Một số phương pháp tập luyện kỹ thuật ở môn nhảy xa kiểu ưỡn thân cho học sinh THPT

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
TRƯỜNG THPT LÊ LỢI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP TẬP LUYỆN KỸ THUẬT Ở
MÔN NHẢY XA KIỂU ƯỠN THÂN CHO HỌC SINH
THPT
Người thực hiện: Hoàng Văn Khoan
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường THPT Lê Lợi – Thọ Xuân
SKKN thuộc lĩnh vực (môn): Thể dục
THANH HÓA NĂM 2012- 2013
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Trong xu hướng hiện nay đất nước ta đang trên con đường phát triển
Công nghiệp hóa- Hiện đại hóa về mọi mặt như: về kinh tế - xã hội, về thể dục -
thể thao và đang bước vào nền công nghệ thông tin hiện đại, vấn đề này đòi
hỏi ngành giáo dục cần phải đáp ứng đủ nhân lực, nhân tài có khả năng tiếp cận
với những thông tin hiện đại, chính vì vậy mỗi giáo viên chúng ta phải không
ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tìm tòi và
học hỏi sáng tạo trong giảng dạy. Giáo dục trong nhà trường là một bộ phận
quan trọng không thể thiếu được của nền giáo dục xã hội chủ nghĩa hiện nay.
Mục tiêu giáo dục thể chất của nước ta là: “Bồi dưỡng thế hệ trẻ trở thành
những con người phát triển toàn diện, có sức khỏe dồi dào, thể chất cường tráng,
có dũng khí kiên cường để kế tục sự nghiệp cách mạng của Đảng một cách đắc
lực và sống một cuộc sống vui tươi lành mạnh. Có nghĩa là con người chúng ta
đào tạo ra phải khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần, có khả năng lao động trí óc,
nhưng đồng thời cũng có khả năng lao động chân tay, sáng tạo trong lao động
săn xuất, học tập và mưu trí dũng cảm trong chiến đấu, để bảo vệ tổ quốc, bảo
vệ sự nghiệp cách mạng của Đảng, mà trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo Đảng
và nhà nước ta luôn quan tâm đến mục tiêu giaosducj toàn diện cho thế hệ trẻ,

trong đó trí dục, đức dục và thể dục được coi là những mặt quan trọng nhằm tạo
cơ hội cho mỗi người có khă năng phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể
chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức
Như chúng ta đã biết môn Điền kinh được gọi là môn thể thao :Nữ
hoàng”, là môn không thể thiếu trong các kì Đại hội thể dục thể thao trên toàn
thế giới, ở trong khu vực cũng như trong cả nước. vì vậy nó là môn chính trong
công tác giảng dạy thể dục thể thao ở các trường phổ thông. Nhảy xa là một nội
2
dung của môn điền kinh, có lịch sử phát triển lâu đời, là một điển hình và phát
triển về sức bật cũng như phát triển các tố chất khác, cụ thể về cơ bản là phát
triển nhanh chóng các hệ vận động của các em học sinh. Kỹ thuật nhảy xa là tiêu
biểu cho kỹ thuật của các môn chạy, nhảy Nắm chắc phương pháp Kỹ thuật
nhảy xa sẽ là cơ sở thuận lợi để học tập các môn vận động khác.
Nhảy xa chiếm một vị trí chủ yếu trong chương trình giáo dục thể chất
trong trường học, hiện nay có 3 kiểu nhảy xa khác nhau: Kiểu “ngồi”, kiểu “cắt
kéo”, kiểu “ưỡn thân”. Trở lại với bộ môn thể chất ở trường THPT, là bộ môn
nhằm thúc đẩy sự phát triển hài hào của cơ thể như: Tư thế ngay ngắn, cơ thể
phát triển cân đối, trong khi học những bài có tính kỹ thuật cao đặc biệt là môn
nhảy xa chính là hoạt động của con người dùng tốc độ chạy đà và sức bật của
một chân để đưa cỏ thể vượt qua mọi khoảng cách xa nhất. Thành tích được tính
bằng mét (m) hay centimet (Cm). Do vậy ảnh hưởng chung đến kết quả học tập.
Là người dạy môn thể dục nhất là môn nhảy xa, tôi biết cần phải làm gì, thông
qua cơ sở khoa học nào, các giai đoạn nào quyết định. Các bài tập bổ trợ đẻ rèn
luyện kĩ năng cho các em học sinh trong việc nâng cao thành tích môn nhảy xa
bậc trung học phổ thông.
Xuất phát từ mục tiêu chung với tinh thần mạnh dạn trao đổi để học hỏi
kinh nghiệm, và tìm ra phương pháp giảng dạy với nhãng bài tập phù hợp nhằm
khắc phục và hạn chế những thiếu sót giúp học sinh thực hiện tốt kỹ thuật nhảy
xa kiểu ưỡn thân, nâng cao thành tích. Chính vì vậy tôi đã chọn nội dung Sáng
kiến kinh nghiệm: “Một số phương pháp tập luyện kỹ thuật ở môn nhảy xa

kiểu ưỡn thân cho học sinh THPT” với mong muốn trước tiên là giúp cho các
bài giảng của tôi đạt kết quả cao, bài học của học sinh sẽ phong phú và sinh
động hơn. Đặc biệt là trang bị cho các em hệ thống các bài tập, động tác, trò
chơi, phương pháp rèn luyện kỹ năng nhảy xa, nó vừa đảm bảo lượng vận động
tới cơ thể học sinh, cũng là cơ sở giúp các em học tốt hơn. Đây là lý do khiến tôi
chọn snags kiến kinh nghiệm này để thực hiện.
PHẦN II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
3
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Lựa chọn “Một số phương pháp tập luyện kỹ thuật ở môn nhảy xa kiểu
ưỡn thân cho học sinh THPT” tạo cho học sinh phương pháp tự giác, tích cực
chủ động trong tập luyện thể dục thể thao, đồng thời hướng dẫn cho học sinh
phương pháp tập luyện nhảy xa bằng cách tạo cho các em hứng thú tập luyện,
hướng dẫn các em những động tác phát huy được các tố chất thể lực để đạt
thành tích cao nhất cao nhất trong môn nhảy xa.
Các bài tập thể chất và những cahs thức tập luyện khoa học để điều khiển
cơ thể phát triển tốt về thể chất và tinh thần, tạo cho học sinh phát huy hết khả
năng như sức nhanh, sức mạnh và sự khéo léo, cụ thể là:
* Bảo vệ và nâng cao sức khỏe vcho học sinh, cung cấp những kiến thức
cơ bản về giáo dục thể chất và vệ sinh thân thể. Hình thành thói quen vận dộng
để rèn luyện thân thể. Hình thành thói quen vận động để rèn luyện thân thể, tạo
không khí vui tươi, lành mạnh, rèn luyện đạo đức, ý chí, tinh thần. Thể dục
chính khóa, cũng như tập luyện hằng ngày rèn luyện kỹ năng nhảy xa cho học
sinh.
- Vận dụng một số bài tập để giảng dạy đạt hiệu quả cao kĩ thuật nhảy xa kiểu
ưỡn thân ở trường thung học phổ thông dựa trên cơ sở quan điểm tích cực hóa
các hoạt động của học sinh và lấy học sinh làm trung tâm trong quá trình dạy
học.
- Muốn vận dụng một số phương pháp tập luyện để giảng dạy đạt hiệu quả cao
kỹ thuật nhảy xa kiểu ưỡn thân trước hết phải đổi mới về phương pháp giảng

dạy. Mà đổi mới về phương pháp giảng dạy được đặt ra yêu cầu đổi mới mục
tiêu giáo dục, đổi mới mục tiêu giáo dục cần phải tiến hành đồng bộ với đổi mới
đánh giá kết quả học tập của học sinh.
- Một trong những điểm vận dụng phương pháp mới trong quá trình dạy học của
học sinh là mục tiêu giáo dục phổ thông và tập trung hơn nữa với việc hình
thành năng lực: Năng lực nhận thức, năng lực hành động, năng lực giải quyết
vấn đề, năng lực thích ứng cho học sinh.
4
- Chương trình môn thể dục ở trường trung học phổ thông phải giúp học sinh đạt
được các mục tiêu cụ thể sau:
+ Về kiến thức
+ Về kĩ năng
+ Về lối sống, thái độ tình cảm, hứng thú, siêng năng cần cù.
Qua đó ta thấy cốt lõi của việc đổi mới phương pháp dạy học thể dục là: giúp
học sinh hướng tới việc học tập Chủ động- Tích cực- Quan trọng hơn học sinh
phải nhận thức được TDTT phải luyện tập thường xuyên. Rèn luyện thân thể
phải là một nhu cầu hứng thú và quan trọng là xây dựng nền nếp thể dục hằng
ngày thành thói quen trong đời sống, sinh hoạt
- Điều tra, khảo sát thực trạng việc dạy và học bộ môn thể dục tại trường trung
học phổ thông. (Đơn vị tôi hiện công tác)
* Phương pháp phỏng vấn và tọa đàm.
- Tôi đã tiến hành phỏng vấn và hỏi ý kiến các thầy cô giáo và các đồng nghiệp
nhiều năm công tác và có kinh nghiệm trong nhà trường phổ thông trong và
ngoài huyện để tìm ra những phương pháp rèn luyện kỹ năng cho học sinh.
* Quan sát tình hình thể duc thể thao ở địa phương, nhà trường và quá trình tập
luyện thể dục thể thao của học sinh ở trường cũng như ở nhà.
* Phân tích các đối tượng học sinh, thực trạng môn học và tổng hợp các kỹ năng
chuyên môn.
* Qua các tài liệu, sách giáo khoa và một số sách hướng dẫn khác
* Thông qua các băng ghi hình ảnh, máy chiếu, các hình ảnh động

* Đảm bảo cơ sở vật chất, hố nhảy xa sạch xẽ, cát đã được sới đảm bảo an toàn
trong tập luyện.
II. TRỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ:
Môn nhảy xa đơn giản, cần ít nhiều thiết bị dụng cụ để tiến hành và mở
rộng phạm vi tập luyện. Nhảy xa là một nội dung được học sinh ưa thích, nhất là
các em ở lứa tuổi học sinh THPT. Nó phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý lứa
tuổi, giới tính học sinh THPT. Nhảy xa là nội dung chính của chương trình dạy
5
học nội kháo bộ môn thể dục bậc THPT. Nó cũng cố và nâng cao sức khỏe, phát
huy các tố chất thể lực như sức nhanh, mạnh và sự khéo léo phát triển cơ thể
cân đối tạo điều kiện để học tốt các môn học văn hóa khác. Kết quả khảo sát trên
học sinh trường THPT mà tôi đang dạy các em đã tích cực và hứng thú khi tập
luyện nhưng kết quả đạt được chưa cao. Vì vậy bản thân tôi là người trực tiếp
giảng dạy môn thể dục tôi mạnh dạn đưa ra: “Một số phương pháp tập luyện kỹ
thuật ở môn nhảy xa kiểu ưỡn thân cho học sinh THPT”. Nhằm tích cực hóa
hoạt động học tập của học sinh để đạt hiệu quả cao trong mỗi giờ dạy của mình.
1. Thuận lợi:
- Được sự quan tâm giúp đỡ, chỉ đạo kịp thời của Sở GD và ĐT, Ban giám hiệu
nhà trường và tổ chuyên môn.
- Số lượng học sinh trên một lớp học hợp lý.
- Có đầy đủ dụng cụ học tập cho học sinh như: sân thể dục, hó nhảy cao, nhảy
xa, tranh ảnh, các loại sân và bóng (bóng đá, cầu lông, bóng chuyền, bóng bàn,
bóng rỗ)
2. Khó khăn:
- Khuôn viên trường rộng và mặt sân láng bê tông dễ bị xảy ra chấn thương, cho
nên việc học thể dục cũng gặp khó khăn trong quá trình vận động các môn chạy,
ném.
- Một số học sinh chưa xác định được việc học là cho mình và coi môn thể dục
là một môn phụ nên chưa tích cực chủ động trong việc tập luyện.
3. Đối tượng và hình thức nghiên cứu:

a. Đối tượng nghiên cứu:
- Bản thân là giáo viên giảng dạy môn thể dục bởi vậy xin nêu đối tượng ở đây
là học sinh THPT.
- Như chúng ta đã biết đây là lứa tuổi THPT mà sự phát triển cả về tâm lý, sinh
lý mà các nhà khoa học tâm- sinh lý phải thừa nhận rằng đây là giai đoạn phát
triển hết sức phức tạp.
6
- Trên cơ sở khoa học tâm- sinh lý và thực tế giảng dạy chúng ta phải thừa nhận
rằng ở lứa tuổi này sự phát triển không cân đối, không đồng đều giữa hệ cơ,
xương, giữa hệ tuần hoàn, hô hấp, giữa chiều cao và cân nặng thì sự phát triển
tâm lý cũng có những hiểu biết và mong muốn. Chúng ta không thể áp dụng một
cách máy móc, gò ép theo một kiểu mẫu giảng dạy cố định nào đó. Cho nên khi
giảng dạy giáo viên cần phải có một phương pháp, biện pháp giảng dạy để phù
hợp với từng em, từng lứa tuổi và từng giới tính.
Qua thực tế giảng dạy bộ môn thể dục tại trường THPT tôi đang công tác,
đặc biệt là qua theo dõi quá trình tập luyện của các em học sinh, tôi thấy rõ
thành tích trong quá trình học tập môn nhảy xa của các em không như mong
muốn. Nguyên nhân phần lớn là các em chưa có thể lực tốt, chưa nắm vững kỹ
thuật, một số động tác chưa đúng kỹ thuật, phối hợp thiếu nhịp nhàng các giai
đoạn kỹ thuật.
Qua khảo sát chất lượng hai lớp 10A11 và 11A6 của năm học 2011- 2012,
kết quả môn học thể dục nhảy xa thu được như sau:
STT LỚP SSHS TRƯỚC KHI ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP
9-10
(Đ)
% 7-8
(Đ)
% 5-6
(Đ)
% 3-4

(CĐ)
%
1 10A11 45 4 8,88 17 37,77 21 46,66 3 6,66
2 11A6 44 3 6,81 16 36,36 20 45,45 5 11,36
- Để giúp học sinh đạt kết quả cao hơn khi thực hiện kỹ thuật nhảy xa, tôi thiết
nghĩ, trong quá trình giảng dạy, người giáo viên cân fphair làm thế nào giúp học
sinh rèn luyện để có thể thực hiện tốt, lĩnh hội được kiến thức một cách đầy đủ,
nắm vững được các phương pháp tập luyện kỹ thuật để học sinh đạt được thành
tích cao nhất.
b. Hình thức nghiên cứu:
- Rút kinh nghiệm từ những tiết dạy thê dục của lớp 10 và 11 các năm trước của
bản thân.
7
- Thông qua các tiết dự giờ của giáo viên thể dục trong trường cũng như trong
toàn huyện.
- Qua trao đổi kinh nghiệm với các đồng nghiệp trong trường, cụm cũng như
toàn huyện.
- Qua các tài liệu, sách giáo khoa và một số sách hướng dẫn khác
- Thông qua các băng ghi hình, máy chiếu đa năng, các hình ảnh động
III. GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN.
1. PHƯƠNG PHÁP THỰC HIỆN
a. Nội dung:
Môn thể dục là môn học phát triển thể chất toàn diện của lứa tuổi bậc
trung học phổ thông, thông qua tiết dạy bằng các phương pháp giảng giải và làm
mẫu, hoàn chỉnh và phân đoạn, luyện tập, sửa chữa động tác sai, đem đến cho
các em sự phát huy năng lực quan sát, tính tích cực tự giác trong học tập. Tuy
nhiên mỗi tiết học cần phải chọn cho mình một số phương pháp cho phù hợp với
từng nội dung, sân bãi của từng bài. Với những tiết dạy này nội dung bài học
phải đọng lại ở các em nhiều hơn, sở dĩ như vậy là vì khi học xong tiết học các
em có thể tái hiện lại được những gì trong tiết học thông qua bài tập các em nhớ

lâu hơn. Để học sinh thực hiện tốt vấn đề trên giáo viên dạy phải mô phỏng
động tác chính xác, vì môn học này mang tính bắt chước cao và có biện pháp
sửa sai hữu hiệu.
Nhảy xa là môn điền kinh có giá trị thực dung tương đối tốt, nâng cao cơ
năng hoạt động của nội tạng, phát triển các tố chất như sức bật, sức nhanh và sự
khéo léo, rèn luyện tinh thần dũng cảm khắc phục khó khăn vượt qua các
chướng ngại như hố bom, hố đạn, đường hào, vũng lầy có thể phục vụ cho yêu
cầu của đời sống hàng ngày.
Nhảy xa có 3 kiểu: kiểu ngồi, kiểu ưỡn thân, kiểu cắt kéo
Kỹ thuật nhảy xa có 4 giai đoạn: chạy đà – giậm nhảy – trên không và tiếp
đất.
8
Để dạy cho học sinh, giáo viên cần chọn các nhóm bài tập hướng vào rèn
luyện các yếu tố sức bật, sức nhanh, sự khéo léo. Những bài tập rèn luyện mang
tính sức bật như:
- Một số trò chơi: “Lò cò tiếp sức”, “Lò cò chọi gà”, “Nhảy vượt rào tiếp sức”,
“Nhảy ô tiếp sức”, “Khéo vướng chân”, “Bật cóc tiếp sức”
- Những bài tập bổ trợ như: nhảy dây đơn, bật nhảy tại chỗ, bật nhảy lên các bậc
thang, nhảy qua vật cao hoặc lên vật cao, cầm vật nặng hoặc đeo vật nặng vào
chân nhún nhảy, tại chổ nhảy co đùi hoặc đá hai chân lên cao, chạy đà giậm
nhảy tay với vật trên cao, chạy đà giậm nhảy đầu gối chạm bóng
- Tập kỹ thuật các giai đoạn: chạy đà, giậm nhảy, trên không và tiếp đất.
Những bài tập rèn luyện tốc độ cao, sức nhanh, sự khéo léo phối hợp các
động tác nhanh như: chạy bước nhỏ, chạy nhanh 10m, 30m, 40m, 50m, nhảy
dây theo tần số nhanh dần, các động tác rèn luyện độ linh hoạt của cổ chân, đầu
gối, hông, đánh tay
b. Phương pháp giảng day:
Vận dụng một số bài tập để giảng dạy đạt hiệu quả cao kỹ thuật nahyr xa
ưỡn thân cần áp dụng các nhóm phương pháp sau:
+ Nhóm phương pháp truyền thụ kiến thức:

- Phương pháp giảng giải và làm mẫu.
- Phương pháp luyện tập
- Phương pháp sửa chữa động tác sai.
- Phương pháp hoàn chỉnh và phân đoạn.
- Phương pháp phân nhóm và quay vòng.
+ Nhóm phương pháp phát triển thể lực:
- Phương pháp phát triển sức bật của chân
- Phương pháp phát triển sức nhanh.
- Phương pháp phát triển sự khéo léo.
2. YÊU CẦU:
9
Vận dụng “Một số phương pháp tập luyện kỹ thuật ở môn nhảy xa kiểu
ưỡn thân cho học sinh THPT” cần đạt các yêu cầu sau:
a. Đối với học sinh:
- Đối với học sinh khối 10 và 11 đa số là thích học môn thể dục cho nên khi học
thể dục đòi hỏi phải có tính kỹ luật cao, tinh thần trách nhiệm trước tập thể lớp.
- Phải có ý thức, tích cực, tự giác trong quá trình luyện tập, có tác phong nhanh
nhẹn hoạt bát, có sự cố gắng, kiên trì, thật thà và dũng cảm rèn luyện đức tính
tốt đẹp.
- Nghiêm túc luyện tập không những ở tiết học trên lớp mà còn kết hợp với tự
học, tự tập ngoài giờ.
- Phải thường xuyên tập luyện thể dục thể thao theo một trình tự nhấn định và có
kế hoạch cụ thể.
- Trong khi tập luyện phải mặc trang phục thể thao đúng quy định.
- Học sinh phải dọn vệ sinh hố nhảy, cát phải được sới, đường chạy phải đảm
bảo yêu cầu, sân tập phải sạch sẽ.
b. Đối với giáo viên:
Đối với giáo viên vận dụng “Một số phương pháp tập luyện kỹ thuật ở
môn nhảy xa kiểu ưỡn thân cho học sinh THPT” cần chú ý đến các yêu cầu
sau:

- Phải chuẩn bị cho mình thật đầy đủ và vững chắc về kiến thức chuyên môn lẫn
phương pháp để dảm bảo cho quá trình giảng dạy lâu dài cho từng bài tập.
- Chuẩn bị kĩ giáo án trước khi lên lớp, có kiến thức chuyên môn vững vàng, thị
phạm chính xác rõ ràng, linh động trong các tình huống và chủ động biết cách
tạo cho không khí lớp học sinh động, thoải mái để học sinh hứng thú tập luyện,
dùng ngôn ngữ phải chuẩn, đúng thuật ngữ của thể dục.
- Giáo viên cần phải sắp xếp môn học theo một trình tự sao cho lượng vận động
vừa và đủ, không nhiều quá và không ít quá. Bài tập phải từ thấp đến cao, từ dễ
đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, để cho học sinh nắm bắt bài theo một trình tự
có hệ thống làm cho học sinh dễ hiểu, dễ tập.
10
- Giáo viên phải là tấm gương sáng mẫu mực trong mọi phương diện như: trong
tác phong, hành vi cử chỉ, thái độ hàng ngày trên sân tập cũng như trong cuộc
sống sinh hoạt hàng ngày.
- Chuẩn bị sân tập và các phương tiện đồ dùng dạy học (còi, tranh ảnh, máy
chiếu những hình ảnh động ) để thu hút học sinh tập luyện tích cực hơn.
- Khi giảng dạy phải coi trọng cả hai mặt: tố chất và kỹ thuật. Không được xem
nhẹ bất cứ mặt nào.
- Giảng dạy trên lớp kết hợp chặt chẽ với hướng dẫn luyện tập ngoài.
c. Đối với giảng dạy kỹ thuật nhảy xa:
- Trong quá trình giảng dạy nên dạy nhảy xa sau khi đã học chạy ngắn: vì thứ
nhất nhảy xa rất cần vận tốc, thứ hai nhảy xa có một đoạn lấy đà tương đối dài
(30- 40m), kỹ thuật đoạn này rất giống với kỹ thuật chạy giữa quãng của chạy
ngắn.
- Phải tập trung giải quyết hai khâu cơ bản là chạy lấy đà và giậm nhảy. Sao cho
chạy lấy đà phải đạt được vận tốc cao, kết hợp được chặt chẽ với giậm và giậm
nhảy phải nhanh và mạnh và chính xác.
- Phải giành nhiều thời gian để học sinh luyện tập, không nên giảng giải nhiều
và đi sâu uốn nắn quá nhiều, không cần thiết, lãng phí thời gian mà không hoàn
thành được nhiệm vụ cơ bản.

- Chú ý đề phòng chấn thương đảm bảo tốt an toàn trong luyện tập. Hố cát phải
liên tục xới cho xốp, đường chạy phải san bằng và quét sạch sỏi đá thường
xuyên
3. CÁC BIỆN PHÁP TIẾN HÀNH
Muốn tập “Một số phương pháp tập luyện kỹ thuật ở môn nhảy xa kiểu
ưỡn thân cho học sinh THPT” giáo viên cần phải lựa chọn một số nội dung ,
các bài tập sao cho phù hợp với từng tiết học, lớp học đó.
A. Bài tập chuyên môn để giảng dạy và huấn luyện học sinh nhảy xa.
1. Giai đoạn chạy đà
11
Chạy đà là giai đoạn quan trọng trong nhảy xa nhằm tạo tốc độ ban đầu
tối ưu giúp cho giậm nhảy đạt hiệu quả cao. Tùy theo đặc điểm cá nhân, trình độ
tập luyện và thể lực của mỗi người, mà đoạn đường chạy đà có thể dài 10- 35cm
để đặt cả bàn chân chạm ván chuẩn bị cho giậm nhảy.
(ảnh minh họa cho kỹ thuật giai đoạn chạy đà)
Để thực hiện tốt kỹ thuật chạy đà và phát huy tối đa các tố chất thể lực tôi
mạnh dạn áp dụng các bài tập sau vào giai đoạn chạy đà.
* Các bài tập để nắm vững kỹ thuật chạy đà.
- Chạy đà trên đường chạy có đưa hông (vùng chậu- đùi) về trước lúc kết thúc
giai đoạn bay. Làm 5- 6 lần.
- Chạy qua phần đầu tiên của đà (đến vạch kiểm tra) bằng 6 bước chạy có đà
tính. Làm 4- 5 lần.
- Chạy qua phần đầu tiên của đà trên đường dốc, phần thứ hai của đà (6 bước
chạy) trên đường bằng. Làm 5- 6 lần.
- Chạy đà: a, Có trọng lượng phụ ở thắt lưng (2- 3kg). Chạy 2- 3 lần.
b, Không có trọng lượng phụ, chạy 2- 3 lần.
- Chạy đà có tăng độ dài thêm 2- 3 bước chạy, chạy 2- 3 lần.
- Chạy đà trên đường phủ thảm hay cỏ, chạy 2- 3 lần.
- Chạy đà bình thường có giậm nhảy lúc kết thúc, chạy 2- 4 lần.
12

Chỉ dẫn phương pháp. Các bài tập để hoàn thiện đà cần được thực hiện không
có những căng thẳng thừa và có tính toán đến việc giậm nhảy lúc kết thúc đà.
2. Giai đoạn giậm nhảy.
Giậm nhảy là giai đoạn quan trọng nhất trong nhảy xa. Khi giậm nhảy cần
dùng hết sức mạnh của chân và toàn thân phối hợp ăn nhịp với đánh tay để giúp
nâng người lên cao- ra trước. góc độ giậm nhảy khoảng 70
o
- 80
o
.
(ảnh minh họa cho kỹ thuật giai đoạn giậm nhảy)
Giậm nhảy là giai đoạn quan trọng trong nhảy xa, nó tạo ra áp lực bay ban
đầu của trọng tâm cơ thể đối với ván giậm nó quyết định thành tích của môn
nhảy xa. Vì vậy để học sinh nắm vững được kỹ thuật giậm nhảy tôi đã áp dụng
các bài tập sau.
* Các bài tập để nắm vững kỹ thuật giậm nhảy.
1. TTCB: Đứng thẳng tạ đòn có trọng lượng 10- 20kg đặt trên vai. Gánh tạ đi
bước dài, chú ý đưa hông về trước khi đặt chân giậm trên đất (20- 30m). Cần
đặc biệt quan tâm đến việc “chuyển” nhanh và nhẹ vùng hông lên chân giậm,
chân lúc này cần phải hơi co lại. Thực hiện với nhịp trung bình.
2. TTCB: Đứng thẳng, tạ có trọng lượng 10- 20kg đặt trên vai. Đi bộ làm động
tác duỗi chân và nâng chân lăng đang co ở khớp gối lên cao (20- 30m). Cần làm
như là bị kéo căng chân giậm lên cao, đùi của chân lăng lúc kết thúc cần song
song với mặt đất. Thực hiện với nhịp trung bình.
13
3. TTCB: Đứng thẳng, tạ có trọng lượng 20- 30kg đặt trên vai. Đi bộ 2- 3 bước,
đặt chân giậm lên bục cao (20- 30m) và giậm nhảy. Lúc này chân giậm nhanh
tróng duỗi thẳng đồng thời chân lăng nâng lên. Lặp lại trên mỗi chân 9- 10 lần,
có chú trọng đưa hông ra trước. Thực hiện với nhịp nhanh.
4. TTCB: Chân giậm ở trước, chân lăng ở sau. Chạy bật lên bằng chân giậm và

