PHƯƠNG PHÁP TỌA ĐỘ TRONG MẶT PHẲNG- ÔN THI ĐIỂM 10 MÔN TOÁN
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.48 MB, 60 trang )
TRẦN SỸ TÙNG
TÀI LIỆU ÔN THI ĐẠI HỌC – CAO ĐẲNG
Năm 2012
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
1
TĐP 01: ĐƯỜNG THẲNG
Câu 1.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho 2 đường thẳng
d x y
1
: 7 17 0
,
d x y
2
: 5 0
. Viết phương trình đường thẳng (d) qua điểm M(0;1) tạo với
d d
1 2
,
một tam
giác cân tại giao điểm của
d d
1 2
,
.
Phương trình đường phân giác góc tạo bởi d
1
, d
2
là:
x y x y
x y ( )
x y ( )
1
2 2 2 2
2
7 17 5
3 13 0
3 4 0
1 ( 7) 1 1
Đường thẳng cần tìm đi qua M(0;1) và song song với
1
hoặc
2
.
KL:
x y3 3 0
và
x y3 1 0
Câu 2.
Trong mặt phẳng với hệ trục toạ độ Oxy, cho cho hai đường thẳng
d x y
1
:2 5 0
.
d x y
2
:3 6 – 7 0
. Lập phương trình đường thẳng đi qua điểm P(2; –1) sao cho đường thẳng
đó cắt hai đường thẳng d
1
và d
2
tạo ra một tam giác cân có đỉnh là giao điểm của hai đường
thẳng d
1
, d
2
.
d
1
VTCP
a
1
(2; 1)
; d
2
VTCP
a
2
(3;6)
Ta có:
a a
1 2
. 2.3 1.6 0
nên
d d
1 2
và d
1
cắt d
2
tại một điểm I khác P. Gọi d là đường
thẳng đi qua P( 2; –1) có phương trình:
d A x B y Ax By A B: ( 2) ( 1) 0 2 0
d cắt d
1
, d
2
tạo ra một tam giác cân có đỉnh I
khi d tạo với d
1
( hoặc d
2
) một góc 45
0
A B
A B
A AB B
B A
A B
0 2 2
2 2 2 2
2
3
cos45 3 8 3 0
3
2 ( 1)
* Nếu A = 3B ta có đường thẳng
d x y:3 5 0
* Nếu B = –3A ta có đường thẳng
d x y: 3 5 0
Vậy có hai đường thẳng thoả mãn yêu cầu bài toán.
d x y:3 5 0
;
d x y: 3 5 0
.
Câu hỏi tương tự:
a)
d x y
1
: 7 17 0
,
d x y
2
: 5 0
,
P(0;1)
. ĐS:
x y3 3 0
;
x y3 1 0
.
Câu 3.
Trong mặt phẳng Oxy, cho hai đường thẳng
d x y
1
:3 5 0
,
d x y
2
:3 1 0
và điểm
I(1; 2)
. Viết phương trình đường thẳng đi qua I và cắt
d d
1 2
,
lần lượt tại A và B sao cho
AB
2 2
.
Giả sử
A a a d B b b d
1 2
( ; 3 5) ; ( ; 3 1)
;
IA a a IB b b
( 1; 3 3); ( 1; 3 1)
I, A, B thẳng hàng
b k a
IB kIA
b k a
1 ( 1)
3 1 ( 3 3)
Nếu
a 1
thì
b 1
AB = 4 (không thoả).
Nếu
a 1
thì
b
b a a b
a
1
3 1 ( 3 3) 3 2
1
AB b a a b t t
2
2 2 2
( ) 3( ) 4 2 2 (3 4) 8
(với
t a b
).
t t t t
2
2
5 12 4 0 2;
5
+ Với
t a b b a2 2 0, 2
x y: 1 0
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
2
+ Với
t a b b a
2 2 4 2
,
5 5 5 5
x y:7 9 0
Câu 4.
Trong mặt phẳng với hệ trục toạ độ Oxy, cho hai đường thẳng
d x y
1
: 1 0
,
d x y
2
:2 – –1 0
. Lập phương trình đường thẳng (d) đi qua M(1;–1) cắt (d
1
) và (d
2
) tương
ứng tại A và B sao cho MA MB
2 0
.
Giả sử: A(a; –a–1), B(b; 2b – 1).
Từ điều kiện
MA MB
2 0
tìm được A(1; –2), B(1;1) suy ra (d): x – 1 = 0
Câu 5.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm M(1; 0). Lập phương trình đường thẳng (d)
đi qua M và cắt hai đường thẳng
d x y d x y
1 2
: 1 0, : –2 2 0
lần lượt tại A, B sao cho
MB = 3MA.
A d
A a a MA a a
B d B b b
MB b b
1
2
( )
( ; 1 ) ( 1; 1 )
( ) (2 2; )
(2 3; )
.
Từ A, B, M thẳng hàng và
MB MA3
MB MA
3
(1) hoặc
MB MA
3
(2)
(1)
A
d x y
B
2 1
;
( ) : 5 1 0
3 3
( 4; 1)
hoặc (2)
A
d x y
B
0; 1
( ) : 1 0
(4;3)
Câu 6.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm M(1; 1). Lập phương trình đường thẳng (d)
đi qua M và cắt hai đường thẳng
d x y d x y
1 2
:3 5 0, : 4 0
lần lượt tại A, B sao cho
MA MB2 – 3 0
.
Giả sử
A a a d
1
( ;3 5)
,
B b b d
2
( ;4 )
.
Vì A, B, M thẳng hàng và
MA MB2 3
nên
MA MB
MA MB
2 3 (1)
2 3 (2)
+
a b
a
A B
a b
b
5
5 5
2( 1) 3( 1)
(1) ; , (2;2)
2
2(3 6) 3(3 )
2 2
2
. Suy ra
d x y: 0
.
+
a b a
A B
a b b
2( 1) 3( 1) 1
(2) (1; 2), (1;3)
2(3 6) 3(3 ) 1
. Suy ra
d x: 1 0
.
Vậy có
d x y: 0
hoặc
d x: 1 0
.
Câu 7.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho điểm M(3; 1). Viết phương trình đường thẳng d đi
qua M cắt các tia Ox, Oy tại A và B sao cho
OA OB( 3 )
nhỏ nhất.
PT đường thẳng d cắt tia Ox tại A(a;0), tia Oy tại B(0;b):
x y
a b
1
(a,b>0)
M(3; 1)
d
Cô si
ab
a b a b
3 1 3 1
1 2 . 12
.
Mà
OA OB a b ab
3 3 2 3 12
a b
a
OA OB
b
a b
min
3
6
( 3 ) 12
3 1 1
2
2
Phương trình đường thẳng d là:
x y
x y
1 3 6 0
6 2
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
3
Câu 8.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, viết phương trình đường thẳng đi qua điểm M(4;1)
và cắt các tia Ox, Oy lần lượt tại A và B sao cho giá trị của tồng
OA OB
nhỏ nhất.
x y2 6 0
Câu 9.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, viết phương trình đường thẳng d đi qua điểm M(1; 2)
và cắt các trục Ox, Oy lần lượt tại A, B khác O sao cho
OA OB
2 2
9 4
nhỏ nhất.
Đường thẳng (d) đi qua
M(1;2)
và cắt các trục Ox, Oy lần lượt tại A, B khác O, nên
A a B b( ;0); (0; )
với
a b. 0
Phương trình của (d) có dạng
x y
a b
1
.
Vì (d) qua M nên
a b
1 2
1
. Áp dụng bất đẳng thức Bunhiacôpski ta có :
a b a b
a b
2 2
2 2
1 2 1 3 2 1 9 4
1 . 1. 1
3 9
a b
2 2
9 4 9
10
OA OB
2 2
9 4 9
10
.
Dấu bằng xảy ra khi
a b
1 3 2
: 1:
3
và
a b
1 2
1
a b
20
10,
9
d x y:2 9 20 0
.
Câu 10.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, viết phương trình đường thẳng đi qua điểm M(3;1)
và cắt các trục Ox, Oy lần lượt tại B và C sao cho tam giác ABC cân tại A với A(2;–2).
x y x y3 6 0; 2 0
Câu 11.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ (Oxy). Lập phương trình đường thẳng d qua
M(2;1)
và tạo
với các trục tọa độ một tam giác có diện tích bằng
S 4
.
Gọi
A a B b a b( ;0), (0; ) ( , 0)
là giao điểm của d với Ox, Oy, suy ra:
x y
d
a b
: 1
.
Theo giả thiết, ta có:
a b
ab
2 1
1
8
b a ab
ab
2
8
.
Khi
ab 8
thì
b a2 8
. Nên:
b a d x y
1
2; 4 : 2 4 0
.
Khi
ab 8
thì
b a2 8
. Ta có:
b b b
2
4 4 0 2 2 2
.
+ Với
b d x y
2 2 2 : 1 2 2 1 2 4 0
+ Với
b d x y
2 2 2 : 1 2 2 1 2 4 0
.
Câu hỏi tương tự:
a)
M S(8;6), 12
. ĐS:
d x y:3 2 12 0
;
d x y:3 8 24 0
Câu 12.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm A(2; –1) và đường thẳng d có phương trình
x y2 – 3 0
. Lập phương trình đường thẳng () qua A và tạo với d một góc α có cosα
1
10
.
PT đường thẳng (
) có dạng:
a x b y( – 2) ( 1) 0
ax by a b– 2 0
a b
2 2
( 0)
Ta có:
a b
a b
2 2
2 1
cos
10
5( )
7a
2
– 8ab + b
2
= 0. Chon a = 1
b = 1; b = 7.
(
1
): x + y – 1 = 0 và (
2
): x + 7y + 5 = 0
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
4
Câu 13.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm
A(2;1)
và đường thẳng
d x y:2 3 4 0
.
Lập phương trình đường thẳng đi qua A và tạo với đường thẳng d một góc
0
45
.
PT đường thẳng (
) có dạng:
a x b y( – 2) ( 1) 0
ax by a b–(2 ) 0
a b
2 2
( 0)
.
Ta có:
a b
a b
0
2 2
2 3
cos45
13.
a ab b
2 2
5 24 5 0
a b
a b
5
5
+ Với
a b5
. Chọn
a b5, 1
Phương trình
x y:5 11 0
.
+ Với
a b5
. Chọn
a b1, 5
Phương trình
x y: 5 3 0
.
Câu 14.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ
Oxy
, cho đường thẳng
d x y:2 2 0
và điểm
I(1;1)
.
Lập phương trình đường thẳng cách điểm
I
một khoảng bằng
10
và tạo với đường thẳng
d
một góc bằng
0
45
.
Giả sử phương trình đường thẳng
có dạng:
ax by c 0
a b
2 2
( 0)
.
Vì
d
0
( , ) 45
nên
a b
a b
2 2
2
1
2
. 5
a b
b a
3
3
Với
a b3
:
x y c3 0
. Mặt khác
d I
( ; ) 10
c4
10
10
c
c
6
14
Với
b a3
:
x y c3 0
. Mặt khác
d I
( ; ) 10
c2
10
10
c
c
8
12
Vậy các đường thẳng cần tìm:
x y3 6 0;
x y3 14 0
;
x y3 8 0;
x y3 12 0
.
Câu 15.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ
Oxy
, cho điểm
M
(0; 2) và hai đường thẳng
d
1
,
d
2
có
phương trình lần lượt là
x y3 2 0
và
x y3 4 0
. Gọi
A
là giao điểm của
d
1
và
d
2
.
Viết phương trình đường thẳng đi qua M, cắt 2 đường thẳng
d
1
và
d
2
lần lượt tại
B
,
C
(
B
và
C
khác
A
) sao cho
AB AC
2 2
1 1
đạt giá trị nhỏ nhất.
A d d A
1 2
( 1;1)
. Ta có
d d
1 2
. Gọi
là đường thẳng cần tìm. H là hình chiếu
vuông góc của A trên
. ta có:
AB AC AH AM
2 2 2 2
1 1 1 1
(không đổi)
AB AC
2 2
1 1
đạt giá trị nhỏ nhất bằng
AM
2
1
khi H
M, hay
là đường thẳng đi qua M
và vuông góc với AM.
Phương trình
:
x y 2 0
.
Câu hỏi tương tự:
a) Với
M(1; 2)
,
d x y
1
:3 5 0
,
d x y
2
: 3 5 0
. ĐS:
x y: 1 0
.
Câu 16.
Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy, cho đường thẳng
d x y( ) : –3 – 4 0
và đường
tròn
C x y y
2 2
( ) : – 4 0
. Tìm M thuộc (d) và N thuộc (C) sao cho chúng đối xứng qua điểm
A(3; 1).
M
(d)
M(3b+4; b)
N(2 – 3b; 2 – b)
N
(C)
(2 – 3b)
2
+ (2 – b)
2
– 4(2 – b) = 0
b b
6
0;
5
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
5
Vậy có hai cặp điểm: M(4;0) và N(2;2) hoặc
M N
38 6 8 4
; , ;
5 5 5 5
Câu 17.
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho điểm A(1; 1) và đường thẳng :
x y2 3 4 0
. Tìm
điểm B thuộc đường thẳng sao cho đường thẳng AB và hợp với nhau góc
0
45
.
có PTTS:
x t
y t
1 3
2 2
và VTCP
u ( 3;2)
. Giả sử
B t t(1 3 ; 2 2 )
.
AB
0
( , ) 45
AB u
1
cos( ; )
2
AB u
AB u
. 1
.
2
t
t t
t
2
15
13
169 156 45 0
3
13
.
Vậy các điểm cần tìm là:
B B
1 2
32 4 22 32
; , ;
13 13 13 13
.
Câu 18.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường thẳng
d x y: 3 6 0
và điểm
N(3;4)
.
Tìm tọa độ điểm M thuộc đường thẳng d sao cho tam giác OMN (O là gốc tọa độ) có diện tích
bằng
15
2
.
Ta có
ON
(3;4)
, ON = 5, PT đường thẳng ON:
x y4 3 0
. Giả sử
M m m d(3 6; )
.
Khi đó ta có
ONM
ONM
S
S d M ON ON d M ON
ON
2
1
( , ). ( , ) 3
2
m m
m m m
4.(3 6) 3 13
3 9 24 15 1;
5 3
+ Với
m M1 (3; 1)
+ Với
m M
13 13
7;
3 3
Câu 19.
Trong mặt phẳng toạ độ
Oxy,
cho điểm
A(0;2)
và đường thẳng
d x y: 2 2 0
. Tìm
trên đường thẳng d hai điểm B, C sao cho tam giác ABC vuông ở
B
và AB = 2BC .
Giả sử
B b b C c c d(2 2; ), (2 2; )
.
Vì
ABC vuông ở B nên AB
d
d
AB u
. 0
B
2 6
;
5 5
AB
2 5
5
BC
5
5
BC c c
2
1
125 300 180
5
=
5
5
c C
c C
1 (0;1)
7 4 7
;
5 5 5
Câu 20.
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho hai đường thẳng
d x y
1
: 3 0
,
d x y
2
: 9 0
và
điểm
A(1;4)
. Tìm điểm
B d C d
1 2
,
sao cho tam giác ABC vuông cân tại A.
Gọi
B b b d C c c d
1 2
( ;3 ) , ( ;9 )
AB b b( 1; 1 )
,
AC c c( 1;5 )
.
ABC vuông cân tại A
AB AC
AB AC
. 0
b c b c
b b c c
2 2 2 2
( 1)( 1) ( 1)(5 ) 0
( 1) ( 1) ( 1) (5 )
(*)
Vì
c 1
không là nghiệm của (*) nên
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
6
(*)
b c
b
c
c
b b c c
c
2
2 2 2 2
2
( 1)(5 )
1 (1)
1
(5 )
( 1) ( 1) ( 1) (5 ) (2)
( 1)
Từ (2)
b c
2 2
( 1) ( 1)
b c
b c
2
.
+ Với
b c 2
, thay vào (1) ta được
c b4, 2
B C(2;1), (4;5)
.
+ Với
b c
, thay vào (1) ta được
c b2, 2
B C( 2;5), (2;7)
.
Vậy:
B C(2;1), (4;5)
hoặc
B C( 2;5), (2;7)
.
Câu 21.
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho các điểm A(0; 1) B(2; –1) và các đường thẳng có
phương trình:
d m x m y m
1
:( –1) ( –2) 2 – 0
;
d m x m y m
2
:(2 – ) ( –1) 3 –5 0
. Chứng
minh d
1
và d
2
luôn cắt nhau. Gọi P = d
1
d
2
. Tìm m sao cho
PA PB
lớn nhất.
Xét Hệ PT:
m x m y m
m x m y m
( 1) ( 2) 2
(2 ) ( 1) 3 5
.
Ta có
m m
D m m
m m
2
3 1
1 2
2 0,
2 1
2 2
d d
1 2
,
luôn cắt nhau. Ta có:
A d B d d d
1 2 1 2
(0;1) , (2; 1) ,
APB vuông tại P
P
nằm trên đường tròn đường kính AB. Ta có:
PA PB PA PB AB
2 2 2 2
( ) 2( ) 2 16
PA PB 4
. Dấu "=" xảy ra
PA = PB
P là trung điểm của cung
AB
P(2; 1) hoặc P(0; –1)
m 1
hoặc
m 2
. Vậy
PA PB
lớn nhất
m 1
hoặc
m 2
.
Câu 22.
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho đường thẳng ():
x y–2 – 2 0
và hai điểm
A( 1;2)
,
B(3;4)
. Tìm điểm M
() sao cho
MA MB
2 2
2
có giá trị nhỏ nhất.
Giả sử M
M t t AM t t BM t t
(2 2; ) (2 3; 2), (2 1; 4)
Ta có:
AM BM t t f t
2 2 2
2 15 4 43 ( )
f t f
2
min ( )
15
M
26 2
;
15 15
Câu 23.
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho đường thẳng
d x y:2 3 0
và 2 điểm
A B(1;0), (2;1)
.
Tìm điểm M trên d sao cho
MA MB
nhỏ nhất.
Ta có:
A A B B
x y x y
(2 3).(2 3) 30 0
A, B nằm cùng phía đối với d.
Gọi A
là điểm đối xứng của A qua d
A ( 3;2)
Phương trình
A B x y: 5 7 0
.
Với mọi điểm M
d, ta có:
MA MB MA MB AB
.
Mà
MA MB
nhỏ nhất
A
, M, B thẳng hàng
M là giao điểm của A
B với d.
Khi đó:
M
8 17
;
11 11
.
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
7
TĐP 02: ĐƯỜNG TRÒN
Câu 1.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, gọi A, B là các giao điểm của đường thẳng (d):
x y2 – –5 0
và đường tròn (C’):
x y x
2 2
20 50 0
. Hãy viết phương trình đường tròn
(C) đi qua ba điểm A, B, C(1; 1).
A(3; 1), B(5; 5)
(C):
x y x y
2 2
4 8 10 0
Câu 2.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho tam giác ABC có diện tích bằng
3
2
, A(2; –3),
B(3; –2), trọng tâm của ABC nằm trên đường thẳng
d x y:3 – – 8 0
. Viết phương trình
đường tròn đi qua 3 điểm A, B, C.
Tìm được
C
(1; 1)
1
,
C
2
( 2; 10)
.
+ Với
C
1
(1; 1)
(C):
2 2
x y x y
11 11 16
0
3 3 3
+ Với
C
2
( 2; 10)
(C):
2 2
x y x y
91 91 416
0
3 3 3
Câu 3.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho ba đường thẳng:
d x y
1
:2 3 0
,
d x y
2
:3 4 5 0
,
d x y
3
:4 3 2 0
. Viết phương trình đường tròn có tâm thuộc d
1
và
tiếp xúc với d
2
và d
3
.
Gọi tâm đường tròn là
I t t( ;3 2 )
d
1
.
Khi đó:
d I d
d I d
2 3
) ( , )
( ,
t t
t t
3 4(3 2 ) 5
5
4 3(3 2 ) 2
5
t
t
2
4
Vậy có 2 đường tròn thoả mãn:
x y
2 2
49
25
( 2) ( 1)
và
x y
2 2
9
( 4) ( 5)
25
.
Câu hỏi tương tự:
a) Với
d x y
1
: – 6 –10 0
,
d x y
2
:3 4 5 0
,
d x y
3
:4 3 5 0
.
ĐS:
x y
2 2
( 10) 49
hoặc
x y
2 2 2
10 70 7
43 43 43
.
Câu 4.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho hai đường thẳng
:
x y3 8 0
,
x y':3 4 10 0
và điểm A(–2; 1). Viết phương trình đường tròn có tâm thuộc đường
thẳng
, đi qua điểm A và tiếp xúc với đường thẳng .
Giả sử tâm
I t t( 3 8; )
Ta có:
d I IA
( , )
t t
t t
2 2
2 2
3( 3 8) 4 10
( 3 8 2) ( 1)
3 4
t 3
I R(1; 3), 5
PT đường tròn cần tìm:
x y
2 2
( 1) ( 3) 25
.
Câu 5.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho hai đường thẳng
x y: 4 3 3 0
và
x y':3 4 31 0
. Lập phương trình đường tròn
C( )
tiếp xúc với đường thẳng
tại điểm
có tung độ bằng 9 và tiếp xúc với
'.
Tìm tọa độ tiếp điểm của
C( )
và
'
.
Gọi
I a b( ; )
là tâm của đường tròn (C).
C( )
tiếp xúc với
tại điểm
M(6;9)
và
C( )
tiếp
xúc với
nên
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
8
a
a b a b
d I d I
a a
IM u
a b
a b
54 3
4 3 3 3 4 31
( , ) ( , ')
4 3 3 6 85
4
5 5
(3;4)
3( 6) 4( 9) 0
3 4 54
a a
a b
a
a b
b
25 150 4 6 85
10; 6
54 3
190; 156
4
Vậy:
C x y
2 2
( ) :( 10) ( 6) 25
tiếp xúc với
'
tại
N(13;2)
hoặc
C x y
2 2
( ) :( 190) ( 156) 60025
tiếp xúc với
'
tại
N( 43; 40)
Câu 6.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, viết phương trình đường tròn đi qua
A(2; 1)
và tiếp
xúc với các trục toạ độ.
Phương trình đường tròn có dạng:
x a y a a a
x a y a a b
2 2 2
2 2 2
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
a)
a a1; 5
b)
vô nghiệm.
Kết luận:
x y
2 2
( 1) ( 1) 1
và
x y
2 2
( 5) ( 5) 25
.
Câu 7.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường thẳng
d x y( ) :2 4 0
. Lập phương
trình đường tròn tiếp xúc với các trục tọa độ và có tâm ở trên đường thẳng (d).
Gọi
I m m d( ;2 4) ( )
là tâm đường tròn cần tìm. Ta có:
m m m m
4
2 4 4,
3
.
m
4
3
thì phương trình đường tròn là:
x y
2 2
4 4 16
3 3 9
.
m 4
thì phương trình đường tròn là:
x y
2 2
( 4) ( 4) 16
.
Câu 8.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho điểm A(–1;1) và B(3;3), đường thẳng ():
x y3 – 4 8 0
. Lập phương trình đường tròn qua A, B và tiếp xúc với đường thẳng ().
Tâm I của đường tròn nằm trên đường trung trực d của đoạn AB
d qua M(1; 2) có VTPT là
AB
(4;2)
d: 2x + y – 4 = 0
Tâm I(a;4 – 2a)
Ta có IA = d(I,D)
a a a
2
11 8 5 5 10 10
2a
2
– 37a + 93 = 0
a
a
3
31
2
Với a = 3
I(3;–2), R = 5
(C): (x – 3)
2
+ (y + 2)
2
= 25
Với a =
31
2
I
31
; 27
2
, R =
65
2
(C):
x y
2
2
31 4225
( 27)
2 4
Câu 9.
Trong hệ toạ độ
Oxy
cho hai đường thẳng
d x y: 2 3 0
và
x y: 3 5 0
. Lập
phương trình đường tròn có bán kính bằng
2 10
5
, có tâm thuộc
d
và tiếp xúc với
.
Tâm I
d
I a a( 2 3; )
. (C) tiếp xúc với
nên:
d I R( , )
a 2
2 10
5
10
a
a
6
2
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
9
(C):
x y
2 2
8
( 9) ( 6)
5
hoặc (C):
x y
2 2
8
( 7) ( 2)
5
.
Câu 10.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y x
2 2
4 3 4 0
. Tia Oy
cắt (C) tại A. Lập phương trình đường tròn (C), bán kính R = 2 và tiếp xúc ngoài với (C) tại
A.
(C) có tâm
I
( 2 3;0)
, bán kính R= 4; A(0; 2). Gọi I
là tâm của (C
).
PT đường thẳng IA :
x t
y t
2 3
2 2
,
I IA'
I t t
(2 3 ;2 2)
.
AI I A t I
1
2 '( 3;3)
2
(C
):
x y
2 2
( 3) ( 3) 4
Câu 11.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y y
2 2
– 4 –5 0
. Hãy viết
phương trình đường tròn (C) đối xứng với đường tròn (C) qua điểm M
4 2
;
5 5
(C) có tâm I(0;2), bán kính R = 3. Gọi I’ là điểm đối xứng của I qua M
I
8 6
;
5 5
(C
):
x y
2 2
8 6
9
5 5
Câu 12.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y x y
2 2
2 4 2 0
. Viết
phương trình đường tròn (C) tâm M(5; 1) biết (C) cắt (C) tại hai điểm A, B sao cho
AB
3
.
(C) có tâm I(1; –2), bán kính
R
3
. PT đường thẳng IM:
x y3 4 11 0
.
AB
3
.
Gọi
H x y( ; )
là trung điểm của AB. Ta có:
H IM
IH R AH
2 2
3
2
x y
x y
2 2
3 4 11 0
9
( 1) ( 2)
4
x y
x y
1 29
;
5 10
11 11
;
5 10
H
1 29
;
5 10
hoặc
H
11 11
;
5 10
.
Với
H
1 29
;
5 10
. Ta có
R MH AH
2 2 2
43
PT (C
):
x y
2 2
( 5) ( 1) 43
.
Với
H
11 11
;
5 10
. Ta có
R MH AH
2 2 2
13
PT (C
):
x y
2 2
( 5) ( 1) 13
.
Câu 13.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y
2 2
( 1) ( 2) 4
và điểm
K(3;4)
. Lập phương trình đường tròn (T) có tâm K, cắt đường tròn (C) tại hai điểm A, B sao
cho diện tích tam giác IAB lớn nhất, với I là tâm của đường tròn (C).
(C) có tâm
I(1;2)
, bán kính
R 2
.
IAB
S
lớn nhất
IAB vuông tại I
AB
2 2
.
Mà
IK
2 2
nên có hai đường tròn thoả YCBT.
+
T
1
( )
có bán kính
R R
1
2
T x y
2 2
1
( ) :( 3) ( 4) 4
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
10
+
T
2
( )
có bán kính
R
2 2
2
(3 2) ( 2) 2 5
T x y
2 2
1
( ) :( 3) ( 4) 20
.
Câu 14.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, viết phương trình đường tròn nội tiếp tam giác ABC
với các đỉnh: A(–2;3),
B C
1
;0 , (2;0)
4
.
Điểm D(d;0)
d
1
2
4
thuộc đoạn BC là chân đường phân giác trong của góc A
khi và chỉ khi
d
DB AB
d d d
DC AC d
2
2
2
2
9
1
3
4
4
4 1 6 3 1.
2
4 3
Phương trình AD:
x y
x y
2 3
1 0
3 3
; AC:
x y
x y
2 3
3 4 6 0
4 3
Giả sử tâm I của đường tròn nội tiếp có tung độ là b. Khi đó hoành độ là
b1
và bán kính
cũng bằng b. Vì khoảng cách từ I tới AC cũng phải bằng b nên ta có:
b b
b b b
2 2
3 1 4 6
3 5
3 4
b b b
b b b
4
3 5
3
1
3 5
2
Rõ ràng chỉ có giá trị
b
1
2
là hợp lý.
Vậy, phương trình của đường tròn nội tiếp
ABC là:
x y
2 2
1 1 1
2 2 4
Câu 15.
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho hai đường thẳng (d
1
):
x y4 3 12 0
và (d
2
):
x y4 3 12 0
. Tìm toạ độ tâm và bán kính đường tròn nội tiếp tam giác có 3 cạnh nằm trên
(d
1
), (d
2
) và trục Oy.
Gọi
A d d B d Oy C d Oy
1 2 1 2
, ,
A B C(3;0), (0; 4), (0;4)
ABC cân đỉnh A
và AO là phân giác trong của góc A. Gọi I, R là tâm và bán kính đường tròn nội tiếp
ABC
I R
4 4
;0 ,
3 3
.
Câu 16.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường thẳng d:
x y 1 0
và hai đường tròn có
phương trình: (C
1
):
x y
2 2
( 3) ( 4) 8
, (C
2
):
x y
2 2
( 5) ( 4) 32
. Viết phương trình
đường tròn (C) có tâm I thuộc d và tiếp xúc ngoài với (C
1
) và (C
2
).
Gọi I, I
1
, I
2
, R, R
1
, R
2
lần lượt là tâm và bán kính của (C), (C
1
), (C
2
). Giả sử
I a a d( ; –1)
.
(C) tiếp xúc ngoài với (C
1
), (C
2
) nên
II R R II R R II R II R
1 1 2 2 1 1 2 2
, – –
a a a a
2 2 2 2
( 3) ( 3) 2 2 ( 5) ( 5) 4 2
a = 0
I(0; –1), R =
2
Phương trình (C):
x y
2 2
( 1) 2
.
Câu 17.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho tam giác ABC với A(3; –7), B(9; –5), C(–5; 9),
M(–2; –7). Viết phương trình đường thẳng đi qua M và tiếp xúc với đường tròn ngoại tiếp
ABC.
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
11
y + 7 = 0; 4x + 3y + 27 = 0.
Câu 18.
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho đường tròn
C x y x
2 2
: 2 0
. Viết phương trình tiếp
tuyến của
C
, biết góc giữa tiếp tuyến này và trục tung bằng
30
.
C x y I R
2 2
( ) :( 1) 1 ( 1;0); 1
. Hệ số góc của tiếp tuyến (
) cần tìm là
3
.
PT (
) có dạng
x y b
1
: 3 0
hoặc
x y b
2
: 3 0
+
x y b
1
: 3 0
tiếp xúc (C)
d I R
1
( , )
b
b
3
1 2 3
2
.
Kết luận:
x y
1
( ) : 3 2 3 0
+
x y b
2
( ) : 3 0
tiếp xúc (C)
d I R
2
( , )
b
b
3
1 2 3
2
.
Kết luận:
x y
2
( ) : 3 2 3 0
.
Câu 19.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y x y
2 2
6 2 5 0
và
đường thẳng (d):
x y3 3 0
. Lập phương trình tiếp tuyến với đường tròn (C), biết tiếp
tuyến không đi qua gốc toạ độ và hợp với đường thẳng (d) một góc
0
45
.
(C) có tâm I(3; 1), bán kính R =
5
. Giả sử (
):
ax by c c0 ( 0)
.
Từ:
d I
d
( , ) 5
2
cos( , )
2
a b c
a b c
2, 1, 10
1, 2, 10
x y
x y
:2 10 0
: 2 10 0
.
Câu 20.
Trong hệ toạ độ
Oxy
, cho đường tròn
C x y
2 2
( ) :( 1) ( 1) 10
và đường thẳng
d x y:2 2 0
. Lập phương trình các tiếp tuyến của đường tròn
C( )
, biết tiếp tuyến tạo với
đường thẳng
d
một góc
0
45
.
(C) có tâm
I(1;1)
bán kính
R
10
. Gọi
n a b( ; )
là VTPT của tiếp tuyến
a b
2 2
( 0)
,
Vì
d
0
( , ) 45
nên
a b
a b
2 2
2
1
2
. 5
a b
b a
3
3
Với
a b3
:
x y c3 0
. Mặt khác
d I R( ; )
c4
10
10
c
c
6
14
Với
b a3
:
x y c3 0
. Mặt khác
d I R( ; )
c2
10
10
c
c
8
12
Vậy có bốn tiếp tuyến cần tìm:
x y3 6 0;
x y3 14 0
;
x y3 8 0;
x y3 12 0
.
Câu 21.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, viết phương trình tiếp tuyến chung của hai đường tròn
(C
1
):
x y x y
2 2
– 2 – 2 – 2 0
, (C
2
):
x y x y
2 2
–8 – 2 16 0
.
(C
1
) có tâm
I
1
(1; 1)
, bán kính R
1
= 2; (C
2
) có tâm
I
2
(4; 1)
, bán kính R
2
= 1.
Ta có:
I I R R
1 2 1 2
3
(C
1
) và (C
2
) tiếp xúc ngoài nhau tại A(3; 1)
(C
1
) và (C
2
) có 3 tiếp tuyến, trong đó có 1 tiếp tuyến chung trong tại A là x = 3 // Oy.
* Xét 2 tiếp tuyến chung ngoài:
y ax b ax y b( ) : ( ) : 0
ta có:
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
12
a b
a a
d I R
a b
hay
d I R
a b
b b
a b
2 2
1 1
2 2
2 2
1
2 2
2
( ; )
4 4
( ; )
4 1
4 7 2 4 7 2
1
4 4
Vậy, có 3 tiếp tuyến chung:
x y x y x
1 2 3
2 4 7 2 2 4 7 2
( ) : 3, ( ) : , ( )
4 4 4 4
Câu 22.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hai đường tròn (C):
x y
2 2
( 2) ( 3) 2
và
(C’):
x y
2 2
( 1) ( 2) 8
. Viết phương trình tiếp tuyến chung của (C) và (C’).
(C) có tâm I(2; 3) và bán kính
R
2
; (C
) có tâm I
(1; 2) và bán kính
R
' 2 2
.
Ta có:
II R R
' 2
(C) và (C
) tiếp xúc trong
Tọa độ tiếp điểm M(3; 4).
Vì (C) và (C
) tiếp xúc trong nên chúng có duy nhất một tiếp tuyến chung là đường thẳng qua
điểm M(3; 4), có véc tơ pháp tuyến là
II
( 1; 1)
PTTT:
x y 7 0
Câu 23.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hai đường tròn
C x y y
2 2
1
( ) : 2 3 0
và
C x y x y
2 2
2
( ) : 8 8 28 0
. Viết phương trình tiếp tuyến chung của
C
1
( )
và
C
2
( )
.
C
1
( )
có tâm
I
1
(0;1)
, bán kính
R
1
2
;
C
2
( )
có tâm
I
2
(4;4)
, bán kính
R
2
2
.
Ta có:
I I R R
1 2 1 2
5 4
C C
1 2
( ),( )
ngoài nhau. Xét hai trường hợp:
+ Nếu d // Oy thì phương trình của d có dạng:
x c 0
.
Khi đó:
d I d d I d c c
1 2
( , ) ( , ) 4
c 2
d x: 2 0
.
+ Nếu d không song song với Oy thì phương trình của d có dạng:
d y ax b:
.
Khi đó:
d I d
d I d d I d
1
1 2
( , ) 2
( , ) ( , )
b
a
b a b
a a
2
2 2
1
2
1
1 4 4
1 1
a b
a b
a b
3 7
;
4 2
3 3
;
4 2
7 37
;
24 12
d x y:3 4 14 0
hoặc
d x y:3 4 6 0
hoặc
d x y:7 24 74 0
.
Vậy:
d x: 2 0
;
d x y:3 4 14 0
;
d x y:3 4 6 0
;
d x y:7 24 74 0
.
Câu 24.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho hai đường tròn
C x y y
2 2
1
( ) : 4 5 0
và
C x y x y
2 2
2
( ) : 6 8 16 0
. Viết phương trình tiếp tuyến chung của
C
1
( )
và
C
2
( )
.
C
1
( )
có tâm
I
1
(0;1)
, bán kính
R
1
3
;
C
2
( )
có tâm
I
2
(3; 4)
, bán kính
R
2
3
.
Giả sử tiếp tuyến chung
của
C C
1 2
( ), ( )
có phương trình:
ax by c a b
2 2
0 ( 0)
.
là tiếp tuyến chung của
C C
1 2
( ), ( )
d I R
d I R
1 1
2 2
( , )
( , )
b c a b
a b c a b
2 2
2 2
2 3 (1)
3 4 3 (2)
Từ (1) và (2) suy ra
a b2
hoặc
a b
c
3 2
2
.
+ TH1: Với
a b2
. Chọn
b 1
a c
2, 2 3 5
x y
:2 2 3 5 0
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
13
+ TH2: Với
a b
c
3 2
2
. Thay vào (1) ta được:
a
a b a b
a b
2 2
0
2 2
4
3
.
y: 2 0
hoặc
x y:4 3 9 0
.
Câu 25.
Trong mặt phẳng Oxy, cho đường tròn (C):
x y x
2 2
4 3 4 0
. Tia Oy cắt (C) tại điểm
A. Lập phương trình đường tròn (T) có bán kính R = 2 sao cho (T) tiếp xúc ngoài với (C) tại
A.
(C) có tâm
I
( 2 3;0)
, bán kính
R 4
. Tia Oy cắt (C) tại
A(0;2)
. Gọi J là tâm của (T).
Phương trình IA:
x t
y t
2 3
2 2
. Giả sử
J t t IA(2 3 ;2 2) ( )
.
(T) tiếp xúc ngoài với (C) tại A nên
AI JA t J
1
2 ( 3;3)
2
.
Vậy:
T x y
2 2
( ) :( 3) ( 3) 4
.
Câu 26.
Trong mặt phẳng Oxy, cho đường tròn (C):
x y
2 2
1
và phương trình:
x y m x my
2 2
–2( 1) 4 – 5 0
(1). Chứng minh rằng phương trình (1) là phương trình của
đường tròn với mọi m. Gọi các đường tròn tương ứng là (C
m
). Tìm m để (C
m
) tiếp xúc với (C).
(C
m
) có tâm
I m m( 1; 2 )
, bán kính R m m
2 2
' ( 1) 4 5
,
(C) có tâm O(0; 0) bán kính R = 1, OI
m m
2 2
( 1) 4
, ta có OI < R
Vậy (C) và (C
m
) chỉ tiếp xúc trong.
R
– R = OI ( vì R’ > R)
m m
3
1;
5
.
Câu 27.
Trong mặt phẳng Oxy, cho các đường tròn có phương trình
C x y
2 2
1
1
( ) :( 1)
2
và
C x y
2 2
2
( ) :( 2) ( 2) 4
. Viết phương trình đường thẳng d tiếp xúc với
C
1
( )
và cắt
C
2
( )
tại hai điểm
M N,
sao cho
MN
2 2
.
C
1
( )
có tâm
I
1
(1;0)
, bán kính
R
1
1
2
;
C
2
( )
có tâm
I
1
(2;2)
, bán kính
R
2
2
. Gọi H là
trung điểm của MN
MN
d I d I H R
2
2
2 2 2
( , ) 2
2
Phương trình đường thẳng d có dạng:
ax by c a b
2 2
0 ( 0)
.
Ta có:
d I d
d I d
1
2
1
( , )
2
( , ) 2
a c a b
a b c a b
2 2
2 2
2
2 2 2
. Giải hệ tìm được a, b, c.
Vậy:
d x y d x y: 2 0; : 7 6 0
;
d x y: 2 0
;
d x y:7 2 0
Câu 28.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y x
2 2
– 6 5 0
. Tìm điểm
M thuộc trục tung sao cho qua M kẻ được hai tiếp tuyến của (C) mà góc giữa hai tiếp tuyến đó
bằng
0
60
.
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
14
(C) có tâm I(3;0) và bán kính R = 2. Gọi M(0; m) Oy
Qua M kẻ hai tiếp tuyến MA và MB
AMB
AMB
0
0
60 (1)
120 (2)
Vì MI là phân giác của
AMB
nên:
(1)
AMI
= 30
0
IA
MI
0
sin30
MI = 2R
m m
2
9 4 7
(2)
AMI
= 60
0
IA
MI
0
sin60
MI =
2 3
3
R
m
2
4 3
9
3
Vô nghiệm Vậy có
hai điểm M
1
(0;
7
) và M
2
(0;
7
)
Câu 29.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường tròn (C) và đường thẳng
định bởi:
C x y x y x y
2 2
( ) : 4 2 0; : 2 12 0
. Tìm điểm M trên sao cho từ M vẽ được với
(C) hai tiếp tuyến lập với nhau một góc 60
0
.
Đường tròn (C) có tâm I(2;1) và bán kính
R
5
.
Gọi A, B là hai tiếp điểm. Nếu hai tiếp tuyến này lập với nhau một góc 60
0
thì IAM là nửa tam
giác đều suy ra
IM R=2 5
2
.
Như thế điểm M nằm trên đường tròn (T) có phương trình:
x y
2 2
( 2) ( 1) 20
.
Mặt khác, điểm M nằm trên đường thẳng
, nên tọa độ của M nghiệm đúng hệ phương trình:
x y
x y
2 2
( 2) ( 1) 20 (1)
2 12 0 (2)
Khử x giữa (1) và (2) ta được:
y
y y y y
y
2 2
2
3
2 10 1 20 5 42 81 0
27
5
Vậy có hai điểm thỏa mãn đề bài là:
M
6;3
hoặc M
6 27
;
5 5
Câu 30.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y
2 2
( 1) ( 2) 9
và đường
thẳng
d x y m: 0
. Tìm m để trên đường thẳng d có duy nhất một điểm A mà từ đó kẻ
được hai tiếp tuyến AB, AC tới đường tròn (C) (B, C là hai tiếp điểm) sao cho tam giác ABC
vuông.
(C) có tâm I(1; –2), R = 3. ABIC là hình vuông cạnh bằng 3
IA
3 2
m
m
m
m
1
5
3 2 1 6
7
2
Câu hỏi tương tự:
a)
C x y d x y m
2 2
( ) : 1, : 0
ĐS:
m 2
.
Câu 31.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y
2 2
( 1) ( 2) 9
và đường
thẳng
d x y m:3 4 0
. Tìm m để trên d có duy nhất một điểm P mà từ đó có thể kẻ được
hai tiếp tuyến PA, PB tới đường tròn (C) (A, B là hai tiếp điểm) sao cho PAB là tam giác đều.
(C) có tâm
I(1; 2)
, bán kính
R 3
.
PAB đều
PI AI R2 2 6
P nằm trên đường
tròn (T) có tâm I, bán kính
r 6
. Do trên d có duy nhất một điểm P thoả YCBT nên d là tiếp
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
15
tuyến của (T)
m
m
d I d
m
11
19
( , ) 6 6
41
5
.
Câu 32.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho hai đường tròn
C x y x y
2 2
( ) : 18 6 65 0
và
C x y
2 2
( ): 9
. Từ điểm M thuộc đường tròn (C) kẻ hai tiếp tuyến với đường tròn (C),
gọi A, B là các tiếp điểm. Tìm tọa độ điểm M, biết độ dài đoạn AB bằng
4,8
.
(C’) có tâm
O
0;0
, bán kính
R OA 3
. Gọi
H AB OM
H là trung điểm của AB
AH
12
5
. Suy ra:
OH OA AH
2 2
9
5
và
OA
OM
OH
2
5
.
Giả sử
M x y( ; )
. Ta có:
M C x y x y
OM
x y
2 2
2 2
( ) 18 6 65 0
5
25
x x
y y
4 5
3 0
Vậy
M(4;3)
hoặc
M(5;0)
.
Câu 33.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y
2 2
( 1) ( 2) 4
. M là điểm
di động trên đường thẳng
d y x: 1
. Chứng minh rằng từ M kẻ được hai tiếp tuyến
MT
1
,
MT
2
tới (C) (T
1
, T
2
là tiếp điểm) và tìm toạ độ điểm M, biết đường thẳng
TT
1 2
đi qua điểm
A(1; 1)
.
(C) có tâm
I(1; 2)
, bán kính
R 2
. Giả sử
M x x d
0 0
( ; 1)
.
IM x x x R
2 2 2
0 0 0
( 1) ( 3) 2( 1) 8 2
M nằm ngoài (C)
qua M kẻ được
2 tiếp tuyến tới (C).
Gọi J là trung điểm IM
x x
J
0 0
1 1
;
2 2
. Đường tròn (T) đường kính IM có tâm J bán
kính
IM
R
1
2
có phương trình
x x x x
T x y
2 2
2 2
0 0 0 0
1 1 ( 1) ( 3)
( ) :
2 2 4
Từ M kẻ được 2 tiếp tuyến MT
1
, MT
2
đến (C)
IT M IT M T T T
0
1 2 1 2
90 , ( )
T T C T
1 2
{ , } ( ) ( )
toạ độ
T T
1 2
,
thoả mãn hệ:
x x x x
x y
x x x y x
x y
2 2
2 2
0 0 0 0
0 0 0
2 2
1 1 ( 1) ( 3)
( ) ( )
(1 ) (3 ) 3 0 (1)
2 2 4
( 1) ( 2) 4
Toạ độ các điểm
T T
1 2
,
thoả mãn (1), mà qua 2 điểm phân biệt xác định duy nhất 1 đường
thẳng nên phương trình
TT
1 2
là
x x y x x
0 0 0
(1 ) (3 ) 3 0
.
A(1; 1)
nằm trên
TT
1 2
nên
x x x
0 0 0
1 (3 ) 3 0
x
0
1
M(1;2)
.
Câu 34.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y
2 2
( –1) ( 1) 25
và điểm
M(7; 3). Lập phương trình đường thẳng (d) đi qua M cắt (C) tại hai điểm A, B phân biệt sao
cho MA = 3MB.
M C
P
/( )
27 0
M nằm ngoài (C). (C) có tâm I(1;–1) và R = 5.
Mặt khác:
M C
P MA MB MB MB BH
2
/( )
. 3 3 3
IH R BH d M d
2 2
4 [ ,( )]
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
16
Ta có: pt(d): a(x – 7) + b(y – 3) = 0 (a
2
+ b
2
> 0).
a
a b
d M d
a b
a b
2 2
0
6 4
[ ,( )] 4 4
12
5
. Vậy (d): y – 3 = 0 hoặc (d): 12x – 5y – 69 = 0.
Câu 35.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, lập phương trình đường thẳng d đi qua điểm A(1; 2)
và cắt đường tròn (C) có phương trình
x y
2 2
( 2) ( 1) 25
theo một dây cung có độ dài
bằng
l 8
.
d: a(x – 1)+ b(y –2) = 0
ax + by – a – 2b = 0 ( a
2
+ b
2
> 0)
Vì d cắt (C) theo dây cung có độ dài
l 8
nên khoảng cách từ tâm I(2; –1) của (C) đến d
bằng 3.
a b a b
d I d a b a b
a b
2 2
2 2
2 2
, 3 3 3
a
a ab
a b
2
0
8 6 0
3
4
a = 0: chọn b = 1
d: y – 2 = 0
a =
b
3
4
: chọn a = 3, b = – 4
d: 3x – 4 y + 5 = 0.
Câu hỏi tương tự:
a) d đi qua O,
C x y x y
2 2
( ) : 2 6 15 0
,
l 8
. ĐS:
d x y:3 4 0
;
d y: 0
.
b) d đi qua
Q(5;2)
,
C x y x y
2 2
( ) : 4 8 5 0
,
l
5 2
.
ĐS:
d x y: 3 0
;
d x y:17 7 71 0
.
c) d đi qua
A(9;6)
,
C x y x y
2 2
( ) : 8 2 0
,
l
4 3
.
ĐS:
d y x: 2 12
;
d y x
1 21
:
2 2
Câu 36.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C) :
x y x y
2 2
2 8 8 0
. Viết
phương trình đường thẳng song song với đường thẳng
d x y:3 2 0
và cắt đường tròn
(C) theo một dây cung có độ dài
l 6
.
(C) có tâm I(–1; 4), bán kính R = 5. PT đường thẳng
có dạng:
x y c c3 0, 2
.
Vì
cắt (C) theo một dây cung có độ dài bằng 6 nên:
c
c
d I
c
2
3 4
4 10 1
, 4
4 10 1
3 1
.
Vậy phương trình
cần tìm là:
x y
3 4 10 1 0
hoặc
x y
3 4 10 1 0
.
Câu hỏi tương tự:
a)
C x y
2 2
( ) :( 3) ( 1) 3
,
d x y:3 4 2012 0
,
l
2 5
.
ĐS:
x y:3 4 5 0
;
x y:3 4 15 0
.
Câu 37.
Trong mặt phẳng với hệ trục tọa độ Oxy, cho đường tròn
C x y
2 2
( ) :( 4) ( 3) 25
và
đường thẳng
x y:3 4 10 0
. Lập phương trình đường thẳng d biết
d ( )
và d cắt (C)
tại A, B sao cho AB = 6.
(C) có tâm I(– 4; 3) và có bán kính R = 5. Gọi H là trung điểm AB, AH = 3. Do
d
nên
PT của d có dạng:
x y m4 3 0
.
Ta có:
d I
1
( ,( ))
= IH =
AI AH
2 2 2 2
5 3 4
m
m
m
2 2
27
16 9
4
13
4 3
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
17
Vậy PT các đường thẳng cần tìm là:
x y4 3 27 0
và
x y4 3 13 0
.
Câu 38.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y x y
2 2
2 2 3 0
và điểm
M(0; 2). Viết phương trình đường thẳng d qua M và cắt (C) tại hai điểm A, B sao cho AB có
độ dài ngắn nhất.
(C) có tâm I(1; 1) và bán kính R =
5
. IM =
2 5
M nằm trong đường tròn (C).
Giả sử d là đường thẳng qua M và H là hình chiếu của I trên d.
Ta có: AB = 2AH =
IA IH IH IM
2 2 2 2
2 2 5 2 5 2 3
.
Dấu "=" xảy ra
H
M hay d
IM. Vậy d là đường thẳng qua M và có VTPT
MI
(1; 1)
Phương trình d:
x y 2 0
.
Câu hỏi tương tự:
a) Với (C):
x y x y
2 2
8 4 16 0
, M(–1; 0). ĐS:
d x y:5 2 5 0
Câu 39.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C) có tâm O, bán kính R = 5 và điểm
M(2; 6). Viết phương trình đường thẳng d qua M, cắt (C) tại 2 điểm A, B sao cho OAB có
diện tích lớn nhất.
Tam giác OAB có diện tích lớn nhất
OAB vuông cân tại O. Khi đó
d O d
5 2
( , )
2
.
Giả sử phương trình đường thẳng d:
A x B y A B
2 2
( 2) ( 6) 0 ( 0)
d O d
5 2
( , )
2
A B
A B
2 2
2 6 5 2
2
B AB A
2 2
47 48 17 0
B A
B A
24 5 55
47
24 5 55
47
+ Với
B A
24 5 55
47
: chọn A = 47
B =
24 5 55
d:
x y
47( 2) 24 5 55 ( 6) 0
+ Với
B A
24 5 55
47
: chọn A = 47
B =
24 5 55
d:
x y
47( 2) 24 5 55 ( 6) 0
Câu hỏi tương tự:
a)
C x y x y
2 2
( ) : 4 6 9 0
,
M(1; 8)
. ĐS:
x y x y7 1 0; 17 7 39 0
.
Câu 40.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y x y
2 2
6 2 6 0
và điểm
A(3;3)
. Lập phương trình đường thẳng d qua A và cắt (C) tại hai điểm sao cho khoảng cách
giữa hai điểm đó bằng độ dài cạnh hình vuông nội tiếp đường tròn (C).
(C) có tâm I(3; –1), R = 4. Ta có: A(3 ;3)
(C).
PT đường thẳng d có dạng:
a x b y a b
2 2
( 3) ( 3) 0, 0
ax by a b3 3 0
.
Giả sử d qua A cắt (C) tại hai điểm A, B
AB = 4
2
. Gọi I là tâm hình vuông.
Ta có:
d I d AD AB
1 1
( , ) 2 2 ( )
2 2
a b a b
a b
2 2
3 3 3
2 2
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
18
b a b a b a b
2 2 2 2
4 2 2
. Chọn b = 1 thì a = 1 hoặc a = –1.
Vậy phương trình các đường thẳng cần tìm là:
x y 6 0
hoặc
x y 0
.
Câu 41.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho hai đường tròn (C
1
):
x y
2 2
13
và (C
2
):
x y
2 2
( 6) 25
. Gọi A là một giao điểm của (C
1
) và (C
2
) với y
A
> 0. Viết phương trình
đường thẳng d đi qua A và cắt (C
1
), (C
2
) theo hai dây cung có độ dài bằng nhau.
(C
1
) có tâm O(0; 0), bán kính R
1
=
13
. (C
2
) có tâm I
2
(6; 0), bán kính R
2
= 5. Giao điểm
A(2; 3). Giả sử d:
a x b y a b
2 2
( 2) ( 3) 0 ( 0)
. Gọi
d d O d d d I d
1 2 2
( , ), ( , )
.
Từ giả thiết
R d R d
2 2 2 2
1 1 2 2
d d
2 2
2 1
12
a a b a b
a b a b
2 2
2 2 2 2
(6 2 3 ) ( 2 3 )
12
b ab
2
3 0
b
b a
0
3
.
Với b = 0: Chọn a = 1
Phương trình d:
x 2 0
.
Với b = –3a: Chọn a = 1, b = –3
Phương trình d:
x y3 7 0
.
Câu 42.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường thẳng :
mx y4 0
, đường tròn (C):
x y x my m
2 2 2
2 2 24 0
có tâm I. Tìm m để đường thẳng cắt đường tròn (C) tại
hai điểm phân biệt A, B sao cho diện tích tam giác IAB bằng 12.
(C) có tâm
I m(1; )
, bán kính R = 5. Gọi H là trung điểm của dây cung AB.
m m m
IH d I
m m
2 2
4 5
( , )
16 16
;
m
AH IA IH
m
m
2
2 2
2
2
(5 ) 20
25
16
16
IAB
S
12
m
d I AH m m
m
2
3
( , ). 12 3 25 48 0
16
3
Câu 43.
Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, cho đường tròn
C x y
2 2
( ) : 1
, đường thẳng
d x y m( ) : 0
. Tìm m để
C( )
cắt
d( )
tại A và B sao cho diện tích tam giác ABO lớn nhất.
