TRNG I HC M THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA KINH T
oo0oo—
H VÀ TÊN : NGUYN VÂN THANH
MSSV : 40662210
NH GIÁ MÃ C PHIU CÔNG TY
C PHN CHNG KHOÁN SME
KHÓA LUN TT NGHIP
NGÀNH : KINH T
Chuyên ngành : u t
Lp : KITE06T1
GING VIÊN HNG DN
Ths. V VN THANH
Thành ph H Chí Minh – Nm 2010
TRNG I HC M THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA KINH T
oo0oo—
H VÀ TÊN : NGUYN VÂN THANH
MSSV : 40662210
NH GIÁ MÃ C PHIU CÔNG TY
C PHN CHNG KHOÁN SME
KHÓA LUN TT NGHIP
NGÀNH : KINH T
Thành ph H Chí Minh – Nm 2010
v
MC LC
PHN M U 1
1. Lý do chn đ tài nghiên cu: 1
2. Mc tiêu nghiên cu : 2
3. Phng pháp nghiên cu: 2
4. i tng và phm vi nghiên cu: 2
5. Cu trúc đ tài : tài nghiên cu gm 3 chng : 2
CHNG I : C S KHOA HC NGHIÊN CU V NH GIÁ C PHIU 3
1.1 Tng quan v đnh giá c phiu 3
1.1.1 Khái nim v đnh giá c phiu 3
1.1.2 Bn cht ca đnh giá c phiu 3
1.1.3 Vai trò ca đnh giá trong quyt đnh đu t 4
1.2 Phng pháp lun trong vic đnh giá c phiu 4
1.2.1 Khái nim v thi giá tin t trong đnh giá c phiu 4
1.2.2 C s đnh giá c phiu 6
1.2.3 Li sut tng ng bù đp ri ro 6
1.3 Phân tích thông tin c bn ca doanh nghip trong quá trình đnh giá c phiu 8
1.3.1 Phân tích tình hình tài chính doanh nghip 8
1.3.2 Phân tích tác đng t môi trng bên ngoài doanh nghip 8
1.4 Các phng pháp đnh giá c phiu 8
1.4.1 Các phng pháp chit khu dòng tin 8
1.4.2 Phng pháp so sánh các h s tài chính c bn ca doanh nghip 21
CHNG II : NG DNG CÁC MÔ HÌNH NH GIÁ CHNG KHOÁN
NH GIÁ C PHIU CA CÔNG TY C PHN CHNG KHOÁN SME 24
2.1 Tng quan v công ty c phn chng khoán SME 24
2.1.1 Khái quát v công ty chng khoán 24
2.1.2 Gii thiu công ty c phn chng khoán SME 25
2.1.3 Lnh vc kinh doanh 26
2.1.4 C cu t chc 27
2.2 ng dng các phng pháp đnh giá c phiu SME 29
2.2.1 nh giá c phiu SME bng phng pháp chit khu dòng tin 42
2.2.2 Bình quân gia quyn-Kch bn t trng cho mi phng pháp đnh giá 52
vi
CHNG III : ÁNH GIÁ CÁC KT QU THU C VÀ SO SÁNH U
NHC IM CA TNG PHNG PHÁP NH GIÁ C PHIU 54
3.1 ánh giá 54
3.1.1 Các vn đ thng gp vi phng pháp chit khu dòng tin 54
3.1.2 Kt qu so sánh các h s tài chính 56
3.1.3 Giá tr ni ti bình quân 56
3.2 Nhn xét 57
4 KT LUN 58
vii
Danh Mc Bng
Bng 1 - Tóm tt kt qu hot đng kinh doanh t 2007 – 2009 31
Bng 2 - Các ch tiêu tài chính c bn 32
Bng 3 - Bng tính các ch s dùng trong mô hình đnh giá 44
Bng 4 - Giá tr doanh nghip và giá tr 1 c phn tính theo phng pháp FCFF 46
Bng 5 - Giá tr doanh nghip và giá tr 1 c phn tính theo phng pháp FCFE 47
Bng 6 - Bng tính toán h s P/E và P/B và giá tr c phiu SME 51
Bng 7 - Giá c phiu SME tính bình quân gia quyn 4 phng pháp 53
Danh mc hình
Hình 1 -S đ c cu b máy qun lý nhân s công ty c phn chng khoán SME 28
Hình 2 - Biu đ tng trng s lng tài khon giao dch ti SMES 30
Hình 3 - C cu doanh thu các hot đng kinh doanh ca SMES 30
Hình 4 - Biu đ giá và khi lng giao dch CP SME 6 tháng đu nm 2010 34
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 1
PHN M U
1. Lý do chn đ tài nghiên cu:
Th trng chng khoán Vit Nam tuy còn rt mi, hot đng còn cha
tht s hoàn thin và n đnh, nhng trong gn mi nm qua đã chng t đc
phn nào vai trò quan trng và cn thit trong nhim v làm cu ni gia nhà đu
t và doanh nghip. Là kênh huy đng ngun vn nhàn ri t xã hi rt hiu qu,
đng thi m ra c hi kinh doanh tìm kim li nhun cho mi nhà đu t trên
th trng.
Nhà đu t khi tham gia vào th trng chng khoán có rt nhiu c hi
la chn c phiu vào danh mc đu t ca mình đ đt mc tiêu v li nhun.
