bài giảng công nghệ 8 bài 53 thiết bị bảo vệ mạng điện trong nhà

CÔNG NGHỆ 8
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Công tắc được lắp như thế nào trong mạch điện?
A. Song song với tải (bóng đèn)
B. Nối tiếp phía trước tải
C. Nối tiếp phía sau tải
D. Trước cầu chì
Câu 2: So sánh điểm giống và khác nhau giữa công tắc
và cầu dao?
-Giống nhau: đều là thiết bị đóng cắt
-Khác nhau: Công tắc thực hiện đóng cắt trên một dây (pha)
Cầu dao đóng cắt cả dây pha và dây trung tính
C
CÁC KHÁI NIỆM
+Ngắn mạch (hay đoản mạch): là một loại sự cố
xảy ra trong hệ thống điện do hiện tượng chạm
chập giữa các pha không thuộc chế độ làm việc
bình thường.
VD: Chạm chập giữa dây pha và dây trung tính
hoặc giữa dây pha với dây nối đất
+Quá tải: là hiện tượng dòng nguồn tăng đột biến
khi sử dụng các thiết bị điện, đồ dùng điện với số
lượng nhiều hơn bình thường hoặc có công suất
lớn hơn công suất nguồn
Vậy, hiện tượng ngắn mạch và quá tải có
ảnh hưởng như thế nào đến đồ dùng điện?
ĐIỂM CHUNG
Điểm chung của hai sự cố trên:
+ I tăng cực đại
Dòng tức thời rất lớn so với dòng định mức nên các
phần tử có dòng tức thời đi qua nóng quá mức cho

phép dù với thời gian rất ngắn.
+ U giảm nhanh hoặc mất đối xứng, ảnh hưởng xấu
đến phụ tải.
?
?
Bài 53
MỤC TIÊU BÀI HỌC
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Hiểu được công dụng, cấu tạo của cầu chì,
Hiểu được công dụng, cấu tạo của cầu chì,
aptomat
aptomat
Hiểu nguyên lí làm việc, vị trí lắp đặt của các
Hiểu nguyên lí làm việc, vị trí lắp đặt của các
thiết bị điện trên trong mạch điện
thiết bị điện trên trong mạch điện
Khi xảy ra sự cố ( ngắn mạch hoặc
quá tải)
Bài 53
I. Cầu chì
Hãy quan sát mạch điện sau:
CC
K
Đ
Cầu chì như thế nào khi sự cố ngắn mạch xảy ra ?
Công tắc và đèn có bị hư hỏng không ?
Vậy, cầu chì có công dụng gì ?
1. Công dụng:
Cầu chì là thiết bị bảo vệ
an toàn cho các đồ dùng

điện, mạch điện khi xảy ra
sự cố ngắn mạch hoặc
quá tải
Khi xảy ra sự cố ( ngắn mạch hoặc
quá tải)
Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
1. …………………………
2. …………………………
3. …………………………
Vỏ
Các điện cực
Dây chảy
Quan sát hình vẽ sau kết hợp
vật mẫu, hãy cho biết tên gọi
các kí hiệu 1,2,3 trong hình
bằng cách điền vào chỗ chấm:
Khi xảy ra sự cố ( ngắn mạch hoặc
quá tải)
Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
TÊN GỌI
TÊN GỌI
VẬT LIỆU

VẬT LIỆU
CÔNG DỤNG
CÔNG DỤNG
1. Vỏ
2. Các điện cực
3. Dây chảy
KẾT QUẢ
KẾT QUẢ
TÊN GỌI
TÊN GỌI
VẬT LIỆU
VẬT LIỆU
CÔNG DỤNG
CÔNG DỤNG
1. Vỏ Sứ, nhựa,… Cách điện
2. Các điện cực Đồng Nối, giữ dây chảy
và dây dẫn điện
3. Dây chảy Chì, nhôm,… Dẫn điện và bảo
vệ cho mạch điện
Khi xảy ra sự cố ( ngắn mạch hoặc
quá tải)
Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
Cầu chì gồm những bộ phận nào?
Gồm 3 phần: vỏ, các
điện cực và dây chảy
b. Phân loại:

Hãy cho biết tên gọi các loại cầu
chì trong hình vẽ bên dưới?
Cầu chì có các loại: cầu
chì hộp, cầu chì ống,
cầu chì nút,….
Khi xảy ra sự cố ( ngắn mạch hoặc
quá tải)
Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
Khi xảy ra sự cố ( ngắn mạch hoặc
quá tải)
Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
Dòng điện (I)
Khi dòng điện I tăng lên quá giá
trị định mức thì dây chảy cầu chì
có hiện tượng gì? Vì sao?
QUÁ TRÌNH LÀM VIỆC CỦA CẦU CHÌ
Khi xảy ra sự cố ( ngắn mạch hoặc
quá tải)

Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
QUÁ TRÌNH LÀM VIỆC CỦA CẦU CHÌ
Hoàn thành bài tập sau đây:
Trong cầu chì, bộ phận nào là
quan trọng nhất? Vì sao?
Khi xảy ra sự cố ( ngắn mạch hoặc
quá tải)
Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
Chọn từ, cụm từ thích hợp điền vào
chỗ chấm:
Khi có sự cố ngắn mạch
hoặc quá tải, dòng điện
tăng lên quá giá trị định
mức, dây chảy của cầu
chì nóng chảy và bị đứt
làm cho mạch điện bị hở,
bảo vệ các đồ dùng điện,
thiết bị điện không bị hư

hỏng.
nóng chảy
bảo vệ
dòng điệndây chảy
hở
Khi có sự cố ngắn mạch hoặc quá
tải, ………….… tăng lên quá giá trị
định mức, ……… của cầu chì
……… và bị đứt làm cho mạch
điện bị ……… , ………… các đồ
dùng điện, thiết bị điện không bị hư
hỏng.
Dòng điện
định mức của
dây chảy
(mm)
Dòng điện định mức của dây chảy (A)
Chì Đồng Nhôm
0,3 1 12 6
0,4 1,5 14 10
0,5 2 16 14
0,6 2,5 21 16
Giá trị định mức của dây chảy cầu chì
Vì sao khi dây chì bị nổ, ta không được phép thay dây chảy
mới bằng dây đồng có cùng đường kính?
 Vì dây đồng cùng đường kính sẽ có dòng điện định mức
lớn hơn rất nhiều  thời gian nóng chảy sẽ kéo dài hơn.
Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:

2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
II. Aptomat (cầu dao tự động)
HÌNH DẠNG APTOMAT
? Hình vẽ thể hiện aptomat đang ở trạng thái đóng mạch hay
ngắt mạch? Vì sao em biết?
? Khi có sự cố xảy ra trong mạch điện, aptomat hoạt động
như thế nào?
Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
II. Aptomat (cầu dao tự động)
OFFON
I
I
1
I
2
SƠ ĐỒ HOẠT ĐỘNG CỦA APTOMAT
SƠ ĐỒ HOẠT ĐỘNG CỦA APTOMAT

Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:

2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
II. Aptomat (cầu dao tự động)
OFFON
I
I
1
I
2
SƠ ĐỒ HOẠT ĐỘNG CỦA APTOMAT
SƠ ĐỒ HOẠT ĐỘNG CỦA APTOMAT
I

Bài 53
I. Cầu chì
1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
II. Aptomat (cầu dao tự động)
OFFON
I
I
SƠ ĐỒ HOẠT ĐỘNG CỦA APTOMAT
SƠ ĐỒ HOẠT ĐỘNG CỦA APTOMAT
Bài 53
I. Cầu chì

1. Công dụng:
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo:
b. Phân loại:
3. Nguyên lí làm việc:
II. Aptomat (cầu dao tự động)
HÌNH DẠNG APTOMAT
? Vậy, aptomat có nhiệm vụ gì ở mạng điện trong nhà ?
Aptomat là thiết bị tự
động cắt mạch điện khi
bị ngắn mạch hoặc quá
tải. Aptomat phối hợp
cả chức năng của cầu
dao và cầu chì.
? Vì sao nói aptomat phối hợp cả chức năng của cầu dao và
cầu chì?
CỦNG CỐ
1.Bộ phận quan trọng nhất của cầu chì là:
A.Vỏ
B.Các điện cực
C.Dây chảy
D.Tất cả đều đúng
CỦNG CỐ
2. Cầu chì và aptomat thực hiện chức năng bảo vệ
dựa trên hiện tượng gì?
A. Tác dụng từ
B. Tác dụng nhiệt
C. Dẫn điện
D. Cách điện
CỦNG CỐ

3. Vì sao không nên dùng dây chảy bằng đồng có
cùng đường kính thay cho dây chảy bằng chì của
cầu chì bị đứt?

Vì dòng điện định mức của dây chảy đồng cao hơn
dòng điện định mức của dây chảy chì

thời gian nóng
chảy sẽ dài hơn.
4. Vì sao nói aptomat phối hợp cả chức năng cầu chì
và cầu dao?

Khi có sự cố, núm đóng cắt từ vị trí ON tự động trả về
OFF

bảo vệ mạch điện ( chức năng cầu chì)

Để aptomat làm việc trở lại, ta bật núm đóng cắt về vị trí
ON

cấp nguồn cho mạch hoạt động ( chức năng cầu
dao)
DẶN DÒ
•
ĐỌC GHI NHỚ
•
TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI SGK
•
CHUẨN BỊ BÀI 54 THỰC HÀNH CẦU
CHÌ:

- NGHIÊN CỨU CÁC SƠ ĐỒ H 54.1,
54.2 a,b trang 187,188 SGK
- CHUẨN BỊ DÂY DẪN ĐIỆN LẮP
MẠCH.