PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN TIÊN YÊN
TRƯỜNG THCS ĐÔNG NGŨ
KINH NGHIỆM
TĂNG CƯỜNG GIÁO DỤC GIỚI TÍNH CHO
HỌC SINH THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG
NGOẠI KHÓA ĐỘI
Họ và Tên: Nguyễn Khánh
Chức vụ: Giáo viên Tổng phụ trách Đội
Đơn vị: Trường THCS Đông Ngũ
Huyện: Tiên Yên, Quảng Ninh
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
Tháng 4 năm 2014
LỜI MỞ ĐẦU
Tổ chức Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh là tổ chức của thiếu
nhi Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng
lập, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phụ trách. Đội TNTP Hồ Chí
Minh là lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, là lực lượng hậu bị của
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh; lực lượng nòng cốt của các phong trào thiếu nhi.
Hiện nay, Đội ta càng ngày càng trưởng thành và lớn mạnh cả về quy
mô lẫn tổ chức, Việc làm thể nào để nâng cao chất lượng của Đội là một yêu
cầu vô cùng quan trọng trong sự nghiệp phát triển đất nước, vì những thế hệ
măng non hôm nay sẽ là những chủ nhân của nước ta sau này. Vậy chúng ta
phải luôn cố gắng nỗ lực để thực hiện lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Vì
lợi ích mười năm thì phải trồng cây – Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng
người”.
Với kinh nghiệm nhiều năm làm công tác phụ trách thiếu nhi tại trường
THCS Đông Ngũ, cộng với sự tâm huyết với nghề; được sự giúp đỡ của PGD
& ĐT Huyện Tiên Yên, HĐĐ các cấp, bạn bè, đồng nghiệp Tôi mạnh dạn
nghiên cứu và thực hiện sáng kiến kinh nghiệm “Tăng cường giáo dục giới
tính cho học sinh THCS thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội” để góp
chút ít kinh nghiệm của mình vào việc nâng cao vị thế tổ chức Đội TNTP Hồ
Chí Minh. Chắc chắn sáng kiến kinh nghiệm của bản thân tôi sẽ không tránh
khỏi những thiếu sót và hạn chế. Rất mong nhận được sự góp ý nhiều hơn nữa
của Quý đồng nghiệp, HĐĐ các cấp, Phòng GD&ĐT huyện, Hội đồng khoa
học các cấp để hoàn thiện hơn và để SKKN này đi vào triển khai thực tế tại
nhiều đơn vị trường Phổ thông! Xin chân thành cảm ơn !
Tiên Yên ngày 25 tháng 03 năm 2014
Người thực hiện
Nguyễn Khánh
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
2
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
I PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, Bác Hồ kính yêu và
được sự dìu dắt của Đoàn TNCS HCM, phong trào thanh thiếu nhi cả nước
phát triển mạnh mẽ. Đội TNTP Hồ Chí Minh trở thành nơi hội tụ của của các
em thiếu nhi và không ngừng lớn mạnh, xứng đáng là lực lượng giáo dục
trong và ngoài nhà trường góp phần xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Chính vì thế
mục tiêu phát triển toàn diện về đức trí thể mĩ cho thiếu nhi là rất cần thiết
cho công cuộc đổi mới va tương lai sau này của nước nhà.
Thực hiện quyết định số 1676/QĐ-UBND ngày 15/06/2006 của
UBND tỉnh Quảng Ninh “Về việc thực hiện các mục tiêu về bảo vệ, chăm sóc
và giáo dục trẻ em”.
Hướng đến mục tiêu “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực”; mục tiêu “Tăng cường giáo dục toàn diện cho HS”.
Tập trung triển khai Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ IX về
“Chương trình bảo vệ, chăm sóc và giáo dục thiếu niên nhi đồng và xây dựng
Đội TNTP Hồ Chí Minh vững mạnh”.
Giáo dục giới tính cho lứa tuổi học sinh THCS là tất yếu, được khẳng
định trong các văn bản giáo dục của Bộ Giáo dục, đồng thời được tích hợp
trong các môn học như Sinh học, Giáo dục công dân Hoạt động ngoại khóa
là một trong những cách thức giúp giáo dục mang lại hiệu quả cao đồng thời
tăng cường khả năng hiểu biết thực tế cho HS.
Nội dung giáo dục sức khỏe sinh sản, giới tính hiện nay đã được thông
qua giảng dạy lồng ghép trong các môn giáo dục thể chất và y tế trường học.
Tuy nhiên, tại các trường trách nhiệm chủ yếu vẫn đang được “đùn đẩy” hết
cho GV môn Sinh vì tâm lý ngại ngùng, cho là đó là chuyện tế nhị của cả thầy
và trò. Nhiều GV thừa nhận, đề cập đến vấn đề này làm họ lúng túng chứ
không tự tin để trao đổi với các em. Chưa có sự kết hợp của Liên đội nhà
trường với các giáo viên bộ môn trong tuyên truyền giáo dục HS.
Ở bậc tiểu học, các em được làm quen với GDGT từ lớp 5 qua các bài
như cơ thể người, về trứng, tinh trùng, về bào thai Nhưng do cách dạy “né
tránh” của GV nên các em không những không có thêm kiến thức mà còn trở
nên hoang mang, rối bời.
Có rất nhiều HS nữ bậc tiểu học dậy thì sớm, có kinh nguyệt nhưng
hoảng sợ, không biết nguyên nhân vì sao mình chảy máu. Đã có những tình
huống HS lớp 6, lớp 7 được học cơ chế thụ thai là do tinh trùng của nam gặp
trứng của thì sợ hãi không dám tiếp xúc, vui đùa với bạn trai vì sợ có bầu,
do các em không được giải thích đến nơi đến chốn.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
3
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
“Chúng tôi đã từng gặp tình huống cô HS lớp 6, 7 đã rất mạnh dạn hỏi
cô giáo “Làm sao tinh trùng gặp được trứng?, Có phải em bé sinh ra từ lỗ
hậu môn của mẹ không? Em yêu bạn ấy, lúc nào cũng nhớ tới bạn ấy, giờ em
phải làm sao? ”. HS đã dám hỏi, lẽ ra GV phải tận dụng thời cơ đó để giải
thích cho HS thì cô bảo rằng em về hỏi mẹ. Khổ nỗi, khi em về hỏi mẹ lại bị
la vì hỏi vớ vẩn và bảo con đến hỏi cô, cô rành hơn”.
Ở lứa tuổi HS THCS khi bước vào giai đoạn tuổi dậy thì, các em bắt
đầu có những chuyển biến và thay đổi quan trọng về cơ thể và tâm lí nhưng
do không được trang bị đầy đủ những kiến thức cơ bản nên các em hay có
những ngộ nhận sai lệch, dẫn đến không ít bối rối và lo lắng.
Chính vì vậy, việc đẩy mạnh giáo dục giới tính cho HS trong nhà
trường thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội là vô cùng cần thiết (các giờ
hoạt động ngoài giờ lên lớp, ngoại khóa rèn kĩ năng sống, diễn đàn trẻ em,
phát thanh măng non, sinh hoạt dưới cờ theo chủ điểm . . .)
2 MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Cung cấp cho HS THCS hệ thống kiến thức cơ bản, chính xác, hữu ích
về giới tính, giúp các em nhận thức đúng đắn về vấn đề này, có trách nhiệm
về các mối quan hệ của bản thân tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
Giáo dục các em nhận thức sâu sắc về giá trị tình bạn, tình yêu, giáo dục
những khía cạnh đạo đức vê giới tính và hình thành những phầm chất đặc
trưng cho phái tính ở các em.
Thông qua các hoạt động Đội nói chung và việc thường xuyên hoạt
động của tổ chức Đội, sẽ hình thành cho các em thói quen tốt, lành mạnh,
trong sáng, thích tìm hiểu các kiến thức hơn, từ đó các em sẽ học tốt, ý thức
ngoan ngoãn.
Giáo dục đúng cách sẽ làm cho các em có một tư thế tác phong nhanh
nhẹn, tháo vát, nhằm hoàn thiện vẻ đẹp trong con người, cả trong lời nói lẫn
hành động từ đó có ý thức vươn lên trong mọi hoạt động góp phần giáo dục
toàn diện cho HS.
Hướng đến mục tiêu “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực”, tăng cường giáo dục giới tính HS trong trường học mang nhiều ý nghĩa
thiết thực. Nó không chỉ góp phần giáo dục các kiến thức cho HS, kỹ năng
ứng xử hợp lý với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và kỹ năng làm
việc, sinh hoạt theo nhóm mà còn giúp học sinh rèn khả năng ứng xử văn hóa.
Tạo cho các em hứng thú, sau các giờ học trên lớp căng thẳng các hoạt
động của Đội sẽ là những món ăn tinh thần sảng khoái cho HS trong nhà
trường, góp một phần vào việc nâng cao chất lượng giáo dục. Sự phát triển về
thể chất ngày một thay đổi, độ tuổi dậy thì của nam và nữ ngày càng sớm,
việc trang bị các kiến thức về giới tính, sức khỏe sinh sản vị thành niên là một
việc hết sức quan trọng.
HS sẽ được trang bị những kiến thức, sự nhận thức đúng đắn để các em
bước vào đời vững vàng, không đi vào con đường lạc lối để ảnh hưởng tới
tương lai của các em.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
4
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
3 THỜI GIAN - ĐỊA ĐIỂM
Thời gian: Tiến hành nghiên cứu trong năm học: 2013- 2014.
Chọn đề tài, lên kế hoạch: Tháng 8 năm 2013.
Thực hiện nghiên cứu và triển khai: Từ tháng 9 năm 2013 đến tháng 4
năm 2014.
