Báo cáo luận văn thạc sĩ một số biện pháp rèn luyện kỹ năng giải bài tập cho học sinh trung bình, yếu môn hóa lớp 10 trung học phổ thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP. HỒ CHÍ MINH
BÁO CÁO LUẬN VĂN THẠC SĨ
MỘT SỐ BIỆN PHÁP RÈN LUYỆN KỸ NĂNG
GIẢI BÀI TẬP CHO HỌC SINH
TRUNG BÌNH, YẾU MÔN HÓA LỚP 1O
TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
GVHD: TS. NGUYỄN THỊ KIM THÀNH
HVTH: NGUYỄN THỊ MỘNG TUYỀN
TP. HCM - 2011
3
NỘI DUNG BÁO CÁO
Mở đầu
Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn của
đề tài
Chương 2: Một số biện pháp rèn luyện kỹ
năng giải bài tập cho học sinh trung bình,
yếu chương 5, 6 hóa học 10 ban cơ bản
Chương 3: Thực nghiệm sư phạm
Kết luận và kiến nghị
1
2
3
4
5
3
MỞ ĐẦU
1
3
1.
Tình trạng học

sinh yếu kém
xuất hiện ngày
càng nhiều ở các
cấp học, bậc học.
Chất lượng giáo
dục đang trở
thành mối quan
tâm chung của
toàn xã hội.
Ngành giáo dục
đang đặt ra một
nhu cầu cấp thiết
để nâng cao chất
lượng giáo dục
hơn bao giờ hết.
Đối với học sinh
THPT, hóa học là
môn học làm một
số học sinh e ngại
đặc biệt là học
sinh trung bình,
yếu.
Biện pháp
Bài tập hóa học là
một trong những
phương pháp dạy
học quan trọng để
hoàn thiện kiến
thức và kỹ năng.
MỘT SỐ BIỆN PHÁP

RÈN LUYỆN KỸ NĂNG
GIẢI BÀI TẬP CHO HỌC SINH
TRUNG BÌNH, YẾU MÔN HÓA
LỚP 1O TRUNG HỌC PHỔ
THÔNG
3
1.
2.
Đề xuất và thử nghiệm các biện pháp rèn luyện kỹ
năng giải bài tập cho học sinh trung bình, yếu.
Thực nghiệm sư phạm
Đề xuất các biện pháp
Tìm hiểu thực trạng
Đọc và nghiên cứu tài liệu
Thiết kế giáo án
3. Nhiệm vụ của đề tài
3
4.
Đối tượng nghiên cứu
Khách thể nghiên cứu
Quá trình dạy
và học hóa học
ở trường
THPT.
Những biện
pháp rèn
luyện kỹ năng
giải bài tập
cho học sinh
trung bình,

yếu môn hóa.
5.
Chương “Nhóm halogen” và
“Oxi – Lưu huỳnh” thuộc
chương trình hóa học lớp 10
cơ bản.
3
6.
Nếu như có các biện pháp rèn luyện kỹ năng giải bài
tập cho học sinh trung bình, yếu được xây dựng có
tính khoa học, khả thi cao thì sẽ giúp các em học sinh
trung bình, yếu giải bài tập tốt, góp phần nâng cao
chất lượng giảng dạy hóa học.
Nghiên
ĐọcPhânDiễnPhânXây
QuanĐiềuThựcChuyênTổngThốngPhần
7.
8.
Đề xuất các biện pháp
rèn luyện kỹ năng giải
bài tập cho học sinh
trung bình, yếu môn hóa
“Nhóm Halogen” và
“Oxi – Lưu huỳnh
Chương
Tổng quan về vấn
đề nghiên cứu
Bài tập hóa học
Kỹ năng
Kỹ năng giải bài tập hóa

học
Một số vấn đề về học sinh
trung bình, yếu môn hóa
Cơ sở lý luận
và thực tiễn
1
2
3
4
5
M
ộ
t

s
ố

k
h
ó
a

l
u
ậ
n

t
ố
t

n
g
h
i
ệ
p
Thực trạng về việc
rèn luyện KNGBT
cho HS trung bình,
yếu
6
Chương
1.2. Bài tập hóa học
Khái niệm bài tập hóa học.
Ý nghĩa tác dụng của bài tập hóa học.
Phân loại, lựa chọn và sử dụng bài tập hóa học.
Điều kiện để học sinh giải bài tập được tốt.
Bài tập hóa học dùng cho HS trung bình, yếu.
Bài tập
hóa học
Chương
1.3. Kỹ năng
Khái niệm về kỹ năng.
Đặc điểm của kỹ năng.
Sự hình thành kỹ năng.
Kỹ năng
Khái niệm về kỹ năng giải bài tập hóa học.
Các giai đoạn hình thành kỹ năng giải bài tập HH.
Con đường hình thành kỹ năng giải bài tập hóa học.

Kỹ năng
giải
BTHH
1.4. Kỹ năng giải bài tập hóa học
1.4. Kỹ năng giải bài tập hóa học
Để hình thành kỹ năng giải BTHH cho HS thì GV cần
thực hiện các vấn đề sau:
Xác định từng kỹ năng cụ thể trong hệ thống kỹ năng
giải BTHH và mức độ của nó ở mỗi lớp học, cấp học.
Xác định hệ thống bài tập tương ứng để HS rèn luyện
kỹ năng cơ bản, phức tạp.
Xây dựng sơ đồ định hướng giải khái quát các bài tập.
Hướng dẫn học sinh tìm kiếm lời giải.
Sử dụng bài tập ở mỗi bài, mỗi chương.
1
2
3
4
5
Chương
1.5. Một số vấn đề về học sinh trung bình, yếu môn hóa
Khái niệm.
Những đặc điểm của học sinh trung bình, yếu.
Nguyên nhân học sinh học yếu môn hóa.
HS trung
bình, yếu
Chương
1.6. Thực trạng về việc rèn luyện kỹ năng giải bài tập cho học sinh trung bình, yếu
môn hóa ở một số trường THPT
ĐIỀU TRA

Mục đích Phương pháp Kết quả
Để hiểu rõ về
thực trạng giải
bài tập của
học sinh trung
bình, yếu hiện
nay.
Phát phiếu điều
tra cho GV.
- Về KNGBT của HS
trung bình, yếu.
-Về tính khả thi của
các biện pháp rèn
luyện KNGBT.
-Về những vướng mắc
của HS khi giải BT.
- Về kiểu bài lên lớp
thường rèn luyện
KN GBT
Những vướng mắc
Chưa viết được phương trình phản ứng.
Chưa cân bằng được phương trình phản ứng.
Chưa nhớ điều kiện xảy ra phản ứng.
Chưa biết cách trình bày khoa học, logic.
Các thao tác tư duy còn chậm.
Chưa nắm vững kĩ năng thực hành.
Chưa gắn lý thuyết với thực hành.
Chưa nắm vững các định luật cơ bản hóa học.
Chưa nắm vững ý nghĩa định tính, định lượng của các ký hiệu, công thức, phương trình.
Chưa thành thạo các kỹ năng viết và cân bằng phương trình phản ứng.

Chưa thành thạo các kỹ năng tính toán.
Chưa biết cách nhận biết từng dạng bài tập.
Chưa nắm được cách giải từng dạng bài tập.
Chương
2.1. Những vấn đề cơ bản của chương 5, 6 hóa học lớp 10 ban
cơ bản
Những vấn đề
cơ bản chương
5,6 hóa học lớp
10
Vị trí và vai
trò
Cấu trúc và
nội dung
Mục tiêu
cơ bản
Chương
2.2. Những định hướng khi xây dựng các biện pháp rèn luyện
kỹ năng giải bài tập

Cần chú
ý đến
Nhiệm vụ và đặc điểm của dạy học hóa học.
Các đặc điểm và yêu cầu của việc giải bài tập.
Các đặc điểm của học sinh trung bình, yếu.
Cấu trúc của hệ thống kỹ năng giải bài tập.
Rèn luyện kỹ năng giải từng dạng bài tập.
Rèn luyện cho học sinh các thao tác tư duy.
Rèn luyện kỹ năng viết và cân bằng phương trình
phản ứng.

Rèn luyện kỹ năng tính toán.
Rèn luyện kỹ năng nhận biết dạng bài tập.
Rèn luyện kỹ năng phân tích và tóm tắt đề.
Chương
2.3. Một số biện pháp rèn luyện kỹ năng giải bài tập cho học
sinh trung bình, yếu môn hóa lớp 10 ban cơ bản
Biện
pháp
Chương
2.4. Thiết kế một số giáo án có sử dụng các biện pháp rèn luyện kỹ
năng giải bài tập cho học sinh trung bình, yếu môn hóa lớp 10 ban cơ
bản
Oxi - Ozon
Axit sunfuric – Muối sunfat
Luyện tập: Oxi – Lưu huỳnh
Luyện tập: Nhóm Halogen
Hiđro clorua – Axit clohiđric – Muối clorua
3
5
2
4
1
Chương
3.1. Mục đích thực nghiệm
Đánh giá
tính khả thi và hiệu
quả của một số
biện pháp rèn
luyện kỹ năng giải
bài tập cho học

sinh trung bình,
yếu
Khẳng định
hướng đi đúng
đắn và cần thiết
của đề tài trên cơ
sở lý luận và thực
tiễn đã đề ra.
Chương
3.2. Đối tượng thực nghiệm
Tổng số 391
học sinh đang
học chương
trình cơ bản
khối 10.
Các trường thực
nghiệm đều
thuộc TP. Hồ
Chí Minh
Chương
Tên trường
Lớp TN Lớp ĐC
GV dạy học
Lớp Sĩ số Lớp Sĩ số
THPT Nguyễn
Hữu Thọ
10A9 41 10A1 39
Nguyễn Thị Mộng
Tuyền
(tác giả luận văn)

10A4 40 10A2 38
THPT Phú Hòa 10A2 42 10A3 42 Huỳnh Thị Bảo Quý
THPT An Lạc
10A14
47
10A1
5
48 Phan Cao Minh Thảo
THPTDL Phú
Lâm
10C3 28 10C2 26 Nguyễn Gia Lộc
Danh sách lớp và giáo viên tham gia thực nghiệm sư phạm