bài giảng tin học 10 bài 6 giải bài toán trên máy tính

BÀI 6:
GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
Câu 1: Ngôn ngữ lập trình là gì ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
A. Là ngôn ngữ dùng biểu diễn thuật toán bằng sơ
đồ khối
B. Là ngôn ngữ dùng biểu diễn thuật toán theo
cách liệt kê
C. Là ngôn ngữ dùng biểu diễn thuật toán thành
một chương trình trên máy tính
D. Tất cả đều đúng
Câu 2: Có mấy loại ngôn ngữ lập
trình ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
A. 1 loại B. 2 loại
C. 3 loại D. 4 loại
Câu 3: Chương trình dịch dùng để
làm gì ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
A. Diễn đạt các thao tác của thuật toán
B. Biểu diễn thuật toán bằng sơ đồ khối
C. Dịch chương trình viết bằng hợp ngữ và
ngôn ngữ bậc cao sang chương trình viết bằng
ngôn ngữ máy
D. Dùng để diệt Virus
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
Có phải máy tính
thông minh và làm
được mọi công việc kể
cả việc giải toán?
Máy tính làm một công việc hay

giải một bài toán là do con người
đã đưa vào trong máy các cách
thức làm việc để hướng dẫn cho
máy thực hiện công việc.
Việc giải toán trên
máy tính được thực
hiện thông qua
mấy bước?
Để giải bài toán trên
máy tính ta thường tiến
hành theo 5 bước.
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
Việc giải bài toán trên máy tính thường trải qua 5 bước:
- Bước 1: Xác định bài toán
- Bước 5: Viết tài liệu
- Bước 2: Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
- Bước 3: Viết chương trình
- Bước 4: Hiệu chỉnh
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
Tìm ước số chung lớn nhất của hai số nguyên dương M và N
1. Xác định bài toán
Xác định hai thành phần Input và Output
VD:
Input: M, N là hai số nguyên dương
Output: ƯCLN của hai số đó
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
2. Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
- Là bước quan trọng nhất khi giải một bài toán
a. Lựa chọn thuật toán
- Mỗi bài toán có thể có nhiều thuật toán -> cần

chọn một thuật toán phù hợp với bài toán đã cho
- Khi thiết kế hoặc lựa chọn thuật toán ta thường quan tâm:
+ thời gian thực hiện, số lượng ô nhớ
+ khi viết chương trình thì ít phức tạp nhất
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
Có 2 cách diễn tả thuật toán
+ Cách liệt kê
+ Dùng sơ đồ khối
b. Diễn tả thuật toán
VD. Diễn tả thuật toán theo cách liệt kê
Bước 1: Nhập M, N
Bước 2: Nếu M=N thì ƯCLN=M (hoặc N) -> chuyển Bước 5
Bước 4: Nếu M<N thì N <- N-M rồi quay lại Bước 2
Bước 5: Đưa ra ƯCLN rồi kết thúc
Bước 3: Nếu M>N thì M <- M-N rồi quay lại Bước 2
Đ
Đ
S
S
5101010
551525
321
Lượt
Nhập M ,N
M =N ?
M > N ?
N <-N - M
M <-M - N
Đưa ra M và kết thúc
M= 25, N = 10

25 = 10 ?
25 >10
M <-25 - 10
15 = 10 ?
15 >10
M <-15 - 10
5 = 10 ?
5 > 10 ?
N = 10 - 5
5 = 5 ? ƯCLN (25,10) = 5
M
N
VD. Diễn tả thuật toán bằng cách dùng sơ đồ khối
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
- Là việc lựa chọn cách tổ chức dữ liệu và sử dụng
ngôn ngữ lập trình để diễn đạt thuật toán
- Cần chọn ngôn ngữ lập trình hoặc phần mềm thích hợp với thuật toán
- Phải tuân theo đúng quy định ngữ pháp của ngôn ngữ lập trình đó
3. Viết chương trình

Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
Test:
M = 8; N = 8  ƯCLN = 8
M = 25; N = 10  ƯCLN = 5
M = 88; N = 121  ƯCLN = 11
M = 17; N = 13  ƯCLN = 1
- Sau khi viết xong, nếu chương trình có lỗi thì phải hiệu chỉnh
->Cần phải thử chương trình với một số bộ Input tiêu biểu (Test) để kiểm tra kết quả
- Một số bộ Test kiểm tra thuật toán tìm ƯCLN
4. Hiệu chỉnh

Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
- Mô tả chi tiết về bài toán, thuật toán, chương trình và
kết qủa thử nghiệm
- Hướng dẫn cách sử dụng chương trình
- Người sử dụng có thể đề xuất những khả năng hoàn thiện thêm
5. Viết tài liệu
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
GHI NHỚ
Các bước giải bài toán trên máy tính:
- Bước 1: Xác định bài toán
- Bước 5: Viết tài liệu
- Bước 2: Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
- Bước 3: Viết chương trình
- Bước 4: Hiệu chỉnh
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
BÀI TẬP VẬN DỤNG
Bài 1: Tiêu chuẩn lựa chọn thuật toán là gì ?
a. Thuật toán phải phù hợp với bài toán đã cho
b. Thời gian thực hiện nhanh, ít tốn bộ nhớ
c. Khi viết chương trình ít phức tạp nhất
d. Cả 3 ý trên đều đúng
Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
BÀI TẬP VẬN DỤNG
Bài 2: Nội dung và mục đích của bước hiệu chỉnh?
a. Kiểm tra lỗi về thuật toán
b. Kiểm tra lỗi cú pháp của ngôn ngữ lập trình
dùng viết chương trình
c. Dùng các bộ Test khác nhau để kiểm
tra
d. Cả 3 ý trên đều đúng

Bài 6 - GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Hãy viết thuật toán giải
phương trình bậc nhất ax + b
= 0 và đề xuất các bộ Test
tiêu biểu