Tổng kết đề tài, rút kinh nghiệm qua quá trình thực hiện: tháng 4 năm
2014.
Đề ra biện pháp và kinh nghiệm triển khai cho năm học tới: Từ tháng 5
năm 2014.
Địa điểm: Tiến hành nghiên cứu, triển khai và áp dụng thực tế tại trường
THCS Đông Ngũ, xã Đông Ngũ, huyện Tiên Yên, tỉnh Quảng Ninh.
Phạm vi đề tài: Giới hạn đối tượng nghiên cứu: Học sinh THCS, lứa tuổi từ
12 tuổi đến 16 tuổi. Đối tượng HS các xã vùng thấp cụ thể là Trường THCS
Đông Ngũ.
Giới hạn địa bàn nghiên cứu: Địa bàn xã Đông Ngũ, huyện Tiên Yên,
(Trường THCS Đông Ngũ).
Giới hạn về khách thể khảo sát: Là các em Đội viên lứa tuổi từ 12 đến 16
tuổi trường THCS Đông Ngũ.
Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu lí thuyết; Phương pháp
điều tra quan sát; Phương pháp tổ chức thực nghiệm.
4. ĐÓNG GÓP MỚI VỀ MẶT THỰC TIỄN
Trong thời đại phát triển như hiện nay, việc đưa nội dung giáo dục giới
tính vào các hoạt động Đội cho học sinh là vấn đề rất cần thiết. Không nhất
thiết phải đưa giáo dục giới tính thành một môn học chính khóa mà nên lồng
ghép nhiều hơn nữa kiến thức giới tính vào một số môn như Giáo dục công
dân hay Sinh học… hoặc là nội dung, chủ đề chính của nhiều tiết học hoạt
động ngoài giờ. Việc tuyên truyền về nội dung giáo dục giới tính đòi hỏi
người thầy phải nắm rõ thực tiễn và các kiến thức giới tính chính xác, hình
ảnh hay ví dụ minh họa rõ ràng, gần gũi với đối tượng cần giảng dạy; vì thế
việc tổ chức một hoạt động ngoại khóa đòi hỏi phải có sự chuẩn bị trước.
Giáo viên có thể dành một buổi truyền đạt kiến thức, thông tin về giới tính rồi
sau đó cho các em tạo nhóm, tìm hiểu một số tình huống trong đời sống và
dựng các vở kịch trình diễn ở những buổi sau; cho các nhóm đặt các câu hỏi
tình huống để nhóm trình diễn trả lời, kết thúc các tiết mục thì giáo viên sẽ
nhận xét và tư vấn những thiếu sót cho các em rút kinh nghiệm
Đây cũng là giải pháp hữu ích đảm bảo thực hiện quyền được bảo vệ,
chăm sóc và giáo dục của trẻ em, trong đó khẳng định rõ: Trẻ em có quyền
được tham gia các hoạt động ngoại khóa.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
5
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
Thay đổi sự quan tâm của các bậc cha mẹ với con cái, tạo điều kiện cho
con em mình tham gia nhiều hơn các hoạt động Đội TNTP HCM ở nhà
trường cũng như ở cộng đồng dân cư, giảm tải việc học hành quá sức.
Qua thời gian nghiên cứu đề tài này sẽ góp phần nâng cao chất lượng
các hoạt động Đội nói chung và cách thức tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên
lớp trong trường THCS Đông Ngũ nói riêng, vì đây là ngôi trường có điều
kiện rất thuận lợi cho các hoạt động, có đội ngũ cán bộ phụ trách trẻ, năng
động, số lượng HS lớn, tập trung. Từ đó góp phần nâng cao chất lượng hoạt
động tuyên truyền giáo dục học sinh.
II PHẦN NỘI DUNG
1 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN
1.2 Cơ sở lí luận:
Khái niệm về giới tính: Giới tính xác định sự khác nhau về mặt sinh
học giữa nam và nữ, sinh ra đã có và không thay đổi.
Giáo dục giới tính: Theo định nghĩa của ngành y tế, giáo dục giới tính
là một thuật ngữ rộng miêu tả việc giáo dục về giải phẫu sinh dục, sinh sản,
quan hệ tình dục, sức khoẻ sinh sản, các quan hệ tình cảm, quyền sinh sản và
các trách nhiệm, tránh thai, và các khía cạnh khác của thái độ tình dục loài
người. Những cách giáo dục giới tính thông thường là thông qua cha mẹ,
người chăm sóc, các chương trình trường học và các chiến dịch sức khoẻ cộng
đồng.
Tại Nhật Bản, giáo dục giới tính là bắt buộc từ 10 hay 11 tuổi, chủ yếu
đề cập tới các chủ đề sinh học như kinh nguyệt và xuất tinh. Tại Trung Quốc
và Sri Lanka, giáo dục giới tính truyền thống gồm đọc về đoạn sinh sản trong
các cuốn sách giáo khoa sinh học. Ấn Độ có các chương trình với mục tiêu
hướng tới trẻ em từ chín tới mười sáu tuổi.
Hiện nay Việt Nam vẫn là một trong những nước có tỷ lệ nạo phá thai
cao nhất thế giới, trong đó có không ít trường hợp là học sinh nữ còn ngồi
trên ghế nhà trường THCS. Mặc dù đã được nhìn nhận cởi mở và thẳng thắn
hơn, nhưng tình dục và các vấn đề giới tính vẫn còn là vấn đề “nhức nhối” ở
Việt Nam
Hoạt động ngoại khóa Đội: Là một mặt sinh hoạt của Đội dưới sự
lãnh đạo của Đoàn và sự tổ chức điều khiển của TPT, BCH liên chi đội. Đội
tập hợp, hướng dẫn đội viên và các em thiếu nhi tham gia những hoạt động
của Đội trên nguyên tắc Tự nguyện - Tự quản dưới sự hướng dẫn của TPT
Đội.
Tại sao phải giáo dục giới tính cho lứa tuổi HS THCS? Các nhà
nghiên cứu đã chỉ ra rằng, HS ngày càng năng động, thông minh và phát triển
nhanh hơn do điều kiện dinh dưỡng tốt. Nhu cầu nhận thức vượt khung
chương trình là có. Tuổi dậy thì đến sớm hơn, nữ (9-14 tuổi), nam (12-15
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
6
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
tuổi) vậy khi 1 em HS lớp 6 hỏi về tình dục, hay 1 em HS lớp 5 có kinh
nguyệt mà tận lớp 8 các em mới được giới thiệu về vấn đề này là quá muộn.
Trẻ em mới lớn cần chỉ dẫn về giới tính và các mối quan hệ, nhưng ai là
người các em tìm đến khi gặp các vấn đề về giới tính, nói với bố mẹ thì ngại,
với các bạn thì đôi khi thông tin không chuẩn, nơi duy nhất là nhà trường và
các thầy cô giáo. Nên nhà trường cần là 1 điểm tựa tin cậy cho các em trong
vấn đề này.
Những giờ học về giới tính ở các trường học còn rất hiếm hoi. Trong
gia đình, ít bậc cha mẹ nào giảng giải cho con cái mình những kiến thức về
giới tính, tình dục. Chính vì thế mà giới trẻ phải tìm hiểu những điều đó từ
sách báo, mạng Internet và cả những kênh không chính thống.
Qua quá trình làm TPT Đội ở trường THCS Đông Ngũ, huyện Tiên
Yên, tôi thấy vấn đề này còn được ít người nghiên cứu, nhiều TPT Đội chưa
chú trọng giáo dục giới tính, giáo dục kĩ năng sống cho HS mặc dù vấn đề này
là cực kì quan trọng trong việc phát triển tâm sinh lí HS.
Cùng hướng nghiên cứu với đề tài này: một số đề tài nghiên cứu đến
việc giáo dục kĩ năng sống cho HS, giáo dục truyền thống, đạo đức, pháp luật,
an toàn giao thông thông qua các hoạt động Đội.
Như vậy có thể khẳng định đề tài này là mới và có ý nghĩa thiết thực
phục vụ cho việc xây dựng tổ chức Đội vững mạnh và giáo dục toàn diện HS.
1.2 Cơ sở thực tiễn
Có một câu chuyện kể như sau:
Cậu bé hỏi: “Cha ơi, con đến từ đâu?” – “Ba mẹ nhặt được con từ một
con phố rất đặc biệt”, câu trả lời.
Cậu bé hỏi tiếp: “Ông ơi, cha cháu có từ đâu?” – “Trời biết ông bà
yêu trẻ con nên nhờ đại bàng mang ba cháu đến”.
Sau đó, trong một bài viết ở lớp về môn sinh học, cậu bé viết: “Gia
đình em thật kỳ lạ, em không hiểu tại sao những hai thế hệ trước không hề có
sex”.
Tính chất hài hước của câu chuyện thì đã rõ rồi. Nhưng giới tính không
hề là chuyện đơn giản như vậy. Sau nụ cười là sự băn khoăn…
Từ bấy lâu nay, quan niệm của người Việt Nam nói riêng và người Á
Đông nói chung vẫn rất khắt khe trong vấn đề giới tính, xem đó là chuyện tế
nhị, khó nói, chứ đừng nghĩ đến chuyện đem ra nói công khai trước đám
đông, nhất là với bọn "nhóc tỳ" - theo suy nghĩ của nhiều bậc phụ huynh.
Chính quan niệm này đã gây nên những hậu quả khôn lường. Thanh
thiếu niên, học sinh sinh viên ở lứa tuổi dậy thì thường tự khám phá những
hiểu biết về bản thân, giới tính qua nhiều con đường khác nhau, vì thế không
tránh khỏi những sai lầm cơ bản dẫn đến những sự việc đáng tiếc, không ai
mong muốn.
Những ngày còn học phổ thông, tôi và các bạn cùng trang lứa chỉ được
học thoáng qua về giới tính trong chương trình Sinh học lớp 9. Còn chuyện
yêu đương, chuyện rung cảm đầu đời là hoàn toàn "bí mật" chỉ có bạn bè với
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
7
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
nhau mới biết, khó nói với bố mẹ hoặc thầy cô lắm. Vì mấy ai chịu thông cảm
đâu!
Chuyện rắc rối của cơ thể đang trong quá trình dậy thì cũng thế, muốn
nói nhưng bố mẹ, thầy cô cứ thấy ngượng, lảng tránh. Và càng ngượng, càng
lảng tránh thì các em lại càng muốn tìm hiểu. Ít có trường nào dám đưa những
buổi ngoại khoá về giáo dục giới tính và sức khoẻ sinh sản thành buổi nói
chuyện ngoại khoá. Có tham dự những buổi nói chuyện như thế mới thấy
được nhu cầu bức xúc và khẩn thiết được giáo dục về giới tính và tâm lý lứa
tuổi dậy thì của các em hoc sinh.
Chừng nào thì chúng ta mới thôi bỏ quan niệm giáo dục giới tính là "vẽ
đường cho hươu chạy"? Thà vẽ cho chạy đúng đường còn hơn là không vẽ
nhưng hươu vẫn cứ chạy và chạy sai đường! Theo tôi, chúng ta cần tăng
cường giáo dục giới tính cho HS thông qua nhiều kênh, trong đó các hoạt
động Đội TNTP Hồ Chí Minh là kênh cực kỳ quan trọng.
Nhằm thiết thực hưởng ứng Phong trào xây dựng trường học thân thiện
HS tích cực của Bộ GD&ĐT vào thực tế trường học.
Qua thời gian nghiên cứu và tìm hiểu cho thấy, hiện nay một bộ phận
không nhỏ các Nhà trường còn thiếu quan tâm về việc giáo dục giới tính cho
các em HS, giáo dục kĩ năng sống, kĩ năng ứng xử, và các kiến thức tổng hợp
về tâm sinh lí và sự phát triển của cơ thể con người. Các hoạt động tuyên
truyền khác về giới tính của HS đôi khi các em còn ngại tiếp thu.
Làm thế nào để từng bước giúp mỗi em tự nhận ra mình là một cá thể
trong một cộng đồng có trách nhiệm, có tinh thần và phát huy làm chủ tập thể,
biết độc lập, sáng tạo và học hỏi phấn đấu thành một học sinh tốt, một Đội
viên gương mẫu là vấn đề trong quá trình công tác với chức vụ giáo viên
Tổng Phụ trách Đội.
Chúng tôi nhận thấy ở đa số các em còn rụt rè, thiếu tự tin. Kĩ năng làm
việc theo nhóm còn hạn chế, khả năng ứng xử trước các tình huống không
linh hoạt, cho nên các em bị hổng kiến thức, thiếu hành trang tri thức khi
bước vào cuộc sống mới.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
8
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
KẾT LUẬN CHƯƠNG I
Hiện nay, những chương trình ngoại khóa hay hoạt động Đội trong
trường học về giáo dục giới tính còn rất hiếm hoi. Trong gia đình, ít bậc cha
mẹ nào giảng giải cho con cái mình những kiến thức về giới tính, tình dục.
Chính vì thế mà giới trẻ phải tìm hiểu những điều đó từ sách báo, Internet và
cả những kênh không chính thống.
Từ lâu giáo dục giới tính là môn học phổ biến với nhiều nước tiên
tiến trên thế giới. Trong khi ở Châu Á, mọi người cho rằng tình dục là
vấn đề tế nhị và riêng tư thì ở phương Tây các nhà giáo dục cho rằng đây
là một môn học cần thiết.
Hiện nay việc tuyên truyền giáo dục giới tính cho học sinh chưa được
thực hiện rộng rãi và phổ biến ở các trường THCS mà chỉ được thực hiện trên
cơ sở lồng ghép vào một số môn học… Có cần thiết dạy về cấu tạo cơ quan
sinh dục nam, nữ; sự thụ thai và phát triển của thai cho học sinh lớp 9 không?
Đó là câu hỏi mà rất nhiều bậc phụ huynh băn khoăn. Bởi theo nhiều người,
với những hình ảnh, tranh vẽ trong sách giáo khoa, sách tham khảo thì học
sinh lớp 9 còn quá nhỏ. Sự thật là có trường hợp một học sinh nam sau khi chỉ
trên hình vẽ phóng lớn cấu tạo của cơ quan sinh dục đã tỏ ra lúng túng, mặt
đỏ nhừ.
Hiểu biết các khái niệm cơ bản, các cách tổ chức hoạt động Đội yêu
cầu quan trọng của người TPT Đội. Để khẳng định được vai trò, vị trí của tổ
chức Đội mà TPT Đội là người đại diện trong nhà trường thì TPT phải
không ngừng tự rèn luyện, phấn đấu hơn nữa để nâng cao trình dộ, kỹ năng,
nghiệp vụ trong công tác Đội. Phương pháp công tác Đội là hai điều kiện cơ
bản có quan hệ chặt chẽ và bổ sung cho nhau giúp cho người TPT hoàn thành
xuất sắc nhiệm vụ.
Liên đội Trường THCS Đông Ngũ có nhiều thành tích trong hoạt động
Đội, các em thiếu nhi đều yêu thích các hoạt động Đội. Và do HS là người
dân tộc thiểu số chiếm đa số, nên TPT Đội phải chú trọng bồi dưỡng giáo dục
kĩ năng sống cho HS để các hoạt động thu được hiệu quả cao.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
9
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
2 CHƯƠNG II: NỘI DUNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
2.1 Thực trạng hiện nay của giáo dục giới tính trong trường học
Lỗ hổng từ những phương tiện truyền thông: Sự phát triển đáng kể của
ngành truyền thông, hệ thống internet, các mạng xã hội… HS giờ đây có thể
tiếp xúc với nhiều luồng thông tin hơn các thế hệ trước. Điều này vô tình ẩn
chứa cả hai mặt tốt và xấu. Nếu không biết cách chọn lọc để tiếp thu, những
trang web sex, blog đen sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống tình cảm và nhận
thức của các bạn trẻ. Nhất là ở độ tuổi 14 – 15 là độ tuổi đang có sự phát triển
mạnh mẽ về thể chất.
Hiện nay, số nữ sinh phá thai quả thực là đáng báo động, trong khi đó,
ở một số nơi, nhà trường còn ngại ngần, chưa cho cán bộ y tế tuyên truyền sâu
sắc về bao cao su, sức khỏe sinh sản, các vấn đề tâm sinh lý của trẻ nam, trẻ
nữ. Coi đây là vấn đề tế nhị cần né tránh. GV ngại truyền đạt, HS ngại tiếp
thu.
Có câu chuyện tôi sưu tầm trên internet như sau: “Con gái lớn của tôi
(đang học lớp 9) kể: “Bạn H. lớp con mang bầu năm tháng mà không ai biết
cả mẹ ạ. Chính bạn ấy cũng không biết. Hôm qua học thể dục, bạn ấy mệt
quá ngất xỉu được mọi người trong lớp đem vào phòng y tế của trường, cô y
tá nói với giáo viên bộ môn thì chúng con mới nghe được”.
Rồi con hỏi tiếp: “Mà làm sao bạn H. lại bị mang bầu vậy nhỉ?”.
Nghe con hỏi, tôi chợt giật mình. Bấy lâu nay, khi con đề cập đến vấn
đề sức khỏe sinh sản, quan hệ tình dục là tôi lại e ngại không biết làm sao
giải thích cho con hiểu, nên cứ nói lảng, nói tránh mãi. Lỡ con gái mình rơi
vào trường hợp như bạn H. thì sao? Sau mấy ngày suy nghĩ bàn bạc với
chồng, chúng tôi đi đến thống nhất là trao đổi với giáo viên chủ nhiệm để tìm
cách truyền đạt đến con những kiến thức cơ bản nhất về giáo dục giới tính.
Qua câu chuyện trên, chúng ta phần nào biết được thực trạng đáng báo
động của việc giáo dục kĩ năng sống, sức khỏe sinh sản và giáo dục giới tính
cho HS lứa tuổi THCS.
Tại trường THCS Đông Ngũ: nằm tiếp giáp quốc lộ 18A nhưng số
học sinh dân tộc thiểu số chiếm số lượng lớn, đa phần các em chưa được trang
bị kiến thức về các kĩ năng sống đơn giản. Thậm chí nhiều HS nữ khối 8, 9
thấy kinh nguyệt còn hoảng sợ, hoang mang, chưa biết cách vệ sinh thân thể,
học sinh nam vì tò mò tuổi mới lớn còn truy cập internet xem những thông tin
từ “web đen”, ảnh hưởng xấu đến nhận thức và hành động của các em.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
10
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
Người xưa nói: “ Mưa dầm thấm đất” hay “Kiến tha lâu đầy tổ”, cho
thấy bằng biện pháp thông tin tuyên truyền mạnh mẽ trong nhà trường là cách
tốt để giúp học sinh từng bước hình thành nhân cách chân chính, nhận ra
mình là một công dân, một thành viên hữu ích trong cộng đồng xã hội với vị
trí là một con ngoan trò tốt, hiểu được các kĩ năng sống cơ bản.