lần lượt vượt qua 5 rào. 5- 6 lần. Chú ý giậm nhảy nhanh. Thân trên thẳng. thực
hiện với nhịp nhanh.
5. TTCB: Cũng như trên. Chạy, bật lên bằng chân giậm, rơi xuống trên chân
lăng và chạy. Làm 10- 12 lần với nhịp nhanh.
6. TTCB: Đứng trên chân giậm, chân lăng hơi gấp. chạy đạp sau 6- 8m và thực
hiện nhảy xa. Làm 8- 10 lần với nhịp trung bình.
7. TTCB: Chân giậm trước, chân lăng sau, chạy 2- 4 bước làm động tác nhảy lộn
xuôi, đứng dậy trên chân giậm và lăng chân kia. Làm 8- 10 lần. Thực hiện với
nhịp chậm, trung bình và nhanh.
3. Giai đoạn trên không: Chia làm 2 phần.
- Phần thứ nhất: chân giậm nhảy duỗi thẳng chếch dưới phía sau, chân đá lăng
co ở phía trước, trông như đang bước một bước ở trên không “bước bộ trên
không”.
- Phần thứ hai: Sau khi thực hiện bước bộ trên không, chân giậm nhảy co dần lại
và đưa ra trước nâng cao gối, tay khác bên với chân giậm cùng đưa ra trước- lên
cao cùng với tay bên chân giậm nhảy. Tiếp theo đánh hai tay ra trước vòng
xuống dưới ra sau kết hợp với thân ngã nhiều về trước và vươn hai chân để
chuẩn bị tiếp đất. Góc độ bay hợp lý khoảng (20- 24
o
).
(ảnh minh họa cho kỹ thuật giai đoạn trên không- tiếp đất)
14
* Các bài tập để nắm vững kỹ thuật động tác trong lúc bay.
1. TTCB: Chân giậm trước, chân lăng sau. Chạy 4- 6 bước, giậm nhảy bước bộ
bay qua giới hạn giữa hai đường cách nhau từ 180- 200cm, rơi xuống đất trên
chân lăng và tiếp tục chạy. làm 10- 15 lần. Thân trên giữ thẳng, thực hiện với
nhịp trung bình.
2. TTCB: Cũng như trên. Chạy 4- 8 bước, giậm nhảy bước bộ vượt qua hai rào
đặt cách nhau 90- 100cm, khoảng cách từ vị trí giậm đến rào đầu (180- 200m).
làm 8- 10 lần. Thân trên giữ thẳng, hông đưa về trước. Thực hiện vối nhịp trung

bình.
3. TTCB: Cũng như trên. Chạy 6- 8 bước, thực hiện nhảy xa theo nhịp đếm.
Đếm 1: bay ra trong tư thế bước bộ; đếm 2: đưa hông về trước và hơi hạ gối
chân lăng xuống; đếm 3: rơi xuống đất bằng hai chân. Làm 8- 12 lần. chuyển
hông đều, song không ngửa vai ra sau. Thân trên giữ thẳng. thực hiện với nhịp
trung bình.
4. TTCB: Đứng một chân trước một chân sau, hai tay nắm dây leo ở mức ngang
đầu. Làm động tác giậm nhảy bằng chân giậm và tiếp tục chuyển hông đến sát
dây. Theo mức độ chuyển động theo đu đưa của dây, thực hiện các bước “bộ dài
trên không”. Làm 8- 10 lần. chú ý chuyển hông đúng lúc về trước. thực hiện với
nhịp chậm, trung bình với biên độ lớn
5. TTCB: Cũng như trên. Chạy 6- 8 bước giậm nhảy trên cầu bật và thực hiện
động tác trên không kiểu “cắt kéo”. Việc thay đổi vị trí của 2 chân được bắt đầu
15
từ động tác của đùi và xoay hông. Làm 4- 7 lần. Thực hiện với nhịp trung bình
và nhanh.
* Chỉ dẫn phương pháp: Khi thực hiện các bài tập cần chú ý thực hiện bước đầu
tích cực và với biên độ rộng. Muốn vậy cần đưa hông về trước và không hạ đùi
chân lăng xuống. không thay đổi vị trí của hai chân một cách tự do. Lúc này cần
đặc biệt chú ý đến việc giữ thăng bằng.
4. Giai đoạn tiếp đất:
Khi hai chân chạm cát cần chùng gối để giảm chấn động và tạo điều kiện
để chuyển trọng tâm cơ thể xuống dưới ra trước vượt qua điểm chạm cát của
gót. Thân trên gập về trước để không đổ người ra sau làm ảnh hưởng thành tích.
* Bài tập để nắm vững kỹ thuật rơi xuống đất.
1. TTCB: Treo người trên vòng treo, cách trước 1 mét đặt một rào cao (100 cm)
hay xà ngang để nhảy cao. Làm động tác đu đưa dưới vòng treo. Khi đu về sau
co gối sát ngực; khi đu ra trước duỗi thẳng hai chân về trước và chuyển qua rào.
Bàn chân ở tư thế “bàn quốc”. Làm 10- 12 lần. Thực hiện với nhịp chậm, trung.
2. TTCB: Cầm sào đứng cạnh mép hố nhảy. Làm động tác chống sào xuống đất,

