bài giảng sinh học 9 bài 22 đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

BÀI 22:
BÀI 22:


ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC
NHIỄM SẮC THỂ
NHIỄM SẮC THỂ
KIỂM TRA BÀI CŨ
1.Đột biến gen là gì? Gồm những dạng nào.Cho ví dụ
Là những biến đổi trong cấu trúc của gen
Gồm các dạng :Mất, thêm, thay thế cặp nucleotit
Ví dụ:Lơn con có đầu và chân sau dị dạng
2.Nguyên nhân phát sinh và vai trò của đột biến gen.
-Do rối loạn trong quá trình sao chép ADN dưới tác động của các yếu
tố tự nhiên
-Do con người gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lý, hóa học
-Đa số đột biến có hại, một số có lợi
QUI ƯỚC
Câu hỏi

Ghi bài
AB C DE
FGH
a
AB C DE
FG
Chỉ điểm bị đứt
: Chỉ quá trình dẫn đến đột biến

ABC DE
FGH
c
A BC
D
E
FGH
Một số dạng đột biến cấu trúc NST
Chữ cái: A,B,C Kí hiệu một đoạn NST
Bài 22
Bài 22
:
:


ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
ABCDE
FGH
b
A BCDE
FGHBC
Quan sát hình sau:
NST ban đầu NST bị biến đổi cấu trúc
Thảo luận nhóm: hoàn thành
phiếu học tập
ST
T
NST ban đầu

NST sau
khi bị
biến đổi
Tên
dạng
biến
đổi
a
b
c
Mất
đoạn H
Mất
đoạn
Gồm các
đoạn
ABCDEFGH
Lặp lại
đoạn BC
Lặp
đoạn
Gồm các
đoạn
ABCDEFGH
Trình tự
đoạn BCD
đổi lại
thành đoạn
DCB
Đảo

đoạn
Gồm các đoạn
ABCDEFGH
MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
NST BAN ĐẦU
A B C D E F G H
DCA B GFE H
MẤT ĐOẠN
a
NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC
NST BAN ĐẦU
A CB D E F G H
NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC
CA B HD GFE
LẶP ĐOẠN
b
MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
BA C D E F G H
HA DCB GFED C B
c
NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC
ĐẢO ĐOẠN
NST BAN ĐẦU
I.ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST
LÀ GÌ?
- Đột biến cấu trúc NST là
những biến đổi trong cấu trúc
NST.
Tiết 23:

Tiết 23:


Bài 22
Bài 22
:
:


ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ


Bài 22
Bài 22
:
:


ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
- Các dạng: Mất đoạn, lặp đoạn
và đảo đoạn.
Quan sát hình sau: a; b; c. Cho biết tên các
dạng đột biến
a
b
c
Mất đoạn
Lặp đoạn

Đảo đoạn
A B C D E
F G H
A
B
C D E
F G H
Chuyển đoạn
? Đột biến cấu trúc NST là
gì? Gồm những dạng nào.

MÁY BAY MỸ RẢI CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
PHUN THUỐC TRỪ SÂU DÒNG SÔNG BỊ Ô NHIỄM
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
-Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi
trong cấu trúc NST.
-Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn.
II. Nguyên nhân phát sinh và tính
chất của đột biến cấu trúc NST.
1.Nguyên nhân phát sinh:
Tiết 23:
Tiết 23:


Bài 22
Bài 22
:
:

ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Bài 22
Bài 22
:
:


ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
?
Nghiên cứu thông tin
SGK, kết hợp những hình ảnh
quan sát được,nêu những
nguyên nhân nào gây biến đổi
cấu trúc NST?
Đột biến cấu trúc NST
xảy ra do ảnh hưởng phức
tạp: của môi trường bên
trong cơ thể ( Những biến
đổi bất thường vê sinh lí,
sinh hóa trong tế bào.
Do yếu tố của môi trường bên
ngoài cơ thể thường là do tác
động của con người như: Tác
nhân vật lý: tia phóng xạ, tia cực
tím, nhiệt độ…Tác nhân hóa
học:Ảnh hưởng của các chất độc
hóa học như thuốc trừ sâu,diệt

cỏ,chất độc màu da cam…
Tóm lại đột biến cấu trúc NST
xuất hiện trong điều kiện tự nhiên
hoặc do con người gây ra
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
-Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
-Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn.
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST.
1.Nguyên nhân phát sinh:
Tiết 23:
Tiết 23:


Bài 22
Bài 22
:
:


ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
+Do tác nhân của môi trường ngòai cơ thể(Thường là do tác động của
con người như:
-Tác nhân vật lý:Tia phóng xạ,tia cực tím,nhiệt độ…
-Tác nhân hóa học:Ảnh hưởng của các chất dộc hóa học
như:Thuố trừ sâu,diệt cỏ, điôxin…
Bài 22
Bài 22
:
:

ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
+Do nguyên nhân bên trong cơ thể:Những biến đổi bất thường trong sinh
lí,sinh hóa trong tr61 bào(Xuất hiện một cách tự nhiên)

Chúng ta cần phải làm gì để hạn chế phát sinh đột biến cấu trúc
NST?
(Hạn chế được một số bệnh ung thư ở người)
-Sử dụng hợp lí thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ
-Có ý thức phòng chống sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí
hóa học
-Có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường
KHE HỞ MÔI HÀM
BÀN TAY MẤT MỘT SỐ NGÓN
BÀN CHÂN MẤT NGÓN
VÀ DÍNH NGÓN
BÀN TAY NHIỀU NGÓN
HẬU QUẢ CỦA NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM ( DIOXIN )
Lúa mạch đột biến Cánh đồng lúa mạch
Sản xuất bia từ lúa mạch
Lúa mạch thường
? Đột biến cấu
trúc NST có
lợi hay có hại?
Bài 22
Bài 22
:
:

ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
-Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
-Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn.
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST.
1.Nguyên nhân phát sinh:
2. Tính chất của đột biến cấu trúc NST
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
Đột biến cấu trúc NST thường gây hại cho người và sinh vật,
nhưng cũng có trường hợp có lợi.

+Do tác nhân của môi trường ngòai cơ thể (Thường là do tác động của
con người như:
-Tác nhân vật lý:Tia phóng xạ,tia cực tím,nhiệt độ…
-Tác nhân hóa học:Ảnh hưởng của các chất dộc hóa học
như:Thuố trừ sâu,diệt cỏ, điôxin…
+Do nguyên nhân bên trong cơ thể:Những biến đổi bất thường trong sinh
lí,sinh hóa trong tế bào (Xuất hiện một cách tự nhiên)
Bài 22
Bài 22
:
:


ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
Ví dụ 1: Mất một đoạn nhỏ ở đầu NST 21 gây ung thư máu ở người.(Có
hại - Mất đọan)

Ví dụ 2: Enzim thuỷ phân tinh bột ở một giống lúa mạch có hoạt tính cao
hơn nhờ hiện tượng lặp đoạn NST mang gen quy định enzim này. (Có
lợi- Lặp đọan)
? Nghiên cứu VD 1, VD 2 SGK/66: Chỉ ra đâu là đột biến có lợi, đâu là
đột biến có hại? Phân dạng đột biến trong 2 VD đó?
? Tại sao đột biến cấu trúc NST lại gây hại cho con người và sinh vật.
Vì: Trải qua quá trình tiến hóa lâu dài, các gen được sắp xếp hài hòa trên
NST. Biến đổi cấu trúc NST làm thay đổi số lương và cách sắp xếp gen
trên đó nên thường gây hại cho sinh vật
Bài 22
Bài 22
:
:


ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ
-Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST.
-Các dạng: Mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn.
II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST.
1.Nguyên nhân phát sinh:
-
Do ảnh hưởng của môi trường bên trong và bên ngoài cơ thể tới NST.
-
Tác nhân vật lý và hoá học là nguyên nhân chủ yếu gây phá vỡ cấu trúc NST, hoặc
gây ra sự sắp xếp lại các đoạn của NST.
2.Tính chất của đột biến cấu trúc NST:
I. Đột biến cấu trúc NST là gì?
-
Đột biến cấu trúc NST thường có hại cho con người và sinh vật.

-
Một số đột biến có lợi có ý nghĩa trong chọn giống.
NỘI DUNG BÀI HỌC
Biến đổi trong
cấu trúc vật chất DT
Phần lớn gây hại cho SV
Biến đổi trong
cấu trúc của gen
Gồm:Mât,thêm
thay thê cặp Nu…
Biến đổi trong
CT của NST
Gồm :Mất,lặp,
đảo đoạn NST
Do tác
động
của môi
trường
bên trong
và bên
ngoài cơ
thể
DT
cho
thế hệ
mai
sau
Câu:1 Cơ chế phát sinh đột biến cấu trúc NST là do tác dụng của
các tác nhân gây đột biến, dẫn đến:
a.Phá vỡ cấu trúc NST

b.Gây ra sự sắp xếp lại các đoạn trên NST
c.NST gia tăng số lượng trong tế bào
d.Cả a và b đều đúng
d
Nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST là gì?

A. Do các tác nhân vật lý, hóa học từ môi trường tác
động làm phá vỡ cấu trúc NST

B.Do con người chủ động sử dụng các tác nhân vật
lý, hóa học tác động vào cơ thể sinh vật

C.Do quá trình giao phối ở các sinh vật sinh sản hữu
tính

D.Cả a và b
D