Giáo án đại số lớp 7

Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
Tn: 01 Ngµy so¹n: 15/8/2010
TiÕt: 01 Ngµy d¹y: 17/ 8/2010
Ch¬ng I: Sè h÷u tØ. Sè thùc
Bµi 1: TËp hỵp c¸c sè h÷u tØ
I. MơC TIªU BµI GI¶NG:
-HiĨu ®ỵc kh¸i niƯm sè h÷u tØ, c¸ch biĨu diƠn sè h÷u tØ trªn trơc sè vµ so s¸nh c¸c
sè h÷u tØ. Bíc ®Çu nhËn biÕt ®ỵc mèi quan hƯ gi÷a c¸c tËp hỵp sè N
⊂
Z
⊂
Q
-BiÕt biĨu diƠn sè h÷u tØ trªn trơc sè, biÕt so s¸nh hai sè h÷u tØ
-BiÕt suy ln tõ nh÷ng kiÕn thøc cò.
II. Chn bÞ cđa gi¸o viªn vµ häc sinh:
Gi¸o viªn: B¶ng phơ, thíc
Häc sinh: §äc tríc bµi míi, «n tËp c¸c kiÕn thøc liªn quan.
III. TIÕN TR×NH TIÕT D¹Y:
1. ỉn ®Þnh líp: (1
/
)
2. KiĨm tra bµi cò: (kh«ng kiĨm tra)
3. Bµi míi:
* §Ỉt vÊn ®Ị:
ë líp 6 chóng ta ®· ®ỵc häc tËp hỵp sè tù nhiªn, sè nguyªn; N
⊂
Z (më réng h¬n tËp N
lµ tËp Z). VËy tËp sè nµo ®ỵc më réng h¬n hai tËp sè trªn. Ta vµo bµi häc h«m nay
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung
Ho¹t ®éng 1: ¤n l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n ë
líp 6: (5 phót)

Nªu mét sè vÝ dơ minh ho¹ vỊ.
- Ph©n sè b»ng nhau
- TÝnh chÊt c¬ b¶n cđa ph©n sè
- Quy ®ång mÉu c¸c ph©n sè
- So s¸nh ph©n sè
- So s¸nh sè nguyªn
- BiĨu diƠn sè nguyªn trªn trơc sè
Ho¹t ®éng 2: (11 phót)
GV: Nêu các số, yêu cầu HS viết mỗi số
trên thành 3 phân số bằng nó.
GV: Các phân số bằng nhau là các cách
viết khác nhau của cùng một số, số đó
được gọi là số hữu tỉ.
GV: Vậy các số 3; 0,5; 0;
7
5
2
đều là số
hữu tỉ.
H: Vậy thế nào là số hữu tỉ?
GV: Giới thiệu tập hợp các số hữu tỉ kí
hiệu là Q
GV: Yêu cầu HS làm ?1
1. Số hữu tỉ:
3 6 9
3
1 2 3
1 1 2
0,5
2 2 4

0 0 0
0
1 1 2
2 2 4 4

3 3 6 6
5 19 19 38
2
7 7 7 14
−
= = = =
−
− −
− = = = =
−
= = = =
−
− −
= = = =
− −
−
= = = =
−
* Kh¸i niƯm:
Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng
phân số
a
b
với a, b
∈

Z; b
≠
0
* KÝ hiƯu: tËp sè h÷u tØ lµ Q
?1 gi¶i:
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
H: Vì sao các số trên là các số hữu tỉ?
GV: Yêu cầu HS làm ?2
GV: Sè tù nhiªn, thËp ph©n, hçn sè cã lµ
sè h÷u tØ kh«ng? V× sao?
HS: Sè tù nhiªn, sè thËp ph©n, hçn sè ®Ịu
lµ sè h÷u tØ v× chóng ®Ịu viÕt ®ỵc díi
d¹ng ph©n sè.
GV: Yêu cầu HS làm BT 1/ 7 SGK
HS: Thùc hiƯn
Ho¹t ®éng 3: (8 phót)
GV: Vẽ trục số, yêu cầu HS biểu diễn
các số nguyên -2; -1; 2 trên trục số.
GV: Yêu cầu HS đọc VD1(SGK/5)
H: Cách biểu diễn số hữu tỉ
5
4
trên trục
số?
GV: Yêu cầu HS đọc VD2(SGK/6) vµ
yªu cÇu HS lªn b¶ng lµm.
Ho¹t ®éng 4: (12 phót)
GV: Cho HS lµm ?4 vµ 1 HS lªn b¶ng lµm
GV: Cho HS lµm bµi VD1, 2 SGK/6;7

V×: 0,6 =
10
6
; -1,25 =
100
125−
;
1
3
1
=
3
4
®Ịu ®ỵc viÕt díi d¹ng ph©n sè.
Nªn c¸c sè 0,6; -1,25; 1
3
1
lµ c¸c sè h÷u tØ
?2 gi¶i:
Víi a
∈
Z nªn a =
1
a

⇒
a
∈
Q
Ta cã N

⊂
Z
⊂
Q
Bµi 1 (sgk /7)
-3
∉
N; -3
∈
Z; -3
∈
Q
3
2−
∉
Z;
3
2−
∈
Q; N
⊂
Z
⊂
Q
2. BiĨu diƠn sè h÷u tØ trªn trơc sè
?3
-1 0 1
4
5

3. So s¸nh hai sè h÷u tØ:
?4
2 10 4 4 12
;
3 15 5 5 15
− − − −
= = =
−
Vì
10 12
15 15
− −
>
nªn
2 4
30 5
−
>
−
4. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ (3
/
)
-Häc lÝ thut: Kh¸i niƯm sè h÷u tØ; so s¸nh hai sè h÷u tØ, biĨu diƠn sè h÷u tØ trªn
trơc sè
-Lµm bµi tËp: 4, 5 (SGK/8)
-Híng dÉn bµi tËp vỊ nhµ: viÕt c¸c sè h÷u tØ díi d¹ng ph©n sè:
m
a
;
m

b
;
m
ba
2
+
- Chn bÞ bµi sau: §äc tríc bµi céng, trõ sè h÷u tØ, quy t¾c chun vÕ.
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
N
Q
Z
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
Tn: 01 Ngµy so¹n: 20/8/2010
TiÕt: 02 Ngµy d¹y: 22/ 8/2010
Bµi 2: Céng, trõ sè h÷u tØ
I. Mơc TIªU bµi gi¶ng:
-Häc sinh n¾m v÷ng quy t¾c céng, trõ sè h÷u tØ; hiĨu quy t¾c chun vÕ trong tËp
hỵp sè h÷u tØ
-Cã kÜ n¨ng lµm phÐp céng, trõ sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng; cã kÜ n¨ng ¸p dơng quy
t¾c chun vÕ.
-Häc sinh yªu thÝch m«n to¸n häc
II. Chn bÞ cđa gi¸o viªn vµ häc sinh:
Gi¸o viªn: B¶ng phơ c«ng thøc céng trõ hai sè h÷u tØ, quy t¾c chun vÕ, thíc.
Häc sinh: Häc bµi cò, ®äc tríc bµi míi.
III. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y:
1. ỉn ®Þnh líp (1 phót)
2. KiĨm tra bµi cò: (5 phót)
Häc sinh 1: So s¸nh hai sè h÷u tØ sau: y=
300
213−

vµ y =
25
18
−
Häc sinh 2: Ph¸t biĨu quy t¾c céng, trõ ph©n sè
§¸p ¸n:
Häc sinh 1:
Ta cã:
25
18
−
=
25
18−
=
300
216−
V× –213> -216 nªn
300
213−
>
300
216−
Hay
300
213−
>
25
18
−

Häc sinh 2 :
- §Ĩ céng hai ph©n sè ta lµm nh sau:
+ ViÕt hai ph©n sè cã mÉu d¬ng
+ Quy ®ång mÉu hai ph©n sè
+ Céng hai ph©n sè ®· quy ®ång
- §Ĩ trõ hai ph©n sè ta ta céng ph©n sè bÞ trõ víi sè ®èi cđa sè trõ.
* §Ỉt vÊn ®Ị: (1phót)
Chóng ta ®· biÕt c¸ch so s¸nh hai sè h÷u tØ . VËy c¸ch céng trõ hai sè h÷u tØ cã gièng
víi c¸ch céng, trõ hai ph©n sè hay kh«ng. Ta vµo bµi häc h«m nay
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung
Ho¹t ®éng 1: (10 phót)
GV: Ta đã biết mọi số hữu tỉ đều viết
được dưới dạng phân số
a
b
, với a,b
∈
Z,b
≠
0
Vậy để cộng, trừ 2 số hữu tỉ ta làm ntn?
HS: Ta viết chúng dưới dạng phân số rồi
1. Céng, trõ hai sè h÷u tØ
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
áp dụng qui tắc cộng trừ phân số
Nêu qui tắc cộng 2phân số cùng mẫu,
khác mẫu.
HS: nêu qui tắc

GV: Như vậy với 2 số hữu tỉ bất kỳ ta
đều có thể viết chúng dưới dạng hai
phân số cùng 1mẫu dương rồi áp dụng
qui tắc cộng 2 phân số cùng mẫu.
GV: YC HS tù ®äc vÝ dơ/SGK
-Hoµn thiƯn?1?
C¶ líp cïng gi¶i, 2 HS lªn b¶ng
Ho¹t ®éng 2: (10 phót)
GV: Nhắc lại qui tắc chuyển vế trong Z
Tương tự trong Q ta cũng có qui tắc
chuyển vế
GV: Gọi 1HS đọc qui tắc trang 9
GV: Cho HS làm ?2
GV: Cho HS ®äc phÇn chó y SGK/9
Ho¹t ®éng 3: Lun tËp : (15
/
)
C©u hái cđng cè:
- Céng, trõ hai sè h÷u tØ:
+ ViÕt hai sè h÷u tØ díi d¹ng hai ph©n sè
cã cïng mÉu d¬n+céng, trõ ph©n sè cïng
mÉu
-Quy t¾c chun vÕ:
Lµm bµi tËp 6;7; 8; 9/10 SGK?
GV cho häc sinh ®äc ®Ị bµi råi gäi HS lªn
b¶ng lµm.
Gäi HS nhËn xÐt, nªu c¸ch gi¶i kh¸c
Víi x =
m
a

; y=
m
b
(a, b, m
∈
Z; m
≠
0),
ta cã:
x + y =
m
a
+
m
b
=
m
ba +
x - y=
m
a
-
m
b
=
m
ba −
VÝ dơ: SGK/9
?1 Gi¶i:
a/ 0,6+

3
2
−
=
10
6
+
3
2−
=
5
3
+
3
2−
=
15
9
+
15
10−
=
15
1−
b/
3
1
- (- 0,4) =
3
1

+ 0,4 =
3
1
+
10
4
=
3
1
+
5
2
=
15
65 +
=
15
11
2. Quy t¾c chun vÕ
* Quy t¾c (sgk/9)
x, y, z
∈
Q ta cã x + y=z
⇒
x= z – y
?2 Gi¶i:
a/ x=
3
2−
+

2
1
=
6
34 +−
=
6
1−
b/ x=
7
2
+
4
3
=
28
2114 +
=
28
35
* Chó ý: SGK/9
Bµi 6 (sgk /10)
b/
18
8−
-
27
15
=
9

4−
-
9
5
=-1
c/ -
12
5
+ 0,75= -
12
5
+
100
75
=-
5 13 25 39 14 7
12 20 60 60 60 30
+ = − + = =
Bài 7: a)
5 1 ( 4) 1 1
16 16 6 4
− − + − − −
= = +
Bài 8: a)
3 5 3
( ) ( )
7 2 5
+ − + −
30 175 42 187 47
2

70 70 70 70 70
− − −
= + + = = −
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
Baứi 9 a, c /10 SGK:
Keỏt quaỷ:a) x=
4
3
-
3
1
=
12
5
b) x=
7
5
+
5
2
=
35
39
c)
4
21
x =
Baứi 10:
36 4 3 30 10 9 18 14 15

6 6 6
A
+ + +
=
35 31 19 15 5 1
2
6 6 2 2
A

= = = =
4. Hớng dẫn học sinh học và làm bài ở nhà (3 phút)
-Học lí thuyết: cộng, trừ số hữu tỉ; quy tắc chuyển vế
-Làm bài tập: 6, 7, 8, 9, (SGK/10); 12, 13 (SBT/5)
-Hớng dẫn bài tập về nhà:
Hớng dẫn bài 7 Mỗi phân số( số hữu tỉ) có thể viết thành nhiều phân số bằng nó từ
đó có thể viết thành tổng hoặc hiệu của các phân số khác nhau
Ví dụ:
16
5
=
32
10
=
32
3
+
32
7
. . .
-Chuẩn bị bài sau:

+ Học lại quy tắc nhân, chia phân số
+Vận dụng vào nhân, chia số hữu tỉ
Tuần: 02 Ngày soạn: 25/8/2010
Tiết: 04 Ngày dạy: 27/ 8/2010
Bài3: NHÂN, CHIA số hữu tỉ
I. M C TIêU B I GI NG :
-Học sinh nắm các quy tắc nhân, chia số hữu tỉ, hiểu khái niệm tỉ số của hai số
hữu tỉ
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
- Cã kÜ n¨ng nh©n, chia hai sè h÷u tØ nhanh vµ ®óng.
- Häc sinh yªu thÝch häc to¸n.
II. Chn bÞ cđa gi¸o viªn vµ häc sinh:
Gi¸o viªn: B¶ng phơ c«ng thøc nh©n, chia hai sè h÷u tØ, thíc
Häc sinh: Häc bµi cò, ®äc tríc bµi míi.
III. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y:
1. ỉn ®Þnh líp (1 phót)
2. KiĨm tra bµi cò: (5 phót)
Häc sinh 1: Muốn cộng, trừ hai số hữu tỉ x, y ta làm thế nào? Viết công thức tổng
quát. Chữa bài tập 8d/10 SGK
Häc sinh 2: t×m x, biÕt x -
5
2
=
7
5
§¸p ¸n:
Häc sinh 1: (SGK)
Häc sinh 2 :
x=

7
5
+
5
2
=
35
1425 +
=
35
39
2. Bµi míi:
* §Ỉt vÊn ®Ị:
Chóng ta ®· biÕt céng, trõ hai sè h÷u tØ. VËy ®Ĩ nh©n, chia hai sè h÷u tØ ta lµm nh
thÕ nµo? §ã lµ néi dung bµi häc h«m nay.
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung
Ho¹t ®éng 1: (11 phót)
GV: §äc phÇn nh©n hai sè h÷u tØ trong
SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
-Nªu c¸ch nh©n hai sè h÷u tØ?
HS: §Ĩ nh©n hai sè h÷u tØ ta viÕt chóng d-
íi d¹ng ph©n sè råi thùc hiƯn phÐp nh©n
ph©n sè.
GV: Phép nhân phân số có những tính
chất gì?
HS: Giao hoán, kết hợp, nhân với 1, tính
chất phân phối của phép nhân đối với
phép cộng.
GV: Phép nhân số hữu tỉ cũng có tính
chất như vậy.

GV: Treo bảng phụ t/c.
GV: Cho HS làm bài 11 a,b /12
Th¶o ln nhãm trong 3 phót
1. Nh©n hai sè h÷u tØ
Víi mäi x, y
∈
Q
Víi x=
b
a
; y=
d
c
, ta cã:
x.y=
b
a
.
d
c
=
db
ca
.
.
Tính chất phép nhân số hữu tỉ:
Với x, y, z ∈ Q
x . y= y . x
( x . y ) . z = x . ( y. z )
x . 1 = 1 . x = x

x.
x
1
=1 (x≠0)
x ( y + z ) = xy + xz
Bµi tËp 11(sgk /12)
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
Ho¹t ®éng 2: (13 phót)
GV: Với
;
a c
x y
b d
= =
(
0y ≠
)
p dụng quy tắc chia phân số, hãy viết
công thức chia x cho y.
GV: Cho HS làm ví dụ:
GV: Hãy viết -0,4 dưới dạng phân số rồi
thực hiện phép tính.
GV: Cho HS lµm bµi ?
HS : Lªn B¶ng thùc hiƯn
GV: Giíi thiƯu phÇn chó ý
HS: §äc phÇn chó ý
GV: cho HS lấy ví dụ về tỉ số của hai số
hữu tỉ.
Gi¸o viªn chèt l¹i trong 2 phót chia hai

sè h÷u tØ:
-ViÕt hai sè h÷u tØ díi d¹ng ph©n sè
-Thùc hiƯn chia hai ph©n sè
Ho¹t ®éng3: Cđng cè- Lun tËp (12
/
)
C©u hái cđng cè: Nªu c¸ch nh©n, chia
hai sè h÷u tØ?
-TØ sè cđa hai sè lµ g×?
- Lµm bµi tËp 13, 14 sgk /12
a/
7
2−
.
8
21
=
8.7
21.2−
=
4.1
3.1−
=
4
3−
b/ 0,24.
4
15−
=
100

24
.
4
15−
=
25
6
.
4
15−
=
10
9−
(-2). (-
12
7
)=
1
2−
.
2
7−
= 7
2. Chia hai sè h÷u tØ
Víi mäi x, y
∈
Q
Víi x=
b
a

; y=
d
c
, (y
≠
0) ta cã:
x:y=
b
a
:
d
c
=
b
a
.
c
d
VÝ dơ SGK/11
?.
a/ 3,5. (-1
5
2
) =
10
35
.(-
5
7
) =-

10
49
b/
23
5−
: (-2) =
23
5−
.
2
1
−
=
46
5
*Chó ý: SGK/11
Với x, y ∈ Q; y ≠ 0 tỉ số của x và y ký
hiệu là:
x
y
hay x : y
Bµi tËp 13 (sgk /12)
4. Híng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi ë nhµ (3 phót)
-Häc lÝ thut: C¸ch nh©n, chia sè h÷u tØ
-Lµm bµi tËp: 12, 15, 16 (SGK/13), 10, 11, 14, 15 (SBT/4, 5)
-Híng dÉn bµi tËp vỊ nhµ bµi 16
a/ ¸p dơng (a + b) : c+(m + n) : c= (a + b + m + n) : c
- Chn bÞ bµi sau: ®äc tríc bµi gi¸ trÞ tut ®èi cđa sè h÷u tØ, céng, trõ, nh©n,
chia sè thËp ph©n
Ngµy so¹n: 28/8/2010

Ngµy d¹y: 30/ 8/2010
TiÕt: 05 Bµi4: GIÁ TRỊ TUYỆT ĐỐI CỦA MỘT SỐ HỮU TỈ
CỘNG, TRỪ, NHÂN, CHIA SỐ THẬP PHÂN
I. MơC TI£U BµI GI¶NG
-Häc sinh hiĨu kh¸i niƯm gi¸ trÞ tut ®èi cđa sè h÷u tØ.
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
-Xác định đợc giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ; có kĩ năng cộng, trừ, nhân chia số thập
phân.
- Có ý thức vận dụng tính chất các phép toán về số hữu tỉ ủeồ tính toán hợp lí.
- Học sinh yêu thích môn học.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
Giáo viên: Hình vẽ trục số, thớc
Học sinh: Học bài cũ, Ôn tập GTTĐ của một số nguyên, đọc trớc bài mới.
III. Tiến trình tiết dạy:
1. ổn định lớp (1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ: (5 phút)
Học sinh 1: GTTĐ của một số nguyên a là gì? Tìm
15 , 3 , 0
- Tìm x biết:
2x =
Học sinh 2: Vẽ trục số, biểu diễn trên trục số các số hữu tỉ sau trên trục số: 3,5; -2;
1
2

3. Bài mới:
* Đặt vấn đề:
ở lớp 6 các em đã đợc học về giá trị tuyệt đối của số nguyên. Vậy giá trị tuyệt đối
của số hữu tỉ đợc định nghĩa nh thế nào, cách cộng, trừ, nhân chia số thập phân ra sao?
ta vào bài học hôm nay.

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
Hoạt động 1: ( 15 phuựt)
GV: Nhắc lại định nghĩa Giá trị tuyệt đối
của số nguyên?
HS: Giá trị tuyệt đối của số nguyên a là
khoảng cách từ điểm a tới điểm 0 trục số.
GV: Giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ đợc
định nghĩa tơng tự:
đọc và nghiên cứu ?1 sgk /13
HS: HĐ nhóm và đại diện trình bày
GV: Giới thiệu nhận xét
HS: Đọc nhận xét
GV: Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ có
thể là số âm không? Vì sao?
HS: Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ
không thể là số âm vì là khỏang cách giữa
hai đỉêm thì không âm
GV: Yêu cầu HS hoàn thiện ?2
1. Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ
?1
a/ Nếu x= 3,5 thì
x
= 3,5
Nếu x =
7
4
thì
x
=
7

4
b/ Nếu x > 0 thì
x
=x
Nếu x = 0 thì
x
= 0
Nếu x < 0 thì
x
= -x
Ta có: x nếu

0
-x nếu x< 0
* Nhaọn xeựt: (SGK)
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
|x| =
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
HS: Th¶o ln nhãm trong 3 phót
GV: Chèt l¹i trong 2 phót: c¸ch lµm, sư
dơng c«ng thøc.
GV: Hai sè ®èi nhau th× gi¸ trÞ tut ®èi
cđa chóng nh thÕ nµo?
HS: B»ng nhau
GV: Giíi thiƯu chó ý vµ yªu cÇu HS ®äc
l¹i
Ho¹t ®éng 2: ( 10 phút)
§äc phÇn céng, trõ, nh©n, chia sè thËp
ph©n trong s¸ch gi¸o khoa
Gi¸o viªn chèt l¹i trong 2 phót

Khi céng, trõ, nh©n, chia sè h÷u tØ ta còng
thùc hiƯn t¬ng tù nh sè nguyªn.
Ho¹t ®éng 3: Cđng cè-Lun tËp (11
phót)
C©u hái cđng cè:
§Þnh nghÜa gi¸ trÞ tut ®èi cđa sè h÷u tØ,
viÕt công thức tỉng qu¸t?
GV: Yªu cÇu HS nghiªn cøu vµ lµm bµi
17; 18 (sgk/15)
Yªu cÇu häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy
?2
a/ x=
7
1−

⇒
x
=
7
1−
=
7
1
b/ x =
7
1

⇒
x
=

7
1
=
7
1
c/ x= -3
5
1
=
5
16−

⇒
x
=
5
16−
=
5
16
*Chó ý: (SGK)
2. Céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n
*Céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n
(SGK/14)
a/ -3,116 +0,263 =-(3,116-0,263)= -2,853
b/ (-3,7) . (-2,16) = 7,992
Bµi tËp 17 (sgk /15)
1. Tr¶ lêi c¸c c©u a vµ c ®óng.
2. Tìm x, biết:
a/

1 1
5 5
x x= ⇒ = ±
b/
0,37 0,37x x= ⇒ = ±
c/
0 0x x= ⇒ =
d/
2 2
1 1
3 3
x x= ⇒ = ±
Bµi tËp 18 (sgk /15) Tính :
a. -5,17– 0,496 =-(5,17 + 0,496 )=-5,639
Tương tự kết quả: b. -0,32; c. 6,027; d.
-2,16 .
4. Híng dÉn HS häc bµi vµ lµm bµi ë nhµ (3
/
)
Häc lÝ thut: - §Þnh nghÜa gi¸ trÞ tªt ®èi cđa sè h÷u tØ, c«ng thøc, c¸ch céng, trõ,
nh©n, chia sè h÷u tØ . Lµm bµi tËp: 20, 21, 22, 24, 25, 26
-Híng dÉn bµi tËp vỊ nhµ bµi 24
Thùc hiƯn trong ngc tríc, nhãm c¸c thõa sè ®Ĩ nh©n chia hỵp lÝ, dƠ dµng
-Chn bÞ bµi sau: Lun tËp
Ngµy so¹n: 12/09/2010
Ngµy d¹y: T3- 15/09/2010
TiÕt 05: LUYỆN TẬP
I. Mơc tiªu bµi gi¶ng:
- Cđng cè qui t¾c x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tut ®èi cđa mét sè h÷u tû.
- RÌn kü n¨ng so s¸nh c¸c sè h÷u tû, tÝnh gi¸ trÞ biĨu thøc, t×m x (®¼ng thøc cã

chøa dÊu gi¸ trÞ tut ®èi), sư dơng m¸y tÝnh bá tói.
- Ph¸t triĨn t duy HS qua d¹ng to¸n GTLN, GTNN cđa biĨu thøc.
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
II. Chn bÞ cđa gi¸o viªn vµ häc sinh:
Gi¸o viªn: B¶ng phơ, thíc
Häc sinh: Häc bµi cò, m¸y tÝnh bá tói.
III. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y:
1. ỉn ®Þnh líp
2. KiĨm tra bµi cò:
Häc sinh 1: Nªu c«ng thøc tÝnh gi¸ trÞ tut ®èi cđa mét sè h÷u tû x ?
Häc sinh 2: Sưa bµi tËp 24/7 SBT SGK.
3. Lun tËp:
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Tính giá trò biểu thức:
GV: Cho HS làm bài 24/16SGK
GV: Cho HS hoạt động nhóm
GV: Mời đại diện các nhóm lên bảng
trình bày.
GV: Nhận xét
Ho¹t ®éng 2: So sánh số hữu tỉ:
GV: Cho HS làm bài 22/16 SGK
GV: Hãy đổi các số thập phân ra phân
số rồi so sánh.
GV: Hãy sắp xếp các phân số theo thứ
tự lớn dần.
GV: Cho HS làm bài 23/16 SGK
H: Dựa vào tính chất “Nếu x< y và y< z
thì x< z” hãy so sánh.
GV: Nhận xét

