thuyết trình văn học tác phẩm tấm cám

TẤM CÁM
TẤM CÁM

D. Bài mới:
D. Bài mới:
I. Tiểu dẫn
I. Tiểu dẫn
1. Truyện cổ tích
1. Truyện cổ tích

Câu chuyện thần kỳ
Câu chuyện thần kỳ

Phản ánh số phận bất hạnh của người lao
Phản ánh số phận bất hạnh của người lao
động về hạnh phúc gia đình, công bằng xã
động về hạnh phúc gia đình, công bằng xã
hội; phẩm chất và năng lực của con người
hội; phẩm chất và năng lực của con người
2. Bố cục:
2. Bố cục:
* Thân phận bất hạnh của Tấm và con
* Thân phận bất hạnh của Tấm và con
đường dẫn đến hạnh phúc của Cô.
đường dẫn đến hạnh phúc của Cô.
*
*


Cuộc đấu tranh gian nan, quyết liệt để

Cuộc đấu tranh gian nan, quyết liệt để
giành và bảo vệ hạnh phúc
giành và bảo vệ hạnh phúc
=> 2 phần:
=> 2 phần:

II. Đọc - hiểu:
II. Đọc - hiểu:
* Nhân vật:
* Nhân vật:
Tấm + Cám + Dì ghẻ
Tấm + Cám + Dì ghẻ


* Mối quan hệ:
* Mối quan hệ:

Tấm – Cám: 2 chị em cùng cha, khác mẹ
Tấm – Cám: 2 chị em cùng cha, khác mẹ

Tấm – Dì ghẻ: Dì ghẻ - con chồng
Tấm – Dì ghẻ: Dì ghẻ - con chồng
=> Mâu thuẫn gia đình trên phương diện
=> Mâu thuẫn gia đình trên phương diện


đạo đức
đạo đức
1. Chú thích
1. Chú thích

2. Đọc
2. Đọc

III. Tìm hiểu bài:
III. Tìm hiểu bài:


1
1
.
.
Thân phận và con đường đến với hạnh phúc
Thân phận và con đường đến với hạnh phúc
của Cô Tấm
của Cô Tấm
a. Cuộc đời và số phận bất hạnh của Tấm
a. Cuộc đời và số phận bất hạnh của Tấm
- Tấm mồ côi cha mẹ
- Tấm mồ côi cha mẹ
- Là phận gái
- Là phận gái
- Sống trong xã hội phong kiến.
- Sống trong xã hội phong kiến.

=>
=>


Đây là những dấu hiệu, yếu tố cho ta
Đây là những dấu hiệu, yếu tố cho ta

thấy cuộc sống của Tấm sẽ không
thấy cuộc sống của Tấm sẽ không
suôn sẻ, sẽ bất hạnh, sẽ bị kẻ mạnh
suôn sẻ, sẽ bất hạnh, sẽ bị kẻ mạnh
lợi dụng và vùi dập.
lợi dụng và vùi dập.




Tấm
Tấm
Cám
Cám

Tấm
Tấm

Hiện thân cho cái Thiện
Hiện thân cho cái Thiện
=> Dễ bị kẻ xấu lợi dụng
=> Dễ bị kẻ xấu lợi dụng
và hành hạ.
và hành hạ.

Hiện thân cho cái Ác
Hiện thân cho cái Ác

Luôn bị tước đoạt
Luôn bị tước đoạt

những ước mơ dù
những ước mơ dù
nhỏ bé, đơn sơ nhất.
nhỏ bé, đơn sơ nhất.

Là đối tượng trực tiếp gây ra cuộc
Là đối tượng trực tiếp gây ra cuộc
sống bất hạnh của Tấm
sống bất hạnh của Tấm
Cám
Cám

=> Mâu thuẫn gia đình
=> Mâu thuẫn gia đình
trên phương diện đạo đức.
trên phương diện đạo đức.
Đó là mâu thuẫn giữa một bên là cái Thiện, Tốt
Đó là mâu thuẫn giữa một bên là cái Thiện, Tốt
và một bên là cái Ác, Xấu trong xã hội.
và một bên là cái Ác, Xấu trong xã hội.
-


Chiếc yếm đỏ
Chiếc yếm đỏ
- Trang phục đi lễ hội
- Trang phục đi lễ hội
=>
=>
Đó là

Đó là
mâu thuẫn xã hội
mâu thuẫn xã hội
: địa vị, đẳng cấp
: địa vị, đẳng cấp
Vợ Vua, lên ngôi Hoàng hậu
Vợ Vua, lên ngôi Hoàng hậu
Quyền lợi vật
Quyền lợi vật
chất và tinh thần
chất và tinh thần


Mâu thuẫn này tạo nên mối quan hệ giữa
Tấm & mẹ con Cám đã không cải thiện được
mà càng trở lên gay gắt, dữ dội và quyết liệt
hơn.

b. Con đường dẫn đến hạnh phúc:
b. Con đường dẫn đến hạnh phúc:
* Yếu tố thần kỳ:
* Yếu tố thần kỳ:


Thế lực siêu nhiên, sản phẩm do trí tưởng
Thế lực siêu nhiên, sản phẩm do trí tưởng
tượng của con người tạo ra.
tượng của con người tạo ra.
=> Bụt xuất hiện:
=> Bụt xuất hiện:

Mỗi khi Tấm buồn, tủi thân, đau khổ và khóc
Mỗi khi Tấm buồn, tủi thân, đau khổ và khóc

=> Cô gái mồ côi, nghèo hèn -> Hoàng hậu
=> Cô gái mồ côi, nghèo hèn -> Hoàng hậu
Chỉ có ở người hiền, lương thiện, tốt bụng.
Chỉ có ở người hiền, lương thiện, tốt bụng.
Đúng theo triết lý của Đông Phương:
Đúng theo triết lý của Đông Phương:
“
“
Ở hiền gặp lành”
Ở hiền gặp lành”
=> Giá trị đạo đức của truyện
=> Giá trị đạo đức của truyện

2. Cuộc đấu tranh không khoan nhượng
2. Cuộc đấu tranh không khoan nhượng
để giành và bảo vệ hạnh phúc của Tấm:
để giành và bảo vệ hạnh phúc của Tấm:

Quá trình biến hóa của Tấm:
Quá trình biến hóa của Tấm:


- 4 lần hoá kiếp:
- 4 lần hoá kiếp:


- Mối quan hệ: Tấm + mẹ con Cám:

- Mối quan hệ: Tấm + mẹ con Cám:
mâu thuẫn => cao trào => xung đột gay gắt.
mâu thuẫn => cao trào => xung đột gay gắt.

Hoàn cảnh tạo lên con người
Hoàn cảnh tạo lên con người

Mỗi lần bị vùi dập -> trưởng thành hơn
Mỗi lần bị vùi dập -> trưởng thành hơn

“
“
Tức nước vỡ bờ”
Tức nước vỡ bờ”
-> Cô đã phản ứng mạnh mẽ:
-> Cô đã phản ứng mạnh mẽ:
- Tính cách: mạnh mẽ hơn
- Tính cách: mạnh mẽ hơn
- Nói năng: sắc sảo
- Nói năng: sắc sảo
- Ứng xử: linh hoạt
- Ứng xử: linh hoạt
=> Từ Cô Tấm hiền lành, lương thiện, vừa
=> Từ Cô Tấm hiền lành, lương thiện, vừa
ngã xuống và quyết liệt sống dậy, một
ngã xuống và quyết liệt sống dậy, một
Cô Tấm mạnh mẽ, trở về với đời đòi
Cô Tấm mạnh mẽ, trở về với đời đòi
hạnh phúc.
hạnh phúc.

- Xưng hô: Tao
- Xưng hô: Tao


Tức tối, ghen ghét, căm phẫn
Tức tối, ghen ghét, căm phẫn
Phản ứng của mẹ con Cám:
Phản ứng của mẹ con Cám:

Sự độc ác khiến họ mất hết tính người, tình người => Tìm mọi cách tiêu diệt.
Sự độc ác khiến họ mất hết tính người, tình người => Tìm mọi cách tiêu diệt.
đoạt ngôi vị Hoàng hậu
đoạt ngôi vị Hoàng hậu
* Động cơ:
* Động cơ:
nhổ đi cái gai trước mắt
nhổ đi cái gai trước mắt

* Tấm từ quả thị bước ra:
* Tấm từ quả thị bước ra:
Trở về kiếp người trần
Trở về kiếp người trần
trục với vẻ đẹp hơn xưa
trục với vẻ đẹp hơn xưa
=> Hình ảnh có tính thẩm mỹ cao
=> Hình ảnh có tính thẩm mỹ cao

Ý nghĩa tâm linh: hình thức xấu, thô kệch
Ý nghĩa tâm linh: hình thức xấu, thô kệch
nhưng vẫn chứa đựng một tâm hồn đẹp.

nhưng vẫn chứa đựng một tâm hồn đẹp.

⇒
Hạnh phúc của con người chính là ở cuộc đời
Hạnh phúc của con người chính là ở cuộc đời
thực này, mà không phải ở đâu đó hay một thế
thực này, mà không phải ở đâu đó hay một thế
giới nào khác.
giới nào khác.
Cải hoá có tính thực tiễn cao, gần với đời
Cải hoá có tính thực tiễn cao, gần với đời
thường: Tấm tự giải thoát cho mình mà không
thường: Tấm tự giải thoát cho mình mà không
cần sự giúp đỡ của Bụt.
cần sự giúp đỡ của Bụt.



Kiếp luân hồi trong Phật giáo:
Kiếp luân hồi trong Phật giáo:

Tấm
Tấm

Ở hiền gặp lành
Ở hiền gặp lành

Kết cục cay đắng:
Kết cục cay đắng:
chết thê thảm

chết thê thảm

Thiện thắng Ác
Thiện thắng Ác
=> Bị quả báo: Trời phạt
=> Bị quả báo: Trời phạt

Sống hạnh phúc -> có hậu
Sống hạnh phúc -> có hậu
=> Muốn mọi người hướng tới cái Thiện.
=> Muốn mọi người hướng tới cái Thiện.
=> Niềm tin, lạc quan cho người lao
=> Niềm tin, lạc quan cho người lao
động.
động.

Ác giả, ác báo
Ác giả, ác báo
=> Bài học nhân sinh sâu sắc
=> Bài học nhân sinh sâu sắc
Cám
Cám

IV. Kết luận:
IV. Kết luận:
* Nội dung:
* Nội dung:

Dung động trước số phận của người dân lao động.
Dung động trước số phận của người dân lao động.


Sức sống và sự trỗi dậy mãnh liệt của con người trước sự vùi dập, tấn công của cái Ác.
Sức sống và sự trỗi dậy mãnh liệt của con người trước sự vùi dập, tấn công của cái Ác.

Ước mơ đổi đời -> niềm lạc quan trong
Ước mơ đổi đời -> niềm lạc quan trong
cuộc sống
cuộc sống
=> Tinh thần nhân đạo
=> Tinh thần nhân đạo

* Nghệ thuật:
* Nghệ thuật:

Ly kỳ, hấp dẫn ở những tình huống mâu thuẫn
Ly kỳ, hấp dẫn ở những tình huống mâu thuẫn
và xung đột.
và xung đột.

Nghệ thuật xây dựng nhân vật: chuyển biến
Nghệ thuật xây dựng nhân vật: chuyển biến
theo thái độ, hành động, tâm lý nhân vật.
theo thái độ, hành động, tâm lý nhân vật.

Yếu tố kỳ ảo: đặc điểm của truyện CTTK
Yếu tố kỳ ảo: đặc điểm của truyện CTTK

Miếng trầu: đậm đà bản sắc dân tộc.
Miếng trầu: đậm đà bản sắc dân tộc.

5. Dặn dò:

Học thuộc ghi nhớ
Học thuộc ghi nhớ

Dựa vào kết thúc truyện cổ tích Tấm Cám,
Dựa vào kết thúc truyện cổ tích Tấm Cám,
hãy nêu giá trị nhân văn sâu sắc?
hãy nêu giá trị nhân văn sâu sắc?
b. Soạn bài mới
b. Soạn bài mới

Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự.
Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự.

Tam đại con gà
Tam đại con gà
4. Củng cố:
4. Củng cố:

Ghi nhớ
Ghi nhớ
a. Học bài cũ
a. Học bài cũ