Các nhà đu t k vng đt đc t sut sinh li cao, nhng h cng ý thc đc
v mc đ ri ro trong đu t chng khoán, ri ro càng ln, tính mo him càng
cao, mc li nhun thu v càng ln. Nhng đa phn nhà đu t đu mun hng
đn mt gii hn an toàn vn trc nht. Nên mi quan tâm ca nhà đu t khi
quyt đnh chn mua mt loi c phiu nào là nhu cu c lng li nhun s thu
đc là bao nhiêu khi b vn đu t? Vi mc giá đc niêm yt nh vy có nên
mua vào ti thi đim này hay không? Nu đu t vào c phiu này thì nên đu
t trong ngn hn hay dài hn s an toàn hn? Chính sách chi tr c tc ca công
ty ra sao? …
C nhà đu t t chc ln cá nhân khi đng trc quyt đnh đu t cng
đu bn khon v giá tr ca c phiu vào thi đim đu t, nhng giá tr đc
quan tâm đây là giá tr ni ti ca c phiu là bao nhiêu so vi giá th trng
ca c phiu đó, nhà đu t s quyt đnh đu t vào c phiu nu xác đnh đc
giá tr ni ti (c tính) ca c phiu đó cao hn giá th trng ca nó. Do đó
công vic đnh giá c phiu đóng vai trò thit yu, là c s quan trng giúp nhà
đu t ra quyt đnh đúng.
Hin nay vic đnh giá c phiu cng có nhiu phng pháp vi nhng
quan đim đnh giá khác nhau, áp dng trong nhng trng hp khác nhau và
mi phng pháp có cách tip cn tính riêng, cung cp cho nhà đu t cái nhìn
khác nhau v thc trng doanh nghip niêm yt c phiu, mi phng pháp do
đó đu có nhng đim mnh và yu, không th khng đnh mt phng pháp
đnh giá nào là hoàn ho và chính xác đi vi mi c phiu hay đi vi mi
quyt đnh đu t. Vì vy khi đng trc quyt đnh đu t vào c phiu nào thì
vic chn áp dng mt phng pháp đnh giá đ phù hp và cho kt qu chính
xác nht là điu mà nhà đu t chng khoán cn phi cân nhc k.
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 2
T mi quan tâm này, em quyt đnh chn đ tài báo cáo thc tp ti công
ty c phn chng khoán SME v các phng pháp đc s dng ph bin hin
nay đ đnh giá chng khoán vi đ tài: “nh giá mã c phiu ca công ty c
phn chng khoán SME”, qua đây áp dng nhng kin thc tài chính đã đc
hc vào thc tin, t đó phn nào có c s so sánh và đánh giá kt qu thu đc.
2. Mc tiêu nghiên cu :
Nghiên cu các phng pháp đnh giá c phiu khác nhau t mô hình đnh
giá c phiu ca công ty c phn chng khoán SME, t các kt qu thu đc rút
ra đánh giá, so sánh nhng u nhc đim ca tng phng pháp s dng.
Thông qua đó phn nào cung cp mt c s cho c hi đu t vào c phiu SME
trong tng lai.
3. Phng pháp nghiên cu:
S dng các mô hình đnh giá c phn, đnh giá doanh nghip và các
phng pháp tng hp, phân tích đ đa ra nhn xét, so sánh.
4. i tng và phm vi nghiên cu:
- i tng nghiên cu: các mô hình xác đnh giá tr ni ti ca c phiu SME
- Phm vi nghiên cu: môi trng bên trong và bên ngoài các báo cáo tài
chính ca công ty .
5. Cu trúc đ tài : tài nghiên cu gm 3 chng :
Chng I : C s khoa hc nghiên cu v đnh giá c phiu.
Chng II : ng dng các mô hình đnh giá chng khoán đ đnh giá c phiu
ca công ty c phn chng khoán SME.
Chng III : ánh giá kt qu thu đc và so sánh u nhc đim ca tng mô
hình đnh giá c phiu.
Kt lun
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 3
1 CHNG I : C S KHOA HC NGHIÊN CU V
NH GIÁ C PHIU
1.1 Tng quan v đnh giá c phiu
1.1.1 Khái nim v đnh giá c phiu
C phiu là mt loi chng khoán xác nhn quyn s hu và li ích hp pháp
đi vi thu nhp và tài sn ca mt doanh nghip c phn. Theo lut qui đnh
doanh nghip c phn có quyn phát hành các loi c phiu và trái phiu là c
phiu ph thông (c phn thng), c phiu u đãi, trái phiu (trái phiu thng,
trái phiu chuyn đi). Ngi mua c phiu đc chia li nhun hàng nm t kt
qu hot đng ca công ty và đc s hu mt phn giá tr công ty tng ng
vi giá tr c phiu h đang nm gi. C đông s hu c phn có quyn hng
c tc t li nhun ca doanh nghip, và t ngun vn thng d. C tc thì ph
thuc vào li nhun t hot đng ca doanh nghip, ngun vn thng d có đc
là t vic bán c phiu vi giá cao hn giá thi đim mua vào.
Nhà đu t tham gia vào th trng chng khóan, mun tìm kim li nhun t
kinh doanh mua bán chng khoán, khi quyt đnh mua c phiu nào, nhà đu t
s quan tâm đn c phiu đó có đáng đ đu t hay không? Có kh nng sinh li
trong tng lai không? Có hàm cha nhiu ri ro không? Khi nào nên mua và
mua vào vi mc giá nh th nào là hp lý? Khi nào nên bán ra và mc giá bán
ra nh th có thu đc li nhun hay không?
tr li tt c nhng câu hi đó thì nhà đu t cn phài xác đnh đc giá tr
ni ti (hay còn gi là giá tr thc) ca c phiu mình đnh mua, đ t đó ra quyt
đnh nên đu t hay không. Và đnh giá c phiu là vic dùng các mô hình đnh
giá đ c lng giá tr ni ti ca c phiu đó.
1.1.2 Bn cht ca đnh giá c phiu
Giá tr ca mt doanh nghip phn ánh giá tr kinh t ca các tài sn và nng lc
to ra tin mt t các tài sn đó trong tng lai. K vng đóng vai trò ch đo
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 4
trong quá trình đnh giá. Trong th trng hiu qu, giá s đc nhanh chóng
điu chnh theo giá tr thc. Vì vy khi có c phiu b đnh giá thp hn giá tr
thc ca nó thì k vng trong tng lai giá s tng đn giá tr thc ca nó, nhà
đu t có th da vào đây đ thc hin mua bán đ kim li nhun.
Giá tr thc hay giá tr ni ti ca c phiu : phn ánh giá tr đc to ra t tài
sn thc ca doanh nghip không phi ph thuc vào các yu t th trng bên
ngoài. Luôn có nhng yu t làm thay đi giá ca c phiu trên th trng nhng
c phiu đó luôn có mt giá tr ni ti ca nó cn đc xác đnh. Mua c phiu là
mua quyn đi vi c phiu đó, quyn s hu toàn b thu nhp trong tng lai.
Vì vy vic xét đa v giá tr hin ti ca tt c nhng khon tin s nhn đc
trong tng lai v hin ti đ cho kt qu là giá tr ni ti (c tính) ca c phiu
chính là bn cht ca quá trình đnh giá c phiu.
1.1.3 Vai trò ca đnh giá trong quyt đnh đu t
Sau khi s dng các mô hình đnh giá và cho ra kt qu c tính giá tr ni ti
ca c phiu quan tâm, nhà đu t tm có c s tin tng vào c phiu đó và có
th ra quyt đnh đu t vi k vng là mình đã đánh giá đúng giá tr ca c
phiu và tng thu nhp trong tng lai t c phiu tng xng vi mc ri ro và
chi phí c hi đánh đi. Nhà đu t s da vào đó quyt đnh nm gi c phiu
trong thi gian bao lâu, c tính li nhun có đc t quyt đnh đu t vào c
phiu đó. Có nhiu cách tip cn, mô hình đ đnh giá c phiu, nhà đu t có th
la chn phng pháp nào tin tng nht nhng thc t thì do vic đnh giá da
trên c s các c tính trong tng lai nên không th có s chc chn hoàn toàn,
thêm vào đó thì mi mô hình đnh giá li áp dng khác nhau nên nhà đu t cn
cân nhc k và kt hp đánh giá đ ra quyt đnh hp lý khi la chn c phiu.
1.2 Phng pháp lun trong vic đnh giá c phiu
1.2.1 Khái nim v thi giá tin t trong đnh giá c phiu
Tin t có tính thi gian, ngha là giá tr ca cùng mt khon tin ta nm gi
hin ti và vào mt thi đim trong tng lai là không bng nhau. iu đó hoàn
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 5
toàn là hin nhiên trong nn kinh t th trng, dòng tin luân chuyn liên tc,
tin to ra tin mi, và do các tác đng ca các nhân t nh v mô nh lm phát,
t giá, lãi sut … hay ri ro hoc là chi phí c hi b ra cho mt quyt đnh đu
t , t đó làm giá tr ca đng tin thay đi theo thi gian.
- Do lm phát : giá tr ca đng tin trong tng lai không bng giá tr hin ti
ca nó, hay nói cách khác, sc mua ca đng tin trong tng lai gim so vi
hin ti.
- T giá bin đng có th làm thay đi giá tr ca đng tin trong tng lai khi
chuyn đi.
- Ri ro liên quan đn thi giá ca tin t là t s không chc chn trong vic
nm gi đng tin trong tng lai.
- Nu mt đng tin hin ti nm gi đc đu t hiu qu và sinh li trong
tng lai thì đng thi nó cng có nhng c hi đu t khác có kh nng sinh
li tng ng, đó là chi phí c hi ca mi đng tin.
Giá tr ca đng tin thay đi theo thi gian, điu đó nhc nh rng khi mun
đánh giá đúng giá tr ca mt khon tin thì cn xem xét c hai yu t s lng
và thi gian.
Khi mt ngi b ra mt khon tin đu t thì trc ht đó là do mong mun bo
toàn giá tr ca đng tin không b mt giá qua thi gian và sau đó là nhu cu tìm
kim li nhun t khon đu t trong hin ti. Nhng nhà đu t luôn mun bit
đc vào mt thi đim trong tng lai, khon tin đu t hin ti ca h bng
bao nhiêu? giá tr khi qui đi tng đng v hin ti bng bao nhiêu ?
i vi các khon đu t vào c phiu, li nhun t mi c phiu có đc t c
tc và phn thng d vn, nhà đu t phn nhiu quan tâm hn đn giá tr thng
d vn t c phiu đó trong tng lai nên vic xác đnh giá tr ni ti ca c
phiu là c s quan trng đ nhà đu t da vào đó tính toán đc phn nào chi
phí b ra và li nhun s thu v.
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 6
1.2.2 C s đnh giá c phiu
Có nhiu phng pháp đc dùng trong vic xác đnh giá tr ni ti ca c phiu,
đi vi tng phng pháp thì da trên nhng yu t và khái nim khác nhau làm
c s cho vic đnh giá.
Mt s yu t c bn cn quan tâm trong tính toán xác đnh giá c phiu nh :
- C tc d kin mà nhà đu t s nhn đc vào cui nm, c tc d kin này
có giá tr k vng khác nhau do nhng c tính khác nhau ca nhà đu t.
- Giá th trng ca c phiu.
- Tc đ tng trng ca c phiu : có nhiu d báo khác nhau ph thuc vào
đánh giá và phán đoán ca nhà đu t.
- Các thông tin v doanh nghip niêm yt nh doanh thu, li nhun quá kh và
li nhun d kin trong nm tài chính sp ti, li nhun gi li (thông tin thu
thp t các báo cáo tài chính ca doanh nghip), các d án và k hoch hot
đng, sn xut kinh doanh, đc thù ngành doanh nghip đang hot đng…
1.2.3 Li sut tng ng bù đp ri ro
i vi bt k khon đu t nào, nhà đu t đu phi cân nhc đn ri ro và li
nhun ca nó, li nhun trong đu t vào chng khoán là phn thu nhp t c tc
đc chia hoc t vic kinh doanh chênh lch giá kim li t thng d vn.
Nhng bên cnh mc tiêu tìm kim li nhun thì vn đ an toàn vn luôn là mi
quan tâm hàng đu ca nhà đu t. Mi s không chc chn đu mang đn kt
qu là ri ro, vì vy phn thng khi đi mt vi ri ro phi là mt t sut li
nhun tng ng có th chp nhn.
Mi quan h gia li sut k vng và ri ro trong đu t chng khoán :
- Li nhun cao bù đp ri ro cao : mt khon đu t có t sut sinh li thp
hn s hàm cha ri ro thp hn, ngc li, mt khon đu t có t sut sinh
li tim nng cao hn thì s luôn có mc ri ro cao hn.
- Li nhun và ri ro ph thuc vào mc chp nhn ri ro.
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 7
- C phiu ca các doanh nghip nh có xu hng cho li nhun cao hn c
phiu ca doanh nghip ln nhng li mang ri ro cao do kh nng bin đng
nhiu.
- Lm phát và thu cng là ri ro nh hng đn li nhun khi đu t vào c
phiu.
Li nhun k vng hay t sut sinh li bao nhiêu trong đu t chng khoán còn
ph thuc vào thái đ ca nhà đu t vi ri ro. Hu ht mi ngi đu không
thích đi mt vi ri ro nhng có nhng nhà đu t mo him, h sn sàng th
thách trong đu t vi c hi ca mình đng thi cng đòi hi mt t sut sinh
li tng ng vi mc ri ro nhiu hn mà h phi đánh đi. Mi ngi đu có
mt mc chp nhn ri ro khác nhau, tùy thuc vào tính cách và hoàn cnh hay
thi đim đu t, do đó li sut k vng ca tng ngi cng khác nhau nhng
c bn là ti thiu bo toàn đc ngun vn ban đu.
Theo phân loi tng quan, có ba dng thái đ vi ri ro ca nhà đu t :
Nhà đu t ngi ri ro
: nhà đu t dng này không thích đi mt vi ri
ro và thng mong mun mt khon thu nhp n đnh, hn ch ti đa ri ro, đm
bo an toàn vn. H ch chp nhn ri ro tng thêm nu nh có mt kh nng
chc chn rng s nhn đc mt t sut sinh li cao hn tng xng, nu cùng
mc sinh li nh nhau thì h s chn các khon đu t có mc ri ro thp hn.
Nhà đu t trung lp
: nhà đu t trung lp thng có thái đ chp nhn
ri ro mc trung bình, k vng mc tng thu nhp cao t c li tc và lãi vn.
Nhà đu t thích ri ro : đi vi nhng nhà đu t này, h sn sàng thc
hin nhng khon đu t có mc ri ro cao hn, và đng thi cng mong mun
thu đc t sut sinh li cao tng ng.
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 8
1.3 Phân tích thông tin c bn ca doanh nghip trong quá
trình đnh giá c phiu
1.3.1 Phân tích tình hình tài chính doanh nghip
Khi nhà đu t quan tâm đn c phiu nào đó, mun tìm hiu chính xác ngun
gc và tim nng cng nh nhng giá tr li nhun trong qua kh thì các báo cáo
tài chính v hot đng ca doanh nghip là ngun tham kho giá tr nht. i vi
mi phng pháp đnh giá s dng thì cn nhng yu t đu vào khác nhau,
nhng lng thông tin đc trng có liên quan. Chng hn báo cáo kt qu kinh
doanh s cung cp cho nhà đu t bit doanh thu t hot đng kinh doanh, các
khon chi phí, thu và li nhun …, bng cân đi k toán th hin tài sn, ngun
vn, các khon n …. lc và s dng nhng s liu t báo cáo thì cng cn
am hiu hot đng kinh doanh ca công ty, nhng lnh vc đu t mà công ty
tham gia đu t t đó nm bt và đánh giá tng quan tình hình sc khe tài chính
ca doanh nghip có đ mnh đ phân phi ngun lc cho nhng d án đó
không? Phân tích các chin lc phát trin ca công ty cng rt quan trng trong
vic c lng tc đ tng trng ca doanh nghip trong nhng nm tip theo.
1.3.2 Phân tích tác đng t môi trng bên ngoài doanh nghip
Xem xét các tác đng t môi trng bên ngoài nh hng nh th nào đn kt
qu hot đng kinh doanh ca công ty, nhng ri ro đc thù ngành, hay ri ro t
môi trng kinh t v mô tác đng đn tc đ tng trng ca doanh nghip hay
không. So sánh th mnh ca công ty vi các doanh nghip cùng ngành, nhng
đi th cnh tranh, doanh nghip có am hiu th hiu hay nhu cu ca khách hàng
không? Có nhng ci tin và chin lc thay đi mi đ thích ng không? …
1.4 Các phng pháp đnh giá c phiu
1.4.1 Các phng pháp chit khu dòng tin
1.4.1.1 Phng pháp chit khu dòng c tc (DDM – Dividend Discount Model)
Khi nhà đu t quyt đnh mua mt c phiu, h k vng nhn đc hai loi
dòng tin t c phiu đó: là dòng c tc trong sut thi gian nm gi c phiu và
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 9
dòng tin bng vi giá bán khi quyt đnh bán ra c phiu đó. Do đó khi mua bán
mt c phiu tc là mua bán quyn đi vi các khon c tc trong tng lai và
phn chênh lch giá (thng d vn) khi thi đim bán c phiu giá bán cao hn
giá mua. Vì vy đ xác đnh giá tr ni ti ca c phiu hin ti, ta hin giá tt
c dòng thu nhp trong tng lai ca c phiu (bao gm tt c dòng c tc và giá
bán c phiu) hay nói cách khác giá tr ni ti ca c phiu bng giá tr hin ti
ca toàn b dòng tin mà c phiu đó mang li trong tng lai.
C s xác đnh giá tr c phiu bng phng pháp hin giá dòng c tc:
C tc : là tin li chia cho c đông trên mi c phiu thng, đc trích t li
nhun sau thu ca doanh nghip. C tc ca c phn u đãi đc u tiên tr
trc ri mi đn tr c tc c phn thng.
C tc tr cho mi c phn thng đc tính bng công thc :
=
đã
đ à
Giá tr th trng ca c phiu thi đim hin ti (P
o
) : mc giá giao dch
mua bán c phiu hin ti.
Giá tr th trng d kin ca c phiu vào thi đim d đnh bán ra (P
n
) :
mc giá d kin này cng tùy thuc vào c tính ca nhà đu t.
Tc đ hay t l tng trng d kin ca c tc trong khong thi gian nm
gi c phiu (g) : t l tng trng c tc d kin có nhiu giá tr khác nhau do
mi nhà đu t có nhng đánh giá khác nhau v tình hình kinh t v mô, v th
cnh tranh trong ngành, tình hình hot đng kinh doanh, tim nng trong tng
lai… Nu trng hp d đoán tc đ tng trng c tc là không đi thì li
nhun và giá ca c phiu cng phi tng trng cùng tc đ đó vì c tc có
đc t li nhun ca doanh nghip, khi đó t l tng trng c tc là bn vng,
nhng t l này luôn luôn nh hn t l tng trng chung ca nn kinh t, mt
doanh nghip không th luôn duy trì tc đ tng trng cao hn nn kinh t.
C
t
c c
phn thng
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 10
Trng hp doanh nghip có nhng chuyn bin v hot đng hay qui mô
qua nhng giai đon khác nhau thì tc đ tng trng mang giá tr khác nhau
tng ng tng giai đon.
T sut li nhun đòi hi hay sut sinh li k vng (k) : là mc li sut yêu cu
ti thiu mà nhà đu t chp nhn khi đu t vào c phiu sau khi so sánh tng
ng vi nhng c phiu hay nhng c hi đu t khác. Các nhân t khác nh
hng đn t sut li nhun đòi hi nh t l lm phát d kin, ri ro, lãi sut th
trng, lãi sut trái phiu…
Phng pháp xác đnh k dùng mô hình CAPM :
k = r
f
+ *( E [r
m
] – r
f
)
Trong đó : k : sut sinh li k vng.
r
f
: lãi sut phi ri ro (thng ly bng lãi sut trái phiu chính ph)
: h s beta ca c phiu, đo lng mc đ bin đng ca c
phiu so vi mc đ bin đng toàn th trng.
r
m
: sut sinh li k vng ca th trng.
Mô hình chit khu dòng c tc
Th nht, nu nhà đu t mua c phiu vi ý đnh nm gi trong thi gian
vô hn, giá tr thc ca c phiu lúc này là hin giá dòng c tc vô hn đó.
Giá tr ca c phiu (P
0
) =
()
+
()
+
()
+ … +
()
=
[
()
]
Trong đó : P
0
: giá tr c phiu
k : sut sinh li k vng
D
t
: c tc d kin nhn đc vào cui nm t
D
n
: c tc d kin nhn đc vào cui nm n (n ~ )
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 11
Trng hp nhà đu t d đnh mua c phiu và ch nm gi trong mt
thi gian nht đnh ri bán đi, khi đó dòng tin d kin nhn đc bao gm tng
dòng c tc d kin và giá bán d kin.
Giá tr ca c phiu (P
0
) =
[
()
] +
()
Trong đó : P
0
: giá tr c phiu.
k : sut sinh li k vng.
P
n
: giá bán d kin ca c phiu vào cui nm n.
Các mô hình tng trng c tc
xác đnh đc c tc ca nhng nm k tip ta phi da trên c s là tc đ
tng trng và c tc đc chia trong nm gn nht - nm 0 (D
0
)
Mô hình tng trng bng không
Trong trng hp này, doanh nghip dùng toàn b thu nhp đ tr c tc, không
có li nhun gi li tái đu t và tng trng bng không .
Giá tr thc ca c phiu P
0
=
Trong đó P
0
: giá tr thc ca c phiu.
D : mc c tc chia bng nhau qua các nm.
k : sut sinh li k vng.
Mô hình tng trng đu – mô hình tng trng Gordon (mô hình tng
trng mt giai đon)
Trong mô hình tng trng đu này, c tc tng trng vi mt tc đ tng
trng không đi g đn vô hn. S tng trng ca c tc là t s tng trng
EPS (li nhun bình quân trên 1 c phiu), EPS đc chia ra t tng li nhun c
phn thng. Tng trng li nhun là do nhiu yu t, đây xác đnh các yu t
là: phn li nhun gi li đ tái đu t, sut sinh li trên vn ch s hu (ROE =
li nhun sau thu / vn ch s hu), yu t bên ngoài nh lm phát. i vi
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 12
phn li nhun đc gi li đ tái đu t, khi đó khon tin đu t tính cho mt
c phiu tng lên, tng li nhun và làm tng c tc. Trng hp lm phát tng
làm chi phí đu vào và c giá bán ra đu tng nên kéo EPS cng tng theo, c tc
tng.
Nu doanh nghip không gi li li nhun đ tái đu t thì phn li nhun c
phn thng dùng toàn b tr c tc cho c đông, phn c tc khi đó là ln nht.
Còn ngc li nu ch dành phn ít đ tr c tc thì c tc và li nhun hin ti
thp nhng bù li do t l li nhun gi li tái đu t cao nên s làm tng c tc
và li nhun trong tng lai.
Tc đ tng trng c tc cng chính là tc đ tng trng li nhun .
T l chi tr c tc = b =
t l li nhun gi li = (1- b)
Li nhun sau thu = ROE * vn ch s hu.
Tc đ tng trng ca li nhun cng chính bng tc đ tng trng ca
vn ch s hu.
Vn ch s hu tng trng là nh khon thu nhp đc gi li đ tái đu t.
T l tng trng = li nhun gi li dùng tái đu t / vn ch s hu
g =
ù á đ
g =
ù á đ
*
g = t l li nhun gi li * ROE
T sut li nhun gi li phi nh hn 1 vì nu không c tc s không có tng
trng . Ta có :
= T l li nhun gi li < 1.
Mà ROE là t sut li nhun trên vn c phn cng chính bng vi sut sinh li
k vng k
< 1
< 1 g < k .
D
1
là c tc d kin vào cui nm k tip - nm 1 : D
1
= D
0
(1+g)
D
2
là c tc d kin vào cui nm tip theo na - nm 2 : D
2
= D
0
(1+g)
2
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 13
….
D
n
là c tc d kin vào cui nm n : D
n
= D
n-1
(1+g) = D
0
(1+g)
n
P
0
=
()
()
+
(
)
()
+ … +
(
)
()
(1)
[ iu kin áp dng : g không đi và tin đn vô cc và g < k ]
(1) P
0
*
()
()
= [
()
()
+
(
)
()
+ … +
(
)
()
] *
()
()
[ P
0
*
()
()
] – P
0
= D
0
-
(
)
()
Vì g < k
(
)
()
0 [ P
0
()
()
] – P
0
= D
0
P
0
[
()
()
- 1 ] = D
0
P
0
[
(
)
()
()
] = D
0
P
0
()
()
= D
0
P
0
= D
0
()
()
hay P
0
=
()
Trong đó P
0
: giá tr thc ca c phiu
D
1
: mc c tc d kin vào cui nm 1
k : sut sinh li k vng
g : t l tng trng c đnh
Mô hình tng trng nhiu giai đon
Trong thc t thì các doanh nghip hot đng kinh doanh đu tri qua chu k
sng : khi s – tng trng – bão hòa – suy thoái, nên gi đnh c tc tng
trng vi tc đ không đi là không hp lý. Tc đ tng trng khác nhau trong
nhng giai đon khác nhau ca doanh nghip, trong nhng nm đu có th doanh
nghip tng trng vi tc đ rt nhanh (thng cao hn tc đ tng trng ca
nn kinh t),
sau đó đn giai đon tc đ tng trng gim dn và n đnh thì t
l tng trng lúc này thp hn hn tc đ tng trng ca nn kinh t.
Ta xem xét mô hình có hai giai đon tng trng đin hình :
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 14
Giai đon siêu tng trng : đây là giai đon đu ca chu k sng hay
vào thi đim doanh nghip có nhng đng thái c cu li qui mô, ngun vn
hay chin lc tp trung đu t ln, giai đon đu tung ra sn phm mi…Trong
nhng nm ca giai đon này t l tng trng không đi và thng ln hn sut
sinh li k vng : g
1
> k .
Giai đon siêu tng trng ch mang tính tm thi, không có doanh nghip
nào có th duy trì mt tc đ siêu tng trng nh vy trong vô hn. Do đó sau
giai đon siêu tng trng là giai đon tng trng chuyn v trng thái n đnh
vi tc đ hp lý và gi vng đn vô hn (vì tt c mi ngi đu luôn k vng
thi gian hot đng ca doanh nghip là vô hn, c tc chia hàng nm đn vô
hn). g
2
< k .
Khi đó mô hình chit khu dòng c tc đi vi các doanh nghip có giai đon
siêu tng trng tm thi là kt hp gia mô hình chit khu c tc trong mt
khong thi gian c đnh và mô hình tng trng đu :
Giá tr hin ti ca dòng c tc giai đon 1 :
P
1
=
[
()
] =
[
(
)
()
]
Trong đó n : s nm doanh nghip tng trng tc đ g
1
, nhà đu t nm gi
c phiu trong n nm ca giai đon siêu tng trng, có n ln hng
c tc.
g
1
: tc đ tng trng không đi trong n nm .
