1
n trí nh
1 - Tiềm năng của bộ não – Tài sản thường bị bỏ quên
Bn bit không? Trên th gii có nhi có trí nh rt tt, chng h
k lc Guinness v khc dãy 500
ch s ch sau khi nghe mt l
ng ti Vi tài th hin trí nh thn diu ca
mình khin m i khâm phc. (Xem />hoc/2010/03/3ba19780/, />gia-guinness-ve-tri-nho.htm)
C i Nischad Narayanam, 11 tu lc
Guinness v kh nhanh vi thành tích nh c 225 vt th bt k ch sau mt
lt qua k lt th do thy ca cu lp. (Xem
Trong cuch trí nh i Anh, Ben Pridmore n tt c i xem
ng c khi có th nh ht th t ngu nhiên ca c mt c bài trong
Ben Pridmore còn ghi nh c tuyi chính xác trình t sp xp các
quân bài trong 22 c bài, trong khi Simon Reinhard là 20 và Gunther Karsten là 18. phn
thi ghi nh dãy s nh phân, c 3.750 s trong vòng 30 phút; Trong 15 phút
ng nh c 170 t c xp ngu nhiên, và c li thành công
100 ngày tháng din ra các s kin lch s.
nhiu k lc th gii mc xác lp mt cách ngon mc. Thí
sinh Gunther Karsten tr i ghi nh c nhiu hình trng nht; Johannes
Mallov nh c 118 ngày lch s ch c công nhi có kh
nhiu ngày lch s nh (Xem Nguoi-
co-tri-nho-tot-nhat-the-gioi/82/3565961.epi, />dich-the-gioi-ve-tri-nho-c159a264629.html)
Biswaroop Roy Chowdhury i k lc th gii do Michaela Buchvaldova (c)
khi nhc li c 14 ngày sinh và tên c la chn bt k
i khách sn Le c khi xut hin bn in và
n truyn t (Xem />nhat-hanh-tinh.html, />shape)
Slyusarchuk, 33 tui thành ph lc th gii v
ch s ln nht mà mi có kh nhanh nht trong
mt khong thi gian cc ngAndrey nh c c triu s sau du phy ca giá tr,
t xa c n k lca i Nht 59 tui Tibi Akiri Haraguci, nh c
83431 s ca giá tr. Và trong 2 phút, ông ghi nhc 5.100 ký t. C 2 thành
c ghi vào sách k lc cc g lc
Guinness. Ngoài ra, sc nhanh bt c n nào mt cách rõ ràng và ch
2
c-c lng t, không h có mt li nào và
cái. Chng nhng vy, Andrey còn có th nói ngay mt
ch cái bt kì c dùng li bao nhiêu l và có th
c t cu u. (Xem />viet/50750270/417/)
i ca tnh Ninh Thunp 3 k
lc v trí nh cho Vit Nam:
Nh 100.000 bng thng kê ( s ng bng chi
dài t ng Nai )
Nh chính xác 125 t ch sau 1 ln thoáng qua
Nh nh v c nhia danh nha danh) vi thi gian ngn
nht (t 0,47 n Search ca Google Map hay Google Earth)
(Xem />vi%E1%BB%87t-d%E1%BA%A7u-tien-s%E1%BA%AFp-l%E1%BA%ADp-k%E1%BB%B7-
l%E1%BB%A5c-guiness-th%E1%BA%BF-gi%E1%BB%9Bi-v%E1%BB%81-tri-
nh%E1%BB%9B/)
Và còn nhiu, nhiu n
Thc! Trí nh c thì hay bit bao! Tôi có
th h
Chc bn s cm thy ganh t vi h hay . S thc thì bn bit không?
B não ca bn não ca h nc rèn luy.
Khoa hng minh rng b não ca hu ht tt c mi v : tr
n thn kinh, tin s i,
S khác nhau là do quá trình rèn luyn. Xét riêng v kh , ngay c
c rèn luyn, b não vn sn sàng vi nhiu kh . Bn th t kim chng li
xem, có phi là:
Bng có th nh cn k nhiu hay tt c chi tit trong phim: hình nh, li thoi, ging
u, c chu b ca nhân vt, bi cnh ca hi
Bng có th nh chi tit phn ln hay toàn b quá trình tip xúc vó
nói gì làm gì, r
Bng có th nh li nhng s kii: t nhng vic làm trong ngày, trong
tu c.
Thnh thong bn có th nh n 1 con s, 1 kin thc, 1 khuôn m
lu tiên tip xúc v
Và thú v nht là trong tt c nhng ln không h c gng ghi nh gì. Hoàn toàn trái
c vi nhng ln bn dc sc hc bài ca ng thuc nhiu hay s
nhanh chóng quên sch. Ti sao vy?
Rõ ràng b hu mt tài sn rt quý báu - b não n li không bi,
b quên nó hay không bit cách tn dng nó.
3
Thông qua thc nghim, các nhà khoa hc c mt s c tính ca b
sau:
B c chia thành 2 na: trái và pha trái thiên v ch-gích,
ngôn ng, toán hc, th t a phi thiên v ch
thut, hình nh, âm nhc, trí ng ng hp. Hai na này kích thích ln
nhau, nu c phi hp càng nhiu thì càng tt cho não b và trí nh.
B c s dng hay b lm dng: minh
chng là các nhà bác hc tuy tui cao n minh mn, nhng ht t hay
cht tr do n t hay xem phim i try
B não hong tt nht trong tr, tp trung tuyi
thng t. Ni não vào 2 trng u, trong khi s s hãi hay
áp lc cao ng não vào trng thái th 3.
B não nh tt nht vi nhng th trng (hình ,
nh kém nht vi nhng th .
B não ghi nhn li mi tín hing và khi b tái hin li các
tín hing tín hi não, nhng tín hic lp ls
tr thành u.
ng ca b não ln mc: nu c mi chúng
não 10 thông tin mn cui, b n mt na.
Ni vn dng tt nh s dc ca b não. Nói cách khác,
phí ít nhc b não ca mình.
Sc ng kim soát t hong ca b não ng làm cht
nhiu ln so vi t t nhiên.
Dn b c biên son nhm giúp các hc viên
t ti trng thái tn dng b não tn sp ti, chúng ta s ch tp trung
vào mt s t nh giúp ci thin trí nh ca mình.
2 - Nguyên lý của trí nhớ
có mt trí nh tt, bn cn rèn luylà các n
cn nh:
Mt, bn nh tt nht khi bn không c gng nh, mà là c gng tip thu. n
c v mt v gng thuc tng câu tng ch, hãy c gng
hiu xem câu ch n nói gì.
Hai, cái gì càng trc quan, ng thì bn càng nh d dàng, nhanh chóng và khó quên
c v mt v gng thuc câu ch, hãy
c gng ca mình hình dung ra v t do thêm bt các yu
t tr c, chuy ng
càng phong phú thì bn càng nh d dàng.
Ba, nu bn gn hình nh ca nhu cn nh vi các hình nh mn s
d dàng truy xut li nhng gì b. ng cho mình mt b hình
4
nh mng xuyên dùng nó khi ghi nh. B hình nh mc này càng ln thì s ng
thông tin bn có th ghi nh ng th
B u cn nh tr thành kin thc phn x, cn ôn li nó theo các t sau: 10 phút,
1 gi, 1 ngày, 1 tun, 1 tháng, 6 tháng.
Ch vy thôi .
Tip theo bn s c tìm hiu v mt s h nh n, hay các quy tc to hình nh mc.
3 - Các phương pháp rèn luyện
Mng có th d dàng nh c 6-8 mc cn nh, gp m
nh n 10 mc và gp khá nhi nu không nói là không th - nh n 15 mc.
Tuy nhiên, ch cn chút ít rèn luyn vi các h nh, vic nh 30 mc ch là mt bài tp nh.
Vy h nh c giúp ghi nh d
Tró rt nhiu h nh c hình thành và phát trin liên kt,
h s-hình, h s-vn, h phòng La Mã, h chính Tuy mi h có th thích hp vi mt s
tình hung nh hay m n, các h nh m
chung:
Mt là tt c h nh u yêu cu bn phi trng hóa các mc nh ghi
nh d .
Chng hn, bn cn ghi nh s ki
Bng ln th nh Thay vì ch thuc lòng câu ch, hãy vn dng kin thng
ng c hình dung trc mt mình. Bc thi
gian, tr v c con sông Bng Ngô Quyn cùng vi
c dng Hong Thao.
o quân ca Ngô Quyt h gt ht lp này ti lp khác.
n th nht, hay t s hin gi là 1-0 nghiêng v o quân Ngô Quyn.
Có th bn cm thm rà: ti sao ph th trong khi cái ý cn nh ch
có 16 ch? c t là bn nh tht nhiu so v Nu bn
th ôn ln phim trên vài ln theo các khong thi gian sau: 10 phút - 1 gi - 1 ngày - 1
tun - 1 tháng - 6 tháng thì bn s thy kin thó tr thành phn x ca mình. Ch cn ai nói
n 938, Ngô Quyn, quân Nam Hán, hay sông Bng thì bn s thy ngay tr
hin hic mu mình.
m chung th hai là hu ht các h nh u s dng hình nh m ghi nhn th t và
giúp quá trình gi nh t. S ng ca các h nh m này mà
ra: các h nh ch yu khác nhau quy t to ra vt mc. Chng hn, h s-hình to
ra hình nh mc bng mt s thành mt hình, h ch-vn to ra hình nh mc
bng âm ca ch cái.
t tng h nh, chúng ta s tìm hi trc quan hóa và sinh
ng hóa các mc nh.
5
3.1 - Trực quan hóa và sinh động hóa các mục nhớ
Trc quan hóa mc nh là chuyn mc nh thành nhng ng mà giác quan cm nhn
c, chng h th giác cm nh thính giác cm nhn, s
nh gh xúc giác cm nh khu giác cm nhn, v mng/ng
v giác cm nh
ng hóa mc nh là b sung thêm chi tit c th ng thêm
ng trc quan tc tr nên thi nh Ví d: thêm màu
sc, s chuyng, tích hp kin thc thc t, bic, hình dng,
Gi s mc nh là qu táo. Trc quan hóa tc là hình dung ra qu táo (hoc xanh hoc
n) c mt mình, s vào thì thy v m th thì thy v
ng hóa tc là hình dung thêm là màu là thm, qu táo
tròn, t qu ng hay to l ng,
Theo Tony Buzan trong cun sách Use Your Memory (Sử dụng trí nhớ của bạn), làm mc
nh tr nên trng s dng các yu t SMASHIN’ SCOPE
sau:
Synaesthesia/Sensuality (Phối hợp giác quan)
Hình nh to ra cn có nhng ng mà giác quan cm nhc, càng sâu sc càng tt.
Chng h bò nóng thì bn cn cm nhc s
cm tô trên tay, ngn vi mùi tht bò tái trong làn khói
bc v ngt cay tuyt vi khi húp mu
c yu t này, cng xuyên rèn luyn các giác quan cho ngày càng nhy bén
6
Th giác: không ch nhìn mà còn là quan sát tái hin
Thính giác: không ch nghe mà còn là lng nghe hiu
Khu giác: không ch ngi mà còn là ng nhn bit
V giác: không ch nm mà còn là n phân bit
Xúc giác: không ch s mà còn là s cm nhn
Cm giác th: cm nhn v v trí và s chuyng trong không gian ca mình
Movement (sự chuyển động)
Hình nh to ra không nên c t bc tranh, tr khi bn
ng mt khúc g c hay mt bng . Ít nht hãy làm cho
nhân vc c ng hay chuyng. S chuyng này có th ngu
nhiên hay có quy tc, xy ra mt ln hay lp ln sao khin các nhân vt tr nên
rõ ràng và gây chú ý. Chng hc nh ca b-tanh. Thay vì ch
n mt nh chp cng trên t
n l c mng ht vèo qua m
Association (sự liên tưởng)
Hình nh to ra cn gn vi nhng hình u ca b
bn sp xp kin thc mi vào h thng kin thc sn có và d gi li nó khi cn. Chng hn
n cn nh 10 mc. Thay vì ch to ra 10 hình nh, hãy th t các mc.
nh mc ca s th t lng vào hình nh ca tng mc. T n có th
gi nh li tng mc thông qua hình nh mc ca s th t ng.
Sexuality (Tình dục)
Khi bn tm, bn hay ng ca mình. Khi bn xem phim, nhng cn
y bn
ng n tình dc. B não ca by! Nó có
th ghi nh hoàn ho nhng hình nh v tình dc. Bn có th tn du này trong mt s
ng hng lm dng nó.
Humour (Sự khôi hài)
Không có lí do gì phi luôn to ra nhng hình nh t nht nu bit rng hình nh càng vui nhn,
bui, ng ngn thì càng d nh. Hình nh khôi hài chng nhng giúp b não ghi nh mt
cách thoi mái mà v lâu dài còn giúp trí thông minh phát trin tích c hình
dung mt pa-ng, hãy tp pha thêm vào nhng yu t
con mèo nhm mt pa-tanh bng mt ngón chân thu ngh thì b
th
Imagination (Sự tưởng tượng)
Khi b gng hình dung nhng th c m
ng. S nng không có gii hn, mà bao gm tt c nhng gì bn cho là có,
tt c nhng gì b ging là ca riêng bn có toàn
quyn thit k, xây dng nó. i vi khác, qu táo cn nh có th ch là qu táong
vi b là qu táo thn s rc bn c
7
Number (Số)
S m và thit lp th t gia các hình nh c th Khi bn
phi nh nhiu mc cùng mt lúc thì dùng s gn th t cho các hình nh là vic nên làm.
Symbolism (Tính biểu tượng)
Bing là hình n th hia mt hình nh phc tp khác
hoc th hic nhng khái nim trng tc gin, nim vui, ni bun, c
c chi Bing là phn b khuyt ca hình nh thc. S dng bing thích
hp s giúp quá trình to nh hiu qu Bing s dng
có th bc, hc tp i khác hay do bn t to ly.
Color (Màu sắc)
Hãy dùng càng nhiu màu càng tt vì mt bng gây ng t
mt bTuy nhiên, hãy nh rng dùng nhi to ra s hài hòa ch
không ph to ra m Chng h y tinh
trong sut trên cái bàn g xanh lá s d n
n na xanh trên cái bàn g na xanh.
Order (Trật tự)
Trong mt hình có nhiu chi tit hay khi cn ghi nh các hình nh ca mt quy trình, trt t s
giúp vic ghi nh d ng ht nh c chi tit ln, nhng chi tit
cùng màu hay cùng b thì nm gn nhau, chi tit cc 1 xut hic chi tit cc
Positive images (Những hình ảnh tích cực)
B nhng hình nh tích cc vì chúng to ra cm giác thoi mái. Trong quá trình tip
thu và ghi nh, b ng gi li nhng hình nh tích cc và loi b nhng hình nh
tiêu cc. o nh, k c là cho các mc nh c, hãy c gng
truyn vào nhng cm xúc, chi tic. Chng hn cn nh mt khuôn
mt bun. Thay vì ch mt khuôn mt tht, bn có th bing hóa nó hay thêm
i vào:
Exaggeration (Sự phóng đại)
Khi nhng chi tit cc chú ý li quá m nht, bn có th th bii nó so
vng. Chng h thành cây kim khng l, thu nh con voi
bng con chut, biu ca chú chó ma ln gp 3 ln bình tng, khui ting mui
8
kêu thành ting nh Chc chn chúng s d nh c s chú ý vi b
não.
Ngoài các yu t va nêu trên, tt nhiên bn có th s dng nhiu yu t khác khi trc quan
ng hóa hình nh ca mình. dù s dng yu t nào, hãy nh là không nên cng
nhc. Ch cn trn mc khin ta d dàng ghi nh c mc
nh c.
c khi kt thúc phn này chun b cho phn tip theo, chúng ta s làm mt bài
tp nh nhm kim chng xem b não ca ta tuyt vi th nào nhé. Tôi s ng 20
hình nh theo th ti vi mi hình nh, bn có t c phn mô t và hình
dung ra hình c mt mình. c và hình dung tt c, bn ghi
vào bng k tic li bu. Bn nm rõ các yêu cu ch?
Chúng ta bnh:
Mục nhớ
Hình ảnh
Cây viết
Dùng cây vit kí tên bn lên mt qu trng vt trng tinh.
Cái loa
c gin, tôi ly cây ki
Cái điện thoại bàn
n tho sp sa
nhy xung bàn vy.
Quyển sách dạy
tiếng Nhật
i tuy t tng trang trong quyn sách dy ting Nht.
Không bic gì không.
Cặp kính
ht cp kính này ti cp kính n
v quá nh so vu ca chú.
Cái kéo
Ai c treo cái kéo lên cái móc hoài vy?
Hộp bánh Cheese
Thng bé bng b vén bng lên. Tht ngc nhiên! Bao nhiêu là hp
Chiếc xe máy
Con vo him lên, phóng lên chic xe máy, r ga và v
c khi mi knh thn.
Viên thuốc
Anh ta tháo chii my viên thuc
to
Cây chổi quét sân
2 anh em Mp và m giành nhau ngi trên cây chi quét sân và làm
i bay không bng.
Cái thùng rác
T i gn cái cây thì mi bu x rác
vào gc cây nhi
9
Cuộn băng keo
Ai li bày các cua ri!
Bộ quần áo
Trong ca hàng, các b quc móc thành hàng theo loi.
Cái ca
Mi ng ngn cng và c thc mc nó
là ca ai.
Bình mực viết bảng
Ly cái lông chim chm vào bình mc vit bng và bu vi
c.
Cây đàn
cc kì tinh xo
Máy tính điện tử
n t khng l t ta vào cây cn bên
l ng
Cái mền
n lên cái bn tm
Chiếc máy giặt
a m cái mâm dp máy git.
Máy tính xách tay
c khi chp giu chic máy tính xách tay vào
ng cám heo c sân.
Hãy gi nh ln vào bng sau (bng này sp theo cùng th t u):
Hình ảnh gợi nhớ
Hình ảnh
Mục nhớ
Quả trứng
Cây kiếm
Cái bàn
Người tuyết
Chú đầu to
Cái móc
Thằng bé bụng
bự
Con vịt
Chiếc giày
Mập và Ốm
Cái cây
10
Sàn nhà
Móc thành hàng
Người ngớ ngẩn
Cái lông chim
Cái chai
Cây cột điện
Cái bồn tắm
Mâm dọn cơm
Đống cám heo
n xong bng trên, hãy kim tra xem bn vào bng cui
Tip theo, hãy làm gì khác ít nhc khi tip tc gi nh ln vào
bng sau (bng này sp ngu nhiên khác th t u):
Hình ảnh gợi
nhớ
Hình ảnh
Mục nhớ
Người tuyết
Mập và Ốm
Cái móc
Chiếc giày
Chú đầu to
Quả trứng
Thằng bé bụng
bự
Đống cám heo
Cái bàn
Cái bồn tắm
Cây kiếm
Móc thành hàng
11
Mâm dọn cơm
Người ngớ ngẩn
Cái cây
Cái chai
Cây cột điện
Cái lông chim
Con vịt
Sàn nhà
Kt qu lng cu
Bn thy th nào? Vic ghi nh quá d dàng phi không ? Không ng b não ca mình vn
tuyt vy !
3.2 - Hệ liên kết
Khác vi các h nh khác, h liên kt không da vào vt mc mà ch n trc quan hóa
ng hóa các mc nh rng ra mt câu chuy liên kt tt c các kt qu
i.
Ví dụ 1: Mẹ bạn bảo bạn đi siêu thị mua một số nguyên liệu về để nấu phở: rau thơm, hành,
tỏi, củ hành tây, cà rốt, củ cải, thịt bò, chanh, bánh phở, bánh mì, bột phở. Bạn hãy cố gắng
nhớ hết trong vòng 30-60 giây. Sau đó, chờ ít nhất 5 phút sau, lấy 1 tờ giấy ra và ghi lại các
món đó. Lưu ý, không được ôn bài trong khoảng thời gian chờ đợi. Hãy kiếm thứ gì đó làm
trong lúc thời gian qua đi.
Cuối cùng, sau khi đã làm xong, hãy điền kết quả vào bảng ở cuối chương.
Bây gi chúng ta cùng th làm li ví d trên bng cách s dng h liên kt. Tôi s k câu
chuyn cc. Phn các bn, hãy hình dung câu chuyy ra rõ ràng c mt
mình nhé:
Trên cái bàn trước mặt tôi có một bó rau thơm to nằm đè lên bó hành. Khi tôi cầm bó rau lên
thì có mấy củ tỏi và củ hành tây rơi ra, một số lên bàn và một số rơi xuống đất. Tôi bèn cúi
xuống nhặt lên thì phát hiện ở dưới đất có một rổ cà rốt và củ cải, bên cạnh là một tô thịt bò.
“Ai lại để thịt bò dưới đất vậy ta?”, tôi nhủ thầm. Đoạn tôi đưa rổ cà rốt và củ cải lên bàn rồi
đem tô thịt bò cất vào tủ lạnh. Trong tủ lạnh đã có sẵn chanh và 1 kg bánh phở cô Hà cho
hôm qua. Sau khi suy nghĩ một tí, tôi quyết định chạy ra chợ mua thêm bánh mì nóng giòn và
bột phở. Ôi, mùi phở bò thơm lừng quyện với mùi bánh mì nóng giòn thật là hấp dẫn! Thèm
quá đi
!
12
Không nhìn li, hãy k li toàn b câu chuyn. Có phi là quá d dàng không? Tip tc, bn
hãy ghi li l xut hin trong câu chuyn và so sánh vi danh sách cn nh.
Bn cm thy th nào? Có phi vic ghi nh tr nên rt d dàng so vi lu không?
Bây gi n phiên bn k câu chuyn ca mình:
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
Thêm mt ln nhé!
Ví dụ 2: Lần này bạn cần đi nhà sách mua đồ dùng học tập cho em bạn – một học sinh tiểu
học. Các món đồ cần mua lần lượt là: cái cặp, bộ sách giáo khoa, mấy cuốn vở giấy trắng,
giấy bao tập, nhãn vở, hộp bút, cục gôm, thước kẻ, bút mực, bút chì, bút màu, đồ chuốt bút
chì.
Hãy tự tạo câu chuyện của bạn và kiểm tra xem bạn nhớ được tốt thế nào. Kết quả ghi nhận
vào bảng ở cuối chương.
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
Hãy nh rm ct lõi là phng ca b to ra mt ct chuyn sinh
ng, liên kt các mc nh vi nhau, cho dù chúng có v không có mi liên h gì.
Ví dụ 3: Bạn cần nhớ các từ sau: con voi, nhà tù, chiếc kèn, ông thần, két sắt, bộ quần áo,
chiếc chìa khóa, ổ bánh mì, cơn gió, cái cây, con chuột.
Bây gi n phiên bn k câu chuyn ca mình c:
____________________________________________________________________________
13
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
Câu chuyn ca tôi ch tham kho:
Con voi đang bị nhốt trong tù. Nó đang đi qua đi lại thì bỗng thấy một chiếc kèn nằm dưới
đất. Nó bèn nhặt lên và thổi một cái. Tức thì một ông thần hiện ra đưa cho con voi một cái
két sắt, bên trong là một bộ quần áo trắng tinh và một cái chìa khóa bằng vàng đang cắm lên
một ổ bánh mì bốc khói. Bất chợt, một cơn gió thổi đến, cuốn cả cái két sắt bay đến đập vào
cái cây gần đó, rồi rơi xuống đè bẹp con chuột đang định luồn vào hốc cây. Tội nghiệp con
chuột xấu số!
Câu chuyn ca bn giúp bn nh c bao nhiêu? Hãy ghi nhn kt qu vào bng cui
Dùng h liên k hc ting Anh th xem .
Ví dụ 4: Bạn xem phim và lọc ra được một số từ cần học như sau:
Colt: ngựa đực con
Foal: ngựa/lừa/la con
Charismatic: có sức lôi cuốn mạnh
Stallion: ngựa đực trưởng thành
Mare: ngựa cái trưởng thành
Brag: khoe khoang khoác lác
Surge: tràn tới/dâng lên
Civic: thuộc công dân
Whopper: (tiếng lóng) cái to lớn khác thường
Choke: nghẹt, nghẹt thở, …
Maiden: ngựa đua chưa giật giải lần nào
Bold: tự tin và không sợ người, màu sáng.
Vn là bn k câu chuyn cc:
____________________________________________________________________________
14
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
Bn nh c bao nhiêu? Hãy ghi nhn kt qu ng cu
Câu chuyn tham kho: chú ý là ta cn to ra s l ghi nh c ca t.
Colt Colt /kəʊlt kəʊlt/ là một chú ngựa đực con thuộc giống Foal-Foal-Foal /’fəʊl fəʊl ,fəʊl/
và có sức cuốn hút charismatic /ˌkærɪzˈmætɪk/ rất mạnh. Khác với những con ngựa trưởng
thành dòng Stallion /ˈstæljən/ đực và Mare /meə(r)/ cái hay khoe khoang khoác lác brag
/bræɡ/ này brag /bræɡ/ nọ về những đợt tràn lên trong cuộc đua Surge Forward /ˈsɜː(r)dʒ
ˈfɔː(r)wə(r)d/, Colt Colt rất hiểu trách nhiệm công dân Civic /ˈsɪvɪk/ của mình. Theo đó, một
Whopper /ˈwɒpə(r)/ - một con ngựa to lớn dị thường – không được để mình bị nghẹt thở hay
choke /tʃəʊk/ trong khi chạy. Ngoài ra, dù vẫn là maiden /ˈmeɪd(ə)n/ thuần túy, tức ngựa
đua chưa giật giải lần nào, Colt Colt phải luôn tỏ ra Bold Bold /bəʊld bəʊld/ - tự tin trong bộ
lông nâu sáng.
Thêm ma, câu chuyn không cn lô-gích l gây s
chú ý ca chính bn. Ngoài ra, tuy th t các mc nh xut hin trong câu chuyn không nht
thit phi c n nên c g
Ci các h nh khác, luyn tp h liên kn s ng và kh
n kt s vt ca bn phát trin tt. Tuy nhiên, h liên kt m là phát tri
duy gn kt s vt trên mt phm vi lng th
3.3 - Hệ số - hình
Vi h liên kt, bn có th ghi nhc nhiu mc nh t. Tuy nhiên, nu tôi
hi bn rng mc th 5 là gì hay mc th 7 là gì thì bn không th tr lc mà phi dò
li câu chuyn cm nhm. i vi các mc nh hoàn toàn không liên
quan trc tip gì vi nhau, vic to ra câu chuym khi làm mt nhiu thi
gian ca bn.
khc phc m trên, chúng ta cn mt h nh cho phép:
Gn th t vào ni dung nh
Nhanh chóng ghi nhn tng mc nh c lp vi nhau
H s-hình. (Và không ch h s hình, tt c các h nh tiu có chung
m trên: h s-vn, h ch-vn, h chính, )
Trong h s-hình, vt mc to ra bng con s thành mt v
dng ging con s ng h ng thành cái trng hay qu banh, s 1
15
thành cây kim y Hình nh liên ng c th s tùy theo s thích ca mi
i, min là mi con s ch gn vi mt hình nh mc.
ng dùng:
0.
4.
8.
1.
5.
9.
2.
6.
10.
3.
7.
ghi nh, bn ch cn:
th t các mc cn nh, bu t 0.
i vi mi mc, to mt câu chuyn cc ngn hay mt hình nh liên kt hình nh mc vi
hình nh ca mc nhng ngi thêm tht các chi ting, hãy tha sc tô v
bng màu sc, mùi v, s chuyng, nhng cm giác tích cc
Ví dụ 1: Bạn cần ghi nhớ các vật ngẫu nhiên sau: Nấm rơm, cháo, roi mây, viết, điệp viên,
máy bay trực thăng, phim hoạt hình, sách tiếng Nhật, bệnh nhân, viên thuốc, hộp quà.
i ý v ng theo h s-hìnhi khi n hình nh nào,
hãy hình dung ra hình c mt mình, càng rõ ràng càng tt:
STT
Mục nhớ
Hình ảnh tưởng tượng
0
N
Trên mt mc lên cái nm mm là mt
16
qu trng vt ln, trng tinh.
1
Cháo
c mt tôi là c khói. Mùi cháo th
Bng mt thanh kim t n cháo bn tung
tóe.
2
Roi mây
Chú vm cây roi mây dài qut qua qut li.
3
Vit
Thnh thong gia 2 ngi bn ra vài cây vit.
4
p viên
chuy p viên.
5
Máy bay trc
Chic máy bay tr ng b ng vào mt cái móc
khng l ng gia tri.
6
Phim hot hình
Mt ông bng b i nhiu quá nên
ông b v bng cht.
7
Sách ting Nht
c chng sách ting Nht nm
ngn ngang.
8
Bnh nhân
Gia tri tuyi tuyt kéo mt b phía
bnh vin.
9
Khe mnh
u b ng trông rt khe mnh.
10
Hp quà
i i m hp quà. Xung quanh ai
ng b
Sau khi ghi nh xong, chúng ta s ki c gì. Các
gin! gi li mt mc nh, chúng ta bu t hình nh mc ca s th t ca mc nh.
Chng hi bn: Mc nh s . u tiên, bn s ng s 7 thành hình
nh mc cn. Tip theo, bn s nh l
c chng sách ting Nht nm ngn ngang. T n bit ngay mc nh s 7 chính là
sách ting Nht.
Bn hiu ri ch? Hãy th n vào bng sau mà không nhìn li bng trên:
STT
Hình ảnh mốc
Hình ảnh tưởng tượng
Mục nhớ
0
Cái trng
1
2
3
17
4
5
6
7
8
9
10
Hãy ghi nhn kt qu vào bng cu
i vi nhng mc nh trng m vui, ni bun, s tc gin, toán hc , hãy c
gng tìm hay to bing gì Bing này có th là do bi
khác hay do t bu quan trng là hãy chn nhng bing làm bn thy thích
và d hiu, d nh. Chng hng ca nim vui là mt khuôn mi màu vàng,
bing ca s tc gin là mt khuôn m, bing ca toán hc là
mt tp hi s, hình v hình hc
Trong bài tp tip theo, bn hãy dùng bi ghi nh. C gng hoàn thành trong không
quá 2-4 phút.
Ví dụ 2: hãy ghi nhớ các chức năng của não trái và não phải:
+ Não trái: Tư duy phân tích, tư duy lô-gích, ngôn ngữ, khoa học, toán học
+ Não phải: Tư duy tổng hợp, trực giác, tính sáng tạo, nghệ thuật, âm nhạc
Sau khi ghi nhớ xong, bạn lấy một tờ giấy và ghi lần lượt từng mục nhớ ra. Kết quả làm bài
ghi nhận vào bảng cuối chương.
i h liên kt, ta có th dùng h s- hc ting Anh. Tuy nhiên, do hình nh
ghi nh khá nhiu so vi câu chuyn trong h liên kt, chúng ta
ng nên n câu ví d ting Anh có sn làm hình nh ghi nh.
Ví dụ 3: Giả sử bạn xem phim Windtalkers và lọc ra được một số từ cần học như sau:
windtalker, devise, assault, valor, bust, torture, chow down, bombard, grenade, artillery,
ambush, decapitate.
nm bu gì, chúng ta cn thc v nó. Hc t vi vi mi
t, ít nht ta nên xem qua phng Vit, phng Anh, nh
minh ha và ví d nu có. t qu tra các t trên:
18
Windtalker /ˈwɪnd,tɔːkə(r)/ c mã (a secret agent who was one of the Navajos
who devised and used a code based on their native language; the code was unbroken by
the Japanese during World War II)
Devise /dɪˈvaɪz/: sáng ch (to invent a method of doing something)
They’ve devised a scheme to allow students to study part-time.
Assault /əˈsɔːlt/t kích (an attack by the armed forces)
A NATO air assault on Pohang-dong
Valor = valour /ˈvælə(r)/m (the quality of being very brave, especially in war)
A medal for valour
Bust /bʌst/ng bán thân (a model of the head and shoulders of a person made out of
stone, wood, metal, etc.)
A bust of Shakespeare
Torture /ˈtɔː(r)tʃə(r)/: tra tn (extreme physical pain caused by someone or something,
especially as a punishment or as a way to make someone say something)
The confession was made under torture.
Chow down /,tʃaʊ’daʊn/u nghin (to eat food, especially a lot of food, quickly or in
an enthusiastic way)
They chowed down on pizza after the game.
19
Bombard /bɒmˈbɑː(r)d/ c, tn công ti tp (to attack a place by
dropping a lot of bombs on it or firing guns or throwing something at it for a long time)
The capital city surrendered after having been bombarded for a month.
Protesters bombarded the building with ink, paint and bottles.
Grenade /ɡrəˈneɪd/: ln (a small bomb that someone throws or fires from a gun)
Artillery /ɑː(r)ˈtɪləri/: pháo (large powerful guns that are used by an army and are moved
on wheels or fixed in one place)
Ambush /ˈæmbʊʃ/: phc kích (to attack someone after hiding and waiting for them)
The tourists were ambushed and robbed while riding in the desert.
Ti nhchúng ta ch s th t và to hình nh nh
cho các t Chng h
STT
Mục nhớ
Hình ảnh tưởng tượng
20
0
windtalker
Nh c mã truyn tin bng cách nói vào mt v trng vt
ln, trng tinh, gi n vi gió.
( ng windtalker là “người nói chuyện với gió”
gi nh v cách vit t ting Anhng kiu này tuy không
gic nào ca t nghe vn hp lí.)
1
devise
learn how to use a
sword = H hoch cho phép các sinh viên hc cách dùng
kim.
(ng t ví d mu chnh l gn hình nh
mc là “cây kiếm” vào. Vic nh luôn c câu ví d mu bng ting
Anh rt có ích khi hc nhng t mà mình không bit chc cách dùng
hoi mi mình.)
2
assault
Chú vt Donald ng thì bt ng b t kích: mi
chy lít mui vào mt chú.
( gi nh t ting Anh, ta tách t gc thành cm t
t: as salt i) hay a salt (1 ít mui). Cm t liên
ng này không nht thit ph pháp.)
3
valor/valour
i chân 2 ng
nh núi. Trong khi huy c trao, mi
i cùng tung hô: “A medal for Valor's valor” - 1 huy chương
dành cho lòng dũng cảm của Valor.
(Ý “trao huy chương vì dũng cảm” ng t ví d mu “A
medal for valour”; còn vic valor c chuyn thành tên riêng hay
lp âm theo kiu Valor’s valor u là gi nh v cách vit t ting
Anh)
4
bust
Trên cái bàn vuông có 1 b ng nam bán thân ng 1
chic xe buýt.
( “chiếc xe buýt” – bus gi nh t ting Anh.)
5
torture
Mt tù nhân b tra tn bng nhiu móc nh móc vào da tht. Cui cùng,
n ti vì chu không nn khi da tht b xé rách.
( ng “đành nhận tội vì bị tra tấn” xut phát t câu ví d
mu “The confession was made under torture.”. Ngoài ra, ta dùng
tore (quá kh ca tear – xé rách gi nh v torture
bn s thy là trong rt nhing hp, ch cn mt du hi
gi gi nh. Trong mt s ng hc bit, bn thm
chí có th nh t cái lu tiên nhìn thy nó.)
6
chow down
u xong, ông bng b bánh piza mt cách ngu
nghin, phi nhai (chew) liên t thng (down) bng.
( ng “Sau khi thi đấu xong, ông bụng bự ăn bánh piza
một cách ngấu nghiến” là xut phát t câu ví d mu “They chowed
down on pizza after the game”. Tng chow thành chew –
21
nhai ng chew down là nhai để thức ăn đi xuống)
7
bombard
My k h bom ném 1 thi bom dài tht dài vào mn
gn ch tôi . Sau mt ting n long tr sp xung bin
hoàn toàn. May là không có ai b
( ng bombard thành bomb-bar/thỏi bom dài thật
dài gi nh)
8
grenade
Gia tri tuy có mt hàng i tuyt to. Bt cht hàng lot qu
ln t phía nhng i tuyt n chúng hong
h
( không bing gì gi nh nên ta dùng tm cách
lp âm)
9
artillery
u b k u gn kh ng chi tit ca nó.
Khu pháo gi ngh thut trong phòng trin lãm
(art in gallery).
10
ambush
p m và Mp chia nhau núp vào bi cây trên sa mc
phc kích p ca ng. Bt cht tên m quên là tên
M i b p tr
lI AM in BUSH (Tôi trong bi cây.)
(Chc chn là bn ra ng ambush thành I AM
in BUSH, phi không? ng “phục kích và cướp của
người qua đường” là xut phát t câu ví d mu “The tourists were
ambushed and robbed while riding in the desert.”)
Hãy kim tra xem bn nh tn vào bng sau ri ghi nhn kt qu vào
bng cu
STT
Từ cần nhớ và nghĩa
Hình ảnh và cách gợi nhớ
0
1
2
3
4
22
5
6
7
8
9
10
i ln, hãy ghi nhn kt qu vào bng cu
m xong h s-c khi qua h nh tip theo, hãy ôn nhanh các hình nh
mc ca h s-hình mt ln na.
23
3.4 - Hệ số - vần
Trong h này, vt mc to thành bng cách tìm t có cùng vn (phát âm) vi âm ca các
ch s. Chúng ta có h s - vn ting Anh và ting Vit ng sau:
0.
4.
8.
Không
Cái lông
Bốn
Cái bồn tắm
Tám
Cám (gạo)
1.
5.
9.
Một
Cái cột
Năm
Cái mâm
Chín
Cái kính
2.
6.
10.
Hai
Cái chai
Sáu
Con cáo
Mười
Cười
3.
7.
Ba
Cái ca
Bảy
Cú nhảy
0.
4.
8.
O (oh)
Toe (ngón cái)
Four
Floor (sàn nhà)
Eight
Gate (cánh cổng)
24
1.
5.
9.
One
Sun (mặt trời)
Five
Hive (tổ ong)
Nine
Line (hàng)
2.
6.
10.
Two
Shoe (giày)
Six
Sticks (đũa, que)
Ten
Hen (gà mái)
3.
7.
Three
Tree (cây)
Seven
Heaven (thiên
đường)
Tt nhiên là h s - vn không ch có ting Anh và ting Vit. Nu bn bit thêm ngôn ng nào
mình lp ly h s - vn trong ngôn ng a chn hình nh mc sao cho
không b trùng vi nhng hình nh m.
m li nht, chúng ta thy rng h liên kt, h s - hình và h s - vu giúp ta
nh c khong 11 mc. Nu phi hp ht li, chng phi là ta có th nh c ít nht là 40
mng cách nào? Thn! Chúng ta ch cnh khong mc
nh cho tng h c. Chng h
Mc 00-10: h s - hình
Mc 11-20: h s - vn ting Anh
Mc 21-30: h s - vn ting Vit
Mc 31 tr h liên kt (c khong 10 mc a bn) thành 1
chuyn: 31-40, 41-)
Ví d sau s giúp bn th kiu phi hp này vi 41 mc nh.
Ví dụ 1: Các mục nhớ được cho trong bảng sau. Việc của bạn là điền vào những ô còn trống.
STT
Hình ảnh mốc
Mục nhớ
Hình ảnh tưởng tượng
0
Qu trng
i leo núi
1
Cây kim
-ta
25
2
n thoi ng
3
Mt kính
4
Cc gôm
5
Cây kim
6
Infuse / truyn vào
7
Cái Webcam
8
Hp khoai tây
9
ng
10
lau bng
11
Mt tri
Bng tt nghip
12
Chic giày
Ng không ngáy
13
Cái cây
i b tù
chung thân
14
Si dây dài
15
hàng ngày
16
n tho bàn
17
ng theo cm
xúc
18
Móng tay
19
Bng tt nghip
20
Wampum / chui
v sò
21
Cái ct
c
22
Cái chai
Cái chiu mát
23
Mutation / S t
bin
24
Cái t ong