Câu trả lời đề cương Nguyên Lý II ĐH Công Nghệ ĐHQG Hà Nội 2014

Đp n đ cương ôn tp môn Nguyên L phn 2 –ĐH Công Ngh - 2014
Câu 1: Trnh by khi nhim hng ho v 2 thuc tnh ca hng ho ?
Bi 2 :Trnh by khi nim lưng gi tr hng ho v cc nhân t nh hưng đn lưng gi tr
hng ho ?
Bi 3 : Trnh by ni dung quy lut gi tr v tc đng ca quy lut gi tr
Câu 4:So snh công thc lưu thông ca tư bn v công thc lưu thông ca hng ho ?
Câu 5 : Trnh by khi nim hng ho sc lao đng , điu kin đ sc lao đng tr thnh hng
ho ?
Câu 7 : Trnh by khi nim gi tr thng dư , so snh phương php sn xut gi tr thng sư
tuyt đi v tương đi ?
Bi 8: Trnh by bn cht ca tư bn ,vai tr ca tư bn bt bin v tư bn kh bin trong qu
trnh sn xut gi tr thng dư ?
Câu 9:Ti sao sn xut gi tr thng dư l quy lut kinh t tuyt đi ca ch ngha tư bn ?
Bi 10 :Tch lu tư bn l g , nhng nhân t nh hưng đn quy mô tch lu cơ bn ?
Câu 11:Phân bit tư bn c đnh v tư bn lưu đng ?
Câu 12 : Trnh by nguyên nhân chuyn bin ca ch ngha tư bn t t do cnh tranh sang đc
quyn ?
Câu 13:Trnh by nhng đc đim kinh t ca ch ngha tư bn đc quyn ?
Câu 14 : Trnh by nguyên nhân ra đi v bn cht ca ch ngha tư bn đc quyn nh nưc ?
Bi 15 :Trnh by nhng hnh thc biu hin ca ch ngha tư bn đc quyn nh nưc ?
Bi 16 : Trnh by khi nim giai cp công nhân , ni dung v điu kin khch quan quy đnh s
mnh lch s ca giai cp công nhân ?
Câu 17 :Trnh by quy lut ra đi ca đng cng sn , vai tr ca đng cng sn vi vic thc
hin s mnh lch s ca giai cp công nhân ?
Câu 19 : Trnh by tnh tt yu v đc đim ca thi k qu đ lên ch ngha x hi ?
Câu 20 : Trnh by đc trưng cơ bn ca x hi ch ngha ?
Câu 21 : Trnh by tnh tt yêu v ni dung ca liên minh gia giai cp công nhân v giai cp
nông dân trong cch mng x hi ch ngha ?
Câu 22 : Trnh by khi nim v bn cht ca dân ch x hi ch ngha ?
Câu 23 : Trnh by khi nim dân tc v nguyên tc ca ch ngha Mc-Lênin trong gii quyt
vn đ dân tc ?

Câu 25 : Trnh by nhng quan đim cơ bn ca ch ngha Mc-Lênin trong gii quyt vn đ
tôn gio ?
Nguyên L 2

Câu 1: Trnh by khi nhim hng ho v 2 thuc tnh ca hng ho ?
Tr li :
Hng ho l mt vt phm c th tho mn nhu cu no đ ca con ngưi v đi vo qu trnh
tiêu dng thông qua trao đi hoc mua bn .
Hng ho c 2 thuc tnh
- Gi tr s dng ca hng ho : l công dng ca vt phm c th tho mn nhu cu no
đ ca con ngưi .
Bt c hng ho no cng c 1 hay 1 s công dng nht đnh , Chnh công dng đ lm cho
hng ho c gi tr s dng .
Gi tr s dng ca hng ho đưc pht hin dn dn trong qu trnh pht trin cuat khoa hc
công ngh v ca lưvj lưng sn xut ni chung .X hi cng tin b ,lc lưng sn xut cng
pht trin th s lưng gi tr s dng ngy cng nhiu ,chng loi gi tr s dng cng phong
ph , cht lưng gi tr s dng ngy cng cao.
Gi tr s dng ca hng ho l gi tr s dng x hi v gi tr s dng ca hng ho không phi
l gi tr s dng cho ngưi sn xut trc tip m l ngưi khc ,cho x hi, lm cho sn phm
ca mnh đp ng đưc nhu cu ca x hi .
Gi tr s dng ca hng ho l vt mang gi tr trao đi
- Gi tr hng ho : l lao đng x hi ca ngưi sn xut hng ho kt tinh trong hng ho
. Cht ca gi tr l lao dng .Lưng ca gi tr l s lương lao đng ca ngưi sn xut kt tinh
trong hng ho , Gi tr l c s ca gi tr trao đi ,cn gi tr trao đi l hnh thc biu hin ca
gi tr .
V gi tr l lao đng ca ngưi sn xut kt tinh trong hng ho , nên nu không k đn tnh
cht c ch ca sn phm ,th mi hng ho đu ging nhau , đu không c s phân bit .Nh gi
tr ca hng ho m din ra mi quan h kinh t gia nhng ngưi sn xut hng ho .
Hai thuc tnh ca hng ho va thng nht va mu thun
Thng nht v chng tn ti đng thi trong mt hng ho , tc l mt sn phm c đy đ hai

thuc tnh ny mi tr thnh hng ho ,nu thiu mt trong hai thuc tnh th vt phm không l
hng ho ,
Mâu thun th hin  ch khi l gi tr s dng th cc hng ho không đng nht v cht ,nhưng
khi l gi tr th chng li đng nht v cht . Vic thc hin hai thuc tnh gi tr s dng v gi
tr thương không đng thi v không gian v thi gian .Đng v pha ngưi sn xut th ci m
anh ta cn l gi tr nhưng h phi to ra gi tr s dng , ngưc li , ngưi tiêu dng li cn gi
tr s dng nhưng anh ta phi c gi tr ,tc l phi c tin .N đưc th hin thnh mu thun
gia sn xut v tiêu dng ,gia cung v cu .
Bi 2 :Trnh by khi nim lưng gi tr hng ho v cc nhân t nh hưng đn lưng gi tr
hng ho ?
Tr li :
Lưng gi tr hng ho l s lưng lao đng ca ngưi sn xut kt tinh tronh hng ho ,đưc
đo bng thi gian lao đng hao ph đ sn xut hng ho bao gm lao đng vt ho v lao đng
sng
Mi ch th kinh t c mt lưng hao ph lao đng thc t nht đnh trong qu trnh sn xut
hng ho ,đ l thi gian lao đng c bit .Thi gian ny xc đnh gi tr c bit ca hng ho ,
Trên th trưng ,không th da vo gi tr c bit hng ho đ trao đi m phi da vo gi tr x
hi ca hng ho .Gi tr x hi ca hng ho đưc tnh bng thi gian lao đng x hi cn thit
đ sn xut hng ho .
Thi gian lao đng x hi cn thit l thi gian cn thit đ sn xut hng ho trong điu kin
trung bnh ca x hi vi trnh đ k thut trung bnh , trnh đ tay ngh trung bnh v cưng đ
lao đng trung bnh .Thông thương thi gian lao đng x hi cn thiêt đưc xc đnh theo thi
gian lao đng c bit ca nhng ngưi sn xut v cung ng tuyt đi b phn hng ho đ trên
th trưng .
+ Cc nhân t nh hưng ti lưng gi tr hng ho :
C 3 nhân t ch yu :
- Năng sut lao đng : l ch s đưc đo bng s lưng thi gian hao ph đ ch to nên
mt sn phm .Lưng gi tr hng ho thay đi t l nghch vi năng sut lao đng .Cn năng
sut lao đng li ph thuc vo trnh đ công ngh ca ngưi lao đng ,vo mc trang b k
thut cho lao đng v ph thuc vo phương php t chc lao đng , cng như cc điu kin t

nhiên .Khi năng sut lao đng tăng lên th thi gian lao đng đ sn xut ra mt đơn v hng ho
gim xung ,do đ gi tr ca mt đơn v hng ho gim xung .
- Cưng đ lao đng :l mc đ khn trương ca lao đông trên mt đơn v thi gian .Trong
cng mt đơn v thi gian ,khi tăng cưng đ lao đng th s lưng sn phm lm ra tăng lên ,
hao ph sc lao đng cng tăng lên cng t l ,do đ tng gi tr hng ho tăng lên , nhưng lưng
gi tr ca mt hng ho th vn không đi .
- Cc loi lao đng :gm lao đng đơn gin v lao đng phc tp . Lao đng phc tpl lao
đng c chuyên môn k thut , ngưc li lao đông đơn gin bao gm nhng ngưi không đưc
đo to đ c mt ngh chuyên môn nht đnh . Trong cng mt thi gian ,lao đng phc tp tao
ra nhiu gi tr lao đng hơn lao đng đơn gin . Tuy nhiên , đ tin hnh trao đi hng ho ,mi
lao đng phc tp đu đưc quy thnh lao đng đơngin tring bnh trên cơ s lao đng phc tp
bng bi s ca đng gin đơn hay bng lao đng gin đơn nhân bi lên .

Bi 3 : Trnh by ni dung quy lut gi tr v tc đng ca quy lut gi tr
Tr li :
- Ni dung quy lut
Trong sn xut hng ho phi da trên cơ s hao ph lao đng x hi cn thit , tc l hao ph
kao đng c bit phi ph hp vi mc chi ph m x hi chp nhn đưc .v trao đi phi theo
nguyên tc ngang gi .
S vn đng ca quy lut gi tr thông qua s vn đng ca gi c hng ho v :
Trưc ht ,gi c ph thuc vo gi tr
+Ngoi ra , gi c cn ph thuc vo cc yêu t như : cnh tranh ,cung cu ,sc mua ca đng
tin …
+Gi c vn đng xung quanh quanh trc gi tr v chnh thông qua s vn đng ca gi c th
trưng m quy lut gi tr pht huy tc dng
- Tc đng ca quy lut gi tr
Mt l, điu tit sn xut v lưu thông hng ho
+Điu tit sn xut tc l điu ho ,phân b cc yu t sn xut gia cc ngnh , cc lnh vc
ca nn kinh t .
+Điu tit lưu thông qua s bin đng gi c th trưngcng c tc dng thu ht lung hng t

nơi gi thp đn nơi gi cao .
Hai l,kch thch ci tin k thut ,hp l ho sn xut , tăng năng sut lao đông, thc đy lc
lưng sn xut x hi pht trin .Trong nn sn xut ,bt k ngưi no cng phi h thp hao ph
lao đng c bit ca mnh sao cho bng hoc nh hơn hao ph lao đng x hi cn thit .V vy
h luôn tm cch ci tin k thut , hp l ho sn xut , thc hnh tit kim…
Ba l ,Thc hin s la chn t nhiên v phân ho ngưi sn xut hng ho thnh ngưi giu
ngưi ngho .Do qu trinnhf cnh tranh h gi tr c bit ,tt yêu xut hin nhng ngưi sn xut
c li v nhng ngưi thua l ,Tc l qu trnh phân ho xy ra lm xut hin k giu v ngưi
ngho .

Câu 4:So snh công thc lưu thông ca tư bn v công thc lưu thông ca hng ho ?
Tr li :
Đ so snh đưc công thc lưu thông tư bn v công thc lưu thông hng ho th trưc ht ta
phi bit đưc công thc chung ca tư bn .bn thân tin t không phi l tư bn , tin ch tr
thnh tư bn khi s dng n đ bc lt ngưi lhc , mang li thu nhp cho ngưi ch tin t , đ
hiu r tin bin thnh tư bn như th no Mc đ dng công thc lưu thông hng ho v công
thc chung ca tư bn sau đây đ so snh “
+ Lưu thông hng ho : H-T-H (hng –tin –hng)
+ Lưu thông tin tu bn : T-H –T (tin-hng –tin )
So Snh :
Ging nhau : c 2 công thc trên đu din ra mua v bn , đu c 2 nhân t l tin v hng . c
quan h kinh t gia ngưi mua v ngưi bn , tuy nhiên .ging ch l hnh thc cn bn cht th
li hon ton khc nhau

+Công thc H-T-H : qu trnh bt đu bng hnh vi bn (H-T) v kt thc bng hnh vi
mua (T-H) đim bt đu v kt thc đu l hng ho , tin t ch đng vai tr trung gian m thôi
+Ngưc li th công thc T-H-T li c đim xut pht l mua (T-H) v kt thc l bn
(H-T) như vy  đây th ti l đim xut pht v kt thc v hng ho lm trung gian
Trên cơ s so snh đ , chng ta nhn thy mc đch vn đng ca T-H-T không phi l gi tr
s dng , m l gi tr . Nu tin ng trưc v thu v sau khi bn hng m bng nhau th qu

trnh vn đng T-H-T l vô ngha ,v vy , trong qu trnh vn đng tư bn phi c s tăng lên v
lưng ,ngha l s tin thu v sau khi bn hng phi ln hơn s tin ng ra trưc ,Do đ công
thc vn đng đy đ ca tư bn phi l : T-H-T’
Trong đ T’=T+m , m l s tin tăng thêm đưc Mc gi l gi tr thng dư
Công thc T-H-T’ đưc gi l công thc chung ca tư bn v n phn nh mc đch vn đng
ca tư bn v tt c cc loi hnh tư bn như : TB công nghip , thương nghip , TB cho vay đu
vn đông dưi dng đ c
Như vy mc đch lưu thông ca tư bn l s ln lên ca gi tr ,l gi tr thng dư ,do đ s vn
đng ca tư bn l không c gii hn ,

Câu 5 : Trnh by khi nim hng ho sc lao đng , điu kin đ sc lao đng tr thnh hng
ho ?
Tr li :

Sc lao đng l ton b th lc v tr lc ca ngưi lao đng .l kh năng lao đng ca con
ngưi
Sc lao đng l yu t cơ bn nhât ca mi qu trnh sn xut
Sc lao đng ch tro thnh hng ho khi c đ 2 điu kin dưi đây

Điu kin đ sc lao đng tr thnh hng ho :
+ Ngưi lao đng phi đưc t do v thân th , c quyn s hu sc lao đng ca mnh , do đ
c quyn quyt đnh đem bn sc lao đng ca mnh cho ngưi khc trong 1 thi gian nht đnh
no đ .
+L ngưi lao đng không c hoc v cơ bn không c tư liu sn xut v cc ti sn khc do b
thua l , ph sn trong hot đng sn xut kinh doanh hoc b tưc ht , ch cn 1 ti sn duy
nht đ l sc lao đông ca mnh , h tr thnh ngưi vô sn đ tn ti đưc th h phi bn sc
lao đng ca mnh đ sng .

Câu 6 : Phân tch 2 thuc tnh ca hng ho sc lao đông /
Tr li :

Hng ho sc lao đng cng c 2 thuc tnh như mi loi hng ho khc : gi tr v gi tri s
dng
-Gi tr : cng do thi gian lao đng x hi cn thit đ sn xut v ti sn xut sc lao đng
quyt đnh






Câu 7 : Trnh by khi nim gi tr thng dư , so snh phương php sn xut gi tr thng sư
tuyt đi v tương đi ?
Tr li :
Gi tr thng dư l phn gi tr dôi ra ngoi gi tr sc lao đng do công nhân lm thuê to ra v
b nh tư bn chim không .

So snh :
Ging nhau : Cc phương php sn xut gi tr thng dư tương đi v tuyt đi đu c mc đch
lm cho thi gian lao đng thng dư đưc ko di ra , lm m’ v M tăng lên , tc l nâng cao
trnh đ v quy mô bc lt ca tư bn đi vi lao đng
Khc nhau :
Tuyt đi
Tương đi
-Ko di ngy lao đng mt cch tuyt đi
đ lm tăng thi gian lao đng thng dư
(Time lao đng cn thit không đi )
+Tăng cưng đ lao đng hiu theo ngha
hao ph calo cng c ngha l ko di thi
gian lao đng

-L cơ s chung ca ch ngha tư bn , n
đưc p dng ph bin  giai đon đu ca
phương thc sn xut tu bn ch ngha
,nhưng vâp phi gii hn v tinh thn v
Nh tư bn rt ngn thi gian lao đng cn
thit đ lm tăng thi gian lao đng thng
dư
(đ di ngy lao đng không đi ?
+Cơ s thc hiên l tăng năng sut lao đng

-Phương php ny đưc p dng ngy cng
ph bin cng vi qu trnh pht trin ca
ch ngha tư bn , Tuy nhiên ,no không gt
b phương php SXGTTD tuyt đi , tri
li chng đưc kt hp vi nhau bi v vic
th cht ca ngưi công nhân v b công
nhân đu tranh (l nguyên nhân nh tư bn
chuyn sang o dung phương php sn xut
gi tr thng dư tương đi )
s dng my mc vi tc đ nhanh lm cho
cưng đ lao đông phi tăng lên


Bi 8: Trnh by bn cht ca tư bn ,vai tr ca tư bn bt bin v tư bn kh bin trong qu
trnh sn xut gi tr thng dư ?
Tr li :
1.Bn cht ca tư bn
Cc nh kinh t hc tư sn đu cho rng mi công c lao đng , mi tư liu sn xut đu l tư
bn . Thc ra bn thân tư liu sn xut không phi l tư bn , n ch l yu t cơ bn ca sn
xut trong bt c x hi no . Tư liu sn xut ch tr thnh tư bn khi n tr thnh ti sn ca

cc nh tư bn v đưc dng đ bc lt lao đng lm thuê. Khi ch đ tư bn b xa b th tư
liu sn xut không cn l tư bn na . Như vy , tư bn không phi l mt vt m l l mt
quan h sn xut x hi nht đnh gia ngưi vi ngưi trong qu trnh sn xut , n c tnh cht
tm thi trong lch s.
Qua nghiên cu qu trnh sn xut gi tr thng dư c th đnh ngha chính xác tư bn là giá tr
mang li giá tr thng dư bằng cách bóc lt lao đọng không công ca ngưi làm thuê. Như vy
bn cht ca tư bn l th hin quan h sn xut x hi m trong đ giai cp tư sn chim đot
gi tr thng dư do giai cp công nhân sng to ra.
2.Vai tr ca tư bn bt bin v tư bn kh bin trong qu trnh sn xut gi tr thng dư.
Đ tin hnh sn xut nh tư bn phi ng ra ddeer mư tư liu sn xut v sc lao đng .
TLSX c nhiu loi , c loi đưc s dng ton b trong qu trnh sn xut nhưng ch hao mn
trong qu trnh sn xut như my mc thit b nh xưng c loi th khi đưa vo sn xut th
chuyn ton b gi tr ca n trong mt chu k sn xut như nguyên liu nhiên liu . Song gi tr
ca bt k tư liaauj sn xut no cng đu nh c lao đng c th ca công nhân m đưc bo
ton v đưc di chuyn vo trong sn phm. Ci b tiêu dng ca tư liu sn xut l gi tr s
dng , kt qu ca tiêu dng đ l to ra mt gi tr s dng mi.
Tư bn bt bin l b phn tư bn bin thnh tư liu sn xut m gi tr đưc bo ton v
chuyn vo sn phm tc l không thay đi v lưng.
Tư bn kh bin l b phn tư bn bin thnh sc lao đng không ti hin ra nhưng thông qua
lao đng tru tưng ca công nhân lm thuê m tăng lên tc l bin đi v lưng.
Như vy tư bn bt bin l điu kin cn thit không th thiu trong qu trnh sn xut gi tr
thng dư cn tư bn kh bin c vai tr quyt đnh trong qu trnh đ .


Câu 9:Ti sao sn xut gi tr thng dư l quy lut kinh t tuyt đi ca ch ngha tư bn ?
Tr li :
Mi phương thc sn xut c mt quy lut kinh t tuyt đi, quy lut phn nh mi quan h kinh
t bn cht nht ca phương thc sn xut đ. Theo C.Mc, ch to ra gi tr thng dư, đ l quy
lut tuyt đi ca phương thc sn xut tư bn ch ngha.
Tht vy, gi tr thng dư, phn gi tr mi dôi ra ngoi gi tr sc lao đng do công nhân lm

thuê to ra v b nh tư bn chim không, phn nh mi quan h kinh t bn cht nht ca ch
ngha tư bn - quan h tư bn bc lt lao đng lm thuê. Gi tr thng dư do lao đng không
công ca công nhân to ra l ngun gc lm giu ca cc nh tư bn.
Mc đch ca sn xut tư bn ch ngha không phi l gi tr s dng m l sn xut ra gi tr
thng dư, l nhân gi tr lên. Theo đui gi tr thng dư ti đa l mc đch v đng cơ thc đy
s hot đng ca mi nh tư bn, cng như ca ton b x hi tư bn. Nh tư bn c gng sn
xut ra hng ho vi cht lưng tt đi chăng na, th đ cng ch v nh tư bn mun thu đưc
nhiu gi tr thng dư.
Sn xut ra gi tr thng dư ti đa không ch phn nh mc đch ca nn sn xut tư bn ch
ngha, m cn vch r phương tin, th đon đ đt đưc mc đch đ: tăng cưng bc lt công
nhân lm thuê bng cch tăng cưng đ lao đng v ko di ngy lao đng, tăng năng sut lao
đng v m rng sn xut.
Như vy, sn xut ra gi tr thng dư l quy lut kinh t tuyt đi ca ch ngha tư bn. Ni dung
ca n l sn xut ra gi tr thng dư ti đa bng cch tăng cưng bc lt công nhân lm thuê.
Quy lut gi tr thng dư ra đi v tn ti cng vi s ra đi v tn ti ca ch ngha tư bn. N
quyt đnh cc mt ch yu, cc qu trnh kinh t ch yu ca ch ngha tư bn. N l đng lc
vn đng, pht trin ca ch ngha tư bn, đng thi n cng lm cho mi mâu thun ca ch
ngha tư bn, đc bit l mâu thun cơ bn ca ch ngha tư bn ngy cng sâu sc, đưa đn s
thay th tt yu ch ngha tư bn bng mt x hi cao hơn.
Ch ngha tư bn ngy nay tuy c nhng điu chnh nht đnh v hnh thc s hu, qun l v
phân phi đ thch nghi  mc đ no đ vi điu kin mi, nhưng s thng tr ca ch ngha tư
bn vn tn ti nguyên vẹn, bn cht bc lt ca ch ngha tư bn vn không thay đi. Nh nưc
tư sn hin nay tuy c tăng cưng can thip vo đi sng kinh t v x hi, nhưng v cơ bn n
vn l b my thng tr ca giai cp tư sn.
Tuy nhiên, do trnh đ đ đt đưc ca văn minh nhân loi v do cuc đu tranh ca giai cp
công nhân, m mt b phn không nh công nhân  cc nưc tư bn pht trin c mc sng
tương đi sung tc, nhưng v cơ bn, h vn phi bn sc lao đng v vn b nh tư bn bc lt
gi tr thng dư. Nhưng trong điu kin hin nay, sn xut gi tr thng dư c nhng đc đim
mi:
Mt l, do k thut v công ngh hin đi đưc p dng rng ri nên khi lưng gi tr thng dư

đưc to ra ch yu nh tăng năng sut lao đng. Vic tăng năng sut lao đng do p dng k
thut v công ngh hin đi c đc đim l chi ph lao đng sng trong mt đơn v sn phm
gim nhanh, v my mc hin đi thay th đưc nhiu lao đng sng hơn.
Hai là, cơ cu lao đng x hi  cc nưc tư bn pht trin hin nay c s bin đi ln. Do p
dng rng ri k thut v công ngh hin đi nên lao đng phc tp, lao đng tr tu tăng lên v
thay th lao đng gin đơn, lao đng cơ bp. Do đ lao đng tr tu, lao đng c trnh đ k
thut cao ngy cng c vai tr quyt đnh trong vic sn xut ra gi tr thng dư. Chnh nh s
dng lc lưng lao đng ngy nay m t sut v khi lưng gi tr thng dư đ tăng lên rt
nhiu.
Ba là, s bc lt ca cc nưc tư bn ch ngha pht trin trên phm vi quc t ngy cng đưc
m rng dưi nhiu hnh thc: xut khu tư bn v hng ho, trao đi không ngang gi li
nhun siêu ngch m cc nưc tư bn ch ngha pht trin bn rt t cc nưc km pht trin
trong my chc năm qua đ tăng lên gp nhiu ln. S cch bit gia nhng nưc giu v nhng
nưc ngho ngy cng tăng v đang tr thnh mâu thun ni bt trong thi đi ngy nay. Cc
nưc tư bn ch ngha pht trin đ bn rt cht xm, hu hoi môi sinh, cng như ci r đi
sng văn ho ca cc nưc lc hu, chm pht trin.

Bi 10 :Tch lu tư bn l g , nhng nhân t nh hưng đn quy mô tch lu cơ bn ?
Tr li:
Tích lu tư bn l bin mt phn gi tr thng dư thnh tư bn đ m rng sn xut, tăng thêm
quy mô bc lt.
Tch lu tư bn l tt yu khch quan do quy lut kinh t cơ bn, quy lut gi tr v cnh tranh…
ca phương thc sn xut tư bn ch ngha quy đnh.
Quy mô tch lu ph thuc vo khi lưng gi tr thng dư v t l phân chia gi tr thng dư
thnh tư bn ph thêm v thu nhp (b phn gi tr thng dư nh tư bn tiêu dng cho c nhân).
Nu t l phân chia không thay đi, th quy mô tch lu ph thuc vo cc nhân t lm tăng khi
lưng gi tr thng dư như:
Tăng cưng bc lt lao đng. Nhân t ny biu hin  ch ct xn tin công, tăng cưng đ lao
đng đi vi công nhân lm thuê
Tăng năng sut lao đng x hi. Đây l đn by kinh t mnh mẽ v c tc dng thit thc đi

vi tch lu.
S chênh lch ngy cng ln gia tư bn s dng (gi tr my mc, thit b đưc s dng) v tư
bn tiêu dng (gi tr tiêu hao ca my mc, thit b đ qua mi chu k sn xut).
Quy mô tư bn ng trưc cng ln, cng c điu kin pht trin nhanh, do đ tch lu ngy cng
nhiu.
Câu 11:Phân bit tư bn c đnh v tư bn lưu đng ?
Tư bn c đnh
Tư bn lưu đng
-L mt b phn ca tư bn sn xut đng thi
-L mt b phn ca tư bn sn xut gm mt
l b phn ch yu ca tư bn bt bin (my
mc , thit b , nh xưng ) tham gia ton b
vo qu trnh sn xut ,nhưng gi tr ca n
không chuyn ht mt ln vo sn phm m
chuyn dn tng phn theo mc đ hao mn
ca n trong qu trnh sn xut
-Đưc s dng lâu di trong nhiu chu k sn
xut v n b hao mn trong qu trnh sn xut
,c 2 loi hao mn (hu hnh v vô hnh ) .
+Hu hnh l ho mn v vt cht ,hao mn v
gi tr s dng,. Do qu trnh s dng v s tc
đng ca t nhiên lm cho cc b phn ca tư
bn c đnh dn dn hao mn đi ti hng hc
v phi đc thay th
+Vô hnh :l s hao mn thun tu v mt gi
tr , n xy ra ngay c khi my mc cn tt
nhưng b mt gi v xut hin cc my mc
hin đi hơn ,r hơn or c gi tr tương đương
,nhưng công sut cao hơn , đ trnh b hao
mn vô hnh nh tư bn tm cch ko di ngy

lao đng , tăng cưng đ lao đng , ….nhm
tn dng my trong thi gian cng ngn cng
tt
-Tăng tc đ chu chuyn ca tư bn c đnh l
bin php quan trng đ tăng qu khu hao ti
sn c đnh lm cho lưng tư bn s dng tăng
lên trnh đưc thit hi hao mn hu hnh do
t nhiên ph hu v hao mn vô hnh gây ra
,nh đ m c điu kin đi mi thit b nhanh
!
phn tư bn bt bin (nguyên nhiên liêu , vt
liu ph …) v tư bn kh bin (sc lao đông )
đưc tiêu dng hon ton trong mt chu k sn
xut v gi tr ca n đưc chuyn ton b vo
sn phm trong qu trnh sn xut

- Tư bn lưu đng chu chuyn nhanh hơn tư
bn c đnh. Vic tăng tc đ chu chuyn ca
tư bn lưu đng c  ngha quan trng. Mt
mt, tc đ chu chuyn ca tư bn lưu đng
tăng lên sẽ lm tăng lưng tư bn lưu đng
đưc s dng trong năm, do đ tit kim đưc
tư bn ng trưc; mt khc, do tăng tc đ chu
chuyn ca tư bn lưu đng kh bin làm cho
t sut giá tr thng dư trong năm tăng lên
- Vic phân chia tư bn thnh tư bn c đnh
v tư bn lưu đng không phn nh đưc
ngun gc sinh ra giá tr thng dư, nhưng li
c  ngha quan trng trong qun lý kinh t.
N l cơ s đ qun lý, s dng vn c đnh,

vn lưu đng mt cách có hiu qu cao. Đc
bit, vi s phát trin ca cách mng khoa hc
công ngh, s đi mi tin b ca thit b,
công ngh din ra ht sc nhanh chóng, thì
vic gim ti đa hao mn ti sn c đnh, nht
là hao mn vô hnh l đi hi bc xc đi vi
khoa hc và ngh thut qun lý kinh t.



Câu 12 : Trnh by nguyên nhân chuyn bin ca ch ngha tư bn t t do cnh tranh sang đc
quyn ?
- 1. S pht trin ca lc lơng sn xut dưi tc đng ca tin b khoa hc- k thut mt mt,
lm xut hin nhng ngnh sn xut mi, ngay t đu đ l ngnh c trnh đ tch t cao,đi hi
nhng hnh thc kinh t t chc mi.Sn xut ln c ưu th r rt so vi sn xut nh v đ pht
trin rt mnh. Mt khc, n dn đn tăng năng sut lao đng tăng sn xut gi tr thng dư.Vic
nâng cao t sut v khi lơng gi tr thng dư đ m rng kh năng tch ly tư bn, thc đy s
pht trin sn xut ln,tăng tch t tư bn v sn xut
- 2. Cnh tranh t do tc đng manh đn tch t v tp trung tư bn.Mt mt,n buc cc nh tư
bn phi ci tin k thut, tăng quy mô tch ly đ thng cnh tranh v ginh thng li ti đa.
Mt khc, kt qu trc tip ca cnh tranh khc lit l nhiu doanh nghip nh trnh đ k thut
km sẽ b cc đi th mnh hơn thôn tnh hoc phi liên kt vi nhau đ đng vng trong cnh
tranh. V vy ch c mt s t nhng nh tư bn ln nm đa v thng tr trong mt ngnh hay
trong mt s ngnh công nghip.
- 3. Cuc khng hong kinh t 1873 dn đn nhiu x nghip nh v va b ph sn ;nhng x
nghip v công ty ln phi đi mi đ thot khi khng hong,do đ thc đy qu trnh tp
trung sn xut
- 4. Tn dng tư bn ch ngha m rng ,tr thnh đn by mnh mẽ thc đy tp trung sn
xut,nht l hnh thnh cc công ty c phn,to tin đ cho s ra đi ca t chc đc quyn
- 5.Nhng t chc x nghip công ty ln, c tim lc kinh t mnh tip tc cnh tranh vi nhau

vô cng khc lit,kh phân thng bi,v th ny sinh xu hong tha hip,t đ hnh thnh t
chc đc quyn.


Câu 13:Trnh by nhng đc đim kinh t ca ch ngha tư bn đc quyn ?
Trar li :C 5 đc đim
1) Tích t tp trung sn xut và s hnh thnh đc quyn:
- Cnh tranh thc đy tích t tp trung t bn dn đn tp trung sn xut, sn xut tp trung đưc
biu hin là:
+ S lưng công nhân trong các xí nghip quy mô ln chim t trng ln trong tng lc lưng
lao đng xã hi, s lưng sn phm sn xut ra trong các xí nghip qui mô ln chim mt t
trng ln trong tng sn phn xã hi.
+ Sn xut tp trung vào mt s xí nghip quy mô ln th chng c khuynh hưng liên minh
tha thun vi nhau, dn đn hình thành t chc đc quyn.
* Vy: T chc đc quyn là liên minh các xí nghip qui mô ln nm trong tay hu ht vic sn
xut và tiêu th mt hoc mt s loi sn phm, chúng có th quyt đnh đưc giá c đc quyn
nhm thu đưc li nhun đc quyn cao.
- Quá trình hình thành ca đc quyn din ra t thp đn cao, t lưu thông đn sn xut và tái
sn xut, c th:
+ Cácten là hình thc đc quyn trong lưu thông  trnh đ thp nó quyt đnh v mt hàng và
giá c.
+ Xanhdica là hình thc đc quyn trong lưu thông  trnh đ cao hơn Ccten, n quyt đnh v
mt hàng , giá c và th phn
+ Tơ rơt l hnh thc đc quyn sn xut, nó quyt đnh ngnh hng, qui mô đu tư.
+ Congsoocion là hình thc đc quyn liên ngành tái sn xut t cung ng vt tư - sn xut -
tiêu th.

2) Tư bn tài chính và bn đu s tài chính:
- S hnh thnh đc quyn trong ngân hàng và vai trò mi ca Ngân hàng: Cùng vi s hình
thnh đc quyn trong công nghip th trong ngân hng cng din ra cnh tranh quyt lit, hàng

lot ngân hàng nh b các ngân hàng ln thôn tính, mt s ngân hàng nh t nguyn sáp nhp li
thành ngân hàng ln, mt s ngân hàng ln th c xu hưng liên minh, tha thun vi nhau hình
thnh đc quyn trong ngân hàng.
Khi đc quyn trong ngân hng ra đi thì ngân hàng có mt vai trò mi, th hin: Gia tư bn
ngân hng v tư bn công nghip thâm nhp vào nhau thông qua ch đ tham d bng vic mua
c phiu đ các công ty c ngưi vo HĐQT ca ngân hàng, giám sát hot đng ca ngân hàng
v ngưc li thì ngân hàng c ngưi vo HĐQT ca các công ty.
S dung nhp gia tư bn ngân hng vtư bn công nghip bng cách trên làm xut hin mt
loi tư bn mi gi l tư bn tài chính.
- Tư bn ti chnh v đi din cho nó là bn đu s ti chnh, chng lng đon c v kinh t và
chính tr:
+ V kinh t: Bng c phiu khng ch đ nm công ty mẹ, chi phi các công ty con, các chi
nhánh.
+ V xã hi: Bng sc ép tp đon đ nm gi các v trí quan trng trong b my nh nưc.

3) Xut khu tư bn:
Xut khu tư bn l đưa tư bn ra nưc ngoi đ kinh doanh nhm thu li nhun cao:
- Trong giai đon cnh tranh t do, xut khu tư bn ch yu l tư bn hàng hóa, tc l đưa hng
ra nưc ngoi đ thc hin giá tr.
- Trong giai đon đc quyn, xut khu tư bn ch yu l tư bn hot đng t nhng nưc phát
trin đn nhng nưc đang phát trin hoc kém phát trin  nhng quc gia nhân công, nguyên
liu r, hu qu xut khu tư bn là dn đn nn kinh t ph thuc, cn kit tài nguyên.

4) S hình thành các t chc đc quyn quc t và phân chia nh hưng kinh t:
Xu hưng tòan cu hóa din ra cnh tranh quyt lit, cnh tranh gia các quc gia, các tp đon,
dn đn hình thành các liên minh kinh t quc t rt đa dng (liên minh v thương mi, thu
quan, sn xut,…)
Các liên minh này phân chia nhau khu vc nh hưng kinh t.

5) Cc cưng quc phân chia lãnh th th gii:

- Do s hot đng ca quy lut phát trin không đu trong giai đon đc quyn thì mt nưc
đang pht trin có th đui kp, vưt mt nưc đ pht trin.
- S phát trin không đu v kinh t dn đn không đu v quân s, chính tr lm thay đi tương
quan lc lưng v đi phân chia li lãnh th th gii dn đn xung đt quân s đ chia li lãnh
th th gii, đ l nguyên nhân dn đn 2 cuc chin tranh th gii (14-18 và 39-45)


trong đ, đc đim đu tiên : tích t SX là quan trng nht.
bi đ chnh l nguyên nhân hnh thnh v quyt đnh đn tính cht ca CNTB đc quyn. các
đc đim khác ch là h qu.
bi có tp trung SX đn trnh đ cao thì sẽ xut hin mt s doanh nghip quy mô ln v do đ
nu cnh tranh vi nhau sẽ mang li nhiu thit hi ("trâu b m đnh nhau, sẽ có rui mui 
ngoi hưng li"), tt yu h bt tay và tha hip vi nhau, trên nguyên tc cùng có li.

Đây l đim mu cht, đim đt bin chuyn đi t CNTB cnh tranh sang CNTB đc quyn.

Lê nin đ ni :"Đc quyn phát sinh, là kt qu ca s tp trung SX, là mt quy lut ph bin và
cơ bn trong giai đon phát trin hin nay ca CNTB".

Câu 14 : Trnh by nguyên nhân ra đi v bn cht ca ch ngha tư bn đc quyn nh nưc ?
Tr li :
a)Nguyên nhân ra đi ca ch ngha tư bn đc quyn nh nưc. Đu th k XX, V.I.Lênin đ
ch rõ: Ch ngha tư bn đc quyn chuyn thành ch ngha tư bn đc quyn nh nưc là
khuynh hưng tt yu. Nhưng ch đn nhng năm 50 ca th ky XX, ch ngha tư bn đc
quyn nh nưc mi tr thành mt thc t rõ ràng và là mt đc trưng cơ bn ca ch ngha tư
bn hin đi. Ch ngha tư bn đc quyn nh nưc ra đi do nhng nguyên nhân ch yu sau
đâyMt làtích t và tp trung tư bn càng ln thì tích t và tp trung sn xut cng cao, do đ đ
ra nhng cơ cu kinh t to ln đi hi s điu tit xã hi đi vi sn xut và phân phi, mt s
lên k hoch hoá tp trung t mt trung tâm. Nói cách khác, s phát trin hơn na ca trnh đ
xã hi hoá lc lưng sn xut đ dn đn yêu cu khch quan l nh nưc phi đi biu cho toàn

b xã hi qun lý nn sn xut. Lc lưng sn xut xã hi ngày càng cao càng mâu thun gay
gt vi hình thc chim hu tư nhân tư bn ch ngha, do đ tt yu đi hi mt hình thc mi
ca quan h sn xut đ lc lưng sn xut có th tip tc phát trin trong điu kin còn s
thng tr ca ch ngha tư bn. Hình thc mi đ l ch ngha tư bn đc quyn nh nưc
Hai là</em>, s phát trin ca phân công lao đng xã hi đ làm xut hin mt s ngành mà các
t chc đc quyn tư bn tư nhân không th hoc không mun kinh doanh v đu tư ln, thu hi
vn chm và ít li nhun, nht là các ngành thuc kt cu h tng như năng lưng, giao thông
vn ti, giáo dc, nghiên cu khoa hc cơ bn…Nh nưc tư sn trong khi đm nhim kinh
doanh cc ngnh đ, to điu kin cho các t chc đc quyn tư nhân kinh doanh cc ngnh
khác có li hơn.
Ba là, s thng tr ca đc quyn đ lm sâu sc thêm s đi kháng gia giai cp tư sn vi giai
cp vô sn v nhân dân lao đng. Nh nưc phi có nhng chnh sch đ xoa du nhng mâu
thun đ như tr cp tht nghip, điu tit thu nhp quc dân, phát trin phúc li xã hi…
Bn làcùng vi xu hưng quc t ho đi sng kinh t, s bnh trưng ca các liên minh đc
quyn quc t vp phi nhng hàng rào quc gia dân tc v xung đt li ích vi cc đi th trên
th trưng th gii. Tnh hnh đ đi hi phi có s điu tit các quan h chính tr và kinh t
quc t, trong đ không th thiu vai trò ca nhà nưc.
Năm l, vic thi hành ch ngha thc dân mi, cuc đu tranh vi ch ngha x hi hin thc và
tc đng ca cuc cách mng khoa hc và công ngh hin đi cng đi hi s can thip trc tip
ca nh nưc vo đi sng kinh t.
b) Bn cht ca ch ngha tư bn đc quyn nh nưc
Ch ngha tư bn đc quyn nh nưc là s kt hp sc mnh ca các t chc đc quyn tư
nhân vi sc mnh ca nh nưc tư sn thành mt cơ ch thng nht nhm làm giàu cho các t
chc đc quyn và giúp quan h sn xut tư bn ch ngha thch ng vi s phát trin nhanh
chóng ca lc lưng sn xut do cuc cách mng khoa hc - công ngh to ra
Ch ngha tư bn đc quyn nh nưc là nc thang phát trin mi ca ch ngha tư bn đc
quyn. Nó là s thng nht ca ba quá trình gn bó cht chẽ vi nhau: tăng sc mnh ca các t
chc đc quyn, tăng vai tr can thip ca nh nưc vào kinh t, kt hp sc mnh ca đc
quyn tư nhân vi sc mnh ca nh nưc trong mt cơ ch thng nht và b my nh nưc ph
thuc vào các t chc đc quyn

V.I. Lênin ch ra rng: “Bn đu s tài chính dùng mt mng lưi dy đc nhng quan h l
thuc đ bao trùm ht thy các thit k kinh t và chính tr… đ l biu hin rõ rt nht ca s
đc quyn y” .Trong cơ cu ca ch ngha tư bn đc quyn nh nưc, nh nưc đ tr thành
mt tp th tư bn khng l. N cng l ch s hu nhng xí nghip, cng tin hành kinh doanh,
bóc lt lao đng lm thuê như mt nh tư bn thông thưng. Nhưng đim khác bit là  ch:
ngoài chc năng mt nh tư bn thông thưng, nhà nưc còn có chc năng chnh tr và các công
c trn áp xã hi như quân đi, cnh st, nh t… Ph.Ănghen cng cho rng nh nưc đ vn là
nh nưc ca cc nh tư bn, l nh tư bn tp th l tưng v nh nưc y càng chuyn nhiu
lc lưng sn xut thành tài sn ca nó bao nhiêu thì nó li càng bin thnh nh tư bn tp th
thc s by nhiêu
Như vy, ch ngha tư bn đc quyn nh nưc là mt quan h kinh t, chính tr, xã hi ch
không phi là mt chnh sch trong giai đon đc quyn ca ch ngha tư bn
Bt c nh nưc no cng c vai tr kinh t nht đnh đi vi xã hi mà nó thng tr, song  mi
ch đ xã hi, vai trò kinh t ca nh nưc có s bin đi thích hp đi vi xã hi đ. Cc nh
nưc trưc ch ngha tư bn ch yu can thip bng bo lc và theo li cưỡng bc siêu kinh t.
Trong giai đon ch ngha tư bn t do cnh tranh, nh nưc tư sn  bên trên, bên ngoài quá
trình kinh t, vai trò ca nh nưc ch dng li  vic điu tit bng thu và pháp lut. Ngày nay
vai trò ca nh nưc tư sn đ có s bin đi, không ch can thip vào nn sn xut xã hi bng
thu, lut pháp mà còn có vai trò t chc và qun lý các xí nghip thuc khu vc kinh t nhà
nưc, điu tit bng các bin php đn by kinh t vào tt c các khâu ca quá trình tái sn xut:
sn xut, phân phi, lưu thông, tiêu dng. Ch ngha tư bn đc quyn nh nưc là hình thc
vn đng mi ca quan h sn xut tư bn ch ngha nhm duy trì s tn ti ca ch ngha tư
bn, làm cho ch ngha tư bn thích nghi vi điu kin lch s mi

Bi 15 :Trnh by nhng hnh thc biu hin ca ch ngha tư bn đc quyn nh nưc ?
Tr li :
Nhng biu hin ca ch ngha tư bn đc quyn nh nưc
- S kt hp v con ngưi gia các t chc đc quyn và b my nh nưc
- S hình thành và phát trin ca s hu nh nưc
S hu nh nưc hnh thnh dưi nhng hình thc sau đây:

- Xây dng doanh nghip nh nưc bng vn ca ngân sách
- Quc hu hoá các xí nghip tư nhân bng cách mua li- Nh nưc mua c phiu ca các doanh
nghip tư nhân
- M rng doanh nghip nh nưc bng vn tích lu ca các doanh nghip tư nhân
- S can thip ca nh nưc vào các quá trình kinh t

Bi 16 : Trnh by khi nim giai cp công nhân , ni dung v điu kin khch quan quy đnh s
mnh lch s ca giai cp công nhân ?
Tr li :
Giai cp công nhân: Là mt tp đon XH, hnh thnh v pht trin cùng vi quá trình phát trin
ca nn công nghip hin đi. Vi s phát trin ca LLSX có &nbsptính cht XH hoá ngay càng
cao, là lc lưng lao đng cơ bn trc tip hay tham gia vào quá trình SX và tái SX ca ci vt
cht và ci to các quan h XH, đi biu cho lc lưng SX v phương thc SX tiên tin trong
thi k hin nay
Ni dung
Nói mt cách khái quát, ni dung s mnh lch s ca giai cp công nhân là xóa b ch đ
TBCN, xóa b ch đ ngưi bóc lt ngưi, gii phóng giai cp côngnhân, nhân dân lao đng và
toàn th nhân loi thoát khi mi s áp bc, bóc lt, nghèo nàn lc hu, xây dng XH CSCN
văn minh
Theo quan đim ca Ănghen, ni dung s mnh lch s là: "Thc hin s nghip gii phóng th
gii y - đ l s mnh lch s ca giai cp vô sn hin đi
Theo Lênin: " Đim ch yu trong hc thuyt ca Mác là  ch n đ lm sng r vai tr lch s
th gii ca giai cp vô sn l ngưi xây dng xã hi XHCN".

b, Điu kin khch quan quy đnh s mnh lch s ca giai cp công nhân
Nn SX công nghip ngày càng hin đi đ khch quan tp ra giai cp công nhân, h vn c đc
đim: Đi din cho PTSX tiên tin, có li ch cơ bn đi lp vi li ích ca giai cp TS, có tinh
thn cách mng trit đ, có ý thc t chc k lut cao, có h tư tưng riêng. Do đ, không mt
giai cp hay tng lp no c đưc đc đim như giai cp công nhân - "Giai cp công nhân là sn
phm ca đi công nghip".

Qua s phát trin nn SX công nghip, giai cp công nhân đưc trang b nhiu kin thc mi v
văn ho cơ bn, khoa hc công ngh v đ cng l yêu cu khch quan đi vi giai cp công
nhân
Nn SX công nghip ngày càng hin đi và XH hoá, quc hoá ngày càng cao thì giai cp công
nhân cng đưc thêm lc lưng (c v s lưng ln cht lưng). Do các giai cp, các tng lp
XH ngy cng đưc lôi cun, tham gia các quá trình SX công nghip hin đi và nhiu hot
đng chính tr XH khác, h cng vươn lên lm ch SX, làm ch XH là mt xu th khách quan
ca lch s.
Trong CNTB có mâu thun cơ bn đ hnh thnh mt cách khách quan, gm 2 mt:
Mt kinh t: là mâu thun gia LLSX ngày càng XH hoá cao vi ch đ chim hu tư nhân
TBCN v TLSX.
Mt chính tr - xã hi: là mâu thun gia giai cp công nhân và giai cp tư sn.
C hai mt ca mâu thun cơ bn này không th đưc gii quyt trit đ trong khuôn kh
CNTB, tt yu dn đn cách mng XHCN do giai cp công nhân lnh đo vào t chc. Đ l s
quy đnh khách quan cho s mnh lch s ca giai cp công nhân. Các giai cp tng lp khác
trong XH có li ch cơ bn thng nht vi li ích ca giai cp công nhân như tr thc, nông
dân sẽ là lc lưng tham gia vào cuc cách mng XHCN, còn giai cp lnh đo cuc cách
mng tt yu này phi là giai cp công nhân. Do mâu thun cơ bn trong CNTB là mâu thun
giai giai cp công nhân và giai cp TS, cuc cách mng này do giai cp công nhân lnh đo
nhm mc tiêu cao c là lt đ giai cp TS, gii phóng giai cp công nhân, cp khác trong XH
và gii phng con ngưi

Câu 17 :Trnh by quy lut ra đi ca đng cng sn , vai tr ca đng cng sn vi vic thc
hin s mnh lch s ca giai cp công nhân ?
Tr li :
1) Quy lut hnh thnh, pht trin Đng Cng sn. Đng Cng sn l đi tiên phong, l t chc
chnh tr cao nht ca giai cp công nhân. Đng Cng sn bao gm nhng ngưi tiên tin nht
ca giai cp công nhân v nhân dân lao đng; đu tranh trit đ v trung thnh v li ch ca giai
cp công nhân, nhân dân lao đng v ca c dân tc. Đng ly ch ngha Mc-Lênin lm nn
tng tư tưng v kim ch nam cho hnh đng.

a) Đng Cng sn ra đi l sn phm ca s kt hp ch ngha Mc vi phong tro công nhân.
+) c p bc giai cp th c đu tranh giai cp. Ngay t khi mi ra đi giai cp công nhân đ tin
hnh nhng cuc đu tranh chng p bc, bc lt ca giai cp tư sn. Nhng cuc đu tranh ban
đu din ra l t v mang tnh t pht v mc đch kinh t, do thiu mt l lun cch mng v
mt t chc tiên phong lnh đo nên đu tht bi. Chnh s pht trin ca phong tro công nhân
đt ra đi hi phi c l lun tiên tin dn đưng đ t chc, gio dc, gic ng giai cp công
nhân v s mnh lch s ca mnh, đ vch cho giai cp công nhân đưng li v phương php
cch mng khoa hc. Ch ngha Mc ra đi đ đp ng đưc đi hi ca phong tro công nhân.
+) Ch ngha Mc ra đi đ nhanh chng thâm nhp vo phong tro công nhân, tr thnh h tư
tưng, v kh l lun ca giai cp công nhân. Mt khc, thông qua phong tro công nhân ch
ngha Mc đưc kim nghim, b sung, pht trin v ngy cng hon thin. c) khi ch ngha
Mc ra đi ch c mt b phn ưu t nht ca giai cp công nhân tip thu đưc n. B phn ny
đ tch cc truyn b ch ngha Mc vo phong tro công nhân, gio dc, gic ng v t chc
công nhân đu tranh, Đng Cng sn ra đi t qu trnh hot đng c th y.
b) Đng Cng sn l sn phm ca s kt hp ch ngha Mc-Lênin vi phong tro công nhân;
nhưng trong mi nưc, s kt hp y l sn phm ca lch s, đưc thc hin bng nhng con
đưng đc bit, tu theo điu kin c th. Ở nhiu nưc thuc đa, na thuc đa, Đng Cng
sn ra đi l sn phm ca s kt hp ch ngha Mc vi phong tro công nhân và phong trào
yêu nưc.
2) Vai tr ca Đng Cng sn trong qu trnh thc hin s mnh lch s ca giai cp công nhân.
a) Đng Cng sn l nhân t bo đm cho giai cp công nhân hon thnh thng li s mnh lch
s ca mnh.
b) Đng Cng sn l lnh t chnh tr ca giai cp công nhân v nhân dân lao đng. Nh c l
lun tiên phong ca ch ngha Mc-Lênin, Đng đ vn dng vo điu kin c th đ đ ra
đưng li chin lưc, sch lưc, mt cương lnh cch mng đng đn cho c qu trnh cch
mng cng như cho tng giai đon cch mng.
c) Đng Cng sn đi biu trung thnh cho li ch ca giai cp công nhân, nhân dân lao đng v
ca c dân tc, v vy, dưi s lnh đo ca Đng Cng sn, giai cp công nhân mi tp trung
đưc sc mnh trong nưc v quc t trong cuc đu tranh thc hin s mnh lch s.
d) Đng Cng sn l b tham mưu chin đu ca giai cp công nhân. Đây l nơi t chc, lôi

cun, gio dc, đng viên giai cp công nhân v cc tng lp nhân dân lao đng thc hin cương
lnh cch mng đ đ ra.
Như vy, ch c dưi s lnh đo ca Đng Cng sn, giai cp công nhân v nhân dân lao đng
mi c đưc s thng nht v tư tưng, t chc v hnh đng; mi chuyn t đu tranh t pht
sang đu tranh t gic, đm bo cho cch mng x hi ch ngha thng li.
3>ĐCSVN:
a>Nhng thnh tu ca ĐCSVN l:đ lnh đo nhân dân ta hon thnh CN gii phng dân tc
thng nht đt nưc
_Hin nay lnh đo s nghip đi mi xây dng CNXH , đt đưc nhng thnh tu đng khch
l.
b>Khuyt đim :
_B my ca Đng v nh nưc cn cng knh v hot đng kmhiu qu.
_t quan liêu ca quyn tham nhng cn nhiu lm gim lng tin caqun chng nhân dân đi
vi Đng.
c>Phương hưng: Kiên quyt ngăn chn v đy li t quan liêu ca quyn v tham nhng tng
bưc ly li lng tin ca uqn chng nhân dân đi vi Đng.
_T chc li b my ca Đng v nh nưc theo phương châm hotđng c hiu qu.
_Tăngcưng công tc xây dng Đng ta đ trong sch v năng lcphm cht lnh đo thnh
công s nghip xâydng CNXH  VN
Câu 19 : Trnh by tnh tt yu v đc đim ca thi k qu đ lên ch ngha x hi ?

Câu 20 : Trnh by đc trưng cơ bn ca x hi ch ngha ?
Vic hnh thnh nhng quan nim v ch ngha x hi v con đưng tin lên ch ngha x hi l
công vic rt kh khăn. Mô hnh xây dng ch đ x hi ch ngha chưa c trong thc tin lch
s, cng chưa c khi chng ta xây dng mt nưc c nn kinh t chưa pht trin như nưc ta.
Đây l mt vn đ rt mi m. Bc H ca chng ta đ ch r: "Ch ngha x hi l g? L mi
ngưi đưc ăn no, mc m, sung sưng v t do. Nhưng nu tch riêng mt mnh m ngi ăn
no, mc m, ngưi khc th mc k, th l không tt Ch ngha x hi l lm cho dân giu,
nưc mnh Ai lm nhiu th ăn nhiu, ai lm t th ăn t, ai không lm không ăn, tt nhiên l
tr nhng ngưi gi c, đau yu v tr con. Th ta đ đn đy chưa? Chưa đn, ch ngha x hi

không th lm mau đưc m phi lm dn dn" ch ngha x hi l "mt x hi không c ch đ
ngưi bc lt ngưi, mt x hi bnh đẳng, ngha l ai cng phi lao đng v c quyn lao đng,
ai lm nhiu hưng nhiu, ai lm t hưng t, không lm không hưng ".
Tm li, "x hi ngy cng tin lên, vt cht cng tăng, tinh thn cng tt, đ l ch ngha x
hi".
T nhng tư tưng ln ca Bc H, tri qua nhiu năm nghiên cu, tm ti vi tr tu ca ton
Đng, ton dân, Cương lnh ca Đng ta ch r x hi x hi ch ngha m chng ta xây dng l
mt x hi:
Do nhân dân lao đng lm ch.
C mt nn kinh t pht trin cao da trên lc lưng sn xut hin đi v ch đ công hu v tư
liu sn xut ch yu.
C mt nn văn ha tiên tin đm đ bn sc dân tc.
Con ngưi đưc gii phng khi p bc, bc lt, bt công, lm theo năng lc, hưng theo lao
đng, c cuc sng m no, t do, hnh phc, c điu kin pht trin ton din c nhân.
Cc dân tc trong nưc bnh đẳng, đon kt, gip đỡ ln nhau cng tin b.
C quan h hu ngh v hp tc vi nhân dân cc nưc trên th gii.
Su đc trưng nêu trên th hin bn cht tt đẹp ca ch đ x hi ch ngha m nhân dân ta sẽ
xây dng, mt x hi tin b nht so vi cc ch đ x hi đ xut hin trưc đây. Trong x hi
đ, nhân dân lao đng l ngưi ch chân chnh v thc s ca x hi. N chi phi v th hin
trong ton b th ch ca x hi, đu hưng vo vic đm bo v pht huy quyn lm ch ca
nhân dân. Đ l s khc nhau v cht gia ch ngha x hi vi cc ch đ x hi trưc đ. Ch
ngha x hi m chng ta xây dng phi c mt nn kinh t pht trin cao da trên ch đ công
hu v tư liu sn xut ch yu v lc lưng sn xut hin đi, l cơ s kinh t đ xa b ngun
gc ca ch đ ngưi bc lt ngưi, con ngưi đưc gii phng c điu kin pht trin ton
din, to ra s bnh đẳng trong x hi v đon kt gia cc dân tc, c quan h hu ngh hp tc
vi nhân dân cc nưc trên th gii. Ch ngha x hi m chng ta xây dng không ch c nn
kinh t pht trin cao m cn phi xây dng mt nn văn ha tương ng, nn văn ha tiên tin,
đm đ bn sc dân tc. Điu đ đm bo s pht trin hi ha, lnh mnh ca ch ngha x hi.
Nhng đc trưng trên gn b mt thit vi nhau trong mt chnh th thng nht, va lm tin đ,
điu kin, va tc đng ln nhau trong qu trnh pht trin. Cng vi quan nim đng đn v ch

ngha x hi, vn đ c  ngha quan trng l phi xc đnh đưc con đưng đi lên ch ngha x
hi  nưc ta.
Trên cơ s vn dng sng to nhng nguyên l ca ch ngha Mc-Lênin, tng kt kinh nghim
thnh công v c kinh nghim chưa thnh công trong thc tin xây dng ch ngha x hi 
nưc ta v cc nưc khc, đc bit l nhng kinh nghim ca nhng năm đi mi, Đng ta đ
nêu ra nhng phương hưng cơ bn xây dng ch ngha x hi  nưc ta, gm:
Mt là,
"xây dng Nh nưc x hi ch ngha, Nh nưc ca nhân dân, do nhân dân, v nhân dân, ly
liên minh giai cp công nhân vi giai cp nông dân v tng lp tr thc lm nn tng do Đng
Cng sn lnh đo. Thc hin đy đ quyn dân ch ca nhân dân, gi nguyên k cương x hi,
chuyên chnh vi mi hnh đng xâm phm li ch T quc v ca nhân dân".
Hai là
pht trin lc lưng sn xut, công nghip ha đt nưc theo hưng hin đi gn lin vi pht
trin mt nn nông nghip ton din l nhim v trung tâm nhm tng bưc xây dng cơ s vt
cht - k thut ca ch ngha x hi, không ngng nâng cao năng sut lao đng x hi v ci
thin đi sng nhân dân".
Ba là,
ph hp vi s pht trin ca lc lưng sn xut, thit lp tng bưc quan h sn xut x hi
ch ngha t thp đn cao vi s đa dng v hnh thc s hu. Pht trin nn kinh t hng ha
nhiu thnh phn theo đnh hưng x hi ch ngha, vn hnh theo cơ ch th trưng c s qun
l ca Nh nưc. Kinh t quc doanh v kinh t tp th ngy cng tr thnh nn tng ca nn
kinh t quc dân. Thc hin nhiu hnh thc phân phi, ly phân phi theo kt qu lao đng v
hiu qu kinh t l ch yu
Bn l
tin hnh cch mng x hi ch ngha trên lnh vc tư tưng v văn ha lm cho th gii quan
Mác - Lênin v tư tưng, đo đc H Ch Minh gi v tr ch đo trong đi sng tinh thn x
hi. K tha v pht huy nhng truyn thng văn ha tt đẹp ca tt c cc dân tc trong nưc,
tip thu nhng tinh hoa văn ha nhân loi, xây dng mt x hi dân ch, văn minh, v li ch
chân chnh v phm gi con ngưi, vi trnh đ tri thc, đo đc, th lc v thm m ngy cng
cao. Chng tư tưng, văn ha phn tin b, tri vi nhng truyn thng tt đẹp ca dân tc v

nhng gi tr cao qu ca loi ngưi, tri vi phương hưng đi lên ch ngha x hi".
Năm l
thc hin chnh sch đi đon kt dân tc, cng c v m rng Mt trn dân tc thng nht, tp
hp mi lc lưng phn đu v s nghip dân giu, nưc mnh. Thc hin chnh sch đi ngoi
ho bnh, hp tc v hu ngh vi tt c cc nưc; trung thnh vi ch ngha quc t ca giai cp
công nhân, đon kt vi cc nưc x hi ch ngha, vi tt c cc lc lưng đu tranh v ha
bnh, đc lp dân tc, dân ch v tin b x hi trên th gii
Sáu là,
xây dng ch ngha x hi v bo v T quc l hai nhim v chin lưc ca cch mng Vit
Nam. Trong khi đt lên hng đu nhim v xây dng đt nưc, nhân dân ta luôn luôn nâng cao
cnh gic, cng c quc phng, bo v an ninh chnh tr, trt t an ton x hi, bo v T quc
và cc thnh qu cch mng".
By l
xây dng Đng trong sch, vng mnh v chnh tr, tư tưng v t chc ngang tm nhim v,
bo đm cho Đng lm trn trch nhim lnh đo s nghip cch mng x hi ch ngha  nưc
ta".
Đ l nhng đnh hưng ln v chnh sch kinh t, x hi, quc phng, an ninh, đi ngoi,
nhng quan đim v h thng chnh tr v vai tr lnh đo ca Đng, đ l nhng đnh hưng,
con đưng đi lên ch ngha x hi  nưc ta.
Câu 21 : Trnh by tnh tt yêu v ni dung ca liên minh gia giai cp công nhân v giai cp
nông dân trong cch mng x hi ch ngha ?
Tr li :
Tnh tt yu ca liên minh công -nông -tr thc trong qu trnh xây dng cnxh: Ch ngha Mc-
Lênin cho rng liên minh công nhân, nông dân, v tr thc l mt tt yu khch quan trong qu
trnh cch mng xhcn đ to ra mt sc mnh to ln nhm đp ng yêu cu v nhim v ca
tng giai đon cm. Trưc ht l trong giai đon đu tranh ginh chnh quyn, giai đon ny tt
yu phi thc hin liên minh giai cp nhưng do đc đim ca giai đon ny l cn c nhng sc
mnh v bo lc, v quân s đ ginh chnh quyn t tay giai cp thng tr c v tay giai cp
công nhân v nhân dân lao đng. Do đ, liên minh giai cp trong giai đon ny ch yu l s
liên minh gia công nhân v nông dân v giai cp công nhân l giai cp lnh đo , giai cp nông

dân l giai cp chim s đông trong xh. M s đông ca nông dân l mt trong nhng cơ s đ
to thnh sc mnh trong đu tranh ginh chnh quyn. Trong giai đan th 2 đ l trong giai
đon xây dng cnxh v bo v t quc xhcn. Giai đon ny tnh tt yu phi thc hin s liên
minh giai cp nhưng do đc đim ca giai đon ny l cn c nhiu sc mnh v tr tu, v
KHKT, đ xây dng thnh công CNXH. Do vy, liên minh giai cp trong giai đon ny ngoi
vic tip tc cng c duy tr liên minh gia công nhân v nông dân m cn phi liên minh cht
chẽ vi tng lp tr thc v tr thc l tng lp c ưu th v tr tu, v KHKT
Nhng ni dung ca liên minh công-nông-tr thc trogn qu trnh xây dng cnxh: Ch ngha
Mác- Lênin cho rng liên minh gia công nhân-nông dân-tr thc l s liên minh ton din bao
gm c chnh tr, kinh t, văn ha-xh
a. Liên minh v chnh tr: Liên minh trên lnh vc chnh tr l cơ s vng chc ca khi đi đon
kt ton dân, bo v thnh qu cch mng l điu kin đm bo trong vai tr lnh đo ca giai
cp công nhân, l cơ s đ pht trin kinh t, x hi , quyt đnh s tn t vng chc v thng li
hon ton ca cnxh. Do đ đây l ni dung ni lên hng đu
b. Liên minh v kinh t: l ni dung quyt đnh nht cho s thng li ca cnxh. Bi khi c chnh
quyn ri nu không gii quyt vn đ kinh t trong liên minh th bn thân giai cp công nhân
nht l nông dân v nhng ngưi lao đng khc tuy đ thot khi s p bc , bc lt nhưng li
chưa thot khi s đi ngho, bnh tt, thc hin ni dung ny . ba yu t công nghip, nông
nghip v KHKT sẽ to điu kin cho nhau,h tr ln nhau v tc đng ln nhau cng pht trin
trong đ công nghip pht trin th sẽ cung cp cho nông nghip công c lao đng , năng lưng
phân bón , thuc tr sâu đ nhm thc đy nông nghip pht trin đi lên. Cn nông nghip
pht trin th sẽ lm cơ s đ công nghip pht trin  ch n cung cp nguyên liu cho công
nghip, đm bo lương thc , thc phm cho công nghip, cho ton xh v cho xut khu. Hơn
na, cn l ngun b sung sc lao đng thưng xuyên cho công nghip v cc khu vc khc.
Đi vi KHKT khi m KHKT pht trin th n sẽ tc đng đn s pht trin ca công nghip v
nông nghip bi nhng thnh tu ca KHKT đưc p dng vo sn xut sẽ lm tăng năng sut,
cht lưng, hiu qu v ngưc li tr thc cng cn c đa bn đ ng dng nhng thnh tu v
KHKT v công ngh ca mnh
c. Liên minh v văn ha-x hi: thc hin ni dung ny trong qu trnh liên minh l nhm xây
dng mt nn văn ha tiên tin, đm đ bn sc dân tc, xây dng con gnưi mi, li sng mi,

văn minh lnh mnh m nhim v ln lao ca tr thc l nâng cao dân tr, đo to nhân lc, bi
dưỡng nhân ti đ thc hin mc tiêu ca cuc cch mng tư tưng, văn ha

Câu 22 : Trnh by khi nim v bn cht ca dân ch x hi ch ngha ?
Câu 23 : Trnh by khi nim dân tc v nguyên tc ca ch ngha Mc-Lênin trong gii quyt
vn đ dân tc ?
Tr li :
Khi nim dân tc: đưc hiu theo hai ngha
Th nht: khi nim dân tc dng đ ch cng đng ngưi c th no đ c nhng mi liên h
cht chẽ, bn vng, c sinh hot kinh t chung, c ngôn ng chung ca cng đng v trong sinh
hot văn ha c nhng nt đc th so vi nhng cng đng khc, xut hin sau cng đng b
lc, c s k tha v pht trin hơn nhng nhân t tc ngưi  cng đng b lc, b tc v th
hin thnh  thc t gic ca cc thnh viên trong cng đng đ.
Th hai: khi nim dân tc dng đ ch mt cng đng ngưi n đnh,bn vng hp thnh nhân
dân ca mt quc gia, c lnh th chung, nn kinh t thng nht, quc ng chung, c truyn
thng văn ha, truyn thng đu tranh chung trong qu trnh dng nưc v gi nưc.
Nhng nguyên tc cơ bn ca ch ngha Mc trong vic gii quyt cc vn đ dân tc:
Gii quyt nhng vn đ dân tc l mt trong nhng vn đ quan trng, c  ngha chin lưc,
c tm quan trng đc bit, quyt đnh ti s n đnh, pht trin hay khng hong, tan r ca
quc gia, dân tc. Theo quan đim ca ch ngha Mc Lê nin, gii quyt vn đ dân tc l mt
trong nhng vn đ chung ca cch mng XHCN khi xem xt vn đ dân tc phi đng trên