Đề án đổi mới: Giáo dục Đại học Việt Nam 2006 2020

ĐỀ ÁN ĐỔI MỚI
ĐỀ ÁN ĐỔI MỚI


GIÁO DỤC ĐẠI HỌC
GIÁO DỤC ĐẠI HỌC
VIỆT NAM
VIỆT NAM
(
(
G
G
IAI ĐO N 2006 – 2020)Ạ
IAI ĐO N 2006 – 2020)Ạ
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

Nội dung Đề án
Nội dung Đề án


I.
I.
Sự bức thiết phải đổi mới giáo dục đại học
Sự bức thiết phải đổi mới giáo dục đại học
II.
II.
Quan điểm chỉ đạo đổi mới giáo dục đại học
Quan điểm chỉ đạo đổi mới giáo dục đại học
III.
III.
Mục tiêu phát triển giáo dục đại học đến năm
Mục tiêu phát triển giáo dục đại học đến năm
2020
2020
IV.
IV.
Các nhiệm vụ và giải pháp đổi mới giáo dục
Các nhiệm vụ và giải pháp đổi mới giáo dục
đại học
đại học
V.
V.
Tổ chức thực hiện
Tổ chức thực hiện

SỰ BỨC THIẾT
SỰ BỨC THIẾT
PHẢI ĐỔI MỚI
PHẢI ĐỔI MỚI


GIÁO DỤC ĐẠI HỌC
GIÁO DỤC ĐẠI HỌC










B i c nh qu c tố ả ố ế
B i c nh qu c tố ả ố ế
1.
1.
Khoa học và công nghệ, đặc biệt là

Khoa học và công nghệ, đặc biệt là
công nghệ
công nghệ
thông tin và truyền thông
thông tin và truyền thông
, phát triển nhảy vọt;
, phát triển nhảy vọt;
bước đầu quá độ sang nền
bước đầu quá độ sang nền
kinh tế tri thức.
kinh tế tri thức.
2.
2.
Xu thế
Xu thế
toàn cầu hóa
toàn cầu hóa
diễn ra mạnh mẽ
diễn ra mạnh mẽ
3.
3.
Triết lý về giáo dục thế kỷ 21 biến đổi to lớn, lấy
Triết lý về giáo dục thế kỷ 21 biến đổi to lớn, lấy
“học thường xuyên suốt đời”
“học thường xuyên suốt đời”
làm nền móng, mục
làm nền móng, mục
tiêu của việc học là "
tiêu của việc học là "
học để biết, học để làm, học

học để biết, học để làm, học
để cùng sống với nhau và học để làm người”
để cùng sống với nhau và học để làm người”
,
,
nhằm hướng tới xây dựng một
nhằm hướng tới xây dựng một
“xã hội học tập
“xã hội học tập
” .
” .








Bối cảnh trong nước
Bối cảnh trong nước

Mục tiêu Chiến lược phát triển kinh tế-xã
Mục tiêu Chiến lược phát triển kinh tế-xã
hội 2001-2010
hội 2001-2010
:
:


“
“
Đưa đất nước ta ra khỏi tình trạng kém
Đưa đất nước ta ra khỏi tình trạng kém
phát triển
phát triển

Nâng cao rõ rệt đời sống vật chất, văn
Nâng cao rõ rệt đời sống vật chất, văn
hoá, tinh thần của nhân dân
hoá, tinh thần của nhân dân








B i c nh trong n cố ả ướ
B i c nh trong n cố ả ướ



Tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản
Tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản
trở thành một nước công nghiệp theo hướng
trở thành một nước công nghiệp theo hướng
hiện đại hoá”… “công nghiệp hoá gắn với hiện

hiện đại hoá”… “công nghiệp hoá gắn với hiện
đại hoá ngay từ đầu và trong suốt các giai đoạn
đại hoá ngay từ đầu và trong suốt các giai đoạn
phát triển , từng bước phát triển kinh tế tri thức
phát triển , từng bước phát triển kinh tế tri thức
ở nước ta”
ở nước ta”








B i c nh trongố ả
B i c nh trongố ả


n cướ
n cướ
a)
a)
Đảng và Nhà nước coi
Đảng và Nhà nước coi
Giáo dục-đào tạo và
Giáo dục-đào tạo và
khoa học-công nghệ là quốc sách hàng đầu;
khoa học-công nghệ là quốc sách hàng đầu;
b)

b)
Phát triển giáo dục và đào tạo là nền tảng và
Phát triển giáo dục và đào tạo là nền tảng và
động lực của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện
động lực của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện
đại hoá, là điều kiện để phát huy nguồn lực
đại hoá, là điều kiện để phát huy nguồn lực
con người;
con người;
c)
c)
Cần tạo chuyển biến cơ bản, toàn diện về
Cần tạo chuyển biến cơ bản, toàn diện về
giáo dục và đào tạo;
giáo dục và đào tạo;








Bối cảnh trong nước
Bối cảnh trong nước
Giáo dục và đào tạo là:
Giáo dục và đào tạo là:


Một trong 3 lĩnh vực
Một trong 3 lĩnh vực
then chốt cần đột
then chốt cần đột
phá
phá
để làm chuyển động tình hình kinh tế-
để làm chuyển động tình hình kinh tế-
xã hội, tạo bước chuyển mạnh về phát
xã hội, tạo bước chuyển mạnh về phát
triển nguồn nhân lực.
triển nguồn nhân lực.











Bối cảnh trong nước
Bối cảnh trong nước

Liên quan chặt chẽ đến hai lĩnh vực khác là
Liên quan chặt chẽ đến hai lĩnh vực khác là
đổi mới cơ chế chính sách
đổi mới cơ chế chính sách

nhằm giải phóng
nhằm giải phóng
triệt để lực lượng sản xuất
triệt để lực lượng sản xuất
,
,
mở rộng thị trường
mở rộng thị trường
trong và ngoài nước
trong và ngoài nước
; và
; và
cải cách hành chính
cải cách hành chính
,
,
xây dựng bộ máy nhà nước trong sạch và
xây dựng bộ máy nhà nước trong sạch và
vững mạnh.
vững mạnh.








Bối cảnh trong nước
Bối cảnh trong nước


Nền kinh tế chuyển từ kế hoạch hóa tập trung
Nền kinh tế chuyển từ kế hoạch hóa tập trung
sang kinh tế thị trường theo định hướng xã hội
sang kinh tế thị trường theo định hướng xã hội
chủ nghĩa.
chủ nghĩa.

Tạo bước đột phá “
Tạo bước đột phá “
mở rộng khu vực ngoài công
mở rộng khu vực ngoài công
lập”
lập”



Hoạt động các cơ sở công lập chuyển từ cơ chế
Hoạt động các cơ sở công lập chuyển từ cơ chế
sự nghiệp hành chính bao cấp sang tự chủ
sự nghiệp hành chính bao cấp sang tự chủ
cung ứng dịch vụ, không nhằm lợi nhuận
cung ứng dịch vụ, không nhằm lợi nhuận

Bối cảnh trong nước
Bối cảnh trong nước

Chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế
Chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu kinh tế


(nông nghiệp – công nghiệp – dịch vụ)
(nông nghiệp – công nghiệp – dịch vụ)
đòi hỏi phải chuyển dịch mạnh cơ cấu
đòi hỏi phải chuyển dịch mạnh cơ cấu
giáo dục đại học Việt Nam (cơ cấu trình
giáo dục đại học Việt Nam (cơ cấu trình
độ, cơ cấu ngành nghề, cơ cấu vùng
độ, cơ cấu ngành nghề, cơ cấu vùng
miền).
miền).








NHỮNG THÀNH TỰU
NHỮNG THÀNH TỰU

VÀ YẾU KÉM
VÀ YẾU KÉM
CỦA HỆ THỐNG
CỦA HỆ THỐNG
GIÁO DỤC ĐẠI HỌC
GIÁO DỤC ĐẠI HỌC








Thành tựu 60 năm
Thành tựu 60 năm



Tạo hướng đi cho giáo dục đại học Việt
Tạo hướng đi cho giáo dục đại học Việt
Nam
Nam

Xác định cơ cấu hệ thống trình độ cơ bản
Xác định cơ cấu hệ thống trình độ cơ bản
thích hợp
thích hợp

Đa dạng hóa mục tiêu, loại hình đào tạo,

Đa dạng hóa mục tiêu, loại hình đào tạo,
loại trường về mô hình và sở hữu.
loại trường về mô hình và sở hữu.








Thành tựu 60 năm
Thành tựu 60 năm

Cấu trúc lại chương trình đào tạo
Cấu trúc lại chương trình đào tạo

Xây dựng quy trình đào tạo theo học
Xây dựng quy trình đào tạo theo học
phần, bước đầu áp dụng học chế tín
phần, bước đầu áp dụng học chế tín
chỉ
chỉ

Thành tựu 60 năm
Thành tựu 60 năm

Thu hẹp khoảng cách giữa đại học Việt Nam
Thu hẹp khoảng cách giữa đại học Việt Nam
với đại học khu vực.
với đại học khu vực.

