bài giảng pháp luật đại cương phần pháp chế

CHƯƠNG 6
PHÁP CHẾ
MỤC TIÊU
Sau khi học xong chương này, sinh viên sẽ
nắm vững những nội dung cơ bản sau:
-Hiểu rõ khái niệm pháp chế
-Nắm vững các yêu cầu của pháp chế
-Hiểu rõ các biện pháp tăng cường pháp chế
trong giai đọan hiện nay
-Hiểu được tầm quan trọng của pháp chếđối
với mỗi quốc gia
NI DUNG
1.Kháiniệmphápchế
2.Nh
ngyêuc uñốivớiphápchế
.Nhữ ngbảoñảm ñốivớiphápchế
.Cácbiệnpháptăngcườngphápchế
.Câuhỏi
KHÁI NIỆM
Phápchế XHCN làchếñộ phápluật
trong ñó ñòihỏimọicơquan, tổ chức
nhànước, tổ chứcchínhtr
-xãhội, tổ
chứcqu
nchúng, tổ chứckinhtế,
các ñơnv
lcl ngv trang, các
cánbộ, công-viênchứcvàmọicông
dânph ichấphànhHiếnpháp, pháp
luậtmộtcáchnghiêmchỉnh, th
ng

xuyên, liênt
c, khôngcóngọai lệ
NH NG YÊU CẦU CỦA PHÁP CHẾ
1.Bảoñảmtínhthốngnhấtcủaphápchế
2.Cáccơquannhànước, cánbộ, công-viên
chức, cáctổchứcchínhtrị-xãhộivàmọi
côngdâncónghĩavụthựchiệnphápluật
3.Bảoñảmvàbảovệquyền, tự do vàlợiích
hợpphápcủacôngdân
4.Ngănchặnkịpthờivàxửlýnhanhchóng,
côngminh mọivi phạmphápluật
BẢO M TÍNH THỐNG NHẤT
CỦA PHÁP CHẾ
Pháp luật phải
c nh n th c vàth c hiện
thống nh
t trong cả n ớc vàcác ngành
Bảo ñảm sự tối cao của luật so với cácvăn
bản dưới luật khác
Tính thống nhất của pháp chế không loại bỏ
những cân nhắc của ñiều kiện ñịa phương
Các cơ quan nhà nước cán b công- iên
chức
các t chức chính tr - hội àm i
công dân cónghĩa
thực hiện pháp luật
Pháp luật phải ñược thực hiện trong thực tế cuộc
s
ng mọi chủ thể ử sự theo quy ñ nh của pháp
luật không cóngoại lệ

Đảng hoạt ñộng trong khuôn khổ Hiến pháp
pháp luật ọi tổ chức thành lập àhoạt ñộng
theopháp luật
ọi công dân bình ñẵng trước pháp
luật
Bất cứ tổ chức
cánhân nào i phạm pháp luật
ñều b truy cứu trách nhiệmpháp lý àb ửlý
nghiêm minh
Không chấp nhận phân biệt ñối
ử ñặc quyề
ñặc lợ không cho phép lạm d ng chức quyền
hạn lẩn tránh hoặc cố tình làm tráipháp luật
Bảo ñảm àbảo ệ quyền ự do àlợi
ích hợp pháp của công dân
Các cơ quan nhà nước phải ñề ra các biện
pháp c thể ñể bảo ñảm àbảo ệ quyền tự
do
ợi ích hợp pháp của công dân ñược ghi
nhận trong Hiến pháp
àpháp luật
Các cơ quan Nhà nước phải bảo ñảm ñúng
luật
p thờ ñúng thủ t c các kiến ngh khiếu
nại của công dân
Công dân khi thực hiện quyền
ànghĩa của
mình không ñược gây thiệt hại ñến lợi ích của
nhà nước
àcủa công dân khác

Ng n ch n k p th i ửlý công
minh m
i i ph m pháp luật
Các cơ quan nhà nước cóthẩm quyền phải
ngăn chặn k p thời ử lý công minh ñối ới
hành
i i phạm pháp luật
Kiện toàn tổ chức
ngăn chặn àloại trừ tệ
nạn tham nhũng
hối lộ cửa quyền…trong các
tổ chức công quyền
Dựa ào nhân dân phát ñộng phong trào ñấu
tranh phòng chống tội phạm
Các công dân cóý thức pháp luật
cần quan
tâm ñến mối liên hệ giữa trình ñộ
ăn hóa
pháp chế
ả ñả vàbảo ệ quyền ự do
lợi ích hợp phápcủa công dân
Các cơ quan nhà nước phải ñề ra các biện
pháp cụ thể ñể bảo ñảm
àbảo ệ quyền tự
do
ợi ích hợp pháp của công dân ñược ghi
nhận trong Hiến pháp
àpháp luật
Các cơ quan Nhà nước phải bảo ñảm ñúng
luật

ịp thờ ñúng thủ tục các kiến nghị khiếu
nại của công dân
Công dân khi thực hiện quyền
ànghĩa ụ của
mình không ñược gây thiệt hại ñến lợi ích của
nhà nước
àcủa công dân khác
G BẢO ĐẢM I ỚI PHÁP CH
.Bảoñảmvềkinhtế
2.Bảoñảmvềchínhtrị
.Bảoñảmvềtưtưởng
.Bảoñảmvềpháplý
.Bảoñảmvềxãhội
Bảo ñảm ề kinh tế
Phát tri
n kinh t nhiều thành phần vận
ñộng theo cơ chế th
tr ờng theo nh
h
ng X
Nâng cao ñời sống vật ch t của nhân dân
Nh ng bảo ñảm về kinh tế là cơ sở của tất
cả những bảo ñảm khác ñối với pháp chế
Bảo ñảm ề chính trị
lãnh ñ o của Đảng ñốivới Nhà nước và
xã hội
Nhà nước làtrung tâmcủa hệ thống chính
trị
Nhà nướccần cóquan hệ chặt chẽ với các
tổ chức xã hội

Đảm bảo sự tham gia ñông ñảo của nhân
dân lao ñộng vào công việc quản lý chung
của nhà nước
Bảo ñảm ề tư tưởng
ệ t t ởng Mác-Lê nin và tư tưởng Hồ
ChíMinh
Hệ tư tưởng và ñạo ñức của dân tộc
Sự thống nhất của tư tưởng, chính trị và
ñạo ñức
Tình hữu nghị giữa các dân tộc
Sự phát triển trình ñộ văn hóa ñặc biệt là
văn hóa pháp lý của nhân dânSự
Bảo ñảm ề pháp lý
Các cơ quan bảo
ệ pháp luật KSND Tòa án
nhân dân
các cơ quan nội ụ thanh tra…cần
ñấu tranh
ới các i phạm pháp chế trật tự pháp
luật
bảo ệ lợi ích của ã hộ quyền tự do của
công dân
ngăn ngừa những i phạm pháp luật.
C
cơ quan quyền lực nhà nước hành pháp
thực hiện hoạt ñộng giám sát
kiểm tra ệc thực
hiện pháp luật
Tổ chức
hộ quần chúng nhân dân tích cực

thực hiện giám sát
ệc tuân theo pháp luật
Bảo ñảm ề hội
Làtổng th
những hoạt ñộng, biện pháp,
cách thức do các tổ chức xã hội thực hiện
nhằm
Đấu tranh chống những vi phạm pháp luật
hòng ngừa, ngăn chặn những vi phạm
pháp luật
Giáo dục, cải tạo những người vi phạm
ểm tra vàgiám sát việc thực hiện pháp
luật
NHỮNG BIỆN PHÁP TĂNG C NG
PHÁP CH
ymạnhcôngtácxâydựngphápluật
2
ổchứctốtcôngtácthựchiệnphápluật
3
ăngcườngcôngtáckiểmtragiámsát
việcthựchiệnphápluật
4
Kiệntòancáccơquanquảnlýnhànước
vàtưpháp
ựlãnh ñạocủaĐảngtrongcôngtác
tăngcườngphápchế XHCN
Đẩ ạ công tác dựng pháp luật
T
ng b c bổ sung vàhoàn ch nh hệ thống
pháp luật, loại ra những văn bản không còn

thích hợp với thực tế, chútrọng xây dựng
vàban hành những ñạo luật mới
Pháp luật phải phản ánh ñúng quy luật
khách quan vànhu cầu xã hội, phùhợp với
ñường lối chính sách của Đảng
Xây dựng phápluật theo ñúng thẩm quyền
ñược quy ñịnh trong Hiến pháp
ổ chức tốt công tác thực hiện pháp luật
y mạnh công tác tuyên truyền giáo dục
pháp luật
Đảm bảo tuân thủ, sử dụng, thi hành vàáp
dụng ñúng ñắn pháp luật
Đảm bảo nguyên tắc: công dân ñược làm
tất cả những gìmàpháp luật không cấm,
Nhà nước ñược làm những gìpháp luật cho
phép
ă cường công tác kiểm tra giám sát
ệc thực hiện pháp luật
ây làtrách nhiệm chung của các cơ quan
nhà n
ớc, tổ ch c xã h i vàm i công dân
Đảm bảo quyền khiếu nại tố cáo của công
dân ñối với các hành vi vi phạm pháp luật
Tăng cường vai trò,vị trí, chức năng và
kiện toàn tổ chức của các cơ quan dân cử,
cơ quan kiểm tra, thanh tra nhà nước,
thanh tra nhân dân
Kiện toàn các cơ quan quản lý nhà nước
tư pháp
Tổ chức gọn nhẹ cóchất lượng ca ñội ngũ cá

n
bộ cóphẩm chất chính trị năng lực quản lý
Đổi mới tổ chức àcách thức làm ệc của Chí
nh
phủ sắp ếp lại Bộ các cơ quan ngang Bộ ử
a
ñổi cơ cấu phương hướng làm ệc củ
a UBND
sở phòng ban một cách hợp lý
Kiện toà ñổimớimột số ấn ñề ề chức năng
nhiệ ụ của hệ thống tư pháp
Thực hiện cơ chế giám sát tính hợp hiến củ
a
luật tính hợp pháp của ăn bản pháp quy
Cán bộ quản lý nhà nước àcán bộ tư pháp phả
i
lànhững người nắ ững pháp luật
Sự lãnh ñạo của Đảng trong công tác
tăng cường pháp chế XHCN
Công tác tăng cường pháp chế phải ñặt
dưới sự lãnh ñạo của Đảng
Các cấp ủy Đảng từ Trung ương ñến cơ sở
phải thường
uyên lãnh ñạo công tác pháp
chế
Tăng cường cán bộ cóphẩm chất năng lực
Mọi cơ quan tổ chức Đảng iên của Đảng
phải thực hiện ñúng pháp luật
không can thiệp
làm thay thẩm quyền của các cơ quan công

chức Nhà nước
ỎI
Pháp ch làgì?
2
Các yêu c u cơ bản của pháp chế làgì?
3
Cho biết các biện pháp t ng c ng
pháp chế?
4
Theo anh ch , ñảm bảo pháp chế ,
Nhà n
ớc vàcông dân cần phải làm gì