giao an lop 11 bai 36

Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
Trường: ĐHSP Huế GVHD: TS. Đặng Thị DạThủy
Lớp: Sinh 4A Sinh viên: Hoàng Phước Ngọc Anh
GIÁO ÁN
Bài 36: PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA
I MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài này, học sinh cần hình thành được các kỹ năng sau:
1.Kiến thức:
- Nhận biết sự ra hoa là giai đoạn quan trọng của quá trình phát triển ở thực vật hạt kín.
- Trình bày được các nhân tố chi phối sự ra hoa của cây
- Phân tích được sự ra hoa phụ thuộc vào thời gian chiếu sáng và bóng tối (quang chu
kỳ) với sự có mặt của phitocrom.
- Giải thích được cơ sở của một số ứng dụng trong nông nghiệp.
2.Kỹ năng:
- Phát triển kỹ năng tư duy: quan sát và phân tích tranh, so sánh, tổng hợp
- Phát triển kỹ năng học tập: biết làm việc theo cá nhân và nhóm.
- Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích tranh
3. Thái độ;
- Giải thích được các hiện tượng về sự ra hoa của cây trong tự nhiên
- Có ý thức ứng dụng các kiến thức về quang chu kỳ vào sản xuất nông nghiệp để nâng
cao năng suất cây trồng → Hình thành được niềm tin và say mê khoa học từ những thành
tựu điều khiển sự ra hoa trái vụ trong nông nghiệp
II NỘI DUNG TRỌNG TÂM
- Hoocmon ra hoa
- Quang chu kỳ
- Phitocrom
III PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
- Quan sát tranh-tìm tòi
- Làm việc độc lập với SGK - tìm tòi
- Vấn đáp-tìm tòi
IV PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC

- Một số tranh ảnh minh họa.
- Phiếu học tập
V TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC TIẾT HỌC
1. Ổn định tổ chức lớp
2. Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Hoocmon thực vật là gì?
Câu 2: Hoocmon thực vật gồm mấy nhóm? Tác dụng của từng nhóm như thế nào?
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
3. Đặt vấn đề
Đặt vấn đề: Ở thực vật, bên cạnh việc tăng kích thước khối lượng của cây, các
hiện tượng đâm chồi nảy lộc , ra hoa cũng là biểu hiện của sự phát triển. Đặc biệt sự
hình thành hoa là dấu hiệu của việc chuyển tiếp của cây từ pha sinh dưỡng sang pha sinh
sản.Vậy sự ra hoa bị chi phối bởi những nhân tố nào, và con người đã vận dụng những
hiểu biết đó vào sản xuất nông nghiệp ra sao. Chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu “bài 36: Phát
triển ở thực vật có hoa”
4. Bài mới
Hoạt động giáo viên Hoạt động học sinh Nội dung
Hoạt động 1: Các nhân tố chi
phối sự ra hoa
Hoạt động 1.1:
GV: Nhân tố đầu tiên tác động đến
sự ra hoa chính là tuổi cây.
VD 1: Cho hs qsát 36 → cây cà chua
ra hoa vào lúc nào?
- Cây cà chua 9→14 lá thì ra hoa.( số
lá được coi là số tuổi).
Lấy thêm ví dụ
- Cây chuối ra hoa sau 1 năm

- Cây na ra hoa sau 3 năm
- Cây tre sau 50 năm mới ra hoa.
?) Em hãy nêu mối quan hệ giữa
tuổi cây và sự hoa của cây.
Gv kết luận và liên hệ với câu nói
dân gian “trẻ trồng na già trồng
chuối”
VD2: Ở cây non
+ Nhiều lá,ít rễà phát triển cho
nhiều hoa đực.
+ Ít lá,nhiều rễ à phát triển cho
nhiều hoa cái.
?)Em hãy giải thích nguyên nhân
của hiện tượng trên?
Hs trả lời: Tuỳ vào
giống và loài, đến độ
tuổi xác định thì cây
ra hoa
Hs trả lời:
+Lá là nơi tổng hợp
giberelin chi phối sự
hình thành hoa đực.
+Rễ àtổng hợp
xitokininà hoa cái.
I. Các nhân tố chi phối sự
ra hoa
1. Tuổi cây
- Tuỳ vào giống và loài, đến
độ tuổi xác định thì cây ra
hoa

- Các chất ĐHST ảnh hưởng
đến sự phân hoá giới tính của
hoa
+ Giberelin nhiều à hoa đực
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
KL: và bổ sung
Ngoài Gib và xito thì còn có Auxin
góp phần tạo nên sự cân bằng trong
biểu hiện giới tính, etilen tạo nên
100% hoa cái ở các cây bầu bí.
Khi trồng dưa leo, mướp, bầu bí
lúc khi ra hoa người ta thường hun
khói. Làm như vậy có tác dụng gì ?
Như vậy sự ra hoa liên quan với tuổi
cây và lượng hoocmon trong cây.
+Lá = rễàcó sự cân
bằng hoocmonà tỷ lệ
hoa đực cái bằng
nhau
- Hs trả lời:Trong
khói có etylen giúp
cây hình thành nhiều
hoa cái → tăng số
quả.
+ Xitokinin nhiều à hoa cái
+ Gib = Xit à hoa đực = hoa
cái
Hoạt động 1.2:

*Liên hệ :
Tại sao một số loài cây như hoa
Đào, vải thiều ngoài miền Bắc khi
đưa vào trồng ở miền Nam, mặc dù
đã đủ tuổi ra hoa nhưng cây vẫn
không ra hoa?
Như vậy:Các loài cây, khi đến độ
tuổi ra hoa chúng còn chịu ảnh
hưởng của nhiều yếu tố ngoại cảnh
khác .Vậy ngoại cảnh có vai trò như
thế nào chúng ta cùng tìm hiểu mục
2
- GV đưa ra ví dụ về ảnh hưởng của
nhiệt độ thấp đến sự ra hoa: cây lúa
mì, bắp cải ra hoa kết hạt sau khi trải
qua một mùa đông lạnh hoặc được
xử lí ở nhiệt độ dương thấp thích
hợp nếu gieo vào mùa xuân. Hiện
tượng đó gọi là xuân hóa. Vậy xuân
hóa là gì?
Như vậy: Một số thực vật chỉ ra hoa
sau khi có một giai đoạn sinh
- Hs trả lời:Vì nhiệt
độ ở Miền Nam
thường cao cây
không ra hoa.
- Hs trả lời
2. Vai trò ngoại cảnh
- Các yếu tố ngoại cảnh ảnh
hưởng tới thời điểm ra hoa

của cây
- Ảnh hưởng tới sự phân hoá
giới tính hoa của cây:
- Nhân tố môi trường à
hoocmon tv à bộ máy di
truyền à giới tính đực, cái
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
trưởng, phát triển trong điều kiện
nhiệt độ thấp thích hợp
à
hiện
tượng xuân hóa > như vậy nhiệt
độ có ảnh hưởng đến sự ra hoa của
cây.
Em hãy cho biết còn những yếu tố
bên ngoài nào chi phối sự ra hoa
của cây ?
- Ngoài khả năng tác động đến thời
điểm ra hoa thì yếu tố ngoai cảnh
còn tác động lên sự phân hoá giới
tính hoa của cây.
VD3:
Đk: ngày ngắn, ánh sáng xanh, nhiệt
độ thấp, hàm lượng CO
2
cao, độ ẩm
cao, nhiều Nitơ à nhiều hoa cái.
ĐK: ngày dài, ánh sáng đỏ, nhiệt độ

cao, hàm lượng CO
2
thấp, độ ẩm
thấp, nhiều Kali à nhiều hoa đực
?) Các yếu tố môi trường tác động
đến sự phân hoá giới tính hoa ntn.
Hiểu biết được sự tác động của
ngoại cảnh với sự ra hoa có ý
nghĩa gì trong sản xuất?
- GV kết luận: Hiểu biết để trồng
cây đúng mùa vụ, phù hợp với điều
kiện sinh thái của từng loài, và có
biện pháp canh tác thích hợp
-Hs trả lời: nhiệt độ,
độ ẩm, ánh sáng, hàm
lượng CO
2
dinh
dưỡng khoáng.
- Hs trả lời: nhân tố
môi trường à
hoocmon tv à bộ
máy di truyền à giới
tính đực, cái.
- Hs trả lời
Hoạt động 1.3:
Trên thực tế, có một số cây chỉ ra
hoa vào mùa hè, một số cây chỉ ra
3. Quang chu kì
Khái niệm

- Quang chu kì là thời gian
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
hoa vào mùa đông, lại có những cây
ra hoa quanh năm. Nhân tố đóng
vai trò chính chi phối sự ra hoa nói
trên chính là quang chu kì. Để biết
rõ hơn về quang chu kỳ → phần 3.
Gv giới thiệu: - Quang chu kì là thời
gian chiếu sáng xen kẽ với bóng tối
(tương quan độ dài của ngày - đêm)
ảnh hưởng đến sự ST,PT của cây.
- Dựa vào quang chu kì có thể chia
thành 3 loại cây: cây ngày ngắn, cây
ngày dài, cây trung tính.
- Cho hs quan sát hình sự ra hoa của
cây ngày ngắn, ngày dài, trung tính
và hoạt động nhóm để hoàn thành
phiếu học tập
- Các em về nhà lấy thêm ví dụ các
loại cây trên
- Gv cho hs theo dõi hình 36.2 ở
phần chiếu sáng nhấp nháy cho che
bớt phần dưới.
+ Khi chiếu ság nhấp nháy vào đêm
dài thì cây ngày ngắn và cây ngày
dài có hiện tượng ntn?
+ Gv kết luận và bổ sung nguyên
nhân do ảnh hưởng của phitôcrôm.

- Hs hoạt động nhóm
cử đại diện trả lời
Hs trả lời: cây ngày
ngắn ko ra hoa, cây
ngày dài ra hoa.
chiếu sáng xen kẽ với bóng
tối (tương quan độ dài của
ngày - đêm) ảnh hưởng đến
sự ST,PT của cây
- Phiếu học tập
Hoạt động 1.4:
GV: Nhân tố chi phối sự ra hoa tiếp
theo đó là phitôcrôm.
- Giáo viên giới thiệu:
+ Phitôcrôm là sắc tố có bản chất là
protein, có khả năng hấp thụ ánh
sáng để cảm nhận quang chu kỳ và
cảm nhận ánh sáng trong các loại hạt
cần ánh sáng để nảy mầm.
+ Tồn tại ở 2 dạng:
§ Dạng hấp thụ ánh sáng đỏ àPđ
(P
660
):
4. Phitôcrôm
- Là một loại protein hấp thụ
ánh sáng
- Tồn tại ở 2 dạng:
+ Dạng hấp thụ ánh sáng
đỏ àPđ (P

660
)
+ Dạng hấp thụ ánh sáng đỏ
xa
Pđx ( P
730
)
Sáng,đỏ
- P
660
P
730
Tối,đỏ xa
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
§ Dạng hấp thụ ánh sáng đỏ xa
Pđx ( P
730
)
Sáng,đỏ
P
660
P
730
Tối,đỏ xa
§ P
660
: dạng nghĩ.
§ P

730
: dạng hoạt động sinh lý:
kích thích sự ra hoa của cây ngày
dài, ức chế sự ra hoa của cây ngày
ngắn à với cây ngày ngắn để ra hoa
được cần giảm đến tối thiểu P
730,
do
đó cần đêm dài để biến P
730
thành
P
660
. Ngược lại cây ngày dài cần tích
đủ một lượng nhất định P
730
nên cần
thời gian sáng dài và tối ngắn để
biến P
660
thành P
730
và P
730
thành P
660
ít và chậm hơn. Vì vậy cây ngày
ngắn thực chất là cây đêm dài, cây
ngày dài thực chất là cây đêm ngắn
P

730
còn ảnh hưởng đến hoạt động
đóng mở khí khổng, vận động cảm
ứng
- P
660
: dạng nghĩ.
- P
730
: dạng hoạt động
+ Sự nở hoa
+ Vận động cảm ứng.
+ Mở khí khổng.
Hoạt động 1.5:
Trong điều kiện quang chu kỳ thích
hợp, sự ra hoa còn liên quan đến 1
loại hoocmon ra hoa, người ta gọi đó
là Florigen. Hoocmon này di chuyển
vào đ|nh sinh trưởng của thân, lá,
làm cây ra hoa
- Vậy bản chất của florigen là gì?
- Người ta chứng minh sự sự tác
động của florigen bằng thí nghiệm
ghép cành.
+ Quan sát hình 36.1 sgknc
à gv mô tả:
- Người ta có 2 cây, 1 cây ngày
ngắn, 1 cây ngày dài.
+ Cây ngày ngắn có khả năng ra
hoa trong điều kiện ngày ngắn

Hs trả lời:
- florigen là hooc
môn kích thích ra
hoa.
florigen =giberelin
+antezin.
5. Hooc mon ra hoa:
(florigen)
a. Bản chất của florigen.
- florigen là hooc môn kích
thích ra hoa.
florigen =giberelin +antezin.
- Florigen ch| kích thích sự ra
hoa khi có đầy đủ cả hai
thành phần.
b. Tác động của florigen.
- Lá là cơ quan tiếp nhận ánh
sáng và sản sinh
florigenàkích thích sự ra
hoa.
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
+Cây ngày dài không có khả năng
ra hoa trong điều kiện ngày ngắn.
?)Có nhận xét gì về kết quả thí
nghiệm.
?)Vậy tại sao lại có được hiện
tượng như vậy.
àGv giải thích: Đó là do sự tác

động của Florigen.
Song người ta chưa bao gồm tách
chiết được florigen=>nên gọi là
chất giả thiết .
« Trong điều kiện ngày ngắn, cây
ngày ngắn tạo ra Florigen kích thích
ra hoa, chất này truyền qua chỗ ghép
sang cây ngày dài kích thích cây
ngày dài ra hoa. »
Hs trả lời
Hoạt động 2: Ứng dụng
GV dẫn dắt: Từ những hiểu biết
về các nhân tố chi phối sự ra hoa,
con người đã có những ứng dụng
thực tiễn nào?→II
Gv bổ sung và kết luận
- Hs trả lời
II. Ứng dụng.
- Dinh dưởng hợp lý(C/N
thích hợp)
- Xử lý nhiệt độ thấp đối với
các cây 2 năm→ ra hoa trái
vụ
- Chiếu sáng vào ban đêm →
đêm dài thành đêm ngắn làm
cho cây ngày dài ra hoa
trong điều kiện ngày ngắn ví
dụ cây thanh long.
Ví dụ: Dùng tia laze helium-
neon

- Dùng giberilin tạo điều kiện
cho sự ra hoa
-Trồng cây dựa vào yêu cầu
ánh sáng của mỗi loại cây
-Trồng cây với điều kiện
quang hợp nhân tạo
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
5. Củng cố:
- Giáo viên khái quát lại nội dung trọng tâm của bài
- Cho học sinh lựa chọn đáp án đúng các câu sau:
Câu 1. Quang chu kì là:
a. tương quan độ dài ngày và đêm trong một mùa
b. tương quan độ dài ngày và đêm
c. thời gian chiếu sáng trong một ngày
d.thời gian chiếu sáng xen kẽ với bóng tối bằng nhau trong một ngày
Câu 2. florigen là hoocmon kích thích:
A.tạo nên các thành phần hoa của cây.
B.tạo nên các thành phần của lá cây.
C.tạo nên giới tính đực.
D.tạo nên giới tính cái
Câu 3:Ánh sáng đỏ có bước sóng 660 nm sẽ:
A. kìm hãm sự ra hoa của cây ngày dài,kích thích sự ra hoa của cây ngắn.
B. kìm hãm sự ra hoa của cây ngày ngắn,kích thích sự ra hoa của cây ngày dài.
C. kích thích sự ra hoa của cây ngày ngắn và cây ngày dài
D. kìm hãm sự ra hoa của cây ngày ngắnvà cây ngày dài
Câu 4:Theo quang chu kì cây ngày dài ra hoa trong điều kiện:
A.ngày dài và ngày ngắn.
B.Chiếu sáng ít hơn 6 giờ.

C.chiếu sáng ít hơn 12 giờ.
D.chiếu sáng nhiều hơn 12 giờ
Câu 5:vai trò sau đây không phải của phytocrom:
A.tác động đến sự ra hoa nảy mầm.
B.tổng hợp sắc tố.
C.hình thành giới tính đực cái.
D.vận động cảm ứng,đóng mở khí khổng
5. BTVH
Trả lời câu hỏi sgk, đọc trước bài 37
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
PHIẾU HỌC TẬP
Bài 36: PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA
Hãy quan sát hình: Sự ra hoa ở cây ngày ngắn, cây ngày dài, cây trung tính, kết hợp đọc
nội dung mục I.4 trang 137 SGK và thảo luận nhóm để điền vào bảng sau.
Loại cây Điều kiện ra hoa Ví dụ
Cây ngày dài
Cây ngày ngắn
Cây trung tính
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A
Bài 36: Phát triển ở thực vật có hoa
TỜ NGUỒN
Loại cây Điều kiện ra hoa Ví dụ
Cây ngày dài
Ra hoa trong điều kiện chiếu sáng
>12h/ngày
Hành, cà rốt, rau diếp, sen cạn,
củ cải đường, thanh long,

dâu tây…
Cây ngày ngắn
Ra hoa trong điều kiện chiếu sáng
< 12h/ngày
Thược dược, đậu tương,vừng,
mía, cà tím, cà phê…
Cây trung tính
Ra hoa cả trong điều kiện ngày dài và
ngày ngắn
Cà chua, lạc,đậu, ngô, hướng
dương…
Hoàng Phước Ngọc Anh
Sinh 4A