Đẩy mạnh thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức tại tỉnh Quảng Nam

TRNG I HC M THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA KINH T












VÕ TH KIM VÂN
MSSV: 40662281





Y MNH THU HÚT VÀ S DNG
HIU QU NGUN VN H TR
PHÁT TRIN CHÍNH THC TI
TNH QUNG NAM

KHÓA LUN TT NGHIP
NGÀNH: KINH T






Thành ph H Chí Minh – Nm 2010





TRNG I HC M THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA KINH T










VÕ TH KIM VÂN
MSSV: 40662281

Y MNH THU HÚT VÀ S DNG
HIU QU NGUN VN H TR
PHÁT TRIN CHÍNH THC TI
TNH QUNG NAM



KHÓA LUN TT NGHIP
NGÀNH: KINH T
CHUYÊN NGÀNH: KINH T U T
LP: KITE06T1



NGI HNG DN KHOA HC
Th.S: NGUYN M CHNG




Thành ph H Chí Minh – Nm 2010
Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Tran
g

i

SVTH: Võ Th Kim Vân

LI CM N

Sau gn bn nm  ging đng i Hc, đ đt đc kt qu nh ngày
hôm nay, trc ht em xin cm n Ban Giám Hiu, quý thy cô trng i Hc
M Thành Ph H Chí Minh và nht là các thy cô trong khoa Kinh T đã nhit
tình ging dy và truyn đt nhng kin thc quý báu cho em trong sut quá trình
hc ti trng.
Em xin bày t lòng bit n sâu sc đn thy Nguyn M Chng đã tn
tình hng dn và giúp đ em trong sut thi gian thc hin đ tài.
Em cng xin chân thành cm n s nhit tình giúp đ ca các cô chú, anh
ch phòng Kinh T i Ngoi ca S K Hoch & u T tnh Qung Nam,
trong thi gian em thc tp ti đây đã ch bo cho em nhiu kin thc, kinh
nghim thc t và to mi điu kin thun li đ em hoàn thành đ tài này.
Xin chân thành cm n!!!

Tp. H Chí Minh, tháng 08 nm 2010
SVTH
Võ Th Kim Vân

Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang ii
SVTH: Võ Th Kim Vân
NHN XÉT CA GING VIÊN HNG DN

Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang iii
SVTH: Võ Th Kim Vân
DANH MC T VIT TT
ADB: Ngân hàng phát trin Châu Á
DAC: U ban h tr phát trin
EC: U ban Châu Âu
FDI: Vn đu t trc tip nc ngoài
GDP: Tng sn phm quc ni
GNP: Tng sn phm quc gia
IMF: Qu tin t quc t
NGO: H tr ca các t chc phi Chính ph
ODA: Ngun vn h tr phát trin chính thc
OECD: T chc hp tác kinh t và phát trin
OPEC: Qu các nc xut khu du m
THCS: Trung hc c s
UBND: U ban nhân dân
UNDP : Chng trình phát trin ca Liên Hip Quc
UNFPA: Qu dân s Liên Hip Quc
UNICEF: Qu nhi đng Liên Hip Quc
WB: Ngân hàng th gii

WTO: T chc thng mi th gii
XHCN: Xã hi ch ngha




Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang iv
SVTH: Võ Th Kim Vân
MC LC
M U 1
Lý do chn đ tài: 1
Câu hi nghiên cu: 2
Mc tiêu nghiên cu: 2
Phng pháp nghiên cu: 2
Phm vi nghiên cu: 3
Ngun s liu, d liu: 3
Kt cu ca bài báo cáo 4
CHNG 1: C S KHOA HC 6
1.1. C s lý lun 6
1.1.1. . Ngun vn đu t 6
1.1.2. . Ngun vn h tr phát trin chính thc (ODA) 10
1.1.3. . Tm quan trng ca ODA 16
1.1.4. . Các lnh vc u tiên thu hút ngun vn ODA. 19
1.2. C s thc tin: 20
CHNG 2: THC TRNG THU HÚT VÀ S DNG NGUN VN
ODA CA TNH QUNG NAM GIAI ON 2005 - 2009 23

2.1 . Gii thiu chung v tnh Qung Nam 23
2.1.1. c đim t nhiên 23
2.1.2. Tình hình kinh t xã hi. 24
2.2 . Thc trng thu hút và s dng ngun vn ODA ca tnh Qung Nam
giai đon 2005-2009. 26
2.2.1. Mc tiêu s dng ngun vn ODA trong thi gian qua. 26
2.2.2. Tình hình thu hút ngun vn ODA giai đon 2005 – 2009. 27
2.2.3. Tình hình qun lý, s dng ngun vn ODA giai đon 2005 – 2009.
33
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng Trang v

SVTH: Võ Th Kim Vân
2.2.4. Nhng tn ti và nguyên nhân. 44
2.2.5. Nhng bài hc kinh nghim trong quá trình thu hút và s dng
ngun vn ODA 45
CHNG 3: GII PHÁP NHM THU HÚT VÀ S DNG HIU QU
NGUN VN ODA THI K 2010 – 2015 47
3.1 . Mc tiêu thu hút và s dng hiu qu ngun vn ODA thi k 2010-
2015. 47
3.2 . nh hng thu hút và s dng có hiu qu ngun vn ODA thi k
2010-2015. 47
3.2.1. nh hng thu hút và s dng có hiu qu ngun vn ODA cho
các ngành và lnh vc u tiên 47
3.2.2. nh hng thu hút và s dng có hiu qu ngun vn ODA cho
các vùng ca tnh Qung Nam 50
3.2.3. nh hng s dng các loi hình ODA. 52
3.3 . Nhng gii pháp nhm thu hút và s dng hiu qu ngun vn ODA t
nm 2010-2015. 53

3.3.1. Gii pháp trong huy đng vn ODA 54
3.3.2. Gii pháp v s dng và qun lý ODA. 54
3.3.3. Gii pháp tng tc đ gii ngân vn ODA 55
3.3.4. Gii pháp gim t l n vay và tng ngun vn đi ng 55
KT LUN 57


Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang vi
SVTH: Võ Th Kim Vân

DANH MC BNG
Bng 2.1: Tng ngun vn đu t ODA t nm 2005-2009 29
Bng 2.2: S lng các d án ODA thu hút đc t nm 2005-2009 32
Bng 2.3: T l gii ngân vn ODA t nm 2005-2009 34
Bng 2.4: Các d án đã hoàn thành và đa vào s dng phân theo tng ngành,
lnh vc 39
Bng 2.5: Các d án đang trin khai làm th tc phân theo tng ngành, lnh
vc 42
Bng 2.6: Các d án đang đc thu hút trong thi gian ti phân theo tng ngành,
lnh vc 43

Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang vii
SVTH: Võ Th Kim Vân

DANH MC HÌNH
Hình 2.1: Tng ngun vn ODA 2005 -2009 40
Hình 2.2: S lng các d án ODA 2005 – 2009 40

Khóa lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 1
SVTH: Võ Th Kim Vân
M U
Lý do chn đ tài:
Cùng vi quá trình đi mi, m ca và hi nhp nn kinh t th gii, đc
bit là t khi nc ta gia nhp vào t chc thng mi th gii (WTO) thì đt
nc Vit Nam đã có nhng thay đi tích cc. Nn kinh t phát trin, tc đ tng
trng GDP bình quân hàng nm đt trên 7%, đi sng ca nhân dân ngày càng
đc ci thin đáng k, các mt ca đi sng, vn hoá xã hi, y t, giáo dc cng
đc nâng cao rõ rt, tình hình chính tr n đnh, an ninh quc phòng đc gi
vng, các mi quan h hp tác quc t ngày càng đc m rng, v th ca Vit
Nam ngày càng đc nâng cao trong khu vc và trên trng quc t.  đt
đc nhng thành công đó, bên cnh s khai thác hiu qu ngun lc trong nc
thì s h tr t bên ngoài cng đóng mt vai trò rt quan trng, trong đó ngun
vn h tr phát trin chính thc (ODA) ca các quc gia và các t chc quc t
đóng vai trò ch đo. Trong nhng nm qua, ngun vn này đã thc s góp phn
to ln vào s nghip phát trin kinh t, Công nghip hoá - Hin đi hoá đt nc,
xoá đói gim nghèo, h tr ci cách chính sách và to ra h thng c s h tng
kinh t - xã hi tng đi hin đi. ây là ngun vn u tiên đu t cho nhng
tnh và khu vc nghèo: đng bng sông Cu Long, vùng duyên hi min Trung,

khu vc min núi phía Bc, Trong đó Qung Nam là mt trong nhng tnh
nghèo đã và đang nhn đc s h tr t ngun vn này nhiu nht. Chính vì
vy, Qung Nam đang ngày mt tng trng, tng bc theo kp đà phát trin
ca các tnh bn, thành ph trong c nc. Tuy nhiên, hin nay có nhiu nguyên
nhân làm hn ch hiu qu qun lý vic s dng ngun vn ODA này nh: c
ch, chính sách qun lý còn nhiu bt cp, thiu đng b, chng chéo, không n
đnh và cha phù hp vi thông l quc t, iu này cng ít nhiu làm cho tc
đ tng trng kinh t ca tnh gim sút, nh hng đn đi sng ca ngi dân.
Do đó, đ đt đc mc tiêu tr thành tnh công nghip vào nm 2020 chúng ta
cn phi huy đng và s dng hiu qu hn na các ngun lc cho phát trin,
trong đó ODA có mt vai trò quan trng. Chính vì vy, vic nghiên cu các gii
pháp đy mnh thu hút, qun lý và s dng hiu qu ngun vn ODA ca tnh
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 2
SVTH: Võ Th Kim Vân
Qung Nam là mt vn đ rt cn thit và cp bách hin nay. Vì th mà đ tài
“y mnh thu hút và s dng hiu qu ngun vn h tr phát trin chính
thc ti tnh Qung Nam” đc hình thành.
Câu hi nghiên cu:
• Vì sao cn phi thu hút ngun vn ODA ?
• Vic thu hút, qun lý và s dng ngun vn ODA ti tnh Qung Nam
trong nhng nm qua nh th nào?
• Làm th nào đ thu hút ngun vn ODA vào tnh Qung Nam ?
Mc tiêu nghiên cu:
• Nêu lên đc s cn thit ca ngun vn ODA đi vi s phát trin kinh
t, xã hi.
• ánh giá hiu qu ca vic s dng ngun vn ODA trong nhng nm

