Bài 8: Giải Phẫu Hệ Sinh Dục

HÖ sinh dôc
HÖ sinh dôc
Trêng®¹ihäcytÕc«ngcéng
Trêng®¹ihäcytÕc«ngcéng
khoayhäcc¬së
khoayhäcc¬së
HÖ sinh dôc kh¸c nhau gi÷a c¸c giíi:
- C¬ quan sinh dôc nam
- C¬ quan sinh dôc n÷
CQSD n÷ giíi §CQS nam giíi
Mục tiêu bài học
1. Mô tả vị trí, hình thể ngoài và cấu tạo của buồng trứng. Mô
tả đ ợc các đặc điểm giải phẫu của vòi tử cung, tử cung và
âm đạo).
2. Mô tả các đặc điểm giải phẫu của âm hộ và tuyến vú.
3. Mô tả đ ợc vị trí, hình thể ngoài và cấu tạo của tinh hoàn.
Kể tên và mô tả các đặc điểm chính của các đoạn thuộc
đ ờng dẫn tinh. Kể tên và nêu đ ợc vị trí của các tuyến tiết
của CQSD nam giới.
4. Mô tả các cấu trúc của cơ quan sinh dục ngoài ở nam giới
(d ơng vật, bìu).
i.C¬quansinhdôcn÷giíi
ii.C¬quansinhdôcnamgiíi
I.C¸cc¬quansinhdôcn÷giíi
1. C¸c c¬ quan sinh dôc trong
2. C¸c c¬ quan sinh dôc ngoµi
3. TuyÕn vó
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
1. Các cơ quan sinh dục trong
1. Các cơ quan sinh dục trong

CQSD trong ở nữ gồm
CQSD trong ở nữ gồm


- Buồng trứng
- Buồng trứng


- Vòi tử cung
- Vòi tử cung


- Tử cung
- Tử cung


- Âm đạo
- Âm đạo
Buồng trứng
Các CQSD trong ở nữ giới
Các CQSD trong ở nữ giới
Vòi tử cung
Vòi tử cung (đã cắt)
Tử cung
Âm đạo
1.1 Buồng trứng
1.1 Buồng trứng

- Vị trí: hố buồng trứng
- Vị trí: hố buồng trứng


(
(
giữa ĐM chậu trong,ngoài
giữa ĐM chậu trong,ngoài
)
)


- Hình thể ngoài:
- Hình thể ngoài:


+ Mặt: trong, ngoài (rốn)
+ Mặt: trong, ngoài (rốn)


+ Bờ: tự do, mạc treo
+ Bờ: tự do, mạc treo


+ Đầu: vòi, tử cung
+ Đầu: vòi, tử cung
Vị trí của buồng trứng
Vị trí của buồng trứng
ĐM chậu ngoài

ĐM chậu trong
Mặt trong BT
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
Bờ mạc treo
Đầu vòi
Bờ tự do
Đầu tử cung
Mặt trong
Hình thể ngoài
Hình thể ngoài
của buồng trứng
của buồng trứng
Mạc treo BT
Mạch,TK của BT
- Các ph ơng tiện giữ buồng trứng
- Các ph ơng tiện giữ buồng trứng


+ Mạc treo BT
+ Mạc treo BT


+ DC riêng BT
+ DC riêng BT


+ DC treo BT
+ DC treo BT
- Cấu tạo:

- Cấu tạo:


+ Các nang trứng nguyên thủy
+ Các nang trứng nguyên thủy


+ Nang trứng chín
+ Nang trứng chín


+ TB trứng
+ TB trứng


+ Thể vàng
+ Thể vàng


+ Thể trắng
+ Thể trắng
Các ph ơng tiện giữ BT
Các ph ơng tiện giữ BT
DC rộng
Vòi TC
Mạc treo BT
DC riêng BT
DC treo BT
Nang trứng nguyên thuỷ
Nang trứng chín

TB trứng
Thể vàng
Thể trắng
Cấu tạo của buồng trứng
Cấu tạo của buồng trứng
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
1.2 Vòi tử cung
1.2 Vòi tử cung


- Dài 12 cm
- Dài 12 cm


- Phân đoạn
- Phân đoạn


+ Phễu vòi
+ Phễu vòi


Tua vòi
Tua vòi


+ Bóng vòi
+ Bóng vòi

+ Eo vòi
+ Eo vòi


+ Phần tử cung
+ Phần tử cung


- Lỗ bụng
- Lỗ bụng
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
Lỗ bụng
Các phần của vòi tử cung
Các phần của vòi tử cung
Phễu vòi
Bóng vòi
Eo vòi
Tua vòi
Sự thụ tinh
Sự thụ tinh
Phễu vòi
Bóng vòi
Eo vòi
Phần tử cung
Tua vòi
1.3 Tử cung
1.3 Tử cung

- Vị trí: trong chậu hông bé
- Vị trí: trong chậu hông bé


+ Sau bàng quang
+ Sau bàng quang


+ Tr ớc trực tràng
+ Tr ớc trực tràng


+ D ới ruột non
+ D ới ruột non


+ Trên âm đạo
+ Trên âm đạo
Vị trí của tử cung
Vị trí của tử cung
Tử cung
Trực tràng
Bàng quang
Âm đạo
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
- Hình thể ngoài
- Hình thể ngoài

+ Đáy
+ Đáy


+ Thân
+ Thân




Mặt bàng quang
Mặt bàng quang




Mặt ruột
Mặt ruột


+ Eo TC
+ Eo TC


+ Cổ TC
+ Cổ TC

Phần trên âm đạo
Phần trên âm đạo




Phần âm đạo
Phần âm đạo
- Hình thể trong
- Hình thể trong


+ Buồng TC
+ Buồng TC


+
+
ố
ố
ng cổ TC
ng cổ TC


+ Lỗ TC
+ Lỗ TC
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
Các đặc điểm hình thể

Các đặc điểm hình thể


của tử cung
của tử cung
Đáy
Mặt ruột
Mặt bàng quang
Bàng quang
Đáy
Buồng tử cung
Eo
ống cổ TC
Phần trên ÂĐ
Phần ÂĐ
Thành ÂĐ
Lỗ TC
- T thế của TC
- T thế của TC


+ Gấp và ngả về tr ớc
+ Gấp và ngả về tr ớc


+ T thế trung gian
+ T thế trung gian


+ T thế ngả sau

+ T thế ngả sau
- Các ph ơng tiện giữ TC
- Các ph ơng tiện giữ TC


+ DC rộng
+ DC rộng


+ DC tròn
+ DC tròn


+ DC TC-cùng
+ DC TC-cùng


+ DC ngang cổ TC
+ DC ngang cổ TC
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
Các t thế của tử cung
Các t thế của tử cung
Gấp và ngả tr ớc
T thế trung gian
T thế ngả sau
DC tròn
DC rộng
DC TC-cùng
Tử cung

Bàng quang
Trực tràng
DC rộng
Các ph ơng tiện giữ TC tại chỗ
Các ph ơng tiện giữ TC tại chỗ
- Cấu tạo của tử cung
- Cấu tạo của tử cung


+ Lớp thanh mạc (phúc mạc)
+ Lớp thanh mạc (phúc mạc)


+ Lớp cơ:
+ Lớp cơ:



Dọc
Dọc



Rối
Rối



Vòng
Vòng

+ Niêm mạc
+ Niêm mạc


(
(
Kinh nguyệt
Kinh nguyệt
)
)
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
Lớp cơ và các DC liên quan
Lớp cơ và các DC liên quan
DC TC-cùng
DC ngang cổ TC
Thành ÂĐ
DC tròn
DC riêng BT
Vòi TC
Lớp phúc mạc
Các lớp cấu tạo của TC
Các lớp cấu tạo của TC
Lớp cơ
Lớp niêm mạc
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
1.4 Âm đạo

1.4 Âm đạo


- Thành tr ớc
- Thành tr ớc


(
(
sau BQ và niệu đạo
sau BQ và niệu đạo
)
)


- Thành sau
- Thành sau


(
(
tr ớc trực tràng
tr ớc trực tràng
)
)
- Đầu trên
(Bám vào cổ TC)
- Đầu d ới
(mở vào tiền đình ÂĐ)
Âm đạo

Âm đạo
Thành tr ớc
Thành sau
Bàng quang
Niệu đạo
Trực tràng
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
2. Các CQSD ngoài
2. Các CQSD ngoài
2.1 Âm hộ
2.1 Âm hộ


- Gò mu
- Gò mu


- Môi lớn
- Môi lớn


- Môi bé
- Môi bé


+ Bao âm vật
+ Bao âm vật

- Tiền đình âm đạo
- Tiền đình âm đạo


+ Lỗ niệu đạo ngoài
+ Lỗ niệu đạo ngoài


+ Lỗ âm đạo
+ Lỗ âm đạo




Màng trinh
Màng trinh
Dạng vòng Dạng vách
Dạng sàng
Đã rách
Các dạng màng trinh
Các dạng màng trinh
Âm hộ
Âm hộ
Môi lớn
Môi bé
Gò mu
Màng trinh
(đã rách)
Lỗ niệu đạo ngoài
Lỗ âm đạo

Bao âm vật
i.CácCqsdnữgiới
i.CácCqsdnữgiới
2.2 Các tạng c ơng
2.2 Các tạng c ơng


- Âm vật:
- Âm vật:


+ Tạo bởi 2 vật hang
+ Tạo bởi 2 vật hang


+ Quy đầu âm vật
+ Quy đầu âm vật


- Hành tiền đình
- Hành tiền đình
2.3 Các tuyến tiết
2.3 Các tuyến tiết


- Tuyến hành tiền đình lớn
- Tuyến hành tiền đình lớn
Các tạng c ơng và các tuyến tiết
Các tạng c ơng và các tuyến tiết
Vật hang

Quy đầu âm vật
Hành tiền đình
Tuyến tiền đình lớn
Lỗ niệu đạo ngoài
Âm đạo
i.C¸cCqsdn÷giíi
i.C¸cCqsdn÷giíi
3. TuyÕn vó
3. TuyÕn vó


- H×nh thÓ ngoµi:
- H×nh thÓ ngoµi:


+ Nóm vó
+ Nóm vó


+ QuÇng vó
+ QuÇng vó


- CÊu t¹o
- CÊu t¹o


+ 15-20 thuú m« tuyÕn s÷a
+ 15-20 thuú m« tuyÕn s÷a

+
+
è
è
ng tiÕt h íng vÒ nóm vó
ng tiÕt h íng vÒ nóm vó


+ M« mì
+ M« mì
TuyÕn vó:
TuyÕn vó:
h×nh thÓ ngoµi vµ cÊu t¹o
h×nh thÓ ngoµi vµ cÊu t¹o
Nóm vó
QuÇng vó
M« tuyÕn s÷a
èng tiÕt
M« mì
M« tuyÕn s÷a
èng tiÕt
M« mì
II.C¸ccqsdnamgiíi
1. C¸c c¬ quan sinh dôc trong
2. C¸c c¬ quan sinh dôc ngoµi
1. C¸c CQSD trong
1. C¸c CQSD trong
C¸c CQSD trong nam giíi bao gåm
- Tinh hoµn

- § êng dÉn tinh
+ Mµo tinh
+ èng dÉn tinh
+ èng phãng tinh
+ NiÖu ®¹o
- C¸c tuyÕn sinh dôc phô:
+ Tói tinh (tuyÕn tinh)
+ TuyÕn tiÒn liÖt
+ TuyÕn hµnh niÖu ®¹o
iI.C¸ccqsdënamgiíi
iI.C¸ccqsdënamgiíi
C¸c CQSD trong cña nam giíi
C¸c CQSD trong cña nam giíi
Tinh hoµn
Tinh hoµn
Mµo tinh hoµn
Mµo tinh hoµn
è
è
ng dÉn tinh
ng dÉn tinh
è
è
ng phãng tinh
ng phãng tinh
Tói tinh
Tói tinh
TuyÕn tiÒn liÖt
TuyÕn tiÒn liÖt
TuyÕn hµnh niÖu ®¹o

TuyÕn hµnh niÖu ®¹o
NiÖu ®¹o
NiÖu ®¹o
1.1 Tinh hoàn
- Vị trí:
+ Trong bìu
+ Trái thấp hơn phải
+ Tinh hoàn ẩn
- Hình thể ngoài:
+ Hình bầu dục
+ Các mặt trong, ngoài
+ Các cực trên, d ới
+ Các bờ tr ớc sau
Vị trí và hình thể ngoài của tinh hoàn
Vị trí và hình thể ngoài của tinh hoàn
Mặt ngoài
Mặt ngoài
Cực trên
Cực trên
Mào tinh
Mào tinh
Bờ tr ớc
Bờ tr ớc
Mặt trong
Mặt trong
Tinh hoàn phải
Tinh hoàn phải
Tinh hoàn trong ổ bụng
Tinh hoàn trong ổ bụng
iI.Cáccqsdởnamgiới

iI.Cáccqsdởnamgiới
- H×nh thÓ trong:
+ ¸o tr¾ng
+ TiÓu thuú:


èng sinh tinh xo¾n


èng sinh tinh th¼ng
 M« kÏ (TB kÏ)
+ L íi tinh hoµn
+ èng xuÊt

iI.C¸ccqsdënamgiíi
iI.C¸ccqsdënamgiíi
CÊu t¹o cña tinh hoµn
CÊu t¹o cña tinh hoµn
¸
¸
o tr¾ng
o tr¾ng
L íi tinh hoµn
L íi tinh hoµn
M« kÏ
M« kÏ
è
è
ng xuÊt
ng xuÊt

Mµo tinh
Mµo tinh
è
è
ng xuÊt
ng xuÊt
è
è
ng sinh tinh xo¾n
ng sinh tinh xo¾n
è
è
ng sinh tinh th¼ng
ng sinh tinh th¼ng
L íi tinh hoµn
L íi tinh hoµn
è
è
ng mµo tinh
ng mµo tinh
iI.C¸ccqsdënamgiíi
iI.C¸ccqsdënamgiíi
1.2 Mµo tinh
- H×nh thÓ ngoµi
+ §Çu: chôp lªn cùc trªn tinh hoµn
+ Th©n: óp lªn bê sau tinh hoµn
+ §u«i: dÝnh vµo cùc d íi tinh hoµn
- èng mµo tinh:
+ NhËn c¸c èng xuÊt
+ Liªn tiÕp víi èng dÉn tinh

H×nh thÓ ngoµi cña mµo tinh
H×nh thÓ ngoµi cña mµo tinh
§Çu mµo tinh
Th©n mµo tinh
§u«i mµo tinh
§Çu mµo tinh
§u«i mµo tinh
Th©n mµo tinh
èng dÉn tinh
èng xuÊt
èng mµo tinh
èng dÉn tinh
è
è
ng mµo tinh
ng mµo tinh
iI.C¸ccqsdënamgiíi
iI.C¸ccqsdënamgiíi
1.3 èng dÉn tinh
- §o¹n b×u
- §o¹n thõng tinh
- §o¹n bÑn (èng bÑn)
- §o¹n chËu
1.4 èng phãng tinh
=èng dÉn tinh+èng tiÕt cña tói tinh
- Xuyªn qua tuyÕn tiÒn liÖt
- §æ vµo niÖu ®¹o
C¸c ®o¹n cña èng dÉn tinh vµ èng phãng tinh
C¸c ®o¹n cña èng dÉn tinh vµ èng phãng tinh

§o¹n b×u
§o¹n thõng tinh
§o¹n bÑn
§o¹n chËu
èng phãng tinh
Tói tinh
TuyÕn tiÒn liÖt
Bãng èng dÉn tinh
Tói tinh
èng phãng tinh
TuyÕn tiÒn liÖt
Bµng quang
1.5 C¸c tuyÕn sinh dôc phô
- Tói tinh
- TuyÕn tiÒn liÖt
- TuyÕn hµnh niÖu ®¹o

C¸c tuyÕn tiÕt ë CQSD nam giíi
C¸c tuyÕn tiÕt ë CQSD nam giíi
Xg mu
Xg mu
Tói tinh
TuyÕn tiÒn liÖt
èng phãng tinh
TuyÕn hµnh niÖu ®¹o
NiÖu ®¹o xèp
Tói tinh
èng dÉn tinh
TuyÕn tiÒn liÖt
TuyÕn hµnh niÖu ®¹o

iI.C¸ccqsdënamgiíi
iI.C¸ccqsdënamgiíi
2. Các cơ quan sinh dục ngoài
2. Các cơ quan sinh dục ngoài
2.1 D ơng vật
2.1 D ơng vật


- Hình thể ngoài:
- Hình thể ngoài:


+ Rễ d ơng vật
+ Rễ d ơng vật


+ Thân d ơng vật
+ Thân d ơng vật


+ Quy đầu d ơng vật
+ Quy đầu d ơng vật


iI.Cáccqsdởnamgiới
iI.Cáccqsdởnamgiới
Hình thể ngoài d ơng vật
Hình thể ngoài d ơng vật
Rễ d ơng vật
Rễ d ơng vật

Thân d ơng vật
Thân d ơng vật
Quy đầu d ơng vật
Quy đầu d ơng vật
Bao quy đầu
Bao quy đầu