Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với cho vay hộ nghèo tại ngân hàng chính sách xã hội huyện Diễn Châu, Nghệ An

GVHD: Th.s Hunh Th Bích Vi

TRNG I HC M THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA KINH T
oo0oo




H VÀ TÊN: NG TH THÙY TRANG
MSSV: 40662248







KHÓA LUN TT NGHIP
NGÀNH: KINH T




Thành ph H Chí Minh – Nm 2010
GVHD: Th.s Hunh Th Bích Vi

-2 -
TRNG I HC M THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA KINH T
oo0oo

H VÀ TÊN: NG TH THÙY TRANG
MSSV: 40662248



KHÓA LUN TT NGHIP
NGÀNH: KINH T
Chuyên ngành: Kinh t quc t
Lp: KI06Q1



NGI HNG DN KHOA HC
TH.S HUNH NG BÍCH VY



Thành ph H Chí Minh – Nm 2010


Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang i
SVTH: ng Th Thùy Trang



LI CM N

Qua bn nm hc tp và rèn luyn ti trng i hc M Thành ph H
Chí Minh, vi kt qu đt đc nh ngày hôm nay, trc ht em xin gi li cm
n chân thành đn Ban giám hiu, quý thy cô trng i hc M Thành ph H
Chí Minh nói chung và khoa Kinh t, ngành Kinh t quc t nói riêng đã tn tâm
ging dy, ch bo và truyn đt cho em nhng kin thc cn thit trong sut thi
gian hc tp ti trng đ làm nn tng cho công vic ca em sau này.
Em xin bày t lòng bit n sâu sc đn ging viên hng dn: cô Hunh
ng Bích Vy đã dành thi gian đ tn tình hng dn và ch bo, giúp đ em
trong sut thi gian thc hin khóa lun tt nghip ca mình.
ng thi em cng xin cm n Ban giám đc và các anh ch phòng K
hoch – Nghip v ca Ngân hàng chính sách xã hi huyn Din Châu, Ngh An
đã giúp đ, ch bo và to điu kin thun li cho em hoàn thành bài khóa lun
tt nghip này.
Em xin kính chúc quý thy cô cùng các anh ch trong Ngân hàng chính sách
xã hi huyn Din Châu li chúc sc khe và công tác tt.

Sinh viên:
NG TH THÙY TRANG


Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang ii

SVTH: ng Th Thùy Trang

NHN XÉT CA GING VIÊN HNG DN

……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………

TP.HCM,
ngày tháng nm



Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang iii

SVTH: ng Th Thùy Trang
DANH MC CÁC T VIT TT
AGRIBANK Ngân hàng nông nghip & phát trin nông thôn
BC: Báo cáo
CT – XH: Chính tr - xã hi

CCB: Cu chin binh
DS: Danh sách
HN: H nghèo
HQT: Hi đng qun tr
L – TBXH: Lao đng thng binh xã hi
ND: Nông dân
NQH: N quá hn
NHCSXH: Ngân hàng chính sách xã hi
PN: Ph n
TTUT: Tài tr y thác
TN: Thanh niên
TK & VV: Tit kim & vay vn
TDNH: Tín dng ngân hàng
UBND: y ban nhân dân
XGN: Xóa đói gim nghèo





Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang iv

SVTH: ng Th Thùy Trang

MC LC
M U 1
 Lý do chn đ tài: 1
 Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu: 2
 Phng pháp nghiên cu: 3

 Phm vi nghiên cu: 3
 Ngun s liu, d liu: 3
 Kt cu d kin: 3
CHNG 1: C S KHOA HC V CHT LNG TÍN DNG I
VI CHO VAY H NGHÈO CA NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HI.
5
1.1 S cn thit phi h tr vn cho ngi nghèo: 5
1.1.1 Chun nghèo ca Vit Nam:
5
1.1.2 Nguyên nhân nghèo đói 6
1.1.3 c tính ca ngi nghèo  Vit nam 8
1.1.4 S cn thit phi h tr ngi nghèo 9
1.2 Tín dng và vai trò ca tín dng đi vi h nghèo 10
1.2.1 Tín dng đi vi h nghèo
10
1.2.2 Vai trò ca tín dng ngân hàng đi vi h nghèo 12
1.3 Cht lng tín dng đi vi h nghèo 15
1.3.1 Khái nim v cht lng tín dng đi vi h nghèo 15
1.3.2 Các ch tiêu đánh giá cht lng tín dng h nghèo. 16
1.3.3 Các nhân t nh hng đn cht lng tín dng đi vi h nghèo : 20
1.4 C s thc tin: 24
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang v

SVTH: ng Th Thùy Trang
CHNG 2: PHÂN TÍCH CHT LNG TÍN DNG TRONG HOT
NG CHO VAY H NGHÈO TI NGÂN HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ
HI DIN CHÂU GIAI ON 2006 -2009 30
2.1 Tng quan v Ngân hàng chính sách xã hi Din Châu 30
2.1.1 c đim t nhiên, kinh t xã hi ca huyn Din Châu:

30
2.1.2 S lc v quá trình hình thành và phát trin ca phòng giao dch Ngân
hàng chính sách xã hi Din Châu: 31
2.1.3 Mô hình t chc b máy, đi tng phc v và c ch hot đng: 32
2.2 Phân tích hot đng tín dng và cht lng tín dng đi vi cho vay h nghèo
ti Ngân hàng chính sách xã hi Din Châu giai đon 2006 – 2009: 33
2.2.1 Thc trng cho vay h nghèo ti Ngân hàng chính sách xã hi Din Châu
giai đon 2006 – 2009: 33
2.2.2 Thc trng cht lng tín dng đi vi h nghèo ti Ngân hàng chính
sách xã hi Din Châu 37
2.3 Kt lun v cht lng tín dng đi vi cho vay h nghèo: 48
2.3.1 Kt qu đt đc: 48
2.3.2 Môt s tn ti và nguyên nhân: 49
CHNG 3: MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO CHT LNG
TÍN DNG I VI CHO VAY H NGHÈO TI NGÂN HÀNG CHÍNH
SÁCH XÃ HI DIN CHÂU 52
3.1 nh hng hot đng ca NHCSXH Din Châu nm 2010 52
3.2 Các gii pháp nâng cao cht lng tín dng đi vi h nghèo ti Ngân hàng
chính sách xã hi Din Châu 53
KIN NGH VÀ KT LUN 56
 Kin ngh 56
Kin ngh vi UBND huyn Din Châu: 56
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang vi

SVTH: ng Th Thùy Trang
Kin ngh vi NHCSXH Din Châu: 56
 Kt lun 56
PH LC 1 58
TÀI LIU THAM KHO 59

Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang vii

SVTH: ng Th Thùy Trang
DANH MC BNG
Bng 2.1: Tc đ tng và t trng ca ngun vn ti NHCSXH Din Châu giai
đon 2006 – 2009.
Bng 2.2: Kt qu cho vay – thu n ca NHCSXH Din Châu giai đon 2006-
2009.
Bng 2.3: Tình hình ngun lao đng ti NHCSXH Din Châu.
Bng 2.4: T trng và tc đ tng ca s t TK & VV ca các t chc hi nhn
y thác ca NHCSXH Din Châu t nm 2006 – 2009.
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang viii

SVTH: ng Th Thùy Trang
DANH MC HÌNH
Biu đ 2.1: Ngun vn ca NHCSXH Din Châu giai đon 2006 – 2009.
Biu đ 2.2: Tng s t TK & VV ca các t chc hi nhn y thác cho vay ca
NHCSXH Din Châu giai đon 2006 – 2009.
S đ 1.1: Các nhân t nh hng đn cht lng tín dng.
S đ 2.1: S đ các phòng ban ca NHCSXH Din Châu
S đ 2.2: S đ cho vay h nghèo.

Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 1
SVTH: ng Th Thùy Trang
M U
• Lý do chn đ tài:
Trong hn 20 nm đi mi, nh thc hin c ch, chính sách phù hp
vi thc tin nc ta, công cuc xóa đói, gim nghèo đã đt đc thành tu đáng

k, có ý ngha to ln c v kinh t, chính tr, xã hi và an ninh - quc phòng, phát
huy đc bn cht tt đp ca dân tc ta và góp phn quan trng trong s nghip
phát trin đt nc bn vng. Theo Tng cc thng kê (2009), t l nghèo chung
ca c nc t nm 1998 đn 2006 gim t 37,4% xung còn 16%. Tuy nhiên
đói nghèo vn đang là vn đ kinh t - xã hi bc xúc  Vit Nam. Do đó ng,
Nhà nc luôn luôn quan tâm đn vic xóa đói, gim nghèo mt cách toàn din
và bn vng.
Có nhiu nguyên nhân gây nên đói nghèo trong đó có mt nguyên nhân
quan trng là thiu vn sn xut kinh doanh (Nguyn Trng Hoài, 2007). Vì vy
nhng chính sách tín dng cho ngi nghèo đc chú trng nhm đáp ng nhu
cu vay vn, to đng lc giúp h vt khó vn lên làm giàu góp phn thc
hin mc tiêu xóa đói gim nghèo (XGN) ca ng và Nhà nc.
Hin nay  Vit Nam, vic cung cp các dch v tài chính vi mô cho
ngi nghèo ch yu qua 3 khu vc. ó là các t chc chính thc tp trung ch
yu  Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn Vit Nam (AGRIBANK)
và Ngân hàng Chính sách xã hi (NHCSXH) Vit Nam, các t chc bán chính
thc gm các qu, trung tâm h tr phát trin và các t chc phi chính thc nh
hi, h, ngi cho vay lãi… (Thông tn xã Vit Nam, 2009), c ba t chc này
đu tip cn vi ngi nghèo, ngi thu nhp thp và cung cp các loi hình dch
v và các sn phm tài chính cho cng đng ngi nghèo nhm giúp h ci thin
đi sng, phát trin kinh t, trong đó NHCSXH đóng vai trò quan trng.
Xét v chc nng, AGRIBANK là mt ngân hàng thng mi, trong đó
gi vai trò ch đo, ch lc trong đu t vn phát trin kinh t nông nghip, nông
thôn đ xây dng c s vt cht k thut cho sn xut nông, lâm nghip, thy hi
sn góp phn thc hin thành công s nghip công nghip hóa - hin đi hóa
nông nghip nông thôn. Ngoài ra, các t chc bán chính thc nh: các qu, trung
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 2

SVTH: ng Th Thùy Trang

tâm h tr phát trin và các t chc phi chính thc nh hi, h, ngi cho vay
lãi…hot đng do ngun vn t các t chc phi Chính ph ca các nc, t
chính các h vay thông qua tin tit kim vi mc lãi sut nht đnh, vì mc đích
li nhun, ngun vn cho vay không ln bng NHCSXH. Cui cùng là
NHCSXH, đó là t chc tín dng ca Nhà nc đc tách ra t AGRIBANK,
hot đng vì mc tiêu xóa đói gim nghèo, phát trin kinh t và n đnh xã hi,
không vì mc đích li nhun.
Theo vn bn 1617 ca tng giám đc NHCSXH ngày 28/8/2007, trong
quá trình cho các h nghèo vay, cht lng tín dng còn thp, biu hin  mt s
vn đ: t tit kim và vay vn không đ s lng t viên (di 5 ngi) hoc có
đa bàn thì vt quá quy đnh (trên 50 ngi); bin hiu ti đa đim giao dch
không đt đúng ni quy đnh,  góc khut ngi dân không thy rõ, đi tng
vay vn cha đúng… làm nh hng đn cht lng tín dng phc v ngi
nghèo. Vì vy, làm th nào nâng cao cht lng tín dng đ phc v mc tiêu
XGN là mt vn đ cn đc quan tâm. Do đó, tác gi chn “Gii pháp nâng
cao cht lng tín dng đi vi cho vay h nghèo ca ngân hàng chính sách xã
hi huyn Din Châu, Ngh An” làm đ tài khóa lun tt nghip.
• Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu:
¬ Mc tiêu nghiên cu:
Xem xét cht lng tín dng ca chng trình cho vay h nghèo ti
NHCSXH huyn Din Châu thông qua các ch tiêu đánh giá cht lng tín dng
trong phn c s khoa hc; s phi hp gia ngân hàng, các t chc đc y
thác và y ban nhân dân (UBND) cp xã. Tìm ra bin pháp nâng cao cht lng
tín dng đi vi cho vay h nghèo ti NHCSXH Din Châu.
¬ Câu hi nghiên cu:
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 3

SVTH: ng Th Thùy Trang
Cht lng tín dng trong chng trình cho vay h nghèo ca

NHCSXH Din Châu nh th nào?
Tình hình s dng vn ca h nghèo ti NHCSXH Din Châu giai đon
2006 – 2009 ra sao?
Có bao nhiêu h thoát nghèo nh chng trình cho vay h nghèo ca
NHCSXH Din Châu?
T l n quá hn nh th nào?
S phi hp gia ngân hàng, các t chc đc y thác và y ban nhân
dân cp xã thc hin ra sao?
Gii pháp nào đ nâng cao cht lng ca hot đng cho vay tín dng
đi vi h nghèo?
• Phng pháp nghiên cu:
S dng phng pháp thng kê mô t: Thu thp, phân tích và đánh giá
s liu v ngun vn, tình hình cho vay, thu n trong chng trình cho vay h
nghèo ca ngân hàng nhm so sánh, đi chiu gia các nm trong giai đon 2006
– 2009.

• Phm vi nghiên cu:
Cht lng tín dng đi vi cho vay h nghèo ti NHCSXH huyn Din
Châu, Ngh An t nm 2006 đn 2009.
• Ngun s liu, d liu:
Tài liu th cp: t ni b ngân hàng, internet, các vn bn và ngh đnh,
quyt đnh ca Chính ph.
• Kt cu d kin:
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 4

SVTH: ng Th Thùy Trang
Ngoài phn m đu, kin ngh và kt lun kt cu d kin ca đ tài
gm 3 chng:
¬ Chng 1: C s khoa hc v cht lng tín dng đi vi cho vay h

nghèo ca NHCSXH
Trong chng này s làm rõ mt s khái nim liên quan đn cht lng
tín dng đi vi h nghèo, các ch tiêu đánh giá cht lng tín dng và các nhân
t nh hng đn cht lng tín dng; chun nghèo ca B Lao đng và Thng
binh xã hi ban hành, các lí thuyt liên quan đn nghèo đói và s cn thit phi
h tr cho ngi nghèo; vai trò ca tín dng ngân hàng đi vi h nghèo; c s
thc tin t các bài nghiên cu ca các tác gi v nâng cao cht lng tín dng
ca NHCSXH.
¬ Chng 2: Phân tích cht lng tín dng trong hot đng cho vay h
nghèo ca NHCSXH huyn Din Châu giai đon 2006- 2009
Chng này s gii thiu v hot đng, vai trò và chc nng ca phòng
giao dch NHCSXH huyn Din Châu. ng thi khái quát v tình hình nghèo
đói ca huyn: s h nghèo trên toàn huyn, s h nghèo đc vay vn t ngân
hàng. Bên cnh đó phân tích hot đng cho vay ca ngân hàng v ngun vn,
tình hình cho vay và cht lng tín dng, ngân hàng có cho vay đúng đi tng
hay không? H nghèo s dng vn nh th nào? Nhng kt qu đt đc và hn
ch trong hot đng cho vay h nghèo.
¬ Chng 3: Mt s gii pháp nhm nâng cao cht lng tín dng đi
vi cho vay h nghèo ti NHCSXH Din Châu
Da vào s phân tích thc trng cht lng tín dng, rút ra đc nhng
u đim và hn ch ca ngân hàng đ đa ra mt s gii pháp nhm nâng cao
cht lng tín dng cho vay h nghèo.



Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 5

SVTH: ng Th Thùy Trang
CHNG 1: C S KHOA HC V CHT LNG TÍN

DNG I VI CHO VAY H NGHÈO CA NGÂN
HÀNG CHÍNH SÁCH XÃ HI
Chng 1 s nêu lên c s khoa hc v cht lng tín dng đi vi cho
vay h nghèo ca NHCSXH nh khái nim v tín dng và cht lng tín dng,
vai trò ca tín dng ngân hàng, các ch tiêu đánh giá và nhân t nh hng đn
cht lng tín dng đi vi h nghèo. Bên cnh đó nêu lên s cn thit phi h
tr vn cho ngi nghèo, chun nghèo ca Vit Nam, nguyên nhân nghèo đói và
đc tính ca ngi nghèo Vit Nam. Ngoài ra còn có c s thc tin t các bài
nghiên cu ca các tác gi v đánh giá hot đng tín dng, gii pháp nâng cao
cht lng tín dng đi vi h nghèo ca NHCSXH
1.1 S cn thit phi h tr vn cho ngi nghèo:
1.1.1 Chun nghèo ca Vit Nam:
Thành tu hn 20 nm đi mi đã nh hng ngày càng sâu rng ti
mi mt ca đi sng kinh t - xã hi ca đt nc, đa nc ta thoát khi khng
hong và bc vào mt giai đon phát trin mi, đy nhanh tc đ phát trin kinh
t, tin ti phát trin công nghip hóa - hin đi hóa.
Tuy vy, Vit Nam vn đc xp vào nhóm các nc nghèo ca th
gii. T l h đói nghèo ca Vit Nam còn khá cao. Theo Tng cc thng kê
(2009), t l đói nghèo nm 1998 là trên 37%, nm 2002 là 28.9%, nm 2004 là
trên 19.5% và nm 2006 gim còn 16%.
Nghèo là mt khái nim có nhiu mt nên không có mt khái nim duy
nht v nghèo. Có th nghèo là tình trng thiu thn  nhiu phng din. Chng
hn nh thu nhp hn ch, hoc thiu c hi to thu nhp, thiu tài sn đ đm
bo tiêu dùng trong nhng lúc khó khn, và d b tn thng trc nhng đt
bin bt li, ít có kh nng truyn đt nhu cu, ít đc tham gia vào quá trình
quyt đnh, cm giác d b tn thng trong các mi quan h xã hi do không
đc ngi khác coi trng… Do có nhiu khía cnh nh vy mà khái nim nghèo
cha bao gi đng nht.
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 6

SVTH: ng Th Thùy Trang
Khái nim nghèo đói rt đa dng nhng luôn cha đng ba khía cnh c
bn và quan trng: th nht, ngi nghèo có mc sng thp hn mc sng ca
cng đng dân c; th hai, ngi nghèo không đc th hng nhng nhu cu
c bn  mc ti thiu dành cho con ngi; và cui cùng là ngi nghèo thiu c
hi la chn tham gia vào quá trình phát trin ca cng đng.(Nguyn Trng
Hoài, nm 2007)
Vic xác đnh chun mc nghèo đói trong tng thi k là mt vn đ có
liên quan trc tip đn vic hoch đnh chính sách XGN ca mt quc gia. Vì
vy,  tng quc gia tu theo hoàn cnh lch s c th và trình đ phát trin mà
chun mc nghèo đói có th thay đi khác nhau.
Chun mc nghèo đói  Vit Nam theo chun mc ca B Lao đng
Thng binh và Xã hi (LTB - XH). T nm 1993 đn nay nc ta đã 5 ln
thay đi chun nghèo đ phù hp vi tng thi k ca đt nc và tin ti chun
nghèo ca th gii.
Hin nay, theo quyt đnh s 170/2005/Q - TTg ngày 08/7/2005 ca
th tng chính ph, chun nghèo áp dng cho giai đon 2006 – 2010 nh sau:
-
Khu vc thành th: Mc thu nhp bình quân: 260.000 đng/ngi/
tháng (3.120.000 đng/nm) tr xung.
- Khu vc nông thôn: Mc thu nhp bình quân: 200.000 đng/ngi/
tháng (2.400.000 đng/nm) tr xung.
Chun mc này đc Nhà nc công nhn là chun mc chung cho
toàn quc trong vic hoch đnh chng trình quc gia XGN. Bên cnh nhng
chun mc tiên tin, trong thc t hin nay còn có nhng chun mc nghèo đói
ca các t chc khác tn ti nh: Chng trình phát trin ca Liên hip quc
(UNDP), các t chc phi chính ph (NGO).
Dù mang nhng tiêu chí khác nhau nhng mc tiêu chung ca vic xây
dng các chun mc này là nhm đánh giá thc trng nghèo đói đ tìm ra các

gii pháp gim nghèo đói.
1.1.2 Nguyên nhân nghèo đói
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 7

SVTH: ng Th Thùy Trang
Nghèo đói là hu qu đan xen ca nhiu yu t, tình trng nghèo đói 
nc ta phn ln tp trung  nông thôn và ri vào nhiu h sn xut mang tính t
cung, t cp, thiu t liu sn xut, thiu vic làm hoc làm vic kém hiu qu,
thu nhp thp, không có kh nng tích lu đ tái sn xut gin đn. Ngoài ra còn
phi chu thit thòi v điu kin t nhiên và xã hi. Theo Nguyn Trng Hoài
(2007), có nhiu nguyên nhân dn đn nghèo đói nhng đ tài ch tp trung vào 2
nhóm nguyên nhân chính nh sau:
- Th nht: Nhóm nguyên nhân do bn thân ngi nghèo.
- Th hai: Nhóm nguyên nhân do môi trng t nhiên và xã hi.
¬ Nhóm nguyên nhân do bn thân ngi nghèo:
- Thiu kin thc và kinh nghim sn xut, h nghèo thng b gii hn
trong hoà nhp cng đng bi phi sng  vùng sâu, vùng xa, nhng ni ho
lánh, giao thông đi li khó khn, c s h tng  mc thp kém, thiu phng
tin thông tin, vn hoá, không đc hc hành. Lý do này khin h nghèo luôn
gn vi phng pháp canh tác c truyn, chm ng dng các tin b khoa hc k
thut vào sn xut, không có c hi và điu kin đ nâng cao trình đ dân trí. Vì
vy nguy c tái nghèo cao nu không kt hp vi các chng trình khuyn nông,
khuyn lâm, chuyn giao k thut.
- Thiu vn sn xut: Vn đc coi là yu t cc k quan trng là tin
đ đ gii quyt nghèo đói. Các tài liu điu tra cho thy thiu vn sn xut là
nguyên nhân ch yu nht dn đn nghèo đói. Theo kt qu điu tra xã hi hc
v nguyên nhân nghèo đói ca các h nông dân  nc ta nm 2001, thiu vn
chim khong 70% - 90% tng s h đc điu tra. Thiu vn đu t dn đn
nng sut thp, kéo theo thu nhp h gia đình thp. Thu nhp thp dn đn tit

kim thp. Tit kim thp li là nguyên nhân dn đn thiu vn đu t, và li dn
đn thu nhp thp. Không đ vn ngi nghèo không th làm gì đc, t vic c
bn nht là mua ging cây trng vt nuôi hay phân thuc ch đng nói đn vic
ci tin sn xut hay áp dng khoa hc k thut mi. H nghèo thiu vn thng
ri vào vòng lun qun, sn xut kém, làm không đ n phi đi làm thuê, đi vay
nng lãi đ đm bo cuc sng ti thiu hàng ngày. Mun thoát khi vòng ln
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 8

SVTH: ng Th Thùy Trang
qun này cn phi có ngun vn t bên ngoài, trong trng hp này là ngun vn
vay hay vn tín dng t các t chc tín dng chính thc và phi chính thc, hay
các d án cp vn tín dng cho ngi nghèo ca chính ph.
¬ Nhóm nguyên nhân do môi trng t nhiên và xã hi:
Mc đ nghèo đói thng có mi quan h mt thit vi điu kin đa lý
t nhiên. Nhìn chung thì nghèo đói cao  các vùng đa lý cách bit, có rt ít tài
nguyên c bn nh đt, nc, ít ma cùng vi các điu kin khí hu khác. Chng
hn, nhiu ngi đã cho rng tng trng kinh t  Bangladesh b chm li là do
nc này phi chu nhiu thit hi bi nhiu cn l hàng nm. Còn  Campuchia,
s cách bit ca các vùng nông thôn đã khin nhiu ngi ngày càng nghèo đói
hn.  nhng vùng nh vy, mi th đu thiu thn hoc trong tình trng rt t,
t các dch v công thit yu nh đin, nc, bnh xá, trng hc, các phng
tin giao tip nh đin thoi đn các c s h tng giúp phát trin sn xut và tip
cn th trng. Tt c nhng đc đim này đã phn nào đóng góp vào tình trng
nghèo kh trin miên ca ngi dân nông thôn.
iu kin t nhiên khc nghit có tác đng ti sn xut nông nghip.
Nhng vùng điu kin t nhiên không thun li: thiên tai, l lt, hn hán, dch
bnh, dn đn mt mùa, đa hình phc tp, giao thông đi li khó khn, c s h
tng thiu thn là nhng vùng có t l nghèo đói cao. Mt khác, mt s vùng ca
nc ta do phi gánh chu hu qu chin tranh ht sc nng n, mt ngi, mt

ca, c s h tng phc v sn xut và đi sng b hu hoi. ây là nguyên nhân
gây nên nghèo đói và các vn đ xã hi khác cn phi gii quyt. Phn ln h
nghèo là nhng h sng  nông thôn nên so vi thành th b lc hu, không ch
biu hin  c s vt cht, h tng thp kém mà còn có nhng h tc, tp quán
lc hu cn tr s tip thu khoa hc k thut vào sn xut và đi sng, gây tn
kém, lãng phí d dn đn nghèo đói.
1.1.3 c tính ca ngi nghèo  Vit nam
Ngi nghèo thng có nhng đc đim tâm lý và np sng khác hn
vi nhng khách hàng khác th hin :
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 9

SVTH: ng Th Thùy Trang
- Ngi nghèo thng rt rè, t ti, ít tip xúc, phm vi giao tip hp.
- B hn ch v kh nng nhn thc và k nng sn xut kinh doanh.
Chính vì vy, ngi nghèo thng t chc sn xut theo thói quen, cha bit m
mang ngành ngh và cha có điu kin tip xúc vi th trng. Do đó, sn xut
mang nng tính t cung t cp, cha to đc sn phm hàng hóa và đi tng
sn xut kinh doanh thng thay đi.
- Phong tc, tp quán sinh hot và nhng truyn thng vn hóa ca
ngi nghèo cng tác đng ti nhu cu tín dng. Ngi nghèo thng s dng
vn vào sn xut nông nghip là ch yu hoc nhng ngành ngh th công buôn
bán nh. Do vy, mà nhu cu vn thng mang tính thi v.
- Khong cách gia ngân hàng và ni ngi nghèo sinh sng đang là tr
ngi, ngi nghèo thng sinh sng  nhng ni mà c s h tng còn yu kém.
- Kh nng có đc các điu kin và ngun lc cho phát trin kinh t
nh đt đai, vn ca ngi nghèo là rt thp.
1.1.4 S cn thit phi h tr ngi nghèo
ói nghèo là hin tng ph bin ca nn kinh t th trng và tn ti
khách quan đi vi mi quc gia trong quá trình phát trin ; đc bit nc ta

đang trong quá trình chuyn sang nn kinh t th trng, xut phát đim thp thì
tình trng đói nghèo càng không tránh khi, thm chí trm trng và gay gt.
Nguyên nhân nghèo đói  phn trên cho chúng ta thy nghèo đói xut
phát là do bn thân ngi nghèo không nhy bén vi nn kinh t th trng,
không nm bt kp thi s phát trin kinh t ca xã hi. Bên cnh đó ngi nghèo
phn ln sng  nhng vùng có điu kin t nhiên không thun li, c s h tng
thp kém .
Nh vy phân hoá giàu nghèo xut hin và tn ti mt cách khách quan
trong quá trình phát trin ca lch s. Vic h tr ngi nghèo, vùng nghèo cn
đc s quan tâm ca ng và Chính Ph nhm đt các mc tiêu sau :
¬ H tr ngi nghèo nhm mc tiêu phát trin kinh t:
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 10

SVTH: ng Th Thùy Trang
H nghèo là mt b phn dân c không nh phn ln tp trung  nông
thôn . Nc ta s dân sng  nông thôn chim gn 80% dân s. Nu thu nhp ca
h đc nâng lên s làm tng sc mua, khuyn khích sn xut phát trin hn na,
gim đc gánh nng cho nn kinh t. H s to ra mt ngun sn phm di dào,
đng thi là th trng tiêu th rng ln cho các ngành công, thng nghip.
H tr ngi nghèo, vùng nghèo đc hoch đnh trong chng trình
quc gia XGN, điu này càng khng đnh rõ đnh hng xã hi ch ngha trong
quá trình phát trin nn kinh t th trng ca ng và Chính Ph trong giai đon
hin nay.
¬ H tr ngi nghèo nhm gii quyt nhng vn đ xã hi:
Nghèo đói d dn đn phát sinh các tiêu cc, các t nn xã hi. H tr
ngui nghèo giúp ngi nghèo có đc công n, vic làm to ra ngun thu nhp,
có c hi xoá ngun gc tiêu cc góp phn thc hin xây dng xã hi vn minh,
bình đng.
H tr ngi nghèo là mt tt yu khách quan, yêu cu cp bách đt ra

đi vi mi quc gia, gii quyt vn đ đói nghèo là mi quan tâm chung ca
toàn xã hi và đòi hi phi s dng mt ngun lc ln. T yêu cu này mà Chính
ph đã huy đng các ngun lc tng hp trong và ngoài nc, hoch đnh chính
sách, chng trình XGN trong c quá trình xây dng ch ngha xã hi đ các
h gia đình nghèo thoát khi đói nghèo và có nhng chính sách đc bit tr giúp
ngi nghèo, nhm thu hp dn khong cách gia giàu và nghèo.
Thc t cho thy có rt nhiu hình thc h tr đ thc hin chng trình
XGN nhng hình thc tín dng có hoàn tr là có hiu qu hn c.  thy đc
tính u vit ca nó chúng ta hãy đi tìm hiu vai trò ca kênh tín dng ngân hàng
đi vi h nghèo.
1.2 Tín dng và vai trò ca tín dng đi vi h nghèo
1.2.1 Tín dng đi vi h nghèo
¬ Khái nim tín dng
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 11

SVTH: ng Th Thùy Trang
V bn cht, tín dng là quan h vay mn ln nhau và hoàn tr c gc
và lãi trong mt khong thi gian nht đnh đã đc tha thun gia ngi đi vay
và ngi cho vay. Hay nói mt cách khác, tín dng là mt phm trù kinh t, trong
đó mi cá nhân hay t chc nhng quyn s dng mt khi lng giá tr hay
hin vt cho mt cá nhân hay t chc khác vi thi hn hoàn tr cùng vi lãi
sut, cách thc vay mn và thu hi món vay. Tín dng ra đi, tn ti và phát
trin cùng vi nn sn xut hàng hóa. Trong điu kin nn kinh t còn tn ti
song song hàng hóa và quan h hàng hóa tin t thì s tn ti ca tín dng là mt
tt yu khách quan.
Danh t tín dng xut phát t gc Latinh Credo có ngha là mt s tin
tng tín nhim ln nhau, hay nói cách khác đó là lòng tin.
Mt trong nhng loi tín dng quan trng trong nn kinh t hin nay là
tín dng ngân hàng (TDNH). Có rt nhiu quan đim khác nhau v TDNH, nu

đng trên khía cnh chc nng hot đng ca ngân hàng thì tín dng đc hiu
nh sau:
“Tín dng ngân hàng là mt giao dch v tài sn (tin hoc hàng hoá)
gia bên cho vay (ngân hàng và các đnh ch tài chính khác) và bên đi vay (cá
nhân, DN và các ch th khác) trong đó bên cho vay chuyn giao tài sn cho bên
đi vay s dng trong mt thi gian nht đnh theo tho thun. Bên đi vay có
trách nhim hoàn tr vô điu kin vn gc và lãi cho bên cho vay khi đn hn
thanh toán”. (Lê Vn T, 2009)
Cùng vi tc đ phát trin ca nn kinh t th trng vi trình đ khoa
hc ngày càng cao, đòi hi lng vn đu t ln, do đó TDNH ngày càng phát
trin mnh m. Hình thc tín dng này khc phc đc ht nhng nhc đim
ca các hình thc trc đó, đáp ng đc s phát trin ca nn kinh t. Do đó có
th nói, đây là hình thc tín dng ch yu và quan trng  mi quc gia hin nay.
¬ Tín dng đi vi ngi nghèo
Tín dng đi vi ngi nghèo là nhng khon tín dng dành riêng cho
nhng ngi nghèo, có sc lao đng, nhng thiu vn đ phát trin sn xut
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 12

SVTH: ng Th Thùy Trang
trong mt thi gian nht đnh phi hoàn tr s tin gc và lãi; tu theo tng
ngun có th hng theo lãi sut u đãi khác nhau nhm giúp ngi nghèo mau
chóng vt qua nghèo đói vn lên hoà nhp cùng cng đng. Tín dng đi vi
ngi nghèo hot đng theo nhng mc tiêu, nguyên tc, điu kin riêng, khác
vi các loi hình tín dng ca các ngân hàng thng mi nhng nó cha đng
nhng yu t c bn sau:
- Mc tiêu: Tín dng đi vi ngi nghèo nhm vào vic giúp nhng
ngi nghèo đói có vn phát trin sn xut kinh doanh nâng cao đi sng, hot
đng vì mc tiêu XGN, không vì mc đích li nhun.
- Nguyên tc cho vay: Cho vay h nghèo có sc lao đng nhng thiu

vn sn xut kinh doanh. H nghèo vay vn phi là nhng h đc xác đnh theo
chun mc nghèo đói do B L-TBXH hoc do đa phng công b trong tng
thi k. Thc hin cho vay có hoàn tr (gc và lãi) theo k hn đã tho thun.
Ngi vay phi s dng vn vay đúng mc đích xin vay.
- iu kin: Có mt s điu kin, tu theo tng ngun vn, thi k khác
nhau, tng đa phng khác nhau có th quy đnh các điu kin cho phù hp vi
thc t. Nhng mt trong nhng điu kin c bn nht ca tín dng đi vi ngi
nghèo đó là: Khi đc vay vn không phi th chp tài sn.
1.2.2 Vai trò ca tín dng ngân hàng đi vi h nghèo
Trong nhiu nguyên nhân dn đn nghèo đói, có nguyên nhân ch yu
và c bn là do thiu vn, thiu kin thc làm n. Vn, k thut, kin thc làm n
là “chìa khoá” đ ngi nghèo vt khi ngng nghèo đói. Do không đáp ng
đ vn nhiu ngi ri vào tình th lun qun làm không đ n, phi đi làm thuê,
vay nng lãi, bán lúa non, cm c rung đt mong đm bo đc cuc sng ti
thiu hàng ngày, nhng nguy c nghèo đói vn thng xuyên đe do h. Mt
khác do thiu kin thc làm n nên h chm đi mi t duy làm n, bo th vi
phng thc làm n c c truyn, không áp dng k thut mi đ tng nng sut
lao đng làm cho sn phm sn xut ra kém hiu qu. Thiu kin thc và k thut
làm n là mt cn lc ln nht hn ch tng thu nhp và ci thin đi sng h gia
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 13

SVTH: ng Th Thùy Trang
đình nghèo. Khi gii quyt đc vn cho ngi nghèo có tác đng hiu qu thit
thc.
¬ ng lc giúp ngi nghèo vt qua nghèo đói
Ngi nghèo đói do nhiu nguyên nhân, nh: già, yu, m dau, không
có sc lao đng, do đông con dn đn thiu lao đng, do mc t nn xã hi, do
li lao đng, do thiu kin thc trong sn xut kinh doanh, do điu kin t nhiên
bt thun li, do không đc đu t, do thiu vn Trong thc t,  nông thôn

Vit Nam bn cht ca nhng ngi nông dân là tit kim, cn cù nhng nghèo
đói là do không có vn đ t chc sn xut, thâm canh, t chc kinh doanh.Vì
vy, vn đi vi h là điu kin tiên quyt, là đng lc đu tiên giúp h vt qua
khó khn đ thoát khi đói nghèo. Khi có vn trong tay, vi bn cht cn cù ca
ngi nông dân, bng chính sc lao đng ca bn thân và gia đình h có điu
kin mua sm vt t, phân bón, cây con ging đ t chc sn xut thc hin thâm
canh to ra nng sut và sn phm hàng hoá cao hn, tng thu nhp, ci thin đi
sng.
¬ To điu kin cho ngi nghèo không phi vay nng lãi, nên hiu
qu hot đng kinh t đc nâng cao hn
Nhng ngi nghèo đói do hoàn cnh bt buc hoc đ chi dùng cho
sn xut hoc đ duy trì cho cuc sng h là nhng ngi chu s bóc lt bng
thóc hoc bng tin nhiu nht ca nn cho vay nng lãi hin nay. Chính vì th
khi ngun vn tín dng đn tn tay ngi nghèo vi s lng khách hàng ln thì
các ch cho vay nng lãi s không có th trng hot đng.
¬ Giúp ngi nghèo nâng cao kin thc tip cn vi th trng, có
điu kin hot đng sn xut kinh doanh trong nn kinh t th trng
Cung ng vn cho ngi nghèo theo chng trình, vi mc tiêu đu t
cho sn xut kinh doanh đ XGN, thông qua kênh tín dng thu hi vn và lãi
đã buc nhng ngi vay phi tính toán trng cây gì, nuôi con gì, làm ngh gì và
làm nh th nào đ có hiu qu kinh t cao.  làm đc điu đó h phi tìm
hiu hc hi k thut sn xut, suy ngh bin pháp qun lý t đó to cho h tính
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 14

SVTH: ng Th Thùy Trang
nng đng sáng to trong lao đng sn xut, tích lu đc kinh nghim trong
công tác qun lý kinh t. Mt khác, khi s đông ngi nghèo đói to ra đc
nhiu sn phm hàng hoá thông qua vic trao đi trên th trng làm cho h tip
cn đc vi kinh t th trng mt cách trc tip.

¬ Góp phn trc tip vào vic chuyn đi c cu kinh t nông nghip
nông thôn, thc hin vic phân công li lao đng xã hi
Trong nông nghip vn đ quan trng hin nay đ đi lên mt nn sn
xut hàng hoá ln đòi hi phi áp dng các bin pháp khoa hc k thut mi váo
sn xut. ó là vic chuyn đi c cu cây trng, vt nuôi và đa các loi ging
mi có nng sut cao vào áp dng trong thc tin sn xut và phi đc thc hin
trên din rng.  làm đc điu này đòi hi phi đu t mt lng vn ln,
thc hin đc khuyn nông, khuyn lâm, khuyn ng nhng ngi nghèo phi
đc đu t vn h mi có kh nng thc hin. Nh vy, thông qua công tác tín
dng đu t cho ngi nghèo đã trc tip góp phn vào vic chuyn dch c cu
kinh t nông thôn thông qua áp dng tin b khoa hc k thut vào sn xut, to
ra các ngành ngh dch v mi trong nông nghip đã trc tip góp phn vào vic
phân công li lao đng trong nông nghip và lao đng xã hi.
¬ Cung ng vn cho ngi nghèo góp phn xây dng nông thôn mi
Xoá đói gim nghèo là mc tiêu quan trng trong vic thc hin chin
lc phát trin kinh t bn vng ca nc ta. Tín dng cho ngi nghèo thông
qua các quy đnh v mt nghip v c th ca nó nh vic bình xét công khai
nhng ngi đc vay vn, vic thc hin các t tng tr vay vn, to ra s
tham gia phi hp cht ch gia các đoàn th chính tr xã hi, ca cp u, chính
quyn đã có tác dng:
- Tng cng hiu lc ca cp u, chính quyn trong lãnh đo, ch đo
kinh t  đa phng.
- To ra s gn bó gia hi viên, đoàn viên vi các t chc hi, đoàn th
ca mình thông qua vic hng dn giúp đ k thut sn xut, kinh nghim qun
lý kinh t ca gia đình, quyn li kinh t ca t chc hi thông qua vic vay vn.
Khóa lun tt nghip
GVHD: Th.s Hunh ng Bích Vy Trang 15

SVTH: ng Th Thùy Trang
- Thông qua các t tng tr to điu kin đ nhng ngi vay vn có

cùng hoàn cnh gn gi, nêu cao tính tng thân, tng ái giúp đ ln nhau tng
cng tình làng, ngha xóm, to nim tin  dân đi vi ng, Nhà nc.
Kt qu phát trin kinh t đã làm thay đi đi sng kinh t  nông thôn,
an ninh, trt t an toàn xã hi phát trin tt, hn ch đc nhng mt tiêu cc, to
ra đc b mt mi trong đi sng kinh t xã hi và nông thôn.
1.3 Cht lng tín dng đi vi h nghèo
1.3.1 Khái nim v cht lng tín dng đi vi h nghèo
Cht lng tín dng nói chung và cht lng tín dng h nghèo nói
riêng là nhng phm trù bao hàm c ý ngha kinh t và ý ngha v mt xã hi:
¬ Xét v mt kinh t:
Cht lng tín dng h nghèo trc ht th hin  vic vn tín dng u
đãi ca NHCSXH đc chuyn ti đn đúng đi tng cn vn và đc s dng
mt cách có hiu qu, mang li giá tr kinh t thit thc đ ngi nghèo vay vn
có thu nhp, nâng dn mc sng, thoát đc ngng ca đói nghèo, hoà nhp
cng đng. Trên c s đó thúc đy s phát trin kinh t và lu thông hàng hoá,
góp phn gii quyt công n vic làm, khai thác kh nng tim n trong nn kinh
t, đy mnh sn xut, gii quyt tt mi quan h tng trng tín dng và tng
trng kinh t. Giúp ngi nghèo xác đnh rõ trách nhim trong quan h vay –
mn, tp trung sn xut kinh doanh, to thu nhp đ tr n ngân hàng, tránh s
hiu nhm đây là tín dng cp phát, cho không.
Mc dù, NHCSXH cp tín dng không có mc đích thu li nh các
ngân hàng thng mi khác. Tuy nhiên, mc tiêu an toàn và cht lng tín dng
cng luôn luôn đc đt ra là mt trong nhng mc tiêu chính trong qun lý tín
dng.  đây không có mi quan h mt thit gia ri ro và sinh li nh các ngân
hàng thng mi nhng vic bo toàn và phát trin vn đòi hi phi không
ngng nâng cao cht lng tín dng. Theo đó, phi đm bo thu hi đc vn
(gc – lãi) đúng thi hn, gim ti đa n quá hn, n xu khó đòi.
¬ Xét v góc đ xã hi: