Em bé thông minh Ngữ văn 6 tập 1

Thạch Sanh cứu Thái tử con
vua Thủy tề
Thạch Sanh được tặng đàn
thần
Thạch Sanh được tặng
đàn thần
Thạch Sanh bị vu oan
Thạch Sanh gảy đàn giải câm cho
công chúa, giải oan cho mình.

GV: 


KIỂM TRA BÀI CŨ:
1. Truyện cổ tích thường kể về những nhân vật nào?
Truyện cổ tích thường kể về những nhân vật quen thuộc:
-
Người con riêng, em út.
-
Người có hình dạng xấu xí.
-
Nhân vật thông minh, dũng sĩ.
-
Nhân vật là người đội lốt vật….
2. Quan sát những hình ảnh sau trong truyện “Thạch
Sanh”, em hãy kể những thử thách mà Thạch Sanh
đã trải qua?

Tiết 25, 26 – Văn bản
(TRUYỆN CỔ TÍCH SINH HOẠT)

GV: Uông Thị Hương Giang
Tröôøng THCS Tây Sơn

I. Đọc – tìm hiểu văn bản
1. Đọc
-
Giọng đọc vui tươi, hóm hỉnh.
- Chú ý giọng của nhân vật, người kể.
Văn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHTiết 25 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH

- Kiến càng: kiến có càng to.
Văn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINH
- Vô hiệu: Không có tác dụng, kết quả.
- Đại thần: quan lớn trong thời phong kiến.
Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
2.Giải thích từ khó
Tiết 25 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH

-> Kiểu nhân vật thông minh.
-> Thể loại: Truyện cổ tích sinh
hoạt.
Tiết 25 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
Em hãy cho biết
nhân vật chính
trong truyện Em
bé thông minh là
ai? Kiểu nhân
vật gì?
Kiểu nhân vật
đó ứng với

loại truyện cổ
tích nào?

Tiết 25 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
3. Thể loại: Truyện cổ tích sinh hoạt
4. Bố cục: 3 phần
Truyện có thể
chia làm mấy
phần? Em hãy
nêu nội dung
chính của từng
phần?
a/ Mở đầu truyện: “Từ đầu… thật lỗi
lạc” (Vua sai quan đi khắp nơi để tìm
người hiền tài giúp nước).
b/ Diễn biến truyện: “Một hôm…
nước láng giềng” (Em bé thông
minh vượt qua các thử thách).
c/ Kết thúc truyện: Còn lại (Em bé thông minh trở thành
trạng nguyên).

Sự việc (1): Nhà vua anh minh sai quan
đi tìm người hiền tài lo việc nước.
Sự việc (2): Viên quan gặp cha con
người thợ cày và ra câu đố -> em bé
giải đố -> quan về báo vua.
Sự việc (3): Vua thử tài em bé hai lần
-> em bé giải đố -> vua công nhận trí
thông minh của em và ban thưởng.
Sự việc (4): Em bé giải câu đố của sứ

thần nước láng giềng -> vua phong em
là trạng nguyên.
(?) Liệt kê những sự việc chính trong
mỗi phần em vừa tìm được ở bố cục?
(?) Từ những sự việc chính đó, em hãy
tóm tắt truyện Em bé thông minh?

5. Tóm tắt
Ngày xưa, có một vị vua anh minh sai quan đi dò la
khắp nơi tìm người tài giỏi. Một hôm, viên quan gặp hai
cha con người thợ cày và ra câu đố. Trên đồng rộng quê
hương, em bé đã đối đáp như thần làm cho viên quan
phải kinh ngạc. Giữa sân rồng, em đã khiến vua tự nói ra
sự phi lí trong câu đố của mình và chiến thắng. Rồi sau
đó, tại công quán, em lại phản ứng cực kì nhanh nhạy khi
giải đố khiến đấng chí tôn phải tâm phục. Cuối cùng, khi
cả triều thần phải lắc đầu bó tay trước câu đố của sứ thần
nước láng giềng, em đã ung dung giải đố bằng một câu
hát đồng dao khi còn đang đùa nghịch ở sau nhà. Công
nhận sự thông minh lỗi lạc ấy, vua phong cho em bé làm
trạng nguyên.
Văn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHTiết 25 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH

Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
Câu hỏi
Mở đầu truyện kể về
sự việc gì? Sự việc
đó giúp em hiểu
như thế nào về
nhà vua?

- Sự việc: Nhà vua sai viên quan đi dò
la khắp nơi để tìm người tài giỏi giúp
nước.
- Nhận xét: Nhà vua là một đấng anh
minh, có tầm nhìn xa trông rộng.
Câu hỏi
Đoạn văn mở đầu
nói về sự việc gì?
Qua sự việc đó
em hiểu ông vua
này như thế nào?
Văn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHTiết 25 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
II. Đọc – TÌm hiểu chi tiết văn bản:
- Cách tìm người tài: ra những câu đố
oái oăm.
-
Tác dụng:
+ Tạo tình huống cho cốt truyện phát
triển.
+ Đem lại sự hứng thú, hồi hộp cho
người đọc.
+ Tạo ra thử thách để nhân vật bộc lộ
tài trí.
1. Mở đầu truyện:
Câu hỏi
Vua tìm kiếm người
tài bằng cách nào?
Hình thức này có
phổ biến trong các
truyện cổ dân gian

không? Em hãy nêu
tác dụng nghệ thuật
của hình thức ấy?

Củng cố: - Tóm tắt truyện.
- Tình huống
Dặn dò:
1. Học thuộc tóm tắt.
2. Em hãy cho biết đặc điểm của truyện
cổ tích sinh hoạt.
Tiết 25 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH

GV: 


Tiết 26 – Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH

Tiết 26 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
1. Đọc:
2.Giải thích từ khó:
3.Thể loại:
4.Bố cục:
5.Tóm tắt:
I. Đọc – Tìm hiểu văn bản:
II. Đọc – Tìm hiểu chi tiết văn bản:
1. Mở đầu truyện:
2. Diễn biến truyện (Em bÐ th«ng minh vµ nh÷ng cuéc
thö tµi.)

LẦN 1 LẦN 2 LẦN 3 LẦN 4 NHẬN XÉT

PHIẾU HỌC TẬP
AI RA
CÂU ĐỐ
CÁCH
GIẢI ĐỐ
NỘI
DUNG ĐỐ
NHỮNG
AI
GIẢI ĐỐ

Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
- Này, lão kia! Trâu của lão cày một ngày được mấy đường ?
- Thế xin hỏi ông câu này đã. Nếu ông trả lời đúng ngựa của ông đi một ngày
được mấy bước, tôi sẽ cho ông biết trâu của cha tôi cày một ngày được mấy
đường.
Văn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHTiết 26 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
Em có nhận
xét gì về
câu đố của
viên quan?

2. Diễn biến truyện: Em bé thông
minh và những cuộc thử tài.
Tiết 26 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH

+ Nhóm 1: Trình bày cuộc thử tài lần thứ nhất của em bé
thông minh.
+ Nhóm 2: Trình bày cuộc thử tài lần thứ hai của em bé
thông minh.

+ Nhóm 3: Trình bày cuộc thử tài lần thứ ba của em bé
thông minh.
+ Nhóm 4: Trình bày cuộc thử tài lần thứ tư của em bé
thông minh.
a) Cuộc thử tài lÇn thứ nhất:

LẦN 1 LẦN 2 LẦN 3 LẦN 4 NHẬN XÉT
AI RA
CÂU ĐỐ
Quan
NHỮNG
AI GIẢI
ĐỐ
Người
nông dân
(cha cậu
bé)
NỘI
DUNG
ĐỐ
Trâu cày
một ngày
được
mấy
đường
CÁCH
GIẢI ĐỐ
Hỏi vặn
lại: Ngựa
của ông

một
ngày…
a) Cuộc thử tài thứ nhất:
!
"#$
%&'
()'

Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh phải
nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con, hẹn năm sau phải đem nộp
đủ, nếu không cả làng phải tội…
- Thế sao làng chúng con lại có lệnh trên bắt nuôi ba con trâu đực cho đẻ
thành chín con để nộp đức vua? Giống đực thì làm sao mà đẻ được ạ!
Văn bản: EM BÉ THÔNG MINHVăn bản: EM BÉ THÔNG MINHTiết 26 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
*+%
),-./01
2!
$%
3#4.5'

LẦN 1 LẦN 2 LẦN 3 LẦN 4 NHẬN XÉT
AI RA
CÂU ĐỐ
Quan Vua
NHỮNG
AI GIẢI
ĐỐ
Người
nông dân

(cha cậu
bé)
Cả làng
NỘI
DUNG
ĐỐ
Trâu cày
một ngày
được
mấy
đường
Ba thúng
gạo nếp nuôi
ba con trâu
đực, trong
một năm đẻ
thành chín
con
CÁCH
GIẢI ĐỐ
Hỏi vặn
lại: Ngựa
của ông
một
ngày…
Để vua tự
nói ra sự phi
lí trong câu
đố của minh.
a) Cuộc thử tài thứ hai:

67/!
/8#4#/9
1!
$%
,*,#:
/8"
#;:,*'

Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
Qua hôm sau, khi hai cha con đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ
giả nhà vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải dọn thành ba cỗ
thức ăn.
Em bé nhờ cha lấy cho mình một cái kim may rồi đưa cho sứ giả, bảo: -
Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ
thịt chim.
Văn bản: EM BÉ THÔNG MINHTiết 26 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
*+%
),-./01
2!
$%
3#4.5'

LẦN 1 LẦN 2 LẦN 3 LẦN 4 NHẬN XÉT
AI RA
CÂU ĐỐ
Quan Vua Vua
NHỮNG
AI GIẢI
ĐỐ
Người

nông dân
(cha cậu
bé)
Cả làng Hai cha
con
NỘI
DUNG
ĐỐ
Trâu cày
một ngày
mấy
đường
Ba thúng gạo
nếp nuôi ba
con trâu đực,
trong một năm
đẻ thành chín
con
Một con
chim sẻ
làm
thành ba
cỗ thức
ăn
CÁCH
GIẢI ĐỐ
Hỏi vặn
lại:Ngựa
của ông
một

ngày…
Để vua tự nói
ra sự phi lí của
câu đố.
<  đề
& # =ệ ạ
>,
?
&
@;;;
a) Cuộc thử tài thứ ba:
(*#"#4
%/A"/B
/8$,C
D/*
EFE
/2DG$
%'
!C
#H/"CIJ;

Tiết 26 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
- N íc l¸ng giÒng cã d· t©m x©m l îc n íc ta nh ng cßn e ng¹i.
- Thö dß t×m ng êi tµi ë n íc ta.
().4K#2
-#:/82
L,*5'
*+%),-./012!
$%3#4.5'

Em bé hát lên một câu:
Tang tình tang! Tính tình tang
Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng
Bên thời lấy giấy mà bưng
Bên thời bôi mỡ, kiến mừng kiến sang
Tang tình tang ….
Rồi bảo:
-Cứ theo cách đó là xâu được ngay!
Tiết 26 - Văn bản: EM BÉ THÔNG MINH
()%
9"/B
/89$
.4&
"-/)F"
'