Chúng tôi đã thực hiện 1 cuộc khảo sát nhỏ bằng cách trả lời vào các
phương án đưa ra nhằm kiểm tra kiến thức của các em cơ bản về giới tính
trước khi thực hiện đề tài:
PHIẾU KHẢO SÁT
Câu 1: Vị thành niên gồm các giai đoạn nào sau đây:
a. Từ khi sinh ra đến tuổi dây thì.
b. 3 giai đoạn: từ 10 – 13 tuổi; từ 14 – 16 tuổi; từ 17 – 19 tuổi
c. Cả 2 ý trên đều đúng.
Câu 2: Giai đoạn từ 14 tuổi đến 16 tuổi cấu tạo sinh lí có đặc điểm:
a. Cơ thể trưởng thành, con gái bắt đầu có kinh; con trai “chín về sinh
dục”.
b. Lớn nhanh.
c. Hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp; có kinh( ở nữ), sinh tinh
(ở nam).
Câu 3: Nếu quan hệ tình dục có giao hợp ở tuổi vị thành niên sẽ:
a. Không gây hậu quả vì cơ quan sinh dục chưa phát triển đầy đủ.
b. Có thai vì ở nữ trứng đã chín và rụng; ở nam đã hình thành tinh trùng.
c. Cả 2 ý trên đều đúng.
Câu 4: Tình yêu là gì?
a. Là tình bạn thân thiết giữa một người nam và một người nữ.
b. Là tình thương mến sâu sắc, sự hòa hợp giữa hai người khác giới.
c. Là tình cảm giữa hai người không phân biệt giới tính.
Câu 5: Điểm khác biệt giữa tình bạn cùng giới và khác giới là:
a. Tình bạn giữa bạn nam và bạn nữ.
b. Có sự chân thành tin cậy, đồng cảm sâu sắc.
c. Có một khoảng cách tế nhị, không dễ biểu lộ thân mật gần gũi,
Câu 6: Thế nào là tình dục an toàn?
a. Thỏa mãn nhu cầu sinh lý.
b. Đảm bảo không nhiễm các bệnh lây lan qua đường tình dục, không gây
tổn thương cơ quan sinh dục.
c. Cả hai đều đúng.
Câu 7: Chu kỳ kinh nguyệt của một người phụ nữ:
a. Thay đổi từ 21 đến 35 ngày.
b. Chính xác 28 ngày.
c. Có một chu kỳ.
Câu 8: Bạn hãy cho biết, HIV không lây qua con đường nào sau đây?
a. Đường tình dục.
b. Giao tiếp thông thường ( ôm hôn, bắt tay…).
c. Lây từ mẹ nhiễm HIV sang con.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
11
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
Câu 9: Bạn hãy cho biết, ở nước ta hiện nay tỷ lệ nhiễm HIV cao nhất nằm
trong độ tuổi nào?
a. Dưới 20 tuổi.
b. Từ 20- 29 tuổi.
c. Từ 30- 39 tuổi
Câu 10: Tác hại của việc mang thai ở tuổi vị thành niên:
a. Ảnh hưởng tới sức khỏe, tâm sinh li
b. Ảnh hưởng tới kinh tế xã hội, tương lai của bản thân.
c. Cả 2 ý trên đều đúng.
Kết quả khảo sát: (tính theo tỷ lệ %)
H1: Biểu đồ khảo sát kiến thức giáo dục giới tính trường THCS Đông Ngũ
* Đánh giá thực trạng
Ưu điểm:
Tham gia trả lời câu hỏi 1 cách tự nguyện và hào hứng.
Nhìn chung các em HS đều hứng thú khi tham gia vào các hoạt động
của Đội, các hoạt động ngoại khóa.
Kênh thông tin thuận lợi: nhà trường đặt báo Thiếu niên tiền phong,
thiếu nhi dân tộc, tri thức tuổi hồng, học trò cười, khai thác mạng Internet
thường xuyên.
BGH nhà trường rất ủng hộ các hoạt động Đội, tạo điều kiện về kinh
phí cũng như cơ sở vật chất.
Hạn chế
Số lượng trả lời câu hỏi đúng thấp, tỉ lệ HS ít hiểu biết kiến thức cao
(rơi vào các khối 6, 7).
Về phía HS: Bước vào giai đoạn tuổi dậy thì, các em bắt đầu có những
chuyển biến và thay đổi quan trọng về cơ thể và tâm lí nhưng do không được
trang bị đầy đủ những kiến thức cơ bản nên các em hay có những ngộ nhận
sai lệch, dẫn đến không ít bối rối và lo lắng
Về phía Liên đội: Các hình thức tuyên truyền ngoại khóa còn đơn điệu,
đôi khi không phù hợp dẫn đến sự tiếp thu của HS là chưa hiệu quả.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
12
Lớp 9A Lớp 8A Lớp 7C Lớp 7A Lớp 6C
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
Các nội dung tuyên truyền chưa chú trọng đến việc giáo dục giới tính,
giáo dục kĩ năng sống cho HS, mà chỉ chú trọng vào các kiến thức các bộ môn
khoa học trong nhà trường.
Chưa tổ chức được ngoại khóa, hay diễn đàn giáo dục giới tính cho HS.
Những nguyên nhân khách quan và chủ quan có thực trạng đó
Do việc tổ chức còn chưa có kinh nghiệm từ việc lên chương trình,
phân công, tổ chức thực hiện chưa có sự đồng bộ và thống nhất; chương trình
chưa hấp dẫn, lôi cuốn các em tham gia.
TPT làm việc chưa có kinh nghiệm, chưa hiểu và làm tốt công tác xây
dựng tổ chức Đội đặc biệt xây dựng các chương trình ngoại khóa. Tổng phụ
trách và Ban chỉ huy Liên đội chưa nhận thấy tầm quan trọng của vấn đề này.
Các giáo viên chủ nhiệm là Phụ trách các chi đội chưa vào cuộc trong
công tác Đội, thiếu nhiệt tình trong hoạt động chung.
Có nhiều nguyên nhân khác nhau, cả nguyên nhân khách quan và
nguyên nhân chủ quan đẫn đến hiệu quả công việc của công tác giáo dục
truyên truyền còn thấp nhưng nguyên nhân quan trọng nhất vẫn là nhận thức
về tầm quan trọng của công tác Đội. Chính và vậy yếu tố tiên quyết là người
Tổng phụ trách phải nâng cao năng lực, bồi dưỡng nghiệp vụ về công tác Đội,
phải thật sự say mê phong trào, gắn bó với các em đội viên, với hoạt động đội
nhà trường thì những hoạt động đội mới đi vào chiều sâu. Tổ chức đội mới
thực sự vững mạnh.
2.2 CÁC BIỆN PHÁP, GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG CƯỜNG GIÁO DỤC
GIỚI TÍNH CHO HS THCS THÔNG QUA CÁC HOẠT ĐỘNG NGOẠI
KHÓA ĐỘI
Quá trình triển khai áp dụng một số biện pháp, giải pháp, kinh nghiệm
và cách thức thực hiện trong năm học vừa qua để nâng cao chất lượng giáo
dục giới tính tại trường THCS Đông Ngũ được tôi thực hiện theo các bước
sau:
1/ Bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho HS về kiến thức giáo dục giới tính:
Nội dung: Ngay từ đầu năm học khi triển khai đề tài này, chúng tôi đã lên kế
hoạch tuyên truyền nâng cao nhận thức cho HS toàn trường về tầm quan trọng
của việc tìm hiểu các kiến thức về giáo dục giới tính. Cho các em tiếp cận với
nội dung này bằng các hình thức sau:
+ Tham gia các lớp tập huấn kĩ năng sống đầu năm học.
+ Sưu tầm, cấp phát tài liệu, băng đĩa tuyên truyền.
+ Đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền: Phát thanh măng non, bảng
tin, nói chuyện dưới cờ, phối hợp với y tế học đường
+ Tích hợp các môn học, HĐNGLL.
+ Sinh hoạt dưới cờ theo chủ điểm. . . .
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
13
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
* Hoạt động tuyên truyền măng non: đây là hoạt động thường xuyên và
bổ ích, với các kiến thức đa dạng và phong phú, ngoài ra còn có thể kết hợp
với phát tài liệu, tờ rơi tuyên truyền, bảng tin măng non
* Nói chuyện chủ đề “Sức khỏe giới tính”: có thể kết hợp y tế học
đường thường xuyên tư vấn sức khỏe, hướng dẫn HS vệ sinh thân thể, sức
khỏe giới tính và các vấn đề khác
* Lồng ghép vào các ngoại khóa bằng hình thức như diễn tiểu phẩm,
hỏi đáp câu hỏi dạng trắc nghiệm, tự luận, vẽ tranh, thi viết
Các hoạt động này đều có sự cho phép của lãnh đạo nhà trường, sự
thống nhất hỗ trợ của các tổ chức đoàn thể và thầy cô giáo, Đây là các hoạt có
ý nghĩa rất lớn trong giáo dục giới tính học sinh. Từ nhận thức trong sách vở
và cuộc sống đã dễ dàng tự nhiên chuyển thành hành vi, kĩ năng thực hành
của con người trong xã hội ngày nay cho các em. Qua các hoạt động đã cung
cấp cho các em tình cảm đẹp, tư tưởng đúng, giáo dục các em tránh xa điều
sai, điều xấu. Mỗi cuộc thi đều tổ chức chu đáo, thầy cô tham dự nghiêm túc,
học sinh phải tham gia đầy đủ ngoài ra còn có sự đánh giá nhận xét, tuyên
dương khen thưởng để động viên khuyến khích và giáo dục nhẹ nhàng mà
hiệu quả.
* Nhà trường có mối liên hệ mật thiết với gia đình để trao đổi về cách
ửng xử của cha mẹ với những vấn đề mắc phải ở các em.
Về phía gia đình, cha mẹ không nên đem chuyện ngày xưa ra để so
sánh. Vì với trẻ bây giờ ăn không sợ thiếu mà sợ béo, mặc không chỉ ấm mà
phải đẹp, tuổi dậy thì đến sớm hơn, nên nhu cầu tìm hiểu về giới tính là rất
lớn. Thông tin bên ngoài thì nhiều mà suy nghĩ của trẻ lại chưa chín chắn vì
thế các bậc cha mẹ cần phải làm gì để giúp các em có những hiểu biết và suy
nghĩ chín chắn hơn; giúp các em tránh xa các sai lầm, nhất là các vấn đề liên
quan tới giới tính, để các em trưởng thành một cách toàn diện và tương lai tốt
đẹp hơn. Các bậc phụ huynh cần quan tâm đến con hơn, dạy cho các em
những gì nên và không nên làm. Sử dụng những tài liệu giáo dục giới tính
như sách báo phù hợp với độ tuổi để giải thích cho con. Hiện nay có nhiều
trang web giáo dục giới tính dành cho trẻ từ 10-12 tuổi, cung cấp nhiều kiến
thức hữu ích về độ tuổi dậy thì, tình dục… Phụ huynh có thể cùng con vào
những trang web này để giúp trẻ trang bị thêm kiến thức (tuy nhiên hãy nhớ
tìm hiểu những trang web ấy trước để tránh những tình huống khó xử).
2/ Luyện kỹ năng thực hành, ứng xử, xử lí tình huống
Nội dung: Đi đôi với tuyên truyền nhận thức, Liên đội nhà trường còn đẩy
mạnh việc rèn luyện kĩ năng thực hành, xử lí tình huống mắc phải khi tiếp cận
các tình huống có vấn đề, cụ thể như sau:
+ Rèn luyện cho các em tham gia đóng các tiểu phẩm tuyên truyền :
chủ đề tình bạn, tình yêu, giới tính và các nội dung khác liên quan, mỗi tuần
học, đều cho các em diễn trước cờ, qua mỗi tiểu phẩm đều thể hiện 1 thông
điệp cụ thể vừa dễ hiểu, vừa thiết thực.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
14
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
+ Rèn kĩ năng: rửa tay bằng xà phòng; vệ sinh cá nhân; vệ sinh thân thể
HS nam và nữ, kĩ năng ứng xử, xử lí các tình huống gặp phải trong cuộc sống.
Thi ứng xử trả lời các câu hỏi tình huống về tình bạn, tình yêu. Liên đội nhà
trường phối hợp chặt chẽ với ban y tế học đường nhà trường, thường xuyên
trao đổi thông tin và kiến thức, kĩ năng tổ chức, định kì tổ chức tuyên truyền
cho HS nhà trường về các nội dung giáo dục giới tính HS. Kết hợp rèn vào
các giờ HĐ NGLL cho các lớp.
+ Mở các lớp tập huấn: phối hợp với hội phụ nữ, Đoàn thanh niên xã
Đông Ngũ trong các công tác tuyên truyền. Tranh thủ nguồn lực của các dự
án. Năm học vừa qua, Hội Liên hiệp phụ nữ Tỉnh QN và huyện Tiên Yên và
Ban quản lý dự án AC (Thụy Điển) tỉnh Quảng Ninh triển khai chương trình “
T¨ng cêng c¸c quyÒn cña trÎ em th«ng qua phßng chèng bu«n b¸n trÎ em vµ phô
n÷” tại xã Đông Ngũ. Chính nhờ vậy mà công tác giáo dục giới tính cho HS
nhà trường được quan tâm đặc biệt của các cấp các ngành. Đi đôi với nó là tổ
chức nhiều hoạt động thiết thực, thường xuyên, liên tục và hiệu quả như các
lớp tập huấn, phiếu ý kiến, thể hiện quan điểm . . .
+ Giáo dục giới tính thông qua các hoạt động thể dục thể thao, các
trò chơi bổ ích:
Từ những năm trước, ban giám hiệu trường THCS Đông Ngũ đã xác
định rõ mục tiêu phấn đấu thi đua dạy và học tốt, chú trọng nâng cao chất
lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Theo cô Vũ Thị Mai, hiệu trưởng nhà
trường thì học sinh không chỉ có "cái đầu to" mà còn có tâm hồn phong phú,
tinh thần sảng khoái và cơ thể khỏe mạnh. Mong muốn là vậy nhưng để đạt
được không đơn giản. Từ khi thực hiện chương trình và sách giáo khoa mới,
có thêm môn học Hoạt động ngoài giờ thì những hoạt động ngoại khóa trong
đó có giáo dục thể chất (ngoài tiết học thể dục chính khóa) càng được chú
trọng.
Mục đích: Thông qua các hoạt động TDTT các HS khác giới thêm
mạnh dạn, gần gũi và hiểu nhau hơn, qua từng trò chơi, giáo viên còn giáo
dục HS cách vệ sinh thân thể, trang phục gọn gàng, ý thức về giới, sự lành
mạnh trong quan hệ bạn bè.
+ Các hoạt động khác đã tổ chức: Hằng năm nhà trường đều lên kế
hoạch tổ chức Hội khỏe Phù Đổng nhằm tạo ra sân chơi bổ ích cho học sinh
để rèn luyện thân thể, ngoài ra trong dịp này nhà trường sẽ chọn ra đội tuyển
TDTT để tham gia các môn thi do Huyện tổ chức. Ngoài ra tổ chức các giải
thể thao như giải bóng đá nữ khối lớp 9, kéo co nam nữ xen kẽ
3/ Tăng cường cơ sở vật chất cho hoạt động Đội nhà trường.
Nội dung: đây là tiền đề để mọi hoạt động diễn ra thành công, nhà trường có
hệ thống cơ sở vật chất khang trang, đạt chuẩn quốc gia, với nhiều phòng học
bộ môn như phòng tin học giúp HS tra cứu thông tin, phòng nghe nhìn, phòng
hội đồng . . .Hệ thống loa phát thanh được đầu tư mới, thuận tiện cho các hoạt
động tuyên truyền măng non.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
15
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
+ Liên đội đã chủ động tham mưu BGH nhà trường tạo nguồn kinh phí
cho các hoạt động hiệu quả.
+ Huy động nguồn quỹ đội, quỹ Hội PH hỗ trợ với nguồn kinh phí dồi
dào để thực hiện các hoạt động ngoại khóa trong năm học.
+ In ấn nhiều tờ rơi cấp phát, đĩa video, audio về các nội dung giáo dục
HS.
+ Phát động phong trào gây quỹ kế hoạch nhỏ, hàng năm thu về trên 4
triệu đồng tiền quỹ, tạo điều kiện tốt cho mọi hoạt động ngoại khóa diễn ra
thành công và đạt hiệu quả tuyên truyền.
4/ Kiểm tra đánh giá.
Nội dung: Tiến hành kiểm tra đánh giá và đẩy mạnh công tác tuyên truyền
giáo dục thông qua một hoạt động cụ thể như sau: ngoại khóa của Liên đội
nhằm tăng cường giáo dục giới tính cho HS THCS Đông Ngũ.
Bản thân tôi đã thực hiện nhiều hoạt động, nhiều hình thức tổ chức, dưới đây
là một trong những hoạt động mà tôi thấy rất hiệu quả trong việc áp dụng
vào đề tài này. Xin giới thiệu tiến trình và cách thực hiện như sau:
Ngoại khóa “Diễn đàn trẻ em xã Đông Ngũ 2013”
Tìm hiểu về giáo dục giới tính
Thời gian: ½ ngày.23/12/2013
Địa điểm: Hội trường, văn phòng.
Thành phần: 100HS, giáo viên, Ban đại diện hội cha mẹ HS, ĐB mời (Phòng
GD, Phòng LĐ TB & XH )
* Mục đích yêu cầu
- Hiểu sự khác nhau giữa hai giới tính.
- Hiểu vai trò của tình bạn và tình yêu.
- Giữ quan hệ tốt đẹp giữa bạn khác giới và quan niệm đúng về tình
yêu.
- Rèn luyện các khả năng tự nhận thức, giao tiếp, bày tỏ, ứng phó tình
huống khó khăn và ra quyết định đúng trong quan hệ bạn bè và tình yêu.
- Hiểu hậu quả của việc mang thai sớm ở tuổi dậy thì.
- Biết vận dụng kĩ năng giao tiếp, kĩ năng kiên định và kĩ năng ra quyết
định đề phòng chủ động tránh mang thai sớm.
* Tài liệu, phương tiện:
- Tài liệu; bút bảng; băng dính, câu hỏi thảo luận; bộ phiếu phân biệt
giới tính, hai câu hỏi thảo luận
* Hình thức tổ chức như sau: Tại buổi ngoại khóa, sau phần phát biểu của
Ban giám hiệu nhà trường, các em học sinh được nghe giới thiệu về 03 vấn đề
chính đó là: Giáo dục giới tính, Giáo dục sức khỏe và Tâm lý lứa tuổi. Ở từng
nội dung, các em biết được những quan niệm mới về Giáo dục giới tính trên
Thế giới và ở Việt Nam cùng với hành trang kiến thức về Giới giúp cho các
em nữ nhận thức rõ hành vi, tâm lý tuổi mới lớn. Những kiến thức về sức
khỏe tuổi mới lớn cũng được chương trình giới thiệu chi tiết đến với học sinh,
những hình ảnh minh họa khá rõ nét về những căn bệnh thường gặp trong
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
16
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
cuộc sống. Giới thiệu những thông tin bổ ích về vấn đề tâm lý lứa tuổi về tình
bạn tuổi mới lớn giúp các em thay đổi hành vi, thói quen không tốt có thể ảnh
hưởng đến việc học tập, sinh hoạt của các em.