va qua ti tnh Qung Nam.
•  xut nhng bin pháp thích hp đ thu hút và s dng hiu qu ngun
vn ODA trong thi gian ti.
Phng pháp nghiên cu:
Bài báo cáo đc thc hin bng nhng phng pháp nghiên cu nh:
Phng pháp tng hp s liu:
Vi phng pháp này, trc tiên tìm kim, thu thp s liu, tài liu liên
quan đn đ tài t Tng Cc Thng Kê và S K Hoch & u T tnh Qung
Nam. Sau đó tng hp, sp xp thành tng phn, tng nm riêng bit.
Phng pháp phân tích – so sánh:
Da trên nhng s liu có sn đã thu thp đc  trên tin hành phân tích
và so sánh các vn đ sau:
• Mc tiêu s dng ngun vn ODA trong thi gian t nm 2005- 2009.
• Tng ngun vn đu t vào tnh Qung Nam qua các nm (2005-2009).
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 3
SVTH: Võ Th Kim Vân
• Tng ngun vn ODA đu t vào tnh Qung Nam trong giai đon t nm
2005 – 2009.
• S lng các d án ODA thu hút đc vào tnh Qung Nam trong giai
đon t nm 2005-2009.
• Các chng trình, d án ODA đã hoàn thành và đa vào s dng có đem
li hiu qu, phù hp vi mc tiêu đ ra hay không, nhng yu t nào nh hng
đn vic đt đc hoc không đt đc các kt qu và mc tiêu nh k vng.
• S lng các d án ODA đang đc trin khai và đang làm th tc.
• S lng các d án ODA đang đc thu hút trong thi gin ti.
• T l gii ngân ODA qua tng nm t nm 2005-2009.

• Tình hình vn đi ng và tình hình vay n ODA.
• Nhng đóng góp tích cc mà ngun vn ODA mang li cho tnh nhà qua
các nm (2005-2009).
Phng pháp suy lun logic:
Da trên kt qu đt đc tin hành đánh giá, xem xét nhng tác đng tích
cc nào cn đc phát huy và có th ti đa hoá chúng đc không, nhng tác
đng tiêu cc nào cn đc khc phc, nêu ra đc nhng tn ti và rút ra bài
hc kinh nghim, đa ra nhng gii pháp v thu hút và s dng hiu qu ngun
vn ODA trong thi gian ti.
Ngoài ra, kt hp vi trao đi, thu thp ý kin t lãnh đo và nhân viên ti
phòng Kinh T i Ngoi ca S K Hoch & u T tnh Qung Nam cng
nh tham kho các trang web trên internet, tp chí kinh t, các biu mu, giáo
trình, đ xây dng đ tài này.
Phm vi nghiên cu:
Nghiên cu trên đa bàn tnh Qung Nam trong giai đon t nm 2005 đn
2015.
Ngun s liu, d liu:
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 4
SVTH: Võ Th Kim Vân
Ngun này ch yu đc ly t S K Hoch & u T tnh Qung Nam.
Ngoài ra còn có th ly s liu và d liu thông qua ngun thông tin th cp nh:
internet, các t tp chí khoa hc, các bài nghiên cu, các giáo trình chuyên
ngành,…
Các s liu và d liu tng hp đc t ngun thông tin th cp gm có:
• Tài liu v ngun vn h tr phát trin chính thc (ODA) t S K Hoch
& u T tnh Qung Nam.

• Tình hình kinh t - xã hi ca tnh Qung Nam t nm 2005-2009 t trang
web cng thông tin đin t tnh Qung Nam.
• S liu v tng ngun vn ODA đu t vào tnh Qung Nam trong giai
đon t nm 2005- 2009 t Tng Cc Thng Kê.
• S liu v tng ngun vn đu t trong nc và đu t nc ngoài vào
Qung Nam t Tng Cc Thng Kê và S K Hoch & u T tnh Qung
Nam.
• Các chng trình, d án ODA đã hoàn thành và đa vào s dng trong
giai đon 2005- 2009 t S K Hoch & u T tnh Qung Nam.
• Các chng trình, d án ODA đang trin khai và đang đc thu hút trong
thi gian ti t S K Hoch & u T tnh Qung Nam.
• C cu ngun vn ODA h tr cho các ngành, lnh vc u tiên t Ngh
nh 131/2006/N-CP ca Chính Ph.
• T l gii ngân vn ODA t S K Hoch & u T tnh Qung Nam.
• T l vn đi ng và vay n các d án ODA t Tng Cc Thng Kê.
Kt cu ca bài báo cáo
Bài báo cáo này gm có các phn vi các ni dung sau:
• M đu: Nêu lên lý do vì sao thc hin đ tài này đng thi trình bày mc
tiêu, phng pháp, phm vi nghiên cu cng nh ngun s liu, d liu ca đ
tài.
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 5
SVTH: Võ Th Kim Vân
• Chng 1: C s khoa hc gm có c s lý thuyt và c s thc tin. C
s lý thuyt nói v ngun vn đu t, ngun vn ODA, tm quan trng ca ODA
và các lnh vc u tiên thu hút ngun vn ODA. C s thc tin nêu ra mt s
bài nghiên cu có liên quan vi đ tài, sau đó đa ra nhn xét, đánh giá nhm hc

