Khái quát chung về thị trường chứng khoán

Chng I: Khỏi quỏt chung v th trng OTC

I.Khỏi nim
1.Th trng chng khoỏn(th trng vn di hn):
Khỏi nim "th trng" l mt khụng gian giao dch hay mt h thng
giao dch, theo ú nú lm "h tng" cho vic mua bỏn CK din raTh trng chng
khoỏn trong iu kin ca nn kinh t hin i, c quan nim l ni din ra cỏc
hot ng giao dch mua bỏn chng khoỏn trung v di hn. Vic mua bỏn ny
c tin hnh th trng s cp khi ngi mua mua c chng khoỏn ln u
t nhng ngi phỏt hnh, v nhng th trng th cp khi cú s mua i bỏn li
cỏc chng khoỏn ó c phỏt hnh th trng s cp. Th trng nay` khụng
cung ng tin cho lu thụng m l th trng to vn u t di hn vo sn
xut- kinh doanh.Nh vy, xột v mt hỡnh thc, th trng chng khoỏn ch l ni
din ra cỏc hot ng trao i, mua bỏn, chuyn nhng cỏc loi chng khoỏn, qua
ú thay i ch th nm gi chng khoỏn.
Trong s tng quỏt v th trng vn ,th trng chng khoỏn thuc kờnh
ti chớnh trc tip: ngha l nhng ngi i vay vay vn trc tip t nhng ngi
cho vay bng cỏch bỏn cho h cỏc chng khoỏn.ng thi,nhng ngi cú vn
khụng gi tin vo ngõn hng thu lói m dựng tin ú mua cỏc chng khoỏn
u t vi hy vng kim li nhiu hn.
2.Th trng phi tp trung(cũn gi l th trng khụng chớnh thc):
Th trng phi tp trung (over-the-counter - OTC market) l th trng c
t chc khụng da vo mt mt bng giao dch c nh nh th trng sn giao
dch, m da vo mt h thng vn hnh theo c ch cho giỏ cnh tranh v thng
lng, gia cỏc cụng ty CK vi nhau, thụng qua mt s tr giỳp quyt nh nhiu
n hiu qu hot ng, ú l phng tin thụng tin.S d ngi ta gi th trng
OTC l th trng trao tay l vỡ ú l th trng m ú vic giao dch mua bỏn
chng khoỏn c thc hin qua h thng Computer(in thoi v vi tớnh) ni
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
mạng giữa các thành viên của thị trường.Thị trường OTC khơng phải là một thị
trường hiện hữu,khơng có địa điểm tập trung nhất định mà thay vào đó là một hệ

thống thơng tin liên lạc hiện đại mà các bên:người mơi giới,các trung gian sử dụng
để thương lượng việc mua bán chứng khốn.
Thành viên của thị trường OTC là đơng đảo các doanh nghiệp,ngân hàng,các
tổ chức tài chính khác khơng muốn đăng ký hoặc chưa được đăng ký tại thị trường
tập trung.

II. Thị trường OTC trong thời gian đầu ra đời
Năm 2005, Sau khi ra đời gần 2 tháng, nhưng Sàn Chứng khốn thứ cấp
(OTC) với loại hình giao dịch thoả thuận đang bộc lộ những điểm yếu cản trở
các nhà đầu tư.
Trên sàn OTC, lượng mua bán gần như chỉ diễn ra với những người đã có
chứng khốn từ khi sàn OTC chưa hoạt động.Sàn OTC khơng phải khơng hấp dẫn
bởi những cổ phiếu được mua bán rất tiềm năng. Tuy nhiên, với phương thức giao
dịch thoả thuận, ai cũng có thể làm giá trên thị trường được.
Dễ lũng đoạn thị trường
Khơng khó nếu ai đó muốn 'làm giá' một cổ phiếu trên thị trường OTC. Nếu
tơi muốn đẩy giá ngày mai lên, tơi sẽ tìm người mua cùng thoả thuận mức giá trần
hơm nay, thế là giá tham chiếu ngày mai sẽ bị đẩy lên. Cũng chính vì vậy, nhà đầu
tư rất khó có thể biết được giá trị thực của cổ phiếu. Giá cổ phiếu sau khi bị tác
động khơng hồn tồn phản ánh đúng ý chí của nhà đầu tư trên thị trường. Chính
giá tham chiếu cũng khơng đủ khách quan để làm cơ sở đánh giá thị trường.
Trao đổi với VietNamNet, ơng Vũ Bằng - Phó Chủ tịch Uỷ ban Chứng
khốn Nhà nước - cho rằng, đã áp dụng phương thức thoả thuận với sàn OTC thì
mình phải chấp nhận một số nhược điểm. Nếu muốn chống làm giá phải có những
động tác mà nó sẽ hạn chế tính mở của thị trường. So với sàn chứng khốn
TP.HCM, OTC vẫn là sản phẩm loại II nên sẽ còn hạn chế. "Việc làm giá sẽ tạo ra
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
giá ảo ban đầu, nhưng chỉ được một thời gian. Dần dần người ta thấy giá đó khơng
phù hợp", ơng nói.
Mất thời gian

Một lý do nữa khiến nhà đầu tư và cơng ty chứng khốn khơng hào hứng với
OTC bởi họ q mất thời gian trong việc đàm phán lệnh và nhận lệnh khi giao dịch.
Nếu như trên thị trường sơ cấp, giao dịch báo giá gần như khớp lệnh liên tục và
người mua bán có thể nhìn các thơng số là quyết ngay việc mua bán cổ phiếu thì
với cách thức thoả thuận, người muốn mua phải tự tìm ra ai muốn bán.
Thoả thuận nghĩa là khi các nhà đầu tư muốn bán chứng khốn, họ phải nhờ
cơng ty chứng khốn viết lệnh lên sàn. Sau đó phải chờ mơi giới tìm đối tác. Mơi
giới phải hỏi ra cơng ty chứng khốn nào có nhà đầu tư đang muốn mua (hoặc đợi
người đến hỏi mua). Mơi giới sau đó cũng phải đàm phán với người bán giá người
mua muốn. Người mua đồng ý với giá thoả thuận hay khơng lại qua mơi giới báo
lại người bán. Cứ thế cho đến lúc nào hai bên cùng thoả mãn với giá mua bán. So
với sự biến động của thị trường vốn, thời gian đàm phán để hồn tất một giao dịch
thoả thuận có thể khiến giá cả trên thị trường đã thay đổi.
"Khơng những mất thời gian, giảm tính thanh khoản, giao dịch thoả thuận
khiến cho OTC gần như khơng có người tạo lập thị trường", V.N - một nhân viên
mơi giới chứng khốn của Cơng ty Chứng khốn Bảo Việt (BVSC) nói.
Ơng Vũ Bằng cho biết, sàn OTC trước khi ra đời đã được xây dựng hai hệ
thống giao dịch báo giá và thoả thuận. Nhưng sau đó, do chủ trương đưa giao dịch
thoả thuận trước, phần mềm được sửa lại. Nếu muốn đưa thêm giao dịch báo giá
vào hệ thống sẽ phải mất khoảng 1 đến 1 tháng rưỡi. Nếu khơng thử nghiệm kỹ sẽ
gặp phải tình trạng rối loạn thơng số trên thị trường như trường hợp mới đây xảy ra
với VN-Index. Ơng cũng cho biết rằng, việc sửa đổi phần mềm và đưa giao dịch
báo giá lên sàn OTC sẽ được thực hiện sớm trong thời gian tới.
Sàn chứng khốn thứ cấp mở cửa: những tâm trạng trái ngược!
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Sn chng khoỏn th cp sau khi chớnh thc khai trng din ra giao dch
c phiu ca 6 doanh nghip ti Trung tõm Giao dch chng khoỏn H Ni
(TTGDCK H Ni). Tng s lng c phiu c em bỏn l gn 1420 t. Giỏ
ng ký giao dch l 10.000 ng/c phiu.
Biờn dao ng giỏ i vi c phiu ti sn H Ni l (+/-) 10% v khụng ỏp

dng biờn dao ng giỏ i vi giao dch trỏi phiu.