giậm nhảy bằng hai chân, sau đó lăng hai chân duỗi thẳng về trước và chạm đất
bằng hai gót chân. Sau khi sào chuyển qua phương thẳng đứng thì lăng hai chân
về trước. làm 8- 10 lần. Thực hiện với nhịp trung bình và nhanh.
3. TTCB: Chân giậm ở trước, chân lăng ở sau và chạm đất bằng mũi chân, chạy
4- 6 bước làm động tác nhảy xa có chú ý đến việc lăng hai chân thẳng về trước
và rơi xuống đất bằng mông. Bàn chân gấp ở tư thế “bàn cuốc”. Làm 6- 8 lần.
Thực hiện với nhịp trung bình và nhanh.
Nhãy xa là một trong những hoạt động hết sức cơ bản và cần thiết đối với
cuộc sống con người. Để phát triển cho thế hệ trẻ, ngay từ thời xa xưa người ta
đã coi nhảy xa là phương tiện giáo dục thể chất quan trọng. Vì vậy, phần nhảy
xa trong chương trình Thể dục THPT là nội dung nằm trong phần cứng- phần
dạy học bắt buộc. Hiện nay nhảy xa có 3 kiểu nhảy xa khác nhau: “Ngồi”, “Cắt
kéo” và “Ưỡn thân”. Nhảy xa kiểu “Ưỡn thân” là phù hợp với học sinh THPT.
16
B. Những biện pháp kỹ thuật thường dùng để dạy học kỹ thuật nhảy xa
kiểu ưỡn thân ở trường THPT:
TT TÊN BIỆN PHÁP MỤC ĐÍCH YÊU CẦU CẦN ĐẠT
1 Chạy tự do giậm
nhảy nhiều lần.
Xác định chân giậm
nhảy.
Chân nào giậm nhiều thì
lấy đó làm chân giậm.
2 Một bước giậm
nhảy.
Xây dựng cảm giác phối
hợp giữa chân giậm,
chân lăng và đánh tay
trong giậm nhảy.
Chân giậm thẳng, đùi

chân lăng vuông góc với
thân người, tay đánh
đúng.
3 Đi 3 bước giậm
nhảy.
Bước đầu làm quen với
việc đi bộ thực hiện
giậm nhảy.
Phối hợp tốt giữa đi và
giậm nhảy.
4 Chạy 3 bước giậm
nhảy.
Nâng cao kỹ thuật giậm
nhảy.
Bước chạy tự nhiên, giậm
nhảy mạnh, đúng kỹ
thuật.
5 Chạy 4 bước giậm
nhảy.
Nâng cao kỹ thuật 4
bước cuối với giậm
nhảy.
Chạy có nhịp điệu, giậm
nhảy có hiệu lực.
6 Chạy đà giậm nhảy
bước bộ (đà ngắn,
trung bình, dài).
Hoàn thiện và nâng cao
kỹ thuật chạy đà giậm
nhảy.

Tốc độ chạy đà tăng dần,
giậm nhảy mạnh, giữ
đúng tư thế, bước bộ trên
không.
7 Làm mẫu kết hợp
với phân tích kỹ
thuật trên không
nhảy xa kiểu “ưỡn
thân”.
GV cần thể hiện được
kỹ thuật trên không
nhảy xa kiểu “ưỡn
thân”.
GV làm mẫu chính xác,
nêu yêu cầu rõ ràng.
8 Đà ngắn thực hiện
kỹ thuật trên
không.
Bước đầu làm quen với
kỹ thuật trên không kiểu
“ưỡn thân”.
Ưỡn và gập thân trên
không trước khi cạm cát.
9 Nhảy bật tại chỗ Tập nâng cao chân trước Cẳng chân với xa.
17
với cẳng chân ra
xa chạm hố cát.
khi chạm hố cát.
10 Hoàn chỉnh kỹ
thuật nhảy xa kiểu

“ưỡn thân” với đá
trung bình và dài.
Nâng cao dần độ khó. Tốc độ chạy đà nhanh,
giậm nhảy chính xác.
11 Hướng dẫn về luật
thu đấu nhảy xa.
Giới thiệu những điều
luật cơ bản nhất.
Thự hiện theo luật thi
đấu.
12 Làm quen với tổ
chức trọng tài và
luật thi đấu.
Làm quen với thi đấu,
kiểm tra.
Cảm giác tập luyện như
thi đấu.
13 Kiểm tra, đánh giá. Đánh giá kỹ thuật và
thành tích.
Thực hiện đúng kỹ thuật
nhảy xa kiểu “ưỡn thân”,
đạt thành tích cao nhất
của mình.
PHẦN III: KẾT LUẬN
A. HIỆU QUẢ - Ý NGHĨA KHẢ THI CỦA ĐỀ TÀI:
Cùng với vui chơi, giả trí, thể dục thể thao là một nhu cầu mang tính tự
nhiên của trẻ em. Có thể nói vui chơi, tập luyện thể dục thể thao cũng cần thiết
như ăn, uống, ngủ, học tập trong cuộc sống hàng ngày của các em. Như vậy
với trách nhiệm của một giáo viên giảng dạy bộ môn thể dục chúng ta phải làm
thế nào và bằng những công việc cụ thể tạo cho các em không những ham mê

tập luyện thể dục thể thao mà còn biết cách chơi như thế nào và tập luyện như
thế nào để đạt thành tích cao nhất về thể dục thể thao và đảm bảo sức khỏe nhằm
đạt được mục đích cao nhất về giáo dục thể chất.
Trong khi triển khai chuyên đề này, tôi thấy học sinh học bộ môn thể dục
rất hào hứng, chủ động và sáng tạo trong quá trình học tập ở lớp và tự luyện tập
hàng ngày. Tôi cũng thực sự bất ngờ trước nhu cầu tập luyện thể thao hàng ngày
của các em, mỗi tiết lên lớp lại được các em hỏi về các bài tập mới, mỗi tiết
18
nhảy xa trong giờ thể dục chính khóa là thêm một lần tôi thấy được sự tiến bộ
của các em về kỹ thuật và thành tích.
Cụ thể về thành tích và chất lượng môn Nhảy xa khi áp dụng Sáng kiến
kinh nghiệm này trong năm học 2012 - 2013 với hai lớp 10A11 và 11A6 tôi phụ
trách cụ thể:
STT LỚP SSHS TRƯỚC KHI ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP
9-10
(Đ)
% 7-8
(Đ)
% 5-6
(Đ)
% 3-4
(CĐ)
%
1 10A11 45 4 8,88 17 37,77 21 46,66 3 6,66
2 11A6 44 3 6,81 16 36,36 20 45,45 5 11,36
STT LỚP SSHS SAU KHI ÁP DỤNG PHƯƠNG PHÁP
9-10
(Đ)
% 7-8
(Đ)

% 5-6
(Đ)
% 3-4
(CĐ)
%
1 10A11 45 11 24,44 28 62,22 6 13,33 0 0
2 11A6 44 10 23,72 29 65,90 5 11,36 0 0
Theo tiêu chuẩn mới thì tỷ lệ HS đạt (Đ) là 100%
B. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
* Khi áp dụng sáng kiến king nghiệm vào trong giảng dạy tôi đã rút ra
cho mình một số kinh nghiệm sau:
- Để tổ chức tập luyện Thể dục có hiệu quả, hoàn thành tốt nhiệm cụ dạy học
của mình, người giáo viên cần phải nắm được các hình thức tổ chức tập luyện,
phương pháp dạy học thể dục thể thao. Phải nắm được nội dung theo chương
trình quy định; các tiết học và mỗi tiết học GV phải dự kiến trước được các tình
huống có thể xảy ra, luôn làm chủ để xử lý kịp thời.
- Khi soạn bài cụ thể là làm công tác chuẩn bị để thực hện bài dạy đừng bao giờ
quên phần bồi dưỡng, rèn luyện cho các em khẳ năng điều khiển chỉ huy để phụ
giúp, thay GV điều khiển lớp khi cần thiết.
- Giáo viên phải sắp xếp tiết dạy một cách có trình tự, có hệ thống và khoa học.
- Giáo viên làm mẫu động tác phải rõ ràng, chính xác, đẹp; giáo viên cần uỗn
nắn, sửa chữa tư thế những động tác sai của học sinh.
19
- Giáo viên lồng những trò chơi mang tính chất gây hứng thú cao cho học sinh
trong luyện tập, tạo cho tiết học sôi nổi, vui vẻ (trò chỏi phải phù hợp với từng
đặc trưng của bộ môn).
- Những bài tập, những thuật ngữ đòi hỏi giáo viên phải sử dụng chính xác, đúng
thời điểm trong khi giảng dạy.
- Cần phải giáo dục cho học sinh thói quen tập luyện, có tính tự giác cao và kỹ
luật nghiêm.

- Giáo viên phải hiểu và phân loại được từng nhóm học sinh riêng để đưa ra
những bài tập phù hợp với từng đối tượng.
- Phối hợp tốt với nhà trường, giáo viên chủ nhiệm lớp, với phụ huynh học sinh
cùng đưa ra các bện pháp giáo dục cho phù hợp với từng em, đưa các em vào
khuôn khổ nhất định.
- Giáo viên phải biết động viên khích lệ cho những em học tốt có hoàn cảnh khó
khăn, bệnh tật. Phải có chương trình học riêng cho các đối tượng này.
- Tăng cường dự giờ, tham gia học hỏi trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp đi
trước.
- Tích cực tham gia tập luyện thể dục thể thao nâng cao khả năng thực hành của
bản thân và điều quan trọng là phải luôn yêu ngành, yêu nghề và coi đó là cuộc
sống của mình, mà luôn sống tốt cũng là luôn dạy tốt hơn.
* Sáng kiến kinh nghiệm: “Một số phương pháp tập luyện kỹ thuật nhảy
xa “Ưỡn thân” cho học sinh THPT”. Trình bày hệ thống các bài tập chuyên môn
dùng trong giảng dạy và huấn luyện học sinh nhảy xa, cùng những chỉ dẫn cụ
thể khi luyện tập. Hy vọng Sáng kiến kinh nghiệm sẽ mang lại lợi ích thiết thực
cho người viết cũng như các bạn đồng nghiệp quan taam. Trong quá trình biên
soạn, nghiên cứu mặc dù rất cố gắng nhưng không tránh khỏi những sai sót. Rất
mong được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô trong ban lãnh đạo ngàng GD,
BGH nhà trường, tổ nhóm thể dục và quý thầy cô đồng nghiệp, để cho chuyên
đề này được hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
20
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG CƠ QUAN
Thọ Xuân, ngày 15 tháng 5 năm 2013
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết không sao chép nội dung của người
khác.
Người viết đề tài
Hoàng Văn Khoan

Tài liệu tham khảo:
21
1. Sách giáo viên và sách giáo khoa thể dục lớp 10, 11 và 12. (Nhà xuất bản
Giáo dục)
2. Sách giáo khoa dùng cho sinh viên Đại học thể duc thể thao. (Nhà xuất bản
thể dục thể thao)
3. Sách tâm lý học (Nhà xuất bản Giáo dục)
4. Trò chơi vận động và vui chơi giải trí (Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà
Nội)
5. Lý thuyết và thực hành môn điền kinh (Trường Đại học sư phạm Thể dục thể
thao)
Phụ lục
22
Nội dung Trang
Phần I: Đặt vấn đề 1
Phần II: Giải quyết vấn đề 2
I. Cơ sở lý luận 2
II. Thực trạng của vấn đề 4
III. Giải pháp và tổ chức thực hiện 7
Phần III: Kết luận 17
A. Hiệu quả- Ý nghĩa khả thi của đề tài 17
B. Bài học kinh nghiệm 18
23