xác định actor và use case

Actor & UseCase
1
Côngcụvàmôitrườngpháttriểnphầnmềm
Xác ñịnhActor vàUse Case
Actor & UseCase
2
Mụctiêu
w TìmhiểucáckháiniệmActor vàUse Case
w Tìmhiểucáchxác ñịnhActor vàUse Case + vídụ
wTìmhiểumốiquanhệtrongUse Case Model
Actor & UseCase
3
Actor làgì?
wMộtactor xác ñịnhmộttậpcácvaitrò khingườisử
dụng
tươngtác vớihệthống. Ngườisửdụngcóthể
làmột
cánhân hay mộthệthốngkhác
Actor (Tácnhân)
Actor & UseCase
4
Giảithích–Actor ?
wĐể cóthể hiểumộtcách ñầy ñủ hệ thốngcần
xâydựng, bạncầnphảibiếthệthống
phụcvụ
choai
, cónghĩalàaisẽlàngườisửdụnghệ
thống. Nhữngloạingườidùngkhácnhausẽ
ñượcbiểudiễnbởicáctácnhântrongmôhình.
wMộttácnhânlàmộtcáigì ñó
trao ñổidữliệu

vớihệthống
. Tácnhâncóthể là ngườisử
dụng
, một thiếtbịphầncứngbênngoài, hoặc
cóthể là
mộthệthốngkhác.
Actor & UseCase
5
Sự khácbiệtgiữaActor –I nstant Actor ?
wSự khácbiệtgiữamộttácnhânvàmộtngười
sử dụng ñộclậptronghệthốnglàtácnhân biểu
diễnmộtlớp(mộttập) ngườisửdụng
chứ
khôngphảilàmộtcánhâncụthể nào.
wMộtvàingườisửdụngcóthểñóngcùngmột
vaitrò ñốivơíhệthống  chỉ thiếtkếmộttác
nhânbiểudiễnchocácngườidùngtrên
 Trongtrườnghợpñó,
mỗingười dùngcụthể
là mộtthể hiện củatácnhân(Instant Actor)
Actor & UseCase
6
Vídụ
Actor & UseCase
7
Vídụ
wVídụ: Chúngtacómộthệthốngquảnlýthư
viện, chophépngườidùngcóthể tracưúthông
tin củacácquyểnsáchcótrongthư viện.
wHaisinhviênA vàB sử dụnghệthống ñể tra

cứuthôngtin
 chỉ cómộttácnhânlà"Ngườisửdụng",
 A vàB làhaithể hiệncủatácnhânnày.
Actor & UseCase
8
Vídụ
Actor & UseCase
9
Vídụ(tt)
w Tuynhiên, trongmộtvàitìnhhuống, mộtngười ñóng
mộtvaitrònào ñó ñượcmôhìnhhóathànhmộtactor
tronghệthống. Vídụnhư quảntrị hệ thống.
w Cũngcótrườnghợpcùngmộtngườidùngnhưnglà
thể hiệncủanhiềutácnhân(trongtrườnghợpmộtcá
nhâncónhiềuvaitrò).
Vídụ: ngườithủ thư tênA cóthể cóhaivaitròkhác
nhautronghệthốngquảnlýthư viện
 mộtlàtácnhân"ngườisửdụng" bìnhthường
 hailàtácnhân"Ngườithủ thư".
Actor & UseCase
10
Làmthế nào ñể xác ñịnhActor
wNhữnggìxungquanhhệthốngsẽtrở thànhtác
nhâncủahệthống?
wTrướctiênlànhữngcánhân ñộclậpsẽsử
dụnghệthống.Làmthế nào ñể cóthể phânloại
họ ? Thôngthườngthìchúngtanghĩ tớimột
vàicánhânnào ñóvà ñảmbảorằngcáctác
nhâncủachúngtathiếtkếñáp ứnghầuhếtcác
nhucầucủahọ.

Actor & UseCase
11
Vídụ
Actor & UseCase
12
Cáccâuhỏi
1.Ai làngườicungcấp, sử dụnghoặclấythôngtin từ hệ thống?
2.Ai sẽ sử dụngcáctínhnăngcủachươngtrình?
3.Ngườiquantâmtớimộtyêucầunào ñó?
4.Nơinàotrongtổchức(phòngban, côngty) sẽ sử dụnghệ
thống?
5.Ai làngườiduytrìvàbảodưỡngvàquảnlýhệthống?
6.Nhữngtàinguyênbênngoàihệthốnglàgì?
7.Cónhữnghệthốngnàokháctươngtácvớihệthốngnày
không?
Actor & UseCase
13
Vídụ:
1.Ngườidùngnhữngchứcnăngchínhcủahệ
thống:
2.Ngườidùngnhữngchứcnăngphụ, như là
quảntrị hệ thống.
3.Nhữngthiếtbịphầncứngbênngoài
4.Nhữnghệthốngkháccótươngtáctrao ñổi
thôngtin vớihệthống.
5.Nếuxâydựng ứngdụngtrênnềninternet, có
thể cótácnhân“vôdanh”
Actor & UseCase
14
Actor xác ñịnhphạmvi hệ thống

wTìmkiếmtácnhâncũngcónghĩalàchúngta
xác ñịnhphạmvi củahệthống, giúpchúngta
xác ñịnhmụcñíchvàqui môcủahệthốngcần
xâydựng.
wChỉ nhữngngườinàocótươngtáctrựctiếpvới
hệthốngmớiñượcxemlàtácnhân
Actor & UseCase
15
Vídụ:
wVídụ: tronghệthống ñăngkývé, cầnxétcác
trườnghợp
§Kháchhàngmuavéthôngqua nhânviêndulịch
(travel agent)  khônglàtácnhâncủahệthống.
§ Kháchhàngcóthểñăngkývétrựctiếpthôngqua
internet  tácnhân.
Actor & UseCase
16
Vídụ
Actor & UseCase
17
ĐặctảActor
w Môtả
§ MôtảngắngọnvềActor
w Đặc ñiểm
§ Những ñặc ñiểmchínhcủaActor
w Mốiquanhệ
§ Nhữngmốiquanhệliênquan ñếnActor
•QuanhệvớicácUseCase
•QuanhệtổngquáthoávớicácActor khác
w Lược ñồ

§ Lược ñồ chứcActrovànhữngthànhphầnliênquan
Actor & UseCase
18
Kiểmtra(by RUP)
wMỗiuse case cóítnhấtmộtactor tươngtác?
wCácuse case có ñộclậpvớinhau?
wTồntạicácuse case cócácluồngsựkiệnvà
cáchànhvi tươngtựnhaukhông?
wLiệucácuse case cótênduynhất, gợinhớ, và
dễ hiểu ñể chúngkhôngbịnhầmlẫmtrongcác
giai ñoạnsau?
wCáckháchhàngvàngườidùngcóhiểutênvà
môtảcủacácuse case không?
Actor & UseCase
19
DEMO in RUP
wXemdemo
Actor & UseCase
20
Use Case ?
wMộtuse case xác ñịnhmộttậpcácthể hiệnuse
case
wTrong ñó
mỗithể hiện là mộtchuỗicáchành
ñộng
ñược hệ thốngthựchiện và ñemlạimột
kếtquả thấy ñược có ý nghĩa ñốivớimộtactor
cụ thể nào ñó.
Use-Case
Actor & UseCase

21
Giảithích
wThể hiệnUse Case vàUse Case:
§ Hệ thốngthựchiệnthaotác ñăngnhậpcủanhân
viênA
§ Hệ thốngthựchiệnthaotác ñăngnhậpcủanhân
viênB
 “ñăngnhập”làmộtUse Case
Actor & UseCase
22
Làmthế nào ñể xác ñịnhUse Case ?
wĐốivớimỗiActor xác ñịnh, nhữngcôngviệc
nàoliênquan ñếnActor này?
wHệ thốnghỗtrợ nhữngnghiệpvụnàotrongthế
giớithực?
wNhữngthôngtin nàocầnñượcquảnlýtronghệ
thống?
wNhữngthôngtin nàocầnñượckếtxuấtrakhỏi
hệ thống?
Actor & UseCase
23
Cácbướcthựchiện
w Xác ñịnhqui trìnhnghiệpvụñượchỗtrợ
w Xác ñịnhcác ñốitượngthôngtin cầnquảnlý
 CácUse Case dạngquảnlý, tracứu, kếtxuấtliênquan ñến
các ñốitượngthôngtin này
w Cácnghiệpvụ, cácxửlýchính
w Cácbáocáo, kếtxuất
w Cácnghiệpvụliênquan ñếnquảnlý, duytrìthôngtin
hệ thống

w Cácchứcnăngliênquan ñếncácyêucầuñặcbiệt(an
toàn, bảomật, thay ñổigiaodiện, màusắc…)
Actor & UseCase
24
Phântíchqua vídụ:
wHệthốngquảnlýgiảivô ñịchbóng ñá
wHệ thốnghỗtrợ thitrắcnghiệmqua mạng
wHệ thốngquảnlýsiêuthị
wTròchơixếpgạch
w…
Actor & UseCase
25
Use Case Model
Các ñặctảbổsung
Bảngchúgiải
Use-Case Reports

Use-Case Model
Actors
CácUse Case