Khảo sát tình hình đề kháng kháng sinh của vi khuẩn Escherichia coli phân lập tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 từ 10 2013 đến 03 2014
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.87 MB, 94 trang )
B
GIÁO D
IH CM
ÀO T O
Tp. HCM
KHĨA CƠNG NGH SINH H C
BÁO CÁO KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:
KH
KHÁNG
KHÁNG SINH C A VI KHU N
ESCHERICHIA COLI PHÂN L P T I
B NH VI
NG 1 T
10/2013
N 03/2014.
NGÀNH VI SINH - SINH H C PHÂN T
GVHD: ThS. Bs LÊ QU C TH NH
SVTT: PHAN TH KIM H NG
MSSV: 1053010260
NIÊN KHĨA: 2010
Tp.H Chí Minh, tháng 5, 2014.
2014
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV: 1053010260
KH
KHÁNG
KHÁNG SINH C A VI KHU N
ESCHERICHIA COLI PHÂN L P T I B NH VI
NG 1 T
10/2013
N 03/2014
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
......................................................................................................................................
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
L IC M
u tiên, em xin g i l i c
Qu c Th nh. Th
n ThS.Bs Lê
ng và t
nh ng ki n th
ng d n cho em
em hồn thành t t báo cáo khóa
lu n t t nghi p này.
Em xin g i l i c
n các cô, chú, anh, ch trong khoa
Vi sinh - B nh vi
th
c ti p truy
t các ki n
ng d n
em
trong su t th i gian th c hi n khóa lu n t t nghi p.
Em xin chân thành bi
n s t n tình d y d , truy n
t và chia s nh ng ki n th c b ích c a t t c các quý th y cơ,
cùng các anh, ch khóa trên và các b n trong khoa Công ngh
sinh h
i h c M Tp.HCM.
L ic
c nh t, em xin g
cha, m
viên và t o m
n gia
sinh thành và nuôi d y em, luôn sát cánh
u ki n t t nh
ng
em h c t p và hồn thành t t
khóa lu n t t nghi p c a mình.
TP H Chí Minh, ngày 10 tháng 05
Sinh viên
Phan Th Kim H ng
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
.
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
DANH M C VI T T T
Ch / thu t ng :
Vk: ...................................................................................................... vi khu n
Vsv: ................................................................................................... vi sinh v t
CFU: .......
t
i v i các vi khu n s ng)
NCCLS: .................... National Committee for Clinical Laboratory Standards
ng SAU: .....................................................
ng Staphylococcus aureus
R: ......................................................................................
kháng)
S: ................................................................................. Susceptible (nh y c m)
I: ................................................................................ Intermediate (trung gian)
N: ........................................................................................................ s
ng
ESBLs: ...................................................... Extended spectrum beta-lactamase
...........................................................................................
Ks: ....................................................................................................kháng sinh
ANSORP : ... M
gây b
i giám sát c a châu Á v s kháng thu c c a vi khu n
ng g p
KONSAR : .........M
i giám sát qu c gia v kháng thu c c a Hàn Qu c
TEM: ................................................................................................ Temoniera
SHV: .................................................................................. Sulfhydryl variable
OXA: ............................................................................................. Oxacillinase
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
Kháng sinh
AMP: ................................................................................................ Ampicillin
CXM: ............................................................................................. Cefuroxime
CHL: ..................................................................................... Chloramphenicol
CIP: ............................................................................................. Ciprofloxacin
GM: ............................................................................................... Gentamycin
IMP: .................................................................................................. Imipenem
MP: ................................................................................................. Meropenem
TCC: ....................................................................... Ticarcillin/Clavulanic acid
POL (PB): ..................................................................................... Polimyxin B
FEP: ...................................................................................................Cefepime
ATM: .............................................................................................. Aztreonam
CPD: ............................................................................................ Cefpodoxime
CTX: .............................................................................................. Cefotaxime
CAZ: ............................................................................................. Ceftazidime
CCTX: .................................................................. Cefotaxime/Clavulanic acid
CCAZ: ................................................................ Ceftazidime /Clavulanic acid
NOR: .............................................................................................. Norfloxacin
NAL: .......................................................................................... Nalidixic acid
NIT: ............................................................................................ Nitrofurantoin
Khoa:
1AB: ................................................................................ Khoa ngo i t ng h p
1CD: ................................................................................ Khoa n i t ng quát 1
1I: ................................................................................................. Khoa nhi m
2AB: ........................................................................... Khoa ph ng, ch nh hình
2CD: ................................................................................ Khoa n i t ng quát 2
2I: .................................................................................................... Khoa Th n
3B: ............................................................................................ Khoa tim m ch
3CD: ..............................................................................................Khoa hô h p
3I: .................................................................. Khoa s t xu t huy t + huy t h c
CC: .............................................................................................. Khoa c p c u
HSN: .................................................................................. Khoa h i s c ngo i
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
ICU: .......................................................................... Khoa h i s
ng
NC: ......................................................................................... Khoa ngo i ch n
NICU: .............................................................................. Khoa h i s
RHM: ...............................................................................
t.
SS: ................................................................................................
TH: ..............................................................................................Khoa tiêu hóa
ng:
BA: .................................................................................................. Blood agar
MC: ........................................................................................MacConkey agar
SS: ............................................................................ Shigella Salmonella Agar
MHA: ............................................................................... Mueller Hinton Agar
KIA: ...................................................................................
BHI: ................................................................................... Brain Heart Infusin
CA: ............................................................................................ Chocolate agar
Vi khu n:
E. coli: Escherichia coli
EPEC: Enteropathogenic Escherichia coli
ETEC: Enteroxigenic Escherichia coli
EIEC: Entero invasive Escherichia coli
EAEC: Enteroadherent E.coli
EHEC: Enterohemorrhagic E.coli
Kpn: Klebsiella pneumonia
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
DANH M C CÁC B NG
B ng 2.1
...................................................................33
B ng 2.2
ng nuôi c y phân l p .....................................................................37
B ng 2.3 B ng tr c nghi
B ng 2.4 Tiêu chu
nh danh tr c khu n Gram âm .......................40
ng kính vịng vơ khu n c a vi khu
B ng 3 T l vi khu n phân l
ng ru t ...............46
c .........................................................................49
B ng 3.1 T l vi khu n E.coli phân l
c theo b nh ph m (N=242) ..................50
B ng 3.2 T l vi khu n E.coli phân l
u tr (N=242) ................51
B ng 3.3 T l vi khu n E.coli phân l
c theo tu i (N=242) ..............................52
B ng 3.4 T l vi khu n E.coli phân l
c theo gi i tính (N=242) ......................54
B ng 3.5 T l kháng kháng sinh c a vi khu n E.coli ................................................55
B ng 3.6 T l vi khu n E.coli sinh men betalactamase trong th nghi m sàn l c
(N=242) .......................................................................................................................57
B ng 3.7 T l vi khu n E.coli sinh men betalactamase trong th nghi m kh
nh
(N=242) .......................................................................................................................57
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 1 C u t o vi khu n E.coli .................................................................................. 5
Hình 1.1 a)Vi khu n Escherichia coli
n vi
b) Khu n l c vi khu n E.coli phân l
Hình 2
n t ............................... 5
n vi .................. 5
ng CA............................................................................................. 23
Hình 2.1 Khu n l c vi khu n Escherichia coli trên CA .......................................... 23
Hình 2.2
ng MC ......................................................................................... 24
Hình 2.3 Lactose (+/-
ng MC ............................................................ 24
Hình 2.4 Khu n l c vi khu n Escherichia coli t
Hình 2.5
ng MHA ..................................................................................... 25
Hình 2.6 Th
Hình 2.7
ng MHA ................................................ 25
ng SS........................................................................................... 26
Hình 2.8 Escherichia coli trên m
Hình 2.9
ng MC...................... 24
ng SS ......................................................... 26
ng BA.......................................................................................... 26
Hình 2. 10 Khu n l c vi khu n Escherichia coli trên m
Hình 2.11 Các ki u tiêu huy
ng BA ................... 26
ng BA................................................. 27
Hình 2.12 K t qu th nghi m trên KIA ................................................................. 28
Hình 2.13 K t qu th nghi
Hình 2.14 K t qu th
ng Simmon s Citrat ........................... 29
ng ......................................................................... 30
Hình 2.15 K t qu th nghi m Indol ....................................................................... 31
Hình 2.16 Thu c th Kowac ................................................................................. 31
Hình 2.17 K t qu th Oxidase .............................................................................. 32
Hình 2.18 Thu c th Oxidase ................................................................................. 32
Hình 2.19 Các lo i kháng sinh trong th nghi
