, I’ll send her an invitation. I’ll send
her an invitation if I find her address. (Type I)
Example: If I found her address, I would send her an invitation. I would
send her an invitation if I found her address. (Type II)
Example: If I'd found her address, I would have sent her an invitation. I
would have sent her an invitation if I'd found her address. (Type III)
V. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU:

4
44
Trong chương trình tiếng Anh THPT loại câu điều kiện hay mệnh đề điều kiện
được Bộ GD & ĐT sắp xếp và được dạy như sau:
A. Câu điều kiện loại I (Conditional sentence type I)
1. Cấu trúc:
Clause 1 (the simple future) + if + Clause 2 (the simple present)
If + Clause 1 (the simple present)+ , + Clause 2 (the simple future)
2. Cách sử dụng và ví dụ:
– Diễn tả sự việc có thể xảy ra ở hiện tại hoặc tương lai.
It is possible and also very likely that the condition will be fulfilled.
Ví dụ:
I will visit Ho Chi Minh City if I have time.
If I have time, I will visit Ho Chi Minh City.
3. Các biến thể cơ bản:
+ Clause 1 (might/do +V) + if + Clause 2 (the simple present)
If + Clause 1 (the simple present) + , + Clause 2 (might/do +V)
– Để chỉ khả năng khách quan
Ví dụ: It's sunny. We may get a headache if we go out without a hat.
It's sunny. If we go out without a hat, we may get a headache.
+ Clause 1 (may/can + V) + if + Clause 2 (the simple present)

Clause 1 (the simple present) + , + Clause 2 (may/can + V)
– Để chỉ sự cho phép
Ví dụ: You can go home now if you finish your test.
If you finish your test, you can go home now.
+ Clause 1 (must/should + V) + if + Clause 2 (the simple present)

5
55
If + Clause 1 (the simple present) + , + Clause 2 (must/should + V)
– Để chỉ yêu cầu, đề nghị
Ví dụ: You must do the exercises if you want to get good marks.
If you want to get good marks, you must do the exercises.
4. If …. not…= Unless (Trừ phi; nếu không)
Ví dụ:
- I won't visit you if I don't have time
→ Unless I have time, I won’t visit you.
- We'll go swimming if the weather is fine.
→ Unless the weather is fine, we won't go swimming.
- If you don't attend the lecture, you can't say you understand it.
→ Unless you attend the lecture, you can't say you understand it.
Chú ý : Mệnh đề chứa “unless” không dùng trong dạng phủ định.
- I will go out
tonight unless I don't have so much work to do.
B. Câu điều kiện loại II (Conditional sentence type II)
1. Cấu trúc:
Clause 1 (would + V) + if + Clause 2 (the simple past tense)
If + Clause 1 (the simple past tense) + , + Clause 2 (would + V)

2. Cách sử dụng và ví dụ:
– Diễn tả sự việc không có thật ở hiện tại hoặc tương lai It is

possible but very unlikely, that the condition will be fulfilled.
Ví dụ:

6
66
If it were cold now, we wouldn't turn on the fans.
We wouldn't turn on the fans, if it were cold now.
(But it is hot and we have to turn on the fans.)
He would fly if he were a bird.
If he were a bird, he would fly.
(But he isn't a bird and he can’t fly at all.)
Chú ý : Theo ngữ pháp truyền thống chúng ta dùng “were” cho tất cả các ngôi, hiện nay
“was” cũng được chấp nhận cho ngôi he, she, it và I, nhưng đối với HS, ta nên bảo
các em dùng “were” cho tất cả các ngôi để các em dễ nhớ.
4. Các biến thể cơ bản:
Clause 1 (might/ could + V) + if + Clause 2 (the simple past tense)
If + Clause 1 (the simple past tense) + , + Clause 2 (might/ could + V)
– Chỉ khả năng
Ví dụ:
- He might succeed in his job if he tried.
If he tried, he might succeed in his job.
- My father could speak Spanish well if he lived in Spain.
If my father lived in Spain, he could speak Spanish well.
C. Câu điều kiện loại III (Conditional sentence type III)
1. Cấu trúc cơ bản:
Clause 1 (would have + Past part ) + if + Clause 2 (the past perfect)
If + Clause 1 (the past perfect) + , + Clause 2 (would have + Past part )
2. Cách sử dụng và ví dụ:
– Câu điều kiện loại III là câu điều kiện không có thật ở quá khứ.

7
77
It is impossible that the condition will be fulfilled because it refers to the past.
Ví dụ:
a. Miss Phuong wouldn't have won the first prize if she hadn't attended the
beauty contest.
If Miss Phuong hadn't attended the beauty contest, she wouldn't have won the
first prize.
(But the fact that she attended and she won the first prize.)
b. We would have got good marks if we had prepared our last lessons carefully.
If we had prepared our last lessons carefully, we would have got good marks.
(But the fact that we didn’t prepare our last lessons carefully and we didn’t
get good marks at all.)
3. Các biến thể cơ bản:
Clause 1 (could have + Past part ) + if + Clause 2 (had + Past part )
If + Clause 1 (had + Past part ) + , + Clause 2 (could have + Past part )
– Chỉ sự chủ quan, sự cho phép
Ví dụ:
- I could have won a prize if I had taken part in the competition last week.
If I had taken part in the competition last week, I could have won a prize.
- You could have gone to the cinema if you had finished your homework last
night.
If you had finished your homework last night, you could have gone to the
cinema.
Clause 1 (might have + Past part ) + if + Clause 2 (had + Past part )
If + Clause 1 (had + Past part ) + , + Clause 2 (might have + Past part )

8
88

– Chỉ khả năng khách quan
Ví dụ:
The last crop might have been better if it had rained much.
If it had rained much, the last crop might have been better.

D. Câu điều kiện hỗn hợp II, III (Mixed conditional sentence type II and III)]
1. Cấu trúc cơ bản:
Clause 1 (would + V) + if + Clause 2 (had + Past part )
If + Clause 1 (had + Past part ) + , + Clause 2 (would + V)
Ví dụ:
- If I had been born in this town, I would like the life there.
I would like the life in this town, if I had been born there.
(The fact that I wasn’t born in this town, so I don’t like the life there now.)
- If I had followed your advice, I would have a job now.
I would have a job now if I had followed your advice.
(The fact that I didn’t follow your advice, so I don’t have a job now.)
2. But for + noun + điều kiện loại II, III :
But for: Nếu không có… Dùng If it weren’t for + noun thế cho but for
Ví dụ:
a. You help me every day so I can finish my work.
→ But for your daily help, I couldn't finish my work.

9
99
→ If it weren't for your daily help, I couldn't finish my work.
b. She encouraged him and he succeeded.
→ But for her encouragement, he wouldn’t have succeeded.
c. The teacher explained and we understood the matter.
→ But for the teacher's explanation, we wouldn't have understood the matter.
3. Câu đổi từ câu có without (nếu không có ) sang dùng if :

Ví dụ:
Without your help, I wouldn't pass the exam.
→ If you didn't help, I wouldn't pass the exam.
Without water, we would die.
→ If there were no water, we would die.
4. Dạng viết lại câu đổi từ câu có Or, otherwise sang dùng if :
Dạng này thường có cấu trúc là câu mệnh lệnh + or, otherwise + S will
Cách làm như sau: Dùng
If you don’t (Viết lại, bỏ or, otherwise)
Ví dụ:
Hurry up, or you will be late. → If
you don't hurry, you will be late.
E. Đảo ngữ của câu điều kiện (Inversion in conditional sentences)
1. Điều kiện loại I:
- Nếu trong câu có “should” ở mệnh đề if, thì đảo “should” lên đầu câu
If he should ring, I will tell him the news.
→ Should he ring, I will tell him the news.
- Nếu trong câu không có “should”, chúng ta phải mượn “should”

10
1010
If I have a lot of free time, I'll play tennis.
→ Should I have a lot of free time, I'll play tennis.
If she comes early, we'll start.
→ Should she come early, we'll start.
2. Điệu kiện loại II:
- Nếu trong câu có động từ “were”, thì đảo “were” lên đầu câu.
If I were a bird, I would fly.
→ Were I a bird, I would fly.
They would answer me if they were here.

→ Were they here, they would answer me.
- Nếu trong câu không có động từ “were” thì mượn “were’ và dùng “ to V”
If I learnt Japan, I would read Japanese books.
→ Were I to learn Japan, I would read Japanese books.
If they lived in Australia now, they would visit the Opera House.
→ Were they to live in Australia now, they would visit the Opera House.
3. Điều kiện loại III:
- Đảo trợ động từ của thì quá kh ứ hoàn thành .
If it had rained yesterday, we would have stayed at home.
→ Had it rained yesterday, we would have stayed at home.
If he had trained hard, he would have won the match.
→ Had he trained hard, he would have won the match.
Chú ý : Ở dạng phủ định, “not” được đặt sau chủ ngữ:
Had it not been so late, we would have called you.
* Theo tác giả Rosemary Aitken trong cuốn Teaching Tenses nhà xuất bản

11
1111
Longman trang 95. Rosemary Aitken trình bày quan điểm của mình như sau:
"Conditionals are patterns expressing the relationship between two actions, where
one action is the reason, or the occasion, for the other. There are four conditional verb
patterns, usually known as:
1. The General Condition which expresses a general rule, where the
condition is or could be repeatedly fulfilled: If you heat ice, it melts.
2. The First Condition which refers to the future, where the condition may
or may not be fulfilled: If it rains, I'll wear a hat.
3. The Second Condition which refers to the future, where it is very unlikely
that the condition will be fulfilled: If I saw a lion, I would run away; or talking the
present or future, where the condition cannot possibly be fulfilled: If I was you, I would
come more often.

4. The Third Condition which refers to the past, and where the condition
was not fulfilled: If I had woken up earlier, I wouldn't have missed the train or where
the speaker does not know if the condition was fulfilled: If he had picked up the snake,
I would have bitten him.
Theo ý kiến của cá nhân tôi quan điểm này làm cho người học dễ hiểu hơn, như thế tùy
theo trình độ học sinh thực tế mà chúng ta có thể đưa vào bài học.
VI. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU:
Lớp Sỉ số Giỏi Khá Tr bình Yếu Kém
VII. KẾT LUẬN:

12
1212
Để việc dạy phần mệnh đề điều kiện cho HS trung học phổ thông đạt hiệu quả
cao trước hết chúng ta phải ôn tập, làm sao cho HS nắm được các thì tiếng Anh cơ bản
– Việc làm này được tiến hành xuyên suốt quá trình dạy học. Tôi đã soạn và phát cho
HS bản tóm tắt các thì (Xem phần phụ lục). Cho HS học thuộc lòng các loại câu và giải
thích được vì sao phải dùng thì đó. Đưa ra các tình huống để đặt câu. Mệnh đề chính
phải khớp với mệnh đề phụ theo từng loại. Tôi khuyến khích và kiểm tra các em. Phát
huy khả năng chia sẻ trong hoạt động nhóm vào 15 phút đầu giờ. Các học sinh yếu,
kém được giao cho một HS khác giỏi hơn kềm cặp giúp đỡ.
IX. PHỤ LỤC:
F. Các dạng bài tập minh họa về câu điều kiện
Exercise 1 : Put the verbs in brackets into the correct forms of Conditional
Sentences
1. Bring him another if he (not/like) this one.
2. She (be) angry if she (hear) this tomorrow.
3. Unless you are more careful, you (have) an accident.
4. If you (like) , I (get) you a job in this company.
5. If grandmother (be) 5 years younger, she (play) some games.
6. If the sun (stop) shinning, there (be) no light on earth.

7. If I (be) a millionaire, I (live) on Mars.
8. If it doesn't rain, we (can / go) swimming tomorrow.
9. If you train hard, you (might / win) first prize.
10. If we go to Canada next year, we (can / improve) our English.

13
1313
11. I (may / go) to the disco in the evening if I do the washing-up now.
12. If we go on holiday next week, I (not / can / play) tennis with you
13. If you see John tomorrow, you (should / tell) him that you love him.
14. If my parents go shopping in the afternoon, I (must / look) after my little
sister. 15.
He (must / be) a good drummer if he plays in a band.
Exercise 2 : Study the following situations. In every sentence, the 'if' clause
expresses a general situation in the present (Type II). Decide, however, whether the
consequences refer to the present (Conditional I) or past (Conditional II).
1. I am trying to reach Sue on the phone now, but I'm afraid she is not there
because …
If she (be) at the office, she (answer) the phone. 2. A
couple of minutes ago, I tried to reach Sue on the phone, but I'm afraid she is not there
because …
If she (be) at the office, she (answer) the phone.
3. I want to ring a friend now, but I don't know his phone number.
If I (know) his phone number, I (ring) him.
4. A week ago, I wanted to ring a friend, but I don't know his phone number.
If I (know) his phone number, I (ring) him.
5. A friend tells me what she is planning to do. I don't think what she is planning is a
good idea.
If I (be) you, I (do / not) this.
6. A friend tells me what she did. I don't think what she did was a good idea.

If I (be) you, I (do / not) this.
7. Somebody tells me that Sarah is on holiday in Italy at the moment. This cannot be

14
1414
true because I'm seeing her in town tonight.
If Sarah (be) in Italy, I (see / not) her in town tonight. 8.
Somebody tells me that Sarah is on holiday in Italy at the moment. This cannot be true
because I saw her in town last night.
If Sarah (be) in Italy, I (see / not) her in town last night.
9. My brother feels like he is getting the flu. I tell him …
You (get / not) the flu if you (eat) more fruit. 10. A
few weeks ago, my brother had the flu. I tell him …
Exercise 3 : Study the following situations. In every sentence, the 'if' clause expresses
a situation in the past (Type III). Decide, however, whether the consequences refer to
the present (Conditional I) or past (Conditional II).
1. It didn't rain yesterday. So I had to water the plants yesterday.
If it (rain) yesterday, I (water / not) the plants.
2. It didn't rain yesterday. So I am watering the plants now.
If it (rain) yesterday, I (water / not) the plants now.
3. I went to bed late last night. So I am still tired now.
If I (go) to bed earlier yesterday, I (feel / not) so tired now.
4. I went to bed late last Tuesday. So I was very tired the following day.
If I (go) to bed earlier that Tuesday, I (feel / not) that tired the
following day. 5.
After a night out, I want to drive home now. I haven't drunk any alcohol.
If I (drink) alcohol, I (drive / not) .
6. After a night out last weekend, I drove home. I hadn't drunk any alcohol.
If I (drink) alcohol, I (drive / not) . 7.
We won the match last week. So when we came home, we looked really happy.

15
1515
We (look / not) that happy if we (win / not) the match.
8. We've just won a match. So we look really happy now.
We (look / not) that happy if we (win / not) the match.
9. My daughter is blamed for having done something. She tells me now that she didn't
do it. I believe her.
She (tell) me if she (do) it.
10. Last year, my daughter was blamed for having done something. She told me that
she hadn't done it. I believed her.
She (tell) me if she (do) it.
Exercise 3 : Read the following situations and write sentences with if
1. I didn’t eat lunch, I feel hungry now.
–> If I…………………………………
2. If it hadn’t rained, we would have a better crop.
–> But for………………………………………
3. We didn't hurry, so we missed the train.
–> If I…… …………………………… ……
4. I only come if they invite me.
–> Unless……………… ……….
5. He didn’t revise all his lessons, he failed the exam.
–> If he………………………… ……………………
6. His sister sent her money, so he continued to study.
–> But for………………………… ………………
7. She didn't eat anything because she wasn't hungry. 8. The
accident happened because the driver in front stopped so suddenly.
–> If the driver in front ……………… ………………….
9. I didn't wake George because I didn't know he wanted to get up early.

16
1616
–> If I …………………………………… ……… …………
10. I was able to buy the car because John lent me the money.
–> If ………………………………… ……… ……………
11. She wasn't injured in the crash because she was wearing a seat-belt.
–> Unless…………………… ……… ………….
12. You are hungry now because you didn't have breakfast.
–> If he………………………………………………… ……
13. She didn't buy the coat because she didn't have enough money on her.
–> If ………………………………… ……………… 14. In
case it rains, we’ll stay at home
–> If it .……………………………… ………………
Exercise 4 : Given that, but for/without, provided that/ as long as , unless , on
condition that , even if , suppose/ supposing.
1. lighting tends to strike the nearest high point, you would do well not to
stand under a tall tree during a thunderstorm.
2. you learn to drive better, I won't be getting in your car again.
3. you use a sun scream, you should not get burnt.
4. the support of my boss, I wouldn't have been promoted.
5. you do say you love me, I'm not marrying you.
6. I'll give you a lift to school you wash the car for me at the weekend.
7 there was an air traffic controllers' strike, what would you do?
Exercise 5 : Fill the blanks with IF or UNLESS
1. I won't speak English I go to England.
2. you don't tell me the truth I'll never know it.
3. I'll never know it you tell me the truth.

17
1717

4. you do not pay attention you will not learn English.
5. you pay attention you will not learn English.
6. Don't open the door you know who is ringing the bell.
7. Don't open the door you don't know who is ringing the bell.
8. you had had a passport, they wouldn't have let you go abroad.
9. The flowers won't die I water them regularly.
10. I were you, I would go with him.
Exercise 6 : Finish the sentences, taking care to use the correct tenses.
1. If he had taken my advice
2. If you ate less
3. We'll send for the doctor if
4. If she practised more
5. If there isn't enough wine in this bottle
6. If you had checked the petrol before we started
7. This clock wouldn't have run down if
8. Try on the blue one if
9. If these gates are locked
10. If we leave before breakfast
11. If the river rises any higher
12. Her life might have been saved if
13. If the volcano starts erupting
14. The grass would look better if
15. Unless it is a nice day
16. If you don't put enough stamps on a letter, the person who gets it
17. He would lend it to you if
18. Unless this hotel gets another cook

18
1818
19. If the storm becomes worse

20. If your uncle sees you
21. If you tried to climb it without a guide
22. If you don't shake the camera so much, your photographs
23. I'd have brought my coat
24. If he cut his hair more often
25. He would have given her diamonds if
26. If you had asked his permission
27. If the fire had been noticed earlier
28. If you had a car
29. You would have been angry if
30. If he had put the flowers into the water at once
********

19
1919