Bài tập điều kiện chuyên đề : Văn bản học Hán Nôm

BÀI TẬP ĐIỀU KIỆN CHUYÊN ĐỀ :VĂN BẢN HỌC HÁN NÔM
BÀI TẬP ĐIỀU KIỆN
CHUYÊN ĐỀ: VĂN BẢN HỌC HÁN NÔM
ĐỀ BÀI: Viết lại chữ Hán , so sánh dị bản, xác lập lại văn bản. Dich và bình luận
vấn đề được nêu trong đoạn văn trích ở “ Toàn Việt thi lục lệ ngôn”
BÀI LÀM
1- Viết lại chữ Hán
詩 傢 文 學 各 有 體 製, 擡 閣 侍 從
則 温 潤 豊 縟. 軍 城 邊 戍 則 蒼 涼
濠 壯, 時 序 景 物 乎 清 麗 山 林 隱
逸, 貴 乎 閒 放 道 志 須 莊 重,弔 古
須 喊 慨, 投 贈 須 琬 要. 意 趣 先
立 詞 調 從 之 定 蔣 佌 詩 簃 入 彼
詩 不得, 始為精切前輩諸 名公,詩各
極其致以是求之可見若愛組練好奇
險 砠嚼一字一句之間爲陋也.
2- So sánh dị văn, xác lập văn bản
Bản A- 132/1 (Bản phô tô có dấu triện
của Viến đông bác cổ và các dấu của
thư viên các năm 1967- 1974- 1991, chữ
Bản HM- 2139/1( bản photo của thư
viên gia đình tiến sĩ Hà Minh chữ rõ
ràng, dễ đọc)
Page 1
NGUYỄN THỊ HẰNG NGA – CAO HỌC HÁN NÔM K20
BÀI TẬP ĐIỀU KIỆN CHUYÊN ĐỀ :VĂN BẢN HỌC HÁN NÔM
viết rõ ràng dễ đọc)
體- chế:
豊- phong
縟- nhục
体- nghĩa không đổi

峯- nhầm lẫn về mặt kí tự
将- tương – không hợp lý về mặt nghĩa.
Chọn bản A- 132/ 1 làm bản cơ sở để phiên âm, dịch nghĩa và bình luận
Phiên âm
Thi gia văn học các hữu thể chế đài các thị tòng tắc ôn nhuận phong
nhục. quân thành biên thú tắc thương lương hào tráng, thời tự cảnh vật quý
hồ thanh lệ. sơn lâm ẩn dật. quý hồ nhàn phóng đạo, chí tu trang trọng, điếu
cổ tu hàm khái, đầu tặng tu uyển yếu ý thú tiên lập từ điệu tòng chi định
tương thử thi di nhập bỉ thi bất đắc thủy vi tinh thiết tiền bối chư danh, công
thi các cực kỳ chí dĩ thị cầu chi khả kiến nhược ái tổ luyện hiếu kỳ hiểm thư
tước nhất tự nhất cú chi gian vi lậu dã.
4- Dịch nghĩa
Mỗi nhà thơ nhà văn có một cách thức khác nhau, theo việc hầu nơi
đài các thì ôn hòa, nhuần nhã, phong phú và trau chuốt. Theo việc đóng
quân nơi biên ải thì thương lương, hào tráng, miêu tả cảnh vật nơi sơn lâm
ẩn dật thì sang quí, thanh đẹp, nhàn phóng nhưng vẫn đúng đạo. Miêu tả chí
hướng thì trang trọng, viếng cổ thì khảng khái. Tặng nhau thì ý thơ đẹp đẽ
như ngọc uyển, điều trọng yếu là ý tứ được lập trước, tạo từ điệu sau, đem
loại thơ này mà thế cho loại thơ khác thì không thể được. Thế mới gọi là thơ
tinh xảo của các bậc tiền bối danh tiếng đạt tới đỉnh cao, theo tiêu chí này,
trong tác phẩm của họ nếu quá chăm chú dùng chữ lạ và gieo vần, nhấm
nháp từng câu chữ sẽ là loại thơ kém tinh xảo vậy.
5- Bình luận ý được nêu lên trong đoạn văn trên
Toàn Việt thi lục (Sao lục toàn tập thơ Việt) là bộ hợp tuyển thơ chữ Hán
của Việt Nam do Lê Quý Đôn biên tập và hoàn thành năm 1768.T rong
những hợp tuyển thơ Việt Nam biên tập trước thế kỷ 18, Toàn Việt thi lục có
quy mô lớn nhất. Mặc dù sách viết tay và còn nhiều lầm lẫn, nhưng bộ sách
vẫn là kho báu của nền văn hoá dân tộc Việt, cần cho công tác nghiên cứu
hiện nay
.

Trong phần lên ngôn có đoạn vừa được chép lại ở trên.
Đoạn văn trên nói về cách thức sang tác thơ văn của những bậc tiền bối nổi
danh ngày trước. Mỗi nhà thơ đều có những cách thức sang tạo thơ ca riêng.
Page 2
NGUYỄN THỊ HẰNG NGA – CAO HỌC HÁN NÔM K20
BÀI TẬP ĐIỀU KIỆN CHUYÊN ĐỀ :VĂN BẢN HỌC HÁN NÔM
Theo nơi đài các thì có những vần thơ trau chuốt, đẹp đẽ, ôn hòa. Theo việc
đóng quân nơi biên ải thì thương lương, hào tráng. Miêu tả chốn sơn lâm ẩn
dật thì sang quí thanh đẹp, nhàn phóng nhưng vẫn đúng đạo. Tặng nhau thì ý
thơ đẹp đẽ như ngọc uyển, lập ý trước, tạo từ điệu sau . Đây đúng là lý
thuyết dạy cách làm thơ, viết văn của người xưa. Khi nói : Thi gia văn học
các hữu thể chế - tức là người xưa đã chú ý tới tính cá thể hoa của văn
chương. Tác giả này không thể giống tác giả kia. Tác phẩm sau không thể
lặp lại tác phẩm ra đời trước nó. Loại thơ này không thể thay thế cho loại thơ
khác, như thế mới đạt đén sự tinh xảo. Trong đoạn văn này Lê Quí Đôn
cuãng chỉ rõ: Nếu quá chăm chú vào việc dùng chữ lạ, gieo vần, nhấm nháp
từng câu chữ sẽ là loại thơ kém tinh xảo vậy. Qua đó ta thấy rằng thơ phải là
tiếng nói tự nhiên của cuộc sống, mộc mạc, gần gũi, nhưng không xô bồ, thô
thiển. Nếu cứ chăm chú gò câu đẽo chữ thơ sẽ không thể tinh xảo mà ngược
lại sẽ khô cứng thiếu sức sống. Thơ ấy chỉ là loại thơ tồi mà thôi.
Qua đoạn văn trên , ta nhận thấy tầm cỡ vĩ đại của nhà bác học Lê Quí
Đôn. Ông không chỉ có công sưu tầm thơ ca của các bậc tiền bối danh
tiwwngs thành một tuyển tập như “ Toàn Việt thi lục” mà ông còn là một
nhà lý luận, phê bình văn học sắc sảo có tầm nhìn sâu rộng.
Page 3
NGUYỄN THỊ HẰNG NGA – CAO HỌC HÁN NÔM K20