hi và áp dng vào đ tài.
• Chng 2: Thc trng thu hút và s dng ngun vn ODA ca tnh Qung
Nam giai đon 2005-2009
gm có các ni dung: Gii thiu chung v tnh Qung
Nam và trình bày thc trng thu hút và s dng ngun vn ODA ca tnh Qung
Nam giai đon 2005-2009.
• Chng 3: Gii pháp nhm thu hút và s dng hiu qu ngun vn ODA
thi k 2010-2015.
Chng này trình bày v mc tiêu thu hút, s dng ngun
vn ODA thi k 2010-2015, đnh hng thu hút và s dng hiu qu ngun vn
ODA thi k 2010-2015 và nêu lên nhng gii pháp nhm s dng hiu qu
ngun vn này trong thi gian ti.
• Phn kt lun: Tóm tt nhng ý chính đã phân tích  trên và nêu ra mt s
kin ngh, đ xut nhm giúp cho kh nng thu hút và s dng ngun vn ODA
hiu qu hn.










Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang

6
SVTH: Võ Th Kim Vân
CHNG 1: C S KHOA HC
1.1.C s lý lun.
1.1.1. Ngun vn đu t.
1.1.1.1. Khái nim
Chúng ta có th khng đnh rng, nu mt quc gia, mt lãnh th mà
đóng ca không giao thng hp tác, mua bán vi các nc bên ngoài thì nn
kinh t s gp nhiu khó khn, kém phát trin. in hình nh Vit Nam, vào thi
k bao cp, Nhà nc ch trng thc hin chính sách đóng ca, không chú
trng quan h hp tác đi ngoi vi các nc trong khu vc cng nh trên th
gii (tr Trung Quc và các nc XHCN). Do đó, nn kinh t nc nhà chm
phát trin, sn xut không đáp ng đc tiêu dùng trong nc, đi sng ngi
dân không đc đm bo. T sau i Hi ln VI (nm 1986), nc ta thay đi
quan đim m rng quan h hp tác, hi nhp quc t, bên cnh đó Vit Nam có
ngun nhân công di dào, c s h tng đang trên đà phát trin nên đã nhanh
chóng tr thành mt môi trng đu t hp dn đi vi các nhà đu t trong và
ngoài nc. c bit, khi Vit Nam gia nhp vào WTO thì làn sóng đu t ngày
càng  t hn. Mc dù nm 2008 đng trc nhng khó khn, th thách ca cuc
khng hong tài chính toàn cu, đã gây nh hng không nh đn s phát trin
kinh t xã hi ca đt nc ta. Th nhng tình hình đu t vn có nhng chuyn
bin tích cc, nhiu d án đu t vn tip tc đc trin khai nh k hoch. Do
đó, hin nay nn kinh t Vit Nam đang trên đà tng trng, sn xut hàng hoá
phát trin mnh, th trng m rng, tính cnh tranh ngày càng quyt lit, đi
sng con ngi đc ci thin hn trc. T đây có th thy đc rng ngun
vn đu t có vai trò vô cùng quan trng trong phát trin đt nc nói chung,
trong tng trng và phát trin kinh t nói riêng  nc ta. Vy ngun vn đu t
là gì? Theo PGS.TS Nguyn Bch Nguyt – TS.T Quang Phng (nm 2007),
Giáo trình Kinh t u T, Nhà xut bn i Hc Kinh T Quc Dân, Hà Ni đã
đnh ngha: “Ngun hình thành vn đu t chính là phn tích lu đc th hin

Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang
7
SVTH: Võ Th Kim Vân
di dng giá tr đc chuyn hóa thành vn đu t đáp ng yêu cu phát trin
ca xã hi”
1.1.1.2. Phân loi ngun vn đu t
Ngun vn đu t bao gm ngun vn đu t trong nc và ngun vn đu t t
nc ngoài:
u Ngun vn đu t trong nc
nh ngha:
Ngun vn đu t trong nc đc hình thành t ngun tích lu ni b
ca nn kinh t quc dân.
Ý ngha:
Ngun vn đu t trong nc có ý ngha quyt đnh trong công cuc phát
trin ca mt quc gia, nó gi vai trò quan trng, là nhân t bên trong đm bo
cho vic xây dng nn kinh t đc lp, t ch, là tin đ huy đng và s dng
hiu qu ngun vn nc ngoài.
Các thành phn ca ngun vn đu t trong nc:
Ngun vn ngân sách

Ngun vn này đc s dng đ đu t:
• Các d án kt cu h tng kinh t - xã hi, quc phòng an ninh không
có kh nng sinh li và đc qun lý, s dng theo phân cp v chi ngân sách
Nhà nc cho đu t phát trin.
• H tr các d án ca các doanh nghip đu t vào các lnh vc cn có
s tham gia ca Nhà nc theo quy đnh ca Pháp lut.

• Chi cho công tác điu tra, kho sát, lp các d án quy hoch tng th
phát trin kinh t - xã hi vùng, lãnh th, quy hoch xây dng đô th và nông
thôn khi đc Th tng Chính ph cho phép.
• Cho vay ca Chính ph đ đu t phát trin.
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 8
SVTH: Võ Th Kim Vân
• Vn khu hao c bn và các khon thu ca Nhà nc đ li cho doanh
nghip Nhà nc đu t.
Vn tín dng do Nhà nc bão lãnh, vn tín dng đu t phát trin ca Nhà
nc
Ngun vn này đc s dng đ đu t:
• Các d án sn xut kinh doanh ca t nhân, t chc kinh t không
thuc doanh nghip Nhà nc.
• Các d án thuc doanh nghip Nhà nc, s dng vn tín dng do Nhà
nc bão lãnh, vn tín dng đu t phát trin ca Nhà nc.
• Ngi đi vay chu trách nhim v hiu qu đu t và vn vay đúng
hn.
• T chc cho vay chu trách nhim thm đnh phng án tài chính,
phng án tr n và cung ng vn, giám sát thc hin vn vay đúng mc đích và
sinh li vay.
Ngun vn đu t phát trin ca doanh nghip Nhà nc

Ngun vn này đc s dng đ đu t:
• Phù hp vi quy hoch tng th phát trin kinh t - xã hi ca Nhà
nc và quy hoch phát trin ngành.
• Chính sách huy đng vn đu t phát trin kinh t - xã hi t các

doanh nghip Nhà nc trong thi gian qua đc xác lp trên nn tng ca lut
doanh nghip và các chính sách khuyn khích, h tr đu t ca Chính ph v
thu, đt đai, c s h tng, đã nâng cao hiu qu hot đng ca các doanh
nghip Nhà nc, ci thin đi sng ca ngi dân.
Các ngun vn khác

Ngun vn này đc s dng đ đu t:
• Các d án sn xut kinh doanh ca t nhân, t chc kinh t không
thuc doanh nghip Nhà nc.
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 9
SVTH: Võ Th Kim Vân
• Ch đu t t chu trách nhim v hiu qu kinh doanh.
• Vn kinh doanh phi theo quy đnh ca Pháp lut.
• Nu d án có xây dng, ch đu t phi lp h s trình c quan có
thm quyn đ cp giy phép xây dng theo quy đnh.
u Ngun vn đu t nc ngoài
nh ngha:
Ngun vn đu t nc ngoài là ngun vn hình thành không bng tích
lu ni b ca nn kinh t quc dân.
Ý ngha:
Ngun vn nc ngoài rt quan trng trong công cuc xây dng đt nc
ca mt quc gia đang phát trin có nn kinh t m. Nó là ngun b sung vn
cho đu t, là mt cách đ chuyn giao công ngh, là mt gii pháp to vic làm
và thu nhp cho ngi lao đng, tng ngun thu cho ngân sách và thúc đy nhanh
quá trình chuyn dch c cu kinh t.
Dù di hình thc nào thì vic s dng ngun vn nc ngoài đu đòi hi

chi phí vn trong nc kèm theo, do đó vic s dng có hiu qu ngun vn
nc ngoài là mt yêu cu cp thit.
Các thành phn ca ngun vn đu t nc ngoài
H tr phát trin chính thc
: (Official Development Assistance- ODA):
ODA là ngun tài chính do các c quan chính thc (chính quyn Nhà
nc hay đa phng) ca mt nc hay mt t chc quc t vin tr cho các
nc đang phát trin nhm thúc đy s phát trin kinh t và phúc li xã hi ca
nc này.
ODA thc hin trên c s song phng và đa phng. Vin tr đa phng
thông qua các t chc quc t nh các t chc Liên Hp Quc (UNDP, UNICEF,
UNFPA), WB, OPEC, Vin tr song phng gm các nc: Anh, Nht Bn,
Hàn Quc, Tây Ban Nha, c, Pháp, Thy in, M, Italia, an Mch, Thy
S, Ngun vin tr này chim khong 20% trong tng s ODA.
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 10
SVTH: Võ Th Kim Vân
H tr ca các t chc phi Chính ph: (Non Government Organization-
NGO):
ây là ngun vin tr không hoàn li ca các t chc phi Chính ph.
Ngun vin tr này ch yu bng vt cht phc v nhu cu nhân đo, thc hin
các d án, chng trình chm sóc sc kho cng đng, giáo dc, y t, dân s, các
vn đ xã hi, môi trng. Các t chc phi Chính ph có th điu hành d án mt
cách gián tip thông qua các t chc khác ca quc t, ca nc ngoài hoc ca
nc s ti.
Vn đu t trc tip nc ngoài
: (Foreign Direct Investment – FDI):

ây là ngun vn đu t ca các doanh nghip t nhân nc ngoài vào
các nc đang phát trin, có ý ngha quan trng đi vi s phát trin kinh t. FDI
không ch cung cp vn mà nó còn thc hin quá trình chuyn giao công ngh,
đào to cán b k thut và tìm th trng n đnh. Mt khác, FDI còn gn vi
trách nhim bo toàn và phát trin vn. Do đó, thu hút đc ngun vn này s
gim đc gánh nng n nc ngoài đi vi các nc đang phát trin.
1.1.2.
Ngun vn h tr phát trin chính thc (ODA).
1.1.2.1. Khái nim
H tr phát trin chính thc (Official Development Assistance – ODA)
là hot đng hp tác phát trin gia Nhà nc hoc Chính ph mt nc vi các
Chính ph nc ngoài, các t chc liên minh Chính ph hoc liên quc gia.
1.1.2.2. Ngun gc ra đi và đc đim ca ODA.
Ngun gc ra đi.
Sau chin tranh th gii th II, các nc công nghip phát trin đã tho
thun v s tr giúp di dng vin tr không hoàn li hoc cho vay vi điu
kin u đãi cho các nc đang phát trin. T chc tài chính quc t WB, đã đc
thành lp ti hi ngh v tài chính tin t đc t chc vào tháng 7 nm 1944 ti
Bretton Woods (M), vi mc tiêu là thúc đy phát trin kinh t và tng trng
phúc li ca các nc vi t cách nh là mt t chc trung gian v tài chính, mt
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 11
SVTH: Võ Th Kim Vân
ngân hàng thc s trong đó hot đng ch yu là đi vay theo các điu kin
thng mi bng cách phát hành trái phiu đ ri cho vay tài tr ti các nc.
Vào tháng 12 nm 1960, ti Pari các nc đã ký tho thun thành lp
t chc hp tác kinh t và phát trin (OECD). T chc này bao gm 20 thành

viên, ban đu đã góp phn quan trng trong vic cung cp ODA song phng
cng nh đa phng. Trong khuôn kh hp tác và phát trin, các nc OECD đã
lp ra u ban chuyên môn trong đó có u ban h tr phát trin (DAC) nhm giúp
các nc đang phát trin có th xây dng, cng c nn kinh t và nâng cao hiu
qu đu t.
K t khi ra đi ODA đã tri qua các giai đon phát trin sau:

Trong nhng nm 1960 tng khi lng ODA tng chm đn nhng
nm 1970 và 1980 vin tr t các nc thuc OECD tng dn lên. n gia thp
niên 80, khi lng vin tr đt mc gp đôi đu thp niên 70. Cui nhng nm
1980 đn đu nhng nm 1990 khi lng vin tr vn tng nhng vi t l thp.
Vào nm 1991, vin tr chính thc đã đt đn con s đnh đim là 69 t USD
theo giá nm 1995. Nm 1996 các nc tài tr OECD đã dành 55,114 t USD
cho vin tr, bng 0.25% tng GDP ca các nc này. Và cng trong nm này t
l ODA/GNP ca các nc DAC chi ra là 0.25%. Trong nhng nm cui ca th
k 20 và nhng nm đu ca th k 21, ODA có xu hng gim nh, riêng đi
vi Vit Nam k t khi ni li quan h vi các nc và t chc cung cp vin tr
vào nm 1993 thì các nc vin tr u tiên cho Vit Nam ngay c khi khi lng
vin tr trên th gii gim xung.
c đim ca ODA
¬ Vn ODA mang tính u đãi
Vn ODA có thi gian hoàn tr vn và thi gian ân hn dài. Chng
hn, vn ODA ca WB, ADB có thi gian hoàn tr là 40 nm và thi gian ân hn
là 10 nm. Thông thng trong ODA có thành t vin tr không hoàn li, đây
chính là s u đãi dành cho các nc tip nhn vin tr đng thi là đim phân
bit gia vin tr và cho vay thng mi. S u đãi còn th hin  ch, ngun
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 12
SVTH: Võ Th Kim Vân
vn ODA ch dành riêng cho các nc đang và chm phát trin. Có hai điu kin
c bn nht đ các nc này có th nhn đc ODA là:
iu kin th nht: tng sn phm quc ni (GDP) bình quân đu
ngi thp. Nc có GDP bình quân đu ngi càng thp thì thng đc t l
vin tr không hoàn li ca ODA cng nh kh nng vay vi lãi sut thp và thi
hn u đãi càng ln.
iu kin th hai
: mc tiêu s dng vn ODA ca các nc này phi
phù hp vi chính sách và phng hng u tiên xem xét trong mi quan h
gia bên cp và bên nhn ODA. Thông thng các nc cung cp ODA đu có
nhng chính sách và u tiên ca riêng mình tp trung vào mt s lnh vc mà h
quan tâm hay có kh nng k thut và t vn. ng thi, đi tng u tiên ca
các nc cung cp ODA cng có th thay đi theo tng giai đon c th. Vì vy,
nm bt đc xu hng u tiên và tim nng ca các nc cung cp ODA là rt
cn thit.
¬ Vn ODA mang tính ràng buc
ODA có th ràng buc hoc ràng buc mt phn nc nhn v đa
đim chi tiêu. Ngoài ra, mi nc cung cp vin tr cng đu có nhng ràng
buc khác và nhiu khi các ràng buc này rt cht ch đi vi các nc nhn. Ví
d: Nht Bn quy đnh vn ODA ca Nht đu đc thc hin bng đng Yên
Nht.
Vn ODA mang yu t chính tr: các nc vin tr đu không quên
va dành đc li ích cho mình va gây nh hng chính tr va thc hin xut
khu hàng hoá và dch v t vn vào nc tip nhn vin tr. Chng hn, B,
c, Nht yêu cu 50% vin tr phi mua hàng hoá dch v ca nc mình.
Canada yêu cu ti 65%. Nhìn chung, 22% vin tr ca DAC phi đc s dng
đ mua hàng hoá và dch v ca các quc gia vin tr.
Vin tr ca các nc phát trin không ch đn thun là s tr giúp

hu ngh mà còn là mt công c li hi đ thit lp và duy trì li ích kinh t và v
th chính tr cho các nc tài tr. Nhng nc tài tr đòi hi các nc tip nhn
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 13
SVTH: Võ Th Kim Vân
phi thay đi chính sách phát trin cho phù hp vi li ích ca bên tài tr. Vì th,
khi nhn vin tr các nc cn cân nhc k nhng điu kin ca các nhà tài tr
không vì li ích trc mt mà đánh mt nhng quyn li lâu dài.
¬ ODA là ngun vn có kh nng gây n
Khi tip nhn và s dng ngun vn ODA do tính cht u đãi nên
gánh nng n thng cha xut hin. Mt s nc không s dng hiu qu
ngun vn ODA có th to nên s tng trng nht thi nhng sau mt thi gian
li lâm vào vòng n nn do không có kh nng tr n. Vn đ là  ch vn ODA
không có kh nng đu t trc tip cho sn xut nht là cho xut khu trong khi
vic tr n li da vào xut khu thu ngoi t. Do đó, trong khi hoch đnh chính
sách s dng ngun vn ODA phi phi hp vi các ngun vn khác đ tng
cng sc mnh kinh t và kh nng xut khu.
1.1.2.3. u nhc đim ca ODA.
u dim
Th nht:
ây là ngun vn vin tr không hoàn li hoc cho vay vi
lãi sut rt thp và có thi hn rt dài cho nên chúng ta có th tn dng đ phát
trin c s h tng qua đó to môi trng thun li thu hút các ngun vn đu t
nc ngoài khác nh FDI hay các ngun vn tài tr ca các công ty, t chc kinh
t quc t khác. in hình, thông qua các d án ODA, h thng đng b đc
phát trin đáng k t quc l 1A, 10, 18, 9, đng xuyên á (đon Thành ph H
Chí Minh - Mc Bài) đn các cu ln (M Thun, Cn Th, Thanh Trì, ), nâng

cp và m rng các cng bin nh Cái Lân (Hi Phòng), Sài Gòn, Tiên Sa (à
Nng), xây dng cng hàng không quc t Tân Sn Nht, phát trin giao thông
nông thôn  hu ht các tnh, Ngun vn ODA đã đu t phát trin ngành đin
bao gm phát trin ngun đin (các d án Phú M 1, Phú M 2-1, Ô Môn, Ph
Li 2, Hàm Thun - a My, i Ninh, a Nhim) và phát trin h thng đng
dây 500 kV Plâyku - Nhà Bè, ci to và nâng cp mng li đin thành th và
nông thôn  các tnh và thành ph.
Th hai
: xoá đói gim nghèo và phát trin xã hi.
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 14
SVTH: Võ Th Kim Vân
Th ba: tng cng bo v môi trng và phát trin bn vng. Nhiu
d án ODA h tr bo v môi trng, tng cng h thng cp nc sch  đô
th và nông thôn, ci thin h thng thoát nc thi  các thành ph ln, bo tn
các di tích vn hoá hay các danh lam thng cnh.
Th t:
tng cng th ch. ODA đã góp phn tng cng nng lc và
th ch thông qua các chng trình, d án h tr công cuc ci cách Pháp lut,
ci cách hành chính và xây dng chính sách qun lý kinh t theo lch trình phù
hp vi ch trng, chính sách ca ng và Nhà nc, l trình ch đng hi
nhp kinh t quc t, tng cng nng lc con ngi, Thông qua các d án
ODA, hàng ngàn cán b Vit Nam đc đào to và đào to li, nhiu công ngh
sn xut, k nng qun lý hin đi đc chuyn giao.
Th nm
: quan h đi tác cht ch. Quan h gia phía Vit Nam và
các nhà tài tr đã đc thit lp trên c s quan h đi tác, đ cao vai trò làm ch

ca bên tip nhn ODA thông qua các hot đng hài hòa, tuân th các quy trình
và th tc ODA. iu này đc th hin trên nhiu lnh vc nh phát trin các
quan h đi tác trong nông nghip, lâm nghip, nghiên cu, áp dng các mô hình
vin tr mi (h tr ngân sách, tip cn ngành, ), hài hoà quá trình chun b d
án, thng nht h thng báo cáo, hài hoà quá trình mua sm, tng cng nng lc
toàn din v qun lý ODA.
Nhc đim
ODA có mt phn là vn vay vi lãi sut thp và thi hn vay dài.
Mc dù đây là mt u đim ni tri ca ODA tuy nhiên ta phi tha nhn thc t
vay thì phi đi kèm vi ngha v tr n. Do thi hn vay dài cho nên s dn ti
gánh nng n cho tng lai. ây là mt s ri ro tim n đi vi kh nng thanh
toán ca mt quc gia và Vit Nam chúng ta cng nm trong tình trng này.
Các nc giàu khi vin tr ODA đu gn vi nhng li ích và chin
lc nh m rng th trng, m rng hp tác có li cho h, đm bo mc tiêu
v an ninh - quc phòng hoc theo đui mc tiêu chính tr. Vì vy, h đu có
chính sách riêng hng vào mt s lnh vc mà h quan tâm. Ví d: V kinh t,
nc tip nhn ODA phi chp nhn d b dn hàng rào thu quan bo h các
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 15
SVTH: Võ Th Kim Vân
ngành công nghip non tr và bng thu xut nhp khu hàng hoá ca nc tài
tr. Nc tip nhn ODA cng đc yêu cu tng bc m ca th trng bo
h cho nhng danh mc hàng hoá mi ca nc tài tr và có nhng u đãi đi
vi các nhà đu t trc tip nc ngoài nh cho phép h đu t vào nhng lnh
vc hn ch, có kh nng sinh li cao. Ngun vn ODA t các nc giàu cung
cp cho các nc nghèo cng thng gn vi vic mua các sn phm t các nc
này mà không hoàn toàn phù hp, thm chí là không cn thit hay các d án

ODA trong lnh vc đào to, lp d án và t vn k thut, phn tr cho các
chuyên gia nc ngoài thng chim đn hn 90% (bên nc tài tr ODA
thng yêu cu tr lng cho các chuyên gia, c vn d án ca h quá cao so vi
chi phí thc t cn thuê chuyên gia nh vy trên th trng lao đng th gii).
Ngun vn vin tr ODA còn đc gn vi các điu khon mu dch đc bit
nhp khu ti đa các sn phm ca h. C th là nc cp ODA buc nc tip
nhn ODA phi chp nhn mt khon ODA là hàng hoá, dch v do h sn xut.
Nc tip nhn ODA tuy có toàn quyn qun lý, s dng ODA nhng thông
thng, các danh mc d án ODA cng phi có s tho thun, đng ý ca nc
vin tr, dù không trc tip điu hành d án nhng h có th tham gia gián tip
di hình thc nhà thu hoc h tr chuyên gia.
Tác đng ca yu t t giá hi đoái có th làm cho giá tr vn ODA
phi hoàn li tng lên. Ngoài ra, tình trng tht thoát, lãng phí, xây dng chin
lc, quy hoch thu hút và s dng vn ODA vào các lnh vc cha hp lý, trình
đ qun lý thp, thiu kinh nghim trong quá trình tip nhn cng nh x lý, điu
hành d án khin cho hiu qu và cht lng các công trình đu t bng ngun
vn này còn thp, có th đy nc tip nhn ODA vào tình trng n nn.
1.1.2.4. Các loi hình ODA.
• ODA vin tr đa phng: bao gm các khon đóng góp và quyên
góp cho các t chc quc t.
• ODA vin tr song phng: bao gm các khon vin tr và các
khon vay ODA.
Khoá lun tt nghip

GVHD: Th.S Nguyn M Chng

Trang 1
6
SVTH: Võ Th Kim Vân
Các khon vin tr: bao gm hp tác k thut nhm đóng góp vào

phát trin ngun nhân lc và vin tr không hoàn li nhm nâng cao điu kin
sng ca ngi dân.
Hp tác k thut
: góp phn vào s phát trin ngun nhân lc, là lc lng đóng
vai trò ch yu trong vic thúc đy phát trin kinh t, xã hi, thông qua chuyn
giao công ngh, k nng và tri thc cho các nc đang phát trin. Các lnh vc
hp tác k thut tri rng t đáp ng nhu cu cn bn ca con ngi nh dch v
y t và chm sóc sc kho công cho ti lnh vc chính sách.
Vin tr không hoàn l
i: đc cung cp cho các nc đang phát trin có mc thu
nhp tng đi thp trong s các nc và khu vc phát trin. Vin tr không
hoàn li ch yu dành cho các d án đáp ng nhu cu c bn ca con ngi nh:
dch v y t công, cp nc, phát trin ngun nhân lc, nông nghip và phát trin
nông thôn. Bên cnh đó, cng có mt s d án xây dng c s h tng nh
đng, cu và bu chính vin thông.
Các khon vay ODA: các nc đang phát trin đang n lc nhm đt
nhiu bc tin trong các lnh vc bao gm: đin, giáo dc và giao thông vn ti.
Tuy nhiên, h thng phi đi mt vi nhng khó khn trong vic thc hin các
k hoch và d án phát trin do vn đ tài chính cng nh các khó khn khác.
Các nc cung cp vin tr đã h tr các n lc này thông qua vic cung cp các
khon vay dài hn vi lãi sut thp cho các d án và k hoch phát trin khó huy
đng vn t khu vc t nhân.
1.1.3. Tm quan trng ca ODA.
Xut phát t kinh nghim ca mt s nc trong khu vc: Hàn Quc,
Malaysia, và t tình hình thc t trong nc, trong nhng nm gn đây, Vit
Nam đã và đang thc hin chin lc phát trin kinh t vi xu hng m rng và
đa dng hoá các mi quan h kinh t quc t. Mt trong nhng mc tiêu chính
ca chin lc này là thu hút ODA bi vì ngun vn này có vai trò rt quan trng
đi vi s phát trin kinh t, xã hi ca mt quc ga.