Phương pháp phân loại nhiễm sắc thể

Phân loại
nhiễm sắc thể
Mục tiêu

Mô tả theo centomere

Mô tả theo nhóm

Mô tả theo band NST

Thực tập xếp NST
Phân loại theo centomere

Metacentric: tâm động nằm ở giữa

Submetacentric: tâm động nằm lệch

Acrocentric: tâm động nằm đầu tận
Phân loại
theo
centomere
Phân
loại
theo
nhóm
Phân
loại
theo
nhóm
A A A
C C C C C C C

B B
D D D
E E E
F F
G G
C

G

Nhóm A

NST 1, 2, 3

Lớn nhất

NST 1,3 metacentric; NST 2 hơi
submetacentric
Nhóm B

NST 4, 5

Khá submetacentric cánh ngắn bằng ¼ lần
cánh dài

Không phân biệt được khi không nhuộm
band
Nhóm C

NST 6 – 12 và X


Nhiều nhất và khó phân biệt nhất

Kích thước trung bình và là submetacentric

Không phân biệt được khi không nhuộm band

Xắp xếp theo thứ tự giảm dần về kích thước

NST X tương đương với NST 7 nhưng X hơi metacentric hơn.

NST 11 metacentric nhất

NST 9 dài tuỳ thuộc vào vùng heterochromatic ngay dưới
centomere

NST 8, 10, 12 có cánh ngắn nhất, NST 12 có cánh ngắn ngắn
nhất
Nhóm D

NST 13,14,15

NST acrocentric có kích thước trung bình
Nhóm E

NST 16,17, 18

Cùng kích thước với nhóm D

NST 16 metacentric


NST 17,18 submetacentric

NST 18 có cánh ngắn ngắn nhất
Nhóm F

NST 19, 20

Metacentric có kích thước nhỏ, không phân
biệt được khi không nhuộm band
Nhóm G

NST 21,22, Y

Acrocentric nhỏ
Phân loại theo nhóm – NST giới tính

Nữ 46 XX: 16 NST nhóm C, 4 NST nhóm G

Nam 46 XY: 15 NST nhóm C, 5 NST nhóm G
Phân loại NST theo Band G

Giàu A-T

Vùng không hoạt động

Xoắn, cô đặc nhất

Đặc trưng cho NST

NST 1

Lớn nhất, metacentric

p: band sáng ở đoạn xa

q: band tối dưới centomere, 2 band tối rõ
Male Female
NST 2

Lớn nhất submetacentric

p: 1 band tối gần centomere, 3 band tối gần đoạn xa

q: 1 band tối gần centomere, 2 band tối ở đoạn xa (có
thể band kép)
Male Female
NST 3

Metacentric, kích thước tương tự nhóm B, lớn
hơn nhóm C

p: 1 band tối gần đầu tận, 1 band tối đầu tận

q: cánh ngắn đủ để xác định
Male Female
NST 4

Submetacentric nhiều, lớn hơn nhóm C


p: 1 band tối ở giữa, không phân biệt được với
NST số 5

q: phân biệt bằng band tối ở ngay dưới tâm động
Male Female
NST 5

Submetacentric nhiều, lớn hơn nhóm C

p: 1 band tối ở giữa, không phân biệt được với
NST số 5

q: 3 band tối giữa, 1 band tối gần đầu tận và
band sáng ở đầu tận
Male Female
NST 6

Submetacentric, lớn nhất trong nhóm C

p: band sáng ở giữa, band tối ở gần trên và
dưới tâm động

q: 2 band tối giữa dể phân biệt
Male Female
NST 7

Submetacentric, nhỏ hơn NST 6

p: dể nhận bằng band tối gần đầu tận, và band
sáng ở đầu tận


q: 2 band tối giữa dể phân biệt
Male Female
NST 8

Submetacentric nhiều, giống như NST 10,12

p: 2 band tối có kích thước bằng band sáng
giữa chúng

q: 1 band tối ở giữa nhạt màu, 1 band tối ở
đoạn xa đậm màu
Male Female