(C) có tâm O(0; 0) , bán kính R = 1. (d) cắt (C) tại A, B
d O d( ; ) 1
Khi đó:
OAB
S OA OB AOB AOB
1 1 1
. .sin .sin
2 2 2
. Dấu "=" xảy ra
AOB
0
90
.
Vậy
AOB
S
lón nhất
AOB
0
90
. Khi đó
d I d
1
( ; )
2
m 1
.
Câu 44.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường thẳng
d( )
:
x my
2 1 2 0
và
đường tròn có phương trình
C x y x y
2 2
( ) : 2 4 4 0
. Gọi I là tâm đường tròn
C( )
. Tìm
m sao cho
d( )
cắt
C( )
tại hai điểm phân biệt A và B. Với giá trị nào của m thì diện tích tam
giác IAB lớn nhất và tính giá trị đó.
C( )
có tâm I (1; –2) và bán kính R = 3.
(d) cắt
C( )
tại 2 điểm phân biệt A, B
d I d R( , )
m m
2
2 2 1 2 3 2
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
19
m m m m m m R
2 2 2
1 4 4 18 9 5 4 17 0
Ta có:
S IA IB AIB IA IB
IAB
1 1 9
. sin .
2 2 2
Vậy:
S
IAB
lớn nhất là
9
2
khi
AIB
0
90
AB =
R
2 3 2
d I d
3 2
( , )
2
m m
3 2
2
1 2 2
2
m m
2
2 16 32 0
m 4
Câu hỏi tương tự:
a) Với
d x my m: – 2 3 0
,
C x y x y
2 2
( ) : 4 4 6 0
. ĐS:
m m
8
0
15
Câu 45.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn
C x y x y
2 2
( ) : 4 6 9 0
và
điểm
M(1; 8)
. Viết phương trình đường thẳng d đi qua M, cắt (C) tại hai điểm A, B phân
biệt sao cho tam giác ABI có diện tích lớn nhất, với I là tâm của đường tròn (C).
(C) có tâm
I( 2;3)
, bán kính
R 2
.
PT đường thẳng d qua
M(1; 8)
có dạng:
d ax by a b: 8 0
(
a b
2 2
0
).
IAB
S IA IB AIB AIB
1
. .sin 2sin
2
.
Do đó:
IAB
S
lớn nhất
AIB
0
90
d I d IA
2
( , ) 2
2
b a
a b
2 2
11 3
2
a ab b
2 2
7 66 118 0
a b
a b
7
7 17
.
+ Với
b a1 7
d x y:7 1 0
+ Với
b a7 17
d x y:17 7 39 0
Câu 46.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y x y
2 2
4 4 6 0
và
đường thẳng :
x my m– 2 3 0
với m là tham số thực. Gọi I là tâm của đường tròn (C).
Tìm m để cắt (C) tại 2 điểm phân biệt A và B sao cho diện tích IAB lớn nhất.
(C) có tâm là I (–2; –2); R =
2
. Giả sử
cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B.
Kẻ đường cao IH của
IAB, ta có: S
ABC
=
IAB
S IA IB AIB
1
. .sin
2
=
AIB
sin
Do đó
IAB
S
lớn nhất
sin
AIB
= 1
AIB vuông tại I
IH =
IA
1
2
(thỏa IH < R)
m
m
2
1 4
1
1
15m
2
– 8m = 0
m = 0 hay m =
8
15
Câu hỏi tương tự:
a) Với
C x y x y
2 2
( ) : 2 4 4 0
,
x my
: 2 1 2 0
. ĐS:
m 4
.
b) Với
C x y x y
2 2
( ) : 2 4 5 0
,
x my: 2 0
. ĐS:
m 2
Câu 47.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy, cho đường thẳng d:
x y–5 –2 0
và đường tròn (C):
x y x y
2 2
2 4 8 0
. Xác định tọa độ các giao điểm A, B của đường tròn (C) và đường
thẳng d (cho biết điểm A có hoành độ dương). Tìm tọa độ C thuộc đường tròn (C) sao cho
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
20
tam giác ABC vuông ở B.
Tọa độ giao điểm A, B là nghiệm của hệ phương trình
y x
x y x y
y x
x y
2 2
0; 2
2 4 8 0
1; 3
5 2 0
. Vì
A
x
0
nên ta được A(2;0), B(–3;–1).
Vì
ABC
0
90
nên AC là đường kính đường tròn, tức điểm C đối xứng với điểm A qua tâm I
của đường tròn. Tâm I(–1;2), suy ra C(–4;4).
Câu 48.
Trong mặt phẳng với hệ tọa độ Oxy , cho đường tròn (
C
):
x y x y
2 2
2 4 8 0
và
đường thẳng (
):
x y2 3 1 0
. Chứng minh rằng (
) luôn cắt (
C
) tại hai điểm phân biệt
A, B . Tìm toạ độ điểm
M
trên đường tròn (
C
) sao cho diện tích tam giác
ABM
lớn nhất.
(C) có tâm I(–1; 2), bán kính R =
13
.
d I R
9
( , )
13
đường thẳng (
) cắt (C) tại
hai điểm A, B phân biệt. Gọi M là điểm nằm trên (C), ta có
ABM
S AB d M
1
. ( , )
2
. Trong đó
AB không đổi nên
ABM
S
lớn nhất
d M( , )
lớn nhất.
Gọi d là đường thẳng đi qua tâm I và vuông góc với (
). PT đường thẳng d là
x y3 2 1 0
.
Gọi P, Q là giao điểm của đường thẳng d vời đường tròn (C). Toạ độ P, Q là nghiệm của hệ
phương trình:
x y x y
x y
2 2
2 4 8 0
3 2 1 0
x y
x y
1, 1
3, 5
P(1; –1); Q(–3; 5)
Ta có
d P
4
( , )
13
;
d Q
22
( , )
13
. Như vậy
d M( , )
lớn nhất
M trùng với Q.
Vậy tọa độ điểm M(–3; 5).
Câu 49.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y x y
2 2
2 4 5 0
và A(0;
–1) (C). Tìm toạ độ các điểm B, C thuộc đường tròn (C) sao cho ABC đều.
(C) có tâm I(1;2) và R=
10
. Gọi H là trung điểm BC. Suy ra
AI IH2.
H
3 7
;
2 2
ABC
đều
I là trọng tâm. Phương trình (BC):
x y3 12 0
Vì B, C
(C) nên tọa độ của B, C là các nghiệm của hệ phương trình:
x y x y x y x y
x y x y
2 2 2 2
2 4 5 0 2 4 5 0
3 12 0 12 3
Giải hệ PT trên ta được:
B C
7 3 3 3 3 7 3 3 3 3
; ; ;
2 2 2 2
hoặc ngược lại.
Câu 50.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho đường tròn (C):
x y
2 2
( 3) ( 4) 35
và điểm
A(5; 5). Tìm trên (C) hai điểm B, C sao cho tam giác ABC vuông cân tại A.
(C) có tâm I(3; 4). Ta có:
AB AC
IB IC
AI là đường trung trực của BC.
ABC vuông cân
tại A nên AI cũng là phân giác của
BAC
. Do đó AB và AC hợp với AI một góc
0
45
.
Gọi d là đường thẳng qua A và hợp với AI một góc
0
45
. Khi đó B, C là giao điểm của d với
(C) và AB = AC. Vì
IA
(2;1)
(1; 1), (1; –1) nên d không cùng phương với các trục toạ độ
VTCP của d có hai thành phần đều khác 0. Gọi
u a(1; )
là VTCP của d. Ta có:
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
21
a a
IA u
a a
2 2 2
2 2 2
cos ,
2
1 2 1 5 1
a a
2
2 2 5 1
a
a
3
1
3
+ Với a = 3, thì
u (1;3)
Phương trình đường thẳng d:
x t
y t
5
5 3
.
Ta tìm được các giao điểm của d và (C) là:
9 13 7 3 13 9 13 7 3 13
; , ;
2 2 2 2
+ Với a =
1
3
, thì
u
1
1;
3
Phương trình đường thẳng d:
x t
y t
5
1
5
3
.
Ta tìm được các giao điểm của d và (C) là:
7 3 13 11 13 7 3 13 11 13
; , ;
2 2 2 2
+Vì AB = AC nên ta có hai cặp điểm cần tìm là:
7 3 13 11 13 9 13 7 3 13
; , ;
2 2 2 2
và
7 3 13 11 13 9 13 7 3 13
; , ;
2 2 2 2
Câu 51.
Trong mặt phẳng toạ độ
Oxy,
cho đường tròn (C):
x y
2 2
4
và các điểm
A
8
1;
3
,
B(3;0)
. Tìm toạ độ điểm M thuộc (C) sao cho tam giác MAB có diện tích bằng
20
3
.
AB AB x y
64 10
4 ; :4 3 12 0
9 3
. Gọi M(x;y) và
h d M AB( , )
.
Ta có:
x y
x y
h AB h
x y
4 3 12
1 20
4 3 8 0
. 4 4
4 3 32 0
2 3 5
+
x y
M M
x y
2 2
4 3 8 0
14 48
( 2;0); ;
25 75
4
+
x y
x y
2 2
4 3 32 0
4
(vô nghiệm)
Câu 52.
Trong mặt phẳng toạ độ
Oxy,
cho đường tròn
C x y x y
2 2
( ) : 2 6 9 0
và đường
thẳng
d x y:3 4 5 0
. Tìm những điểm M (C) và N d sao cho MN có độ dài nhỏ nhất.
(C) có tâm
I( 1;3)
, bán kính
R 1
d I d R( , ) 2
d C( )
.
Gọi
là đường thẳng qua I và vuông góc với d
x y( ) :4 3 5 0
.
Gọi
N d N
0 0
1 7
;
5 5
.
Gọi
M M
1 2
,
là các giao điểm của
và (C)
M M
1 2
2 11 8 19
; , ;
5 5 5 5
MN ngắn nhất khi
M M N N
1 0
,
.
Vậy các điểm cần tìm:
M C
2 11
; ( )
5 5
,
N d
1 7
;
5 5
.
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
22
TĐP 03: CÁC ĐƯỜNG CÔNIC
Câu 1.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho elip (E):
x y
2 2
1
25 16
. A, B là các điểm trên (E)
sao cho:
AF BF
1 2
8
, với
F F
1 2
,
là các tiêu điểm. Tính
AF BF
2 1
.
1
AF AF a
2
2
và
BF BF a
1 2
2
1 2
AF AF BF BF a
1 2
4 20
Mà
1
AF BF
2
8
2
AF BF
1
12
Câu 2.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, viết phương trình elip với các tiêu điểm
F F
1 2
( 1;1), (5;1)
và tâm sai
e 0,6
.
Giả sử
M x y( ; )
là điểm thuộc elip. Vì nửa trục lớn của elip là
c
a
e
3
5
0,6
nên ta có:
MF MF x y x y
2 2 2 2
1 2
10 ( 1) ( 1) ( 5) ( 1) 10
x y
2 2
( 2) ( 1)
1
25 16
Câu 3.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho điểm C(2; 0) và elip (E):
x y
2 2
1
4 1
. Tìm toạ độ
các điểm A, B thuộc (E), biết rằng hai điểm A, B đối xứng với nhau qua trục hoành và tam
giác ABC là tam giác đều.
A B
2 4 3 2 4 3
; , ;
7 7 7 7
Câu 4.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho elip (E):
x y
2 2
1
100 25
. Tìm các điểm M (E) sao
cho
FMF
0
1 2
120
(F
1
, F
2
là hai tiêu điểm của (E)).
Ta có:
a b10, 5
c
5 3
. Gọi M(x; y)
(E)
MF x MF x
1 2
3 3
10 , 10
2 2
.
FF MF MF MF MF F MF
2 2 2
1 2 1 2 1 2 1 2
2 . .cos
x x x x
2 2
2
3 3 3 3 1
10 3 10 10 2 10 10
2 2 2 2 2
x = 0 (y=
5). Vậy có 2 điểm thoả YCBT: M
1
(0; 5), M
2
(0; –5).
Câu 5.
Trong mặt phẳng Oxy, cho elip (E) có hai tiêu điểm
F F
1 2
( 3;0); ( 3;0)
và đi qua điểm
A
1
3;
2
. Lập phương trình chính tắc của (E) và với mọi điểm M trên elip, hãy tính biểu
thức:
P FM F M OM FM F M
2 2 2
1 2 1 2
–3 – .
.
(E):
x y
a b a b
2 2
2 2 2 2
3 1
1 1
4
,
a b
2 2
3
x y
2 2
1
4 1
M M M M M
P a ex a ex x y a e x
2 2 2 2 2 2 2
( ) ( – ) –2( ) – ( ) 1
Trần Sĩ Tùng PP toạ độ trong mặt phẳng
Trang
23
Câu 6.
Trong mặt phẳng toạ độ Oxy, cho elip (E):
x y
2 2
4 16 64
. Gọi F
2
là tiêu điểm bên phải
của (E). M là điểm bất kì trên (E). Chứng tỏ rằng tỉ số khoảng cách từ M tới tiêu điểm F
2
và
tới đường thẳng
x
8
:
3
có giá trị không đổi.
Ta có:
F
2
( 12;0)
. Gọi
M x y E
0 0
( ; ) ( )
x
MF a ex
0
2 0
8 3
2
,
x
d M x
0
0
8 3
8
( , )
3 3
(vì
x
0
4 4
)
MF
d M
2
3
( , ) 2
(không đổi).
Câu 7.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho elip (E):
x y
2 2
5 16 80
và hai điểm A(–5; –1),
B(–1; 1). Một điểm M di động trên (E). Tìm giá trị lớn nhất của diện tích MAB.
Phương trình đường thẳng (AB):
x y2 3 0
và
AB
2 5
Gọi
M x y E x y
2 2
0 0 0 0
( ; ) ( ) 5 16 80.
Ta có:
x y x y
d M AB
0 0 0 0
2 3 2 3
( ; )
1 4 5
Diện tích
MAB:
S AB d M AB x y
0 0
1
. . ( ; ) 2 3
2
Áp dụng bất đẳng thức Bunhiacốpxki cho 2 cặp số
x y
0 0
1 1
; , ( 5 ; 4 )
2
5
có:
x y x y
2
2 2
0 0 0 0
1 1 1 1 9
. 5 .4 5 16 .80 36
2 5 4 20
5
x y x y x y x y
0 0 0 0 0 0 0 0
2 6 6 2 6 3 2 3 9 2 3 9
x y
x y
x y
x y
x y
0 0
0 0
0 0
0 0
5 4
5 8
1 1
max 2 3 9
2 6
2
5
2 3 9
x
y
0
0
8
3
5
3
Vậy,
MAB
S khi M
8 5
max 9 ;
3 3
.
Câu 8.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho elíp
x y
E
2 2
( ) : 1
9 4
và hai điểm A(3;–2), B(–3;
2) . Tìm trên (E) điểm C có hoành độ và tung độ dương sao cho tam giác ABC có diện tích
lớn nhất.
PT đường thẳng AB:
x y2 3 0
. Gọi C(x; y)
(E), với
x y0, 0
x y
2 2
1
9 4
.
ABC
x y
S AB d C AB x y
1 85 85
. ( , ) 2 3 3.
2 13 3 2
2 13
x y
2 2
85 170
3 2 3
13 9 4 13
Dấu "=" xảy ra
x y
x
x y
y
2 2
2
1
3
9 4
2
2
3 2
. Vậy
C
3 2
; 2
2
.
PP toạ độ trong mặt phẳng Trần Sĩ Tùng
Trang
24
Câu 9.
Trong mặt phẳng tọa độ
Oxy
, cho elip
x y
E
2 2
( ) : 1
25 9
và điểm
M(1;1)
. Viết phương
trình đường thẳng đi qua
M
và cắt elip tại hai điểm
A B,
sao cho
M
là trung điểm của
AB
.
Nhận xét rằng
M Ox
nên đường thẳng
x 1
không cắt elip tại hai điểm thỏa YCBT.
Xét đường thẳng
qua M(1; 1) có PT:
y k x( 1) 1
. Toạ độ các giao điểm
A B,
của
và
E( )
là nghiệm của hệ:
x y
y k x
2 2
1 (1)
25 9
( 1) 1 (2)
k x k k x k k
2 2 2
(25 9) 50 ( 1) 25( 2 9) 0
(3)
PT (3) luôn có 2 nghiệm phân biệt
x x
1 2
,
với mọi
k
. Theo Viet:
k k
x x
k
1 2
2
50 ( 1)
25 9
.
Do đó
M
là trung điểm của
AB
M
k k
x x x k
k
1 2
2
50 ( 1) 9
2 2
25
25 9
.
Vậy PT đường thẳng
:
x y9 25 34 0
.
Câu hỏi tương tự:
a) Với
x y
E
2 2
( ) : 1
9 4
,
M(1;1)
ĐS:
x y:4 9 13 0
Câu 10.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho elip (E):
x y
2 2
1
8 2
. Tìm điểm M (E) sao cho
M có toạ độ nguyên.
Trước hết ta có nhận xét: Nếu điểm
x y E( ; ) ( )
thì các điểm
x y x y x y( ; ),( ; ),( ; )
cũng
thuộc (E). Do đó ta chỉ cần xét điểm
M x y E
0 0
( ; ) ( )
với
x y x y Z
0 0 0 0
, 0; ,
.
Ta có:
x y
2 2
0 0
1
8 2
y
2
0
2
y
0
0 2
y x loaïi
y x
0 0
0 0
0 2 2 ( )
1 2
M(2;1)
.
Vậy các điểm thoả YCBT là:
(2;1),( 2;1),(2; 1),( 2; 1)
.
Câu 11.
Trong mặt phẳng với hệ toạ độ Oxy, cho elip (E):
x y
2 2
1
8 2
. Tìm điểm M (E) sao cho
tổng hai toạ độ của M có giá trị lớn nhất (nhỏ nhất).
Giả sử
M x y E( ; ) ( )
x y
2 2
1
8 2
. Áp dụng BĐT Bunhiacốpxki, ta có:
x y
x y
2 2
2
( ) (8 2) 10
8 2
x y
10 10
.
+
x y
10
. Dấu "=" xảy ra
x y
x y
8 2
10
M
4 10 10
;
5 5
.
+
x y
10
. Dấu "=" xảy ra
x y
x y
8 2
10
M
4 10 10
;
5 5
