bài giảng lịch sử 7 bài 21 ôn tập chương iv

Đáp án:
1. Tóm tắt tiểu sử: Nguyễn Trãi (1380-1442) là con của Nguyễn
Phi Khanh. Hai cha con ông đều làm quan dưới thời nhà Hồ.
Khi nhà Hồ thất bại, ông đã theo Lê Lợi khởi nghĩa. Ông học
rộng, tài cao, có lòng yêu nước thương dân hết mực.
KIỂM TRA BÀI CŨ
? Em hãy nêu tóm tắt tiểu sử và những cống hiến của
Nguyễn Trãi đối với sự nghiệp của nước Đại Việt?
2. Cống hiến: Ông có nhiều cống hiến to lớn trong công việc tổ
chức và lãnh đạo khởi nghĩa Lam Sơn. Ông có nhiều tác phẩm
giá trị về văn học, sử học, địa lí học như Quân trung từ mệnh
tập, Bình Ngô đại cáo, Dư địa chí,…
=> Ông là nhà chính trị, quân sự tài ba, anh hùng dân tộc,
danh nhân văn hóa thế giới…
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
1. Bộ máy nhà nước thời vua Lê Thánh Tông có tổ chức hoàn
chỉnh, chặt chẽ hơn bộ máy nhà nước thời Lý – Trần ở những
điểm nào? (Về triều đình, các đơn vị hành chính, cách đào tạo,
tuyển chọn bổ dụng quan lại)
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
TRUNG ƯƠNG
VUA VÀ THÁI THƯỢNG HOÀNG
ĐẠI THẦN VĂN ĐẠI THẦN VÕ
ĐỊA PHƯƠNG
LỘ
CHÁNH PHÓ TỔNG
PHỦ
TRI PHỦ
CHÂU, HUYỆN
TRI CHÂU, TRI HUYỆN

XÃ
XÃ QUAN
BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÝ – TRẦN
TRUNG ƯƠNG
VUA
CÁC QUAN
ĐẠI THẦN
CÁC CƠ QUAN
CHUYÊN MÔN
Bộ
binh
Bộ
lại
Bộ
hộ
Bộ
công
Bộ
lễ
Bộ
hình
Hàn
lâm
viện
Quốc
sử
viện
Ngự
sử
đài

ĐỊA PHƯƠNG
ĐẠO
(Đô ti, Hiến ti, Thừa ti)
PHỦ
Tri phủ
HUYỆN
Tri huyện
XÃ
Xã trưởng
CHÂU
Tri châu
BỘ MÁY NHÀ NƯỚC THỜI LÊ SƠ
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
Đáp án: CÂU 1
a. Triều đình:
- Đứng đầu là vua nắm mọi quyền hành.
- Giúp vua có các quan đại thần.
- Ở triều đình có 6 bộ và một số cơ quan chuyên môn.
- Hệ thống thanh tra giám sát hoạt động của quan lại được tăng cường từ
trung ương đến tận đơn vị xã.
b. Các đơn vị hành chính;
- Các đơn vị hành chính được tổ chức chặt chẽ, đặc biệt là cấp thừa tuyên
và cấp xã.
- Chia nước làm 13 đạo, dưới đạo là phủ, châu, huyện, xã.
c. Cách đào tạo, tuyển dụng nhân tài:
- Mở rộng thi cử, chọn nhân tài công bằng.
- Nhà nước thời Lê Thánh Tông lấy phương thức học tập, thi cử làm
nguyên tắc lựa chọn, bổ dụng quan lại.
TIẾT 44 – BÀI 21: ỄN TẬP CHƯƠNG IV
2. Nhà nước thời Lê Sơ và nhà nước thời Lý – Trần có đặc

điểm gì khác nhau?
- Nhà nước Tổ chức theo
chế độ quân chủ tập quyền
(vua nắm mọi quyền hành)
nhưng không sát bằng thời
Lê
- Nhà nước quân chủ quý
tộc
Nhà nước thời Lý-Trần Nhà nước thời Lê sơ
- Vua là người trực tiếp nắm
mọi quyền hành, kể cả trong
chỉ huy quân đội.
- Nhà nước quân chủ quan
liêu chuyên chế.
3. Luật pháp thời Lê sơ có điểm gì giống và khác luật pháp thời Lý – Trần?
a. Giống nhau:
- Pháp luật bảo vệ quyền lợi của vua và các quan đại thần.
- Cấm giết mổ trâu, bò
b. Khác nhau:
Thời Lý- Trần
Thời Lê Sơ
- Bảo vệ quyền
lợi tư hữu
- Chưa bảo vệ
quyền lợi của
phụ nữ
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
- Bảo vệ quyền lợi của quốc gia, khuyến
khích phát triển kinh tế
- Giữ gìn truyền thống tốt đẹp của dân

tộc
- Bảo vệ một số quyền lợi của phụ nữ.
- Hạn chế phát triển nô tì
- Pháp luật thời Lê sơ đầy đủ, hoàn chỉnh
hơn thể hiện ở bộ luật Hồng Đức
4. Tình hình kinh tế thời Lê sơ có gì giống và khác thời Lý - Trần?
a. Giống nhau:
- Nông nghiệp:
+ Thực hiện chính sách khai hoang để mở rộng trồng trọt
+ chăm lo đắp đê phòng lụt, đào vét kênh mương đưa
nước vào đồng ruộng.
+ cấm giết hại trâu, bò để bảo vệ sức kéo cho nông nghiệp
- Thủ công nghiệp: phát triển nghề thủ công cổ truyền
- Thương nghiệp: mở chợ, mở cửa biển buôn bán với
người nước ngoài.
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
4. Tình hình kinh tế thời Lê sơ có gì giống và khác thời Lý - Trần?
b. Khác nhau:
Thời Lý- Trần
Thời Lê Sơ
- Nông nghiệp
+ Thời Lý tổ chức
cày ruộng tịch điền
+ Thời Trần vua cho
vương hầu, công
chúa, phò mã lập điền
trang
- Thủ công nghiệp
+ Thời Lý vua dạy
cung nữ dệt gấm vóc

- Nông nghiệp
+ Đặt 1 số chức quan chuyên về nông nghiệp
+ Có 25 vạn lính về quê cày ruộng sau chiến
tranh
+ Thực hiện phép quân điền
- Thủ công nghiệp
+ Có các làng thủ công, phường thủ công
+ Các xưởng do nhà nước quản lí, gọi là cục
bách tác.
- Thương nghiệp: khuyến khích lập chợ mới và
họp chợ.
=>Thời Lê Sơ kinh tế phát triển mạnh mẽ hơn
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
5. Xã hội thời Lý-Trần và thời Lê sơ có những giai cấp, tầng lớp nào? Có
gì khác nhau?
Vua – Vương
hầu – Quý tộc
Quan lại
Địa chủ
Tầng lớp thống trị
Tầng lớp thống trị
Thợ thủ công
Thương nhân
Nông dân
Tá điền
Nông nô
Nô tì
Tầng lớp bị trị
Tầng lớp bị trị
Xã hội thời Trần

Xã hội thời Trần
Xã hội
Giai cấp Tầng lớp
Địa chủ
phong
kiến
Nông
dân
Địa chủ
phong
kiến
Địa chủ
phong
kiến
Địa chủ
phong
kiến
Vua Quan Địa chủ
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
a. Giống nhau:

- Vua, vương hầu, quý tộc, quan lại địa chủ
- Nông dân, thương nhân, thợ thủ công, nô tì
b. Khác nhau:
- Thời Lý- Trần: tầng lớp vương hầu, quý tộc rất đông
đảo, nắm mọi quyền lực, tầng lớp nông nô, nô tì chiếm số
đông.
- Thời Lê Sơ số lượng nô tì giảm dần và được giải phóng
cuối thời Lê. Tầng lớp địa chủ rất phát triển do pháp luật
nhà Lê hạn chế nghiêm ngặt việc bán mình làm nô hoặc bức

dân tự do làm nô tì.
5. Xã hội thời Lý-Trần và thời Lê sơ có những giai cấp, tầng lớp nào? Có
gì khác nhau?
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
6. Văn hóa, giáo dục, khoa học, nghệ thuật thời Lê sơ đã đạt
được những thành tựu nào? Có gì khác thời Ly-Trần?
- GD thời Lê Sơ phát triển mạnh do sự quan tâm của nhà
nước và nhà nước đã có những chủ trương, biện pháp
tích cực để phát triển GD như: tổ chức thi cử 3 năm một
lần (nhà Trần 7 năm một lần).
- Thời Lý- Trần muốn được bổ nhiệm làm quan thì
trước hết phải xuất thân từ đẳng cấp quý tộc.
- Thời Lê Sơ, đa số dân đều có thể đi học và cho phép
người nào có học đều được dự thi và thi đỗ đều được bổ
nhiệm làm quan và được vinh quy bái tổ.
- Thời Lý- trần, đạo phật rất được trọng dụng.
- Thời Lê Sơ, Nho giáo chiếm vị trí độc tôn. chi phối trên
lĩnh vực văn hóa, tư tưởng
- Tình hình giáo dục, văn hóa, khoa học thời Lê Sơ cũng
đạt được những thành tựu mới.
Tiết 44 – bài 21: ÔN TẬP CHƯƠNG IV
DẶN DÒ
Học bài 21, làm bài tập ở nhà trong
SGK trang 104 để chuẩn bị tiết 45
làm bài tập Lịch sử.