............................ 34
Hình 2.20 Các lo i kháng sinh trong th nghi m ESBLs ....................................... 34
Hình 2.21 B thu c nhu m Gram và nhu m phân .................................................. 42
Hình 2.22 K t qu nhu m Gram c a B- và C+......................................................... 44
Hình 2.23 T bào bi u mơ ....................................................................................... 44
Hình 2.24 T bào b ch c u ...................................................................................... 44
Hình 3.1 T
................................................................................... XII
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
Hình 3.2 T
c khi s d ng.......................................................... XII
Hình 3.3 T
m 5% CO2, 370C ............................................................................. XIII
Hình 3.4 Máy ly tâm .............................................................................................. XIII
Hình 3.5 Máy Vorter .............................................................................................. XIV
Hình 3.6 T
m 370C ............................................................................................. XIV
Hình 3.7 T c y máu Bactec ................................................................................... XV
Hình 3.8 Các d ng l d ng m u ............................................................................ XVI
Hình 3.9 T l nh .................................................................................................... XVI
Hình 3.10 K t qu th nghi
Hình 3.11 Khu n l c E.coli trên các lo
c a E.coli .................................... XVII
ng khác nhau ........................ XVIII
Hình 3.12 K t qu test sinh hóa c a E.coli ............................................................ XIX
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
DANH M C CÁC BI
Bi
3 T l vi khu n phân l
c .................................................................. 49
Bi
3.1 T l vi khu n E.coli phân l
c theo lo i b nh ph m (N=242) .... 50
Bi
3.2 T l vi khu n E.coli phân l
u tr (N=242)......... 52
Bi
3.3 T l vi khu n E.coli phân l
c theo tu i (N=242)....................... 53
Bi
3.4 T l vi khu n E.coli phân l
c theo gi i tính (N=242) ............... 54
Bi
3.5 T l kháng kháng sinh c a vi khu n E.coli phân l
c trong th i gian
kh o sát ..................................................................................................................... 56
Bi
3.6 T l vi khu n E.coli sinh men betalactamase trong th nghi m sàn l c
(N=242) .................................................................................................................... 57
Bi
3.7 T l vi khu n E.coli sinh men betalactamase trong th nghi m kh ng
nh (N=242) ............................................................................................................ 58
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
M CL C
TV
........................................................................................................ 1
M C TIÊU NGHIÊN C U ................................................................................... 3
1
PH N I T NG QUAN TÀI LI U ............................................................. 4
1.1
Vi khu n Escherichia coli .......................................................................4
1.1.1
c v vi khu n Escherichia coli..................................................4
1.1.2 Ngu n g c và tên g i ..........................................................................4
1.1.3 C u t o c a vi khu n E.coli .................................................................5
1.1.4
m sinh h c ...............................................................................5
1.1.5 Tri u ch
c .........................................................................8
1.1.6
kháng kháng sinh c a Escherichia coli .........................9
1.2
kháng kháng sinh .........................................9
1.2.1 Kháng sinh ...........................................................................................9
1.2.2
2
kháng kháng sinh [8] .....................................................................14
PH N II V T LI
2.1
U ................... 23
V t li u ...................................................................................................23
2.1.1 Ch ng vi khu n .................................................................................23
2.1.2
ng. [15,10,16,26,4] ......................................................................23
2.1.3
...................................................................................32
2.1.4 Thi t b và d ng c ............................................................................34
