giáo án bồi dưỡng thao giảng, thi giáo viên giỏi môn sinh học lớp 9 bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn (3)

TiÕt 17
TiÕt 17
Mèi quan hÖ gi÷a gen vµ
Mèi quan hÖ gi÷a gen vµ
ARN
ARN




Mô tả sơ lợc quá trình tự nhân đôi của
Mô tả sơ lợc quá trình tự nhân đôi của
ADN? Vì sao 2 ADN đợc tạo ra qua cơ
ADN? Vì sao 2 ADN đợc tạo ra qua cơ
chế nhân đôi lại giống hệt ADN mẹ?
chế nhân đôi lại giống hệt ADN mẹ?


Nêu bản chất hoá học và chức năng
Nêu bản chất hoá học và chức năng
của gen?
của gen?


I. ARN
I. ARN
1. CÊu t¹o
1. CÊu t¹o
- Quan s¸t m« h×nh cÊu tróc bËc cña 1 ®o¹n ph©n tö ARN,

- Quan s¸t m« h×nh cÊu tróc bËc cña 1 ®o¹n ph©n tö ARN,
m« t¶ cÊu t¹o?
m« t¶ cÊu t¹o?


I. ARN
I. ARN
1. CÊu t¹o
1. CÊu t¹o
- CÊu t¹o tõ c¸c nguyªn tè : C, H, O, N vµ P
- CÊu t¹o tõ c¸c nguyªn tè : C, H, O, N vµ P
thuéc lo¹i ®¹i ph©n tö, nhá h¬n ADN.
thuéc lo¹i ®¹i ph©n tö, nhá h¬n ADN.
- CÊu t¹o theo nguyªn t¾c ®a ph©n,®¬n
- CÊu t¹o theo nguyªn t¾c ®a ph©n,®¬n
ph©n lµ c¸c nuclª«tit gåm bèn lo¹i : A, U,
ph©n lµ c¸c nuclª«tit gåm bèn lo¹i : A, U,
G, X. ChØ cã mét m¹ch.
G, X. ChØ cã mét m¹ch.


-
-


Quan sát mô hình cấu trúc bậc của 1 đoạn
Quan sát mô hình cấu trúc bậc của 1 đoạn
phân tử ARN, cấu trúc của ADN, So sánh cấu tạo
phân tử ARN, cấu trúc của ADN, So sánh cấu tạo
của ARN và ADN thông qua bảng, rút ra nhận

của ARN và ADN thông qua bảng, rút ra nhận
xét?
xét?
Đặc điểm
Đặc điểm
ARN
ARN
ADN
ADN
Số mạch đơn
Số mạch đơn
Các loại đơn phân
Các loại đơn phân


-
-
Quan sát mô hình cấu trúc bậc của 1 đoạn phân tử ARN,
Quan sát mô hình cấu trúc bậc của 1 đoạn phân tử ARN,
cấu trúc của ADN, So sánh cấu tạo của ARN và ADN
cấu trúc của ADN, So sánh cấu tạo của ARN và ADN
thông qua bảng, rút ra nhận xét?
thông qua bảng, rút ra nhận xét?
Đặc điểm
Đặc điểm
ARN
ARN
ADN
ADN
Số mạch đơn

Số mạch đơn
Các loại đơn phân
Các loại đơn phân


-
So s¸nh ARN vµ ADN
So s¸nh ARN vµ ADN
§Æc ®iÓm
§Æc ®iÓm
ARN
ARN
ADN
ADN
Sè m¹ch ®¬n
Sè m¹ch ®¬n
1
1
2
2
C¸c lo¹i ®¬n ph©n
C¸c lo¹i ®¬n ph©n
A, U, G, X
A, U, G, X
A, T, G, X
A, T, G, X


2. Các loại ARN
2. Các loại ARN

Có ba loại ARN
Có ba loại ARN
-
-
mARN
mARN
: Truyền đạt thông tin qui định cấu trúc
: Truyền đạt thông tin qui định cấu trúc
của Prôtêin cần tổng hợp.
của Prôtêin cần tổng hợp.
-
-
tARN
tARN
: vận chuyển a xít a min tơng ứng tới nơi
: vận chuyển a xít a min tơng ứng tới nơi
tổng hợp Prôtêin.
tổng hợp Prôtêin.
-
-
rARN
rARN
: Cấu tạo nên ribôxôm- nơi tổng hợp
: Cấu tạo nên ribôxôm- nơi tổng hợp
Prôtêin.
Prôtêin.
Cho biết có mấy loại ARN?

