LOGO
Bài giảng
LUẬT DÂN SỰ VIỆT NAM
ThS. Vũ Thế Hoài - ĐT: 0918.343686
Email:
Nội dung chính:
Phần I- Những quy định chung
của Bộ luật Dân sự 2005
Phần II- Một số chế định cơ bản
của Luật Dân sự
PHẦN I:
NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
CỦA BLDS 2005
Nội dung Phần I:
1. Khái niệm Luật dân sự
2. Đối tượng, phương pháp điều chỉnh
3. Chủ thể của pháp luật dân sự
4. Giao dịch dân sự
5. Đại diện
6. Thời hạn, thời hiệu
(Một số vấn đề còn lại học viên tự nghiên
cứu)
KHI NIM LUT DN S
Bộ luật dân sự quy định địa vị pháp lý, chuẩn mực
pháp lý cho cách ứng xử của cá nhân, pháp nhân,
chủ thể khác; quyền, nghĩa vụ của các chủ thể về
nhân thân và tài sản trong các quan hệ dân sự, hôn
nhân và gia đình, kinh doanh, thơng mại, lao
động (sau đây gọi chung là quan hệ dân sự)
(theo iu 1 BLDS 2005).
Lu ý: phm vi iu chnh ca Lut dõn s.
Nội dung cơ bản Bộ luật Dân sự 2005
BỘ LUẬT DÂN SỰ
Chủ thể quyền lợi
nhân thân tài sản
sở hữu thừa kế
hợp đồng hành vi trái PL
cá nhân Tổ chức
nghĩa vụ
ĐỐI TƯỢNG ĐIỀU CHỈNH:
Là các quan hệ xã hội mà pháp luật
dân sự tác động tới, gồm có:
Quan hệ về tài sản
Quan hệ nhân thân
QUAN HỆ TÀI SẢN
KHÁI NIỆM:
Là quan hệ
giữa người
với người có
liên quan
đến một tài
sản
Đặc điểm:
Quan hệ tài sản do LDS
điều chỉnh mang tính chất
hàng hoá - tiền tệ.
Thường thể hiện sự đền bù
ngang giá.
Mang tính ý chí (chủ quan)
của các chủ thể tham gia.
LOGO
QUAN
HỆ TÀI
SẢN
QH sở hữu tài sản
QH nghĩa vụ và HĐ dân sự
QH bồi thường thiệt hại
QH thừa kế…
TÌNH HUỐNG 1:
Ngày 15/5/2008 bà A đi chợ mua thực phẩm
cho gia đình. Như thường lệ, bà đến cửa hàng
của bà B để mua cá về nấu canh. Sau khi chọn
cá, bà A nhờ bà B làm sạch giúp mình. Khi bà B
mổ bụng con cá ra thì trong đó có chứa 1 chỉ
vàng 9999. Bà A cho rằng con cá của mình nên
chỉ vàng đó thuộc về mình, bà B không đồng ý.
Hai bên tranh chấp, ý kiến của các anh (chị)?
QUAN HỆ NHÂN THÂN
Quyền nhân thân là
quyền dân sự gắn
liền với một chủ thể
nhất định.
Thông thường không
thể chuyển giao cho
người khác.
Bao gồm 2 nhóm qh:
Quan hệ nhân
thân có liên quan
đến tài sản: là
những quyền
nhân thân khi
xác lập làm phát
sinh các quyền
về tài sản.
Quan hệ nhân
thân không liên
quan đến tài
sản.
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU CHỈNH
Là các cách thức, biện pháp mà Nhà
nước sử dụng để tác động lên các
QHXH – là đối tượng điều chỉnh của
luật dân sự. Bao gồm:
Phương pháp bình đẵng - thỏa thuận
Phương pháp tự định đoạt…
CHỦ THỂ CỦA PHÁP LUẬT DÂN SỰ
1. Cá nhân:
2. Tổ chức:
- Pháp nhân
- Không có tư cách pháp nhân
+ Hộ gia đình
+ Tổ hợp tác…
CÁ NHÂN
Là con người cụ thể và đang sống.
Cá nhân phải có hộ tịch rõ ràng, cho
phép phân biệt được với cá nhân
khác.
LOGO
CÁ NHÂN:
Là chủ thể thường xuyên và phổ biến nhất
Điều kiện để cá nhân trở thành chủ thể của LDS:
Năng lực pháp luật
Năng lực hành vi
Có năng lực chủ thể:
Năng lực pháp luật:
“Năng lực pháp luật dân sự của cá
nhân là khả năng của cá nhân có
quyền dân sự và có nghĩa vụ dân sự”
(K1 Đ16 BLDS 2005).
ĐẶC ĐIỂM NLPL CỦA CÁ NHÂN
Mọi cá nhân đều bình đẳng về NLPL: “Mọi
cá nhân đều có năng lực pháp luật dân sự như
nhau” (K2 Đ16). Năng lực pháp luật dân sự của cá
nhân không bị hạn chế bởi bất cứ lý do nào (độ
tuổi, địa vị xã hội, giới tính, tôn giáo, dân tộc ).
Năng lực pháp luật dân sự của cá nhân
do Nhà nước quy định cho tất cả cá nhân.
Năng lực hành vi:
“Năng lực hành vi dân sự của cá nhân
là những khả năng của cá nhân bằng
hành vi của mình xác lập, thực hiện
quyền, nghĩa vụ dân sự” (Đ19).
LOGO
NĂNG LỰC
HÀNH VI DÂN
SỰ CỦA CÁ
NHÂN
ĐẦY
ĐỦ
MỘT
PHẦN
KHÔNG
CÓ
MẤT
HẠN
CHẾ
MỨC ĐỘ NĂNG LỰC HÀNH VI cá nhân
1. Không có năng lực hành vi (<6T)
2. Có năng lực hành vi một phần (<18T)
3. Năng lực hành vi đầy đủ (>=18T)
4. Mất năng lực hành vi dân sự
5. Hạn chế NLHVDS
Ví dụ mức độ NLHVDS:
- Bắt đầu có NLHVDS: >=6t
- NLHV về hành chính, hình sự: >=14t
- NLHV về lao động: >=15t
- NLHV về hôn nhân: nữ >=18t;
nam>=20t
- Nghĩa vụ tài sản của cá nhân: >=15t
- Quyền của cá nhân về bầu cử: >=18t
- Ứng cử đại biểu quốc hội: >=21t…
Hãy phân biệt:
Cần phân biệt NLHVDS trong 2 trường hợp:
người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự và
một người đang bị chấp hành hình phạt tù.
Lý lịch dân sự của cá nhân:
Họ và tên
Khai sinh
Lập
chứng thư
Hộ tịch
Lập giấy
chứng nhận
Kết hôn
Bao gồm
Bảo vệ tình trạng không có NLHV:
Giám hộ cho
người chưa thành
niên và người
mất năng lực
hành vi dân sự
Đại diện cho
người chưa thành
niên, người mât
năng lực hành vi
và người bị hạn
chế năng lực
hành vi
PHÁP NHÂN
KHÁI NIỆM ĐẶC ĐIỂM
PHÂN LOẠI NĂNG LỰC
CHỦ THỂ