Phân tích tình hình thanh khoản của nhóm các ngân hàng thương mại cổ phần niêm yết

2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
i

LI CM N
Li đu tiên, em xin phép đc bày t lòng cm n và cm kích chân thành đn
quý Thy Cô trng i hc M Thành ph H Chí Minh, ban giám hiu
Chng trình ào to c bit nói chung và các Thy Cô mà em đã có c hi
tip xúc nói riêng. Quý Thy Cô ngoài nhng bài ging thú v, b ích trên lp
còn h tr em rt nhiu trên con đng hc tp dài bn nm va qua. c bit,
em xin gi li tri ân sâu sc đn TS. Nguyn Vn Thun, ngi Thy đáng kính
mà em may mn đc hc trong sut mt thi gian dài li va là Ging viên
hng dn Khóa lun tt nghip ca em. Xin cám n Thy v khong thi gian
quý báu mà Thy đã dành đ hng dn, góp ý kin, h tr em t lúc m đu đn
khi em hoàn thành quyn Khóa lun này. ó là nhng bài hc không ch v kin
thc uyên bác rng ln, mà c s ng h v tinh thn ca Thy dành cho mt
ngi hc trò là em.
c nhà trng to điu kin đ tham gia bo v khóa lun Tt nghip, em đã
c gng tn dng nhng kin thc đc tích ly, đúc kt trong sut bn nm hc
qua đ áp dng vào hoàn thành quyn Khóa lun này. Vi nhng n lc trong
vic nghiên cu tài liu, báo cáo cng nh vn dng các lý thuyt đã đc hc,
tuy nhiên do thiu b dày kinh nghim và thi gian không cho phép, Khóa lun
này không tránh khi các sai sót. Kính mong Thy Thun cùng quý Thy Cô
thông cm và góp ý kin đ em có th hoàn thin đ tài hn.
Thành ph H Chí Minh, ngày 3 tháng 6 nm 2013
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun

ii

NHN XÉT CA GING VIÊN HNG DN
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Thành ph H Chí Minh, ngày …… tháng 6 nm 2013
Ging viên hng dn
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
iii

DANH MC CÁC T VIT TT
T vit tt Ý ngha t vit tt
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHTM Ngân hàng Thng mi

TMCP Thng mi C phn
NH Ngân hàng
TCTD T chc tín dng
CTG Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam
VCB Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam
EIB Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam
STB Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
ACB Ngân hàng TMCP Á Châu
SHB Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Ni
MBB Ngân hàng TMCP Quân đi
NVB Ngân hàng TMCP Nam Vit
IPO Initial Public Offer – phát hành c phn ln đu
ra công chúng
TTCK Th trng chng khoán
TG Tin gi
TGTT Tin gi thanh toán
KH Khách hàng
TM Tin mt
NR Ngân hàng Northern Rock (Anh)
NHNNo & PTNT Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông
thôn Vit Nam

2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
iv

MC LC

LI CM N i
NHN XÉT CA GING VIÊN HNG DN ii
DANH MC CÁC T VIT TT iii
MC LC iv
DANH MC BNG BIU vi
CHNG 1 – GII THIU 1
1.1. TNG QUAN V VN  NGHIÊN CU 1
1.2. MC TIÊU NGHIÊN CU 2
1.3. I TNG VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU 2
1.4. NI DUNG VÀ KT CU KHÓA LUN 3
CHNG 2 – TNG QUAN LÝ THUYT 4
2.1. C S LÝ LUN CHUNG 4
2.1.1. Hot đng ngân hàng th
ng mi (NHTM) 4
2.1.2 Vn đ thanh khon ca các NHTM 6
2.1.3. Các ch tiêu đánh giá 8
2.2. KINH NGHIM QUN LÝ THANH KHON CÁC NC KHÁC TRÊN
TH GII 10
2.2.1. Kinh nghim qun lý thanh khon ti M 10
2.2.2. Các trng hp cng thng thanh khon ni bt trên th gii 11
2.2.3. Bài hc kinh nghim đi vi Vit Nam 13
CHNG 3 – PHÂN TÍCH VÀ ÁNH GIÁ TÍNH THANH KHON NHÓM CÁC
NGÂN HÀNG TMCP NIÊM YT 15
3.1. TNG QUAN TÌNH HÌNH THANH KHON CA H THNG NHTM
VIT NAM 15
3.2. THC TR
NG THANH KHON CA CÁC NGÂN HÀNG NIÊM YT 26
3.2.1. Vn điu l 27
3.2.2. H s an toàn vn CAR 29
3.2.3. H s gii hn huy đng vn H1 31

3.2.4. H s t l gia vn t có so vi tng tài sn H2 32
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
v

3.2.5. Ch s trng thái tin mt H3 33
3.2.6. Ch s nng lc cho vay H4 34
3.2.7. Ch s d n trên tin gi khách hàng H5 36
3.2.8. Ch s chng khoán thanh khon H6 37
3.2.9. Ch s trng thái ròng đi vi các TCTD H7 39
3.2.10. T l tin mt và tin gi các TCTD khác trên tin gi khách hàng H8 40
3.3. ÁNH GIÁ CHUNG THC TRNG THANH KHON CA CÁC NGÂN
HÀNG NIÊM YT 43
CHNG 4 - GII PHÁP HOÀN THIN TÍNH THANH KHON CÁC NGÂN
HÀNG TMCP NIÊM YT VIT NAM 43
4.1. NH H
NG PHÁT TRIN CA H THNG NHTM VIT NAM 43
4.1.1. nh hng phát trin ca h thng NHTM Vit Nam 43
4.1.2. Nhng thành qu ban đu trong l trình c cu li h thng NHTM 44
4.2. GII PHÁP HOÀN THIN TÍNH THANH KHON NHÓM CÁC NGÂN
HÀNG TMCP NIÊM YT 46
4.2.1. Tng cng nng lc tài chính 46
4.2.2. Thc thin cân đi gia tài sn n và tài sn có 47
4.2.3. y lùi n xu 48
4.2.4. Hoàn thin h thng qun tr ri ro và ki
m soát ni b 48
4.3.  XUT I VI CHÍNH PH VÀ NHNN  CI THIN TÍNH THANH
KHON CA H THNG NHTM VIT NAM 49

4.3.1. Tip tc phát huy đ án tái c cu h thng ngân hàng 49
4.3.2. Quy đnh cht ch v đm bo thanh khon NHTM 50
4.3.3. S dng chính sách tin t linh hot, va đ 51
4.4.4. Cng c, phát trin th trng liên ngân hàng 53
KT LUN 54
DANH MC TÀI LIU THAM KHO 55
PH LC A – BNG CÁC CH S THANH KHON 56
PH LC B – BNG S LIU TÍNH TOÁN T 2008-2012 43

2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
vi


DANH MC BNG BIU
Biu đ 3.1 – Tng sn phm trong nc (GDP) t 2008-2012
Biu đ 3.2 – Ch s CPI t 2008-2012
Biu đ 3.3 – Tình hình bin đng lãi sut 2008
Biu đ 3.4 – Tình hình bin đng lãi sut liên ngân hàng nm 2012
Biu đ 3.5 – T l n xu t 2007-2012
Biu đ 3.6 – Vn điu l t 2008-2012
Biu đ 3.7 – H s an toàn vn CAR t 2008-2012
Biu đ 3.8 – H s gii hn huy đng vn H1
Biu đ 3.9 – H s t l gia vn t có và tng tài sn H2
Biu đ 3.10 – Ch s trng thái tin mt H3
Biu đ 3.11 – Ch s nng lc cho vay H4
Biu đ 3.12 – T l d n trên tin gi khách hàng H5
Biu đ 3.13 – Ch s chng khoán thanh khon ca CTG, VCB, STB, SHB

và MBB
Biu đ 3.14 – Ch s chng khoán thanh khon ca EIB, ACB và NVB
Biu đ 3.15 – Ch s trng thái ròng đi vi các TCTD khác H7
Biu đ 3.16 – T l tin mt và tin gi ti các TCTD trên tin gi ca khách
hàng H8
Bng 3.1 – Quá trình điu chnh lãi sut nm 2012
Bng 3.2 – C cu tin mt và tin gi ti các TCTD nm 2012
Bng 3.3 – C cu d n các ngân hàng nm 2012
Bng 3.4 – Tng trng trong tin gi ca khách hàng 2008-2012
Bng 3.5 – H s H3 và H6
Bng 3.6 – H s H4 và H5
Bng 3.7 – H s H3 và H8
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
1

CHNG 1 – GII THIU
1.1. TNG QUAN V VN  NGHIÊN CU
Thanh khon và qun tr ri ro thanh khon là yu t quyt đnh s an toàn trong
hot đng ca bt k mt ngân hàng thng mi nào. Trên th gii ngày nay,
nhiu ngân hàng phi đi mt vi tình trng cng thng thanh khon (liquidity
strains), khi mà s cnh tranh khc lit v thu hút tin gi buc các ngân hàng
phi tìm kim các ngun tài tr khác. Nhiu cuc khng hong thanh khon (nh
Argentina n
m 2001-2002, ngân hàng Northern Rock ti Anh nm 2007, …) trên
th gii đã càng khng đnh hn tm quan trng, thit yu ca qun tr thanh
khon ti ngân hàng.
Kh nng thanh khon không hp lý là du hiu đu tiên ca tình trng bt n v

tài chính – là mi ri ro có th gây sp đ c mt h thng ngân hàng. Tuy nhiên,
lng vn d tr quá ln s tác đng trc tip làm gi
m kh nng đu t, sinh li
ca ngân hàng. Th trng tài chính càng phát trin, các c hi và ri ro trong
qun tr thanh khon cng gia tng tng ng. T đó, tm quan trng ca vic
hoch đnh, qun lý thanh khon càng đc nâng cao hn. Trong đó, các nhà
qun tr phi tìm câu tr li cho các vn đ v ni cung cp các ngun tài tr n
đnh vi chi phí r
, hp lý, làm th nào đ cân bng cung – cu thanh khon, …
Vi tc đ tng trng kinh t khá cao và v th ngày càng đc khng đnh trên
trng quc t, Vit Nam đang là đim đn ca nhiu dòng vn đu t nc
ngoài. óng góp vào thành công đó, không th không k đn ngành ngân hàng,
đc xem là “mch máu ca nn kinh t”. Trong thi gian va qua, trc nhng
tác đng tiêu cc c s
 bt n nn kinh t v nô (lm phát) và các chính sách ca
Nhà nc (kim ch làm phát) thanh khon ca h thng NHTM b nh hng
nghiêm trng, cá bit có trng hp ngân hàng ri vào tình trng thiu thanh
khon.
Xu th hi nhp ngày càng sâu rng vào nn kinh t khu vc và th gii, cùng vi
nhng gì din ra trên th trng tin t Vit Nam nhng cui 2007 và đu nm
2008 cho th
y vn đ thanh khon và qun tr ri ro thanh khon ca các ngân
hàng thng mi có ý ngha cp bách v c lý lun thc tin. Trên c s vn dng
nhng lý thuyt đc hc, bài Khóa lun bàn lun v vic ”Phân tích tính thanh
khon ca nhóm các Ngân hàng TMCP niêm yt”.

2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun

2

1.2. MC TIÊU NGHIÊN CU
Câu hi nghiên cu: Bài khóa lun đc thc hin nhm tr li cho các câu hi
v:
+ Thc trng thanh khon ca h thng NHTM Vit Nam, c th là các
ngân hàng TMCP niêm yt nh th nào?
+ Nhng yu t, nguyên nhân chính nào đã dn đn cng thng thanh
khon cho h thng NHTM Vit Nam?
+ Có nhng gii pháp nào đ gii quyt khó khn thanh khon đó?
Mc tiêu nghiên cu:

+ H thng hóa các vn đ lý thuyt c bn v NHTM và vn đ thanh
khon;
+ Phân tích và đánh giá các nguyên nhân gây cng thng thanh khon trong
thi gian qua;
+ Phân tích tính thanh khon ca mt s NHTM Vit Nam thông qua các
ch s;
+ Nhng tn ti và hn ch trong lnh vc này và mt s gii pháp đ hoàn
thin, nâng cao hiu qu qun tr ri ro thanh khon cho các ngân hàng
TMCP niêm yt ti Vit Nam.
1.3. I TNG VÀ PHNG PHÁP NGHIÊN CU
i tng nghiên cu:

n cui 2012, có tt c 8 ngân hàng thng mi ti Vit Nam đã thc hin vic
c phn hóa và niêm yt trên th trng chng khoán.  thun li cho vic thu
thp s liu và có đc kt qu chính xác khách quan, Khóa lun này tp trung
vào phân tích, đánh giá tình hình thanh khon ca nhóm các ngân hàng đã niêm
yt bao gm:
+ Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam (CTG);

+ Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam (VCB);
+ Ngân hàng TMCP Xut nhp khu Vit Nam (EIB);
+ Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín (STB);
+ Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Ni (SHB);
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
3

+ Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB);
+ Ngân hàng TMCP Quân đi (MBB);
+ Ngân hàng TMCP Nam Vit (NVB);
Các s liu đ phân tích đc thu thp t báo cáo thng niên ca mi ngân hàng
trong khong thi gian t nm 2008 đn nm gn nht là 2012.
Phng pháp nghiên cu:

Da vào các kin thc và phng pháp đã đc hc, Khóa lun s dng:
+ Phng pháp phân tích, tng hp, din dch thông tin s liu t các ngun báo
chí, báo mng và báo cáo thng niên ca các ngân hàng;
+ Phng pháp so sánh ngang – dc, đi chiu phân tích đi vi các ch s thanh
khon tính toán đc ca các ngân hàng.
Ngoài ra, đ thc hin đánh giá tt hn, khóa lun còn s dng phng pháp mô
t - gii thích, tng h
p thông tin, …
1.4. NI DUNG VÀ KT CU KHÓA LUN
Ngoài phn kt lun, ph lc bng biu và tài liu tham kho, Khóa lun gm có
bn chng chính nh sau:
_Chng 1 – Gii thiu chung;
_Chng 2 – Tng quan lý thuyt và c s lý lun;

_Chng 3 – Phân tích và đánh giá tính thanh khon nhóm các ngân hàng
TMCP niêm yt;
_Chng 4 – Gii pháp hoàn thin tính thanh khon các NHTMCP niêm
yt ti Vit Nam.
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
4

CHNG 2 – TNG QUAN LÝ THUYT
2.1. C S LÝ LUN CHUNG
2.1.1. Hot đng ngân hàng thng mi (NHTM)
2.1.1.1. Khái nim, đnh ngha NHTM
Lut các t chc tín dng do Quc hi khóa X thông qua vào ngày 12 tháng 12
nm 1997 đnh ngha: “Ngân hàng thng mi (NHTM) là mt loi hình t chc
tín dng đc thc hin toàn b hot đng ngân hàng và các hot đng khác có
liên quan. Lut này còn đnh ngha: T chc tín dng (TCTD) là loi hình doanh
nghip đc thành lp theo quy đnh ca Lut này và các quy đnh khác ca pháp
lut đ hot đng kinh doanh ti
n t, làm dch v ngân hàng vi ni dung nhn
tin gi và s dng tin gi đ cp tín dng và cung ng các dch v thanh toán
toán (Nguyn Minh Kiu, 2011).
NHTM là mt trung gian tài chính đóng vai trò trong vic đm bo nn kinh t
hot đng nhp nhàng, hiu qu. NHTM là loi hình ngân hàng giao dch trc
tip vi các t chc kinh t và cá nhân bng cách nhn tin gi, tin tit kim r
i
s dng vn đó đ cho vay, chit khu, cung cp các phng tin thanh toán và
dch v ngân hàng cho các đi tng nêu trên. NHTM là loi hình ngân hàng có
s lng ln và rt ph bin trong nn kinh t th trng. s có mt ca loi hình

ngân hàng này trong hu ht các hot đng kinh t xã hi chng t rng:  đâu có
mt h thng ngân hàng thng mi phát trin, thì  đ
ó s có s phát trin vi tc
đ cao ca nn kinh t.
Nh vy NHTM là mt đnh ch tài chính trung gian quan trng trong nn kinh
t th trng. Nh h thng đnh ch tài chính trung gian này mà các ngun tin
nhàn ri nm ri rác trong xã hi đc huy đng, tp trung li, đng thi s vn
đó đc s dng đ cp tín dng cho các t chc kinh t và cá nhân v
i mc đích
phát trin kinh t xã hi.
2.1.1.2. Nhim v, chc nng, vai trò c bn
Nhìn chung, NHTM có ba chc nng c bn: chc nng trung gian tín dng, chc
nng to tin và chc nng sn xut. Chc nng trung gian tài chính và to tin là
hai chc nng c bn ca NHTM. Trong nhng nm gn đây, nhiu nhà qun tr
ngân hàng còn đ cp đn chc n
ng sn xut ca NHTM, bao gm vic huy
đng và s dng các ngun lc đ to ra “sn phm” và dch v ngân hàng cung
cp cho nn kinh t.
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
5

Da vào các chc nng k trên ca NHTM, có th nhn ra các vai trò chính ca
NHTM trong nn kinh t th trng nh sau:
_ Vai trò tp trung vn ca nn kinh t: NHTM là trung gian kt ni gia nhng
ngi có ngun tin nhàn ri mun sinh li trong xã hi (cá nhân, t chc kinh
doanh, đn v kinh t, …) đn nhng ngi có nhu cu s dng vn nhm mc
đích kinh doanh hoc tiêu dùng. Qua quá trình này, NHTM là thành phn đu

m
i quan trng thúc đy nn kinh t phát trin. Ngoài ra, NHTM còn có th làm
trung gian gia các công ty và nhà đu t trong vic chuyn giao mnh lnh trên
th trng chng khoán, mua trái phiu công ty.
_ Vai trò làm trung gian thanh toán và qun lý các phng tin thanh toán:
NHTM h tr các ch th trong nn kinh t thc hin thanh toán, ct gi tin mt
cách an toàn, tin li hn.  thc hin vai trò này, ngân hàng s dng nhng
công c lu thông và đc quyn qun lý chúng (séc, gi
y chuyn tin, th thanh
toán, …), thông qua đó đã tit kim nhiu chi phí đã có th phát sinh trong xã
hi, đy nhanh tc đc luân chuyn vn, thúc đy quá trình lu thông hàng hóa.
Ngày nay, vi vic thc hin thanh toán thông qua h thng bù tr ca và hình
thc chuyn tin đin t đc h tr bi công ngh cao s h tr ti đa các dch
v ngân hàng nhanh chóng, tin li và an toàn hn.
_ Vai trò t
o ra tin trong h thng ngân hàng hai cp: Quá trình này đc thc
hin thông qua tín dng và thanh toán trong h thng ngân hàng, trong mi liên
h cht ch vi NHTW mi nc. ây là chc nng sáng to ra bút t góp phn
gia tng khi lung tin t phc v cho nhu cu chuyn và phát trin nn kinh t.
Theo qu Tin t Quc t IMF (International Monetary Fund), khi tin t ca
mt quc gia bao gm: ti
n giy, tin kim loi và tin gi không k hn ti ngân
hàng. Còn tin gi tit kim và tin gi đnh k không đc xem là b phn ca
khi tin t mà ch đc xem là “chun tin” do tính cht kém thanh khon ca
b phn này. Tuy nhiên k t nm 1980 tr đi, nhiu nhà kinh t hc bt đu xem
“chun tin” là mt phn ca kh
i tin t. Qu Tin t Quc t và Ngân hang Th
gii (WB) gn nh chp nhn quan đim này nhng còn ngn ngi nên phân bit
thành nhiu khi tin t nh M1, M2, M3 và L. Trong đó:
+ M

1
: tin mt phát hành bao gm tin giy và tin kim loi + tin gi
không k hn;
+ M
2
: M
1
+ tin gi tit kim và tin gi đnh k ti ngân hàng;
+ M
3
: M
2
+ tt c các loi tin gi  các đnh ch tài chính khác;
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
6

+ L: M
3
+ các loi trái phiu, thng phiu và các công c khác ca th
trng tin t.
2.1.2 Vn đ thanh khon ca các NHTM
2.1.2.1. nh ngha thanh khon
Tính thanh khon ca NHTM đc xem nh kh nng tc thi (the short-run
ability) đ đáp ng nhu cu rút tin gi và gii ngân các khon tín dng đã cam
kt. Nh vy, ri ro thanh khon là loi ri ro khi ngân hàng không có kh nng
cung ng đy đ lng tin mt cho nhu cu thanh khon tc thi; hoc cung
ng đ nhng vi chi phí cao. Nói cách khác, đây là loi r

i ro xut hin trong
trng hp ngân hàng thiu kh nng chi tr do không chuyn đi kp các loi tài
sn ra tin mt hoc không th vay mn đ đáp ng yêu cu ca các hp đng
thanh toán.
Thanh khon ca mt ngân hàng có vn đ có th do các nguyên nhân c bn
sau:
_ Ngân hàng vay mn quá nhiu các khon tin gi ngn hn t các cá nhân và
đnh ch tài chính khác; sau đó chuyn hóa chúng thành các tài sn đ
u t dài
hn. Cho nên, tình trng mt cân đi v k hn gia ngun vn và s dng vn,
mà thng gp là dòng tin thu v t tài sn đu t nh hn dòng chi ra đ tr
các khon tin gi đn hn.
_ S thay đi ca lãi sut có th tác đng đn c ngi gi tin và ngi vay vn.
Khi lãi suât gim, mt s ng
i gi tin rút vn khi ngân hàng đ đu t vào ni
có t sut sinh li cao hn; còn nhng ngi đi vay tích cc tip cn các khon
tín dng vì lãi sut đã thp hn trc. Nh vy, rt cuc lãi sut thay đi s nh
hng đn giá tr th trng ca các tài sn mà ngân hàng có th đem bán nhm
tng thêm ngun cung thanh khon và trc tip
nh hng đn chi phí vay mn
trên th trng tin t.
_ Do chin lc qun tr ri ro thanh khon không phù hp và kém hiu qu nh:
các chng khoán đang s hu có tính thanh khon thp, d tr ca ngân hàng
không đ cho nhu cu chi tr, …
2.1.2.2. Cung – cu thanh khon và đánh giá trng thái thanh khon
Nhu cu thanh khon ca mt ngân hàng có th đc xem xét bng mô hình cung
– cu v thanh khon.
_ Cung thanh khon: là các kho
n vn làm tng kh nng chi tr ca ngân hàng,
là ngun cung cp thanh khon cho ngân hàng bao gm:

2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
7

+ Các khon tin gi đn;
+ Doanh thu t vic bán các dch v phi tin gi;
+ Thu hi các khon tín dng đã cp;
+ Bán các tài sn đang kinh doanh và s dng;
+ Vay mn trên th trng tin t.
_ Cu thanh khon: là nhu cu vn cho các mc đích hot đng ca ngân hàng,
các khon làm gim qu ca ngân hàng. Thông thng, trong lnh vc kinh
doanh ca ngân hàng, nhng hot đng to ra cu v thanh khon bao gm:
+ Khách hàng rút tin t tài khon;
+ Yêu cu vay vn t các khách hàng có cht lng tín dng cao;
+ Thanh toán các khon vay phi tin gi;
+ Chi phí phát sinh khi kinh doanh các sn phm và dch v;
+ Thanh toán c tc bng tin.
Trng thái thanh khon ròng NPL (Net Liquidity Position) ca mt ngân hàng
đc xác đnh nh sau:
NPL = Tng cung thanh khon – Tng cu thanh khon
Có ba kh nng có th xy ra nh sau:
_Thng d thanh khon: khi cung thanh khon vt quá cu thanh kho
n (NPL >
0) thì ngân hàng đang  trong trng thái thng d thanh khon. Nhà qun tr ngân
hàng phi cân nhc đu t s vn thng d này vào đâu đ mang li hiu qu cho
ti khi chúng cn đc s dng đáp ng nhu cu thanh khon trong tng lai.
_Thâm ht thanh khon: Khi cu thanh khon ln hn cung thanh khon (NPL <
0), ngân hàng phi đi mt vi tình trng thâm ht thanh khon. Nhà qun tr

ph
i xem xét, quyt đnh tài tr thanh khon ly t đâu, bao gi thì có và chi phí
là bao nhiêu.
_Cân bng thanh khon: Khi cung thanh khon bng vi cu thanh khon (NPL =
0), tình trng này đc gi là cân bng thanh khon. Tuy nhiên đây là tình trng
rt khó xy ra trên thc t, hoc nu có cng không tn ti lâu dài.
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
8

2.1.3. Các ch tiêu đánh giá
2.1.3.1. CAR – t l an toàn ti thiu
CAR 
vn t có
tng tài sn có ri ro quy đi
x 
H s CAR (Capital Adequacy Ratios) – h s Cooke phn ánh t l vn t có ti
thiu ngân hàng phi đt đc trên tng tài sn “Có” ri ro quy đi.
CAR biu th cho mc đ ri ro mà các ngân hàng đc phép mo him trong
vic s dng vn cao thp tùy thuc vào vn t có ca ngân hàng. C th là,
nhng ngân hàng có vn t có ln thì đc phép s dng vn vi mc
đ liu
lnh ln vi hy vng đt đc li nhun cao nht, nhng ri ro s cao hn và
ngc li.
2.1.3.2. H s gii hn huy đng vn
H 
vn t có
tng ngun vn huy đng

x 
H s này đc đa ra nhm mc đích gii hn mc huy đng vn ca ngân
hàng đ tránh tình trng khi ngân hàng huy đng vn quá nhiu vt quá mc
bo v ca vn t có làm cho ngân hàng có th mt kh nng chi tr.  to mt
khon cách an toàn trong hot đng ca ngân hàng trong mi tng quan gia
vn t có và vn huy đng, nu chênh lch đó càng l
n thì h s an toàn ca
ngân hàng s càng thp.
Trong đó:
+ Vn t có ca ngân hàng gm: vn điu l và qu d tr b sung vn điu l,
qu d phòng tài chính, qu đu t phát trin nghip v, li nhun không chia.
+ Tng ngun vn huy đng gm: tin gi không k hn, tin gi có k hn, tin
gi tit kiêm, phát hành k phiu, trái phiu ngân hàng, chng ch ting gi đ
huy đng vn, các khon tin gi h và đi thanh toán, tin gi ca Kho bc Nhà
nc (nu có).
2.1.3.3. H s t l gia vn t có so vi tng tài sn có H2
H 
vn t có
tng tài sn có
x 
H s H2 đa ra nhm mc đích đánh giá mc đ ri ro ca tng tài sn có ca
mt ngân hàng. Thông thng, ngân hàng nào gp phi s st gim v tài sn (do
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
9

ri ro xut hin) càng ln thì li nhun ca ngân hàng càng gim thp. Vì vy, h
s này cho phép tài sn ca ngân hàng st gim  mt mc đ nht đnh so vi

vn t có ca ngân hàng.
2.1.3.4. Ch s trng thái tin mt H3
H 
tin mt  TGTT ti NHNN  TGKKH ti các TCTD
tng tài sn có
x 
Mt t l tin mt và tin gi cao, ngha là giá tr H3 cao, đm bo cho ngân
hàng có kh nng đáp ng nhu cu thanh khon tc thi.
2.1.3.5. Ch s nng lc cho vay H4
H 
d n
tng tài sn có
x 
Ch s nng lc cho vay. ây là ch s thanh khon âm vì cho vay là tài sn có
tính thanh khon thp nht mà ngân hàng nm gi.
2.1.3.6. Ch s d n trên tin gi khách hàng H5
H 
d n
tin gi khách hàng
x 
H s H5 đánh giá ngân hàng đã s dng tin gi khách hàng đ cung ng cho
tín dng vi t l bao nhiêu phn trm. H s càng cao thì tính thanh khon ngân
hàng càng thp.
2.1.3.7. Ch s chng khoán thanh khon H6
H 
chng khoán kinh doanh  chng khoán sn sàng bán
tng tài sn có
x 
Phn ánh t l nm gia các chng khoán có th d dàng chuyn đi thành tin
mt, đáp ng nhu cu thanh khon trên tng tài sn Có ca ngân hàng. T s này

cao biu hin tính thanh khon tt ca ngân hàng.
2.1.3.8. Ch s trng thái ròng đi vi các TCTD H7
H 
tin gi ti và cho vay TCTD
tin gi và vay t TCTD
x 
Ch s H7 đo lng mi tng quan gia ngân hàng vi các TCTD khác thông
qua hai li tài sn: tài sn có (tin gi ti và cho vay TCTD), tài sn n (tin gi
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
10

và vay t các TCTD). Vi h s H7, ta có th đánh giá mc đ ch đng ca
ngân hàng trong gii quyt các vn đ thanh khon.
2.1.3.9. T l tin mt và tin gi các TCTD khác trên tin gi khách hàng H8
H 
tin mttin gi ti TCTD
tin gi ca khách hàng
x 
H s này đo lng mi tng quan gia tài sn có (tin mt và tin gi ti
TCTD khác) vi tài sn n (tin gi ca khách hàng) ca mt ngân hàng. H8 có
giá tr càng ln càng th hin tính thanh khon ca ngân hàng trong vic gii
quyt nhu cu rút vn đt xut ca khách hàng.
2.2. KINH NGHIM QUN LÝ THANH KHON CÁC NC
KHÁC TRÊN TH GII
2.2.1. Kinh nghim qun lý thanh khon ti M
Mt trong nhng nguyên nhân ni bt gây ra tình hình cng thng thanh khon hin
nay là do n xu. Các ngân hàng không th thu hi khon n mình đã cho vay trc

đây. Chính các ri ro tim n sâu xa này có th gây ra nhng hu qu khôn lng
cho toàn h thng. Trong cuc khng hong tài chính ngân hàng khu vc châu Á
thi k 1997-1998, và cuc khng hong tài chính toàn cu bt ngun t M gn
đây đã và đang cho thy ngày càng nhiu ngân hàng trên th gi
i công b các khan
n xu và thua l k lc. Trong đó có rt nhiu ngân hàng trong khu vc và trên th
gii b phá sn, k c nhng ngân hàng ln tm c th gii vi b dày hot đng
hàng trm nm. iu này cho thy, công tác qun tr ri ro trong ngân hàng đc bit
là vn đ thanh khon cn đc s chú ý, quan tâm nhiu hn.
Vn đã có kinh nghi
m nhiu nm trong công tác qun lý ngân hàng, M đa ra các
chính sách vô cùng cht ch đ phòng nga nhng nguy c có th dn đn ri ro
thanh khan cho ngân hàng nh sau:
_ Nuôi dng mi quan h lâu dài và tng hp vi bên đi vay. Kt qu là nhng
ngi cho vay s hiu nhiu hn v tình hình tài chính ca khách hang, đng thi
thu đuc li nhun khi bán các sn phm tài chính đa dng.
_ Xem trng vic thm
đnh khon vay hn là kim soát khon vay. Công tác
“phòng bnh hn cha bnh” th hin s khôn ngoan vì nu quá trình thm đnh
lng lo, bt ct gim hoc làm tt s có kh nng dn đn các khon n xu vì đánh
giá không chính xác khon vay. Thêm vào đó, nó có th phát sinh ra them các loi
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
11

ri ro không đáng nu tính đn các khi lng công vic phi thc hin khi gii
quyt khan vay quá hn.
_ Không s dng bên th ba làm môi gii, vì các đn v môi gii không có đng c

quan tâm đn cht lng khon vay.
_ “Thc chng hn thc cung” yêu cu bên vay phi chng t đc kinh nghim
trong kinh doanh, yêu cu bên vay cung cp tài sn th chp cho dù không cn thit
có tài sn đm bo. vi
c này s to ra đng lc tâm lý cho bên vay đi vi khan
vay ca mình.
_ Yêu cu cán b cho vay phi chu trách nhim vi khan vay h cho vay.
_ Áp dng h s tín dng cho vay mi và thm đnh li h s này đnh k trong sut
thi hn ca khan vay.
_ Xác đnh sm n xu và tng cng n lc thu hi n rt mnh m; luôn theo dõi
đ xác đnh sm nhng du hiu ca khan vay xu trong tng lai, không đi đn
khi khan vay tr nên quá hn.
S tích cc xác đnh và tìm kim kh nng thu hi các khan n ch trong vài ngày
k t khi khan vay b tr có th làm gim thi gian cn có tiêu tn vào các tác đng
thu hi n và cho phép các bên cho vay điu chnh thi hn tr n hoc gii quyt
các vn
đ khác ca bên vay sm.
_ Thc t ti các ngân hàng  M cho thy, vic đ xut đúng li ra cho các khan
n xu là quan trng hn vic thu hi n. vì thu hi có th hiu qu hn thong qua
vic tip tc tr n hn là phi dùng hình thc tt toán tài sn.
2.2.2. Các trng hp cng thng thanh khon ni bt trên th
gii
Vi b dày hot đng hàng trm nm, nhiu nc trên th gii đã tích ly đc kinh
nghim dày dn trong công tác qun lý thanh khon thông qua nhng bin c xy ra
trong lch s ngành ngân hàng. Ni bt trong thi gian mt thp k tr li, các bt
trc thanh khon ti Argentina (2001), Anh (2007) và ti Nga (2004) là nhng bài
hc quý giá cho các quc gia rút kinh nghim.
2.2.2.1. Thm ha Northern Rock (2007)
Sau thông tin d báo li nhun trc thu
gim so vi d kin ban đu, báo chí Anh

đã git tít nhiu thông tin bt li cho ngân hàng Northern Rock (NR) v vic thiu
ht tin mt, hay nhng hu qu mà ngân hàng đang đi mt do cho vay th chp
tràn lan… Ch trong 3 ngày sau đó (t 14 đn 17/9/2007), 3 t bng Anh tin mt đã
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
12

đc rút ra khi NR do phn ng ca ngi dân trc tin đn. Mc dù đã đc
ngân hàng Anh BOE h tr v tin mt nhng lng dân c đn rút tin không h
suy gim. Chính ph Anh quyt đnh s mua li NR đ có phng án x lý thích
hp.
Nguyên nhân sâu xa ca cuc khng hong này là vic chp nhn cho vay tràn lan
đi vi đi tng thu nhp thp. Ngân hàng Northern Rock đã cho vay nhiu gp
125% giá tr
 nhà đt ca ngi vay đa đi cm c, bt chp nhng li cnh báo
trc đó v s không n đnh ca nn kinh t cng nh các d báo v giá bt đng
sn đang tut dc. Vic cho vay th chp sai lm vi cht lng tín dng thp đã
khin cho tài sn bong bong xà phòng ca NR tn ti trong mt thi gian dài và liên
t
c đc thi cng phng lên. Ngoài ra NR cng là mt nn nhân t nh hng to
ln ca các thông tin b “thi phng” t báo chí, do thiu kinh nghim trong x lý
khng hong; công tác PR còn yu.
2.2.2.2. Ri ro thanh khon ca các NHTM ti Argentina (2001)
Sau đng thái thông báo ca chính ph Argentina v k hoch ct gim chi tiêu và
tìm kim s giúp đ t IMF nm 2000, ngi dân mang mi hoài nghi đã rút 1,2 t
USD t h thng ngân hàng (11/2001). Mc cho nh
ng n lc ca chính ph nhiu
ln đt ra hn mc rút tin hàng tháng, tâm lý rút tin ca ngi dân vì mc đích an

toàn không thay đi. đng peso trc sc ép phi th ni giá tr, sau đó mt giá ch
còn USD/peso=2,6 (2/2002). Tình đn 2/2003, các ngân hàng ti Argentina đã l
khon 10-20 t USD, t giá by gi là 3,75, khan him thanh khon trong ngân
hàng bt đu xut hin. Không cm c đc lâu, 4/2002 các ngân hàng đc yêu
cu ph
i đóng ca vô thi hn.
Giám đc ngân hàng HSBC ti Argentina nhn xét “điu này ging nh cht đi
sng li c ngàn ln” khi cho bit cuc khng hong này đã làm mt đi 1,85 t USD
trong nm tài chính 2001. Scotia Bank còn có d đnh rút chi nhánh ca mình ti
quc gia này do không kham ni ri ro.
Nguyên nhân khng hong bt ngun t s thiu tín nhim ca ngi dân vào chính
ph Argentina và h thng ngân hàng. Khi thông tin v yêu cu cu tr ca chính
ph đc phát đi cng là lúc ngi dân nhen nhóm trong mình ý ngh phi rút tin
mt t ngân hàng ra. Ngoài ra s kéo dài kim soát ngoi t ca Chính ph cng
gián tip làm cng thng thanh khon trong thi gian này.
2.2.2.3. Ri ro thanh khon nm 2004 ti Nga
Tim n nhng nguy c ri ro thanh khon trc đó, nhng tình trng thanh khon
ca các ngân hàng ti Nga mi thc s r
i vào khng hong sau ngày 9/7/2004, khi
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
13

Guta Bank – mt đi gia ngân hàng ti đt nc này thông báo tm khóa các tài
khon tin gi, đóng ca 76 chi nhánh và ngng hot đng hn 400 máy ATM ca
mình. Ngi dân đ xô đi rút tin  các ngân hàng do mi lo s các ngân hàng khác
cng s hành đng tng t nh Guta. Ngày 16/7/2004 các ngân hàng thm chí t
chi cp tín dng cho nhau, lãi suât tin gi đc nâng lên, mt s ngân hàng (Alfa)

còn áp c phí pht khi rút trc hn song khách hàng vn  t xp hàng r
ng tn bên
ngoài các ngân hàng đ ch lt rút tin. NHTW quyt đnh gim t l d tr tin
mt xung 3,5% đ h tr cùng nhiu bin pháp khác đ cu Guta. n 20/7, nhiu
ngân hàng sp đ, chính ph ra k hoch mua li Guta và nhiu ngân hàng ln khác
vi giá cc r.
Nguyên nhân dn đn cuc khng hong theo các chuyên gia là do ti Nga có quá
nhiu ngân hàng, mà phn ln là các t chc tài chính nh
tn ti bng các hot
đng bt hp pháp. 90% ngân hàng ti Nga thi đim by gi có vn s hu di
10 triu USD. Ngoài ra, các c quan qun lý tài chính cha đa ra đc các bin
pháp gii quyt hiu qu ngoài vic gim t l d tr tin mt ch mang tính tm
thi.
2.2.3. Bài hc kinh nghim đi vi Vit Nam
T nhng kinh nghim thc tin mà các nc trên th gii đã đi trc tri nghim,
h thng ngân hàng Vit Nam có th ng dng các bài hc nh sau:
_ Kim soát hot đng cho vay bng các chun mc c th, tránh tình trng cho vay
tràn lan vi quy trình thm đnh lng lo. c bit vi các nhóm ngành nh bt
đng sn, dù là khon vay cho mc đích đu t bt
đng sn hay s dng bt đng
sn nh tài sn th chp/ đm bo cho khon vay thì TCTD cng cn có các quy
đnh nghiêm ngt đ giám sát c trc và sau khi gii ngân, luôn đ cao tinh thn
“phòng cháy hn cha cháy”.
_ Luôn xem trng tm nh hng ca ngun thông tin t báo chí. Sau khng hong
ti ngân hàng Northern Rock ti Anh nm 2007, có th nhn thy thông tin thi
phng t phía nhà báo đã góp phn làm nên “nn đói thanh kho
n” cho NR. Mt
khác, do công tác PR còn yu kém ca ngân hàng đã không th ra tay dp tt tin đn
y, cng nh có các bin pháp gây dng nim tin vi ngân hàng trong công chúng.
Vì khi dân c tin tng vào cht lng hot đng ca NR, h đã không d dàng b

tác đng bi lung thông tin dn đn cnh l lt kéo đn rút tin mt khi ngân
hàng.
_ V phía chính ph, gây dng nim tin t công chúng là vô cùng quan trng. Có
nh th thì Nhà n
c mi có th d dàng qun lý các hot đng quc gia hiu qu
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
14

thông qua các chính sách tài khóa – tin t mà không b nhiu bi các yu t khác
nh trng hp Argentina (2004). Công tác qun lý thông tin nhy cm cng cn s
h tr t các c quan có thm quyn quc gia.
_ Xây dng mt h thng NHTM lành mnh, quan tâm đn “cht lng” hn là “s
lng” ngân hàng. Vì h thng ngân hàng là mt chui mc xích liên quan đn
nhau, hot đng yu kém đn t mt cá th trong đ
ó có th dn đn cn bnh cho
toàn h thng, thm chí là phá sn hàng lot. NHNN nên d trù sn các chính sách
cu tr kinh hot trong gii quyt khng hong, tránh tình trng lây lan theo dây
chuyn không kim soát đc.

2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
15

CHNG 3 – PHÂN TÍCH VÀ ÁNH GIÁ TÍNH
THANH KHON NHÓM CÁC NGÂN HÀNG

TMCP NIÊM YT
3.1. TNG QUAN TÌNH HÌNH THANH KHON CA H
THNG NHTM VIT NAM
Giai đon 2008-2012, nn kinh t Vit Nam đã có rt nhiu bin đng. c bit là
sau s kin gia nhp T chc Thng mi th gii (WTO), chúng ta đã chng kin
và tri qua nhng din bin phc tp trong cuc khng hong tài chính và suy thoái
kinh t toàn cu mà Vit Nam cng phi gánh chu nhng nh hng sâu sc.
Chúng tôi xin đim li mt s nét n
i bt kinh t Vit Nam 5 nm qua nh sau:
+ Tc đ tng trng GDP t 6,3% nm 2008 xung còn 5,2 % nm 2012. Tc
đ tng trng bình quân 5 nm đt 5,9%/nm là mc thp nhttrong thp k
qua.
+ Lm phát  Vit Nam gn nh vt qua mc 20% vào nm 2008, h nhit
nm 2009 vi 6,5% nhng sau đó li bc cao tr li mc 2 con s vào nm
2010- 2011.
+ Th
trng tài chính trong nc bin đng khó lng: Th trng chng khoán
Vit Nam nm 2012 là nm khó khn ln nht sau hn 12 nm phát trin; T
giá ngoi t thay đi liên tc theo chiu hng tng gn 25% t 16.500 vào
2008 lên 20.600 vào nm 2012, lãi sut lên cao k lc đn 21% vào nm 2008
và gim mnh còn 13% nm 2012. Vic tip cn vn ca doanh nghip rt khó
khn tuy đc s h tr
ca Chính ph t nm 2009, và các doanh nghip đã
phi tri qua nhiu th thách do tác đng ca hu khng hong và các chính
sách kim soát, điu chnh v mô liên tc ca nhà nc.
+ Bên cnh nhng khó khn vn có nhng thun li c bn: An sinh xã hi,
quc phòng, an ninh, chính tr, trt t xã hi đc đm bo, mc sng ngi
dân đc nâng cao v vt ch
t ln tinh thn, vic quan tâm chm sóc sc khe
tt hn. Mt khác, Chính ph và B Y t cng có nhiu chính sách khuyn

khích s dng thuc ni trong bnh vin và Bo him Y t.
Kinh t th gii nm 2012 vn trong quá trình hi phc chm chp và khó khn k
t đi khùng hong tài chính toàn cu nm 2008 và đc đánh giá là ch mi đi
đc khong mt n
a chng đng dn đn hi phc hoàn toàn. Các t chc quc
t và tài chính phi liên tc h thp mc tng trng kinh t toàn cu so vi các d
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
16

báo trc đó, song d báo cui cùng đu cao hn mc thc t đt đc khi kt thúc
nm tài chính 2012.
Kinh t Vit Nam va b cun vào dòng suy gim và bt n ca kinh t th gii, li
va phi đi phó vi nhng thách thc bên trong tích t t nhiu nm trc. Lm
phát 2011 lên đn 18,53% so vi 2010 trong khi tng trng ch còn 5,81%.
Trc tình hình đó, chính ph phi chuyn hng pht trin sang phng châm “u
tiên n đnh v mô, kim ch lm phát, tng trng hp lý” đng thi n lc c cu
toàn din nn kinh t vi 3 đi tng chính là h thng ngân hàng, đu t công và
các doanh nghip nhà nc. Tuy nhiên, s suy gim mnh ca cu trong nc và
quc t, cùng vi bt n ca môi trng kinh doanh đã làm suy yu sc c
nh tranh
ca nn kinh t Vit Nam, gim c mc đ thu hút vn đu t trong và ngoài nc,
gim lòng tin ngi tiêu dùng, dn đn tình trng trì tr, mc tng trng không
nh k vng ban đu.
a) Tng trng GDP

Tng sn phm trong nc GDP nm 2008 th hin s st gim khi ch đt 6,23%
so vi mc tng 8,48% nm 2007. Tc đ này thp hn mc tiêu k hoch đ ra là

7%. Tuy nhiên, xét trong bi cnh tài chính th gii khng hong, kinh t nhiu
nc suy gim mà nc ra vn đt đc tc đ tng tng đi cao là mt c gng
rt l
n.
Biu đ 3.1 – Tng sn phm trong nc t 2008-2012

Ngun: T tng hp thông tin ca Tng cc Thng kê
Trên đà suy gim kinh t nhng tháng cui nm 2008, tc đ tng GDP đu nm
2009 din ra chm chp, đt quý có mc thp nht trong các nm tr li (ch đt
3,14%). Gn v đn cui nm tình hình đã đc ci thin lên đt mc trung bình
nm là 5,32%. Thu hút đu t trc tip nc ngoài thp do nh hng khng hong
kinh t th gii.
006%
005%
007%
006%
005%
004%
005%
005%
006%
006%
007%
007%
2008 2009 2010 2011 2012
GDP
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun

17

Vi quyt tâm cao ca c nc, Vit Nam đc đánh giá là mt trong nhng nc
sm vt qua giai đon khó khn và phc hi nhanh sau khng hong tài chính toàn
cu. Tng sn phm trong nc nm 2010 c tính tng 6,78% so vi 2009. Kt
qu này khng đnh tính đúng đn, kp thi, phù hp và hiu qu các bin pháp
ngn chn suy gim kinh t, n đnh kinh t v
 mô đc Chính ph ban hành. u
t trc tip t nc ngoài cng kh quan vi mc tng 10% so vi 2009, giá tr gii
ngân đt 8 t USD.
Tng vn đu t xã hi/ GDP ch bng 34,6% trong nm 2011 do thc hin chính
sách kim ch lm phát, n đnh kinh t v mô. iu này khin cho GDP ca Vit
Nam ch tng 5,89% trong nm 2011, thp hn mc ca 2010. Tuy nhiên
đây là
mc tng trng tng đi cao so vi các quc gia khác trong khu vc.
Theo công b ca Tng cc Thng kê, tng sn phm trong nc (GDP) nm 2012
theo giá so sánh vi 1994 c tng 5,03% so vi 2011. Con s này thp hn d báo
đc đa ra trc đó là 5,2-5,5% và càng thp hn mc tiêu đt ra là 6,4%. Xét
trong bi cnh kinh t hin ti, vi mc tiêu trng tâm là kim ch lm phát, n đnh
kinh t
 v mô thì vic tc đ tng trng kinh t ch đt hn 5% là điu hp lý,
khng đnh tính kp thi đúng đn và hiu qu ca các bin pháp ca Chính ph.
b) Lm phát

Nm 2008 là nm đã tri qua nhng bin đng ln v giá c. Nguyên nhân tng
trng tín dng và cung tin quá mnh trc đó đã làm cho lm phát bùng n, ngoài
ra giá lng thc, nguyên nhiên liu trên th gii tng cng góp phn làm cho giá c
tng ti Vit Nam. Trong 2 tháng đu, CPI tng 6,02% và liên tc 4 tháng sau đó
CPI đu tng 2% mi tháng
Lm phát bùng n d di vào cui nm đy ch s

 CPI 2010 lên đn 11,75% và vn
gi mc đ đó sang nhng tháng đu nm 2011. Nguyên do các chính sách ni lng
tin t trc đó ca chính ph. Các gói kích cu và h tr lãi sut đã bm mt lng
tin ln vào nn kinh t.
Ch s CPI ca Vit Nam tng 18,58% trong nm 2011. Vi vic hai ln
tng giá xng du vào 24/2 và 29/3/2011, tng giá đin bình quân 15,28%
đã khin l
m phát k vng tng cao. Ngoài ra, s gia tng ca giá thc
phm cng là lý do chính khin cho lm phát ca Vit Nam tng mnh
trong 2011.
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
18

Biu đ 3.2 – Ch s CPI t 2008-2012

Ngun: Tng Cc thng kê
Có nhiu đim tng đng gia lm phát nm 2008 và 2011 v nguyên nhân nh s
tng giá c hàng hóa th gii (lng thc và nguyên nhiên liu).
Tháng 12/2012, ch s CPI ca c nc tip tc gim so vi tháng trc và cùng k
nm 2011, ch tng 6,81%. Nh vy mc tiêu kim ch lm phát và n đnh CPI 
mc mt con s đã đc thc hin thành công.
Vic tng giá đin thêm 5% vào cui nm 2012 s có nhng nh hng nht đnh
đn chi phí đu vào ca ngành sn xut và t đó đn ch s CPI nhng tháng đu
nm 2013. Ngoài ra vic ni lng cung tin cng làm cho giá tiêu dùng chu tác
đng và có xu hng đi lên. Áp lc lm phát gia tng là hoàn toàn có th.
c) T giá

Ngày 17/8/2010, NHNN đt ngt tng t giá USD/VND lên 2,1%. ng thái này
đc nhìn nhn là mt bc đi ch đng ca ban điu hành nhm gii phóng áp lc
tng t giá thng dn v cui nm. T tháng 9/2010, lm phát ti Vit Nam bt
đu tng nhanh đi cùng vi tín dng ngoi t bùng n, giá vàng th gii tng tác
đng bt li  nhiu mt, cu ngoi t
 ln cho nhp khu và mi quan ngi v nhp
siêu cao. n Tháng 10, th trng ngoi hi đón nhn mt cn st ngoi t trên th
trng t do kéo dài đn cui nm. Trc yêu cu v bình n th trng, nguy c
chy máu ca d tr ngoi hi tr nên cng thng.
Trc nhng cng thng t giá nm 2010 nh
vy, 2011 bt đu bng s leo thang
ca t giá USD/VND trên th trng t do. Cho đn 11/2/2011, th trng ngoi t
Vit Nam đc chn đng vi “cú” phá giá cha tng có trong lch s. T giá đc
điu chnh tng 9,3% đi kèm vi cam kt ca Thng đc NHNN rng nu có điu
013%
020%
007%
012%
018%
007%
000%
005%
010%
015%
020%
025%
200
7
200
8

2009 201
0
2011 2012
CPI
2013
Phân tích tình hình thanh khon nhóm các NHTMCP niêm yt

| GVHD: TS. Nguyn Vn Thun
19

chnh thì ch trong biên đ 1%. Chính sách điu chnh này là s gii phóng áp lc
dn nén quá ln sau mt thi gian tng đi dài, làm xóa đi k vng phá giá  gii
đu c và  c tâm lý th trng.
Nu nh đu 2011, t giá đc nhc đn nhiu khi NHNN có mt bc phá giá
mnh, (t 13.932 nm 2010 lên 20.828) thì trong sut 2012, t giá đã có mt nm
n đnh da trên cam kt c
a Thng đc đa ra t đu nm. Trong bi cnh nn
kinh t khó khn nh nm va qua thì đây đc xem là mt thành công ca NHNN.
d) Lãi sut

Biu đ 3.3 – Tình hình bin đng lãi sut nm 2008
Ngun: SBV
Vi n lc kim ch lm phát, NHNN buc phi thc hin chính sách tht cht tin
t nm 2008. Lãi sut c bn và lãi sut chit khu liên tc đc điu chnh tng, có
khi lên đn 14-15%. Các chính sách này đã th hin tác dng ca nó nhng cng
đng thi khin các NHTM ri vào tình trng thiu ht thanh khon. Gp khó khn
nhiu nht là các NHTM có quy mô nh, ph
i đi vay mn liên tc t các NHTM
khác hoc vay ngn hn trên th trng liên ngân hàng. Vic phi huy đng ngun
vn vi lãi sut cao trên th trng liên ngân hàng nh vy chính là mt trong

nhng biu hin ca ri ro thanh khon.
Không nhng th, NHNN còn phát hành trái phiu bt buc 20.300 t đng và nâng
mc d tr bt buc thêm 1% (tng ng thu v 10 nghìn t đng d tr bt bu
c).
 đáp ng nhu cu thanh khon trong thi gian này, các NHTM không ngng tng
lãi sut huy đng đ thu hút tin gi v đã dn đn tình trng chy đua lãi sut khá