Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
Tuần:
Tiết : 1
Ngày soạn:
Ngày dạy:
PHẦN I
KHÁI QUÁT LỊCH SỬ THẾ GIỚI TRUNG ĐẠI
BÀI 1
SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI
PHONG KIẾN Ở CHÂU ÂU
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
Quá trình hình thành xã hội phong kiến châu Âu. Hiểu khái niệm ''Lãnh địa
phong kiến'', đặc trưng của lãnh địa phong kiến.
Nguyên nhân xuất hiện thành thị trung đại.
2. Tư tưởng:
Thấy được sự phát triển hợp quy luật của XH loài người chuyển từ XH chiến
hữu nô lệ sang XH phong kiến.
3. Kĩ năng:
Biết xác định vị trí các quốc gia phong kiến châu Âu trên bản đồ. Biết vận
dụng phương pháp so sánh, đối chiếu để thấy rõ sự chuyển biến từ XH chiến hữu nô
lệ sang XH phong kiến.
II. Thiết bị dạy học:
- Bản đồ châu Âu thời phong kiến.
- Tranh ảnh mô tả hoạt động trong lãnh địa phong kiến.
III. Tiết trình dạy học:
1
1
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
1. Ổn định tổ chức: 7A:
7D: 7E:
2. Kiếm tra: đồ dùng, sách SGK, vở ghi
3. Bài mới: LS xã hội loài người đã phát triển liên tục qua nhiều giai đoạn. Từ
lịch sử lớp 6 chúng ta sẽ học nối tiếp một thời kì mới: Thời trung đại. Trong bài học
đầu tiên chúng ta sẽ tìm hiểu '' Sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến ở
châu Âu.''
2
2
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
3
3
Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản
Hoạt động 1
- Cho HS đọc sách giáo khoa phần 1
- HS quan sát bản đồ.
- GV giảng: Từ thiên niên kỉ thứ I TCN các quốc
gia Hi Lạp, Rô Ma cổ đại phát triển và tồn tại đến
thế kỉ thứ V. Từ phương Bắc người Giéc Man
tràn xuống tiêu diệt các quốc gia này. Lập nên
nhiều vương quốc mới (Vương quốc Ăng glô Xắc
xông, vương quốc Phơ răng, Vương quốc Tây
Gốt, Đông Gốt…)
- GV (H): Sau đó người Giéc man đã làm gì?
HS: Chia ruộng đất, phong tước vị cho nhau.
- GV (H): Những việc làm ấy làm cho xã hội
phương Tây biến đổi như thế nào?
- HS: Bộ máy nhà nước chiếm hữu nô lệ sụp đổ,
các tầng lớp xuất hiện.
- GV (H): Những người như thế nào được gọi là
lãnh chúa phong kiến?
- HS: Những người vừa có ruộng đất vừa có tước
vị.
- GV (H):Nông nô do tầng lớp nào hình thành?
- HS: Nô lệ và nông dân .
Hoạt động 2
- GV (H): Em hiểu như thế nào là ''lãnh địa''?
1. Sự hình thành XHPK ở châu
Âu
a) Hoàn cảnh lịch sử:
- Cuối thế kỉ thứ V, người Giéc Man
tiêu diệt các quốc gia cổ đại. Lập
nên nhiều vương quốc mới: Ăng-
glô, Xắc-xông, Phơ-răng, Tây Gốt,
Đông Gốt
- Trên lãnh thổ của Rô ma, người
Giéc man đã:
+ Chiếm ruộng đất cuả chủ nô, đem
chia cho nhau.
+ Phong cho các tướng lĩnh, quí tộc
các tước vị như: công tước, hầu
tước
b)Biến đổi trong xã hội:
- Những việc làm của người Giéc
man đã tác động đến xã hôi, dẫn tới
sự hình thành các tầng lớp mới:
+ Lãnh chúa phong kiến: là các
tướng lĩnh quý tộc có nhiều ruộng
đất và tước vị, có quyền lực và giàu
có.
+ Nông nô: là những nô lệ được giải
phóng và nông dân, không có ruộng
đất, làm thuê, phụ thuộc vào lãnh
chúa
=> XHPK ở châu Âu đc hình thành.
2. Lãnh địa phong kiến:
- Lãnh địa: là vùng đất rộng, trở
thành vùng đất riêng của lãnh chúa –
như 1 vương quốc thu nhỏ.
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
4. Củng cố:
1) XHPK ở châu Âu được hình thành như thế nào?
2) Vì sao lại có sự xuất hiện của thành thị trung đại?
3) Kinh tế thành thị có gì mới?
4) Vai trò của thành thị trung đaị?
5. Dặn dò, BTVN::
Học bài SGK , chuẩn bị bài sau: ''Sự suy vong của XHPK và sự hình thành
chủ nghĩa tư bản ở châu Âu''
Tuần:
Tiết: 2
Ngày soạn:
Ngày dạy:
BÀI 2
SỰ SUY VONG CỦA CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN VÀ SỰ HÌNH
THÀNH CHỦ NGHĨA TƯ BẢN Ở CHÂU ÂU
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Nguyên nhân và hậu quả của cuộc phát kiến địa lí, một trong những nhân tố
quan trọng, tạo điều kiện để cho sự hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa.
- Quá trình hình thành SX- Tư bản chủ nghĩa trong lòng XHPK châu Âu.
4
4
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
2. Tư tưởng:
- Thấy được tính tất yếu, tính quy luật của quá trình phát triển từ XHPK lên
XH- TBCN ở châu Âu.
- Mở rộng thị trường giao lưu buôn bán ở các nước là thứ yếu.
3. Kĩ năng:
- Bồi dưỡng kĩ năng quan sát bản đồ.
- Biết khai thác tranh ảnh lịch sử
II. Thiết bị dạy học:
- Bản đồ thế giới
- Tranh ảnh về các cuộc phát kiến địa lí, tàu , thuyền…
III. Tiết trình dạy học
1. Ổn định tổ chức:7 A:
7D: 7E:
2. Kiểm tra bài cũ:
? XHPK chau Âu được hình thành như thế nào? Đặc điểm nền kinh tế lãnh
địa? ? Vì sao thành thị trung đại lại xuất hiện?
3. Bài mới:
Các thành thị trung đại ra đời đã thúc đẩy sản xuất phát triển, vì vậy yêu cầu
về thị trường tiêu thụ được đặt ra. Nền kinh tế hàng hóa phát triển đã dẫn đến sự suy
vong của chế độ phong kiến và sự hình thành CNTB ở châu Âu:
Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản
Hoạt động 1: 1 Những cuộc phát kiến lớn về
5
5
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
- GV yêu cầu HS đọc SGK mục 1
- GV (H): Vì sao lại có các cuộc phát kiến địa lí?
- HS: Do sản xuất phát triển, các thương nhân thợ thủ
công cần thị trường và nguyên liệu.
- GV (H): Các cuộc phát kiến địa lí thực hiện nhờ
những điều kiện nào?
- HS: Do khoa học kĩ thuật phát triển: Đóng được
những tàu lớn, có la bàn
- GV yêu cầu HS quan sát tranh “Tàu Caraven” trong
SGK và nhận xét về kĩ thuật đóng tàu
GV (H): Em hãy kể tên những cuộc phát kiến tiêu
biểu?
- GV yêu cầu HS dựa vào SGK kể tên các cuộc phát
kiến địa lí lớn.
GV xác định trên lược đồ những địa danh mà các nhà
phát kiến đi đến.
- GV (H): Các cuộc phát kiến địa lí có ý nghĩa như thế
nào?
- HS: Là cuộc cách mạng về khoa học kĩ thuật thúc đẩy
thương nghiệp phát triển.
địa lí:
- Nguyên nhân:
+ Do nhu cầu phát triển sản xuất.
+ Tiến bộ về kĩ thuật hàng hải: la
bàn, hải đồ, kĩ thuật đóng tàu
- Các cuộc phát kiến tiêu biểu:
+ 1487: Điaxơ vòng qua cực
Nam châu Phi
+ 1498 : Vax- cô đơ Ga - ma đến
Ấn Độ
+ 1492: Cô lôm bô tìm ra châu
Mĩ.
+ 1519 - 1522 Ma Gien lăng
vòng quanh Trái Đất.
- Ý nghĩa :
+ Thúc đẩy thương nghiệp phát
triển.
+ Đem lại nguồn lợi khổng lồ
cho g/c TS châu Âu.
2. Sự hình thành CNTB ở châu
6
6
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
Hoạt động 2
- GV (giảng): Các cuộc phát kiến địa lí đã giúp cho
việc giao lưu kinh tế và văn hoá được đẩy mạnh. Quá
trình tích luỹ tư bản cũng dần dần hình thành. Đó là
quá trình tạo ra vốn ban đầu Và những người làm thuê.
- GV (H): Quý tộc và thương nhân châu Âu đã tích luỹ
vốn và giải quyết nhân công bằng cách nào?
- HS: + Cướp bóc tài nguyên từ thuộc địa .
+ Buôn bán nô lệ da đen.
+ Đuổi nông dân ra khỏi lãnh địa. -> không có
việc làm => làm thuê.
- GV (H): Nguồn vốn và nhân công có được quý tộc và
thương nhân châu Âu đã làm gì?
- HS: - Lập xưởng sản xuất quy mô lớn.
- Lập các công ty thương mại.
- Lập các đồn điền rộng lớn.
- GV (H): Những việc làm đó tác động gì đối với xã
hội?
- HS: Các giai cấp được hình thành.
- GV (H): Giai cấp tư sản và vô sản hình thành từ
những tầng lớp nào?
- HS: + Tư sản bao gồm: Quý tộc, thương nhân,chủ
đồn điền.
Âu
- Các giai cấp mới hình thành:
7
7
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
+ G/c vô sản: Những người làm thuê bị bóc lột
thậm tệ.
- GV (H): Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa được
hình thành như thế nào?
- HS: + Tư sản bóc lột kiệt quệ vô sản
+ Quan hệ sản xuất tư bản hình thành.
+ Giai cấp tư sản : Qúi tộc,
thương nhân trở nên giàu có nhờ
cướp bóc của cải và tài nguyên ở
các nước thuộc địa. Họ mở rộng
sx, kinh doanh, lập đồn điền, bóc
lột sức lao động người làm thuê
Giai cấp TS ra đời.
+ Giai cấp VS : đc hình thành từ
những người nông nô bị tước
đoạt RĐ, buộc phải vào làm việc
trong các xí nghiệp của tư sản.
=> quan hệ sx CNTB hình thành.
. Củng cố:
- Kể tên các cuộc phát kiến địa lí và tác động của các cuộc phát kiến địa lí tới
xã hội châu Âu?
- Quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở châu Âu được hình thành như thế nào?
5. Dặn dò, BTVN:
- Học thuộc bài và chuẩn bị trước bài "CUỘC ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP
TƯ SẢN"
8
8
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
Tuần:
Tiết:3
Ngày soạn:
Ngày dạy:
BÀI 3:
CUỘC ĐẤU TRANH CỦA GIAI CẤP TƯ SẢN CHỐNG
PHONG KIẾN THỜI HẬU KÌ TRUNG ĐẠI Ở CHÂU ÂU
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Nguyên nhân xuất hiện và nội dung tư tưởng của phong trào văn hoá Phục
hưng.
- Nguyên nhân dẫn đến phong trào cải cách tôn giáo và những tác động của
phong trào này đến XHPK châu Âu bấy giờ.
2. Tư tưởng:
- Nhận thức được sự phát triển hợp quy luật của XH loài người: XHPK lạc
hậu, lỗi thời sụp đổ thay vào đó là XHTB
- Phong trào VH phục hưng đã để lại nhiều giá trị to lớn cho nền văn hoá nhân
loại.
3. Kĩ năng:
- Phân tích những mâu thuẫn XH để thấy được nhuyên nhân sâu xa của cuộc
đấu tranh của giai cấp tư sản chống phong kiến.
II. Thiết bị dạy học:
- Bản đồ châu Âu.
- Tranh ảnh về thời kì văn hoá Phục hưng
9
9
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
III. Tiết trình dạy học:
1. Ổn định tổ chức:7 A:
7D: 7E:
2 Kiểm tra bài cũ:
? Kể tên các cuộc phát kiến địa lí tiêu biểu và nêu hậu quả của cuộc phát kiến
đó tới XH châu Âu ?
? Sự hình thành CNTB ở châu Âu đã diễn ra như thế nào?
3 Bài mới:
Ngay trong lòng XHPK, CNTB đã được hình thành. GCTS ngày càng lớn
mạnh song họ lại không có địa vị XH thích hợp. Do đó, giai cấp tư sản đã chống lại
phong kiến trên nhiều lĩnh vực. Phong trào Văn hóa Phục Hưng là minh chứng cho
cuộc đấu tranh của giai cấp tư sản chống phong kiến
Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản
Hoạt động 1
- GV yêu cầu HS đọc SGK mục 1
- GV (H): Chế độ phong kiến châu Âu tồn tại trong
bao lâu? Đến thế kỉ XV nó bộc lộ những hạn chế nào?
- HS: Từ thế kỉ V đến thế kỉ XV (khoảng 10 thế
kỉ)
- GV (giảng) Trong suốt 1000 năm đêm trường trung
cổ, chế độ phong kiến đã kìm hãm sự phát triển của
XH. Toàn XH chỉ có trường học để đào tạo giáo sĩ.
Những di sản VH cổ đại bị phá huỷ hoàn toàn, trừ nhà
thờ và tu viện. Do đó giai cấp tư sản đấu tranh chống
lại tư tưởng ràng buộc của phong kiến.
1. Phong trào văn hoá Phục
hưng:
* Nguyên nhân:
- Chế độ phong kiến đã kìm hãm
sự phát triển của XH
- Giai cấp tư sản có thế lực về
kinh tế nhưng không có địa vị
10
10
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
- GV (H): Phục hưng là gì?
- HS: Khôi phục lại nền VH Hi Lạp và Rô Ma cổ đại.
Sáng tạo nền VH mới của giai cấp TS
- GV (H): Tại sao giai cấp TS lại chọn VH làm cuộc
mở đường cho đầu tranh chống phong kiến?
- HS: Vì những giá trị văn hoá là tinh hoa nhân loại
việc khôi phục nó sẽ tác động, tập hợp được đông đảo
nhân dân để chống lại PK.
- GV yêu cầu HS đọc tên những nhà VH mà em biết.
HS: Lê Ô na đơ Vanhxi, Ra bơ le, Đề cac tơ, Cô pec
níc, Sêch pia,
(GV giới thiệu tranh ảnh trong thời VH phục hưng)
- GV (H): Thành tựu nổi bật của phong trào VH Phục
hưng là gì?
- HS: Khoa học kĩ thuật tiến bộ vượt bậc. Sự phong
phú về văn học. Thành công trong các lĩnh vực nghệ
thuật (có giá trị đến ngày nay)
- GV (H): Qua các tác phẩm của mình, các tác giả thời
phục hưng nói lên điều gì?
- HS: Phê phán XHPK và giáo hội. Đề cao giá trị con
người. Mở đường cho sự cho sự phát triểncủa văn hoá
nhân loại.
- GV yêu cầu học sinh sưu tầm, chiêm ngưỡng các tác
phẩm hội họa nổi tiếng thời Phục hưng và bồi dưỡng
cho các em ý thức bảo vệ các di sản văn hóa và óc
thẩm mĩ.
XH
=> phong trào VH phục hưng
- KN : Phong trào văn hóa Phục
hưng là khôi phục những tinh
hoa văn hóa cổ đại Hi Lạp và
Rôma đồng thời phát triển nó ở
tầm cao mới.
- Nội dung tư tưởng:
11
11
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
Hoạt động 2
- GV: Yêu cầu HS đọc sách giáo khoa phần 2.
- GV (H): Nguyên nhân nào dẫn đến phong trào cải
cách tôn giáo?
- HS: Giáo hội cản trở sự phát triển của giai cấp tư sản
đang lên .
- GV (H): Trình bày nội dung tư tưởng của cuộc cải
cách của Luthơ và Can vanh?
- HS: + Phủ nhận vai trò của giáo hội.
+ Bãi bỏ lễ nghi phiền toái.
+ Quay về giáo lí Ki-Tô nguyên thuỷ.
- GV (giảng): Giai cấp phong kiến châu Âu dựa vào
giáo hội để thống trị nhân dân về mặt tinh thần, giáo
hội có thế lực kinh tế hùng hậu, nhiều ruộng đất => bóc
lột nông dân như các lãnh chúa phong kiến. Giáo hội
còn ngăn cấm sự phát triển của khoa học. Mọi tư tưởng
tiến bộ đều bị cấm đoán.
- GV (H): Phong trào cải cách tôn giáo đã phát triển
như thế nào?
- HS: Lan rộng sang nhiều nước Tây Âu như Anh,
+ Lên án nghiêm khắc Gíao hội
Ki tô, đả phá trật tự XHPK.
+ Đề cao giá trị con người, đề
cao KHTN, XD TG quan duy
vật.
- Ý nghĩa :
+ Phát động đấu tranh chống
XHPK.
+ Mở đường cho sự cho sự phát
triển của văn hoá châu Âu và
nhân loại.
2. Phong trào cải cách tôn
giáo :
* Nguyên nhân:
- Sự thống trị về tư tưởng, giáo lí
của chế độ PK là lực cản đối với
g/c TS. Yêu cầu đặt ra là phải cải
cách.
* Nội dung:
- Cải cách Lu thơ (Đức) : lên án
hành vi tham lam và đồi bại của
Giaó hoàng, đòi bãi bỏ những thủ
tục, nghi lễ phiền toái.
- Cải cách Can vanh (Thụy sĩ):
chịu ảnh hưởng những cải cách
của Lu thơ, hình thành giáo phái
12
12
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
Pháp, Thuỵ Sĩ
- GV (H): Tác động của phong trào Cải cách tôn giáo
đến xã hội như thế nào?
- HS: - Tôn giáo phân hoá thành hai phái:
+Đạo tin lành. +Ki-tô giáo.
- Tác động mạnh đến cuộc đấu tranh vũ trang của
tư bản chống phong kiến.
Hoạt động 3 :
? Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh nông dân Đức ?
? Diễn biến cuộc chiến tranh ?
mới gọi là đạo Tin lành.
* Hệ quả :
- Đạo Kitô bia thành 2 giáo phái
mới : Cựu giáo (đạo Ki tô cũ) và
Tân giáo mâu thuẫn xung đột với
nhau. Bùng lên cuộc chiến tranh
nông dân Đức.
3. Chiến tranh nông dân Đức :
* Nguyên nhân :
- TK XVI ở Đức tầng lớp thị dân
có thế lực KT nhưng lại bị
CĐPK cát cứ kìm hãm.
- Ảnh hưởng của cải cách tôn
giáo Lu thơ.
* Diễn biến :
- Lãnh đạo là Tomat Muyn xe
trong giai đoạn đầu phong trào
nông dân chiếm đc 1/3 lãnh thổ
Đức.
- Do nội bộ nghĩa quân k thống
nhất, bọn PK tập trung lực lượng
13
13
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
? Ý nghĩa chiến tranh nông dân Đức ?
đàn áp làm phong trào thất bại
* Ý nghĩa :
- Là cuộc chiến tranh nông dân vĩ
đại nhất châu Âu.
- Phản ánh lòng căm thù của
nông dân bị áp bức.
- Góp phần vào trận chiến chống
CĐPK
4 Củng cố :
- Giai cấp tư sản chống phong kiến trên những lĩnh vực nào? Tại sao có
những cuọc đấu tranh đó?
- Ý nghĩa của phong trào VH phục hưng?
5. Dặn dò, BTVN: Học thuộc bài và chuẩn bị bài sau: "Trung quốc thời
phong kiến"
14
14
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
Tuần:
Tiết: 4
Ngày soạn:
Ngày dạy:
BÀI 4: TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Sự hình thành XHPK ở Trung Quốc
- Những triều đại phong kiến lớn ở Trung Quốc
- Những thành tựu về VH , khoa học - kĩ thuật của Trung Quốc.
2. Tư tưởng:
- Nhận thức Trung Quốc là một quốc gia phong kiến lớn ở phương Đông.
- Là nước láng giềng với Việt Nam, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình LS
của Việt Nam.
3. Kĩ năng:
- Lập niên biểu cho các triều đại phong kiến Trung Quốc
- Phân tích các chính sách XH của mới triều đại
II/ Thiết bị dạy học:
- Bản đồ Trung Quốc thời phong kiến, tranh ảnh một số công trình kiến trúc
của Trung Quốc thời phong kiến
III/ Tiến trình dạy học:
15
15
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
1. Ổn định tổ chức:7 A:
7D: 7E:
2. Kiểm tra bài cũ:
? Nguyên nhân xuất hiện phong trào Văn hoá Phục hưng? Nội dung tư tưởng
của phong trào là gì?
* Bài tập: Phong trào Cải cách tôn giáo có tác động trực tiếp như thế nào đến
xã hội châu Âu thời bấy giờ. Em hãy đánh dấu x vào ô trống đầu câumà em cho là
đúng.
□ Thúc đẩy, châm ngòi cho cắc cuộc khởi nghĩa nông dan chống phong kiến.
□ Tăng cường sự thống trị nhân dân của phong kiến.
□ Tô giáo bị phân hoá.
3. Bài mới:
Là một quốc gia ra đời sớm và phát triển nhanh, Trung Quốc đã đạt được
những thành tựu đáng kể trên nhiều lĩnh vực. Khác với các nước châu Âu, thời phong
kiến ở Trung Quốc được bắt đầu sớm hơn và kết thúc muộn.
Hoạt động dạy và học Kiến thức cơ bản
* Hoạt động 1:
HS đọc SGKvà tìm hiểu mục 1
- GV (H): XHPK TQ được hình thành như thế nào?
1. Sự hình thành xã hội phong
kiến ở Trung Quốc:
- Nhà nước ở TQ ra đời sớm
(2000 TCN) ở vùng đồng bằng
Hoa Bắc.
- XHPK hình thành từ TK III
TCN, thời Tần.
16
16
Quan lại
Nôngdân giàu
Địa chủ
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
- GV (H): Những biến đổi của sản xuất có tác động
như thế nào đến xã hội? (giai cấp địa chủ ra đời, nông
dân bị phân hoá)
- GV (H): Giai cấp địa chủ ra đời từ tầng lớp nào của
xã hội? Địa vị như thế nào? (quí tộc cũ, nông dân
giàu họ là giai cấp thống trị trong xã hội phong kiến)
- GV(H): Những người như thế nào gọi là tá điền?
(nông dân bị mất ruộng phải nhận ruộng của địa chủ
để cày cấy và nộp tô cho địa chủ.)
- GV: Giảng thêm về sự hình thành của quan hệ sản
xuất phong kiến: Đây là sự thay thế trong quan hệ bóc
lột (trước đây thời cổ đại là quan hệ bóc lột giữa quí
tộc với nông dân công xã, nay được thay thế bởi sự
bóc lột của địa chủ với nông dân lĩnh canh.)
* Hoạt động 2: Tìm hiểu mục 2
GV (H): Tổ chức bộ máy nhà nước thời Tần Hán?
GV (H): Tình hình KT thời Tần Hán?
* Biến đổi trong xã hội:
=> XHPK TQ đc thiết lập
2. Xã hội Trung Quốc thời Tần
– Hán:
* Tổ chức bộ máy nhà nước:
+ Thời Tần: chia đất nc thành các
quận, huyện và trực tiếp cử quan
lại đến cai trị, thi hành chế độ cai
trị hà khắc.
17
Tá
điền
Nôngdân
mất
ruộng
17
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
GV (H): Chính sách đối ngoại thời Tần Hán?
* Hoạt đông 3: Tìm hiểu mục 3
- GV (H): Tổ chức bộ máy nhà nước dưới thời
Đường
- GV (H): Tình hình KT dưới thời Đường?
+ Thời Hán: Chế độ PL hà khắc
đc bãi bỏ.
* KT:
- Ban hành chế độ đo lường tiền
tệ thống nhất.
- Gỉam tô thuế, khuyến khích
nông dân nhận ruộng cày và khẩn
hoang.
* Chính sách đối ngoại:
- Tiến hành mở rộng lãnh thổ
bằng các cuộc chiến tranh xâm
lược.
3. Sự thịnh vượng của Trung
Quốc dưới thời Đường
* Tổ chức bộ máy nhà nước:
- Tổ chức bộ máy nhà nước đc
củng cố hoàn thiện hơn, cử người
thân tín đi cai quản các địa
phương, mở nhiều khoa thi tuyển
chọn người tài.
*KT:
- Thi hành nhiều bpháp giảm tô,
lấy ruộng công và ruộng bỏ
hoang chia cho nông dân, thực
hiện chế độ quân điền, do đó sản
xuất phát triển. KT thời Đường
phồn thịnh
18
18
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
GV (H): Chính sách đối ngoại thời Đường?
* Chính sách đối ngoại:
- Tiến hành mở rộng lãnh thổ
bằng các cuộc chiến tranh xâm
lược.
4.Củng cố:
- XHPK Trung Quốc được hình thành ntn?
- Sự thịnh vượng của Trung Quốc biểu hiện ở những mặt nào dưới thời nhà
Đường?
5. Dặn dò, BTVN:
- Bài tập: Do sản xuất phát triển, năng suất lao động tăng làm cho xã hộicó
nhiều thayđổi sâu sắc. Em hãy điền tiếp vào sơ đồ sau để làm rõ sự biến đổi giai cấp
và sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc:
Chiếm nhiều ruộng đất
Bị mất ruộng đất
Nhận ruộng cày thuê, nộp tô
- Nhà Đường củng cố bộ máy nhà nước bằng những chính sách gì?
- Học bài cũ, chuẩn bị bài “Trung Quốc thời phong kiến (tt)”
19
Quan lại, quí tộc,
Nông dân giàu
Nông dân
19
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
Tuần:
Tiết: 5
Ngày soạn:
Ngày dạy:
BÀI 4:
TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức: HS nắm được những nội dung sau:
- Thứ tự, tên gọi các triều đại phong kiến Trung Quốc.
- Tổ chức bộ máy chính quyền.
- Quá trình suy thoái của chế độ phong kiến Trung Quốc, chủ yếu là sự hình
thành quan hệ sản xuất TBCN dưới triều Minh.
2. Tư tưởng:
20
20
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
- Hiểu được Trung Quốc là một quốc gia phong kiến lớn, điển hình ở phương
Đông, đồng thời là nước láng giềng, gần gũi ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình lịch
sử Việt Nam.
3. Kĩ năng:
- Lập niên biểu, vận dụng phương pháp lịch sử để phân tích và hiểu giá trị của
các chính sách xã hội, những thành tựu văn hoá.
II/ Thiết bị dạy học:
- Bản đồ Trung Quốc thời phong kiến, tranh ảnh, tư liệu liên quan
III/ Tiến trình dạy học:
1. Ổn định tổ chức:7 A:
7D: 7E:
2. Kiểm tra bài cũ:
? Xã hội phong kiến Trung Quốc được hình thành như thế nào?
* Bài tập: Nhà Đường cũng cố bộ máy nhà nước bằng nhiều biện pháp. Em
hãy đánh dấu x vào ô trống trả lời đúng:
□ Cử người thân đi cai quản các địa phương.
□ Mở khoa thi tuyển chọn nhân tài.
□ Giảm tô thuế.
□ Phát triển thủ công nghiệp, thương mại với các nước.
3. Bài mới
Sau khi phát triển đến cực thịnh dưới thời nhà Đường, Trung Quốc lại lâm
vào tình trạng chia cắt suốt hơn nửa thế kỷ (từ 907 đến 960) nhà Tống thành lập năm
960, Trung Quốc thống nhất và tiếp tục phát triển, tuy không mạnh mẽ như trước.
Hoạt động của thầy và trò Kiến thức cơ bản
21
21
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
* Hoạt động 1
- GV: Giới thiệu sơ lược về tình hình Trung
Quốc sau thời Đường.
- GV (H): Nhà Tống thi hành những chích sách
gì?
- Thảo luận: Những chính sách đó có tác dụng
như thế nào?
- GV (H): Nhà Nguyên ở Trung Quốc được
thành lập như thế nào?
- Vua Mông Cổ là Hốt Tất Liệt diệt nhà Tống,
lập nên nhà Nguyên ở Trung Quốc.
- GV: Giảng thêm về sức mạnh quân Mông Cổ:
Thế kỷ XIII quân Mông Cổ rất hung mạnh, vó
ngựa của người Mông Cổ đã tràn ngập lãnh thổ
các nước châu Âu cũng như châu Á và làm chủ
nhiều vùng rộng lớn, lãnh thổ không ngừng
được mở rộng Khi tiến vào Trung Quốc
người Mông Cổ lập nên nhà Nguyên.
- GV (H): Chính sách cai trị của nhà Nguyên?
(phân biệt đối xử, vì nhà Nguyên là người ngoại
bang đến xâm lược)
GV (H): Sự phân biệt giữa người Mông Cổ và
người Hán được biểu hiện như thế nào?
4. Trung Quốc thời Tống
-Nguyên:
* Tổ chức bộ máy nhà nước:
22
22
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
- Người Mông Cổ có địa vị cao, hưởng nhiều
đặc quyền.
- Người Hán bị cấm đoán đủ thứ như cấm mang
vũ khí, thậm chí cả việc họp chợ, ra đường vào
ban đêm….
? Tình hình KT thời Tống Nguyên?
* Hoạt động 2 Tìm hiểu mục 5
- GV (H): Trình bày diễn biến chính trị của
Trung Quốc từ sau thời Nguyên đến cuối thời
Thanh?
- Năm 1368 Chu Nguyên Chương lập ra nhà
Minh.
- Lí Tự Thành lật đổ nhà Minh.
- Năm 1644 quân Mản Thanh chiếm Trung
Quốc lập nhà Thanh.
- GV (H): Xã hội Trung Quốc cuối thời Minh –
Thanh có gì thay đổi?
- Thời Nguyên thi hành nhiều
biện pháo đối xử giữa các dân
tộc: Người Mông cổ có địa vị
cao nhất, hưởng mọi đặc
quyền, người Hán có địa vị
thấp kém, bị cấm đoán nhiều
quyền
* KT:
- Thời Tống mở các công
trình thủy lợi, khuyến khích
sx thủ công nghiệp như khai
mỏ, luyện kim, dệt lụa phát
minh ra la bàn, thuốc súng,
nghề in, giấy viết, kĩ thuật
đóng thuyền có bánh lái
5. Trung Quốc thời Minh
-Thanh:
23
23
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
- Cuối thời Minh – Thanh, vua quan ăn chơi sa
đoạ, nông dân đói khổ, phải nộp tô thuế nặng
nề, phải đi lao dịch, đi phu
=> XHPK lâm vào suy thoái.
- GV: Đó là biểu hiện của sự suy yếu cuả xã hội
phong kiến Trung Quốc.
- GV (H): Cuối triều Minh về kinh tế Trung
Quốc có gì biến đổi? (xuất hiện các cơ sở sản
xuất, các công trưòng thủ công với qui mô lớn
với sự chuyên môn hóa cao, thuê nhiều nhân
công )
- GV: Đó là biểu hiện của nền sản xuất TBCN.
* Hoạt đông 3: tìm hiểu mục 6
- GV: Thời minh - Thanh tồn tại khoảng hơn
500 năm ở Trung Quốc, trong suốt quá trình
lịch sử ấy, mặc dù còn có những mặt hạn chế
song Trung Quốc cũng đã đạt được nhiều thành
tựu trên nhiều lĩnh vực: tư tưởng, văn học, sử
học, nghệ thuật điêu khắc, hội họa
- TCN phát triển, xuất hiện
mầm mống TBCN như nhiều
xưởng dệt, gốm chuyên môn
hóa có nhiều nhân công làm
việc.
- Ngoại thương phát triển, đã
buôn bán với nhiều nước nước
Đông Nam Á, Ấn Độ, Ba Tư.
- KĐịnh đc sự thịnh vượng
của TQ dưới thời Đường.
6 Văn hoá, khoa học, kĩ
thuật Trung Quốc thời
phong kiến:
24
24
Giáo án :Lịch sử lớp 7(Trường THCS:Nguyễn Bỉnh
Khiêm)
“Đắc Nông,Hoài Hương”
- GV (H): Trình bày những thành tựu nổi bật về
văn hoá Trung Quốc thời phong kiến?
- GV: giảng thêm về tư tưởng Nho giáo
- GV (H): Kể tên các tác phẩm văn học mà em
biết?
- “Tây du kí”, “Tam quốc diễn nghĩa”…
- GV (H): Em có nhận xét gì về trình độ sản
xuất đồ gốm qua hình 10 SGK?
- Đạt đến đỉnh cao, trang trí tinh xảo, nét vẽ
điêu luyện… có tính giá trị nghệ thuật cao.
HS quan sát H 9 SGK.
- GV: Em hãy kể tên một số công trình kiến trúc
lớn thời phong kiến?
- Cố cung, Vạn lý trường thành, khu lăng tẩm
của các vị vua…
? Quan sát Cố cung hình 9 SGK em có nhận xét
gì?
- Đồ sộ, rộng lớn, kiên cố, kiến trúc hài hòa,…
- GV (H): Về khoa học – kĩ thuật, thời phong
kiến có những phát minh nào? (tứ đại phát
minh)
- GV yêu cầu học sinh sưu tầm các tài liệu về
văn hóa Trung Quốc và giúp HS sự trân trọng
* Văn hoá:
- Tư tưởng: Nho giáo trở
thành hệ tư tưởng và đạo đức
của giai cấp PK.
- Văn học, thơ ca phát triển
đặc biệt là thơ Đường: nhà thơ
Lý Bạch, Đỗ Phủ , thời Minh
Thanh có các tiểu thuyết :
“Tam quốc diễn nghĩa”, “Tây
du ký ”
- Sử học: có “Sử ký” của Tư
Mã Thiên, “Hán Thư”,
“Đường thư”, “Minh sử”
- Kiến trúc : có nhiều công
trình kiến trúc độc đáo: Cố
cung, nhưng bức tượng Phật
sinh động
* Khoa học, kĩ thuật:
- Tứ đại phát minh (la bàn, in,
25
25