Chỉ đạo hoạt động dạy học môn tiếng anh trong trường trung học cơ sở của phòng GD và ĐT thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

ĐẠI HỌC THÁI NGUN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM




LƢU THỊ XN PHƢƠNG




CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MƠN TIẾNG ANH
TRONG TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CỦA PHỊNG GD&ĐT
THÀNH PHỐ HẠ LONG- TỈNH QUẢNG NINH

Chun ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số : 60.14.01.14




LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC



Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS.Trần Anh Tuấn

Thái Ngun - 2013
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

i
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan: Bản luận văn này là cơng trình nghiên cứu của riêng
tơi và chƣa đƣợc cơng bố ở bất kỳ cơng trình nào. Tơi xin chịu trách nhiệm
hồn tồn về luận văn của mình.
Tác giả


Lƣu Thị Xn Phƣơng


Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

ii
LỜI CẢM ƠN
Thực hiện đề tài "Chỉ đạo hoạt động dạy học mơn tiếng Anh trong
trƣờng trung học cơ sở của Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Hạ Long-
tỉnh Quảng Ninh", xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu trƣờng ĐHSP Thái
Ngun, Khoa Tâm lý giáo dục, khoa Sau đại học, các giáo sƣ, phó giáo sƣ,
Tiến sĩ và các giảng viên đã trực tiếp tham gia giảng dạy, quan tâm và tạo mọi
điều kiện giúp đỡ chúng tơi hồn thành khố học.

Xin đƣợc bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến TS. Trần Anh Tuấn - ngƣời
hƣớng dẫn khoa học, ngƣời thầy đã tận tình giúp đỡ tơi trong việc định hƣớng
đề tài cũng nhƣ trong suốt q trình tìm tòi, nghiên cứu, viết luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn lãnh đạo Phòng GD&ĐT, Ban Giám hiệu, đội ngũ
cán bộ quản lý, GV tiếng Anh các trƣờng THCS trên địa bàn thành phố Hạ
Long đã tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp tơi có những tƣ liệu để hồn thành
luận văn.
Do điều kiện thời gian và phạm vi nghiên cứu có hạn, luận văn khơng
tránh khỏi những thiếu sót, tác giả luận văn kính mong nhận đƣợc sự chỉ dẫn và
góp ý thêm của các thầy giáo, cơ giáo và các bạn đồng nghiệp để luận văn trở
nên hồn thiện hơn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Ngun, tháng 8 năm 2013
Tác giả luận văn



Lƣu Thị Xn Phƣơng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT iv
DANH MỤC CÁC BẢNG v
MỞ ĐẦU 1

1. Lý do chọn đề tài 1
2. Mục đích nghiên cứu 2
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu 2
4. Phạm vi nghiên cứu 2
5. Giả thuyết khoa học 3
6. Nhiệm vụ nghiên cứu 3
7. Các phƣơng pháp nghiên cứu 3
8. Cấu trúc luận văn 4
Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY
HỌC TIẾNG ANH Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ 5
1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề 5
1.1.1. Khái qt các nghiên cứu trong nƣớc về quản lý hoạt động dạy
học ngoại ngữ, quản lý HĐDH mơn Tiếng Anh ở trƣờng THCS 5
1.1.2. Tổng quan và phân tích các nghiên cứu chun sâu về vấn đề
quản lý hoạt động dạy học mơn Tiếng Anh ở trƣờng THCS 9
1.2. Một số cơ sở lý luận về Quản lý giáo dục, quản lý nhà trƣờng 10
1.2.1. Quản lý giáo dục, các chức năng cơ bản của quản lý trong
giáo dục 10
1.2.1.1. Khái niệm quản lý và các chức năng cơ bản của quản lý 10
1.2.1.2. Quản lý giáo dục 13
1.2.2. Quản lý nhà trƣờng 14
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

iv
1.2.3. Mối quan hệ giữa quản lý giáo dục và quản lý nhà trƣờng 16
1.3. Hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học 16
1.3.1. Hoạt động dạy học 16
1.3.2. Quản lí hoạt động dạy học 18
1.3.3. Biện pháp quản lí, biện pháp chỉ đạo trong quản lý hoạt động

dạy học 18
1.3.3.1. Mối quan hệ giữa quản lý và chỉ đạo 18
1.3.3.2. Biện pháp quản lý và biện pháp chỉ đạo 19
1.4. Quản lý hoạt động dạy học tiếng Anh ở trƣờng THCS 21
1.4.1. Đặc điểm hoạt động dạy học ở trƣờng THCS 21
1.4.1.1. Vị trí, mục tiêu của giáo dục THCS 21
1.4.1.2. Nội dung, phƣơng pháp dạy học cấp THCS 23
1.4.1.3. Tổ chức hoạt động dạy học ở trƣờng THCS 23
1.4.2. Hoạt động dạy học tiếng Anh ở trƣờng THCS 25
1.4.2.1 Vị trí, vai trò của tiếng Anh trong trƣờng THCS 25
1.4.2.2. Hoạt động dạy tiếng Anh ở trƣờng THCS 26
1.4.2.3. Một số phƣơng pháp cơ bản trong dạy học tiếng Anh: 27
1.4.2.4. Các u cầu đối với PPDH tiếng Anh 28
1.4.3. Định hƣớng đổi mới dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo
dục quốc dân đến năm 2020 29
1.5. Vai trò, chức năng của Phòng GD&ĐT trong quản lý hoạt động
dạy học trong trƣờng THCS 31
1.5.1. Phòng GD&ĐT và chức năng của Phòng GD&ĐT 31
1.5.2. Phòng GD&ĐT với cơng tác quản lý hoạt động dạy học trong
trƣờng THCS 32
1.5.2.1. Vai trò quản lý hoạt động dạy học của Phòng GD&ĐT 32
1.5.2.2. Nội dung quản lý hoạt động dạy học của Phòng GD&ĐT 32
1.5.2.3. Quy trình quản lý HĐDH của Phòng GD&ĐT 34

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

v
1.6. Các nhân tố ảnh hƣởng đến quản lí hoạt động dạy học tiếng Anh
trong các trƣờng THCS của phòng GD&ĐT 36

1.6.1. Các nhân tố chủ quan 36
1.6.2. Các nhân tố khách quan 36
Tiểu kết chƣơng 1 37
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
MƠN TIẾNG ANH Ở CÁC TRƢỜNG THCS THÀNH PHỐ HẠ
LONG-TỈNH QUẢNG NINH 38
2.1. Vài nét khái qt cơ bản về thành phố Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng
Ninh và các trƣờng THCS Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh 38
2.1.1. Các điều kiện kinh tế- xã hội và GD&ĐT của Tp.Hạ Long 38
2.1.1.1. Các điều kiện kinh tế- xã hội 38
2.1.1.2. Khái qt về sự phát triển giáo dục- đào tạo 39
2.1.1.3. Một số thành tựu của ngành GD&ĐT Tp.Hạ Long những
năm gần đây 40
2.1.2. Khái qt về các trƣờng THCS của Tp.Hạ Long 41
2.1.2.1. Về quy mơ và chất lƣợng giáo dục 41
2.1.2.2. Về đội ngũ và cơ sở vật chất trƣờng học 43
2.1.2.3. Về hoạt động dạy học ngoại ngữ và giáo viên ngoại ngữ 48
2.1.3. Đánh giá chung về địa bàn nghiên cứu 53
2.2. Thực trạng dạy học mơn Tiếng Anh ở các trƣờng THCS Tp.Hạ
Long- tỉnh Quảng Ninh 55
2.2.1 Nhận thức và chủ trƣơng của Phòng GD&ĐT, của các Hiệu
trƣởng THCS về dạy học ngoại ngữ và về dạy học mơn Tiếng Anh ở
trƣờng THCS 55
2.2.2. Khái qt thực trạng hoạt động dạy học mơn Tiếng Anh tại các
trƣờng THCS trên địa bàn Tp.Hạ Long 56

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

vi

2.3. Thực trạng quản lý dạy học mơn Tiếng Anh tại các trƣờng THCS
Tp. Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh 62
2.3.1. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học mơn tiếng Anh của
Phòng GD&ĐT Tp. Hạ Long 62
2.3.2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy tiếng Anh của Hiệu trƣởng
các trƣờng THCS trên địa bàn Tp.Hạ Long 65
2.3.3. Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động dạy học mơn
tiếng Anh ở các trƣờng THCS Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh 69
2.3.3.1. Mặt mạnh 69
2.3.3.2. Mặt yếu 70
2.3.3.3. Ngun nhân của những tồn tại 70
Tiểu kết chƣơng 2 72
Chƣơng 3: BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MƠN
TIẾNG ANH TRONG CÁC TRƢỜNG THCS CỦA PHỊNG
GD&ĐT THÀNH PHỐ HẠ LONG, TỈNH QUẢNG NINH 73
3.1. Cơ sở pháp lý và các ngun tắc xây dựng biện pháp quản lý 73
3.1.1 Các cơ sở pháp lý 73
3.1.2. Ngun tắc xây dựng BPQL chỉ đạo HĐDH mơn Tiếng Anh
tại các trƣờng THCS 74
3.2. Một số biện pháp chỉ đạo của phòng GD&ĐT đối với QL HĐDH
tiếng Anh ở các trƣờng THCS trên địa bàn Tp.Hạ Long 75
3.2.1. Chỉ đạo Hiệu trƣởng các trƣờng THCS thực hiện bồi dƣỡng
nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên về chủ trƣơng đổi mới giáo
dục nói chung và đổi mới dạy học ngoại ngữ nói riêng 75
3.2.1.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 75
3.2.1.2. Nội dung và cách thức thực hiện 75
3.2.1.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 76

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

vii
3.2.2. Chỉ đạo Hiệu trƣởng các trƣờng THCS thực hiện kế hoạch hố
cơng tác quản lý HĐDH tiếng Anh 76
3.2.2.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 76
3.2.2.2. Nội dung và cách thức thực hiện 76
3.2.2.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 77
3.2.3. Chỉ đạo Hiệu trƣởng các trƣờng THCS quản lý tốt việc thực hiện
mục tiêu dạy học, nội dung- chƣơng trình dạy học mơn tiếng Anh 77
3.2.3.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 77
3.2.3.2. Nội dung và cách thức thực hiện 77
3.2.3.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 78
3.2.4. Chỉ đạo Hiệu trƣởng các trƣờng THCS tăng cƣờng cơng tác
quản lý thực hiện đổi mới PPDH và đa dạng hóa các hình thức tổ
chức dạy học tiếng Anh theo hƣớng nâng cao tính tích cực, chủ động
của HS 79
3.2.4.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 79
3.2.4.2. Nội dung và cách thức thực hiện 79
3.2.4.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 81
3.2.5. Chỉ đạo Hiệu trƣởng các trƣờng THCS tăng cƣờng quản lý HS
và nâng cao hiệu quả cơng tác bồi dƣỡng động cơ, tinh thần, thái độ
học tập và phƣơng pháp tự học cho HS 82
3.2.5.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 82
3.2.5.1. Nội dung và cách thức thực hiện 82
3.2.5.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 85
3.2.6. Chỉ đạo Hiệu trƣởng các trƣờng THCS tăng cƣờng quản lý kết
quả dạy học kết hợp với thực hiện đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả
học tập trong mơn tiếng Anh 85
3.2.6.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 85
3.2.6.2. Nội dung và cách thức thực hiện 86

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

viii
3.2.6.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 87
3.2.7. Chỉ đạo Hiệu trƣởng các trƣờng THCS tăng cƣờng hiệu quả
quản lý đầu tƣ, khai thác, sử dụng thiết bị- đồ dùng dạy học, ứng
dụng cơng nghệ thơng tin đảm bảo cho các hoạt động đổi mới dạy
học nói chung và mơn tiếng Anh nói riêng 87
3.2.7.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 87
3.2.7.2. Nội dung và cách thức thực hiện 88
3.2.7.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 90
3.2.8. Quy hoạch, bổ nhiệm, ln chuyển và bồi dƣỡng nâng cao
năng lực quản lý, trình độ tiếng Anh cho CBQL các trƣờng THCS 90
3.2.8.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 90
3.2.8.2. Nội dung và cách thức thực hiện 91
3.2.8.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 92
3.2.9. Tăng cƣờng hiệu quả kết hợp với đổi mới cơng tác kiểm tra, tự
kiểm tra hoạt động dạy học tiếng Anh của các trƣờng THCS 93
3.2.9.1. Mục tiêu, ý nghĩa của biện pháp 93
3.2.8.2. Nội dung và cách thức thực hiện 93
3.2.8.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 95
3.2.10. Chỉ đạo Hiệu trƣởng các trƣờng THCS đổi mới cơng tác thi
đua khen thƣởng, gắn việc thực hiện chế độ chính sách cho GV với
tạo mơi trƣờng làm việc và tạo động lực cho hoạt động dạy và học
tiếng Anh 95
3.2.10.1. Cơ sở và mục tiêu của biện pháp 95
3.2.10.2. Nội dung và cách thức thực hiện 96
3.2.10.3. Các điều kiện đảm bảo thực hiện có hiệu quả 97

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp 97
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các BP đề xuất 98
3.4.1. Mơ tả Phƣơng pháp khảo sát 98

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

ix
3.4.1.1. Mục đích khảo sát 98
3.4.1.2. Cách thức khảo sát 99
3.4.2. Kết quả và nhận xét 99
Tiểu kết chƣơng 3 102
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 103
1. Kết luận 103
2. Khuyến nghị 105
2.1. Đối với Bộ GD&ĐT 105
2.2. Đối với Sở GD&ĐT tỉnh Quảng Ninh 105
2.3. Đối với Thành uỷ, HĐDN và UBND Tp.Hạ Long 105
2.4. Đối với Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long 106
2.5. Đối với Hiệu trƣởng các trƣờng THCS 106
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 108
Phụ lục



Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

iv
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

Trong luận văn sử dụng các từ và cụm từ viết tắt có tần số xuất hiện cao
với cách hiểu nhƣ sau:
BGH
:
Ban giám hiệu
BPQL
:
Biện pháp quản lý
CBQL
:
Cán bộ quản lý
CSVC
:
Cơ sở vật chất
GD&ĐT
:
Giáo dục và Đào tạo
GV
:
Giáo viên
HĐDH
:
Hoạt động dạy học
HS
:
Học sinh
PCGD
:
Phổ cập giáo dục
PHT

:
Phó Hiệu trƣởng
PPDH
:
Phƣơng pháp dạy học
QLGD
:
Quản lý giáo dục
THCS
:
Trung học cơ sở
THPT
:
Trung học phổ thơng
Tp
:
Thành phố
TTCM
:
Tổ trƣởng chun mơn
UBND
:
Uỷ ban nhân dân

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

v
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 2.1. Quy mơ trƣờng, lớp, học sinh cấp THCS (2010-2013) 41
Bảng 2.2. Kết quả xếp loại hạnh kiểm THCS ( 2010-2013) 42
Bảng 2.3. Kết quả xếp loại học lực THCS (2010- 2013) 42
Bảng 2.4. Chất lƣợng học sinh giỏi THCS (2010- 2013) 43
Bảng 2.5. Thống kê số lƣợng và chất lƣợng cán bộ, giáo viên các trƣờng
THCS Tp.Hạ Long năm học 2012 - 2013 45
Bảng 2.6. Thực trạng cơ sở vật chất các trƣờng THCS năm học 2012 -
2013 47
Bảng 2.7. Bảng tổng hợp trình độ của đội ngũ CBQL các trƣờng THCS
có dạy mơn tiếng Anh năm học 2012 - 2013 49
Bảng 2.8. Thống kê đội ngũ GV dạy mơn tiếng Anh THCS 2012 - 2013 50
Bảng 2.9. Kết quả khảo sát GV về phƣơng pháp dạy tiếng Anh 52
Bảng 2.10. Kết quả khảo sát HS về phƣơng pháp dạy tiếng Anh của GV 52
Bảng 2.11. Kết quả xếp loại học lực bộ mơn tiếng Anh THCS (2010-
2013) 53
Bảng 2.12. Kết quả khảo sát việc dạy ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh
trong trƣờng phổ thơng có chất lƣợng thực tế (so với mục tiêu,
u cầu) 56
Bảng 2.13. Kết quả khảo sát về mức độ đầu tƣ cho cơng tác dạy học
tiếng Anh 56
Bảng 2.14. Kết quả điều tra thái độ của HS THCS đối với bộ mơn tiếng
Anh 57
Bảng 2.15. Kết quả điều tra về mức độ khó của Chƣơng trình tiếng Anh
THCS 58
Bảng 2.16. Thực trạng dạy học của các trƣờng THCS Tp.Hạ Long 59
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

vi
Bảng 2.17. Kết quả thực hiện các BPQL HĐDH tiếng Anh của Phòng

GD&ĐT Tp.Hạ Long 62
Bảng 2.18. Thực trạng cơng tác QL HĐDH tiếng Anh của Phòng
GD&ĐT Tp.Hạ Long 64
Bảng 2.19. Mức độ thực hiện thƣờng xun của Hiệu trƣởng về các
BPQL HĐDH tiếng Anh 66
Bảng 2.20. Thực trạng hiệu quả cơng tác quản lý HĐDH tiếng Anh của
Hiệu trƣởng các trƣờng THCS Tp.Hạ Long 67
Bảng 3.1. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết, tính khả thi của các biện
pháp chỉ đạo HĐDH tiếng Anh của Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long 99



Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Việt Nam đang đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nƣớc và
tham gia tồn cầu hóa, trong bối cảnh đó, đất nƣớc ta cần có đội ngũ lao động
lành nghề, trình độ cao và có khả năng thích ứng với cơng nghệ hiện đại và hội
nhập quốc tế. Nhiều năm nay Đảng và Nhà nƣớc ta đã có nhiều chủ trƣơng,
chính sách đƣa giáo dục ngoại ngữ vào các bậc học để cố gắng nâng cao trình
độ ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh đáp ứng các u cầu mới về phát triển
nguồn nhân lực và các nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội. Đây cũng chính là
vấn đề cấp thiết để nƣớc ta đủ sức cạnh tranh về nhiều lĩnh vực trong mơi
trƣờng quốc tế khi đã trở thành thành viên chính thức của WTO.
1.2. Chƣơng trình dạy học mơn tiếng Anh trong trƣờng trung học cơ sở
(THCS) đã đƣợc thực hiện đại trà từ năm học 2006- 2007 và gần đây là Đề án
dạy và học ngoại ngữ giai đoạn 2008- 2020 đang đƣợc triển khai, trong đó việc

sớm đƣa chƣơng trình tiếng Anh vào dạy học ngay từ lớp 3 tiểu học cũng đang
đƣợc thí điểm. Tuy nhiên, trên thực tế cho thấy chất lƣợng dạy học mơn tiếng
Anh trong các trƣờng phổ thơng nói chung, trong các trƣờng THCS nói riêng
cho đến nay chƣa đạt đƣợc mục tiêu giáo dục và các u cầu đặt ra.
1.3. Thành phố (Tp) Hạ Long nói riêng và tỉnh Quảng Ninh nói chung
đƣợc xác định là đặc khu kinh tế du lịch và cơng nghiệp biển. Nhu cầu về phát
triển nguồn nhân lực chất lƣợng cao, thơng thạo ngoại ngữ tại địa phƣơng là rất
lớn và phải đƣợc chuẩn bị tốt ngay từ các bậc học phổ thơng. Những năm gần
đây, chất lƣợng dạy và học tiếng Anh ở các trƣờng THCS địa bàn Tp.Hạ Long
đã có những tiến bộ nhất định, song vẫn còn rất nhiều bất cập và nhìn chung
chƣa đáp ứng đƣợc u cầu.
Do vậy, việc nghiên cứu tìm kiếm các biện pháp quản lý (BPQL) hoạt
động dạy học (HĐDH) mơn tiếng Anh trong nhà trƣờng THCS hiện nay đang
đặt ra khơng chỉ đối với Hiệu trƣởng và Ban giám hiệu (BGH) các trƣờng
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

2
THCS mà còn cho cả lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) tỉnh Quảng
Ninh, Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long, cũng nhƣ chun viên cấp học nhƣ là một
nhu cầu cấp thiết. Một vấn đề quan trọng hàng đầu là cần có các BPQL thể hiện
đƣợc sự chỉ đạo của Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long để HĐDH mơn tiếng Anh đạt
đƣợc mục tiêu và hiệu quả mong muốn.
Vì vậy, tơi chọn nghiên cứu đề tài "Chỉ đạo hoạt động dạy học mơn tiếng
Anh trong trường trung học cơ sở của Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố
Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh" làm luận văn tốt nghiệp cao học của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở khảo sát thực trạng của cơng tác quản lý việc giảng dạy mơn
tiếng Anh tại các trƣờng THCS Tp.Hạ Long, đề xuất một số biện pháp nhằm
nâng cao chất lƣợng giảng dạy mơn tiếng Anh trong các trƣờng THCS Tp.Hạ

Long- tỉnh Quảng Ninh.
3. Đối tƣợng và khách thể nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
HĐDH mơn tiếng Anh ở các trƣờng THCS Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Q trình quản lý HĐDH mơn tiếng Anh ở các trƣờng THCS Tp.Hạ
Long- tỉnh Quảng Ninh.
4. Phạm vi nghiên cứu
4.1. Giới hạn nội dung nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu một số biện pháp chỉ đạo HĐDH mơn tiếng Anh trong
trƣờng THCS của Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh.
4.2. Giới hạn địa bàn nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu ở 20 trƣờng THCS, TH-THCS cơng lập có dạy tiếng
Anh ở Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh.
4.3. Giới hạn khách thể điều tra
- 08 lãnh đạo, chun viên cấp THCS Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

3
- 45 CBQL (20 Hiệu trƣởng; 25 Phó Hiệu trƣởng (PHT); 20 Tổ trƣởng
chun mơn (TTCM)).
- 73 giáo viên (GV) dạy tiếng Anh.
- Gần 300 học sinh (HS) các khối 6, 7, 8, 9.
5. Giả thuyết khoa học
Hiện nay việc dạy học tiếng Anh ở các trƣờng THCS Tp.Hạ Long- tỉnh
Quảng Ninh đã đạt đƣợc những kết quả nhất định, song bên cạnh đó vẫn còn
bất cập nhiều mặt, trong đó có ngun nhân từ các BPQL hiện hành chƣa hiệu
quả. Nếu xác lập đƣợc các BPQL HĐDH tiếng Anh ở các trƣờng THCS Tp.Hạ
Long- tỉnh Quảng Ninh phù hợp với lí luận quản lý giáo dục (QLGD) và phù

hợp với các điều kiện thực tế quản lý dạy học mơn tiếng Anh ở các trƣờng
THCS trên địa bàn, thì các biện pháp đó sẽ khả thi và góp phần nâng cao chất
lƣợng dạy và học mơn tiếng Anh tại các trƣờng THCS của địa phƣơng.
6. Nhiệm vụ nghiên cứu
6.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận của quản lý HĐDH mơn tiếng Anh ở
trƣờng THCS;
6.2. Khảo sát thực trạng quản lý HĐDH mơn tiếng Anh tại các trƣờng
THCS Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh, phân tích các ngun nhân và hiệu quả
của các biện pháp hiện hành.
6.3. Đề xuất một số BPQL nhằm nâng cao chất lƣợng dạy học mơn tiếng
Anh các trƣờng THCS Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh.
7. Các phƣơng pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng một số biện pháp nghiên cứu sau:
7.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu
Thu thập tài liệu, đọc sách, tham khảo các cơng trình nghiên cứu có liên
quan đến đề tài trên các tạp chí chun ngành, mạng Internet Từ đó, tổng hợp
lại làm cơ sở lí luận và thực tiễn cho việc nghiên cứu đề tài.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

4
7.2. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi
Xây dựng và sử dụng hệ thống câu hỏi để trƣng cầu ý kiến của các
CBQL, GV dạy tiếng Anh và HS 20 trƣờng THCS ở Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng
Ninh để tìm hiểu thực trạng HĐDH tiếng Anh ở trƣờng THCS tại địa phƣơng.
7.3. Phương pháp phỏng vấn, quan sát
Tiến hành phỏng vấn một số Hiệu trƣởng, PHT, TTCM hoặc nhóm
trƣởng và GV dạy tiếng Anh của một số trƣờng THCS để tìm hiểu những thuận
lợi và khó khăn trong q trình dạy tiếng Anh và quản lý HĐDH tiếng Anh ở
trƣờng THCS Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh.

Ngồi ra, tác giả còn sử dụng thêm phƣơng pháp quan sát trong q trình
nghiên cứu với mục đích tìm hiểu cách thức quản lý, cách thức tổ chức thực
hiện HĐDH tiếng Anh của GV và HS các trƣờng THCS để bổ sung dữ liệu cho
kết quả điều tra của đề tài.
7.4. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động
Nghiên cứu các đánh giá sản phẩm hoạt động giảng dạy, hoạt động
chun mơn của GV và các sản phẩm hoạt động học của HS qua các bài kiểm
tra, các kỹ năng HS thể hiện trong giờ học tiếng Anh.
7.5. Phương pháp tốn thống kê
Sử dụng các phƣơng pháp thống kê tốn học để xử lí các số liệu thu thập
đƣợc sau khi kết thúc q trình điều tra, khảo sát.
8. Cấu trúc luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận và khuyến nghị, danh mục tài liệu tham
khảo, các phụ lục, nội dung chính của luận văn đƣợc trình bày trong 3 chƣơng:
Chƣơng 1. Cơ sở lí luận về quản lý hoạt động dạy học tiếng Anh tại các
trƣờng THCS.
Chƣơng 2. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học tiếng Anh tại các
trƣờng THCS Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh.
Chƣơng 3. Các biện pháp chỉ đạo hoạt động dạy học tiếng Anh ở trƣờng
THCS của Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

5
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC TIẾNG ANH
Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ
1.1. Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Khái qt các nghiên cứu trong nước về quản lý hoạt động dạy học
ngoại ngữ, quản lý HĐDH mơn Tiếng Anh ở trường THCS

Vấn đề dạy học và quản lý dạy học đã đƣợc nhiều nhà triết học, nhà giáo
dục học ở cả phƣơng Tây và phƣơng Đơng nghiên cứu tổng kết từ thời cổ đại,
trong đó có đại diện một số tƣ tƣởng và các cơng trình nghiên cứu quan trọng
sau đây:
Xơcrat (469 - 415 TCN) nêu lên quan điểm giáo dục là phải giúp con
ngƣời tìm thấy, tự khẳng định chính bản thân mình. Để nâng cao hiệu quả dạy
học thì cần phải có phƣơng pháp giúp thế hệ trẻ từng bƣớc tự khẳng định, tự
phát hiện tri thức mới phù hợp với chân lý.
Khổng Tử (551- 475 TCN) - nhà tƣ tƣởng, nhà giáo dục lớn Trung Hoa
cổ đại đã nêu lên quan điểm về phƣơng pháp dạy học (PPDH) là dùng cách gợi
mở, đi từ gần đến xa, từ đơn giản đến phức tạp, đồng thời đòi hỏi ngƣời học
phải tích cực suy nghĩ, đòi hỏi học trò phải luyện tập, phải hình thành nền nếp,
thói quen trong học tập, học khơng biết chán, dạy khơng biết mỏi. Trong dạy
học, ơng đề cao việc tự học, tự tu dƣỡng, phát huy tính tích cực sáng tạo, phát
huy năng lực nội sinh, dạy học sát đối tƣợng, cá biệt hố đối tƣợng, kết hợp học
với hành, lý thuyết gắn với thực tiễn, phát triển động cơ, hứng thú, ý chí của
ngƣời học. Đến nay phƣơng pháp giáo dục của Khổng Tử vẫn là những bài học
lớn cho CBQL và GV.
Cuối thế kỷ XIV, chủ nghĩa Tƣ bản bắt đầu xuất hiện, vấn đề lý luận dạy
học và quản lý dạy học đã đƣợc nhiều nhà giáo dục quan tâm và lý luận dạy
học đã hình thành có hệ thống hơn. Tiêu biểu là nhà giáo dục học
J.A.Cơmenxki (1592- 1670), ơng đã đƣa ra quan điểm giáo dục phải thích ứng
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

6
với tự nhiên. Theo ơng q trình dạy học để truyền thụ và tiếp nhận tri thức là
phải dựa vào sự vật, hiện tƣợng do HS tự quan sát, tự suy nghĩ mà hiểu biết,
khơng nên dùng uy quyền bắt buộc, gò ép ngƣời ta chấp nhận bất kỳ điều gì.
Ơng cũng đã nêu ra một số ngun tắc dạy học có giá trị lớn nhƣ: ngun tắc

trực quan; ngun tắc phát huy tính tích cực, tự giác của HS; ngun tắc hệ
thống và liên tục; ngun tắc củng cố kiến thức; ngun tắc dạy theo khả năng
tiếp thu của HS; dạy học phải thiết thực; dạy học theo ngun tắc cá biệt…
Tiếp theo đó từ cuối thế kỷ XIX và vào đầu thế kỷ XX, khoa học giáo
dục đã thực sự có những biến đổi mới cả về lƣợng và chất. Những vấn đề chủ
yếu trong các tác phẩm kinh điển của chủ nghĩa Mác- Lê nin đã thực sự định
hƣớng cho hoạt động giáo dục, đó là các quy luật về "sự hình thành cá nhân
con ngƣời", về "tính quy luật về kinh tế - xã hội đối với giáo dục"… Các quy
luật đó đã đặt ra những u cầu đối với QLGD và tính ƣu việt của xã hội đối
với việc tạo ra các phƣơng tiện và điều kiện cần thiết cho giáo dục. Trên cơ sở
lý luận của chủ nghĩa Mác- Lê nin, nhiều nhà khoa học Liên Xơ cũ đã có đƣợc
những thành tựu khoa học đáng trân trọng về QLGD và quản lý dạy học. Đáng
kể nhất là các cơng trình của N.Afanaxiep, M.I.Kondakov và nhiều ngƣời khác
(dẫn theo TLTK 7)
Trong khoảng thời gian này cũng có nhiều cơng trình nghiên cứu nổi
tiếng gắn với tên tuổi của các tác giả Hard Koont, Peter F.Druker và nhiều
ngƣời khác (dẫn theo TLTK 7). Đặc biệt phải kể đến Frederick Winslow Taylor
(1856- 1915) với tác phẩm “Học thuyết quản lý theo khoa học”
Ở Việt Nam, từ thời phong kiến, các tƣ tƣởng về dạy học cũng đã đƣợc
đề cập đến trong các tác phẩm của các nhà giáo dục lớn nhƣ Nguyễn Trãi, Chu
Văn An Đến thời kỳ cách mạng, trƣớc hết phải nói đến Chủ tịch Hồ Chí Minh
với những tƣ tƣởng, quan điểm giáo dục của Ngƣời. Kế thừa tinh hoa của các
tƣ tƣởng giáo dục tiên tiến và vận dụng sáng tạo phƣơng pháp luận của chủ
nghĩa Mác- Lê nin, Ngƣời đã để lại cho chúng ta những nền tảng phƣơng pháp
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

7
luận về: vai trò của giáo dục đối với phát triển xã hội, phát triển con ngƣời;
định hƣớng phát triển dạy học; mục đích dạy học; các ngun lý dạy học, các

phƣơng thức dạy học; vai trò của quản lý và CBQL giáo dục… Hệ tƣ tƣởng của
Chủ tịch Hồ Chí Minh có giá trị định hƣớng và xun suốt q trình phát triển
lý luận dạy học, lý luận giáo dục của nền giáo dục cách mạng Việt Nam.
Trên nền tảng lý luận của chủ nghĩa Mác- Lê nin và tƣ tƣởng Hồ Chí
Minh, vận dụng các tƣ tƣởng giáo dục tiến bộ trên thế giới vào thực tiễn Việt
Nam, gần đây đã có nhiều cơng trình nghiên cứu về lý luận giáo dục, QLGD. Đó
là các cơng trình khoa học, các tác phẩm, các bài viết của các tác giả Hà Thế
Ngữ, Đặng Vũ Hoạt, Nguyễn Ngọc Quang, Đặng Bá Lãm, Nguyễn Quang Uẩn,
Vũ Ngọc Hải, Bùi Minh Hiền, Trần Quốc Thành, Trần Kiểm, Bùi Văn Qn…
Các kết quả nghiên cứu, tổng kết của các nhà khoa học giáo dục là những
tri thức q báu làm tiền đề cho việc nghiên cứu lý luận giáo dục và xây dựng,
phát triển nền giáo dục nƣớc nhà.
Vấn đề nghiên cứu về quản lý HĐDH ngoại ngữ đến nay có một số đề tài
- Tác giả Nguyễn Thị Ngân, ĐHSPHN đã nghiên cứu thành cơng đề tài
“Biện pháp quản lý nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh cho cán bộ cơng
chức khối hành chính sự nghiệp của thành phố Hải Phòng trong thời kỳ hội
nhập” vào năm 2007;
- “Giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ trong các
trường phổ thơng trên địa bàn thành phố Đà Nẵng” của tác giả Ngơ Thị Thanh
Nhung, Sở GD&ĐT Tp.Đà Nẵng, 2004. Trong đề tài đã nghiên cứu đánh giá
thực trạng dạy và học ngoại ngữ nói chung, dạy và học 2 mơn tiếng Anh, tiếng
Pháp nói riêng ở từng cấp học Tiểu học, THCS và Trung học phổ thơng
(THPT) theo 07 nội dung: Việc giảng dạy của GV; việc học tập của HS;
chƣơng trình và sách giáo khoa; kiểm tra và đánh giá; điều kiện giảng dạy và
học tập; cơ cấu đội ngũ GV; quản lý dạy và học…

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

8

Và một số khá nhiều luận văn Thạc sỹ QLGD:
- “Một số biện pháp quản lý của chủ nhiệm bộ mơn đối với hoạt động
dạy học ngoại ngữ ở trường Đại học sư phạm thuộc Đại học Thái Ngun” của
Hồng Cơng Đình, ĐHSPHN, 2004;
- “Biện pháp quản lý hoạt động dạy học mơn ngoại ngữ tại Học viện
Thanh thiếu niên Việt Nam” của Đỗ Thị Thu Hà, Học viện TTNVN, 2008;
- “Một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học mơn tiếng Anh của bộ
mơn ngoại ngữ trường Cao đẳng kĩ thuật Y tế I” của Vũ Thị Th, ĐHSPHN,
2005;
- “Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học ngoại ngữ ở trường
Cao đẳng sư phạm Trung ương” của Vũ Hồng Ngọc, ĐHSPHN, 2006;
- “Biện pháp quản lý đổi mới phương pháp dạy học ngoại ngữ chun
ngành tại trường Cao đẳng du lịch Hà Nội” của Nguyễn Thị Phƣơng Mai,
ĐHGD-ĐHQGHN, 2010;
- ….
Đối với lĩnh vực quản lý HĐDH mơn tiếng Anh ở trƣờng THCS cũng có
một số đề tài đã đƣợc nghiên cứu nhƣ:
- Đề tài “Thực trạng quản lý việc giảng dạy mơn tiếng Anh ở một số
trường THCS CL Quận 6 Thành phố Hồ Chí Minh và một số giải pháp”, 2008
của tác giả Vƣơng Văn Cho,
- Đề tài “Thực trạng quản lý hoạt động dạy học mơn tiếng Anh theo
chương trình sách giáo khoa mới bậc THCS ở thành phố Cà Mau” , 2009 của
tác giả Nguyễn Văn Vinh;
- “Thực trạng quản lý việc cải tiến phương pháp giảng dạy bộ mơn tiếng
Anh của hiệu trưởng các trường trung học cơ sở quận Gò Vấp thành phố Hồ
Chí Minh”, 2009 của Châu Thị Hồng.
Nhìn chung các tác giả đều hƣớng vào việc phân tích quản lý HĐDH
ngoại ngữ nói chung và phân ngành nói riêng. Các đề tài trên đã nghiên cứu
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

9
nhiều vấn đề, nhiều mặt của HĐDH ngoại ngữ nói chung và mơn tiếng Anh nói
riêng nhƣ đổi mới PPDH, nội dung, mục tiêu, cơ sở vật chất (CSVC), BPQL
1.1.2. Tổng quan và phân tích các nghiên cứu chun sâu về vấn đề quản lý
hoạt động dạy học mơn Tiếng Anh ở trường THCS
Trong lĩnh vực nghiên cứu chun sâu về vấn đề quản lý HĐDH tiếng
Anh ở trƣờng THCS, đã có một số tác giả thực hiện thành cơng một số đề tài:
- Tác giả Vƣơng Văn Cho, TP Hồ Chí Minh với đề tài “Thực trạng quản
lý việc giảng dạy mơn tiếng Anh ở một số trường THCS CL Quận 6 Thành phố
Hồ Chí Minh và một số giải pháp” đã hệ thống đƣợc các khái niệm cơng cụ
phục vụ cho việc nghiên cứu, trên cơ sở nghiên cứu lí luận, phân tích kết quả
khảo sát thực trạng quản lý việc giảng dạy mơn tiếng Anh ở một số trƣờng
THCS cơng lập thuộc qn 6 Tp.Hồ Chí Minh, tác giả đã đề xuất 3 giải pháp:
(1) tăng cƣờng xây dựng và quản lý đội ngũ; (2) tăng cƣờng cơng tác quản lý
hoạt động giảng dạy; (3) tăng cƣờng quản lý các điều kiện CSVC- trang thiết bị
phục vụ HĐDH. Cùng với 3 giải pháp trên tác giả cũng đề xuất 10 biện pháp cụ
thể nhằm cải thiện cơng tác quản lý việc giảng dạy mơn tiếng Anh ở các trƣờng
THCS cơng lập ở Q.6, Tp.Hồ Chí Minh, góp phần nâng cao kỹ năng học tiếng
Anh tại địa phƣơng.
- Năm 2009, tác giả Nguyễn Văn Vinh với đề tài “Thực trạng quản lý
hoạt động dạy học mơn tiếng Anh theo chương trình sách giáo khoa mới bậc
THCS ở thành phố Cà Mau”đã nghiên cứu tìm hiểu những khái niệm và các
chức năng cơ bản về quản lý, QLGD, quản lý trƣờng THCS, quản lý dạy học
trong trƣờng THCS, và quản lý HĐDH tiếng Anh theo chƣơng trình sách giáo
khoa tiếng Anh mới THCS, bên cạnh nghiên cứu những vấn đề đổi mới giáo
dục THCS mà Bộ GD&ĐT đang tiến hành. Hệ thống hóa các khái niệm cơ bản
và những nội dung đổi mới chƣơng trình giáo dục phổ thơng đƣợc xem xét
nhằm phục vụ cho việc nghiên cứu thực trạng và đề ra các BPQL dạy học đối
với các trƣờng THCS thực hiện chƣơng trình- sách giáo khoa mới ở Tp.Cà

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

10
Mau. Nghiên cứu đã tiến hành khảo sát thực trạng quản lý HĐDH mơn tiếng
Anh THCS theo sách giáo khoa mới của đội ngũ GV, thực trạng học tiếng Anh
của HS, các điều kiện dạy và học, quản lý dạy học và đánh giá về thực trạng
quản lý HĐDH mơn tiếng Anh ở các trƣờng THCS thực hiện chƣơng trình-
sách giáo khoa mới tại Tp.Cà Mau. Đồng thời tìm ra những ngun nhân để có
hƣớng khắc phục. Từ kết quả nghiên cứu lí luận và thực tiễn, đề tài đã đề xuất
05 nhóm BPQL HĐDH của các nhà quản lý ở các trƣờng THCS thực hiện
chƣơng trình- sách giáo khoa tiếng Anh mới tại Tp.Cà Mau.
Các đề tài trên và nhiều cơng trình khác đã nghiên cứu về thực trạng
quản lý HĐDH tiếng Anh ở trƣờng THCS, và đề xuất các BPQL HĐDH tiếng
Anh cho Hiệu trƣởng các trƣờng. Nhƣng đến nay, chƣa có đề tài nào nghiên
cứu về cơng tác chỉ đạo của cấp Phòng GD&ĐT đối với HĐDH tiếng Anh
trong với các trường THCS.
Bên cạnh đó, chƣa có đề tài nào nghiên cứu về chỉ đạo HĐDH mơn tiếng
Anh trong các trƣờng THCS trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
Do vậy chúng tơi mạnh dạn nghiên cứu đề tài “Chỉ đạo hoạt động dạy
học mơn tiếng Anh trong các trường THCS của Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long-
tỉnh Quảng Ninh” với hy vọng sẽ góp phần nhỏ vào việc nâng cao hiệu quả
cơng tác quản lý HĐDH của Phòng GD&ĐT Tp.Hạ Long- tỉnh Quảng Ninh.
1.2. Một số cơ sở lý luận về Quản lý giáo dục, quản lý nhà trƣờng
1.2.1. Quản lý giáo dục, các chức năng cơ bản của quản lý trong giáo dục
1.2.1.1. Khái niệm quản lý và các chức năng cơ bản của quản lý
Quản lý là một hoạt động quan trọng nhất trong các hoạt động của con
ngƣời, là một khoa học sử dụng tri thức của nhiều mơn khoa học xã hội, đồng
thời quản lý còn là một nghệ thuật đòi hỏi sự khơn khéo và tinh tế cao độ để đạt
đƣợc mục đích. Quản lý đúng tức là con ngƣời đã nhận thức đƣợc quy luật, vận

động theo quy luật và sẽ đạt đƣợc mục đích đề ra. Chính vì vậy, ngƣời ta có thể
tiếp cận khái niệm quản lý theo nhiều cách khác nhau phụ thuộc vào cái nhìn
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

11
chủ quan và tính mục đích hoạt động. C.Mác khẳng định: “Tất cả mọi lao động
xã hội trực tiếp hay lao động chung nào tiến hành trên quy mơ tương đối lớn,
thì ít nhiều cũng cần đến một sự chỉ đạo. Một người độc tấu vĩ cầm tự mình
điều khiển lấy mình, còn một dàn nhạc thì cần phải có nhạc trưởng”. [4, tr.12]
Theo các tác giả Nguyễn Quốc Chí và Nguyễn Thị Mỹ Lộc: “Hoạt động
quản lý là tác động có định hướng, có chủ đích của chủ thể quản lý (người
quản lý) đến khách thể quản lý (người bị quản lý) trong một tổ chức nhằm làm
cho tổ chức vận hành và đạt được mục đích của tổ chức”. [7, tr.1]
Quản lý chính là các hoạt động do một hoặc nhiều ngƣời điều phối hành
động của những ngƣời khác nhằm thu đƣợc kết quả mong muốn.
Từ cách tiếp cận trên chúng ta có thể hiểu một cách khái qt về quản lý
nhƣ sau: Quản lý là một hoạt động nhằm thực hiện những tác động hướng đích
của chủ thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả những tiềm năng, các cơ hội
của tổ chức nhằm đạt đến mục tiêu của tổ chức đặt ra trong một mơi trường
ln ln thay đổi.
Khi xem xét khái niệm quản lý cần chú ý 3 điểm sau: (i) quản lý là
những tác động có mục đích lên những tập thể, nhóm xã hội, tổ chức; (ii) quản
lý là cơng tác phối hợp có hiệu quả hoạt động của những ngƣời cộng sự khác
nhau cùng chung một tổ chức; (iii) quản lý là các hoạt động đƣợc thực hiện
nhằm đảm bảo hồn thành cơng việc qua những nỗ lực của ngƣời khác.
Quản lý bao gồm nhiều yếu tố nhƣ chủ thể quản lý (có thể là một ngƣời
hoặc nhiều ngƣời) và khách thể quản lý (đối tƣợng quản lý). Chủ thể và khách
thể quản lý ln có mối quan hệ tác động qua lại với nhau, là quan hệ khơng
đồng cấp và có tính bắt buộc. Song hành cùng mối quan hệ đó là một mục tiêu

đƣợc định ra cho chủ thể và khách thể quản lý. Nhƣ vậy, bản chất của quản lý
là sự tác động có mục đích, có kế hoạch của chủ thể quản lý đến khách thể
quản lý nhằm đạt đƣợc những mục tiêu cơ bản của quản lý.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu
/>

12
Quản lý có 4 chức năng cơ bản: Kế hoạch hố; Tổ chức; Chỉ đạo và
Kiểm tra. Nội dung cơ bản của các chức năng nhƣ sau:
: Kế việc , mục đích đối với
những thành quả tƣơng lai của tổ chức, của các hoạt động chức năng vạch ra
con đƣờng tối ƣu với các tính tốn cân đối các nguồn lực, các cách thức và điều
kiện cần thiết , mục đích đã xác định.
T : bố trí, sắp xếp các nguồn lực và nhân sự,
hình thành nên cấu trúc hợp lý, hiệu quả các quan hệ giữa các thành viên, giữa
các bộ phận trong một tổ chức nhằm làm cho họ thực hiện thành cơng các kế
hoạch và đạt đƣợc mục tiêu tổng thể của tổ chức.
C : , liên hệ với ngƣời khác và ra
quyết định chỉ huy, hoặc động viên họ hồn thành những nhiệm vụ nhất định để
đạt đƣợc u cầu của các kế hoạch và mục tiêu của tổ chức.
: Kiểm tra cũng là một chức năng quản lý, thơng qua đó một cá
nhân, một nhóm hoặc một tổ chức là chủ thể quản lý thực hiện việc theo dõi,
giám sát các thành quả hoạt động và tiến hành những hoạt động sửa chữa, uốn
nắn nếu cần thiết.
Ngồi ra, với quan điểm thơng tin gần đây nhiều nghiên cứu đã khẳng
định thơng tin trong quản lý nhƣ là chức năng thứ 5 của quản lý. Tất cả các
chức năng cơ bản trên khi vận hành khơng thể thiếu yếu tố đƣợc xem là nền
tảng, huyết mạch, đó chính là thơng tin. Thơng tin quản lý đƣợc xem nhƣ là hệ
thần kinh của hệ thống quản lý, có tác động đến tất cả mọi khâu của q trình
quản lý. Mọi thơng tin quản lý đều nhằm phục vụ cho việc ra quyết định quản

lý và đạt mục tiêu quản lý.