Nghiên cứu thiết kế chuyển đổi xe tải huyndai HD72 thành xe phục vụ cứu hộ giao thông

Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
MỤC LỤC
Nội dung Trang
LỜI NÓI ĐẦU 3
5
PHẦN I:TỔNG QUAN VỀ XE CỨU HỘ GIAO THÔNG 5
1.1. GIAO THÔNG VÀ CỨU HỘ GIAO THÔNG 5
1.2. TÌNH HÌNH GIAO THÔNG Ở VIỆT NAM VÀ SỰ CẦN THIẾT CỦA XE
CỨU HỘ GIAO THÔNG 6
1.3. ĐẶC ĐIỂM VÀ PHÂN LOẠI XE CỨU HỘ GIAO THÔNG 7
1.3.1. Phân loại 7
1.3.2.Cấu tạo chung 8
1.4.MỘT SỐ LOẠI XE CỨU HỘ THƯỜNG GẶP Ở VIỆT NAM 10
1.4.1.Loại kéo xe 10
1.4.2.Loại Chở xe 11
PHẦN II: TỔNG QUAN VỀ XE CƠ SỞ 13
2.1. PHÂN TÍCH, LỰA CHỌN XE CƠ SỞ 13
2.2.KHÁI QUÁT CÁC HỆ THỐNG TRÊN XE HD72 15
2.2.1.Động cơ 15
2.2.2.Hệ thống bôi trơn 16
2.2.3.Hệ thống làm mát 17
2.2.4.Hệ thống nhiên liệu 17
2.2.5.Hệ thống truyền lực 17
2.2.6. Xăm lốp và bánh xe 18
2.2.7. Hệ thống treo 19
2.2.8. Hệ thống phanh 19
2.2.9. Hệ thống lái 19
3.1. PHÂN TÍCH, LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN 20
3.1.1. Phương án 1 20
3.1.2. Phương án 2 21

3.1.3. Phương án 3 22
3.1.4. Phương án 4 23
3.1.5. Lựa chọn phương án tính toán 24
3.2. TÍNH TOÁN ĐỘNG HỌC,ĐỘNG LỰC HỌC CỦA CƠ CẤU CÔNG TÁC
24
3.2.1. Tính toán các phản lực và lực cần thiết để kéo xe bị nạn khi đầu xe được
nâng lên một đoạn là hx 26
3.2.2. Tính ổn định của xe kéo 29
3.2.3.Tính ổn định dọc động của xe trở 34
3.3. TÍNH TOÁN KẾT CẤU THÉP 35
3.3.1.Tính toán khung sàn xe cứu hộ 35
3.3.2.Tính toán khung càng kéo 36
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 1
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
3.4. TÍNH TOÁN HỆ THỐNG TRUYỀN ĐỘNG CƠ CẤU CÔNG TÁC 37
3.4.1. Tính xi lanh nâng hạ sàn trở 38
3.4.2.Tính xy lanh hạ càng kéo 39
3.4.3.Chọn bơm thủy lực 40
3.4.4. Tính toán cụm tời kéo 41
KẾT LUẬN ………………………………………………………………………………67
TÀI LIỆU THAM KHẢO………………………………………………………………68
PHỤ LỤC ………………………………………………………………………………69
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 2
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
LỜI NÓI ĐẦU
Ngay từ khi mới ra đời đến nay, ngành công nghiệp ô tô ở nước ta đã không ngừng

có những bước phát triển. Các liên doanh ô tô liên tục đưa vào thị trường các kiểu
xe, các dịch vụ mới nhằm tăng số lượng xe bán ra.
Số lượng xe ô tô lắp rắp trong nước và nhập khẩu không ngừng tăng lên, cùng với
lượng xe đang lưa hành đã làm mật độ lưu thông xe ở một số thành phố lớn trở nên
quá tải.
Mặc dù sự phát triển của các phương tiện giao thông nói chung và ô tô nói riêng là
rất nhanh nhưng chất lượng đường giao thông thì không phát triển kịp, ngược lại có
nhiều con đường đang xuống cấp không kịp thời tu bổ. Bên cạnh đó ý thức lái xe và
chấp hành luật giao thông của người điều khiển phương tiện chưa cao, do đó không
tránh khỏi những hư hỏng và rủi ro có thể bất ngờ xảy ra làm ách tắc giao thông gây
ảnh hưởng đến lưu thông trên đường. Do số lượng xe gặp nạn trên đường nhiều nên
xe cứu hộ của cảnh sát giao thông, các gara tư nhân chưa đủ để ngay lập tức có thể
đưa xe gặp nạn về gara, xưởng sửa chữa, giải phóng đường giao thông.
Vì vậy để nhanh chóng đưa xe hư hỏng về xưởng, tạo lưu thông trên đường cho
các phương tiện khác, bên cạnh việc nhập khẩu những xe cứu hộ chuyên dùng, cần
phải nghiên cứu chế tạo ra những phương tiện cứu hộ chuyên dùng để đưa xe hư
hỏng về nơi sửa chữa với chất lượng tốt mà giá thành lại rẻ hơn so với xe cứu hộ
nhập khẩu của nước ngoài.
Căn cứ vào yêu cầu thực tế đó và dựa trên những kiến thức cơ bản đã được học
của sinh viên chuyên ngành ô tô, em được nhận đề tài tốt nghiệp “ Nghiên cứu thiết
kế chuyển đổi xe tải HuynDai HD72 thành xe phục vụ cứu hộ giao thông ”. Nội
dung trình bày thuyết minh của đồ án bao gồm các phần chính sau:
- Phần I: Tổng quan về xe cứu hộ giao thông
- Phần II: Tổng quan về xe cơ sở
- Phần III: Tính toán chuyển đổi xe HuynDai –HD72 3,5T thành xe cứu hộ giao
thông.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 3
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực

Đây là một đề tài mới, vừa được đưa vào nghiên cứu trong vài năm gần đây nên tài
liệu tham khảo còn hạn chế, bên cạnh đó với thời gian và trình độ có hạn nên đồ án
của em không thể tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong được sự góp ý của các
thầy giáo trong Bộ môn và các bạn.
Em xin chân thành cảm ơn các thầy giáo trong Bộ môn cùng các bạn đã giúp đỡ
em hoàn thành đồ án này, đặc biệt em xin gửi lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo
Luyện Văn Hiếu - người đã trực tiếp hướng dẫn em hoàn thành đồ án này.
Sinh viên
Vũ Hải Đăng
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 4
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực

PHẦN I:TỔNG QUAN VỀ XE CỨU HỘ GIAO THÔNG
1.1. GIAO THÔNG VÀ CỨU HỘ GIAO THÔNG
Giao thông vận tải là một ngành kinh tế quan trọng trong nền kinh tế quốc
dân. Có thể coi rằng mạng lưới giao thông vận tải là mạch máu của một quốc gia,
một quốc gia muốn phát triển nhất thiết phải phát triển mạng lưới giao thông vận
tải.
Giao thông vận tải là một ngành được hình thành từ hai ngành là giao thông
và vận tải. Giao thông là nói đến việc lưu thông của các phương tiện khác nhau, còn
vận tải là nói đến việc vận chuyển hành khách, hàng hoá trên các phương tiện giao
thông.
Trong hệ thống giao thông vận tải của chúng ta ngành giao thông đường bộ
đóng vai trò chủ đạo và phần lớn số hành khách và lượng hàng hoá được vận
chuyển trong nội địa bằng ôtô. Ôtô là phương tiện vận tải hành khách và hàng hoá
cơ bản của giao thông đường bộ.
Để đảm bảo hệ thống giao thông vận tải thông suốt, không bị ách tắc vì
những tai nạn, hư hỏng của các phương tiện giao thông thì cần có một lực lượng

cứu hộ giao thông, lực lượng này có chức năng mang các xe bị hỏng hóc về các
xưởng sửa chữa, giải phóng đường cho các phương tiện khác. Phương tiện bị hỏng
cũng nhanh chóng được đem sửa chữa và đưa vào hoạt động trở lại.
Song song với việc phát triển mạng lưới các phương tiện giao thông vận tải
thì việc phát triển đội xe cứu hộ cũng rất quan trọng, lực lượng xe cứu hộ phải được
trang bị đầy đủ để có thể đáp ứng được ngay lập tức các yêu cầu cưú hộ.
Mạng lưới giao thông đường bộ của nước ta rất phức tạp, chất lượng đường
xá chưa hoàn hảo, ý thức chấp hành luật giao thông của người dân chưa cao, trong
khi đó các phương tiện giao thông ở nước ta đang tăng lên nhanh chóng. Ngoài
những loại xe mới và hiện đại vẫn còn những xe cũ lạc hậu, tình trạng kĩ thuật thấp
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 5
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
không đảm bảo an toàn khi tham gia lưu thông. Điều này gây nhiều vấn đề bức bối
như tai nạn giao thông, ách tắc giao thông…Khi phương tiện giao thông gặp rủi ro
hoặc hư hỏng dọc đường sẽ gây cản trở giao thông cho các phương tiện khác làm
ách tắc giao thông. Khi giao thông bị tắc thì không chỉ hàng hoá vận chuyển bị tắc
mà còn làm lãng phí thời gian lao động, chậm trễ công việc của nhiều người tham
gia giao thông. Vì vậy, việc ách tắc giao thông làm ảnh hưởng đến nhiều ngành
cùng lúc, gây hại lớn cho nền kinh tế quốc dân. Xe gặp tai nạn thì hàng hoá trên xe
không được luân chuyển gây ảnh hưởng tới kinh doanh của doanh nghiệp, ảnh
hưởng tới nền kinh tế quốc dân.
Vấn đề trước mắt là phải làm sao nhanh chóng giải toả những điểm ách tắc
giao thông, làm cho giao thông luôn thông suốt bằng biện pháp đưa những xe gặp
nạn về cơ sở sửa chữa kịp thời. Nhiệm vụ này khẳng định cần phải có phương tiện
cứu hộ giao thông là rất cấp thiết. Qua những phân tích trên ta thấy cần phải thiết kế
chế tạo ra những chiếc xe ôtô cứu hộ giao thông đối với tình hình hiện nay là không
thể thiếu.
1.2. TÌNH HÌNH GIAO THÔNG Ở VIỆT NAM VÀ SỰ CẦN THIẾT CỦA XE

CỨU HỘ GIAO THÔNG
Hiện nay, nền kinh tế nước ta đang có những bước tiến mạnh mẽ, tốc độ tăng
trưởng kinh tế là khá cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Cùng với
sự phát triển kinh tế, ngành giao thông vận tải cũng phát triển mạnh mẽ, nhu cầu đi
lại, vận chuyển hàng hoá của con người ngày càng cao. Bên cạnh đó, chính sách của
Nhà nước về công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước đã thúc đẩy sự phát triển của
nền công nghiệp ôtô ở Việt Nam.
Nắm bắt thời cơ đó, các công ty nước ngoài về sản xuất ôtô ồ ạt đầu tư vào
Việt Nam, dẫn đến số lượng ôtô lưu hành trong nước tăng nhanh trong những năm
gần đây.
Ngoài những chiếc xe mới được sản xuất, lắp ráp trong nước hoặc nhập mới
từ nước ngoài vào Việt Nam, trong nước vẫn lưu hành nhiều xe cũ của Liên Xô (cũ)
và các xe bãi được nhập tuỳ tiện. Các xe này thường đã cũ, hết hạn sử dụng, mỗi
khi hư hỏng rất khó có phụ tùng thay thế do đó mỗi khi hư hỏng các xe chỉ được
sửa chữa, khôi phục chứ không thay thế được phụ tùng.
Bên cạnh đó là tinh thần tự giác chấp hành luật lệ giao thông của người dân
chưa cao và mạng lưới giao thông đường bộ của nước ta cũng chưa phải là tốt,
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 6
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
không có sự đồng bộ, rất nhiều con đường quốc lộ đã đưa vào sử dụng lâu hiện
đang xuống cấp chỉ được sửa chữa chắp vá. Mạng lưới giao thông trong đô thị thì
không có quy hoạch hợp lý, mật độ xe cộ lưu thông lớn.
Mặc dù Chính phủ đã và đang có nhiều biện pháp nhằm giảm tỷ lệ tai nạn
giao thông và thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp ôtô như cải tạo, xây
dựng, nâng cấp hệ thống đường xá, giáo dục cho người dân hiểu biết về luật giao
thông nhưng vấn đề này không thể giải quyết một sớm một chiều mà tai nạn đáng
tiếc vẫn xảy ra với chiều hướng ra tăng, khi mà số lượng phương tiện giao thông
ngày càng tăng nhiều.

Trong nền kinh tế thị trường, một công ty muốn phát triển mạnh phải đảm
bảo mối quan hệ và giao lưu hàng hoá với nhiều công ty khác đồng thời phải có độ
tin cậy, uy tín lớn đối với khách hàng. Uy tín của công ty thể hiện một phần ở việc
trao đổi hàng hoá, phân phát sản phẩm kịp thời, đúng thời điểm với đối tác. Trong
nhiều trường hợp, chỉ cần chậm trễ một khoảng thời gian nào đó cũng dễ phá vỡ
hợp đồng, uy tín giảm sút ảnh hưởng rất lớn đến công ty, thậm trí lỗ nặng. Vì vậy,
thông thường ở nước ta cũng như ở các nước khác, các doanh nghiệp hay công ty
lớn đều có đội xe chuyên chở riêng, sẵn sàng phục vụ vì lợi ích của công ty.Trong
quá trình hoạt động, có hỏng hóc biến cố kĩ thuật có thể xảy ra bất cứ lúc nào cho
nên ngoài việc đầu tư vào đội xe, các công ty còn phải đầu tư vào các công việc bảo
dưỡng, sửa chữa thay thế các phụ tùng và phải có mối quan hệ chặt chẽ với các trạm
bảo dưỡng, sửa chữa theo định kì và còn phải có những chiếc xe cứu hộ luôn luôn
sẵn sàng, kịp thời đưa những xe hư hỏng dọc đường về sửa chữa khi có bất trắc xảy
ra.
Việc có những chiếc xe cứu hộ giao thông có thể làm giảm khả năng chậm
trễ trong việc giao hàng và phân phối sản phẩm của công ty, tránh được thiệt hại về
vật chất đôi khi là rất lớn, quan trọng nhất là cứu vãn được uy tín của công ty đối
với khách hàng. Chính vì vậy, việc có những chiếc xe cứu hộ để đưa những xe hư
hỏng dọc đường về sửa chữa là cần thiết và không thể thiếu.
1.3. ĐẶC ĐIỂM VÀ PHÂN LOẠI XE CỨU HỘ GIAO THÔNG
1.3.1. Phân loại
− Xe cứu hộ được chia làm 3 loại chính:
+ Loại có nhiệm vụ cứu hộ
+Loại xe có nhiệm vụ kéo xe
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 7
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
+Loại co nhiệm vụ chở xe
− Xe cứu hộ chia thành các hạng sau:

+Hạng nhẹ :Phục vụ các xe dưới 3 tấn
+Hạng trung:Phục vụ các xe từ 3 tấn đến 8 tấn
+Hạng nặng:Phục vụ các xe trên 8 tấn
1.3.2.Cấu tạo chung.
Cứu hộ là việc phải huy động thêm các nguồn lực khác từ các thiết bị chuyên
dùng đặt trên xe cứu hộ như cần cẩu ,tời ,kích khí nén hoặc phối hợp với một xe
cứu hộ khác,,một thiết bị khác.Điều này thường xảy ra với các ô tô bị lật đổ, bị rơi
xuống địa hình sông hồ, bị lao xuống vực…vv
1- Xe cơ sở( Xe cứu hộ được chế tạo trên cơ sở một chiếc xe tải)
2- Các thiết bị chuyên dùng, trên xe được lắp các thiết bị:
+ cần cẩu: Là loại cần cẩu có khả năng vượt tải lớn, cấu tạo gọn, đơn giản và
có thể làm việc theo nhiều tư thế khó khăn mà cần cẩu hàng thông thường không
thực hiện được.
+ Cần kéo xe: Là một thiết bị như một chiếc cần cẩu nhỏ được lắp phía sau,
dưới gầm xe cứu hộ, nó có thể kẹp chặt hai lốp trước của chiếc xe hỏng, nâng lửa
trước hoặc sau chiếc xe đó lên khỏi mặt đường để kéo xe di chuyển bằng các bánh
xe còn lại.
+ Tời thủy lực: Là một thiết bị cuộn dây cáp thép có khả năng kéo được
những vật nặng, những chiếc ô tô hỏng từ dưới vực lên đường.
+ Sàn chở xe: Là một mặt sàn bằng kim loại đặt trên lưng xe cứu hộ có khả
năng trượt xuống đường để dễ dàng đưa các ô tô hỏng lên, sau khi cố định chiếc xe
hỏng vào sàn bằng các dây tăng chuyên dùng, sàn sẽ mang chiếc xe hỏng lên lưng
xe cứu hộ để chở đi.
+ Dây tăng là một thiết bị bằng tay có một đoạn dây bạt hoặc xích, một đầu
là chiếc khóa có cấu tạo đặc biệt giúp nhân viên cứu hộ có thể trói chặt các lốp của
chiếc xe hỏng vào sàn xe cứu hộ hoặc vào cần xe cứu hộ.
+ Kìm cứu hộ: Là một dụng cụ cầm tay có khả năng nhanh chóng cắt được
cá lớp khung vỏ ô tô để cứu người bị mắc kẹt
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 8

Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
Hình 1.1 Xe cứu hộ loại chở xe
Hình 1.2 Loại kéo xe
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 9
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
1.4.MỘT SỐ LOẠI XE CỨU HỘ THƯỜNG GẶP Ở VIỆT NAM
1.4.1.Loại kéo xe
1
4
5
2
3
6
7
8
9
10
11
12
1-xe cứu hộ; 2-cụm tang tời; 3-dầm đỡ; 4-xy lanh nâng hạ cần ;5-càng nâng; 6-
thân cầu;7-hộp cuốn cáp;8-xy lanh thủy lực; 9-khúc cẩu; 10-móc treo; 11-bu lông
quay; 12-xy lanh nâng càng kéo.
Hệ thống điều khiển thủy lực và nguyên lý hoạt động của xe
Khi gặp xe bị nạn người điều khiển xe cứu hộ giao thông điểu khiển đóng
van phân phối số 4 và 5 để đẩy trụ đỡ ra xa và hạ hai trụ đỡ xuống,giữ vững chắc
cho xe cứu hộ được ổn định.Sau đó đóng van phân phối số 6 nâng cần kéo xe lên
,đóng van số 7 hiệu chỉnh càng nâng lên cao,đóng van số 8 điều khiển cho càng kéo

đi vào gầm xe đỡ lấy khung xe.sau đó dùng tời móc vào xe.cố dịnh bánh trước của
xe rùi kéo về nơi sửa chữa.
Trên xe còn có cẩu kéo để nâng xe thoát ra khỏi nơi bị nạn sử dụng một xy
lanh thủy lực một động cơ thủy lực để xoay cẩu kéo này.Đi cùng với nó là tời kéo
và móc treo.Giúp thuận lợi cho việc cứu hộ.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 10
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
3
2
1
4 5
7
1513
121110
6
14
9
8
16 17
18
1-máy lai; 2-bơm thủy lực; 3-động cơ thủy lực;4,5-van phân phối điều khiển trụ đỡ;
6-van phân phối điểu khiển xy lanh nâng hạ cần; 7-van phân phối điểu khiển xy
lanh đẩy càng kéo 5; 8-van điều khiển xy lanh nâng càng kéo 12;9-van điều khiển
xy lanh đẩy càng kéo 5; 10,11,12,13-các xy lanh điểu khiển trụ đỡ; 14-xy lanh nâng
hạ cần;15-xy lanh đẩy càng kéo; 16-xy lanh nâng càng kéo; 17-xy lanh đẩy càng
xe.
1.4.2.Loại Chở xe
1

3
4
5
6
7
2
1-xe cứu hộ; -2-xe bị nạn ; 3-cụm tang tời ; 4-xy lanh đẩy sàn trượt ;5-xy lanh nâng
sàn trở; 6-xy lanh hạ càng kéo; 7-xy lanh đẩy càng kéo.
Sơ đồ hệ thống điều khiển thủy lực và nguyên lý làm việc của xe
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 11
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
2
1
4 5
7
1311
1098
6
12
3
1-máy lai; 2-bơm thủy lực ;3-động cơ thủy lực ; 4,8,9- van phân phối và 2 xy lanh
nầng sàn trở; 5,10,11-van phân phối và 2 xy lanh hạ càng kéo; 6,12-van phân phối
và xy lanh đẩy sàn trượt; 7,13- van phân phối và xy lanh đẩy càng kéo; 14-van
phân điều khiển tời kéo.
Nguyên lý làm việc:
Thực hiện quá trình kéo xe:người điều khiển xe cứu hộ đóng van số 14 dùng
tời kéo móc vào xe bị nạn.Đóng các vân phân phối số 6 và 7 hiệu chỉnh sao cho
càng nâng nâng đẩu xe bị nạn nên.cố định xe cho ổn định.Sau đó kéo xe về nơi sửa

chữa.
Thực hiện quá trình trở xe:người điều khiển xe cứu hộ nâng sàn trượt lên sau
đó hạ sàn trượt cho trạm mặt đất.Dùng tời kéo,kéo xe cứu hộ lên sàn trở.rùi cố định
các bánh xe lại,kéo sàn lên rùi hạ sàn xuống,trở xe về nơi sửa chữa.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 12
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
PHẦN II: TỔNG QUAN VỀ XE CƠ SỞ
2.1. PHÂN TÍCH, LỰA CHỌN XE CƠ SỞ
Việc trước tiên của thiết kế xe cứu hộ giao thông là lựa chọn một chiếc xe cơ
sở sau đó thiết kế các bộ phận công tác cứu hộ lắp trên xe cơ sở đó. Việc lựa chọn
xe cơ sở phải đáp ứng các điều kiện kĩ thuật, chất lượng công tác cứu hộ và điều
kiện kinh tế.
Điều kiện đầu tiên để xét chọn xe cơ sở là các thông số và tiêu chuẩn kĩ
thuật, yêu cầu sau đó phải kể đến giá thành của xe.
Xe cứu hộ phải đảm bảo đủ khả năng tải để có thể đưa được các xe cần cứu
hộ về xưởng sửa chữa, xe phải gọn để không làm cản trở giao thông và dễ dàng di
chuyển trên những đoạn đường khó đi.
Về mặt kinh tế, trong các loại xe có đủ điều kiện kĩ thuật, chọn loại xe cơ sở
có giá thành thấp, phù hợp với điều kiện kinh tế của Việt Nam. Giá thành của xe cơ
sở giảm sẽ dẫn đến giá thành của xe cứu hộ giảm, đây là một trong những yếu tố
cạnh tranh hàng đầu để xe cứu hộ thiết kế trên xe cơ sở có thể đứng vững trên thị
trường bên cạnh những xe chuyên dùng của Đức, Nhật…
Do yêu cầu của đề tài là chuyển đổi xe tải HUYNDAI HD72 thành xe cứu hộ
giao thông.Dưới đây là tổng quan về xe.
Bảng 2.1. Các thông số kĩ thuật của xe HYUNDAI HD 72
TT Tên gọi Kí hiệu Giá trị
1 Chiều dài toàn bộ L 6670 mm
2 Chiều rộng toàn bộ R 2170 mm

3 Chiều dài cơ sở L
0
3800 mm
4 Chiều cao toàn bộ H 2355 mm
5 Chiều rộng cơ sở R
0
1650 mm
6 Trọng lượng toàn tải G 6900 kG
7 Trọng lượng bản thân G
0
2375 kG
8 Vệt bánh xe trước 1800 mm
9 Vệt bánh xe sau 1860 mm
10 Khoảng sáng gầm xe 235 mm
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 13
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
2
5
°
1104 3800
6670
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 14
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
2170
1619
700

12 Đèn chiếu hậu 4
11 Gương chiếu hậu 2
10 Cầu chủ động 1 40
9 Khung xe 1 800 C45
8 Nhíp sau 2
7 Lốp dự phòng 1 70
6 Trục các đăng 1 60
5 Bình ắc quy 1 27
4 Bình nhiên liệu 1 180
3 Hộp số+ly hợp 1 100
2 Cabin 1 580
1 Ba đờ sốc 1 40
TT Tên chi tiết kí hiệu Số lượng Khối lượng Vật liệu
2.2.KHÁI QUÁT CÁC HỆ THỐNG TRÊN XE HD72
2.2.1.Động cơ.
Động cơ ô tô HUYNDAI-HD72 có những đặc điểm kết cấu và những thông
số kỹ thuật như sau:
− Ký hiệu động cơ:D4DB Turbo-charged intercooled.
− Công suất tối đa:88KW/3200 vòng/phút.
− Momen tối đa:30/2000.
− Xy lanh bố trí thẳng hàng.
− Động cơ diesel 4 kỳ ,dùng xu páp treo bố trí thẳng hàng.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 15
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
− Số lượng xy lanh:4.
Thứ tự làm việc của xy lanh:1-3-4-2.
Thân xi lanh làm bằng gang,có các ống lót ướt để tháo ra,ngoài ống lót còn
có các áo nước để làm mát.

Nắp xi lanh bố trí hình chữ nhật theo thân động cơ,làm bằng hợp kim nhôm.
Piston:trên đỉnh piston có khoét lõm để tạo buồng cháy dạng xoáy lốc
Chốt piston được chế tạo bằng thép.
Trục khuỷu được chế tạo bằng thép,có 5 gối đỡ cổ trục.Trên trục khuỷu có
bố trí các đối trọng.Trong trục khuỷu có chứa các đường dầu bôi trơn để dẫn dầu đi
bôi trơn các khuỷu và cổ trục khuỷu .
Thanh truyền:làm bằng thép,tiết diện ngang có dạng chữ I.Trong thân thanh
truyền có đường dầu để dẫn dầu từ cổ khuỷu đi lên bôi trơn chốt khuỷu.Đầu nhỏ
thành truyền có bạc lót bằng đồng thanh.
Bánh đà có dạng hình chậu,vật liệu chế tạo bằng gang.Trên bánh đà có vành
răng bằng thép để truyền động từ bộ khởi động sang động cơ để khởi động động cơ.
2.2.2.Hệ thống bôi trơn
Dùng phương pháp bôi trơn cưỡng bức nhờ bơm dầu tạo ra áp lực để đưa
dầu đi bôi trơn và làm mát các bề mặt ma sát.
Bơm dầu:dùng bơm bánh răng,được dẫn động từ trục cam của động cơ.
Bầu lọc:dùng bầu lọc ly tâm hoàn toàn,bầu lọc được lắp nối tiếp với mạch
dầu từ bơm dầu lên.Do đó toàn bộ dầu nhờn do bơm dầu cung cấp đều đi qua bầu
lọc.
Một phần dầu nhờn phun qua lỗ phun làm quay roto của bầu lọc rồi về lại
cacte còn phần lớn dầu nhờn được làm sạch rồi đi theo đường dầu chính để đi bôi
trơn và làm mát các bề mặt ma sát.
Bộ tản nhiệt :đê làm mát dầu nhờn sau khi dầu nhờn đi bôi trơn và làm mát
các bề mặt ma sát.Bộ tản nhiệt dạng ống,làm mát bằng không khí được lắp trước bộ
tản nhiệt dùng nước.Dầu sau khi được làm mát được trở lại cacte động cơ.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 16
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
2.2.3.Hệ thống làm mát.
Trong oto HUYNDAI-HD72 người ta sử dụng phương pháp làm mát tuần

hoàn cưỡng bức một vòng kín.Nước từ két nước được bơm nước hút vào động cơ
để làm mát.
Bơm kiểu li tâm truyền động từ trục khuỷu qua dây đai hình thang.
Quạt gió có 8 cánh uốn cong được đặt sau két nước làm mát để hút gió ,làm
tăng lưu lượng gió qua kết làm mát nước.
Két làm mát nước được đặt trước đầu oto để tận dụng lượng gió qua két để
làm mát nước.
Dung tích nước làm mát trong động cơ là
2.2.4.Hệ thống nhiên liệu.
Hệ thống cung cấp nhiên liệu thuộc loại cưỡng bức nhờ bơm nhiên liệu để
chuyển nhiên liệu từ thùng chứa đến bơm cao áp.
Thùng nhiên liệu có dung tích 100 lít
Bơm cao áp có 4 tổ bơm đặt thẳng hàng và được dẫn động từ trục cam của
động cơ.Trên bơm cao áp có đặt bộ điều tốc để hạn chế tốc độ khi động cơ vượt
tốc.Có 4 vòi phun đặt trên nắp máy của động cơ.
2.2.5.Hệ thống truyền lực
2.2.5.1.Ly hợp
Ly hợp loại một đĩa ma sát khô,có bộ triệt tiêu dao động xoắn kiểu đàn hồi
bằng 4 lò xo trụ bố trí xung quanh đĩa.
Đĩa ma sát có đường kính trong là 150mm và đường kính ngoài 300mm
Đĩa ép làm bằng gang,có 12 lò xo trụ bố trí xung quanh đĩa ép đĩa tỳ sát vào
đĩa ma sát.
Có 1 càng mở ly hợp.
Dẫn động thủy lực được trợ lực bằng chân không.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 17
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
2.2.5.2.Hộp số
Trên xe HUYNDAI-HD72 người ta lắp hộp số M035S5 có 5 cấp số,5 số tiến

và một số lùi,gồm hai bộ đồng tốc.sử dụng các bộ đồng tốc trong hộp số làm cho
việc chuyển số được dễ dàng hơn và êm dịu.Đồng tốc làm việc theo nguyên lý ma
sát.
2.2.5.3.Các đăng
Các đăng được nối giữa hộp số và hai cầu chủ động sau.Trên các đăng có 1
khớp nối chữ thập và một khớp nối then hoa.
Trong khớp nối chữ thập có lắp ổ bi kim.Khớp nối then hoa dùng để thay đổi
chiều dài trục các đăng khi dầm cầu sau dao động tương đối so với khung xe.
2.2.5.4.Vi sai-bán trục
Vi sai của xe oto HUYNDAI-HD72 là vi sai có dạng bánh răng côn với 4
bánh răng hành tinh.Số răng của bánh răng vi sai là 10.
2.2.5.5.Cầu xe
Gồm cầu xe trước và sau:
Cầu trước là cầu bị động,làm bằng thép,được dập theo tiết diện chữ I,ở các
đầu mút của dầm có các lỗ để ghép dầm với cam quay bằng chốt chuyển
hướng.Dầm cầu trước được nối với khung xe qua các lá nhíp của hệ thống treo ở
phía trước.
Cầu sau là cầu chủ động.Truyền lực chính là truyền lực đơn với cặp bánh
răng côn.Tỉ số truyền cầu sau là 6.666.
2.2.6. Xăm lốp và bánh xe
Lốp bánh xe HUYNDAI-HD72 có hai loại như sau:
Lốp trước:7.50R16-10PR
Lốp sau: 7.50R16-10PRx2
Trên xe có 7 bánh xe ,2 bánh xe ở cầu trước và 4 bánh xe ở cầu sau và 1
bánh xe dự trữ gắn dưới khung xe.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 18
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
Áp suất cho phép trong lốp khi chạy trên đường cứng:

Bánh trước:5kg/cm
2
Bánh sau:5kg/cm
2
Bánh dự trữ có áp suất :5kg/cm
2
2.2.7. Hệ thống treo
Hệ thống treo trước:là hệ thống treo phụ thuộc ,phần tử đàn hồi loại nhíp ,bộ
giảm chấn dùng bằng thủy lực kiểu ống lồng tác dụng thuận nghịch.
Có 4 lá nhíp ,có biên dạng hình chữ nhật.Nhíp được bắt chặt vào gầm cầu
bằng 2 bu lông hình chữ U.Trong phần trước của nhíp có các tai nhíp tháo
được,trong lỗ của tai nhíp có ép các ống lót.Mút sau của nhíp được bắt di động trên
khung xe bằng liên kết bản lề.
Hệ thống treo sau:là hệ thống treo phụ thuộc
2.2.8. Hệ thống phanh
Cơ cấu phanh bánh xe kiểu tang trống,có hai má phanh với đầu cố định cùng
phía.Dẫn động hệ thống phanh bằng thủy lực,có hai đường phanh riêng biệt cho cơ
cấu phanh.Khi đỗ oto được phanh nhờ cơ cấu phanh bánh sau dưới tác dụng của lực
lò xo trong các bầu phanh.
Cơ cấu phanh tay là cơ cấu cơ khí khóa trục dẫn động chính.
2.2.9. Hệ thống lái
Cơ cấu lái trên oto HUYNDAI-HD72 là loại liên hợp:Trục vít-ecu bi-thanh
răng-cung răng,có bộ trợ lực lái bằng thủy lực.Dẫn động hệ thống lái thông qua trục
lái ,khớp các đăng và các khâu khớp trong hình thang lái ,cơ cấu lái được bố trí
chung thành một cụm,cơ cấu lái được bắt chặt vào khung xe và nối với trục lái bằng
khớp các đăng.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 19
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực

PHẦN III:TÍNH TOÁN CHUYỂN ĐỔI XE HUYNDAI-HD72 3,5T THÀNH
XE CỨU HỘ GIAO THÔNG.
3.1. PHÂN TÍCH, LỰA CHỌN PHƯƠNG ÁN
Việc phân tích, lựa chọn phương án sẽ đưa ra các phương án có thể sử dụng
để cứu hộ giao thông, các phương án này đều có những ưu, nhược điểm riêng. Tuy
nhiên căn cứ vào yêu cầu cứu hộ giao thông trên đường bằng, trong thành phố, căn
cứ vào ưu, nhược điểm của các phương án mà ta có thể chọn được một phương án
thích hợp.
3.1.1. Phương án 1
a. Sơ đồ chung:
1
2 3 4
Hình 3.1.Sơ đồ bố trí phương án 1
1-Xe cứu hộ; 2-Móc cáp; 3-Thanh kéo; 4-Xe bị nạn
b. Nguyên lý làm việc:
Sử dụng xe có tải trọng đủ yêu cầu, dùng thanh kéo được chế tạo sẵn móc
vào đầu xe bị nạn để kéo xe hỏng về cơ sở sửa chữa.
Phương án này có những ưu nhược điểm sau:
− Ưu điểm:
*Hệ thống cứu hộ gọn nhẹ.
*Thời gian giải toả giao thông ngắn.
*Công việc của người cứu hộ rất đơn giản.
− Nhược điểm:
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 20
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
*Hệ thống phanh và lái của xe bị nạn phải hoạt động bình thường thì xe cứu
hộ mới kéo được.
*Xe bị nạn phải có người điều khiển thì xe mới đi đúng hướng.

Đây là phương án cổ điển và phạm vi sử dụng của phương án này rất hẹp.
3.1.2. Phương án 2
a. Sơ đồ chung:
1 2 3 4
5 6
7
Hình 3.2.Sơ đồ bố trí phương án 2
1-Xe cứu hộ; 2-Cụm tang tời; 3-Dầm đỡ; 4-Cáp kéo;
5-Hệ thống đòn kéo; 6-Xe bị nạn; 7-Xe lăn
b. Nguyên lý làm việc:
Dùng tang tời nâng đầu xe lên khỏi mặt đường và kéo xe bị nạn đặt lên một
chiếc xe lăn. Xe này được kéo bởi xe cứu hộ thông qua hệ thống đòn và chốt kéo.
Phương án này có những ưu nhược điểm sau:
− Ưu điểm:
*Kết cấu đơn giản.
*Thời gian giải toả giao thông nhanh chóng.
*Xe bị nạn có thể mất hệ thống lái, phanh.
− Nhược điểm:
*Tính năng thông qua không cao, cồng kềnh.
*Đầu xe được treo bằng cáp nên khi di chuyển sẽ bị dao động, tính ổn định
của xe thấp, độ an toàn không cao.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 21
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
Do đó phạm vi hoạt động nhỏ, ít sử dụng.
3.1.3. Phương án 3
a. Sơ đồ chung:
1
3

4
5
6
7
2
Hình 3.3.Sơ đồ bố trí phương án 3
1-Xe cứu hộ; 2-Xe bị nạni; 3-cụm tang tời; 4-Xy lanh đẩy sàn trượt; 5-Xy lanh
nâng sàn; 6-Xy lanh hạ càng kéo xe; 7-Xy lanh đẩy càng kéo xe.
b. Nguyên lý làm việc:
Khi xe gặp nạn, xe cứu hộ đến và người làm công tác cứu hộ nâng sàn cứu
hộ lên nhờ xy lanh số 5 và hậ sàn cứu hộ trạm đất nhờ xy lanh số 4,sau đó dùng cáp
mắc vào xe bị nạn kéo xe bị nạn lên sàn trở cố dịnh bằng các chốt hãm bánh xe và
kéo sàn trượt lên,hạ sàn cứu hộ xuống.Trở xe về sửa chữa.
Loại này có thể kéo xe nhờ càng kéo đặt ở sau xe.
Phương án này có ưu nhược điểm:
− Ưu điểm:
*Kết cấu đơn giản.
*Giải toả ách tắc giao thông nhanh chóng.
*Xe bị nạn có thể bị hư hỏng nặng.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 22
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
− Nhược điểm:
*Xe cứu hộ phải lớn.
*Công việc của người làm công tác cứu hộ khó khăn nặng nhọc, thực hiện
nhiều thao tác.
*Chỉ thích hợp khi vận chuyển xe đi những đoạn đường dài.
Do đó phạm vi sử dụng không lớn.
3.1.4. Phương án 4

a. Sơ đồ chung:
1 2 3 4
5
6 7
Hình 3.4.Sơ đồ bố trí phương án 4
1- Xe cứu hộ; 2- Cụm tang tời; 3- Dầm đỡ; 4- Xi lanh nâng cần;
5- Càng nâng; 6- Đai khoá bánh xe; 7- Xe bị nạn
b.Nguyên lý làm việc:
Hạ ngàm nâng 5 xuống sát với mặt đường, dùng cáp và tang tời kéo xe bị
nạn về gần phía xe cứu hộ. Ngàm nâng 5 đi vào gầm xe bị nạn, điều chỉnh để ngàm
nâng ôm lấy hai bánh xe trước của xe bị nạn, rồi dùng dây đai 6 níu chặt bánh xe
với ngàm nâng để tránh dao động tương đối giữa bánh xe và ngàm. Xy lanh nâng
cần thông qua hệ thống ngàm sẽ nâng đầu xe lên khỏi mặt đất một khoảng nhất định
và kéo về cơ sở sửa chữa.
Phương án này có ưu nhược điểm sau:
− Ưu điểm:
*Có tính ổn định cao.
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 23
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
*Công việc của người làm công tác cứu hộ đơn giản nhẹ nhàng.
*Nhanh chóng giải toả được ách tác giao thông.
*Có khả năng đưa được những xe bị hư hỏng nặng về nơi sửa chữa.
− Nhược điểm:
*Kết cấu hệ thống nâng phức tạp.
*Giá thành cao.
3.1.5. Lựa chọn phương án tính toán
Từ các phương án trên,và đề tài yêu cầu thiết kế chuyển đổi xe HUYNDAI-
HD72 3,5T thành xe cứu hộ nên em chọn phương án số 3 là phương án hợp lí để

chọn làm phương án cứu hộ các loại xe nhỏ.
1
3
4
5 6
7
2
Hình 3.5.Sơ đồ bố trí phương án
1-Xe cứu hộ; 2-Xe bị nạni; 3-cụm tang tời; 4-Xy lanh đẩy sàn trượt; 5-Xy lanh
nâng sàn; 6-Xy lanh hạ càng kéo xe; 7-Xy lanh đẩy càng kéo xe.
3.2. TÍNH TOÁN ĐỘNG HỌC,ĐỘNG LỰC HỌC CỦA CƠ CẤU CÔNG TÁC
Với mục đích của đề tài là cứu hộ các loại xe cỡ nhỏ thì việc thống kê các
loại xe du lịch, xe tải cỡ nhỏ là việc làm cần thiết cho việc thiết kế tính toán cũng
như việc xác định khả năng mà xe cứu hộ có thể làm việc được. Qua tìm hiểu, em
GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 24
Trường ĐH SPKT Hưng Yên ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
Khoa Cơ khí Động lực
đã thống kê được một số loại xe hiện đang phổ biến trên thị trường Việt Nam hiện
nay như sau:
Bảng 3.1. Các thông số kĩ thuật của một số xe ở Việt Nam
TT Loại xe Dài/Rộng/Cao L
0
G
0
Z
1
Cỡ lốp
1 Mazda 323 KOMBI 4235/1645/1380 2400 980 686 175/65
R14

2 Toyota CRESSIDA 4816/1710/1384 2689 1553 1087 185/65
R14
3 Dewoo LANOS 237/1678/1432 2520 1036 725 175/65
R14
4 Mistubishi LANCER 4275/1690/1385 2500 1450 1015 155R13
5 Toyota CAMRY GX 725/1770/1420 2650 1930 1350 205/65
R15
6 Mazda 626 4800/1750/1390 2600 1715 1200 195/65
R14
7 Toyota CROWN 4810/1760/1440 2730 1875 1310 205/65
R15
8 Daewoo MATIZ 3995/1495/1465 2340 776 540 175/65
R14
9 Nissan PRIMERA 4440/1700/1390 2550 1151 800 195/65
R14
10 Toyota
LANCRUISER
4350/1690/1910 2600 1780 1246 265/65
R15
Ngoài ra còn một số loại xe khác có tải trọng và kích thước tương đối giống
với các loại xe đã liệt kê ở trên.
Căn cứ vào bảng số liệu ở trên, ta thấy xe Toyota LANCRUISER có tải
trọng lớn hơn. Vì vậy ta lấy xe này để tính toán.
Các thông số kĩ thuật của xe Toyota LANCRUISER như sau:
*Số chỗ ngồi : 5
*Chiều dài cơ sở : L
0
= 2600 mm
*Chiều dài toàn bộ : L = 4350 mm
*Chiều cao toàn bộ : L = 1910 mm

GVHD : Luyện Văn Hiếu
SVTH : Vũ Hải Đăng Trang 25