Ho¹t ®éng 3: Tìm x (Đẳng thức thức
có chứa dấu giá trò tuyệt đối)
Bài 24/16SGK:
a) (-2,5.0,38.0,4)-[0.125.3,15.(-8)]
= [(2,5.4).0,38]-[(-0,8.1,25).3,15]
= (-1).0,38-(-1).3,15
= -0,38 + 3,15
= 2,77
b)[(-20,83).0,24+(-9,17).0,2]:
[2,47.0,5-(-3,53).0,5]
= [(20,83-9,17).0,2]:
[(2,47+3,53).0,5]
= [(-30).0,2]: (6.0,5)
= (-6): 3 = -2
Bài 22 / 16 SBT
5 20 2 5 40
; 1
6 24 3 3 24
875 7 21
0,875
1000 8 24
3 39 4 40
0,3 ;
10 130 13 130
40 21 20 39 40
0
24 24 24 130 130
2 5 4
1 0,875 0 0,3
3 6 13

hay
− − − −
= − = =
− − −
− = = =
= = =
− − −
< < < < <
−
− < − < < < <
Bài 23/16 SGK
4
) 1 1,1
5
) 500 0 0,001
12 12 12 1 13 13
)
37 37 36 3 39 38
a
b
c
< <
− < <
−
= < = = <
−
Bài 25 /16 SGK
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
GV: Cho HS làm bài 25 /16 SGK

GV: Những số nào có giá trò tuyệt đối
bằng 2,3.
HS: Số 2,3 và -2,3 có giá trò tuyệt đối
bằng 2,3.
GV: Gợi ý : câu b, hãy chuyển
1
3
−
sang
vế phải rồi xét hai trường hợp như câu
a.
GV: Nhận xét
Ho¹t ®éng 4: Tìm GTLN, GTNN:
GV: Cho HS làm bài 32 /8 SBT
GV:
3,5x −
có giá trò như thế nào?
HS:
3,5x −
≥
0 với mọi x
GV: Vậy A = 0,5-
3,5x
−
có giá trò như
thế nào ?
GV: GTLN của A là bao nhiêu?
HS: GTLN của A là 0,5
GV: Tương tự câu a, hãy giải câu b.
Ho¹t ®éng 5: Sử dụng MTBT:

GV: Cho HS làm bài 26/ 16 SGK
GV: Treo bảng phụ viết nội dung bài
26.
) 1,7 2,3
1,7 2,3 4
1,7 2,3 0,6
a x
x x
x x
− =
− = =
 
⇒ ⇒
 
− =− =−
 
3 1 3 1
) 0
4 3 4 3
3 1 5
*
4 3 12
3 1 13
*
4 3 12
b x x
x x
x x
+ − = ⇔ + =
−

+ = ⇒ =
− −
+ = ⇒ =
Bài 32 /8 SBT:
a) Vì
3,5x
−
≥
0 với mọi x
⇒
A = 0,5-
3,5x
−
≤ 0,5 với mọi x
A có GTLN = 0,5
Khi x – 0,5 = 0
⇒
x= 3,5
b) B =
1,4 2 2x− − − ≤ −
B có GTLN = -2
⇔
x = 1,4
Bài 26/ 16 SGK:
a) -5,5497
b) 1,3138
c)
d)
4.Híng dÉn vỊ nhµ :
- Xem lại các bài tập đã làm.

- Làm bài tập 26 b,d/ 7 SGK; 28 b,d ; 30; 31 a,c; 33; 34 / 8, 9 SBT
- Ôn tập: Đònh nghóa luỹ thừa bậc n của a, nhân, chia hai luỹ thừa cùng cơ số.
Ngµy so¹n: 12/09/2010
Ngµy d¹y: T3- 14/09/2010
TiÕt 06: L Thõa cđa mét sè h÷u tØ
I. MỤC TIÊU BÀI GIẢNG:
-HiĨu kh¸i niƯm l thõa cđa mét sè tù nhiªn, cđa mét sè h÷u tØ, biÕt c¸ch tÝnh
tÝch vµ th¬ng cđa hai l thõa cïng c¬ sè, l thõa cđa l thõa
-Cã kÜ n¨ng vËn dơng c¸c quy t¾c nªu trªn vµo tÝnh to¸n.
-Liªn hƯ ®ỵc kiÕn thøc l thõa ë líp 6 vµo bµi häc.
II. Ph ¬ng tiƯn thùc hiƯn:
Gi¸o viªn: Thíc, b¶ng phơ BT 49 (SBT/10)
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
Học sinh: Học bài cũ, đọc trớc bài mới.
III. Tiến trình tiết dạy:
1. ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Học sinh 1: Chữa Bài tập 28 (SBT/8)
Học sinh 2: Cho a là một số tự nhiên, luỹ thừa bậc n của a là gì?
Viết các kết quả sau dới dạng một luỹ thừa: 3
4
.3
5
; 5
8
.5
2
3. Bài mới
*Đặt vấn đề:

ở lớp 6 chúng ta đã đợc học về luỹ thừa với số mũ tự nhiên. Vậy luỹ thừa của một
số hữu tỉ đợc định nghĩa nh thế nào, các phép tính có tơng tự nh ở lớp 6 hay không. Ta
vào bài học hôm nay.
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
Hoạt động 1:
GV: Luỹ thừa của một số hữu tỉ đợc định
nghiã tơng tự nh đối với số tự nhiên?
Hãy định nghĩa luỹ thừa của một số hữu tỉ.
Có gì khác nhau giữa hai định nghĩa đó?
GV: Yêu cầu HS Hoàn thiện ?1/17 SGK.
HS: Hoạt động cá nhân trong 4 phút
Nhận xét đánh giá trong 2 phút
1. Luỹ thừa với số mũ tự nhiên
Định nghĩa: SGK/17
TQ: x
n
= x.x.x. . .x

(x

Q, n

N; n >1)
* Quy ớc: x
1
=x
x
0
=1 (x

0)
Khi x =
b
a
(a, b

Z, b

0) ta có:
(
b
a
)
n
=
b
a
.
b
a
.
b
a
. . .
b
a
=
bbbb
aaaa

=
n
n
b
a
vậy: (
b
a
)
n
=
n
n
b
a
?1
(
4
3
)
2
=
4
3
.
4
3
=
16

9
(
5
2
)
3
=
5
2
.
5
2
.
5
2
=
125
8
(-0,5)
2
= (-0,5).(-0,5)= 0,25
(-0,5)
3
=(-0,5).(-0,5).(-0,5)= - 0,125
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
n thừa số
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
Hoạt động 2:
GV: Tích và thơng của hai luỹ thừa cùng
cơ số đợc tính tơng tự nh luỹ thừa lớp 6

GV: Muốn nhân, chia hai luỹ thừa cùng cơ
số ta làm nh thế nào?
HS : Viết dạng tổng quát.
x
m
. x
n
= x
m+n
; x
m
: x
n
= x
m-n
( x

0, m

n)
GV : Yêu cầu HS Hoàn thiện ?2
Học sinh trả lời câu hỏi, làm ?2/18 SGK
Treo bảng phụ BT 49/10 SBT
Hãy chọn câu trả lời đúng trong các câu a,
b, c, d, e.
a/ 3
6
. 3
2
=

A. 3
4
; B. 3
8
; C. 3
12
; D.9
8
; E. 9
12
b/ 2
2
.2
4
.2
3
=
A. 2
9
; B. 4
9
; C. 8
9
; D. 2
24
; E. 8
24
c/ a
n
.a

2
=
A. a
n-2
; B. (2a)
n + 2
; C.(a.a)
2n
; D. a
n +2
; E. a
2n
d/ 3
6
: 3
2
=
A. 3
8
; B. 1
4
; C. 3
- 4
; D. 3
12
; E. 3
4
Hoạt động 3:
GV: Yêu cầu HS Hoàn thiện ?3 sgk -18
HS: Thảo luận nhóm trong 3 phút chia mỗi

nhóm thực hiện 1 câu
HS: Trình bày trong 2 phút
GV: Nhận xét đánh giá trong 2 phút
GV: Từ ?3 hãy rút ra công thức tính luỹ
thừa của luỹ thừa?
HS: Thực hiện
GV Yêu cầu HS làm bài ?4/18 SGK
Hoạt động 4: Củng cố và bài tập
Câu hỏi củng cố:
-Định nghĩa luỹ thừa của một số hữu tỉ
-Phát biểu quy tắc nhân, chia hai luỹ thừa
cùng cơ số
-Muốn tính luỹ thừa của luỹ thừa ta làm
nh thế nào?
(9,7)
0
= 1
2. Tích và thơng của hai luỹ thừa cùng
cơ số.
Với x

Q, m, n

N
x
m
. x
n
= x
m+n

x
m
: x
n
= x
m-n
( x

0, m

n)
?2
Tính: a/ (-3)
2
. (-3)
3
= (-3)
2+3
= (-3)
5
b/(- 0,25)
5
:(- 0,25)
3
= (- 0,25)
5-3
=(-0,25)
2
Bài tập 49 (SBT/10)
a/ B

b/ A
c/ D
d/ E
3. Luỹ thừa của luỹ thừa
?3
a/ ( 2
2
)
3
= 2
2
.2
2
.2
2
= 2
6
Vậy ( 2
2
)
3
= 2
6
b/
5
2 2 2 2 2 2
1 1 1 1 1 1
. . . .
2 2 2 2 2 2

=

ữ ữ ữ ữ ữ ữ



=

10
1
2


ữ

Vậy:
5
2 10
1 1
2 2



=

ữ ữ

Công thức: (x
m
)
n
= x
m.n
?4 Điền số thích hợp vào ô vuông:
Kết quả: a/ 6; b/2
4. Bài tập:
Tính: (
3
1
)
4
; (5,3)
0
; (
4
3
)
7
:(
4
3
)
5
; (-2)
3
.(-2)

2
Giải: (
3
1
)
4
=
81
1
; (5,3)
0
=1;
(
4
3
)
7
: (
4
3
)
5
=
16
9
; (-2)
3
.(-2)
2
=-32

4. Hớng dẫn HS học bài và làm bài ở nhà
-Học lí thuyết: +Định nghĩa luỹ thừa của một số hữu tỉ
+Quy tắc nhân, chi hai luỹ thừa cùng cơ số
+Công thức tính luỹ thừa của luỹ thừa
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
Ngày soạn: 14/09/2010
Ngày dạy: T5 - 16/09/2010
Tiết 7: Luỹ thừa của một số hữu tỉ (Tiếp)
I. MUẽC TIEU BAỉI GIANG:
- Học sinh nắm vững hai quy tắc về luỹ thừa của một tích và luỹ thừa của một thơng
- Có kĩ năng vận dụng các quy tắc trên trong tính toán.
- Linh hoạt trong việc tính toán.
- Học sinh yêu thích môn đại số
II. Ph ơng tiện thực hiện :
Giáo viên: Thớc thẳng, bảng phụ ghi các bài tập
Học sinh: Học bài cũ, đọc trớc bài mới
III. Tiến trình tiết dạy:
1. ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Học sinh 1:
- Phát biểu quy tắc tính tích và thơng của hai luỹ thừa cùng cơ số. Viết dạng tổng quát
- áp dụng tính: (-3)
2
.(-3)
4
;
Học sinh 2:
-Định nghĩa luỹ thừa của một số hữu tỉ
-Phát biểu quy tắc tính luỹ thừa của luỹ thừa

Làm bài tập 31
3. Bài mới
* Đặt vấn đề::
ở lớp 6 trớc chúng ta đã biết cách tính tích và thơng của hai luỹ thừa. Vậy cách
tính luỹ thừa của một tích, một thơng nh thế nào. Ta vào bài học hôm nay:
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
Hoạt động 1
GV: Yêu cầu HS Hoàn thiện?1 sgk -21
HS: hoạt động cá nhân trong 3 phút (Chia mỗi
nhóm làm 1 ý) rồi lên bảng trình bày
GV: Nhận xét đánh giá
GV: Muốn tính luỹ thừa của một tích ta làm
nh thế nào?
Viết dạng tổng quát?
Gv : Yêu cầu hs làm ?2 /21sgk
Giáo viên chốt lại trong 2 phút
-Đối với câu b các em phải vận dụng linh hoạt
công thức luỹ thừa của môt tích
- lu ý đa hai luỹ thừa về cùng một số mũ để
vận dụng công thức
1. Luỹ thừa của một tích.
?1
a/ (2.5)
2
=10
2
=100
2
2
.5

2
=4.25= 100
vậy : (2.5)
2
=2
2
.5
2
b/ Tơng tự ta có:
(
2
1
.
4
3
)
3
= (
2
1
)
3
.(
4
3
)
3
Công thức: (x.y)
n
= x

n
.y
n
?2
a/ (
3
1
)
5
.3
5
= (
3
1
. 3)
5
= 1
5
=1
b/ (1,3)
3
.8 = (1,5)
3
. 2
3
= (1,5.2)
3
= 3
3
=27

Hoạt động 2 :
Yêu cầu HS Hoàn thiện?3/21 sgk
3. Luỹ thừa của một thơng.
?3
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
GV: cho HS thảo luận nhóm
Nhận xét đánh giá trong
GV: Muốn tính luỹ thừa của một thơng ta làm
nh thế nào? Viết dạng tổng quát
HS: hoạt động cá nhân rồi lên bảng làm
GV: Công thức luỹ thừa của một thơng giúp ta
tính chia hai luỹ thừa cùng số mũ đợc nhanh
hơn.
Luỹ thừa của một thơng bằng thơng các luỹ
thừa
Muốn chia hai luỹ thừa cùng số mũ ta
GV: Yêu cầu HS đọc và hoàn thiện ?4, ?5/21
HS: lên bảng làm bài
GV: Nhận xét đánh giá
Hoạt động 3: Củng cố và bài tập
GV củng cố lại nội dung bài học cho HS nắm
và yêu cầu HS làm các bài tập sau
a/ (
3
2
)
3
=
3

2
.
3
2
.
3
2
=
27
8
3
3
3
)2(
=
27
8
Vậy: (
3
2
)
3
=
3
3
3
)2(
b/ Tơng tự
Công thức:
(

y
x
)
n
=
y
x
n
(y

0)

?4
2
2
24
72
= (
24
72
)
2
= 3
2
=9
3
3
)5,2(
)5,7(
= (

5,2
5,7
)
3
= 3
3
= 27
27
15
3
= =
3
3
3
15
= (
3
15
)
3
= 5
3
= 125.
?5
a/ (0,125)
3
.8
3
= (0,125.2)
3

= 1
3
= 1
b/ (- 39)
4
: 13
4
= (- 39 : 13)
4

= (-3
4
) = 81
Bài tập
Trong vở bài tập của Dũng có bài
làm sau:
a/ (- 5)
2
.(- 5)
3
= (- 5)
6
b/ (0,75)
3
:0,75 = (0,75)
2
c/ (0,2)
10
:((0,2)
5

= (0,2)
2
d/
4
2 6
1 1
7 7


=

ữ ữ



Hãy kiểm tra các đáp số, sửa sai nếu
có.
Bài 35 (SGK/ 22)
a/
5
1 1 1
5
2 32 2
m
m

= = =
ữ ữ

b/

3
343 7 7
3
125 5 5
n
n

= = =
ữ ữ

4. Hớng dẫn HS học bài và làm bài về nhà
-Học lí thuyết: 2 công thức
-Làm bài tập: 34, 36, 37, 38, 40, 42
-Hớng dẫn bài tập về nhà: bài 25 biến đổi về luỹ thừa cùng cơ số
- Chuẩn bị bài sau: Luyện tập
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
Ngày soạn: 19/09/2010
Ngày dạy: T5 - 23/09/2010
Tiết 8: Luyện tập
I. Mục tiêu bài giảng:
- Học sinh dợc vận dụng các quy tắc luỹ thừa của một số hữu tỉ:Tích và thơng của 2 luỹ
thừa cùng cơ số, luỹ thừa của luỹ thừa, luỹ thừa của một tích, luỹ thừa của một thơng để
làm các bài tập
-Thông qua các bài tập củng cố, khắc sâu các quy tắc của luỹ thừa. Có kĩ năng biến đổi
hợp lí các luỹ thừa theo yêu cầu của bài toán
-Linh hoạt khi giải toán
II. Chuẩn bị của gv và hs:
Giáo viên: Thớc thẳng, đề bài kiểm tra 15
/

Học sinh: Thớc thẳng, học bài cũ, đọc trớc bài mới.
III. TIếN TRìNH TIếT DạY:
1. ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
Học sinh 1:
- Phát biểu quy tắc nhân, chia hai luỹ thừa cùng cơ số, cách tính luỹ thừa của luỹ thừa.
- áp dụng tính: 2
2
. 3
2
; (-5)
4
: (-5)
3
; ( 2
3
)
2
Học sinh 2: Phát biểu quy tắc tính luỹ thừa của tích, luỹ thừa của một thơng.
- áp dụng tính: 10
8
. 2
8
; 10
8
: 2
8
3. Bài mới:
Đặt vấn đề: Trong tiết học trớc chúng ta đã đợc nghiên cứu các quy tắc về luỹ thừa của
một số hữu tỉ. Trong tiết học hôm nay chúng ta sẽ sử dụng các quy tắc đó vào giải một

số bài tập
Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung
Hoạt động: Luyện tập:
GV: Yêu cầu HS nghiên cứu và làm bài 38/22
sgk
-Để viết dới dạng luỹ thừa cùng cơ số ta làm
nh thế nào:
Vận dụng quy tắc luỹ thừa của luỹ thừa
- Để so sánh hai luỹ thừa ta làm nh thế nào?
+Viết chúng dới dạng 2 luỹ thừa cùng cơ số
hoặc cùng số mũ
+So sánh 2 luỹ thừa cùng cơ số hoặc số mũ
GV: yêu cầu HS hoạt động cá nhân và lên
bảng làm.
GV: Nhận xét đánh giá
Yêu cầu HS làm bài 39 sgk -22
HS: hoạt động cá nhân và lên bảng trình bày
GV: Nhận xét đánh giá
GV:Yêu cầu HS làm Bài tập 40. sgk -22
Học sinh hoạt động cá nhân trong 5 phút
Bài tập 38 (sgk/22)
a/ Ta có: 2
27
= 2
3.9
= 8
9
3
18
= 3

2.9
= 9
9
b/ Vì 8
9
<9
9
nên 2
27
< 3
18
Bài tập 39 (sgk/22)
a/ x
10
= x
7
. x
3
b/ x
10
= (x
2
)
5
c/ x
10
=x
12
: x
2

Bài tập 40 (sgk/22)
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
GV: gäi 4 häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy trong 3
phót
GV: NhËn xÐt ®¸nh gi¸
®èi víi bµi to¸n cã nhiỊu phÐp tÝnh th× ta thùc
hiƯn trong ngc tríc sau ®ã ®Õn phÐp to¸n
l thõa .…

GV: Yªu cÇu HS lµm Bµi tËp 41 sgk/22
2 HS lªn b¶ng lµm bµi
GV : Y/c HS lµm BT 42
§Ĩ t×m n ta lµm nh thÕ nµo?
HS: Ta t×m thõa sè cã chøa n sau ®ã sư dơng
c¸c phÐp lòy thõa ®Ĩ biÕn ®ỉi vµ t×m n
GV: cho häc sinh ho¹t ®éng nhãm trong 5
phót
GV: NhËn xÐt ®¸nh gi¸
Gi¸o viªn chó ý cho häc sinh cã 2 c¸ch lµm:
C¸ch 1: Dùa vµo quy t¾c nh©n, chia l thõa
cïng c¬ sè ®Ĩ biÕn ®ỉi
C¸ch 2: TÝnh thõa sè cã chøa n sau ®ã biÕn
®ỉi vỊ c¸c l thõa cïng c¬ sè tõ ®ã t×m ®ỵc
sè mò n
a/ (
7
3
+
2

1
)
2
= (
14
13
)
2
=
196
169
b/
2
3 5
4 6
 
−
 ÷
 
=
2
9 10
12
−
 
 ÷
 
=
144
1

c/
4 4
5 5
5 .20
25 .4
=
5
4
100
100
=
100
1
d/
5
10 6
.
3 4
− −
   
 ÷  ÷
   
=
( ) ( )
5 4
3 4
10 . 6
3 .5
− −
( ) ( )

5 4
3 4
5 4
2 .5 . 2 .3
3 .5
− −
=
=
( )
9
2 .5
512.5
3 3
−
−
=
=
3
2560−
= -853
3
1
Bµi tËp 41 (SGK/23)
a/
2
2 1 4 3
1 .
3 4 5 4
   
+ − −

 ÷ ÷
   
=
2
12 8 3 16 15
.
12 20
+ − −
 
 ÷
 
=
17 1 17
.
12 400 4800
=
b/
3 3
1 2 1
2: 2:
2 3 6
−
   
− =
 ÷  ÷
   
=
( )
3
3

1
2: 2. 6 432
6
−
 
= − = −
 ÷
 
Bµi tËp 42 (sgk/22)
4.Hướng dẫn về nhà:
- Ôn lại các quy tắc luỹ thừa, xem lại các dạng bài tập.
- lám các bài tập 47, 48, 52 , 57 / 11, 12 SBT
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
Ngµy so¹n: 25/9/2010
Ngµy gi¶ng: T3 - 28/09/2010
TiÕt 9: TỈ LỆ THỨC
I. Mục tiêu bài giảng:
- Häc sinh hiĨu râ thÕ nµo lµ tØ lƯ thøc, n¾m v÷ng hai tÝnh chÊt cđa tØ lƯ thøc.
- NhËn biÕt ®ỵc tØ lƯ thøc vµ c¸c sè h¹ng cđa tØ lƯ thøc. VËn dơng thµnh th¹o c¸c
tÝnh chÊt cđa tØ lƯ thøc.
- Häc sinh yªu thÝch m«n to¸n
II. Ph¬ng tiƯn thùc hiƯn:
Gi¸o viªn: Thíc, b¶ng phơ
Häc sinh: Häc bµi cò, ®äc tríc bµi míi.
III. TiÕn tr×nh tiÕt d¹y:
1. ỉn ®Þnh líp:
2. KiĨm tra bµi cò:
Häc sinh 1: Hỏi: Tỉ số của hai số a và b (b ≠ 0) là gì ? Kí hiệu.
Häc sinh 2: So s¸nh hai tØ sè:

10
15
vµ
1,8
2,7
?
- So s¸nh hai tØ sè:
10 2
10 1,8
15 3
1,8 18 2
15 2,7
2,7 27 3

=


⇒ =


= =


3. Bµi míi (37
/
)
*§Ỉt vÊn ®Ị: KÕt hỵp vµo phÇn kiểm tra bài cũ
Ho¹t ®éng cđa gi¸o viªn vµ häc sinh Néi dung
Hoạt động 1:
GV: Trong bài tập trên ta có hai tỉ số bằng

nhau
10

15
=
1,8

2,7
. Ta nói đẳng thức
10

15
=
1,8

2,7
là một tỉ lệ thức.
H: Vậy tỉ lệ thức là gì?
GV: Giới thiệu kí hiệu tỉ lệ thức.
GV:Giới thiệu:Các ngoại tỉ (số hạng ngoài):
a; d. Các trung tỉ (số hạng trong): b; c
GV: Yêu cầu HS cho ví dụ về một tỉ lệ thức.
H: Điều kiện gì để có tỉ lệ thức ?
GV: Cho HS làm ?1
GV: Gọi hai HS lần lượt trả lời
1. Đònh nghóa:

Tỉ lệ thức là đẳng thức của hai tỉ số
=
a c

b d
Kí hiệu:
=
a c
b d
hoặc a:b = c:d.
Ví dụ:
=
3 6
7 14
còn được viết: 3:7=6:14
?1 a)
= =
= = ⇒ =
2 2 1 1
: 4 .
5 5 4 10
4 4 1 1 2 4
:8 . : 4 : 8
5 5 8 10 5 5
b)
− −
− = =
− −
− = = ⇒ − ≠ −
1 7 1 1
3 : 7 .
2 2 7 2
5 1 9 5 5 1 5 1
2 : 7 . 3 : 7 2 : 7

2 5 2 36 8 2 2 5
 không lập được tỉ lệ thức
GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
Trßng THCS Quỳnh Lập Gi¸o ¸n §¹i sè 7
Hoạt động2:
GV: Khi có tỉ lệ thức
=
a c
b d
mà a, b, c, d ∈ Z;
(b, d) ≠ 0 theo đònh nghóa hai phân số bằng
nhau ta có: ad = bc. Hãy xét xem tính chất
này có đúng với tỉ lệ thức hay không?
GV: Xét tỉ lệ thức
=
18 24
27 36
GV: Cho HS làm ?2
GV: Nêu tính chất 1:
(Tích trung tỉ bằng tích ngoại tỉ)
H: Ngược lại nếu có ad = bc có thể suy ra
được tỉ lệ thức
=
a c
b d
hay không?
GV: Yêu cầu HS cả lớp xem SGK
HS: Cả lớp xem SGK (Từ 18.36=24.27
⇒
=

18 24
27 36
để áp dụng)
GV: Yêu cầu HS hoạt động nhóm làm ?3
H: Tương tự từ ad = bc với a, b, c, d ≠ 0 làm
thế nào để có:
=
a b
c d
;
=
d c
b a
;
=
d b
c a
?
HS: Chia hai vế cho cd :
=
a b
c d

Chia hai vế cho ab:
=
d c
b a

Chia hai vế cho ac:
=

d b
c a

GV: Nêu tính chất 2:
HĐ3: Củng cố và bài tập:
- Củng cố: GV củng cố từng phần cho HS
nắm.
- Bài tập: GV Cho HS làm bài tập 46,
47a/26 SGK
GV: Nhận xét
2. Tính chất:
?2.
a
b
=
d
c
. Nh©n c¶ tư vµ mÉu víi
b.d ta ®ỵc:
b
a
. b.d =
d
c
.b.d
a.d = b.c
Tính chât1: (Tính chất cơ bản của tỉ
lệ thức)
Nếu
=

a c
b d
thì ad = bc
Tính chất 2:
?3
Từ ad = bc
Chia hai vế cho bd:
= ⇒ =
ad bc a c
bd bd b d
ĐK: (b, d) ≠ 0.
Nếu ad = bc và a, b, c, d ≠ 0 thì ta có
các tỉ lệ thức sau

=
a b
c d
;
=
a b
c d
;
=
d c
b a
;
=
d b
c a
Bài 46a,b/26 SGK

KQ: a) x = -15; b) x = 0,91
Bài 47a/ 26 SGK:
6.63 = 9.42

= = = =
6 42 6 9 63 42 63 9
; ; ;
9 63 42 63 9 6 42 6
III. Híng dÉn HS häc bµi vµ lµm bµi ë nhµ
-Häc lÝ thut: ®Þnh nghÜa tØ lƯ thøc, tÝnh chÊt cđa tØ lƯ thøc
-Lµm bµi tËp: 45; 49;50; 51; 52
-Chn bÞ bµi sau: Lun TËp

GV: Lê Văn Cầu N¨m häc 2010 - 2011
ad=bc
=
a b
c d
=
a b
c d
=
d c
b a
=
d b
c a
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
Ngày soạn: 26/9/2010
Ngày giảng: T5 - 30/9/2010

Tiết 10: Đ8. Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau
A. Mục tiêu:
+HS nắm vững tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.
+Có kỹ năng vận dụng tính chất này để giải các bài toán chia theo tỉ lệ.
B. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
-GV: Bảng phụ ghi cách chứng minh dãy tỉ số bằng nhau (mở rộng cho 3 tỉ số) và bài
tập.
-HS: Ôn tập các tính chất của tỉ lệ thức, bút dạ, bảng phụ nhóm.
C. Tổ chức các hoạt động dạy học:
I. Kiểm tra bài cũ.
-Câu hỏi: + Nêu tính chất cơ bản của tỉ lệ thức.
+ Chữa bài tập 70c, d/ 13 SBT: Tìm x trong các tỉ lệ thức
c) 0,01 : 2,5 = 0,75x : 0,75 d)
3
1
1
: 0,8 =
3
2
: 0,1x.
II. Bài mới
- ĐVĐ nh SGK
HĐ của Thầy và Trò Ghi bảng
Hoạt động 1: Tính chất của dãy tỉ số bằng nhau
Yêu cầu làm?1: Cho tỉ lệ thức
4
2
=
6

3
So sánh tỉ số
64
32
+
+
và
64
32


với các tỉ lệ
thức đã cho.
-HS kiểm tra giá trị của từng tỉ số trong tỉ
lệ thức đã cho.
-HS tìm giá trị của các tỉ số còn lại và so
sánh
-Vậy có nhận xét: có thể viết các tỉ số
trên thế nào?
-Vậy một cách tổng quát từ tỉ lệ thức
b
a
=
d
c
có thể suy ra
b
a
=
db

ca
+
+
không?
-Yêu cầu đọc cách lập luận của SGK
-1 HS trình bày lại dẫn đến kết luận.
-?1 Có:
64
32
+
+
=
10
5
=
2
1
Và
64
32


=
2
1


=
2
1

4
2
=
6
3
=
64
32
+
+
=
64
32


=






2
1

-Nhận xét các tỉ số đã cho bằng nhau nên
có thể viết thành dãy bằng nhau.
Tính chất:
b

a
=
d
c

b
a
=
d
c
=
db
ca
+
+
=
db
ca



ĐK: b d
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
HĐ của Thầy và Trò Ghi bảng
-Bằng cách tơng tự cũng lý luận đợc dãy
tỉ số bằng nhau mở rộng.
-GV treo bảng phụ ghi cách chứng minh
tính chất mở rộng, yêu cầu HS ghi vào
vở.

-Yêu cầu HS đọc VD SGK
-Yêu cầu làm BT.
Bài 1: Tìm x và y biết
2
x
=
7
y
và x + y =
18
Bài 2: Tìm x và y biết
x :3 = y :(-7) và x - y = -10
*Tính chất mở rộng (ghi vào vở)
b
a
=
d
c
=
f
e

b
a
=
d
c
=
f
e

=
fdb
eca
++
++
=
fdb
eca
+
+
=
fdb
eca
+
+
=
fdb
eca


=
Bài 1: Tìm x và y biết
2
x
=
7
y
và x + y =
18
ta có

2
x
=
7
y
=
72 +
+ yx
=
9
18
= 2
x = 2. 2 = 4 và y = 2. 7 = 14
Bài 2: Tìm x và y biết:
x :3 = y :(-7) và x - y = -10
Hoạt động 2: chú ý
-Yêu cầu tự làm?2 Dùng dãy tỉ số bằng
nhau để thể hiện câu nói: Số học sinh của
ba lớp 7A, 7B, 7C tỉ lệ với các số 8 ; 9 ;
10.
-1 HS lên bảng thể hiện.
-Sau khi HS làm?2 xong yêu cầu làm tiếp
bài 57/30 SGK
-Gọi 1 HS lên bảng trình bày.
-Yêu cầu trả lời đầy đủ.
*Chú ý: Khi
2
a
=
3

b
=
5
c

Ta nói a, b, c tỉ lệ với các số 2 ; 3 ; 5.
Viết: a : b : c = 2 : 3 : 5
*?2: Gọi số học sinh các lớp 7A, 7B, 7C
là a, b, c ta có:
8
a
=
9
b
=
10
c
*Bài 57/30 SGK:
Gọi số viên bi của ba bạn Minh, Hùng,
Dũng là x, y, z
2
x
=
4
y
=
5
z
=
542 ++

++ zyx
=
11
44
= 4
Vậy: x = 4 . 2 = 8; y = 4 . 4 = 16; z = 4 . 5
= 20
Hoạt động 3: Luyện tập củng cố
-Yêu cầu nêu tính chất của dãy tỉ số bằng
nhau
-1 HS lên bảng viết tính chất mở rộng
-Yêu cầu làm Bài 56/30 SGK
-1 HS trình bày trên bảng, cả lớp làm ra
vở sau đó nhận xét bài làm của bạn.
-GV bổ sung nếu cần
Bài 56/30 SGK:
Gọi chiều rộng và chiều dài của hình chữ
nhật là x(m) và y(m), x > 0, y >0.
Ta có
y
x
=
5
2
và 2.(x+y) =28 hay
2
x
=
5
y

và x + y = 14 Nên
2
x
=
5
y
=
52 +
+ yx
=
7
14
= 2
x = 2 . 2 = 4 (m); y = 2.5 = 10 (m)
DT hình chữ nhật là: x.y = 4.10 = 40 (m
2
)
III. H ớng dẫn về nhà
Ôn tập các tính chất của tỉ lệ thức và tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.
BTVN: 58, 59, 60 trang 30, 31 SGK; 74, 75, 76 trang 14 SBT.
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
Ngày soạn: 02/10/2010
Ngày giảng: T3 - 05/10/2010
Tiết 11: Luyện tập
A. Mục tiêu:
+Củng cố các tính chất của tỉ lệ thức, của dãy tỉ số bằng nhau.
+Rèn kỹ năng thay tỉ số giữa các số hữu tỉ bằng tỉ số giữa các số nguyên, tìm x trong
tỉ lệ thức, giải bài toán về chia tỉ lệ.

B. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
-GV: Bảng phụ ghi các bài tập, bảng phụ ghi tính chất của tỉ lệ thức, tính chất của
dãy tỉ số bằng nhau.
-HS: Bút dạ, bảng phụ nhóm, ôn tập về tỉ lệ thức và tính chất dãy tỉ số bằng nhau.
C. Tổ chức các hoạt động dạy học:
I. Kiểm tra bài cũ.
-Câu hỏi: +Hãy nêu tính chất của dãy tỉ số bằng nhau.
+Chữa BT 75/14 SBT : Tìm hai số x và y biết: 7x = 3y và x y = 16.
II. Bài mới
Hoạt động 1: luyện tập
HĐ của Thầy và Trò Ghi bảng
Dạng 1: Thay bằng tỉ số giữa các số nguyên
-Yêu cầu làm Bài 59/31 SGK:Thay tỉ số
giữa các số hữu tỉ bằng tỉ số giữa các số
nguyên
a)2,04 : (-3,12); b)







2
1
1
: 1,25
c)4 :
4
3

5
; d)
7
3
10
:
14
3
5

-Hai HS lên bảng làm BT 59/31 SGK.
-HS khác Làm việc cá nhân vào vở.
*Bài 59/31 SGK: Thay tỉ số giữa các số
hữu tỉ bằng tỉ số giữa các số nguyên
a)2,04 : (-3,12) = 204 : (-312) = 17:(-26)
b)







2
1
1
:1,25 = (-1,5):1,25 =
(-150):125 = (-6):5
c) 4 :
4

3
5
= 4 :
4
23
=
23
16
d)
7
3
10
:
14
3
5
=
7
73
:
14
73
=
7
73
.
73
14
= 2
*Dạng 2: Tìm số hạng cha biết.

GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
HĐ của Thầy và Trò Ghi bảng
-Yêu cầu làm bài 60/31 SGK.
-GV hớng dẫn HS làm câu a.
HS làm theo hớng dẫn của GV
-Yêu cầu phát biểu cách tìm 1 số hạng của
tỉ lệ thức (trung tỉ, ngoại tỉ)?
-Gọi 3 HS trình bày cách làm câu b, c, d.
-Hỏi: Cần có các chú ý gì khi tìm x trong
tỉ lệ thức?
-Lu ý HS: có thể có nhiều cách khác nhau
nhng nên chuyển thành các tỉ số của số
nguyên và rút gọn nếu có thể.
-1 HS nêu các chú ý khi tìm x:
+Đổi hỗn số thành phân số.
+Đổi ra tỉ số nguyên.
+Rút gọn bớt trong quá trình làm.
-Bài 60/31 SGK:
a)






x.
3
1
:

3
2
=
4
3
1
:
5
2







x.
3
1
:
3
2
=
4
7
:
5
2

3

1
.x =
3
2
.
4
7
:
5
2

3
1
.x =
3
2
.
4
7
.
2
5
x =
12
35
:
3
1
=
12

35
.
1
3
=
4
3
8
b)15 : 1 = 2,25 : (0,1 . x)
0,1 . x = 1 . 2,25 : 15
x = 0,15 : 0,1 = 1,5
c) 8 :






x.
4
1
= 100 : 1
4
1
. x = 8 : 100
x =
100
8
:
4

1
=
100
8
.
1
4
=
25
8
d)3:
4
9
=
4
3
: (6.x) 6x =
4
9
.
4
3
: 3
6x =
16
9
6x =
16
9
x =

16
9
: 6 =
32
3
Dạng 3: Toán chia tỉ lệ
-Yêu cầu HS làm bài 58/30 SGK.
-1 HS đọc to đầu bài 58/30 SGK.
-Làm theo hớng dẫn của GV.
-1 HS trình bày cách làm và trả lời.
-Yêu cầu vận dụng t/c của dãy tỉ số bằng
nhau tìm x và y.
-Cho 1 HS trình bày trên bảng, lớp làm ra
vở.
-Yêu cầu đọc đầu bài BT 64/31 SGK.
-Nếu gọi số HS khối 6, 7, 8, 9 là x, y, z, t
(x, y, z, t N*) ta có gì?
-Ta có:
9
x
=
8
y
=
7
z
=
6
t
và y t = 70

-Vận dụng t/c dãy tỉ số bằng nhau để tìm
x, y, z, t?
-Yêu cầu 1 HS trình bày trên bảng, cả lớp
làm ra vở sau đó nhận xét bài làm của
bạn.
-GV nhận xét và bổ sung.
*Bài 58/30 SGK.
-Nếu gọi x, y là số cây lớp 7A, 7B trồng
đợc (x, y N*).Theo đầu bài ta có :
y
x
= 0,8 =
5
4
và y - x = 20

4
x
=
5
y
=
45
xy
=
1
20
= 20
(Theo t/c của dãy tỉ số bằng nhau)
Vậy : x = 20 . 4 = 80 (cây)

y = 20 . 5 = 100 (cây)
BT 64/31 SGK
Gọi số HS khối 6, 7, 8, 9 là x, y, z, t
(x, y, z, t N*)
Ta có:
9
x
=
8
y
=
7
z
=
6
t
=
68
ty
=
2
70
= 35
Vậy : x=35.9 = 315 (hs)
y=35.8 = 280 (hs)
z =35.7 = 245 (hs)
t =5.6 = 210 (hs)
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
Ngày soạn: 04/10/2010

Ngày giảng: T5 - 07/10/2010
Tiết 12: Đ9. Số thập phân hữu hạn
Số thập phân vô hạn tuần hoàn
A.Mục tiêu:
+HS nhận biết đợc số thập phân hữu hạn,số thập phân vô hạn tuần hoàn. Điều kiện để
một phân số tối giản biểu diễn đợc dới dạng số thập phân hữu hạn và số thập phân vô
hạn tuần hoàn.
+Hiểu đợc rằng số hữu tỉ là số có biểu diễn thập phân hữu hạn hoặc thập phân vô hạn
tuần hoàn.
B.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
-GV: Bảng phụ ghi bài tập và kết luận trang 34.
-HS: Ôn tập định nghĩa số hữu tỉ, bút dạ, bảng phụ nhóm, máy tính bỏ túi.
C.Tổ chức các hoạt động dạy học:
I. Bài mới : Giáo viên nêu vấn đề vào bài mới
HĐ của Thầy và Trò Ghi bảng
Hoạt động 1: Số thập phân hữu hạn - số thập phân vô hạn tuần hoàn
-Yêu cầu làm VD1: viết các phân số sau
dới dạng số thập phân:
20
3
và
25
37
-HS đọc VD1 và làm theo yêu cầu của
GV.
-HS chia tử số cho mẫu số.
-2 HS lên bảng thực hiện phép chia.
-Yêu cầu nêu cách làm.
-Hỏi: Em nào có cách làm khác? Yêu cầu
trình bày.

-2 HS trình bày cách làm khác (Viết dới
dạng phân số thập phân):
-Đoc VD2 sau đó 1 HS lên bảng tiến
hành chia tử số cho mẫu số.
-Yêu cầu làm VD2 và cho biết nhận xét
về phép chia này?
-NX: Phép chia không bao giờ chấm dứt,
chữ số 6 đợc lặp đi lặp lại.
-HS có thể dùng máy tính cá nhân để
chia.
VD1: viết các phân số sau dới dạng số thập
phân:
20
3
và
25
37
20
3
=
5.20
5.3
=
100
15
= 0,15;

25
37
=

4.25
4.37
=
100
148
= 1,48
VD2: Viết phân số
12
5
dới dạng số thập phân.
12
5
= 0,4166
Tơng tự:
+
9
1
= 0,111 = 0,(1) là số thập phân vô
hạn tuần hoàn có chu kỳ là 1
+
99
1
= 0,0101 = 0,(01) là số thập phân vô
hạn tuần hoàn có chu kỳ là 01
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011
Tròng THCS Qunh Lp Giáo án Đại số 7
HĐ của Thầy và Trò Ghi bảng
12
5
= 0,4166 số thập phân vô hạn tuần

hoàn có chu kỳ là 6, viết gọn là 0,41(6)
-Tơng tự viết các phân số
9
1
;
99
1
;
11
17
dới
dạng số thập phân, chỉ ra chu kỳ, viết
gọn.
-Nêu chú ý SGK
+
11
17
= -1,5454 = -1,(54) là số thập
phân vô hạn tuần hoàn có chu kỳ là 54
-Chú ý: Các số thập phân nh 0,15; 1,48 ở
VD1 còn đợc gọi là số thập phân hữu hạn.
Hoạt động 2: Nhận xét
-GV yêu cầu HS thảo luận nhóm xem loại
phân số tối giản nào viết đợc dới dạng số
thập phân hữu hạn, loại nào viết đợc dới
dạng số thập phân vô hạn tuần hoàn.
-Đại diện nhóm trình bày nhận xét.
-Yêu cầu làm? SGK/33.
-Yêu cầu cho biết những phân số nào viết
đợc dới dạng số thập phân hữu hạn, phân

số viết đợc dới dạng vô hạn tuần hoàn.
-Yêu cầu viết dới dạng thập phân.
-Thông báo nhận xét thứ hai
Cho hs nghiên cứu vd:
0,(4) = 0,(1).4 =
9
1
. 4 =
9
4
0,(3) = 0,(1).3 =
9
1
. 3 =
9
3
0,(25) = 0,(01).25 =
99
1
. 25 =
99
25
-Yêu cầu đọc kết luận cuối cùng.
*
20
3
và
25
37
có mẫu 20 =2

2
.5
và 25 = 5
2
chỉ chứa TSNT 2 và 5.
*
12
5
mẫu 12 = 2
2
.3 có chứa TSNT 2 và 3
-Nhận xét:
?: Các số
4
1
;
50
13
;
125
17
;
14
7
=
2
1
viết đợc dới
dạng số thập phân hữu hạn:
4

1
= 0,25 ;
50
13
= 0,26 ;
125
17
= -0,136 ;
14
7
=
2
1
= 0,5;
Còn các số
6
5
;
45
11
đợc dới dạng số thập phân
vô hạn tuần hoàn:
6
5
= -0,8(3);
45
11
= 0,2(4)
*NX2: Mỗi số thập phân vô hạn tuần hoàn
đều là một số hữu tỉ.

*Kết luận: (SGK)
Hoạt động 3: củng cố- luyện tập
-Yêu cầu cho biết phân số ntn viết đợc d-
ới dạng số thập phân hữu hạn, phân số
ntn viết đợc dới dạng số thập phân vô hạn
tuần hoàn?
-Yêu cầu HS làm bài tập ở bảng phụ
II. H ớng dẫn về nhà
- Học thuộc lý thuyết
-BTVN: 68, 69, 70 71trang 34, 35 SGK.
GV: Lờ Vn Cu Năm học 2010 - 2011