Hoạt động 1: Tìm hiểu kiến thức về giới tính
Cách tiến hành: BTC đưa ra 10 câu hỏi kiến thức về giới tính liên quan sau
đó, cho HS trả lời câu hỏi tương ứng với số điểm đạt được. Trò chơi ai nhanh
hơn: BTC phát một số phiếu học tập ghi đặc điểm của nam và nữ và yêu cầu
HS dán vào bảng tương ứng.
Nam Nữ
Xuất tinh Có kinh nguyệt
Có râu Mang thai
Có tinh hoàn Tuyến vú phát triển
Tạo tinh trùng Sinh con
Người DCT chốt: đây là đặc điểm sinh lí của hai giới, những đặc điểm
này rõ nhất khi các em bước vào độ tuổi dạy thì. Ở lứa tuổi này các em có
nhiều biến đổi về tâm sinh lí, có những tình cảm và cảm xúc mới, ngoài quan
hệ là tình bạn còn có những rung động đầu đời về bạn khác giới.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về tình bạn tình yêu
- Cách tiến hành: người dẫn chương trình tổ chức cho HS thảo luận với
câu hỏi sau, Các nhóm chơi thảo luận sau đó ghi các phương án xử lí của
mình ra bảng phụ, sau đó sẽ cùng thảo luận chung trong diễn đàn và người
dẫn chương trình chốt lại.
Đội Câu hỏi Gợi ý trả lời (Dẫn chương trình chốt)
Ước mơ Tại sao các
em cần có
bạn ?
- Tình bạn là sự gắn bó giữa hai hoặc một số người
trên cơ sở hiểu nhau về tính cách, sở thích, quan
điểm sống, lí tưởng, ước mơ . . tình bạn có vai trò lớn
trong thanh thiếu niên.
+ Trong quan hệ bạn bè, mỗi người có thể tự đánh
giá, tự tìm hiểu bản thân mình qua tương tác với
những người bạn đồng thời dựa vào sự góp ý của bạn
bè mà tự hoàn thiện bản thân.
+Nó là sức mạnh tinh thần động viên mỗi người vươn
tới ước mơ hoài bão
+ Tuy nhiên tình bạn xấu có thể dẫn đến một số lệch
lạc như bao che, chơi bời, rủ rê việc xấu . .
-> Chốt: Tình bạn trong sáng cần có trách nhiệm và
bình đẳng, chân thành, tin cậy . . .
Hi vọng Tình bạn
khác giới là
gì? Em có
suy nghĩ gì về
tình bạn khác
giới?
- Tình bạn khác giới là tình bạn giữa nam và nữ. Tình
bạn khác giới làm cho mỗi người tự hoàn thiện mình,
làm tôn vẻ đẹp của mỗi giới. . .
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
17
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
Hạnh
phúc
Trong quan
hệ với bạn
khác giới cần
tránh những
điều gì? Tình
bạn khác giới
khác với tình
yêu như thế
nào ?
- Tình bạn khác giới khác với tình yêu là không có sự
ghen tuông, tình cảm 2 người dành cho nhau là tôn
trọng nhau, không có sự say mê về thể xác.
- Tình cảm khác giới rất có thể chuyển thành tình yêu
khi có sự tiếp xúc, trao đổi lâu dễ nảy sinh tình cảm.
- Trong quan hệ bạn bè khác giới cần tránh:
+ Đối xử với nhau xuồng sã thiếu tế nhị.
+ Gán ghép nhau; nói xấu nhau.
+ Ngộ nhận tình bạn thành tình yêu; gây hiểu lầm
cho bạn.
Tương
lai
Ở tuổi em đã
nên yêu
chưa? Tại
sao?
- Tuổi các em chưa nên yêu vì sẽ ảnh hưởng đến học
tập và tương lai sau này. Bản thân các em chưa đủ
năng lực để kiểm soát tình cảm, hành động, suy nghĩ.
Chưa chính chắn. Còn sống phụ thuộc vào bố mẹ. Dễ
ảnh hưởng đến bản thân và mang lại hậu quả khó
lường . . .
Hoạt động 3: Xử lí tình huống chủ động tránh mang thai sớm
Cách tiến hành: Chương trình sẽ đưa ra 2 tình huống để các em trình
bày cách ứng xử. Các nhóm làm xong sau đó đại diện trình bày và tranh luận.
Chương trình sẽ nhận xét và chốt cách xử lí đúng đắn phù hợp.
Tình huống của BTC Gợi ý cách xử lí
+ Tình huống 1: Em
Chíu Nhì M (lớp 9D) và em
Nông Văn N (lớp 9D) có tình
cảm với nhau, sau buổi tối đi
chơi noel, 2 em không kiểm
soát được bản thân đã trót
quan hệ tình dục và sau đó có
thai, vì lo sợ em đã giấu bố mẹ
và nghỉ học khi thai lớn. Em N
cũng phải nghỉ học để làm
đám cưới với em M. Em có
nhận xét gì về sự việc trên,
theo em M sẽ gặp những khó
khăn gì khi mang thai sớm?
-> M và N hành động nông nổi, thiếu
suy nghĩ, mặt khác giấu chuyện xảy ra với
người lớn dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Những khó khăn khi M gặp phải và mang
thai sớm là phải nghỉ học, bản thân trong
tâm trạng hoang mang, căng thẳng, lo lắng,
tương lai bị ảnh hưởng, dễ kết hôn và có
nguy cơ thất bại cao, dễ sảy thai, ảnh
hưởng đến sức khỏe và sự phát triển cơ thể
sau này khi cơ thể chưa phát triển hết, tâm
lí bị ảnh hưởng. Vi phạm pháp luật tảo hôn,
tuổi vị thành niên . . . Đứa con sinh ra
không được chăm sóc đầy đủ, bị phân biệt
đối xử
+ Tình huống 2: em
Vòng Nhì S đang học lớp 8 thì
bố mẹ bắt em nghỉ học lấy
chồng - một người mà S còn
chưa gặp lần nào. Em sẽ làm
gì trong tình huống trên.
-> Cần xác định rõ việc lấy chồng
sớm sẽ ảnh hưởng tới việc học tập và tương
lai. Vi phạm pháp luật hôn nhân và gia
đình. Cần phân tích cho bố mẹ thấy sai của
hành động đó. Nếu bố mẹ không thay đổi ý
kiến cần nói với thầy cô và chính quyền để
can thiệp, xử lí
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
18
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
Hoạt động 4: Giao lưu trẻ em với các đại biểu “Giải đáp thắc mắc tuổi
mới lớn”.
Cách tiến hành: Các em HS sẽ đặt những câu hỏi mình quan tâm tới
các Những câu hỏi mà các em đặt ra sẽ là những băn khoăn, thắc mắc, trăn
trở, những mong muốn về các vấn đề cần đư ợc quan tâm giải quyết trong việc
thực hiện quyền trẻ em như: Quyền được sống còn, quyền được phát triển,
quyền được bảo vệ và quyền được tham gia, những mong muốn của trẻ em để
người lớn tạo cơ hội phát triển bình đẳng. Các thắc mắc về giới tính, tình bạn,
tình yêu, kiến thức giới tính . . .
Song song với các nội dung trên, chương trình đã dành nhiều thời gian
để đặt ra những câu hỏi có liên quan qua phần “Hỏi đáp có thưởng” giúp các
em nắm chắc các kiến thức vừa tiếp thu cũng như trao các phần quà cho câu
hỏi hay nhất trong phần “Giải đáp thắc mắc tuổi mới lớn”.
Hoạt động 5: Vẽ tranh thể hiện thông điệp
Cách tiến hành: Các đội vẽ tranh theo chủ đề bằng khổ giấy A
0
, sau thời gian
5 phút, các đội trình bày thông điệp của đội mình qua bức tranh.
Đội Chủ đề
Tương lai Bình đẳng giới
Ước mơ Tình bạn khác giới
Hi vọng Tuổi dậy thì
Hạnh phúc Vệ sinh thân thể đúng cách
Kết thúc hoạt động:
BTC kết luận, tặng quà các đội giao lưu diễn đàn trẻ em.
Biểu dương, tuyên truyền: Khen ngợi các đội chơi thể hiện tốt các kĩ
năng, nhận thức, ứng xử bản thân với các tình huống, khán giả trả lời câu hỏi
nhiệt tình, sự vào cuộc của các thầy cô và các đại biểu.
Khuyến khích bằng vật chất: Kết thúc ngoại khóa có khen thưởng động
viên kịp thời các đội chơi có thành tích tốt nhất.
5/ Phê phán, rút kinh nghiệm.
Chương trình mang đến cho các em học sinh nữ những giây phút thoải mái
và nhiều kiến thức bổ ích, điều này thể hiện rõ trên nét mặt mỗi học sinh khi
tham gia chương trình, nét rạng rỡ hồn nhiên tuổi mới lớn. Ngoại khóa của
trường THCS Đông Ngũ đã tổ chức và thành công tốt đẹp mang lại hiệu quả
giáo dục cao.
* Một số kinh nghiệm triển khai đề tài:
1. Người tổ chức cần chú trọng đến Nội dung giáo dục:
- Căn cứ vào đặc điểm lứa tuổi, cần lựa chọn nội dung giáo dục cho
phù hợp với đặc điểm của các em HS từ lớp 6 đến lớp 9. Theo ý kiến 1 số
chuyên gia, tuổi từ 10 – 11 là thời kì tiền dậy thì, nên cung cấp những kiến
thức cho các em nữ thời gian tới sẽ phải đón nhận hiện tượng kinh nguyệt như
thế nào. Đến khoảng lớp 6 - 7 khi có kinh thì các em đã biết. Đối với các em
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
19
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
nam 12- 13 tuổi khi đến tuổi phát triển hệ lông và tinh trùng thì các em không
phải lo lắng. Các em nên ăn mặc thế nào, ứng xử với các bạn khác giới ra
sao . . .
Học sinh lớp 6 – 7: giáo dục về tuổi dậy thì, những biển đổi tâm sinh lí
ở tuổi dậy thì, hiện tượng kinh nguyệt, phóng tinh, cách vệ sinh thân thể và
các bộ phận sinh dục. Những biến đổi và khác biệt về tính cách em trai, em
gái do hooc môn từ các tuyến sinh ra. Giáo dục kĩ năng giao tiếp và ứng xử
giữa bạn trai và bạn gái ở tuổi vị thành niên, với cha mẹ, anh em trong gia
đình.
Học sinh lớp 8, 9: Giáo dục về sự thụ tinh, phân biệt tình bạn và tình
yêu, hiểu biết sâu sắc giá trị của tình bạn và tình yêu, hiểu biết những nguy
hại khi quan hệ tình dục sớm, tảo hôn, giáo dục bạn trai biết tự trọng, tôn
trọng và bảo vệ bạn gái. Giáo dục kĩ năng nội tại trước áp lực đến từ hai phía,
vững vàng nói không trước những cám dỗ của bản năng ở độ tuổi phát dục.
2. Không chỉ giáo dục giới tính tại lớp học
Giáo dục giới tính có thể diễn ra bất cứ thời gian, địa điểm nào chứ
không giới hạn phạm vi lớp học. Đây là một sự thuận lợi cho liên đội nhà
trường để giáo dục các em thông qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Nếu bất
cứ HS nào tìm để tư vấn, các thầy cô giáo cần vui lòng trò chuyện cởi mở cho
HS lời khuyên.
3. Tạo ra một môi trường thân thiện để thầy và trò có thể trò chuyện thoải
mái:
Các hoạt động ngoại khóa, Liên đội nhà trường cần có một không khí
cởi mở và không căng thẳng để khuyến khích HS có thể nói lên những suy
nghĩ của mình, bộc lộ ý kiến riêng và trao đổi quan điểm với thầy cô.
4. Sưu tầm nhiều kiến thức để tự tin khi nói về giới tính:
Kiến thức là điều chủ chốt để người TPT Đội thành công trong tổ chức.
Khi có kiến thức về chủ đề nào đó, người ta sẽ tự tin nói chuyện với người
khác về chủ đề này. Nếu có đủ kiến thức về giới tính, GV TPT Đội không
phải làm thinh hoặc lúng túng khi học sinh hỏi những câu hỏi tế nhị. Người tổ
chức cần trang bị đầy đủ kiến thức, HS sẽ không dám chọc ghẹo giáo viên
trong các bài giảng, ngoại khóa về giới tính.
5. Cần giữ bình tính khi bị HS trêu chọc:
Điều này cũng thường xảy ra, nhất là với các “cán bộ tuyên truyền” là
nữ. Nếu rơi vào hoàn cảnh này, chúng ta cần bình tĩnh giảng giải như đang
nói về 1 chủ đề thông thường. GV cũng có thể để cho HS thảo luận với nhau
còn mình là người cố vấn.
GV nên trò chuyện 1 cách tự nhiên như thể tình dục là 1 chủ đề thông
thường. Nên dùng 1 số thuật ngữ đơn giản và dễ hiểu với đại đa số người.
Nếu GV không ngần ngại nói thì HS cũng chắc chắn sẽ không ngại hỏi.
6. Có thái độ đúng đắn, tích cực về tình dục:
GV cần tuyên truyền cho HS rằng tình dục không phải là một cái gì đó
cấm kị mà là một phần tự nhiên của con người cần phải học. Đừng cho rằng
giáo dục giới tính sẽ dẫn đến 1 đứa trẻ ngây thơ lầm đường. Ngày nay HS có
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
20
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
nhiều nguồn tin hơn là chúng ta nghĩ (internet, video, sách . . .) trong đó nhiều
là sai lệch. GV cần đảm bảo rằng các hoạt động tuyên truyền về giới tính sẽ
cho HS kiến thức đúng đắn và an toàn hơn những nguồn này. Khi HS đưa ra
những câu hỏi về tình dục, GV cần thẳng thắn trả lời không được che giấu.
GV càng che giấu, HS càng muốn biết thêm và muốn thử.
7. Nên tuyên truyền từ từ, không theo kiểu nhồi nhét:
Có rất nhiều hoạt động ngoại khóa trong nhà trường (hội thi, chuyên
hiệu, sinh hoạt chi đội, nói chuyện dưới cờ, phát thanh măng non . . .) Chúng
ta sẽ nói về những kiến thức cơ bản, đặc trưng giới tính, sự khác nhau giữa
nam và nữ, chức năng của các cơ quan sinh sản, kinh nguyệt và mang thai . . .
Nếu cảm thấy các em chưa sẵn sàng tiếp nhận thông tin, GV không nên nhồi
nhét quá nhiều thông tin liên quan đến giới tính vì điều này có thể lợi bất cập
hại.
8: Tổ chức tốt chương trình “Tự tin tuổi teen”
Chương trình giáo dục giới tính này nhằm giúp các em HS nữ khối lớp
8,9 có hiểu biết đúng đắn, qua đó tự tin hơn trong cuộc sống.
“Tự tin tuổi Teen” là chương trình phát mẫu và giáo dục giới tính
dành cho học sinh các trường Trung Học Cơ Sở. Chương trình phát mẫu
và giáo dục giới tính do nhãn hàng Kotex Style thực hiện hằng năm được
đánh giá là chương trình rất có ý nghĩa với các em học sinh ở lứa tuổi dậy thì.
Đồng thời, đây cũng là một hoạt động đóng góp nhiều lợi ích cho xã hội và
cộng đồng.
Hình thức tổ chức: chương trình phát mẫu và giáo dục giới tính “Tự tin
tuổi Teen” sẽ bao gồm ba hoạt động chính. Đầu tiên là phần cung cấp kiến
thức tâm sinh lý dành cho tuổi dậy thì, được thực hiện bởi đại biểu mời, (bác
sĩ từ Trung tâm y tế hoặc bệnh viện huyện Tiên Yên) sẽ trực tiếp tham gia
chia sẻ kiến thức, giao lưu, và giải đáp mọi thắc mắc của các bạn học sinh.
Tiếp đó là các hoạt động ngoại khóa và trò chơi tương tác hấp dẫn, giúp
các bạn thể hiện và trau dồi những hiểu biết về giao tiếp xã hội, qua đó
khuyến khích các bạn luôn tự tin sống đúng với cá tính của mình. Cuối cùng,
mỗi bạn tham gia chương trình sẽ nhận được một cuốn Cẩm Nang tuổi dậy thì
cùng trọn bộ sản phẩm mẫu của Kotex S-tyle. Với sự dẫn dắt hết sức vui tươi
và thú vị của nhóm bác sĩ giàu kinh nghiệm, các bạn trường THCS Đông
Ngũ đã hết sức hào hứng bày tỏ “nổi niềm tâm sinh lí tuổi teen”. Một bạn
HS cho biết: Qua buổi gặp gỡ chúng em không chỉ được tìm hiểu về sức khỏe
thể chất mà cả những biến đổi tâm lý của nữ sinh tuổi dậy thì rất là thú vị và
…khó nói.
2.3 Kết quả
Tiêu chí đánh giá.
- Trả lời các câu hỏi kiến thức của chương trình.
- Kĩ năng Xử lí tình huống mắc phải.
- Kết quả của buổi ngoại khóa “Diễn đàn trẻ em”.
Kết quả sau khi đánh giá.
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
21
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
Qua quá trình triển khai đề tài thì kết quả mang lại rõ rệt, tất cả các nội
dung tuyên truyền các em đều tiếp thu rất nhanh và đạt hiệu quả cao. Một số
kiến thức các em nắm rất chắc:
Các em tạo dựng được mối quan hệ bạn bè lành mạnh trong sáng.
Không có các biểu hiện và hành vi lệnh lạc trong quan hệ bạn bè nam nữ.
Điểm nổi bật ở đây, nhà trường đã tạo được sự tương quan gần gũi, tin
cậy lẫn nhau giữa nhà trường và các bậc phụ huynh học sinh, phong trào các
khối lớp sôi động hơn, tự tin hơn và các em đoàn kết gắn bó nhau hơn. Sự
giúp đỡ tạo điều kiện của BGH, anh chị phụ trách có tác dụng to lớn trong
việc giáo dục học sinh.
100 % HS biết vệ sinh thân thể đúng cách. Đa số nhận thức rõ và có
các hiểu biết cơ bản về giới tính, tuổi dậy thì, sự thay đổi về tâm sinh lí lứa
tuổi.
95% HS trả lời các câu hỏi trắc nghiệm đạt số điểm trung bình trở lên.
100% HS nhận thức và ý thức được tình bạn trong sáng lành mạnh, đặc
biệt là tình bạn khác giới, không có biểu hiện tình yêu tuổi học trò.
90% HS không còn e ngại khi nói về vấn đề giới tính và sự thay đổi,
các em hào hứng và tỏ ra nghiêm túc khi tiếp thu các kiến thức được truyền
đạt.
So sánh với cùng kỳ năm trước.
- HS kĩ năng tốt hơn năm trước.
- Nhận thức về các vấn đề cũng tốt hơn trước. Hình thành sự tự tin hơn,
hiểu biết hơn, biết cách phong tránh nguy cơ hơn.
2.4 Rút ra bài học kinh nghiệm
Bài học chung.
Vấn đề này rất cần áp dụng cho toàn huyện nói chung thì ngành GD
huyện nhà cần tăng cường tuyên truyền đề cập đến trong các cuộc sinh hoạt
chuyên môn, chuyên đề ngoại khóa . . .vì đây là vấn đề rất quan trọng, ảnh
hưởng đến sự hình thành và phát triển nhân cách của các em.
Bài học riêng.
Người tổng phụ trách phải chủ động trong tất cả các khâu từ việc: lên
kế hoạch, chỉ đạo thực hiện, cho tới việc rút kinh nghiệm cho những lần tổ
chức của các chương trình lần sau. Một chương trình thành công nhất thiết
phải có sự vào cuộc của tất cả các bộ phận trong nhà trường: từ đoàn thanh
niên, sự chỉ đạo của chi bộ Đảng, BGH, tổ chức công đoàn Phải chú ý đến
việc thời gian tổ chức hoạt động sao cho phù hợp; làm cho HS tập trung cao
nhất tới chương trình, như vậy tỉ lệ thành công cao hơn.
Để thực hiện tốt vấn đề, người TPT Đội trong trường học cần tăng
cường học hỏi, trau dồi kiến thức chuyên môn và không ngừng đổi mới sáng
tạo trong tất cả các hoạt động. Thường xuyên trao đổi trò chuyện thăm gia
đình học sinh, tìm hiểu những tâm tư nguyện vọng của các em để nắm vững
tâm lí lứa tuổi, khi biết các em đang trăn trở những gì, khúc mắc ở đâu thì ta
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
22
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
có thể giải quyết vấn đề đó một cách đúng đắn bằng những hoạt động cụ thể,
thiết thực và phù hợp với những gì mà các em đang trăn trở.
Bài học thành công.
Trải qua quá trình thực hiện tôi thấy rằng hầu hết các em đều hứng thú
tham gia, tỉ lệ thành công cao, hiệu quả cao khi tôi áp dụng các biện pháp cụ
thể.
Những công việc tôi làm đều bắt nguồn từ tinh thần trách nhiệm của
một giáo viên tận tụy với nghề, từ tình yêu đối với học trò của mình. Thành
công tôi đạt được phần lớn đều do sự nổ lực của bản thân trong việc tìm tòi
học hỏi. Nhưng bên cạnh đó, tôi cũng luôn nhận được sự động viên khích lệ
của BGH nhà trường, sự chia sẻ đóng góp từ các giáo viên trong tổ chuyên
môn.
Bài học chưa thành công.
Nhưng mọi sản phẩm làm ra cho dù tốt đến mấy, chất lượng cao đến mấy
cũng không thể hoàn hảo tuyệt đối. Sáng kiến kinh nghiệm của tôi cũng vậy.
Tuy tôi đã rất cố gắng nhưng không thể tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế.
KẾT LUẬN CHƯƠNG II
Những việc làm và kết quả trong công tác giáo dục giới tính học sinh
thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội tại trường THCS Đông Ngũ là nỗ lực
của toàn thể các thành viên từ Ban giám hiệu đến giáo viên, nhân viên. Có thể
nói chưa có nhiều nét nổi bật so với các trường khác, song không thể phủ
nhận những gì mà nhà trường đã đầu tư toàn bộ công sức của cả một tập thể
sư phạm để xây dựng môi trường giáo dục cho học sinh ở một ngôi trường
thuộc xã vùng thấp còn gặp nhiều khó khăn. Chúng tôi cũng mong đón nhận
được những kinh nghiệm trong vấn đề giáo dục kĩ năng sống cho học sinh ở
các trường bạn và các cấp lãnh đạo để trau dồi và học hỏi thêm phương pháp
sư phạm để cùng đồng tâm, hiệp lực đưa ngành giáo dục ở huyện Tiên Yên
ngày càng phát triển cao
Kinh nghiệm thực tế cho thấy, nếu người tổng phụ trách thực sự tâm
huyết với nghề, chịu khó tìm tòi học hỏi, có tinh thần cầu tiến thì chắc chắn
rằng tổ chức bất kì hoạt động đội nào đều có hiệu quả nhất định. Các kinh
nghiệm sé tích luỹ dần qua các năm công tác tiếp theo; và nếu quyết tâm thì
liên đội mà đ/c tổng phụ trách công tác sẽ ngày càng phát triển hơn nữa, tạo
được uy tín với đồng nghiệp, với cấp trên và quan trọng hơn nữa là được sự
tin cậy của các em HS thân yêu.
III. PHẦN KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ
1. TÁC DỤNG Ý NGHĨA VỚI CÔNG VIỆC
Nhiều bậc cha mẹ vẫn còn cho rằng giáo dục giới tính là chuyện tế nhị,
đến tuổi thì con tự biết hết. Quan hệ lỏng lẻo giữa cha mẹ và con cái đôi khi
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
23
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
đưa các em vào mối quan hệ yêu đương sớm. Nhiều bậc cha mẹ vẫn tồn tại
những suy nghĩ phong kiến như trao đổi, cung cấp cho trẻ những kiến thức về
giới tính là “vẽ đường cho hươu chạy”. Vì thế họ không bao giờ trao đổi với
các em về những vấn đề này. Rồi từ chỗ đó, không ít người đã “giáo dục” con
bằng cách nhốt lại hay đòn roi khi biết con yêu sớm. Có ông bố đã gầm lên
khi biết con yêu sớm rồi đánh con nát cả cây roi. Có bà mẹ ép buộc con gái
phải dẫn mình đến nhà người yêu để “chửi cho cả nhà thằng đó một trận”
Nhưng rồi hậu quả để lại chỉ là con cái họ khủng hoảng hơn mà thôi.
Nhà trường và gia đình phải có sự kết hợp hài hòa và thống nhất giáo
dục HS. Trong đó các hoạt động ngoại khóa Đội là
Tóm lại: Đây là vấn đề đáng quan tâm vì học đường không chỉ giáo dục
các em kiến thức mà còn cần dạy cho các em lối sống đẹp. Giáo dục giới tính
không xấu, ngược lại rất cần thiết như cần biết tính toán, cần biết viết chữ.
Hiểu được vấn đề giới tính sẽ giúp học sinh giải tỏa được nhiều điều thầm kín
mà không nói được với ai, từ đó có cách suy nghĩ tốt, sống lành mạnh
Thời gian nghiên cứu không dài, với vốn kinh nghiệm còn hạn chế của
mình, tôi thực hiện đề tài này rất mong nhận được sự góp ý xây dựng chân
thành của các bạn đồng nghiệp, các cấp lãnh đạo để đề tài sớm được triển
khai đi vào thực tế.
2 KIẾN NGHỊ:
* Đối với BGH nhà trường:
Đầu tư thêm cho Đội về kinh phí và CSVC để tổ chức tốt các hoạt
động.
Tiếp tục quan tâm tới hoạt động đội nói chung của liên đội.
* Đối với HĐĐ các cấp:
Tăng cường phổ biến tài liệu liên quan; tổ chức các cuộc thi, diễn đàn,
các hoạt động giao lưu giữa các trường trong địa bàn huyện.
* Đối với Phòng Giáo dục:
Tiếp tục duy trì sự phối hợp chặt chẽ với HĐĐ trong các hoạt động
Đội, định kì sinh hoạt CLB tổng phụ trách, phổ biến thêm tài liệu kiến thức về
kĩ năng sống và giáo dục giới tính HS.
* Đối với Sở GD &ĐT
- Cần có các văn bản định hướng cho công tác giáo dục giới tính HS một
cách rõ ràng trong trường THCS; xây dựng hệ thống tài liệu, băng đĩa, hình . .
. về công tác này; đẩy mạnh các hoạt động tập huấn cho cán bộ giáo viên,
tổng phụ trách đội về kĩ năng giáo dục giới tính trong trường THCS.
IV. Phần danh mục tài liệu tham khảo – Phụ lục
1 Danh mục tài liệu tham khảo
stt Tên tài liệu Tác giả NXB Năm xuất bản
1 SGK Sinh học và GDCD các
lớp THCS (6, 7, 8, 9)
Nhóm TG NXB GD 2002
2 Tài liệu tập huấn GV TPT Đội Bộ Tháng 12 năm
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
24
Tăng cường giáo dục giới tính cho HS Trung học cơ sở thông qua các hoạt động ngoại khóa Đội
triển khai phong trào thi đua
“xây dựng trường học thân
thiện HS tích cực”.
GD&ĐT Bộ GD &ĐT
ban hành
2008
3 Người phụ trách thiếu nhi cần
biết
Bùi Văn
Ngợi
NXB Thanh
Niên
Tháng 09 năm
2001
4
Sổ tay phụ trách Đội
Nhóm tác
giả
Hội đồng đội
TW
Năm 2007
5 Cẩm nang thực hiện chương
trình rèn luyện phụ trách Đội (2
tập)
Nguyễn
Lam
NXB Thanh
Niên
Tháng 3 năm
2007
6 Các tài liệu liên quan giáo dục
giới tính cho HS
7 - Tài liệu những điều giáo viên
cần biết để giáo dục kỹ năng
sống và sức khỏe sinh sản vị
thành niên
Nhóm TG Tổng cục dân
số
năm 2009
2 Phụ lục (Một số hình ảnh hoạt động tuyên truyền giáo dục giới tính)
(Giải bóng đá nữ HS khối 9- 2013) (Phần vẽ và bình tranh của học sinh
trường THCS Đông Ngũ-Diễn đàn trẻ
em 2013)
Trường THCS Đông Ngũ huyện Tiên Yên TPT Đội Nguyễn Khánh
25