giáo án bồi dưỡng thao giảng, thi giáo viên giỏi môn sinh học lớp 9 bài 17 mối quan hệ giữa gen và arn (11)

1


Tiết 17

2


Tiết 17:
I/ ARN (Axit ribônuclêic) :
1) Cấu tạo :

3


Tiết 17:
I/ ARN (Axit ribônuclêic) :
1) Cấu tạo :
- ARN cấu tạo từ các nguyên
tố C, H, O, N và P.

? ARN được cấu tạo từ những
4
nguyên tố nào?


Tiết 17:
I/ ARN (Axit ribônuclêic) :
1) Cấu tạo :
- ARN cấu tạo từ các nguyên
tố C, H, O, N và P.

- ARN là đại phân tử, gồm
một mạch xoắn đơn, cấu tạo
theo nguyên tắc đa phân mà
đơn phân là 4 loại nuclêôtit : A,
U, G, X.

? Vậy đơn phân của ARN là gì và
5
gồm những loại nào?


Tiết 17:
-Nhận xét về số mạch đơn?
-Nhận xét về các loại đơn phân?
-Nhận xét về kích thước, khối lượng?

Thảo luận cả lớp
Đặc điểm
Số mạch
đơn
Các loại
đơn phân

Kích thước,
khối lượng

ARN

ADN

1

2

A, U,
G, X

A, T,
G, X

nhỏ
hơn
ADN

lớn hơn
ARN
-ADN dài hàng trăm micrômet, khối
lượng từ hàng triệu đến hàng chục triệu
đvc, cịn ARN thì có kích thước, khối 6
lượng nhỏ hơn.


Tiết
17 :giống nhau giữa ADN và A RN
* Điểm
-Đều cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N
và P.
-Đều là đại phân tử, cấu tạo theo nguyên
tắc đa phân.
-Đơn phân có 3 loại giống nhau là: A, G, X.

-Các nuclêôtit đều liên kết với nhau thành
mạch.

? Vậy cấu tạo của ADN và ARN
giống nhau ở những điểm nào?
7


Tiết 17:
I/ ARN (Axit ribônuclêic) :
1) Cấu tạo :

- ARN cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O,
N và P.
- ARN là đại phân tử, gồm một mạch xoắn
đơn, cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn
phân là 4 loại nuclêôtit : A, U, G, X.

? ARN được chia làm những
loại nào và dựa vào đâu mà
phân loại như vậy?

2) Các loại ARN:
ARN gồm 3 loại:
+ ARN thông tin (mARN) :.
Truyền đạt thông tin quy định cấu trúc của prôtêin

+ ARN vận chuyển (tARN):
Vận chuyển axitamin tới nơi tổng hợp prôtêin.

+ ARN Ribôxôm (rARN):
Là thành phần cấu tạo nên Ribôxôm.

II/ ARN được tổng hợp theo
nguyên tắc nào?
8


Tiết 17:
I/ ARN (Axit ribônuclêic) :

II/ ARN được tổng hợp theo
nguyờn tc no?
- ARN c tng hp trong nhân
tế bào tại nhiễm sắc thể ở kì
trung gian
1) Quỏ trỡnh tng hợp ARN:

? ARN được tổng hợp ở
đâu,khi nào ?

9


Tiết17
I/ ARN (Axit ribônuclêic) :

II/ ARN được tổng hợp theo
nguyên tắc nào?
- ARN được tổng hợp ở kì trung

gian, tại nhiễm sắc thể, trong
nhân tế bào.
1) Quá trình tổng hợp ARN:

? Quá trình tổng hợp ARN
diễn ra như thế nào?

- Gen tháo xoắn, tách dần thành
2 mạch đơn.
- Các nuclêôtit ở mạch khuôn
liên kết với các nuclêôtit tự do
theo nguyên tắc bổ sung.
- Khi tổng hợp xong, ARN tách
khỏi gen đi ra chất tế bào.
10


Tiết 17:

I/ ARN (Axit ribônuclêic) :
II/ ARN được tổng hợp theo
nguyên tắc nào?
1) Quá trình tổng hợp ARN:

- Gen tháo xoắn, tách dần thành 2
mạch đơn.
- Các nuclêôtit ở mạch khuôn liên kết
với các nuclêôtit tự do theo nguyên tắc
bổ sung.

- Khi tổng hợp xong, ARN tách khỏi
gen đi ra chất tế bào.

2) Nguyên tắc tổng hợp :
- Nguyên tắc khuôn mẫu:
Dựa trên 1 mạch đơn của
gen.
- Nguyên tắc bổ sung :
A - U, T- A, G - X, X - G

? ARN được tổng hợp dựa vào mấy
mạch đơn của gen?
? Các loại nuclêôtit nào liên kết với
nhau để tạo cặp trong quá trình hình
thành mạch ARN?
11


Tiết17
I/ ARN (Axit ribônuclêic) :
1) Cấu tạo :
2) Chức năng :
+ mARN:
ARN gồm 3 loại:
+ tARN:
+ rARN:
II/ ARN được tổng hợp theo nguyên
tắc nào?
1) Quá trình tổng hợp ARN:
2) Nguyên tắc tổng hợp :

- Khuôn mẫu :
- Nguyên tắc bổ sung :
3) Mối quan hệ giữa gen và ARN :
Trình tự các nuclêơtit trên mạch
khn của gen qui định trình tự các
nuclêôtit trên mạch ARN.

Bản chất của mối quan
hệ gen  ARN là gì?
12


Tiết 17:
I/ ARN (Axit ribônuclêic) :
- ARN cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N và P.
1) Cấu tạo :
- ARN là đại phân tử, gồm một mạch xoắn đơn, cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà
đơn phân là 4 loại nuclêôtit : A, U, G, X.
2) Chức năng : ARN gồm 3 loại:
+ mARN: Truyền đạt thông tin quy định cấu trúc của prôtêin.
+ tARN: Vận chuyển axitamin tới nơi tổng hợp prôtêin.
+ rARN: Là thành phần cấu tạo nên Ribôxôm.
II/ ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào?
- ARN được tổng hợp ở kì trung gian, tại nhiễm sắc thể.
1) Quá trình tổng hợp ARN:
2) Nguyên tắc tổng hợp :
- Khuôn mẫu : Dựa trên 1 mạch đơn của gen.
- Nguyên tắc bổ sung :
A - U, T – A, G – X, X - G
3) Mối quan hệ giữa gen và ARN :

Trình tự các nuclêơtit trên mạch khn của gen qui định trình tự các nuclêôtit
trên mạch ARN.

Ghi nhớ/ SGK/25

13


Một đoạn mạch của gen có cấu trúc như sau:
Mạch 1: - A – T - G – X - T – X – G –
Mạch 2: - T - A - X – G - A - G – X Xác định trình tự các đơn phân của đoạn mạch ARN được tổng
hợp từ mạch 2.

Đáp
Mạch ARN: - A – U – G – X – U – X – G -

14


HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
- Học kĩ bài cũ, trả lời câu hỏi 1, 2, 5 ( trang 53)
- Làm vào vở bài tập câu 3, 4 (trang 53)
- Đọc mục : Em có biết
- Xem trước bài Prơtêin.

15