II. ARN đợc tổng hợp theo nguyên tắc nào?
II. ARN đợc tổng hợp theo nguyên tắc nào?




- Một phân tử ARN đợc tổng hợp một hay hai mạch
- Một phân tử ARN đợc tổng hợp một hay hai mạch
đơn của gen?
đơn của gen?


- Các loại nuclêôtit nào liên kết với nhau để tạo cặp để
- Các loại nuclêôtit nào liên kết với nhau để tạo cặp để
hình thành mạch ARN?
hình thành mạch ARN?


- Có nhận xét gì về trình tự các loại đơn phân trên mạch
- Có nhận xét gì về trình tự các loại đơn phân trên mạch
ARN so với mỗi mạch đơn của gen?
ARN so với mỗi mạch đơn của gen?


II. ARN đợc tổng hợp theo nguyên tắc nào?
II. ARN đợc tổng hợp theo nguyên tắc nào?

- Một phân tử ARN đợc tổng hợp t
- Một phân tử ARN đợc tổng hợp t


m
m


t hay hai mạch đơn của gen?
t hay hai mạch đơn của gen?


- Các loại nuclêôtit nào liên kết với nhau để hình thành mạch ARN?
- Các loại nuclêôtit nào liên kết với nhau để hình thành mạch ARN?


- Nhận xét về trình tự các loại đơn phân trên mạch ARN so với mỗi mạch đơn
- Nhận xét về trình tự các loại đơn phân trên mạch ARN so với mỗi mạch đơn
của gen?
của gen?


ARN đợc tổng hợp
ARN đợc tổng hợp
-
Quá trình tổng hợp các loại ARN diễn ra trong nhân tại các NST
Quá trình tổng hợp các loại ARN diễn ra trong nhân tại các NST
thuộc kỳ trung gian.
thuộc kỳ trung gian.

-
ARN đợc tổng hợp dựa vào một mạch đơn của gen gọi là
ARN đợc tổng hợp dựa vào một mạch đơn của gen gọi là
mạch khuôn (Nguyên tắc khuôn mẫu).
mạch khuôn (Nguyên tắc khuôn mẫu).
-
Diễn ra theo nguyên tắc bổ sung: A- U; G- X; X- G; T- A.
Diễn ra theo nguyên tắc bổ sung: A- U; G- X; X- G; T- A.
-
Trình tự N trên mạch khuôn ADN qui định trình tự các N trên
Trình tự N trên mạch khuôn ADN qui định trình tự các N trên
mạch ARN.
mạch ARN.






á trình
á trình


 !"#$
 !"#$


1. Nªu nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n trong cÊu
1. Nªu nh÷ng ®iÓm kh¸c nhau c¬ b¶n trong cÊu
tróc cña ARN vµ ADN

tróc cña ARN vµ ADN
2. ARN ®îc tæng hîp d
2. ARN ®îc tæng hîp d
ựa
ựa
trªn nh÷ng nguyªn t¾c
trªn nh÷ng nguyªn t¾c
nµo? Nªu b¶n chÊt mèi quan hÖ gen
nµo? Nªu b¶n chÊt mèi quan hÖ gen


ARN
ARN


Bài tập
Bài tập
%&'()*)+#+,+++-.
%&'()*)+#+,+++-.


- A- U- G- X- U- U- G- A- X-
- A- U- G- X- U- U- G- A- X-
Xác định trình tự các nuclêôtit trong đoạn gen đã tổng hợp ra
Xác định trình tự các nuclêôtit trong đoạn gen đã tổng hợp ra
đoạn mạch ARN trên
đoạn mạch ARN trên
/&0)#1+,+2+3 14)
/&0)#1+,+2+3 14)
514$

514$


a/ tARN
a/ tARN


b/ mARN
b/ mARN


c/ rARN
c/ rARN


d/ Cả 3 loại ARN trên
d/ Cả 3 loại ARN trên
6&0)+,7#*8 +,7$
6&0)+,7#*8 +,7$


A/ Ađênin B/ Timin
A/ Ađênin B/ Timin
C/ Uraxin
C/ Uraxin
D/ Guanin
D/ Guanin


Bài tập về nhà

Bài tập về nhà
-
Bài tập 3, 4,5 SGK (53)
Bài tập 3, 4,5 SGK (53)
-
Hoàn thiện vở bài tập, đọc em có biết.
Hoàn thiện vở bài tập, đọc em có biết.
-
Nghiên cứu bài 18, ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết.
Nghiên cứu bài 18, ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết.