ĐỊA LÝ 9
Bài 39 : PHÁT TRIỂN TỔNG HỢP KINH TẾ VÀ
BẢO VỆ TÀI NGUYÊN MÔI TRƯỜNG BIỂN - ĐẢO
(Tiếp theo)
I/ Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức :
- Trình bày các hoạt động khai thác tài nguyên biển, đảo và phát triển tổng hợp
kinh tế biển.
- Trình bày đặc điểm tài nguyên và MT biển, đảo. Một số biện pháp BV tài nguyên
biển, đảo.
- Biết thực trạng giảm súc tài nguyên , ô nhiễm môi trường biển đảo , nguyên nhân
và hậu quả của nó.
- Biết một số phương hướng chính để bảo vệ tài nguyên và môi trường biển.
2. Kĩ năng :
- Phân tích bản đồ, sơ đồ, BSL để nhận biết tiềm năng kinh tế biển, đảo VN
- Nhận biết được sự ô nhiễm của các vùng biển qua tranh ảnh và trên thực tế. Phân
tích được MQH giữa phát triển KT biển và BVTNMT biển
3. Thái độ :
- Biết khai thác và sử dụng tài nguyên khoáng sản hợp lí, tiết kiệm, BVMT và phát
triển bền vững, khả năng khai thác năng lượng thủy triều và sóng ở nước ta.
- Không đồng tình với các hành vi làm suy giảm tài nguyên , gây ô nhiễm môi
trường biển – đảo .
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh :
- Bản đồ tự nhiên Việt Nam - Một số tranh ảnh vùng
- Sách giáo khoa .
III. Tổ chức hoạt động dạy và học :
ĐỊA LÝ 9
1. Kiểm tra bài cũ :
- Nêu những điều kiện thuận lợi của biển nước ta để phát triển kinh tế.
- Vì sao phải phát triển tổng hợp các ngành kinh tế biển.
2. Giới thiệu bài: - Khai thác chế biến khoáng sản biển và giao thông vận tải biển
cũng là ngành kinh tế biển quan trọng của nước ta . Tiểm năng , tình hình phát
triển hai ngành này như thế nào ? vấn đề bảo vệ tài nguyên, môi trường biển đảo
để phát triển kinh tế biển bền vững ra sao ? Chúng ta nghiên cứu vấn đề này trong
bài học hôm nay .
3/ Bài mới :
+ Hoạt động 1 : Phát triển tổng hợp kinh
tế biển(NL)
- Quan sát lược đồ hình 39.2 sgk :
- Vùng biển nước ta có những khoáng sản
nào?
Phân bố?
- Tại sao nghề muối phát triển ở ven biển
Nam Trung Bộ ? Xác định trên bản đồ các
bãi muối.
Cho HS QS ảnh về cánh đồng làm muối
- Các ti tan được khai thác ntn?
- Tài nguyên khoáng sản ở nước ta quan
trọng nhất là gì?
-Trình bày tiềm năng về sự phát triển các
hoạt động khai thác dầu khí ở nước ta ?
- Kể tên các mỏ dầu, những thùng dầu đầu
tiên được khai thác vào năm nào ?
II. Phát triển tổng hợp kinh tế biển
3. Khai thác và chế biến khoáng sản biển
- Tiềm năng: dầu mỏ, khí đốt, ti tan, cát
trắng muối.
- Thực trạng:
+ Muối : tiềm năng vô tận, phát triển lâu dài
đặc biệt ven biển NTB(Sa Huỳnh, Cà Ná)
+Khai thác ti tan xuất khẩu từ nhiều bãi cát
dọc bờ biển.
Khai thác cát chế biến thủy tinh (Vân Hải,
Cam Ranh)
+ Khai thác dầu khí là ngành kinh tế mũi
nhọn, chiếm vị trí hàng đầu trong sự nghiệp
CNH, HĐH . Ngành CN hóa dầu đang dần
hình thành.
ĐỊA LÝ 9
- Xu hướng phát triển của ngành công
nghiệp dầu khí ở nước ta .
- Khai thác tài nguyên dầu khí quá mức ảnh
hưởng ntn đến tài nguyên, MT?
- Theo em để góp phần BVMT trong khai
thác phải làm gì? Liên hệ, GDHS ý thức
tiết kiệm NL.
- Hs quan sát lược đồ, kết hợp nội dung
sgk, hãy :
Xác định một số cảng biển và tuyến giao
thông đường biển nước ta ?
- Cho biết tình hình giao thông vận tải biển
ở nước ta ?
- Việc phát triển giao thông vận tải có ý
nghĩa to lớn như thế nào đối với ngành
ngoại thương nước ta (Vận chuyển hàng
xuất khẩu)
- Xu hướng phát triển các ngành giao
thông vận tải ?
- Hs phát biểu, Hs khác bổ sung.
- Gv chuẩn kiến thức.
4. Phát triển tổng hợp giao thông vận tải
biển
-Tiềm năng: gần nhiều tuyến đường biển
quốc tế quan trọng; có nhiều vũng, vịnh và
một số cửa sông thuận lợi cho việc xây
dựng các cảng nước sâu.
- Thực trạng: có hơn 120 cảng biển (lớn
nhất là cảng Sài Gòn- 12 triệu tấn/ năm),
đang phát triển mạnh và ngày càng hiện
đại .
+Phương hướng: xây dựng cảng biển đồng
bộ, hiện đại : phát triển nhanh đội tàu chở
Công-ten-nơ, tàu hở dầu và tàu chuyên
dùng, phát triển công nghiệp đóng tàu ở Bắc
Bộ, Nam Bộ và TrungBộ.
+Dịch vụ hàng hải cũng sẽ được phát triển
toàn diện.
III. Bảo vệ tài nguyên và môi trường biển
- đảo.
1. Sự giảm sút tài nguyên và ô nhiễm môi
trường biển-đảo.
- Thực trạng : tài nguyên và MT biển đảo
nước ta phong phú nhưng đang có dấu hiệu
ĐỊA LÝ 9
Hoạt động 3: Bảo vệ tài nguyên và môi
trường biển - đảo. (GDMT)
- Hs nghiên cứu sgk, kết hợp với kiến thức
thực tế.
- Thảo luận nhóm : 6 nhóm - 3 phút
+ Nhóm 1.2 : Thực trạng tài nguyên và môi
trường biển đảo nước ta như thế nào ?
+ Nhóm 3.4 : Nêu một số nguyên nhân dẫn
đến sự giảm sút tài nguyên ô nhiễm môi
trường biển - đảo nước ta.
+ Nhóm 5.6 : Sự giảm sút này gây hậu quả
gì ?
- HS: trình bày
- Gv chuẩn kiến thức .
- Chúng ta cần thực hiện những biện pháp
gì để bảo vệ tài nguyên môi trường biển -
đảo nước ta ?
- Liên hệ thực tế nơi các em đang sinh
sống ? GDHS
- Những biện pháp cụ thể gì để bảo vệ tài
nguyên và môi trường biển?
- Cần điều tra và đánh giá như thế nào về
suy thóai
+ Diện tích rừng ngập mặn ở nước ta giảm
nhanh.
+ Nguồn thủy sản giảm đáng kể, một số loài
hải sản có nguy cơ tuyệt chủng.
+ Ô nhiễm môi trường biển có xu hướng gia
tăng rõ rệt, làm suy giảm nguồn sinh vật
biển,
- Nguyên nhân :
+ Thiên tai, khai thác rừng nuôi thủy sản.
+ Đánh bắt quá mức.
+ Môi trường bị ô nhiễm.
- Hậu quả : Suy giảm tài nguyên sinh vật
biển , ảnh hưởng xấu chất lượng du lịch .
2. Các phương hướng chính để bảo vệ tài
nguyên và môi trường biển
- Điều tra, đánh giá tiềm năng sinh vật tại
các vùng biển sâu, đầu tư chuyển hướng
khai thác hải sản từ ven bờ sang các vùng xa
bờ.
- Bảo vệ rừng ngập mặn hiện có, đồng thời
đẩy mạnh các chương trình trồng rừng ngập
mặn.
- Bảo vệ rạn san hô ngầm ven biển và cấm
khai thác san hô dưới mọi hình thức.
- Bảo vệ và PT nguồn lợi thuỷ sản.
ĐỊA LÝ 9
sinh vật biển?
- Bảo vệ các cảnh quan gì ở biển để duy trì
nguồn lợi thuỷ sản.
- Phương pháp phòng chống ô nhiễm biển.
Liên hệ GDHS
- Phòng chống ô nhiễm biển bởi các yếu tố
hóa học, đặc biệt là dầu mỏ.
IV. Củng cố - hướng dẫn học sinh tự học ở nhà :
- Biển nước ta có những loại khoáng sản chính nào , phân bố ở đâu ?
- TN, MT biển đảo nước ta ntn? Cần phải làm gì để bảo vệ?
- Chuẩn bị bài 40 : Thực hành Đánh giá tiềm năng kinh tế của các đảo ven bờ và
tìm hiểu về ngành công nghiệp dầu khí .
- Trả lời các câu hỏi theo gợi ý sách giáo khoa.