Bảo đảm cho giáo dục đại học đứng vững và
Bảo đảm cho giáo dục đại học đứng vững và
phát triển, từng bước mở rộng quy mô đào tạo
phát triển, từng bước mở rộng quy mô đào tạo
(năm học 2003-2004 có 1.032.000 sinh viên đại
(năm học 2003-2004 có 1.032.000 sinh viên đại
học, trong đó gần 12% ở các trường ngoài công
học, trong đó gần 12% ở các trường ngoài công
lập, 33.000 học viên sau đại học, gần 40.000
lập, 33.000 học viên sau đại học, gần 40.000
giảng viên).
giảng viên).








Yếu kém

Yếu kém

Yếu kém lớn nhất, gây nhiều lo lắng trong xã
Yếu kém lớn nhất, gây nhiều lo lắng trong xã
hội và làm trở ngại tiến trình công nghiệp hoá -
hội và làm trở ngại tiến trình công nghiệp hoá -
hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế là
hiện đại hoá và hội nhập kinh tế quốc tế là


s
s
ự
ự
bất cập v
bất cập v
ề khả năng đáp ứng của hệ thống giáo
ề khả năng đáp ứng của hệ thống giáo
dục đại học đối với yêu cầu đào tạo nhân lực
dục đại học đối với yêu cầu đào tạo nhân lực
cho sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá
cho sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá


và nhu cầu học tập của nhân dân
và nhu cầu học tập của nhân dân
,
,
biểu hiện cụ
biểu hiện cụ

thể như sau dưới đây
thể như sau dưới đây








Yếu kém
Yếu kém
a)
a)
Chất lượng, hiệu quả đào tạo thấp, học chưa
Chất lượng, hiệu quả đào tạo thấp, học chưa
gắn chặt với hành, nhân lực được đào tạo yếu
gắn chặt với hành, nhân lực được đào tạo yếu
về năng lực và phẩm chất; chưa bình đẳng về
về năng lực và phẩm chất; chưa bình đẳng về
cơ hội tiếp cận.
cơ hội tiếp cận.
b)
b)
Quy mô chưa đáp ứng cho công nghiệp hoá -
Quy mô chưa đáp ứng cho công nghiệp hoá -
hiện đại hoá (chỉ 10% tỷ lệ độ tuổi được học
hiện đại hoá (chỉ 10% tỷ lệ độ tuổi được học
đại học); mất cân đối cung-cầu.
đại học); mất cân đối cung-cầu.

Yếu kém
Yếu kém
a)
a)
Cơ cấu hệ thống trường đại học bất hợp lý
Cơ cấu hệ thống trường đại học bất hợp lý

Mạng lưới trường và Viện tách biệt, giảm hiệu
Mạng lưới trường và Viện tách biệt, giảm hiệu
quả đầu tư và chất lượng đào tạo nghiên cứu
quả đầu tư và chất lượng đào tạo nghiên cứu

Nghiên cứu khoa học chưa được chú ý đúng
Nghiên cứu khoa học chưa được chú ý đúng
mức; chưa gắn kết giảng dạy, nghiên cứu và
mức; chưa gắn kết giảng dạy, nghiên cứu và
phục vụ đời sống xã hội.
phục vụ đời sống xã hội.

Yếu kém
Yếu kém

Chưa có phân tầng các trường về chức năng,
Chưa có phân tầng các trường về chức năng,
nhiệm vụ; quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội
nhiệm vụ; quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội
của các trường không cao.
của các trường không cao.
d)
d)
Nguồn lực hạn hẹp, chủ yếu dựa vào nguồn
Nguồn lực hạn hẹp, chủ yếu dựa vào nguồn
ngân sách nhà nước, học phí nhỏ bé
ngân sách nhà nước, học phí nhỏ bé


Yếu kém
Yếu kém
d)
d)
Chương trình đào tạo cứng nhắc, thiếu linh
Chương trình đào tạo cứng nhắc, thiếu linh
hoạt, nặng lý thuyết, nhẹ thực hành, chậm
hoạt, nặng lý thuyết, nhẹ thực hành, chậm
hội nhập.
hội nhập.



Cơ cấu ngành nghề đơn điệu
Cơ cấu ngành nghề đơn điệu

Phương pháp dạy và học rất lạc hậu,
Phương pháp dạy và học rất lạc hậu,

Quy trình đào tạo đóng kín, cứng nhắc, thiếu
Quy trình đào tạo đóng kín, cứng nhắc, thiếu
mềm dẻo, liên thông
mềm dẻo, liên thông