nghiên cứu ứng dụng một số tiêu chuẩn quốc tế về du lịch bền vững tại vườn quốc gia bái tử long

Nghiên cứu ứng dụng một số tiêu chuẩn quốc
tế về du lịch bền vững tại Vườn Quốc Gia Bái
Tử Long

Phạm Thị Thủy Hường

Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
Luận văn ThS Chuyên ngành: Du lịch
Người hướng dẫn: PGS.TS. Nguyễn Đình Hòe
Năm bảo vệ: 2013


Abstract. Nghiên cứu tiêu chuẩn quốc tế về Du lịch bền vững (DLBV): chương trình
Green passport, tiêu chuẩn Green Globe. Thực trạng phát triển các tiêu chuẩn này trên
thế giới và ở Việt Nam. So sánh giữa các chương trình phát triển du lịch bền vững của
Việt Nam với các tiêu chuẩn đó giữa các mặt: cộng đồng địa phương, chính quyền,
doanh nghiệp du lịch, du khách dựa trên các phương pháp phỏng vấn đánh giá nhanh
PRA và MiniDelphi. Nghiên cứu tài nguyên du lịch của Vườn quốc gia (VQG) Bái Tử
Long và hiện trạng hoạt động du lịch của Vườn. Phân tích thực trạng ứng dụng các
tiêu chuẩn quốc tế trong hoạt động du lịch. Trên cơ sở phân tích tiềm năng tài nguyên
du lịch và đánh giá thực trạng hoạt động du lịch tại VQG, đề xuất áp dụng các tiêu
chuẩn quốc tế về DLBV trong phát triển DLBV tại VQG Bái Tử Long.

Keywords. Du lịch bền vững; Tiêu chuẩn quốc tế; Vườn Quốc gia Bái Tử Long; Du
lịch.

1

Content
MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 4
1. Lý do chọn đề tài 4
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 6
3. Mục tiêu nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu 7
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 8
5. Phương pha
́
p nghiên cư
́
u 9
6. Lch s nghiên cứu 13
7. Bố cu
̣
c luâ
̣
n văn 16
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN MỘT SỐ TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ VỀ DU LỊCH BỀN
VỮNG 18
1.1 Chƣơng trình Hộ chiếu xanh (Green passport) – dành cho Du khách 18
1.1.1 Khái quát chung 18
1.1.2 Nội dung 19
1.2 Tiêu chuẩn Green Globe dành cho doanh nghiệp du lịch và lữ hành 31
1.2.1 Khái quát chung 31

1.2.2 Nội dung 38
1.3 Thực trạng phát triển chương trình Green Passport và các tiêu chí Green Globe 21 tại
Việt Nam và trên thế giới 43
1.3.1 Trên thế giới 43
1.3.2 Tại Việt Nam 47
CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TẠI VƢỜN QUỐC GIA BÁI
TỬ LONG 51
2.1 Khái quát chung 51
2.2 Khái quát về tài nguyên du lịch 51
2.2.1 Tài nguyên tự nhiên 51
2.2.2 Tài nguyên nhân văn 54
2.2.3 Một số điểm tham quan chính 55
2.2.4 Cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ du lịch 61
2.3 Thực trạng hoạt động du lịch tại VQG 68
2.3.1 Hiện trạng khai thác du lịch tại VQG 68
2

2.3.2 Đánh giá kế hoạch phát triển du lịch 71
CHƢƠNG 3 ỨNG DỤNG TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ VỀ DLBV TẠI VQG BÁI TỬ
LONG 78
3.1 Cơ sở ứng dụng các tiêu chuẩn quốc tế về DLBV tại VQG Bái Tử Long 78
3.1.1 Kết quả phỏng vấn du khách (Chương trình Green Passport) 78
3.2.2 Kết quả phỏng vấn Doanh nghiệp, cộng đồng địa phương (Tiêu chuẩn Green Globe) . 83
3.2 Ứng dụng chương trình Greenpasstport (dành cho Du khách) và tiêu chuẩn Green
Globe 21 (dành cho doanh nghiệp ) tại VQG Bái Tử Long 85
3.2.1 Chương trình Green passport dành cho du khách – áp dụng tại các đảo có hoạt động du
lịch phát triển trong khu vực VQG Bái Tử Long 85
3.2.2
Tiêu chuẩn Green Globe dành cho doanh nghiệp, cộng đồng địa phương
93

KẾT LUẬN 105
TÀI LIỆU THAM KHẢO 107
PHỤ LỤC i






Reference
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tiếng Việt
1. Bộ VHTTDL, Quyết định số 1355/QĐ-BVHTTDL ngày 12/4/2012, Ban hành Bộ tiêu
chí Nhãn Du lịch bền vững Bông sen xanh áp dụng đối với các cơ sở lưu trú du lịch tại
Việt Nam, Hà Nội
2. Chương trình Phát triển Đào tạo viên VTOS (2006), Tiêu chuẩn kỹ năng nghề Du lịch
Việt Nam – Nghiệp vụ đại lý lữ hành, Dự án Phát triển nguồn nhân lực Du lịch Việt Nam
3. Nguyễn Văn Đính, Trần Thị Minh Hòa (2004), Giáo trình Kinh tế Du lịch, NXB Giáo
dục
4. Nguyễn Đức Khiển (2003), Con người và vấn đề phát triển bền vững ở Việt Nam,
NXB Lao động - xã hội
5. Triệu Việt Hà (2006), Đề cương Nội dung hướng dẫn tham quan vịnh Hạ Long, Trung
tâm Thông tin hướng dẫn, Ban Quản lý vịnh Hạ Long, Quảng Ninh
6. Trương Quang Hải, Nguyễn Thị Hải (2006), Kinh tế môi trường, NXB Đại học Quốc
gia Hà Nội
7. Nguyễn Đình Hòe, Vũ Văn Hiếu (2001), Du lịch bền vững, Nxb Đại học Quốc gia Hà
Nội.
8. Lê Văn Lanh (chủ biên) (2008), Vườn Quốc gia Bái Tử Long, NXB Thanh Niên, Hà
Nội
9. Phạm Trung Lương (chủ biên) (1996), Cơ sở khoa học cho việc xây dựng các tuyến,

điểm du lịch, Đề tài khoa học cấp ngành.
10. Phạm Trung Lương (2001), Tài nguyên và môi trường du lịch Việt Nam, NXB
Giáo dục, Hà Nội
11. Phạm Trung Lương (2002), Du lịch sinh thái: những vấn đề về lý luận và thực tiễn
phát triển ở Việt Nam, NXB Giáo dục, Hà Nội
12. Lê Hồng Lý (chủ biên) (2010), Giáo trình quản lý di sản văn hóa với sự phát triển
du lịch, Giáo trình do quỹ Ford tài trợ, trường Đại học Văn hóa Hà Nội.
13. Vũ Đức Minh (1999), Tổng quan du lịch, Nxb Giáo dục, Hà Nội.
14. Đỗ Hoài Nam, Trung tâm khoa học xã hội và nhân văn quốc gia, Viện kinh tế học
(2003), Phát triển kinh tế - xã hội và môi trường các tỉnh ven biển Việt Nam, NXB Khoa
học xã hội
15. Quốc hội Việt Nam (2005), Luật du lịch Việt Nam 2005.
16. Arthur Pedersen (2002), Quản lý du lịch tại các khu di sản thế giới, Tài liệu hướng
dẫn về di sản thế giới.
17. Trần Đức Thanh (2005), Nhập môn khoa học du lịch, Nxb Đại học Quốc gia Hà
Nội.
18. Tổng Cục Du lịch Việt Nam, Cơ quan Hợp tác phát triển Tây Ban Nha (2008), Kế
hoạch Marketing Du lịch Việt Nam, Hà Nội
19. Nguyễn Minh Tuệ (chủ biên) (1999), Địa lý du lịch, NXB TP Hồ Chí Minh.
20. Thi Sảnh (2003), Non nước Hạ Long: chào mừng nǎm du lịch Hạ Long, Hội khoa
học lịch sử
21. Thi Sảnh (2004), Quảng Ninh, miền đất những trầm tích, Nhà xuất bản Trẻ
22. Viện nghiên cứu và phát triển du lịch (2011), Chiến lược “phát triển du lịch Việt
Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”, Hà Nội.
23. Bùi Thị Hải Yến (2006), Tuyến điểm du lịch Việt Nam, NXB Giáo dục, Hà Nội.
24. Bùi Thị Hải Yến (2007), Quy hoạch du lịch, NXB Giáo dục, Hà Nội
25. Bùi Thị Hải Yến (chủ biên), Phạm Hồng Long (2007), Tài nguyên du lịch, NXB
Giáo dục, Hà Nội
Tiếng Anh
26. Yorghos Apostolopoulos , Dennis J. Gayle (2002), Island Tourism and Sustainable

Development: Caribbean, Pacific, and Mediterranean Experiences, Praeger
27. Sheela Agarwal, Gareth Shaw (2007), Managing Coastal Tourism Resorts: A
Global Perspective, Multilingual Matters
28. Rosemary Black (2007), Quality Assurance and Certification in Ecotourism, CABI
29. J. Boissevain, Tom Selwyn (2004), Contesting The Foreshore: Tourism, Society
And Politics On The Coast, Amsterdam University Press
30. R. Buckley (2009), Ecotourism: Principles and Practices, CABI,
31. Jack Carlsen, Richard W. Butler (2011), Island Tourism: Towards a Sustainable
Perspective, CABI
32. Roland Conrady, Martin Buck (2012), Trends and Issues in Global Tourism 2012,
Springer
33. Rachel Dodds, Sonya Graci (2012), Sustainable Tourism in Island Destinations,
Routledge
34. L. Hens, Bhaskar Nath (2005), The World Summit on Sustainable Development:
The Johannesburg Conference, Springer
35. Dr. Martha Honey PhD (2008), Ecotourism and Sustainable Development, Second
Edition: Who Owns Paradise?, Island Press
36. Stefan Gössling (2003), Tourism and development in tropical islands: political
ecology perspectives, Edward Elgar Publishing
37. S. Favro, C. A. Brebbia (2012), Island Sustainability: II, WIT Press
38. R. A. Kenchington, Laura J. Stocker, David Wood (2012), Sustainable Coastal
Management and Climate Adaptation: Global Lessons from Regional Approaches in
Australia, Csiro Publishing
39. Donald V. L. Macleod, Steven A. Gillespie (2010), Sustainable Tourism in Rural
Europe: Approaches to Development, Taylor & Francis
40. Shyam Nath, John Laing Roberts, Yeti Nisha. Madhoo (2010), Saving Small
Island Developing States: Environmental and Natural Resource Challenges,
Commonwealth Secretariat
41. Simon Rietbergen, Tom Hammond, Chucri Sayegh, Frits Hesselink, Kieran
Mooney (2008), Island Voices - Island Choices: Developing Strategies for Living With

Rapid Ecosystem Change in Small Islands, IUCN
42. Riaz Shareef, Suhejla Hoti, Michael McAleer (2008), The Economics of Small
Island Tourism: International Demand and Country Risk Analysis, Edward Elgar
Publishing
43. David Weaver (2012), Sustainable Tourism, Routledge
44. UNEP/Earthprint, 2003, Sustainable Tourism: The Tour Operators' Contribution
45. UNEP, 2009, Green Passport.
Trang Web
46.
47. Trang Thu, 17/11/2012, Họp Ban chỉ đạo quản lý môi trường dự án “Bảo vệ môi
trường Vịnh Hạ Long”, />7/201211/Hop-Ban-chi-dao-quan-ly-moi-truong-du-an-Bao-ve-moi-truong-Vinh-Ha-
Long-2182432/
48.
49. Phương Linh RMIT, 09/05/2012, Du lịch trách nhiệm vì sự phát triển bền vững,

50.
51. vel/category/vietnam/
52.
53. />content/uploads/sites/3/2013/02/Green_Travel_Tips_on_one_glance_ENG.pdf
54.
55. Thuý Bình, 21/12/2010, Dự án Yeosu nhằm cải thiện môi trường biển Việt Nam,

56. Tổng cục Du lịch, 10/07/2007, Nghiên cứu xây dựng mô hình bảo vệ môi trường du
lịch với sự tham gia của cộng đồng, góp phần phát triển du lịch bền vững trên đảo Cát Bà -
Hải Phòng,
57. Tổng cục Du lịch, 08/07/2007, Cơ sở khoa học xây dựng hệ thống chỉ tiêu môi
trường cho hoạt động du lịch biển Việt Nam,

58. Hồng Minh, 06/12/2010, Đào tạo nhân lực phục vụ Biển và Hải đảo,

59. Diễn đàn các Nhà báo Môi trường Việt Nam, 26/10/2010, Dự án cộng đồng ven biển
làm du lịch sinh thái,
60. Thu Trang, 07/2012, Vườn Quốc gia Bái Tử Long: Nơi lưu giữ những những đặc
trưng của hệ sinh thái biển - đảo vùng Đông Bắc, />song/moi-truong/201207/Vuon-Quoc-gia-Bai-Tu-Long-Noi-luu-giu-nhung-gia-tri-da-
dang-sinh-hoc-bien-2172608/
61.
62.
63.
64. />South-Africa-final.pdf
65.
66. />atives.htm
67. UNWTO, Adaptation to Climate Change in the Tourism Sector in the Fiji Islands,

68. />%E1%BB%9F_Vi%E1%BB%87t_Nam