Giá tr hin ti ca dòng c tc giai đon 2 :
P
2
=
(
)
=
(
)
(
)
()
(
)
Trong đó D
n+1
: c tc d kin t nm th (n + 1) .
g
2
: tc đ tng trng không đi bt đu t nm (n+1), n đnh đn
vô hn.
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 15
Giá tr ca c phiu (P
0
)
P
0
= P
1
+ P
2
=
[
(
)
()
] +
(
)
(
)
()
(
)
1.4.1.2 Phng pháp chit khu dòng tin t do (DCF - Discounted Cash Flow)
i vi phng pháp chit khu dòng c tc đ xác đnh giá tr ca c phiu
đc s dng tng đi ph bin đi vi nhng doanh nghip đã bt đu tr c
tc hay đã chi tr c tc đu trong nhng nm qua, nhà đu t có th da vào đó
d báo dòng c tc tng lai mt cách hp lý. Còn trong trng hp khó xác
đnh đc c tc mt cách chính xác thì vic xác đnh giá tr ca c phiu vn có
th d dàng thông qua vic xác đnh giá tr toàn doanh nghip. Giá tr ca mt
doanh nghip đc quyt đnh bi dòng tin mà doanh nghip có kh nng to ra
trong hin ti và tng lai. Hin giá toàn b dòng tin mà doanh nghip to ra
trong tng lai ta s bit đc giá tr hin ti ca doanh nghip.
Nguyên tc ca mô hình DCF (Discounted Cash Flow)
Giá tr mt tài sn phi bng vi nhng gì nhn đc t tài sn đó trong tng
lai. Có ngha là chúng ta phi d đoán tài sn đó to ra đc dòng tin bao nhiêu
trong tng lai. Vì doanh nghip luôn đc k vng s tn ti mãi mãi, hay ít ra
cng không th xác đnh thi đim doanh nghip s đóng ca (trng hp đnh
giá nhng doanh nghip sp ngng hot đng thì chit khu c giá tr còn li ca
doanh nghip vào vào thi đim thanh lý), nên dòng tin này đc d tính cho
đn vô hn. Giá tr doanh nghip khi đó đc tính bng cách chit khu toàn b
dòng tin trong tng lai mà doanh nghip s to ra v thi đim hin ti vi mt
chi phí vn thích hp, t đó xác đnh giá tr này so sánh vi chi phí b ra ban
đu, mc đích là đánh giá lng tin mà nhà đu t có th thu đc t mt hot
đng đu t và t đó điu chnh giá tr ca tin t theo thi gian, quyt đnh đu
t có hiu qu không.
Vic đnh giá bng phng pháp chit khu dòng c tc thì nhà đu t ch cn
quan tâm đn vic c lng đc dòng c tc, tc đ tng trng ca doanh
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 16
nghip, còn đi vi mô hình DCF khi xác đnh giá tr ca doanh nghip cn quan
tâm tính toán đn các yu t nh doanh thu, li nhun thun, các khon n vay,
vn ch s hu, cân đi gia n vay và vn ch s hu, t l chit khu, lãi sut
huy đng,…ngoài vic tng hp thông tin thì các bn báo cáo tài chính ca
doanh nghip là ngun d liu quan trng trong vic áp dng mô hình xác đnh
giá tr này. T l dùng chit khu trong mô hình này là chi phí s dng vn bình
quân WACC (WACC=Weighted Average Cost of Capital) và chi phí vn ch s hu k.
WACC = (w
D
* r
D
)(1-T) + (w
E
* r
E
)
Trong đó WACC : chi phí s dng vn bình quân
w
D
: t trng n trong tng vn W
D
=
r
D
: lãi sut n vay
w
E
: t trng vn ch s hu trong tng vn W
E
=
r
E
: t sut li nhun đòi hi ca nhà đu t
k = r
f
+ *( E [r
m
] – r
f
)
Trong đó : k : sut sinh li k vng.
r
f
: lãi sut phi ri ro(thng ly bng lãi sut trái phiu Chính ph)
: h s beta ca c phiu, đo lng mc đ bin đng li nhun
ca 1 c phiu so vi mc đ bin đng toàn th trng.
r
m
: sut sinh li k vng ca th trng
Xác đnh giá tr ca mt doanh nghip bng phng pháp DCF, dòng ngân lu
hay dòng tin t do là nhân t chính. Có 2 cách xác đnh dòng ngân lu trong mô
hình DCF, đó là da vào ngân lu t do ca doanh nghip (FCFF – Free
Cashflow to Firm), hoc da vào dòng ngân lu vn ch s hu (FCFE – Free
Cashflow to Equity).
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 17
1.4.1.2.1 Giá tr hin ti ca dòng tin thun doanh nghip (FCFF - Free
Cashflow to Firm)
Dòng tin thun ca doanh nghip hay là dòng tin t do ca doanh nghip
(FCFF) là dòng tin sau thu to ra t hot đng ca doanh nghip , tr đi các
khon chi đu t .
FCFF = Li nhun ròng + khu hao (phc hi) – chi đu t TSC – đu t vn lu
đng (không k tin mt và các khon tng đng tin)
Chi đu t TSC = chi phí đu t vào tài sn c đnh trong k
Khu hao : khi tính thu nhp t hot đng kinh doanh đã tính tr khu hao nh
là khon chi phí ca doanh nghip nhng thc t khu khao ch có giá tr k toán
không phi là khon thc chi ca doanh nghip nên khi tính dòng tin t do cn
phc hi li khu hao.
u t vào vn lu đng (không k tin mt và các khon tng đng tin)
= (khon phi thu + hàng tn kho + chi phí phi tr)
cui k
– (khon phi thu +
hàng tn kho + chi phí phi tr)
đu k
Giá tr hin ti ca doanh nghip ( V
FCFF
) =
()
Trong đó : FCFF
t
: ngân lu t do ca doanh nghip nm t .
WACC : chi phí s dng vn bình quân.
Mô hình tng trng mt giai đon trong đnh giá tr doanh nghip :
Ta gi đnh rng doanh nghip đã đi vào giai đon tng trng n đnh và s duy
trì mt t l tng trng c đnh nh vy đn vô hn (gi s thi gian hot đng
ca doanh nghip là mãi mãi). Khi đó giá tr hin ti ca doanh nghip tính bng
cách hin giá toàn b dòng tin thun ca doanh nghip v hin ti.
V
FCFF
=
()
=
(+)
()
Trong đó : V
FCFF
: giá tr hin ti ca doanh nghip.
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 18
FCFF
0
: dòng ngân lu t do ca doanh nghip cui nm 0
FCFF
1
: dòng ngân lu t do ca doanh nghip cui nm 1
wacc : chi phí s dng vn bình quân ca doanh nghip
g : tc đ tng trng ca doanh nghip, g bng nhau qua các nm,
và g phi nh hn tc đ tng trng ca toàn nn kinh t.
Mt doanh nghip tng trng ch yu t hot đng tái đu t, do đó t l tái đu
t s là nhân t quyt đnh cho s tng trng khon li nhun k vng trong k
k tip.
Mô hình tng trng hai giai đon trong đnh giá tr doanh nghip :
Giai đon đu doanh nghip tng trng vi tc đ không đi trong mt s nm,
t nm 1 đn nm th n, sau đó t nm th n+1 tr v sau là giai đon hot đng
doanh nghip đi vào n đnh, tng trng vi tc đ không đi đn vô hn.
Khi đó giá tr doanh nghip tính bng :
V
FCFF
=
()
+[
(
)
*
()
]
V
FCFF
=
(
)
()
+ [
(
)
(
)
(
)
(+ )
]
Trong đó : V
FCFF
: giá tr hin ti ca doanh nghip.
FCFF
t
: ngân lu t do ca doanh nghip nm t .
wacc : chi phí s dng vn bình quân ca doanh nghip
FCFF
n+1
: ngân lu t do ca doanh nghip nm th n+1 .
g
1
: tc đ tng trng giai đon 1 .
g
2
: tc đ tng trng giai đon 2 .
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 19
1.4.1.2.2 Giá tr hin ti ca dòng tin thun vn ch s hu (FCFE –
Free Cashflow to Equity)
Mô hình FCFE s dng cng tng t nh FCFF, ch khác đim tr tr các
khon n vay trong dòng tin thun vn ch s hu.
Dòng tin thun vn ch s hu (FCFE) là dòng tin còn li ca vn ch s
hu sau khi đã tr đi khon đu t, tr lãi và n gc c, vì vy kt qu nhn đc
s là giá tr ca toàn b vn c phn.
FCFE = thu nhp ròng – chi đu t + khu hao (phc hi) – thay đi vn lu đng
(không k tin mt và các khon tng đng tin) – n vay c (lãi vay và n gc) + n
mi phát hành
Thu nhp ròng = thu nhp trc thu và lãi vay – lãi vay – thu
FCFE = FCFF –chi phí lãi vay (1-T) – n vay c (lãi vay và n gc) + n mi phát hành
Tng quát giá tr hin ti ca doanh nghip tính theo mô hình FCFE
V
FCFE
=
()
Trong đó : FCFE
t
: ngân lu t do vn ch s hu nm t .
k : chi phí vn ch s hu .
Tc đ tng trng li ln na ph thuc vào t l tái đu t ca doanh nghip,
do đó ta có th c lng t l tng trng thông qua mi quan h gia tng
trng li nhun k vng và các khon chi tái đu t vn ch s hu.
Tng trng li nhun k vng = t l tái đu t vn ch s hu * ROE
T l tái đu t vn ch s hu =
ă
ỳ
Báo cáo thc tp 2010 – Khoa Kinh T GVHD : Ths. V Vn Thanh
Sinh viên thc hin : Nguyn Vân Thanh 20
Mô hình tng trng mt giai đon :
V
FCFE
=
()
=
(+ )
()
Trong đó : V
FCFE
: giá tr hin ti ca doanh nghip tính theo FCFE.
FCFE
0
: dòng ngân lu t do vn ch s hu cui nm 0 .
FCFE
1
: dòng ngân lu t do vn ch hu cui nm 1.
k : chi phí vn ch s hu .
g : tc đ tng trng, g bng nhau qua các nm .
Tc đ tng trng = t l tái đu t vn ch s hu * ROE
T l tái đu t =
đ ă
Sut sinh li trên vn ch s hu (ROE) =
ò
Mô hình tng trng hai giai đon:
V
FCFE
=
()
+[
(
)
*
()
]
V
FCFE
=
(
)
()
+ [
(
)
(
)
(
)
(+ )
]
Trong đó : V
FCFE
: giá tr hin ti ca doanh nghip tính theo FCFE.
FCFE
t
: ngân lu t do vn ch s hu nm t .
k : chi phí vn ch s hu.
FCFE
n+1
: ngân lu t do v ch s hu nm th n+1 .
g
1
: tc đ tng trng giai đon 1 t nm 1 đn nm th n .
g
2
: tc đ tng trng giai đon 2 t nm th n+1 đn vô hn.