Trong thi gian u, giao dch c phiu v trỏi phiu ti sn th cp H Ni c
thc hin theo phng thc tho thun. Cỏc cụng ty chng khoỏn c tho thun
mua, bỏn vi cỏc khỏch hng, hoc gia cỏc khỏch hng vi nhau. Kt qu giao
dch c chuyn vo TTGDCK H Ni to thnh kt qu giao dch chung.
Trong tng lai, giao dch bỏo giỏ cng s c ỏp dng. Lnh giao dch ca
nh u t s c cụng ty chng khoỏn nhp vo h thng giao dch ca
TTGDCK H Ni khp vi cỏc lnh i ng tho món cỏc iu kin giao dch.

ễng Dng cho rng, hai phng thc giao dch trờn thc s phự hp vi tớnh cht
giao dch ca th trng OTC bi nú u mang tớnh tho thun cao v s thun tin,
linh hot cho ngi u t, nõng cao tớnh thanh khon ca cỏc chng khoỏn c
giao dch qua sn H Ni.

Trc mt, do s lng doanh nghip cha nhiu, s tham gia ca cỏc nh u t
cha ln nờn sn th cp H Ni ch m 3 phiờn giao dch trong tun. Sau phiờn
giao dch u tiờn vo sỏng th 5 (ngy 14/7/2005), cỏc phiờn giao dch tip theo s
c t chc nh k vo cỏc ngy th 2, th 4 v th 6 trong tun. Trong tng
lai, khi nhu cu tng v hng hoỏ cng di do hn, phiờn giao dch s c m
thng xuyờn hn.
í tng thnh lp TTGDCK H Ni chớnh thc ra i trong Quyt nh
127/1998/Q-TTg ngy 11/7/1998 ca Chớnh ph. n nay, ó 7 nm ch trng
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
một sàn OTC qua bao "sóng gió" mới thành hiện thực. Tuy nhiên, giới kinh doanh
vẫn cho rằng, đó là một cố gắng khơng nhỏ của những người thực hiện.
Từ khi chính thức ra mắt hơm 8/3/2005, TTGDCK Hà Nội đã thực hiện 5 đợt
đấu giá với hơn 530 tỷ đồng giá trị cổ phần trúng giá.

Doanh nghiệp hào hứng

Để thúc đẩy một nền kinh tế cổ phần như mong đợi, Chính phủ đã có những
chính sách khuyến khích mạnh tay hơn với Thị trường chứng khốn Hà Nội. Các
doanh nghiệp cho biết, thay vì e ngại như ban đầu, họ cũng đã cảm thấy hào hứng
hơn với sàn chứng khốn bởi đã thấy những cái lợi khi đăng ký giao dịch.
Điều kiện, thủ tục đăng ký lên sàn Hà Nội đơn giản hơn nhiều so với
TTGDCK TP.HCM. Bất cứ doanh nghiệp nào với số vốn điều lệ từ 5 tỷ đồng trở
lên, có 50 cổ đơng trở lên (khơng kể cổ đơng trong hay ngồi doanh nghiệp); có
tình hình tài chính minh bạch (báo cáo tài chính phải dược kiểm tốn), một năm
cuối trước khi tham gia giao dịch làm ăn có lãi... đều có thể tham gia giao dịch tại
TTGDCK Hà Nội. Hơn nữa, doanh nghiệp còn được giảm 50% thuế thu nhập
doanh nghiệp trong vòng 2 năm đầu, kể từ khi đăng ký giao dịch...

