TRNGăI HC M TP. H CHệăMINH
CHNGăTRỊNHăÀOăTOăC BIT
KHịAăLUN TT NGHIP
NGÀNHăTÀIăCHệNHăậ NGỂNăHÀNG
PHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTHANHă
KHON TIăNGỂNăHÀNGă
THNGăMI C PHNăỄăCHỂU
SVTH : TRN NGCăTHIểNăTRANG
MSSV : 0954030726
NGÀNH : TÀIăCHệNHăNGỂNăHÀNG
GVHD : TS. NGUYNăVNăTHUN
ThƠnhăph H ChíăMinhăậ Nmă2013
Trang i
LI CMăN
hoƠnăthƠnhăkhóaălun tt nghipănƠy,ăliăđuătiênăemăxinăbƠyăt lòng bit nă
chơnăthƠnhăvƠăsơuăsc nht đn thy giáo hng dn ậ TS. NguynăVnăThun vìăđƣă
dƠnhăthiăgianăquỦăbáuăcaămìnhăđ tnătìnhăhng dn,ăgiúpăđ em trong sutăquáă
trìnhăthc hinăvƠăhoƠnăthƠnhăđ tƠi.
Em xin gi li cmănăđnăcácăthyăcô trngăi hc M ThƠnhăph H Chíă
Minh,ăbanălƣnhăđoăChngătrìnhăƠoătoăc bităcùngătt c thyăcôăđƣăging dy,
trang b cho em nhng kin thc b ích, nhng kinh nghimăquỦăgiá,ăgiúpăemăcóăvn
kin thc nn tngăđ hoƠnăthƠnhăkhóaălunăvƠăt tinăhnăkhiăbcăvƠoămôiătrng
thc t.
Bênăcnhăđó,ăemăcngăxinăchơnăthƠnhăcmănăđn banălƣnhăđoăvƠăcácăanh ch
NgơnăhƠngăThngămi C phnăÁăChơuăậ PhòngăgiaoădchăPhanăVnăTr đƣătoăđiu
kin thun liăđ em thc tp tiăNgơnăhƠng.ăCm n ch Nguyn Th TuytăThiăđƣătn
tìnhăhng dn,ăgiúpăđ nhitătìnhătrongăthi gian thc tpăcngănhătrongăquáătrìnhă
thu thpăthôngătin,ăs liu, kin thc thc t đ bƠiăkhóaălunănƠyăđcăhoƠnăthinăhn.
Cuiă cùng,ă emă kínhă chúcă quỦă thyă côă luônă diă dƠoă sc kheă vƠă thƠnhă côngă
trong s nghip trngăngi. ngăkinhăchúcăcácăanhăch NgơnăhƠngăThngămi C
phnăÁăChơuă ậ Phòngă giaoă dchă Phană Vnă Tr luônădiădƠoăsc kheă vƠă đt nhiu
thƠnhăcôngăttăđpătrongăcôngăvic.
Tp.H ChíăMinh,ăngƠyă4 thángă6 nmă2013ă
Sinhăviênăthc hin
Trn NgcăThiênăTrang
Trang ii
NHNăXÉTăCA GINGăVIểNăHNG DN
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………
Tp. H ChíăMinh,ăngƠyă4 thángă6 nmă2013ă
Gingăviênăhng dn
Trang iii
DANH MCăCỄCăT VIT TT
A/A :ăNhơnăviênăđánhăgiáătƠiăsn.
ACB :ăNgơnăhƠngăThngămi C phnăÁăChơu.
ACBA :ăCôngătyăQunălỦăn vƠăKhaiăthácătƠiăsnăNgơnăhƠngăÁăChơu.
ALCO : Hiăđng QunălỦătƠiăsn N - Có.
ASEAN : Hip hiăcácăqucăgiaăôngăNamăÁ.
Bianfishco :ăCôngătyăThy snăBìnhăAn.
CA :ăNhơnăviênăphơnătíchătínădng
CN : Chi nhánh.
CTG :ăNgơnăhƠngăThngămi C phnăCôngăthngăVit Nam.
HC :ăi hiăđng c đông.
GTCT : Giy t cóăgiá.
HQT : Hiăđng Qun tr.
Loan CSR :ăNhơnăviênădch v tínădng.
KKH :ăKhôngăk hn.
NHTM :ăNgơnăhƠngăThngămi
NHTMCP :ăNgơnăhƠngăThngăMi C phn
NHNN :ăNgơnăhƠngăNhƠănc.
PGD :ăPhòngăgiaoădch.
QLRR : QunălỦări ro.
SCB :ăNgơnăhƠngăStandardăChartered.
STB :ăNgơnăhƠngăThngămi C phnăSƠiăGònăThngătín.
TCBS : GiiăphápăngơnăhƠngătoƠnădin
TCKT : T chc kinh t
TCTD : T chcătínădng.
TMNN :ăThngămiăNhƠănc
TMCP :ăThngămi C phn.
UBQLRR : y ban QunălỦăRi ro.
Trang iv
V/v : V vic.
VCB :ăNgơnăhƠngăThngămi C phn NgoiăthngăVit Nam.
Vinalines : TngăcôngătyăHƠngăhi Vit Nam.
Vinashin : TpăđoƠnăCôngănghipăTƠuăthy Vit Nam.
WTO : T chcăThngămi Th gii.
Trang v
MC LC
DANH MCăCÁCăT VIT TT iii
MC LC v
DANH MC BNG, BIUă viii
DANH MCăHỊNHăV,ăSă ix
CHNGă1:ăTNGăQUANă TÀI 1
1.1ăLụăDOăCHNă TÀI 1
1.2ăCỂUăHIăNGHIểNăCU ậ MCăTIểUăNGHIểNăCU 2
1.2.1ăCơuăhiănghiênăcu 2
1.2.2 Mcătiêuănghiênăcu 3
1.3ăIăTNG, PHMăVIăNGHIểNăCU 3
1.3.1ăiătngănghiênăcu 3
1.3.2. Phmăviănghiênăcu 3
1.4ăPHNGăPHÁPăNGHIểNăCU 3
1.5 KT CUă TÀI 4
CHNGă2:ăTNGăQUANăLụăTHUYT V THANH KHON 5
2.1ăKHÁIăQUÁTăV THANH KHON 5
2.1.1ăKháiănim thanh khon 5
2.1.2 Cung ậ cu thanh khon 5
2.1.3 Trngătháiăthanhăkhon (Net Liquidity Position) 6
2.2 RI RO THANH KHON 7
2.2.1ăKháiănim 7
2.2.2ăNguyênănhơnăgơyăraări ro thanh khon: 8
2.3. CHINăLC QUN TR THANH KHON 9
2.3.1 Quy tc qun tr thanh khon: 9
2.3.2 Chinălc qun tr thanh khon: 10
2.3.3ăMôăhìnhăqun tr ri ro thanh khon 10
2.4. H THNG CH TIểUăOăLNG RI RO THANH KHON 12
2.4.1 Vnăđiu l 12
2.4.2 H s t l anătoƠnăvn ti thiu (T s Cooke) 12
Trang vi
2.4.3 H s gii hnăhuyăđng vn H
1
13
2.4.4 H s t l gia vn t cóăvi tngătƠiăsnăcóăH
2
13
2.4.5 Ch s trngătháiătin mt H
3
14
2.4.6 Ch s nngălc cho vay H
4
14
2.4.7 Ch s dăn/tin giăkháchăhƠngăH
5
14
2.4.8 Ch s chngăkhoánăthanhăkhon H
6
15
2.4.9 Ch s trngătháiăròngăđi viăcácăt chcătínădng H
7
15
2.4.10 Ch s (Tin mt + Tin gi tiăcácăTCTD)/Tin giăkháchăhƠng H
8
15
CHNGă3:ăTHC TRNGăTỊNHăHỊNHăTHANH KHON TI NGỂNăHÀNGă
TMCPăÁăCHỂU 16
3.1 TNG QUAN V NGỂNăHÀNGăTMCPăÁăCHỂU 16
3.1.1ăQuáătrìnhăhìnhăthƠnhăvƠăphátătrin 16
3.1.2ăTìnhăhìnhăhotăđng kinh doanh ca NHTMCPăÁăChơu 19
3.1.3ăCăhiăvƠătháchăthcăđiăviăNHTMCPăÁăChơu 21
3.2ăTHCăTRNGăTHANHăKHONăTIăNGỂNăHÀNGăTMCPăÁăCHỂU 23
3.2.1 Vnăđiu l 23
3.2.2 H s t l anătoƠn vn ti thiu CAR 25
3.2.3 H s gii hnăhuyăđng vn H
1
26
3.2.4 H s t l gia vn t cóăvi tngătƠiăsnăcóăH
2
28
3.2.5 Ch s trngătháiătin mt H
3
29
3.2.6. Ch s nngălc cho vay H
4
30
3.2.7 Ch s dăn/tin giăkháchăhƠngăH
5
31
3.2.8 Ch s chngăkhoánăthanhăkhon H
6
32
3.2.9 Ch s trngătháiăròngăđi viăcácăt chcătínădng H
7
33
3.2.10 Ch s (Tin mt + Tin gi ti TCTD)/ Tin giăkháchăhƠngăH
8
34
3.3ăCỌNGăTÁCăQUNăLụăRIăROăTHANHăKHONăTIăNGỂNăHÀNGăTMCP
ÁăCHỂU 35
3.3.1ăCăs phápălỦăv qunălỦări ro thanh khon 35
3.2.2 T chc b máyăqunălỦări ro ti NHTMCPăÁăChơu 36
3.3.3 T chc qunălỦăthanhăkhon ti NHTMCPăÁăChơu 37
Trang vii
3.3.4ăQuyătrìnhăqunălỦări ro thanh khon ti NHTMCPăÁăChơu. 38
3.4ăÁNHăGIÁăTHC TRNG THANH KHONăVÀăRI RO THANH KHON
TI NGỂNăHÀNGăTMCPăÁăCHỂU 43
3.4.1 Nhng kt qu đtăđc 43
3.4.2. Nhng mtăcònăhn ch 44
CHNGă4:ăGIIăPHÁPăVÀăKIN NGH NHMăPHọNGăNGA RI RO
THANH KHON TI NGỂNăHÀNGăTMCPăÁăCHỂU 46
4.1ă NHă HNGă PHÁTă TRIN CA NGỂNă HÀNGă TMCPă Áă CHỂUă N
NMă2015 46
4.1.1 TmănhìnăvƠăs mnh 46
4.1.2ănhăhngăphátătrin 46
4.2 GIIă PHÁPăPHọNGăNGA RI RO THANH KHON TI NGỂNăHÀNGă
TMCPăÁăCHỂU 47
4.2.1ăm bo vn t cóă mcăphùăhp 47
4.2.2ăaădngăhóaăvƠăqunălỦăttătƠiăsnăcó,ătƠiăsn n 47
4.2.3 Thc hinăcăcu liătƠiăsn n vƠătƠiăsnăcóăchoăphùăhp 48
4.2.4 Thc hin tt qunălỦări ro k hn, riăroălƣiăsut, khe h lƣiăsut 49
4.2.5 Tngăcngăcôngătácăd báoăcácăđiu kin kinh t vămô 49
4.2.6ăXơyădngăvƠătuơnăth chínhăsáchăqunălỦăthanhăkhon 50
4.2.7ăTngăcng s hpătác,ăliênăkt thng nht viăcácăNHTM 50
4.2.8ăNơngăcaoăchtălng ngunănhơnălc qunălỦăthanhăkhon 50
4.2.9ăXơyădng nimătin,ăuyătínăđi viăkháchăhƠng 51
4.2.10ăPhátătrin h thngăcôngăngh thôngătin 51
4.3 KIN NGH 52
4.3.1 Kin ngh đi viăChínhăph 52
4.3.2 Kin ngh đi viăNgơnăhƠngăNhƠănc 52
KT LUN 54
DANH MCăTÀIăLIU THAM KHO 55
DANH MC PH LC 56
Trang viii
DANH MC BNG, BIU
Bngă3.1:ăCăcu vn ch s hu caăACBăquaăcácănm 23
Biuăđ 3.1: Mcădăn tínădng caăngơnăhƠngăquaăcácănm 19
Biuăđ 3.2: Mcăhuyăđng vn caăACBăquaăcácănm 20
Biuăđ 3.3: Kt qu hotăđng kinh doanh ca ACB 20
Biuăđ 3.4: Vnăđiu l caăACBăquaăcácănm 24
Biuăđ 3.5: Vnăđiu l caăcácăngơnăhƠng 25
Biuăđ 3.6: H s CAR ca ACB quaăcácănm 26
Biuăđ 3.7: H s anătoƠnăvn CAR caăcácăngơnăhƠng 26
Biuăđ 3.8: H s gii hnăhuyăđng vn caăACBăquaăcácănm 27
Biuăđ 3.9: H s gii hnăhuyăđng vn caăcácăngơnăhƠng 27
Biuăđ 3.10: H s t l gia vn t cóăvƠătngătƠiăsnăcóăca ACB 28
Biuăđ 3.11: H s t l gia vn t cóăvƠătăngătƠiăsnăcó 28
Biuăđ 3.12: H s trngătháiătin mt caăACBăquaăcácănm 29
Biuăđ 3.13: H s trngătháiătin mt caăcácăngơnăhƠng 30
Biuăđ 3.14: Ch s nngălc cho vay caăACBăquaăcácănm 30
Biuăđ 3.15: Ch s nngălc cho vay caăcácăngơnăhƠng 31
Biuăđ 3.16: Ch s dăn/tin giăkháchăhƠngăcaăACBăquaăcácănm 31
Biuăđ 3.17: Ch s dăn/tin giăkháchăhƠngăcaăcácăngơnăhƠng 32
Biuăđ 3.18: Ch s chngăkhoánăthanhăkhon caăACBăquaăcácănm 32
Biuăđ 3.19: Ch s chngăkhoánăthanhăkhon cácăngơnăhƠng 33
Biuăđ 3.20: Ch H
7
caăACBăquaăcácănm 33
Biuăđ 3.21: Ch s H
7
caăcácăngơnăhƠng 34
Biuăđ 3.22: Ch s H
8
caăACBăquaăcácănm 34
Biuăđ 3.22: Ch s H
8
caăcácăngơnăhƠng 35
Biuăđ 3.23: T trng n xuăvƠăn cnăchúăỦăca ACB 39
Trang ix
DANH MC HỊNHăV,ăSă
Hìnhă2.1:ăBaăv th tínhăthanhăkhonăcăbn 7
Săđ 3.1:ăCăcu t chc ca ACB 18
Săđă3.2ăCăcuăt chcăKhiăQunălỦăriăro 36
Săđ 3.3:ăQuyătrìnhăqun tr ri ro thanh khon tiăNgơnăhƠngăACB 38
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 1
CHNGă1:ăTNGăQUANă TÀI
1.1ăLụăDOăCHNă TÀI
Diătácăđng ca cuc khng hong tƠiăchínhătoƠnăcuănmă2008,ăNHNNăđƣă
thc hină chínhă sáchă tht cht tin t bngă cách tngă t l d tr bt buc caă cácă
NHTM ti NHNN,ăquyăđnh trnătngătrngătínădng,ăquyăđnh t trng tiăđaădăn
lnhăvc phi sn xut,…ănhm năđnh nn kinh t.ăTuyănhiênăchínhăsáchănƠyăđƣăkhin
khôngă ítă cácă ngơnă hƠngă phiă riă vƠoă tìnhă trng thiu ht thanh khon, nhtă lƠă cácă
NHTMă cóă quyă môă nh, phiă điă vayă mn th trngă liênă ngơnă hƠng vƠ huyă đng
ngun vn viălƣiăsutăcaoăđ thuăhútăngun vn ngiădơn,ădnăđnătìnhătrng chy
đuaălƣiăsut giaăcácăngơnăhƠng, cóănhngălúc,ălƣiăsut tiăđaălênăđnă21%/nm. Tuy
nhiên,ăvi vicăhƠngălotăcácăncătrênăth gii h lƣiăsutăcăbnăđ điăphóăvi suy
thoái,ăNHNNăđƣăđiu chnh kp thiăcácămcălƣi sutăđ toăđiu kinăchoăcácădoanhă
nghip tip cn viătínădng d dƠng.
VƠoă nmă 2010,ă nn kinh t tip tc din bină kháă phc tp, lmă phátă tngă
11,75%,ăvt xa ch tiêuăd báoăcngănhăđiu chnh,ăchínhăsáchătin t điuăhƠnhătheoă
hng gim cung tin vƠăhn ch tínădng; lƣiăsutăduyătrìă mc cao, cucăđuaălƣiăsut
đt ngtăbùngăphátăvƠoăthiăđim cuiănm, lƣiăsuơtăchoăvayătrênăth trngăliênăngơnă
hƠngăliênătcă tng,ă lênă trênămcă12%/nm, thmăchíălƣiăsută quaăđêmăcngălênăđn
10%.ăCácăngơnăhƠngăthngăxuyênăđyălƣiăsutăhuyăđng tt c cácăk hnălênăsátătrn
huyăđng tiăđaălƠă10,5%.ăLƣiăsut ngn hnăcaoăhnădƠiăhn. Thmăchí,ăcóătrng hp
cácăngơnăhƠngăphi tha thun viăkháchăhƠngăln v lƣiăsutăđ huyăđngăđc ngun
vn nhiuăhn. n cui nm, tìnhăhìnhătngăđi năđnhăhnăkhiăNHNNătht cht
tin t bng vicătngăđng lotăcácălƣiăsutăchính,ărútăbt k hnăvƠănơngăcaoălƣiăsut
chƠoămuaătrênăth trng m. Trong nmănƠy cònăcóăhai s kin ni btăkhácălƠăvic n
xu ca h thngă ngơnă hƠngă cóă kh nngă giaă tngă doă n nn ca Tpă đoƠnă Côngă
nghipă TƠuă thy Vită Namă (Vinashin)ă vƠă NHNNă bană hƠnhă Thôngă tă 13ă nhm quy
đnhăcácăt l đm boăanătoƠnătrongăhotăđng caăcácăTCTD.
Nmă2012,ăchínhăsáchătin t vƠăhotăđngăngơnăhƠngăVit Nam b chi phi bi
nhng mcătiêuăvƠăscăépăchínhătr - xƣăhiătráiăngc nhau. NHNN va phi tht cht
chínhăsáchătin t đ lƠmăgim lmăphát,ăgim tcăđ tngătrngătínădngănóng,ăđm
bo thanh khon cho c h thng; va phiăbmăthêmăvnătínădng viălƣiăsut hp lỦă
đ gim btătìnhătrngăkhóăkhnătƠiăchính,ăđìnhăđn ca nhiu doanh nghip. Trnălƣiă
sutăhuyăđng vnăđcăápăđtăvƠăliênătc b h vi mcăđ nhanhăchaătngăcó.ăMt
s ngơnăhƠngătha vn, phi cnh tranh cho vay viălƣiăsut thp hocăđuătăvƠoătrái
phiuăchínhăph;ătrongăkhiăcóănhngăngơnăhƠngăkhóăkhnăthanhăkhon, phiăắxéărƠoẰă
đ huyăđng vnălƣiăsutăcaoăhnăquyăđnh.ăCácăquyăđnh v chm dtăhuyăđngăvƠă
cho vay bngăvƠng,ăqunălỦăcht ch vic sn xutăvƠăluăthôngăvƠngămingăvƠăđóngă
trngăthái vƠngăđƣătoăthêmănhiuăkhóăkhnăchoăcácăt chcătínădng.ăTrcăkia,ăcóă
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 2
nhiuăngơnăhƠngăhuyăđngăvƠngăviălƣiăsut thp, riăbánăđiăly tin đng v cho vay
viălƣiăsut cao. Nay phi dngăhuyăđngăvƠng,ăcóănghaălƠănhngăngơnăhƠngănƠyăđƣă
thiuăđiămt ngun vn ln,ăđóălƠăchaătínhăđn nhiuăngơnăhƠngăđangăcóătrngătháiă
vƠngăơmădoălngăbánăvƠămuaăthiăgianătrcăđơyăchaăđc b sungăchoăcơnăbng.
iuănƠyălƠmăchoăthanhăkhon caăcácăngơnăhƠngăb nhăhng.
Trong thi gian vaăqua,ătrc nhngătácăđng tiêuăcc t nhng bt n ca nn
kinh t vămôăvƠăcácăchínhăsáchăcaăNhƠăncălƠmăchoăthanhăkhon ca h thngăcácă
NHTM b nhă hng,ă gơyă nhă hngă nghiêmă trng đn hotă đng kinh doanh ca
chínhăngơnăhƠngăvƠătácăđng xuăđn nn kinh t vƠăth trng tin t. Vnăđ thanh
khon đƣătr thƠnh mt vnăđ mangătínhăthi s,ăkhôngăch lƠăni lo caăbanălƣnhăđo
ngơnăhƠngă mƠăđơyăcònă thuăhút miăquanătơmăca c ngiădơn.ăVyăđơuălƠănguyênă
nhơnăkhinăchoătìnhăhìnhăthanhăkhonăluônăb lpăđiălp li trong sut thi gian qua?
Trênăcăs lƠămtăsinhăviênăngƠnhăTƠiăchínhăậ NgơnăhƠng,ăđc hcăvƠăcungăcpăcácă
kin thc v tìnhăhìnhăkinh t nóiăchungăvƠăhotăđngăngơnăhƠngănóiăriêngăvƠăbnăthơnă
đƣătriăquaă3ăthángăthc tp ti NgơnăhƠngăThngămi C phnăÁăChơu ậ Phòngăgiao
dchăPhanăVnăTr, khóaălunăđ cpăđn vnăđ ắPhơnătíchătìnhăhìnhăthanhăkhon
vƠăqun tr ri ro thanh khon ti NgơnăhƠngăThngămi C phnăỄăChơuẰ.
1.2ăCỂUăHIăNGHIểNăCU ậ MCăTIểUăNGHIểNăCU
1.2.1ăCơuăhiănghiênăcu
cóă th gii quytăđc nhng vnă đ cnă nghiênă cuă trênă đơy,ă nhim v
quan trng caăđ tƠiănghiênăcuănƠyălƠăđiătìmăli gii cho nhngăcơuăhiănghiênăcu
đcăđtăraănhăsau:
- Th nƠoălƠăthanhăkhonăvƠări ro thanh khon?ăNhngănguyênănhơnănƠoăgơyăraă
ri ro thanh khonăvƠăqun tr ri ro thanh khonătrongăngơnăhƠngănhăth nƠo?ăiu
nƠyăs đcălƠmărõă chngă2.
- S c ri ro thanh khon mt ln na li xy ra vi NH TMCPăÁăChơu.ăCóă
phiăchngăACBălƠăNgơnăhƠngăluônătn ti ri ro thanh khonăhayăkhông?ăLiu ri ro
nƠyăvnăcònătn ti phiăchngălƠădoăcácăch tiêuătrênăh thng ch tiêuăphnăánhări ro
thanh khon ca NgơnăhƠngăcònăyuăkém?ăTrongănhngănmăvaăqua,ăđc bitălƠăsauă
s c thanh khonăvƠoăcuiăthángă8/2012,ătìnhăhìnhăthanhăkhon ca NgơnăhƠngăACBă
nhăth nƠo?ăCơuăhiănƠyăs đc gii quytătrongăchngă3.
- Thanh khonălƠămt vnăđ quan trng, quytăđnh s anătoƠnătrongăhotăđng
ca bt c t chc kinh t nƠoăch khôngăriêngămtămìnhăNHTMCPăÁăChơu.ăVyălƠmă
th nƠoă đ phòngă nga ri ro thanh khon xyă ra?ă Cơuă hi nƠyă s đc tr li
chngă4.
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 3
1.2.2 Mcătiêuănghiênăcu
- Nghiênăcu nhngăcăs lỦălunăcăbnăliênăquanăđn thanh khonăvƠări ro
thanh khon ca NgơnăhƠng.
- Phơnă tíchă v thc trngă tìnhă hìnhă thanhă khon, ri ro thanh khon ti
NHTMCPăÁăChơuătrongăgiaiăđon 2008 ậ 2012,ăđng thiăsoăsánhăvi mt s ngơnă
hƠngăkhác trongăcùngăgiaiăđon đ thy đc v th thanh khon ca ACB. Quaăđó,ă
đánhăgiáănhng kt qu mƠăngơnăhƠngăđƣăđtăđc, nhng mtăcònăyuăkémăca ACB.
- aă raă cácă kin ngh, giiă phápă đ phòng nga ri ro thanh khon ti
NHTMCPăÁăChơu.
1.3ăIăTNG, PHMăVIăNGHIểNăCU
1.3.1ăiătngănghiênăcu
Do hn ch lƠăsinhăviênăthc tp ti NHTMCPăÁăChơuănênăkhóaălun tp trung
vƠoăvicăphơnătíchătìnhăhìnhăthanhăkhonăvƠăcácări ro thanh khon ca NHTMCP Áă
Chơuătrongăcácănmă2008,ă2009,ă2010,ă2011ăvƠă2012, daătrênăcácăbáoăcáoătƠiăchínhăvƠă
báoăcáoăthngăniênăcaăngơnăhƠngăACBăđcăcôngăb trênăwebsiteăca NgơnăhƠng.ă
Quaăđó,ădùngăh thng ch tiêuătƠiăchínhăđ nhn din vnăđ thanh khon ca Ngơnă
hƠng.ă T đó,ă đánhă giáă vƠă đaă raă cácă giiă pháp,ă kin ngh nhmă phòngă tránhă ri ro
thanh khonăphùăhp viătìnhăhìnhăhin ti ca NgơnăhƠngătrongănhngănmăti.
1.3.2. Phmăviănghiênăcu
Doăđiu kin tip cn vi s liuăcònăhn ch,ănênăđ tƠiăch xoayăquanhăvƠănhìnă
nhn daătrênăs liu t cácăbáoăcáoătƠiăchính,ăbáoăcáoăthngăniênăđcăcôngăb ca
ngơnăhƠngăACBătrongăgiaiăđon t nmă2008ăđnănmă2012ăđ lƠmăphmăviănghiênă
cuăchoăchuyênăđ tt nghip.
1.4ăPHNGăPHỄPăNGHIểNăCU
Ni dung caăchuyênăđ đcănghiên cuătheoăphngăphápăthngăkêămôăt,
phơnătích,ăsoăsánhăậ đi chiu, tng hp,….ăC th:
- Trênăcăs ca niădungăđ tƠiăđt ra, thc hin thu thp s liuăthôngăquaăbáoă
cáoăthngăniên,ăăbáoăcáoătƠiăchínhăkt hp vi bng thuyt minh ca NgơnăhƠngăACBă
vƠăcácăNHTMCP lnănhăSacombank,ăVietcombank,ăVietinbankătrongăgiaiăđon 2008
ậ 2012.
- Tng hp d liu t báoăcáoătƠiăchínhăvƠoăExcel.ăT đó,ătínhătoánăcácăch tiêuă
phnăánhări ro thanh khon daătrênănhng s liuăđó.ăQuaăđó,ăthc hinăsoăsánhătuyt
đi,ătngăđiătrongăgiaiăđonă2008ăđnă2012ăvƠăsoăsánh,ăđi chiu viăcácăngơnăhƠngă
khácăđ đaăraăcácăphơnătích,ăđánhăgiáăv tìnhăhìnhăthanhăkhon thc t ca NgơnăhƠngă
ACB, nhng kt qu đtăđcăvƠănhng mtăcònăhn ch.
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 4
- Tham khoăcácăquyăđnh,ăvnăbn caăNhƠănc, ca NgơnăhƠngăACBăvƠăcácă
giáoătrìnhătƠiăliu, tpăchíăt căquanăbanăngƠnh;ăcácăđ tƠiănghiênăcuăcóăliênăquanăăvƠă
dùngălogicăđ giiăthích,ălỦăgii mt s vnăđ đ phc v thêmăchoăniădungănghiênă
cu.
1.5 KT CUă TÀI
B cc caăkhóaălunăắPhơnătíchătìnhăhìnhăthanhăkhon ca NHTMCPăÁăChơuă
đcătrìnhăbƠyăthƠnhăbnăchngăvi kt cuăđcăxơyădng gm:
Chngă1: Tng quan v đ tƠi
Chngă2: TngăquanălỦăthuyt v thanh khonăvƠări ro thanh khon.
Chngă3: Thc trngătìnhăhìnhăthanhăkhon ti NHTMCPăÁăChơu.
Chngă 4: Giiă phápă vƠă kin ngh nhmăphòngănga ri ro thanh khon ti
NHTMCPăÁăChơu.
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 5
CHNGă2:ăTNGăQUANăLụăTHUYT V
THANH KHON
2.1ăKHỄIăQUỄTăV THANH KHON
2.1.1ăKháiănim thanh khon
a. Tínhăthanhăkhon caătƠiăsn
Theo NguynăVnăTin (2010),ădiăgócăđ tƠiăsn, thanh khonălƠăkh nngă
chuynăhóaăthƠnhătin caătƠiăsnăđcăđoăbng thiăgianăvƠăchiăphíă(kh nngăgim
giáăcaătƠiăsn)ăvƠăngc li.ăTiêuăchíăđoălngătínhăthanhăkhon caătƠiăsn bao gm:
cóăsn s lngăđ mua hocăbánă(theărightăamountăisăavailable);ăcóăsn th trng giao
dchă(atătheărightălocation);ăcóăsn thi gian giao dchă(atătheărightătime)ăvƠăchiăphíăgiaoă
dch hpălỦă(atătheărightăprice).ă
MtătƠiăsnăđcăcoiălƠăcóătínhăthanhăkhon cao nu chuyn tƠiăsnăđóăthƠnhă
tin mt thi gian ngnăvƠăchiăphíăthp.ăNgc li, mtătƠiăsn mt nhiu thi gian
hocăchiăphíăcaoăđ chuynăthƠnhătinăthìăđcăcoiălƠăcóătínhăthanhăkhon thp.
b. Tínhăthanhăkhon caăngơnăhƠng
Theo Joel Bessis (1999), thanh khon ca ngơnăhƠng lƠăkh nngăcóăđ tin mt
đ choăvayăvƠăx lỦănhngăyêuăcuărútătinăkỦăgi mtăchiăphíăva phi trong mt
khung thi gian hpălỦ.ăCònătheo NguynăVnăTin (2010),ălƠăkh nngăđápăng kp
thiăvƠăđyăđ cácănghaăv phátăsinhătrongăquáătrìnhăhotăđngăkinhădoanhănhăchiătr
tin gi,ăchoăvay,ăthanhătoánăvƠăcácăgiaoădchătƠiăchínhăkhác.
Tínhăthanhăkhon ca mtăngơnăhƠngăđc to lp biătínhăthanhăkhon caătƠiă
snămƠăngơnăhƠngăđóănm gi vƠătínhăthanhăkhon ca ngun (t tƠiăsn hinăcóăvƠă
ngun vnăcóăth huyăđng mi).ăTínhăthanhăkhon caăngơnăhƠngăđcăxemănhăkh
nngătc thi nhmăđápăng nhu cuărútătin giăvƠăgiiăngơnăcácăkhonătínădngăđƣă
cam kt. MtăngơnăhƠngăđcăcoiălƠăthanhăkhon tt nuăcóăkh nngăđápăngăđyăđ
cácănhuăcu thanhătoánăchiătr phátăsinhămi mtăchiăphíăhpălỦăđúngăvƠoăthiăđim
kháchăhƠngăhocăkhiăđiătácăcóănhuăcu.
2.1.2 Cung ậ cu thanh khon
a. Ngun cung v thanh khon
NguynăVnăTin (2010) cho rng cung thanh khonălƠăs tinăcóăsn hocăcóă
th cóătrongăthi gian ngnăđ ngơnăhƠngăs dng. Cung thanh khon bao gmăcácătƠiă
sn hinăcóăvƠăkh nngăhuyăđng mi caăngơnăhƠng.ăTrongăđó,ăngun cung quan
trng nhtălƠăngun tin gi b sung caăkháchăhƠng,ătipăđnălƠăcácăkhonătínădng
đcăhoƠnătr vƠădoanhăthu t dch v.
- Cung thanh khonăphátăsinhăt tƠiăsnăcóăbaoăgm: tinăvƠăcácăkhonătngă
đngătin;ăcácăkhonătínădng caăcácăTCTD,ăTCKTăvƠăcáănhơnăđn hnăhoƠnătr;
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 6
chngăkhoánădoăchínhăph phátăhƠnh;ăcácătƠiăsnăcóătínhăthanhăkhonăkhácănhăcácă
khon tinămƠăngơnăhƠngăđemăchoăvayătrênăth trng tin t,ăcácăkhon phiăthuăđn
hn,ăcácăkhon tm ng,……
- Cung thanh khonăphátăsinhăt tƠiăsn n gm: tin giăhuyăđng t TCKT,ăcáă
nhơn;ăphátăhƠnhăgiy t cóăgiá;ăđiăvayătrênăth trngăliênăngơnăhƠng;ăvay cm c, chit
khu NHNN; nhn tin gi t Kho bcăNhƠănc; nhn tin gi,ăvayăcácăTCTDăkhác.
- Cung thanh khonăphátăsinhăt khon mc ngoi bng nhăcácăsn phmăpháiă
sinh thôngădng hin nay nhăhpăđngămuaăbánăk hn trong giao dch kinh doanh
ngoi t, quyn chn trong giao dch ngoi t,ăcácăhi phiu ca b chng t thanh
toánăhƠngăxut khuăđcăngơnăhƠngăncăngoƠiăchp nhn,….
b. Ngun cu thanh khon
Theo NguynăVnăTin (2010), cu thanh khonălƠăs tinăngơnăhƠngăcóănhuă
cu chi tr ngay lp tc hoc trong mt thi gian ngn. Cu thanh khonăcngăphátă
sinh t tƠiăsn n vƠătƠiăsnăcóăca ngơnăhƠng.ăTrongăđó,ăb phn cu thanh khon ch
yuălƠăkháchăhƠngărútătin giăvƠăcpătínădngăchoăkháchăhƠng.
- Cu thanh khonăphátăsinhăt tƠiăsn n gm: nhu cuărútătin gi ca Kho bc
NhƠănc; nhu cuărútătin gi caăcácăTCTD;ănhuăcuărútătin gi KKH caădơnăcăvƠă
TCKT; nhu cuărútătin giăcóăk hnăđn hn,ărútătin giătrc hn caăTCKT,ădơnă
c;ăkhonăvayăNHNN,ăTCTDăkhácăđn hn; nhn vn cho vay đngătƠiătr đn hn;
vnăhuyăđngădiăhìnhăthcăphátăhƠnhăcácăGTCGăđn k hn; cácătƠiăsn n khácă
nhă:ăkhon phi tr,ăthanhătoánăcácăchiăphíăhotăđngănhătinălngăvƠăcácăch đ tr
cp, mua smătƠiăsn,ăchiăphíăs dng dch v caăcácăt chcăkhác, tr thu, tr c tc
choăcácăloi c phiuămƠăngơnăhƠngăphátăhƠnhăvƠăchiătr cácănghaăv tƠiăchínhăkhác.
- Cu thanh khonăphátăsinhăt tƠiăsnăcó gm: d tr bt buc,ăcácăcamăkt cho
vay,ăcácăkhonăchoăvayăđc cam ktătrongătngălai,….
- Cu thanh khonăphátăsinhăt khon mc ngoi bng gmăcácăcamăkt mua k
hn trong giao dch kinh doanh ngoi t.
2.1.3 Trngătháiăthanhăkhon (Net Liquidity Position)
Theo Joel Bessis (1999), trngătháiăthanhăkhon lƠăchênhălch gia s dăcaătƠiă
snăcóăvƠătƠiăsn n ca mt danh mcăđuătăngơnăhƠngătrong khong thiăgianăxácă
đnh.
N
LP
= Tng cung thanh khon ậ Tng cu thanh khon
N
LP
> 0: Khi cung thanh khonăvtăquáăcu thanh khon,ăngơnăhƠngăđangă
trngătháiăthngăd thanh khon.ăNhƠăqun tr cn phiăcơnănhcăđuătăs vn thng
dănhăth nƠoăđ mang li hiu qu, li nhun ti khi s vnănƠyăđc s dng,ăđápă
ng nhu cu thanh khonătrongătngălai.
N
LP
< 0: Khi cu thanh khon lnăhnăcungăthanhăkhon,ăngơnăhƠngăđangă
trongătìnhătrng thơmăht kh nngăthanh khon.ăNhƠăqun tr phiăxemăxét,ăquyt
đnh s dng ngunătƠiătr vƠăchiăphíănƠoăđ đm bo duyătrìăkh nngăthanhăkhon.
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 7
N
LP
= 0: NgơnăhƠngă trong trngătháiăcơnăbng thanh khon, cung thanh khon
bng vi cu thanh khon.ăTuyănhiên,ăđơyălƠătìnhătrng rtăkhóăxyăraătrênăthc t.
Hìnhă2.1:ăBaăv th tínhăthanhăkhonăcăbn
Ngun: Joel Bessis (1999).
2.2 RI RO THANH KHON
2.2.1 Kháiănim
a. Ri ro
Theoăquanăđim truyn thng, riăroălƠănhng thit hi, mtă mát,ă nguyăhim
hocăcácăyu t khácăliênăquanăđn nguy him,ăkhóăkhn,ăhocăđiuăkhôngăchc chn
cóăth xyăraăchoăconăngi. Hay theo Joel Bessis (1999), riăroălƠănhng bt trcăcóă
th dn ti thua l hoc thit hi v li nhun.
Theoăquanăđimătrungăhòa,ăriăroălƠăs bt trcăcóăth đoălngăđc. Ri ro
vaăcóăth mangăđnăchoăconăngi nhng tn tht, mtămát,ănguyăhimănhngăcngă
cóăth mangăđn nhngăcăhi, thiăcăkhôngăng.ăThôngăquaăvicănghiênăcuăvƠănhn
dng riăro,ătaăcóăth tìmăraăđc nhng binăphápăphòngănga, hn ch mtătiêuăcc
vƠătn dngăphátăhuyănhng mtătíchăcc do ri ro mang ti.
b. Ri ro thanh khon
Theoăđnhănghaăca yăbanăthanhătraăngơnăhƠngăBasel,ări ro thanh khonălƠă
riăroămƠămtăđnh ch tƠiăchínhăkhôngăđ kh nngătìmăkimăđyăđ ngun vnăđ
đáp ngăcácănghaăv đn hnămƠăkhôngălƠmănhăhngăđn hotăđng kinh doanh
hƠngăngƠyăvƠăcngăkhôngăgơyătácăđngă đnă tìnhă hìnhă tƠiăchính.ă Khiă đó,ă ngơnă hƠngă
khôngăth cóăđcăđ s vn kh dngăđ thc hinăcácănghaăv tƠiăchínhăcaămìnhă
hoc thc hin vi chiăphíăcaoăcácănghaăv tƠiăchính,ăcácăcamăktătƠiăchínhăđi vi
kháchăhƠngăhocăđiătácăkhiăđn hn bt c thiăđimăvƠăbt c loiăđng tinănƠo.
Thanh khonălƠănhuăcu thit yu ca bt c t chc nƠo.ăTuyăvy, nhu cu
thanh khon ca TCTD nhăngơnăhƠngălƠăcp thităhnăc.ăVìăTCTD cóănhng cam kt
phiăthanhătoánătheoăyêuăcu ca nhiu loiăhìnhătin giăvƠătínădngă(nhătin gi
KKH, tin gi tit kim,ătínădngăth,ăcamăktătínădng,…). Kh nngăqunălỦări ro
thanh khon yuăkémăcóăth khin cho ngơnăhƠngăkhôngăth đápăngăyêuăcuărútătin
S d
TƠiăsn
Thi gian
N
a) Cơnăbng
Thi gian
S d
TƠiăsn
N
b) Thơmăht
Thi gian
S d
TƠiăsn
N
c) Dătha
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 8
gi caăkháchăhƠngăhoc giiăngơnătínădng. Nuătrng hpănƠyăxyăraăthìăli nhun,
uyătínăvƠătínădng caăngơnăhƠngăs b nhăhng,ăngơnăhƠngămt kh nngăthanhătoán.ă
2.2.2ăNguyênănhơnăgơyăraări ro thanh khon:
Theoăcôngăvnăs 1318/NVQăậ QLRR.12ăngƠyă15/9/2012ăv/v banăhƠnhăChínhă
sáchă QLRR thanh khon ca NHTMCPă Áă Chơu,ă nguyênă nhơnă gơyă raă ri ro thanh
khonăđcăchiaăthƠnhă2ăyu t chính.
a. Doăcácăyu t bênăngoƠiăngơnăhƠngă(marketăậ wide risk)
- Khng hong kinh t xyăraălƠmătngăt l n xu caăcácăngơnăhƠngăđiătác,ă
dnăđnăngơnăhƠngămt kh nngăthanhătoánăkhiăđn hn. Khi mtăngơnăhƠngăxy ra
tìnhătrng mt thanh khon s gơyăraătơmălỦăxuăchoăkháchăhƠng,ămtălòngătinăvƠoăs
anătoƠnăcaăngơnăhƠng,ăngiădơnăđng lotărútătin cácăngơnăhƠngătrongăcùngămt
khon thiăđim.ăiuănƠyăs gơyănhăhngăđnătoƠnăb h thngăngơnăhƠngăvƠări ro
thanh khon s xyăraătrênădin rng.
- S thayăđi caălƣiăsutătácăđngăkhôngăch đnăngi gi tinămƠăc ngi
vay vn.ăLƣiăsut gimălƠmăchoănhngăngi gi tin tiăngơnăhƠngărútăvn nhmăđu
tăvƠoăniăcóăt sut sinh liăcaoăhn;ătrongăkhiăđóănhngăngiăđiăvayăli mun vay
nhiuăhnăvìălƣiăsut thp.ăiuănƠyăs lƠmănhăhngăđn thanh khon caăngơnăhƠng.
- Tngătrngătínădngăquáănóngăsoăvi tcăđ tngătrng kinh t vƠătcăđ huy
đng.ăCùngăviăcăcuăđuătăchaăhpălỦ,ăch yu tpătrungăđuătăvƠoăth trng bt
đng sn vi mcăđíchăchy theo li nhun s lƠmătngănguyăcări ro khi th trng
nƠyăđóngăbng,ădnăđn mtăcơnăđi v k hn giaătƠiăsn n vƠăcóăcaăngơnăhƠng.ă
iuănƠyăto ra ri ro thanh khonăcaoăđi vi NHTM.
- Viăđiu kinăthôngătinăchaăminhăbch, btăcơnăxng, nhiuăkháchăhƠngăđƣă
rútătin t ngơnăhƠngănƠyăsangăngơnăhƠngăkhác,ăhayărútătinăđ tíchătr vƠng,ăngoi t
đƣălƠmăchoăth trng niăvƠăngoi t tr nênăbt n,ăgơyăkhóăkhnăchoăvicădùngăcácă
côngăc th trngăđ điu tităcóăhiu qu thanh khon caăcácăngơnăhƠng.
b. Do ni tiăngơnăhƠngă(bankăậ specific risk)
- NgơnăhƠngăhuyăđng/vayămnăcácăkhon tin gi caăcácăcáănhơnăvƠăđnh
ch tƠiăchínhăkhácătrongăngn hn;ăsauăđóăchuynăhóaăchúngăthƠnhănhngătƠiăsnăđu
tăđ cho vay vi thiăgianădƠiăhn.ăVìăvyăđƣăgơyăraătìnhătrng mtăcơnăđi v k hn
gia ngun vnăvƠăs dng vn;ădòngătin thu v t tƠiăsnăđuătăthpăhnădòngătin
chiăraăđ tr cácăkhon tin giăđn hn.
- NgơnăhƠngătpătrungătínădngătrungăvƠădƠiăhn vƠăngun vnăhuyăđng KKH
vƠoămt s nhómăkháchăhƠngăln. Khi h bt ng rútălng tin ln, s bucăngơnă
hƠngăphiăđiăvayăthêmăđ b sung hocăbánăbtătƠiăsn.ăDoăbánăgpănênăkhiăhuyăđng
ngơnăhƠngăphi chuălƣiăsut cao, hoc phiăbánătƠiăsn viăgiáăthpăhnăsoăviăgiáăthc
t trênăth trng.ăiuănƠyăs lƠmăgim thu nhp caăngơnăhƠng.ăHocăkhiăcóănhng
bin c xyăraăđnănhómăkháchăhƠngănƠyăcngăs lƠmănhăhngăđnăuyătín,ăli nhun
vƠătrngătháiăthanhăkhon caăngơnăhƠng.
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 9
- S phátătrin caăcácăcôngăc pháiăsinhăkhin cho ri ro thanh khon t hot
đng ngoi bngăcngăngƠyăcƠngăgiaătng.ăKhiăcácănghaăv thanhătoánăxyăraănhăcamă
kt boălƣnh,ănghaăv thanhătoánăcácăhpăđngăđn hnăthìăs phátăsinh nhu cu thanh
khonăvƠăngơnăhƠngăcóăth đi mt vi ri ro thanh khon.ăBênăcnhăđó,ăkhiăkháchă
hƠngăchuyn dch mnh t loi tin t nƠyăsangăloi tin t khácălƠmăchoăngơnăhƠngă
khôngăđ kh nngăđápăng, dnăđn thiu htălng ln loi tin t đó.ă
- NgơnăhƠngăcóăchinălc QLRR thanh khonăkhôngăphùăhpăvƠăkémăhiu qu,
cácăchngăkhoánăđangănm gi cóătínhăthanhăkhon thp, ngun vn d tr caăngơnă
hƠngăkhôngăđ đápăng cho nhu cu chi tr ti thiăđimăđó,ăthiuăcácăcôngăc qunălỦă
hu hiu, yuăkémăt qun tr tƠiăsn N, Có;…….
- Côngătácăd báoăvƠăphơnătíchăth trng caăngơnăhƠngăcònăyuăvƠănhiu hn
ch.ăCácăNHTM thng da dmăvƠoăcăch nhƠănc, trong khi nhngăngơnăhƠngă
ncăngoƠiăthìăliăthngăxuyênănghiênăcu, d báoăcácădin bin ca th trngăđ d
phòng,ăđiu chnh vn thanh khon mtăcáchăhpălỦ,ătránhăđcătìnhăth b đngătrc
nhng binăđi/tácăđng ca th trng.
2.3. CHINăLC QUN TR THANH KHON
2.3.1 Quy tc qun tr thanh khon:
- Quy tc 1: Duyătrìămiăliênăh cht ch gia hotăđng caăphòngăngun vn
vƠăphòngătínădng (bao gm c phòngăđuăt);ătrênăcăs đóăphi hp hotăđng ca
cácăphòngănƠyănhmăđápăng nhu cu qunălỦ thanh khon caăngơnăhƠng.ă
- Quy tc 2: NhƠăqun tr thanh khon phiăđc bitătrcăkhiănƠoăcácăkháchă
hƠngălnăcóăk hochărútătin gi, s dng hn mcătínădng hay b sung tin gi,…ă
đ cóăth đaăraănhng k hochăđónăđu, ch đng trong x lỦăcácătrngătháiăthơmăht
hay thngădăthanhăkhonăphátăsinhăđt bin mtăcáchăhiu qu.
- Quy tc 3:NhƠăqun tr thanh khon phi bit chc chnăvƠărõărƠngăv cácămc
tiêuăvƠănhngăuătiênătrongăqunălỦăthanhăkhon caăngơnăhƠng.ăTheoătruyn thng,
trngătháiăthanh khonăđcăxemălƠămcătiêuăhƠngăđu caăngơnăhƠngătrongăphơnăb vƠă
s dng ngun vn.ăNguyênănhơnălƠădoăngơnăhƠngăcóăth kimăsoátăđcăhoƠnătoƠnă
vicăphơnăb s dng vn caăhình.ăCònăngƠyănay,ănhìnăchungăqun tr thanh khon
khôngăcònăđcăxemălƠămc tiêuăuătiênăhƠngăđu,ămƠăch cóăchcănngăh tr cho
mcătiêuăkinhădoanhăcaăngơnăhƠngălƠăcpătínădngăvƠăcácădch v thuăphí.ăLúcănƠy,ă
nhim v caănhƠăqunălỦăthanhăkhonălƠătìmăkimăđ ngun vnăđ tƠiătr choăcácă
khonătínădng mang li li nhun ln choăngơnăhƠng.
- Quy tc 4: Nhu cu thanh khon caăngơnăhƠngăvƠăcácăquytăđnhăliênăquană
đn vnă đ thanh khon phiă đcă phơnă tíchă liênă tc nhm gim thiuă trng hp
thngădăhayăthơmăht v thanh khon;ătránhăthuănhp caăngơnăhƠngăb tn tht, chu
chiăphíăcaoătrongăvicăbánăhayăvayămnătƠiăsn.
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 10
2.3.2 Chinălc qun tr thanh khon:
a. DaătrênătƠiăsn có
Chinălc truyn thngănƠyăđòiăhi d tr thanh khonădiăhìnhăthcătƠiăsn
cóătínhăthanhăkhonăcaoănhătin mt,ăcácăkhonătngăđngătin, cácătƠiăsnăcóătínhă
thanh khon ph binănhătráiăphiu kho bc,ăcácăkhon vay NHNN,ătráiăphiu, tin
gi tiăcácăngơnăhƠng,ăt chcătínădngăkhác,ăchngăkhoánăcaăcăquanăchínhăph,….ă
Khi nhu cu thanh khon xut hin,ăngơnăhƠngăbánăcácătƠiăsn d tr đ ly tin,ăđápă
ngăđ cho nhu cu thanh khon, chuynăđiăcácătƠiăsn phi tin mtăthƠnhătin mt.
Vi vic daăvƠoătƠiăsnăcó,ăngơnăhƠngăcóăth hoƠnătoƠnăch đng trong vic
đápăng nhu cu thanh khon caămìnhămƠăkhôngăb l thucăvƠoăcácăđiătngăkhác.
TuyănhiênăchinălcănƠyăcngălƠmăngơnăhƠngăchuăkháănhiuăchiăphíăkhiăbánătƠiăsn
đƣăđuăt,ătƠiăsn b gimăgiáăsoăviăgiáăthcătrênăth trng,…
b. DaăvƠoătƠiăsn n
Ngunăvayămn thanh khon ch yu caăngơnăhƠngălƠăchng ch tin giăcóă
mnhăgiáăln, tin vay NHNN, hpăđng mua li, hpăđng chit khu,…ăVi chin
lcănƠy,ăngơnăhƠngăphi chu ph thucăkháănhiuăvƠoăth trng tin t đ đápăng
nhu cu thanh khon. Nu mtăngơnăhƠngăvayămnăquáănhiuăthìăs b đángăgiáăkémă
trong kh nngăt ch tƠiăchính,ălƠmănhăhng xuăđnătơmălỦăca nhngăkháchăhƠngă
caăngơnăhƠngănƠy,ădnăđnăuyătínăvƠăli nhun caăngơnăhƠngăb gimăsút.
c. DaăvƠoăc tƠiăsnăvƠăngun vn
Bngăcáchăkt hp c tƠiăsnăvƠăngun vn, chinălc qun tr thanh khonăcơnă
bngăcóăth dungăhòaănhng hn ch ca hai chinălcătrên.ăCácănhuăcu thanh khon
hngăngƠyăs đcăđápăng bngătƠiăsn d tr nhătin mt, tin gi tiăcácăngơnăhƠngă
khác,ăcácăkhonătngăđngătin,…;ănhng nhu cu thanh khonătheoătínhăcht thi
v, s đc tƠiătr bng nhng tha thunătrc v hn mcătínădng t cácăngơnăhƠngă
điălỦăhocănhƠăcungăng vnăkhác;ăcònăcácănhuăcu thanh khonăđt ngt,ăkhôngăth
d đoánătrcăđcăthìăs đcăđápăng t vicăvayămn vnătrênăth trng tin t.
2.3.3ăMôăhình qun tr ri ro thanh khon
a. MôăhìnhăPEARLS
MôăhìnhăPEARLSălƠăhăthngăđcăthităkăđăgiámăsátăhiuăquăhotăđngătƠiă
chínhăchoăriêngăđiăviăcácătăchcănhnătinăgi vƠăđcăHipăhiătínădngăqucătă
(WOCCU)ănghiênăcuălƠmămôăhìnhăgiámăsátătăcuiănhngănmă1980. Hăthngăchă
tiêuăvƠătiêuăchunăgiámăsátătheoămôăhìnhăPEARLS:
- P (Protection) - ChătiêuăđmăboăanătoƠn: McătiêuăcaăchătiêuănƠyănhmă
đmăboăkhănngăanătoƠnăchoăngiăgiătin.ăNhngăkhonătríchălpădăphòngăriăro
lƠăhƠngărƠoăboăvăđuătiênătrcănhngăriăroăcóăthăxyăra.ăNhngăkhonădăphòngă
nƠyărtăcnăthit,ăđcăbităkhiăcóăduăhiuăkhonăvayăkhôngăcóăkhănngăthuăhi,ăbiă
vyăcácătăchcătƠiăchínhăphiăđăliămtăphnăthuănhpăđătríchălpădăphòngăriăro.
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 11
- E (Effective Financial Structure) - ChătiêuăcuătrúcătƠiăchínhăhiuăqu:ă
CuătrúcătƠiăchínhănhăhngătiăsătngătrng,ăkhănngăsinhăliăvƠăhiuăquăhotă
đngăcaătăchcătƠiăchính.ăHipăhiătínădngăthngădùngătiăđaăgiáătrătƠiăsnăcóăđă
cho vay nhmăcăhiăthuăđcăliănhunănhiuănht.ăChătiêuănƠyătpătrungăđăcpăvică
huyăđngăvnăcaătăchcăvƠăcăhotăđngăsădngăvnă
- A (Asset Quality) - ChtălngătƠiăsnăcó: ơy lƠănhơnătăchínhănhăhngă
đnăkhănngăsinhăliăcaătăchcătƠiăchính.ăQuá nhiuăcácăkhonăchoăvayăkhôngăthuă
hiăđcăhocăcácăkhonăchoăvayănhngătrìăhoƣnătrănănhiuăln;ătălătƠiăsnăkhôngă
sinhăliăgiăliănhiuăsănhăhngătiăliănhunăcaătăchc.
- R (Rates of Return and Costs) ậ ChătiêuăthuănhpăvƠăchiăphí: ThuănhpăvƠă
chiăphíănhăhngătrcătipătiătălătngătrngăcaătăchc. Doăvy,ăchătiêuănƠyăđánhă
giáăkhănngămangăliăthuănhpătrongăquáătrìnhăhotăđng.ăBênătƠiăsnăcó,ăxemăxétăloiă
tƠiăsnănƠoăcóăkhănngămangăliăthuănhpăcaoănht,ăcònăđiăviăbênătƠiăsnăn,ăphiă
xemăxétăloiătƠiăsnănƠoăhuyăđngămtăchiăphíălnănhtăhocănhănht.
- L (Liquidity) ậ Chătiêuăthanhăkhon: ơyălƠăchătiêuăđánhăgiáăkhănngăană
toƠnăcaăngơnăhƠngăthôngăquaăđánhăgiá khănngăduyătrìănhngăkhonăđuătăngnăhnă
đăđápăngănhuăcu rútătinăđtăxutăcaăkháchăhƠng; đoălngălngăthanhăkhonădă
trătiăNHNNăhocăcácăkhonădătrăkhác vƠăt lătngătƠiăsnăcóăđcăđuătăvƠoă
nhngătƠiăsnălngăkhôngăsinhăli.
- S (Signs of Growth) ậ Du hiuăcaăsătngătrng: Duăhiuătngătrngă
nhăhngătrcătipătiăcuătrúcătƠiăchínhăcaătăchcăvƠăđòiăhiăphiăcóăsăgiámăsátă
chtăchăđăđmăboăsăcơnăbngăvƠăphnăánhăsăhƠiălòngăcaăkháchăhƠng,ăsăcungăngă
snăphmăthíchăhpăvƠăsătngătrngătƠiăchínhăcaătăchc.
b. MôăhìnhăCAMELS
Môă hìnhă CAMELă phơnă tíchă nmă khíaă cnhă truynă thngă đcă xemă lƠă quană
trngănhtătrongăhotăđngăcaămtătrungăgianătƠiăchính.ăNmălnhăvcăphnăánhăcácă
điuăkinătƠiăchínhăvƠăkhănngăhotăđngănóiăchungăcaămtăTCTD.
- C (Capital) ậ Khănngătăcơnăđiăvn: ơyălƠăphnăVCSH caăTCTDăvƠă
khănngăcaăTCTDăđápăngăcácămónăvayăcngănhăcácăđnhăhngăphátătrinătƠiăsnă
timănngămƠăTCTDăcnăđtăđc.ăCAMELăxemăxétăkhănngăcaăTCTDătrongăvică
huyăđngăthêmăVCSHătrongătrngăhpăthuaălăcngănhăchínhăsáchăđăthitălpădătră
trongătrngăhpăcóăriăroăhotăđng.
- A (Assets) ậ ChtălngătƠiăsn: Nhmăđoălngăchtălngănóiăchungăcaă
cácămónăvayăvƠăcácătƠiăsnăkhác,ăbaoăgmăcácăkhonăchoăvayăcăsăhătng.ăDoăđóă
phiăxemăxétăsăphùăhpăcaăhăthngăphơnăloiăcácămónăvay,ăquáătrìnhăthuăthpăthôngă
tinăvƠăcácăchínhăsáchăxóaăn.
- M (Management) ậ QunălỦ: Cácăchínhăsáchăv qunălỦăconăngi,ăcácăchínhă
sáchăqunălỦăchungăca t chc,ăcácăh thngăthôngătin,ăcácăch đ kimăsoátăvƠăkim
toánăni b,ăcácăk hoch chinălcăvƠ ngơnăsáchăđuăđcăxemăxétămtăcáchăriêngăr
đ phnăánhătoƠnăb chtălng ca hotăđng qunălỦ.ă
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 12
- E (Earnings) ậ Li nhun: ơyă lƠă nhơnă t quan trng ca vică phơnă tíchă
doanhăthuăvƠăchiăphí,ăbaoăgm c mcăđ hiu qu ca hotăđngăvƠăchínhăsáchălƣiăsut
cngănhăcácăkt qu hotăđng tngăquátăđcăđoălng bngăcácăch s.
- L (Liquidity) ậ Thanh khon: ơyălƠănhơnăt đc s dngăkhiăphơnătíchă
kh nngăca t chc trong vicăxácăđnh nhu cuătƠiătr cho d ánănóiăchungăcngănhă
nhu cu vn cho vay nóiăriêng.ăCuătrúcăn vƠăVCSHăca t chc, kh nngăthanhătoánă
caăcácătƠiăsn ngn hnăcngălƠămtănhơnăt rt quan trng trong vicăđánhăgiáătng
quan kh nngăqunălỦătínhălng ca t chc.
2.4. H THNG CH TIểUă Oă LNG RI RO THANH
KHON
2.4.1 Vnăđiu l
Lut doanh nghip s 60/2005/QH11 do Quc hiăbanăhƠnhăngƠyă12/12/2005ă
đnhănghaăắVnăđiu l lƠăs vnădoăcácăthƠnhăviên,ăc đôngăgópăhocăcamăktăgópă
trong mt thi hn nhtăđnhăvƠăđcăghiăvƠoăiu l côngătyẰ.ăCngătheoăquyăđnh
caăphápălut, cácăTCTD phiăđm bo mc vnăđiu l thcăcóăkhôngăthpăhnămc
vnăphápăđnhătheoăquyăđnh caăphápălut. Vnăđiu l đc s dngăđ:ămua,ăđuătă
vƠoătƠiăsn c đnh caăngơnăhƠngăkhôngăquáăt l quyăđnh caăNHNN;ăgópăvn, mua
c phnătheoăquyăđnh caăNHNN;ăthƠnhălpăcôngătyăconătheoăquyăđnh caăphápălut;
choăvayăvƠăkinhădoanhăcácădch v khácătheoăquyăđnh caăphápălut.
2.4.2 H s t l anătoƠnăvn ti thiu (T s Cooke)
TheoăKoehnă(1980),ăvƠoăgia nhngănmă1970,ăt l anătoƠnăvnăđcăđ cp
vƠătínhăbng t s tng vn ch s huătrênătngătƠiăsn. n nmă1988,ăBasel đaăraă
kháiănimăvƠăcácătínhăchínhăthng cho t l anătoƠnăvnătrênătoƠnăth gii.ăTheoăđó,ăt
l anătoƠnăvn ti thiuălƠăthcăđoăch yuăđánhăgiáăsc mnh, tim lcătƠiăchínhăca
mtăngơnăhƠngăt quanăđim caăcăquanăqunălỦ.
Cácă khon mcă đcă quyă đnhă theoă thôngă tă s 13/2010/TT ậ NHNN do
NHNN banăhƠnhăquyăđnh t l đm boăanătoƠnătrongăhotăđng ca TCTD. C th:
- Vn cp 1: (i) Vnăđiu l; (ii) Qu d tr b sung vnăđiu l; (iii) Qu đu
tăphátătrin nghip v; (iv) Li nhunăkhôngăchia;ă(v)ăThngădăc phn.
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 13
- Vn cp 2: (i) 50% s dăcóătƠiăkhonăđánhăgiáăliătƠiăsn c đnh theo quy
đnh caăphápălut; (ii) 40% s dăcóătƠiăkhonăđánhăgiáăliătƠiăsnăchínhătheoăquyăđnh
caăphápălut; (iii) Qu d phòngătƠiăchính;ă(iv)ăTráiăphiu chuynăđiădoăTCTDăphátă
hƠnhăvƠăcácăcôngăc n khácăthaămƣnăcácăđiu kin đcăquyăđnh.
- Cácăkhon gim tr bao gm: (i) Li th thngămi; (ii) 100% s dăn tƠiă
khonăđánhăgiáăliătƠiăsn c đnhătheoăquyăđnh caăphápălut; (iii) 100% s dăn tƠiă
khonăđánhăgiáăliătƠiăsnătƠiăchínhătheoăquyăđnh caăphápălut; (iv) Khon l kinh
doanh; (v) Cácăkhonăgópăvn, mua c phn caăTCTDăkhác;ă(vi)ăCácăkhonăgópăvn,
mua c phn caăcôngătyăcon;ă(vii)ăCácăkhonăgópăvn, mua c phn caăcácăcôngătyă
conăkhôngăthucăđiătng hp nhtăbáoăcáoătƠiăchínhătheoăquyăđnh caăphápălut.
- H s ri ro đcăquyăđnh tiăthôngătă13/2010/TTăậ NHNN (ph lc 9).
H s CARădùngăđ xácăđnh kh nngăcaăngơnăhƠngătrongăvicăthanhătoánăcácă
khon n cóăthi hnăvƠăđi mt viăcácăriăroăkhác.ăơy lƠămt trongănmătiêuăchun
quan trng mƠăcácă NHTM phiă đápă ngă đ đm boă ană toƠnă hotă đng,ă theoă đnh
hng QLRR ca NHNN trong tngăgiaiăđon.
2.4.3 H s gii hnăhuyăđng vn H
1
Trongăđó:
Tng ngun vnă huyăđng bao gm: (i) Tin gi caăcáănhơnădiăcácăhìnhă
thc; (ii) Tin giăcóăk hn caăcácăt chc; (iii) 25% tin gi KKH ca TCKT (tr
TCTD); (iv) Tin vay ca t chcătrongănc, tin vay caăTCTDăkhácăcóăk hn t 3
thángătr lên,ătin vay caăTCTDăncăngoƠi;ă(v)ăVnăhuyăđng t t chc,ăcáănhơnă
diăhìnhăthcăphátăhƠnhăgiy t cóăgiá.ă(Theoăthôngătăs 19/2010/TT ậ NHNN).
H s nƠyănhm mcăđíchăgii hn mcăhuyăđng vn caăngơnăhƠngăđ tránhă
tìnhătrngăkhiăngơnăhƠngăhuyăđng vnăquáănhiu,ăvtăquáămc bo v vn t cóălƠmă
choăngơnăhƠngăcóăth mt kh nngăchiătr. Nuăchênhălch trong khongăcáchăgia
vn t cóăvƠăvnăhuyăđngăcƠngălnăthìăh s anătoƠnăcaăngơnăhƠngăs cƠngăthp.
2.4.4 H s t l gia vn t cóăvi tngătƠiăsnăcóăH
2
Trongăđó:
TngătƠiăsnăcóăbaoăgm: tin mt;ăvƠng;ătin gi ti NHNN; tin,ăvƠngăgi, cho
vay tiăcácăTCTDăkhác;ăcácăloi chngăkhoánădoăChínhăph VităNam,ăchínhăph cácă
nc thucăOECDăphátăhƠnhăhoc boălƣnhăthanhătoán;ăcácăchngăkhoánădoăTCTDă
hotă đng ti Vită NamăphátăhƠnhăhoc boă lƣnhă thanhă toán;ă cácă loi chngă khoánă
đcăniêmăyt;ăcácăkhonăchoăvayăkhôngăcóăboăđm, tr n xu,ăđn hnăthanhătoán;ă
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 14
vƠăcácăkhonăchoăvayăcóăboăđm,ăchoăthuêătƠiăchính,ătr n xu,ăđn hnăthanhătoán.ă
(Theoăthôngătăs 13/2010/TT ậ NHNN banăhƠnhăngƠyă20/5/2010).
H s đcăđaăraăđ đánhăgiáămcăđ ri ro ca tngătƠiăsnăcóăca mtăngơnă
hƠng.ăThôngăthngăngơnăhƠngănƠoăgp phi s st gim v tƠiăsn do ri ro cƠngăln
thìăli nhun caăngơnăhƠngăđóăcƠngăthpăvƠăngc li. H s H
2
choăphépătƠiăsn ca
ngơnăhƠngăst gim mt mcăđ nhtăđnh so vi vn t cóăcaăngơnăhƠng.
2.4.5 Ch s trngătháiătin mt H
3
Ch s trngătháiătin mtălƠăh s quan trng trong vicăđánhăgiáătínhăthanhă
khon caăngơnăhƠng.ăCh s ngƠyăcaoăđm boăchoăngơnăhƠngăcóăkh nngăđápăng
nhu cu thanh khon tc thi. C haiăcôngă thc H
3
vƠă*H
3
đu phnă ánhăđc kh
nngăthanhăkhon caăngơnăhƠngăvìătin giăthanhătoánăti NHNN caăcácăngơnăhƠngă
thng chim t trngă kháă nh trongă tƠiă khon tin gi ti NHNN, ch yuă lƠă tƠiă
khon tin gi d tr bt buc.ăNgoƠiăra,ănuătínhăc tin gi KKH vƠăcóăk hn tiăcácă
TCTDăvƠoăphn t s mƠăch s H
3
thpăthìăkhiăloi tr khon mc tin giăcóăk hn
khiăcôngăthc, ch s H
3
s cƠngăthp.
2.4.6 Ch s nngălc cho vay H
4
Dăn đcătínhătoánă đơyăgmădăn tínădngăvƠădăn choăthuêătƠiăchính.ă
Côngăvnăs 674/NHNN ậ CSTTăquyăđnhădăn tínădng bao gm: (i) Dăn cpătínă
dngătheoăquyăđnh; (ii) S dămuaătráiăphiu doanh nghip (tr tráiăphiu do TCTD
phátăhƠnh);ă(iii)ăDăn cho vay bng vn yăthácăca t chc khôngăphi TCTD.
Ch s nngălcăchoăvayălƠăch s thanh khonăơmăvìăchoăvayălƠătƠiăsnăcóătínhă
thanh khon thp nhtămƠăngơnăhƠng nm gi. Nu ch s H
4
cƠngălnăthìăngơnăhƠngă
cƠngăbc l s yuăkémătrongăkh nngăthanhăkhon caămình.
2.4.7 Ch s dăn/tin giăkháchăhƠngăH
5
Ch s dă n/tin giă kháchă hƠngă dùngă đ đánhă giáă cáchă thcăngơnăhƠngăs
dng tin gi caăkháchăhƠngăđ cung ngăchoăcácăhotăđng cho vay, cung ngătínă
dng caămình.ăPhn lnălng tin gi caăkháchăhƠngălƠăgi tit kim vi thi hn
ngn trong khi hotăđôngăchoăvayăli ch yuătrungăvƠădƠiăhn. Do vy, t l nƠyăcƠngă
Khóaălun tt nghip GVHD: TS. NguynăVnăThun
SVTH: Trn NgcăThiênăTrang Trang 15
caoăthìăcƠngăchoăthyătìnhătrng mtăcơnăđi v k hn gia huyăđngăvƠăs dng vn
caăngơnăhƠngă mcăkháăcao,ăkh nngăthanhăkhon caăngơnăhƠngăthp.
2.4.8 Ch s chngăkhoánăthanhăkhon H
6
Trongăđó,ătheo côngăvnăs 2601/NHNN ậ TCKT:
- Chngăkhoánăkinhădoanh:ăgm chngăkhoánăn, chngăkhoánăvn hoc chng
khoánăkhácă mƠăTCTDă muaă vi chină lcă kinhă doanh,ă muaă đ bánătrong thi gian
khôngăquáă1ănmănhm mcăđíchăthuăli t vicăhngăchênhălchăgiáăvƠăngơnăhƠngă
khôngăcóămcăđíchăkimăsoátăđnăv đcăđuăt.
- ChngăkhoánăsnăsƠngăđ bán:ăgm chngăkhoánăn, chngăkhoánăvn hoc
chngăkhoánăkhác đ đuătăvi mcătiêuădƠi hn,ăcóăth đcăbánăđ đápăng nhu cu
thanh khon hocăđ ngăphóăviătrng hpăthayăđiălƣiăsut, t giáăhiăđoái.
Ch s chngăkhoánăthanhăkhon phnăánhăt l nm gi cácăchngăkhoánăcóă
th d dƠngăchuynăđiăthƠnhătin mt. Ch s nƠyăcƠngăcaoăthì cƠngăchoăthy trng
tháiăthanhăkhon caăngơnăhƠngăcƠngătt.ăTuyănhiên,ăch s nƠyăcònătùyăthucăvƠoătng
chinălcăkinhădoanh,ăchínhăsáchăđuătăcaăngơnăhƠng.
2.4.9 Ch s trngătháiăròngăđi viăcácăt chcătínădng H
7
Ch s trngătháiăròngăđi viăcácăTCTD cho thy t l giaăđiăgiăvƠăvayăca
ngơnăhƠngăđi viăTCTDăkhác,ăth hin s ch đng caăngơnăhƠngătrongăgii quyt
cácăvnăđ thanh khonădoăcácăkhon tin giăvƠăchoăvayăcácăTCTDăthngăcóăk hn
ngn. Ch s H
7
cƠngăcaoăthìăcƠngăchoăthyătínhăthanhăkhon caăngơnăhƠngăcƠngătt,
cóănhiu li th trong vicăhuyăđngăđ đm bo kh nngăthanhăkhon caămình.
2.4.10 Ch s (Tin mt + Tin gi ti TCTD)/Tin giă kháchă
hƠngăH
8
Ch s H
8
cho bit t l caătƠiăsnăcóătính thanh khon cao, snăsƠngăđ huy
đng khi cnă(nhătin mt,ăcácăkhon tin giăkhôngăk hn tiăcácăTCTD)ăsoăvi
lng tin gi caăkháchăhƠng.
Tngăt nhăch s trngătháiătin mt H
3
, c hai ch s H
8
vƠă*H
8
đu phn
ánhăkh nngăthanhăkhon ca ngơnăhƠngătheoăhng gingănhau,ăkhôngăcóăkhácăbit.