u [23] ..................................................................35
2.2
2.2.1 Kh
m m u .....................................................................35
2.2.2
y: [16,23] ..............................................................35
2.2.3
nh danh: .........................................................................38
3
K T QU NGHIÊN C U VÀ BI N LU N .......................................... 49
3.1
K t qu t l nhi m khu n .....................................................................49
3.1.1 Theo m u b nh ph m ........................................................................50
3.1.2
u tr .............................................................................51
3.1.3
tu i.......................................................................................52
3.1.4 Theo gi i tính ....................................................................................54
3.2
K t qu
kháng kháng sinh .................................................................54
3.3
T l vi khu n Escherichia coli ti t men betalactamase ph r ng .......57
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
3.3.1
................................................................57
3.3.2
...........................................................57
3.4
BÀN LU N ...........................................................................................59
3.4.1
m m u ....................................................................................59
3.4.2
....................................................................................59
3.4.3 K t qu ti t men betalactamase .........................................................60
4
K T LU
NGH ....................................................................... 62
4.1
K T LU N............................................................................................62
4.2
NGH ...............................................................................................62
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
Nhi m khu n b nh vi n (NKBV) là m t trong nh ng thách th c và là v
c a y t th gi i, khơng ch
c quan tâm
c phát tri n mà cịn
t Nam. Bên c
gây b
l n
c
c c a vi khu n
nên nghiêm tr
gi i có
nhi u v d ch do vi khu n kháng thu c gây ra
ch tiêu ch y do Escherichia coli
kháng thu c v i t l t vong cao t i Th
c. Theo t ch c Y t th gi i thì
c ta là m t trong nh
c có t l vi khu n kháng kháng sinh cao nh t trong
khu v c. Nguyên nhân là do vi c qu n lý s d ng kháng sinh
d n t i các vi khu n kháng thu
t ch ,
o ra nh ng ch ng vi khu n
c nhi u lo
Escherichia coli, m t trong nh ng
th ph m gây nhi m khu n b nh vi n trên toàn c u.
Escherichia coli (E.coli) tr c khu n Gram âm thu c h vi khu
(Enterobacteriaceae). Chúng có
ng ru t
kh
trong các b ph n c a
ng trú
ng tiêu hóa và
ng hô h
lo i E.coli ho c gi ng E.coli s ng m t cách vô h i trong b máy tiêu hóa c
có th gây nên b t c nhi m khu
i
m khu n
tiêu hóa, nhi m khu n ti t ni u, nhi m khu n huy t, nhi m khu
ng
ng sinh d c,
nhi m khu n v t m , viêm màng b ng, màng ph
M c khác, t l vi khu n E.coli kháng thu
S d
t cao (kho ng 20 - 25%).
u tr thành công b nh nhi m khu n do vi khu n Escherichia
coli gây ra,
ng th
o nên m t áp l
ch ng vi khu
t nt
i v i vi khu
c. Bên c
Ampicillin, các kháng sinh
nhóm Cephalosporin, Fluoroquinolone và Carbapenem.
a vi khu n E.coli l i có
t men betalactamase ph r
Cephalosporin nên gây r t nhi
n các
c s d ng kháng sinh không
h p lý làm cho vi khu n kháng nhi u lo
kh
[3]
c h u h t kháng sinh
u tr
i lo ng i
l n cho ngành y t trên toàn th gi i.
kháng kháng sinh c a vi khu n là m t trong nh ng v
không ch riêng c a ngành y t
quan tâm c a các nhà di truy n
h c và m t s ngành liên quan. Nh ng nghiên c u cho th y r
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
nan gi i
l
Trang 1
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
t vong, kéo dài th i gian n m vi
cs d
kháng
u tr c a b nh nhân n m vi n. Vi khu n E.coli kháng
thu
y t toàn c u.
Vi t Nam, B Y t r
nm
khu
, di n ti n kháng thu c c a vi
m qu
kháng c a vi khu
giám sát, ki m soát
u nghiên c u v vi khu n Escherichia
coli
kháng kháng sinh ngày càng ph c t p và nh m góp ph n
tìm hi u thêm v v
trên chúng tơi th c hi
tài
kháng kháng sinh c a vi khu n Escherichia coli phân l p t i b nh vi
1 t 10
n 03
tài ng d
nghi
l
ng
p, nuôi c
nh danh vi khu n, th
và tìm men ESBLs t vi khu n gây b nh Escherichia coli phân
c t các m u b nh ph m. K t qu nghiên c u nh m cung c p thêm thông tin
c n thi t cho các nhà lâm sàng trong vi
i v
ng s d
u tr
ng h p nhi m trùng do vi khu n Escherichia coli gây ra. Nh ng
nghiên c u v t l phân b , kh
c a vi khu n Escherichia coli
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
kháng kháng sinh và ti t men betalactamase
ng.
Trang 2
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
M C TIÊU T NG QUÁT
Kh
kháng kháng sinh c a vi khu n Escherichia coli phân l p
t i b nh vi
ng 1 t 10
n 03/2014.
MUC TIÊU C TH
Kh o sát s phân b c a vi khu n Escherichia coli phân l p t i b nh vi n
tu i, gi i tính, khoa
Kh
u tr và lo i b nh ph m.
kháng kháng sinh c a vi khu n Escherichia coli.
Kh o sát t n su t vi khu n Escherichia coli có ti t men betalactamase ph
r ng (ESBLs).
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Trang 3
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
1
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
PH
1.1
Escherichia coli
1.1.1
Escherichia coli
Vi khu n Escherichia coli (E.coli) thu c [24]:
Gi i (domain): Bacteria
Ngành (phylum): Proteobacteria
L p (class): Gamma Proteobacteria
B (ordo): Eubacteriales
H (familia): Enterobacteriaceae
Chi (genus): Escherichia
Loài (species):
Escherichia coli (loài ch y u)
Escherichia blattae
Escherichia fergusonii
Escherichia hermannii
Escherichia vulneris
1.1.2
Vi khu n Escherichia coli (E.coli) do bác
u tiên phân l
à Theodor Escherich
c vi khu
c)
(Schaechter, 2009).[30] V i tên g
u là Bacterium coli commune. B
i tên thành Escherich nh
khu n m
nh danh th ng nh t toàn c u là Escherichia coli.
E.coli
t trong nh ng thành viên chính c a h vi khu
ru
a nhi u nhi m trùng,
ng
ng nhi m
u.
Vi khu n Escherichia coli s ng
v
h
i.
ng
i vi khu n E.coli s ng trên các b ph
c các b ph
h p các lo i vitamin K và B. Hi
lo
kh
.
ng hô
ru t chúng giúp t ng
ng vi khu n E.coli. Phân
chúng d a trên kháng nguyên K và kháng nguyên O. M t s ch ng vi
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Trang 4
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
khu n có gen, ho
ch
t bi n ho c t các sinh v t khác cho phép s n xu t
c có h
i.
1.1.3
E.coli
Ngu n: Internet
Hình 1: C u t o vi khu n Escherichia coli
1.1.4
1.1.4.1 Hình thái [25]
E.coli là tr c khu n hình g y ng
ng do có lơng quanh thân, m t s ch ng
E.coli có v polysaccharide, khơng sinh nha bào, Gram âm b t màu h
dài hay ng n tu thu
r
i ch (ví d
ng ni c y trung bình 2
ng có kháng sinh),
Ngu n: Internet
ng riêng l
ng c
Ngu n: Phân l
Hình 1.1: a) Vi khu n Escherichia coli
i kính hi n vi
b) Khu n l c vi khu n E.coli phân l
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
3µm x 0,5µm, có th
u trịn,
khi x p thành chu i ng n. Trong b nh ph m có khi b
c
u.
c
nt
n vi
Trang 5
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
1.1.4.2
E.coli phát tri n d
ng nuôi c
ch ng cịn có th ni c
c
mơi
ng, m t s
ng t ng h
n
nghiên c u v sinh v t h c.
E.coli là tr c khu n hi u khí và y m khí tu ti n, có th
5-400C, nhi
thích h p là 370C. Phát tri n
pH t 5,5
ng s , 1997). [22]
7,4 (Nguy
ng kính 2
:
8, pH thích h p là: 7,2
u ki n thích h p E.coli phát
370C, vi khu n hình thành
ng: sau 24 gi ni c y
nh ng khu n l
nhi
n 30 phút. [6]
tri n r t nhanh, th i gian th h ch
ng th
ng
t, bóng láng, khơng trong su t màu tro nh
i,
3 mm. Nuôi lâu khu n l c chuy n màu g
t và
m c r ng ra. Có th quan sát c nh ng khu n l c d ng M và R.
ng th ch th t Pepton: sau 18
24 gi b
ng trong t
chúng m c thành nh ng khu n l c
d ng tròn, m t khu n l
m 370C,
c trung bình,
i lên, có n
m t láng.
c th t: vi khu n phát tri n t
c, có c n màu
ng trên m
tro nh t l ng xu
ng r
ng, mơi
ng có mùi phân th i.
ng th ch máu BA: Sau 24 gi
370C hình thành khu n l c màu sáng,
c 1 2 mm tu thu c vào ch ng và serotype, có ch ng dung huy
ho c
ng Indol: vi khu n hình thành khu n l c màu m n chín, có ánh kim
ho c khơng có ánh kim.
ng EMB có khu n l c tím ánh kim.
ng th ch SS: E.coli có khu n l
ng MacConkey (MC) t
.
h ng.
1.1.4.3
E.coli lên men nhi u lo
ng glucose, manitol, lactose,
ng maltose, arabinose. E.coli
ng lactose.
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
m quan tr
phân bi t E.coli và Salmonella.
Trang 6
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
Tuy nhiên có m t s ch ng E.coli không lên men lactose (Theo Nguy
c ng s , 1997). [22]
E.coli khơng sinh H2S, khơng phân h
Có decarboxylase,vì v y có kh
m, hồn ngun nitrate thành nitrite.
carboxyl c a lysin, ornithin, arginin và
glutamic.
Các ph n ng khác:
S
370C.
n 72 gi
Gelatin, huy
y
phân bi t E.coli v i vi khu
ng ru
ng s d ng th
nghi m IMVIC. E.coli cho k t qu IMVIC (indole, methyl red, voges-proskauer,
citrat) là: + + - - hay - + - -.
Indole:
ng nh có tryptophane, E.coli nh có tryptophanese s ly
gi
nh n di
th kowac s, h p ch t v i thu c th
methyl (MR
i ta nh vài gi t thu c
: indole +
H+ cao (pH <
ng có glucose, E.coli t o n
4.5)
.
Voges- proskauer (VP): âm tính (vi sinh v t chuy n hóa glucose thành acid
pyruvic
môi tr
acetyl methyl carbinol (AMC), AMC tác d ng v i
naphtol trong
ng ki m t o thành diacety. Diacety ph n ng v i nhân guanidine có
t o h p ch
). [12]
Citrat: âm tính (vi khu n E.coli khơng có enzyme citrat permease nên khơng có
kh
d
4H2PO4
nito t o ra NH3 làm ki
làm ngu n
ng
ng v n gi màu xanh lá c
ng
u). [12]
E.coli. [11]
1.1.4.4 K
Kháng nguyên O: g m g n 160 y u t .
Kháng nguyên K
c chia làm các lo i: A, B và L.
Kháng nguyên H g m g n 50 y u t .
Escherichia coli
c chia thành nhi u serotype d a trên s t h p c a các
kháng nguyên.
c ký hi u b ng kháng nguyên O và H, ví d O157:H7...
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Trang 7
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
1.1.4.5
.
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
[7,2]
Nhi m trùng ti u
ng h p nhi m khu n l
tri u ch ng: ti u l t nh t, ti
u tiên
ph n , v i các
u ra máu, ti u ra m .
Nhi m khu n huy t:
Khi s
kháng c
tr
th gi m, vi khu n vào máu gây nhi m khu n máu. G p
m trùng ti u.
Viêm màng não
Chi m kho ng 40% viêm màng não
tr
sinh, 75% trong s
nguyên K1.
Tiêu ch y:
Nh ng ch ng E.coli
n tiêu ch y thu c các nhóm sau:
EPEC (Enteropathogenic E.coli) v
ng g p là O26, O44, O86,
ETEC (Enterotoxigenic E.coli
khu n này
ng g p trên tr
i l n, gây b nh b ng cách ti t hai lo
n, vi
c t ru t:
LT (heat labile) và ST (heat stable).
EIEC (Enteroinvasive E.coli) tri u ch ng b nh gi ng h i ch ng l do shigella.
Vi khu n xâm l n niêm m c ru t gây tiêu ch
VTEC ( Verocytotoxin producing E.coli) gây tiêu ch y có th d
ch
n bi n
i tràng xu t huy t và h i ch ng tan máu - ure huy t.
1.1.5
Tiêu ch y ra máu là tri u ch ng chính c a nhi m E.coli. Sau khi s d ng th c
ph m b nhi m E.coli thì trong vịng 4 48 gi s có các tri u ch
ngồi phân l ng t 5 15 l n/ngày có l
n nơn. N u
c c p c u, x trí k p th i s b m
n gi i, r i lo n thân nhi t, h
huy t áp và có th t vong. [19]
Khi b nh nhân b nhi m E.coli n ng (có th làm r i lo n máu và suy th n)
Da tr nên xanh xao, c m l nh
C m th y y
Có nh ng v
ur
i
c ti u
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Trang 8
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
E.coli là vi khu n gây b nh tiêu ch y ph bi n nh
lây nhi m ch y
tr
ng tiêu hố do s d ng ngu
ơ nhi m có ch
u tr
c bi t là
ng
i th
ng l n vi khu n E.coli.
[15]
u tr b ng kháng sinh d a trên b nh lý nhi m trùng và k t qu
.
Phòng ng a [15]
c và th c ph m b nhi m E.coli ch ng có bi u hi
c bi t nên r t khó
phân bi t. Vì th , c n có nh ng bi n pháp (hay thói quen) phịng ng a nhi m khu n:
Phịng b nh tôn tr ng quy ch v sinh, chú ý x lý phân, d ng c b nh nhân.
Ngu n th c ph m (s
ti t trùng, th
u chín) có th là ngu n
gây b nh.
a tình tr ng nhi m trùng b nh vi n.
1.1.6
Escherichia coli
T l E.coli kháng thu
t cao kho ng 20 - 25%. Trên th gi
ng có
nh ng v d ch tiêu ch y do E.coli kháng thu c v i t l t vong cao t i Th
c (2011).T i Vi t Nam, các vi khu n E.coli kháng thu
th c t
u tr , t l t
n,
y và trong
c châu Âu.
Theo s li
i B nh vi n B nh Nhi
t l kháng Ampicilin (lo i thu c kháng sinh dùng ch y
u tr
E.coli) lên t i 81,4%. Kháng sinh hay s d ng khác là ceftriaxone
g nm tn
v i Ciprofloxacin t l kháng 44%.
n
c bi t v i Tetracycline t
l kháng thu c lên t i 85,8%.
Theo k t qu nghiên c u t
n 03/2013 t i b nh vi
1t l kháng kháng sinh c a vi khu n E.coli cho th y: kháng A
Cefotaxime: 67,5%, Ciprofloxacin là 62,3%, và Nal
ng
n 93,8%,
Polymycin B lên
n 97%. [17]
1.2
1.2.1 Kháng sinh
. [27,15]
1.2.1.1
Kháng sinh là nh ng h p ch t có ngu n g c t nhiên t vi sinh v t ho c t ng h p
b
khu
o có tác d ng ch ng l i s s ng c a vi khu n, ho c di t
n nhân lên b
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
ng
m c phân t , ho
ng
Trang 9
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
vào m t hay nhi
i s ng vi khu n ho
n chuy n hóa c n thi t c
vào s cân b ng lý hóa, ho
ng nh
ng
n s t ng h p c a chúng (kìm khu n) v i li u
ng h p kìm khu n, nh ng ph n ng b o v
,
n
ng th c bào ho c s s n xu t kháng th s tiêu di t vi khu n.
c hi
t lo
lo i vi khu n hay m t nhóm vi khu n nh
ho
ng lên m t
nh. Vì v y kháng sinh khơng có cùng m t
i v i t t c các lo i vi khu n. Kháng sinh có ho t ph r
là chúng có ho
i v i nhi u lo i vi khu n gây b nh khác nhau, cịn m t s có
ho t ph h p thì có ho
i v i m t hay m t s ít lo i vi khu n.
,
1.2.1.2
Kháng sinh (antibiotic) có ngu n g c t thu t ng
tiên b
cs d
u
ch s tiêu di t m t v t th s ng b i m t v t th
s ng khác.
y Penicillin b
k nguyên kháng sinh ngu n g c vi sinh th
u
c
ng minh kh
ch ng nhi m trùng c a Penicillin. T
li
ra m t th
d
i huy hoàng v kháng sinh
u lo
c ch ho c tiêu di t vi khu
th c s b
i
u.
u th
i hóa trên 50 lo i Penicillin, 70 lo i
Cephalosporins, 12 lo i Tetracyclines, 8 lo i Aminoglycosides, 1 Monobactams, 3
Carbapenems, 9 Macrolides và các F
sinh ti t ra t n m và vi khu
ng h p và trên 100 kháng
c dùng trong y h c. Nh ng kháng sinh có ngu n g c vi sinh th
dùng trong b o qu n th
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
c
o v cây tr ng, và dùng trong th
Trang 10
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
1.2.1.3
.
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
[27]
c ch s thành l p vách t bào
Kháng sinh c ch quá trình sinh t ng h p peptioglycan (thành ph n quan tr ng
c a vách t bào) làm cho vi khu n sinh ra s khơng cịn vách do ó d b tiêu di t.
G
racin, Cephalosporins, Penicillins, Rostocetin,
V
it
ng v t, vi khu n có m t l p v c ng bên ngồi g i
là vách t bào, có nhi m v gi hình d ng t
th u cao
c nguyên v
bên trong t bào. Áp l c n i bào
vi khu
n so v i vi khu n Gram âm. Khi s t
c a kháng sinh, các vi khu
c áp l c th m
n
bào b
n
c ch do tác d ng
n thành d ng hình c u khơng có vách,
các vi khu n Gram âm có vách khơng hồn ch nh. Nh ng hình th c này làm t bào d
b v
ng
ng.
c ch nhi m v c a màng t bào
G m Amphotericin B, Colistin, Polymyxins.
T bào ch t c a t t c các t bào s
t hàng rào có kh
v n chuy n ch
m th u ch n l c, th c hi n ch
y ki m soát các thành ph n bên trong màng t bào.
N u s toàn v n ch
ion s thoát kh i t bào
c bao b c b i m t màng, t bào
a màng t bào ch t b phá v thì nh
i phân t và
t bào ch t.
c ch s t ng h p protein
Có nh
Aminoglycosides (Amikacin, Gentamicin, S
Nhóm Aminoglycosid g n v i receptor trên ti u phân 30S c a ribosome làm
cho quá trình d ch mã khơng chính xác.
Nhóm Chloramphenicol g n v i ti u phân 50S c a ribosome c ch enzyme
n vi c g n các acid amin m i vào chu i polypeptide.
Nhóm Macrolides và Lincoxinamid g n v i ti u phân 50S c a ribosome làm
n quá trình d
u tiên c a chu i polypeptide.
c ch quá trình t ng h p acid nucleic.
Nhóm Refampin g n v
n q trình sao mã
t o thành mRNA (RNA thơng tin)
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Trang 11
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
Nhóm Quinolone c ch tác d ng c a enzyme DNA gyrase làm cho hai m ch
a DNA khơng th du i xo
a DNA.
Nhóm sulfamide có c u trúc gi ng PABA (p- aminobenzonic acid) có tác d ng
c
n quá trình t ng h p acid nucleotid.
Nhóm T
ng vào enzyme xúc tác cho q trình t o nhân purin
làm c ch quá trình t o acid nucleic.
n, Nalidixic acid, Novobiocin, Rifampin,
Sulfonamides, Trimethoprim..
[27,17, 35]
1.2.1.4
c t ng h p nhi u, có nhi u bi
c khác nhau. Ta có
th phân kháng sinh theo nhi u cách.
notatum
Chlorocide.
Ho t ph kháng sinh là ph
ng c a m t kháng sinh t i vi khu n. D a
vào ho t ph chia kháng sinh ra:
Là k
ram
henicol ...
:
Gram
acrolide ...
sinh.
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Trang 12
Báo cáo khóa lu n t t nghi p
GVHH: Ths.Bs Lê Qu c Th nh
kháng sinh Penicillin
leptospira làm t
Là
acrolide
.
Phân nhóm Penicillin:
Benzylpencillin: Penicillin G, Procaine - Penicillin, Benzathine - Penicillin.
Ampicillin,Amoxicillin, Metampenicillin.
Ticarcillin.
m beta - lactamase: Acid clavulanic, Sulbactam.
Carbapenem: Imipenem.
Phân nhóm Cephalosporin:
Cephalexin, Cefazolin, Cefaclor ...
SVTT: Phan Th Kim H ng
MSSV:1053010260
Trang 13