Thậm chí, để tạo thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp đăng ký giao dịch tại
TTGDCK Hà Nội, ơng Dũng cũng cho biết sẽ kiến nghị Ủy ban chứng khốn, Bộ
Tài chính sửa đổi quy định về đăng ký giao dịch theo hướng mở rộng thêm 2 nhóm
đối tượng là các doanh nghiệp hạch tốn phụ thuộc nhưng chưa có báo cáo kiểm
tốn (tức là chưa xác định được 1 năm có lãi) được và các doanh nghiệp đang cổ
phần hóa, mới ở giai đoạn hồ sơ đã được sự tư vấn của Cơng ty chứng khốn mà
chưa được kiểm tốn.
Nhà đầu tư băn khoăn
Với các chính sách mở, thậm chí lãnh đạo sàn Hà Nội còn gửi cả thư kêu gọi
các DN "để ý" đến mình. Tuy nhiên, ơng Nguyễn Miên Tuấn, đại diện của
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Sacombank - nhà đầu tư cho rằng, dường như tất cả những ưu đãi trên của
TTGDCK Hà Nội mới chỉ "nghiêng" về phía doanh nghiệp đăng ký giao dịch, còn
lợi ích của nhà đầu tư tham gia đến đâu, lại chưa "cân đong đo đếm" được. Dù
rằng, việc xây dựng "5 bước đấu giá" có tạo điều kiện cho bên mua và bên bán
"gặp" nhau nhiều hơn, nhưng theo ơng Miên, vẫn chưa đủ lực hấp dẫn.
"Hàng giao dịch tại TTGDCK Hà Nội chưa phải là hàng Việt Nam chất
lượng cao" như tại TTGDCK TP.HCM do việc nới lỏng các quy định về chế độ

cơng bố thơng tin của doanh nghiệp. Thế nhưng, đây lại chính là cốt lõi của việc
đưa đến quyết định, có bỏ tiền hay khơng của nhà đầu tư", ơng Miên lập luận.
Thêm vào đó, đối tượng của TTGDCK Hà Nội lại là các doanh nghiệp nhỏ (vốn
điều lệ khoảng 5-10 tỷ đồng), nên cũng chưa phải là mối quan tâm của những nhà
đầu tư lớn.
Thứ trưởng Tài chính Lê Thị Băng Tâm tại Hội nghị ngành tài chính vừa
diễn ra cũng thơng báo, sắp tới Chính phủ sẽ cho tiếp tục phát hành và niêm yết
9.130 tỷ đồng trái phiếu tại hai Trung tâm giao dịch chứng khốn lớn là TP.HCM
và Hà Nội. Chính phủ cũng đã chỉ đích danh 253 DN phải thực hiện bán cổ phần
qua TTCK, đăng ký giao dịch hoặc niêm yết trên TTCK.

Trong kế hoạch của mình, Bộ Tài chính cũng đang khẩn trương phối hợp với các
Bộ và địa phương hướng dẫn các doanh nghiệp thực hiện cổ phần hố, cố gắng
phát hành thêm trên 400 tỷ đồng cổ phiếu để huy động vốn qua TTGDCK Hà Nội.
Đồng thời, lập Ban chỉ đạo phát triển thị trường chứng khốn, mở rộng quyền mua
cổ phần cho các nhà đầu tư nước ngồi, giảm bớt các thủ tục hành chính và bổ sung
các ưu đãi... nhằm khuyến khích nhà đầu tư và đẩy TTCK phát triển.

Giải pháp để tìm nguồn hàng cho TTCK Việt Nam, theo ơng Dũng, là bỏ bớt bao
cấp khơng cần thiết đối với một số doanh nghiệp nhà nước, ban hành các quy định
để doanh nghiệp niêm yết và khơng niêm yết đều phải tn theo các điều kiện quản
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
trị doanh nghiệp tốt. Khi ấy các công ty sẽ thấy được quyền lợi hấp dẫn khi niêm
yết và đua nhau tham gia thị trường.

THÖ VIEÄN ÑIEÄN TÖÛ TRÖÏC TUYEÁN

Chương II: Tìm hiểu về thị trường OTC

I.Tiếp cận thị trường OTC

Thị trường OTC ( Over-the- Counter) cho phép các cơng ty CK thương
lượng và giao dịch trực tiếp với nhau. Thuật ngữ "over the counter" có nghĩa là
"qua quầy" theo cách diễn đạt ngun thuỷ. Ngày nay, nhờ sự phát triển của kỹ
thuật truyền thơng và vi xử lý thị trường OTC hiện đại đã thốt ly xa khỏi các quầy
và hoạt động theo một cơ chế được tổ chức với sự trợ giúp về kỹ thuật điện tử rất
tinh vi, có khả năng kết nối trên quy mơ rộng lớn giữa các nhà mơi giới và kinh
doanh CK với nhau.
Thị trường chứng khốn (TTCK) phi tập trung hay còn gọi là TTCK tự do
(OTC) xuất hiện từ khi chứng khốn được mua bán qua các ngân hàng, cơng ty
chứng khốn và phát triển mạnh thơng qua các nhà mơi giới. Cách giao dịch của thị
trường này bắt đầu từ việc mua bán trực tiếp đến giao dịch qua điện thoại và nay đã
tiến tới giao dịch mua bán qua mạng trực tuyến khá sơi động.
TS. Lý Hồng Ánh, Phó Khoa Tiền tệ và Thị trường tài chính Trường Đại học
Ngân hàng TPHCM mở đầu câu chuyện về “TTCK Việt Nam, thực trạng và giải
pháp” bằng một nhận xét: TTCK OTC ở nước ta mới hình thành một cách tự phát
nhưng hoạt động ngày càng “rầm rộ” trong mấy năm gần đây. Và theo TS. Hồng
Ánh, muốn TTCK phát triển được như mong muốn, việc xây dựng một thị trường
OTC có tổ chức là rất cần thiết. Tại cuộc hội thảo “Phát triển thủ đơ Hà Nội trở
thành trung tâm tài chính tiền tệ”, nhiều chun gia đã thống nhất quan điểm nên
phát triển Trung tâm Giao dịch chứng khốn (TTGDCK) Hà Nội thành thị trường
OTC có sự quản lý của nhà nước.
Theo đó, TTGDCK Hà Nội (được khai trương và đi vào hoạt động hồi đầu năm
2005) sẽ là nơi tổ chức giao dịch các cổ phiếu chưa niêm yết hay chưa đủ điều kiện
niêm yết, hoặc đủ điều kiện niêm yết nhưng khơng có nguyện vọng niêm yết tại
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
TTGDCK TPHCM. Trong giai đoạn đầu, TTGDCK Hà Nội tập trung giao dịch chủ
yếu cho các doanh nghiệp có vốn điều lệ từ 5 tỷ đồng trở lên, hoạt động kinh doanh
1 năm có lãi và có 50 cổ đơng bên ngồi. Với điều kiện dễ dàng và thuận lợi như
vậy, TTGDCK Hà Nội sẽ thu hút thị trường cổ phiếu OTC và tạo cơ hội cho các
doanh nghiệp chưa đủ điều kiện niêm yết có thể tham gia huy động vốn trên TTCK.

Phiên bán đấu giá cổ phần Nhà máy Thiết bị bưu điện ngay ngày khai trương
TTGDCK Hà Nội đã được các nhà đầu tư đón nhận nhiệt tình, con số gần 25 tỷ
đồng thu được qua đấu giá vượt khá xa so với tổng giá trị cổ phiếu tính theo mức
giá khởi điểm 15,8 tỷ đồng là một chứng minh.
Ngồi ra, các loại chứng khốn như trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính
quyền địa phương, trái phiếu cơng ty, chứng chỉ quỹ đầu tư… cũng có thể tổ chức
giao dịch tại TTGDCK Hà Nội. TS. Lý Hồng Ánh nêu kinh nghiệm của nhiều
quốc gia như Mỹ, Nhật, Hàn Quốc… cho thấy việc phát triển TTCK OTC đặc biệt
hữu ích cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp cơng nghệ cao và doanh
nghiệp tiềm năng tăng trưởng. Đặc điểm của các doanh nghiệp vừa và nhỏ là
thường có khối lượng chứng khốn giao.
Do vậy, phương thức khớp lệnh trên TTCK niêm yết tập trung có thể
khơng tạo được tính thanh khoản cao cho thị trường, nhưng với đặc tính giao dịch
tay đơi “mặt đối mặt” và có thể thương lượng thỏa thuận, hoạt động giao dịch trên
TTCK OTC sẽ mở rộng phương thức đầu tư, đồng thời cũng tạo ra một thị trường
giao dịch trái phiếu hiệu quả cho các doanh nghiệp trên.
Ở nước ta, theo khảo sát mới đây cho thấy: có tới hơn 88% số doanh nghiệp
được hỏi đều tán thành việc tham gia thị trường OTC. Nhận định về lượng hàng
được đưa lên sàn giao dịch tại TTGDCK Hà Nội và TPHCM trong thời gian tới,
TS. Lý Hồng Ánh cho rằng hiện nay cả nước có trên 2.500 doanh nghiệp đã cổ
phần hóa, nhưng chỉ mới có 30 cơng ty được niêm yết và giao dịch cổ phiếu tại
TTGDCK TPHCM. Trong năm 2005, nhà nước đưa ra kế hoạch cổ phần hóa 1.500
doanh nghiệp nữa. Như vậy, “hàng hóa” cho thị trường OTC quả rất dồi dào. Giờ
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
đây, giới nghiên cứu và phân tích thị trường đã đưa ra nhận định lạc quan là trong
thời gian tới, TTCK nước ta sẽ phát triển tồn diện và ổn định ở cả thị trường tập
trung và thị trường OTC. Trong đó, thị trường OTC bao gồm mạng lưới các nhà
mơi giới và tự doanh chứng khốn giao dịch mua bán sẽ diễn ra thường xun.
Thị trường OTC phát triển có tổ chức sẽ tạo điều kiện cho các nhà đầu tư tiếp
cận giao dịch qua mạng thuận tiện, được thực hiện các giao dịch với những thơng

tin kịp thời và chính xác. Phát triển thị trường OTC có tổ chức, các nhà quản lý còn
có thể giám sát tốt thị trường và tạo điều kiện cho các nhà mơi giới giao dịch chứng
khốn hoạt động thuận tiện hơn.
II.Sự khác biệt giữa thị trường OTC và thị trường sàn giao dịch:
Sự khác biệt cơ bản giữa thị trường OTC và thị trường sàn giao dịch có thể
ghi nhận như sau:
OTC
Địa điểm kinh doanh phân
tán.
Điều hành (thường là) do hiệp hội
kinh doanh chứng khốn.
Gút giá bằng thương lượng.
Sàn
Địa điểm kinh doanh tập
trung.
Điều hành bởi sở giao dịch.
Gút giá bằng đấu giá hai chiều.
Thị trường OTC là nơi ít kén CK giao dịch hơn thị trường sàn giao dịch. Tuy
nhiên, CK giao dịch vẫn phải là loại đáp ứng các chuẩn mực và được phép giao
dịch đại chúng. Đặc biệt, đây là thị trường đảm nhận vai trò bán ra các CK phát
hành mới (new issues), kể cả chứng chỉ của các quỹ hỗ tương đầu tư (qũy mở -
mutual - các quỹ hỗ tương đầu tư chỉ bán sơ cấp trong thị trường này, chứ khơng có
mua bán thứ cấp, bởi vì các chứng chỉ đó chỉ có thể được các quỹ này mua lại theo
một cơ chế riêng.
Như ta biết, CK phát hành mơi giới là loại do cơng ty chào bán ban đầu
(giao dịch sơ cấp) để huy động vốn. Dù có thể việc mua đi bán lại (hoạt động thứ
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
cấp) ngay lập tức, thì về ngun tắc, các CK phát hành như vậy xem như được trao
từ tay của chủ thể phát hành, thơng qua các cơng ty CK bảo lãnh, đến tay người đầu
tư. Đặc điểm này tồn tại cho đến khi đợt phát hành hồn tất (thường là 90 ngày).

Q trình chào bán sơ cấp được dựa vào một giá tham khảo ban đầu (gọi là giá IPO
- initial public offering price) và thường được thực hiện bán theo một kết quả chào
đón (đặt mua) của các nhà đầu tư. Do đó mà cơ chế đấu giá hai chiều (double
auction), giữa đại diện hai nhà đầu tư với nhau như trên sàn giao dịch, khơng thể áp
dụng được đối với trường hợp phát hành lần đầu ra cơng chúng.
Tại thị trường sàn giao dịch, giá thị trường được xác lập dựa trên kết quả
đấu giá của mơi giới mua và mơi giới bán, với sự can thiệp điều hồ, nếu cần, của
các chun gia. Còn ở thị trường OTC, giá thị trường cho bởi kết quả rao mua -
chào bán cạnh tranh (bid - offer hay ask) liên tục giữa các nhà tạo giá. Các báo giá
(quotations) đó được đưa vào và thể hiện trên hệ thống làm bật ra giá tốt nhất cho
thị trường
Việc thương lượng để có giá tốt nhất do các cơng ty CK, các nhà tạo giá
(market maker) thực hiện, họ có thể mặc cả với nhau trong một giao dịch. Mỗi
thương vụ được đưa ra khảo giá giữa nhiều nhà tạo giá khác nhau để tìm giá tốt
nhất (giá thu vào cao hay thấp). Việc thơng tin có thể bằng điện thoại, khi một cơng
ty nhận được lệnh mua hay bán của khách hàng, họ sẽ gọi đến các nhà tạo giá đảm
nhận loại CK đó để thương lượng giá giao dịch cho khách. Kết quả mua bán cũng
được quy định bắt buộc phải thơng tin.
III.Xây dựng thị trương` OTC cần các nhà tạo lập thị trường:
Thị trường phi tập trung (OTC) được hình thành trong năm 2001, đứa con
"thứ" của thị trường chứng khốn (TTCK) này có những đòi hỏi xem ra gắt gao và
phức tạp.Vậy sẽ phải "đáp ứng" những u cầu của thị trường OTC như thế nào để
nó có thể hoạt động một cách hiệu quả?
Yếu tố ảnh hưởng trước tiên đến thị trường OTC là việc xác định mệnh
giá. Theo một nhà tư vấn, việc xác định mệnh giá CP của một cơng ty thực chất
THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
phi cn c vo thc t hot ng v tng lai ca cụng ty ú, do cụng ty bo lónh
phỏt hnh v cụng ty c phn nh ra da trờn vic kho sỏt nhu cu th trng.
Nhng TTCK Vit Nam hin nay, mnh giỏ ca cỏc cụng ty niờm yt li do U
ban Chng khoỏn Nh nc (UBCKNN) quy nh v iu ú l khụng hp lý bi

nh vy s khụng phn ỏnh ỳng thc t hot ng ca cụng ty.
Vn th hai nh hng n th trng OTC l biờn giỏ. Thi gian
u hỡnh thnh TTCK, UBCKNN d nh biờn giỏ dao ng l +/- 5% nhng
sau li gim xung cũn +/- 2% vi lý do s hin tng "u c", cỏc chuyờn gia thỡ
li cho rng nhn nh ny cha cú c s chớnh xỏc.
Theo ý kin ca mt s nh u t, vi biờn dao ng +/-5% ó l thp
thỡ vi biờn +/- 2% thỡ cũn gỡ l li nhun (mi phiờn giao dch ch nhớch lờn cú
300-400 ng). Mt khỏc, biờn giỏ lm cho nhiu ngi mun mua nhng
khụng mua c, nhiu ngi mun bỏn cng khụng bỏn c v t ú lm gim
tớnh thanh khon ca chng khoỏn.
Gi s nu UBCKNN cho biờn khụng c rt xung di 2%, trờn lý
thuyt thỡ ỳng nhng thc t li khỏc. Khi mt cụng ty gp khú khn trong kinh
doanh, sau 10 ngy khụng xut hin lnh mua, vy nu cú lnh mua vo ngy th
11 thỡ ri ro vn rt ln. Cú th kt lun rng, biờn giỏ khụng gii quyt c
vn gim thiu nhng ri ro.
Nhiu chuyờn gia cho rng, TTCK hot ng n nh rt cn n cỏc
nh "to th trng". Thc cht vic to lp th trng nm trong nhim v ca
cụng ty chng khoỏn nhm iu hũa hai kh nng xy ra, nu cú ngi mua m
khụng ai bỏn thỡ cụng ty chng khoỏn s bỏn chng khoỏn ra to cung cho th
trng, v nu nh cú ngi bỏn m khụng ai mua thỡ cụng ty s mua vo.
Theo ý kin ca mt chuyờn gia, th trng OTC hot ng mnh l nh
ti yu t "lm giỏ" bi vỡ th trng OTC l th trng gia nh to th trng v
cỏc nh buụn vi nhau. Nu thiu hai yu t ny thỡ th trng OTC s khụng hot
THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN