SKKN ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS

Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
TRONG DẠY HỌC TOÁN Ở TRƯỜNG THCS”
I- Lời mở đầu
Đất nước Việt Nam đang chuyển mình mang tầm vóc lịch sử, đang từng bước
hội nhập với khu vực và quốc tế: Chiến lược công nghiệp hoá hiện đại hoá được đại
hội VIII của Đảng đề ra mà Nghị quyết của hội nghị ban chấp hành trung ương lầ
thứ 2 về giáo dục và khoa học công nghệ là khâu đột phá đang đưa công cuộc đổi
mới tới một bước ngoặt sáng về chất, vấn đề đó tiếp tục được khẳng định trong các
kì đại hội IX và đại hội X của đảng ta.
Hơn bao giờ hết trước cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật đang diễn ra như vũ
bão trên thế giới hiện nay. Để đáp ứng được với yêu cầu mới của cách mạng việc xây
dựng một chiến lược con người trong công cuộc giáo dục và đào tạo đã và đang được
toàn Đảng toàn dân quan tâm.
Công nghệ thông tin là phương tiện được ứng dụng trong rất nhiều ngành nghề
khác nhau. Bạn là sinh viên, muốn trình bày nội dung bài tập lớn, đồ án tốt nghiệp
trước hội đồng bảo vệ? Bạn là cán bộ, muốn trình bày báo cáo công việc của mình
trước đồn nghiệp? Bạn là nhà khoa học, muốn trình bày những ý tưởng , những công
trình nghiên cứu của mình trong những diễn đàn, những cuộc hội thảo.
Với tầm quan trọng đó, để đảm bảo những mục tiêu giáo dục ở trường THCS
nhất là đảm bảo đáp ứng được mục tiêu của môn toán ở trường THCS thì đòi hỏi
người giáo viên phải luôn là tấm gương tự học và sáng tạo, tiếp cận với CNTT sử
dụng CNTT như một công cụ hữu ích cho việc giảng dạy bộ môn mình đảm nhiệm.
Người giáo viên ở trường THCS ngoài việc sử dụng kết hợp tốt các phương pháp
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
1
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”

dạy học phù hợp với đặc trưng bộ môn, từng phân môn, từng kiểu bài thì một kâu hết
sức quan trọng đó là việc sử dụng, kết hợp tốt các phương tiện kỹ thuật dạy học, làm
thế nào để người học tiếp thu bài một cách chủ động sáng tạo và có hiệu quả.
Một trong các phương tiện hiện đại đó là “ ứng dụng CNTT vào công tác giảng
dạy”, ví dụ như sử dụng máy tính sách tay kết hợp với máy chiếu đa năng băng đĩa
hình, Internet, so với những thiết bị trước đây thì ứng dụng công nghệ thông tin
trong dạy học thực sự là giải pháp cải tiến rất hiệu quả và phù hợp. Trước đay trong
thời gian khá dài trong hệ thống phương pháp dạy học môn toán cũng như các bộ
môn khác việc sử dụng phương tiện thiết bị dạy học trong giảng dạy gọi là phương
pháp trực quan tuy nhiên chỉ là những bảng phụ bằng giấy Roki , “giáo viên với vai
trò là trung tâm” thì phương pháp này ít được chú trọng chỉ mang tính hình thức.
II – Nội dung
Trong những năm gần đây, với sự phát triển của khoa học công nghệ đặc biệt
là lĩnh vực CNTT nhận thức của nhân dân nói chung của các tầng lớp nhà giáo nói
riêng đã được tiếp cận nhiều với máy tính, mạng Internet, với những phần mền hỗ trợ
cho việc dạy, học và tìm kiếm thông tin thì CNTT thực sự là thiết bị hữu hiệu có thể
thay thế tất cả nhưng phương tiện thủ công trước đây, chỉ cần với trình độ vi tính
nhất định, chúng ta không cần đến những tranh vẽ bảng biểu trên giấy roki cồng
cềnh gây mất thời gian trước đây mà bài dạy cũng rất sinh động trực quan, gây hứng
thú dối với học sinh bởi các em được tiếp súc với nhiều tri thức, nhiều thông tin cùng
lúc, được hoạt động tích cực chủ động hơn được tự đánh giá quá trình tiếp thu của
bản thân thông qua trình chiếu và nhận xét kết quả hoạt động của nhóm và của cá
nhân.
Nhưng để ứng dụng CNTT thành công trong giảng dạy theo tôi người giáo
viên cần phải miệt mài nghiên cứu không ngừng sáng tạo cần phải đạt được các yêu
cầu sau:
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
2
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”

+ Về kiến thức: Ngoài kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ phải vững vàng ra
thì yêu cầu phải nắm vững công dụng các tính năng , cách sử dụng và bảo quản các
phương tiện, kĩ thuật hỗ trợ dạy học như máy vi tính, máy chiếu đa phương tiện (máy
chiếu đa năng Multi Projector).
+ Về kĩ năng: Thực hiện sử dụng thành thạo các phương tiện kĩ thuật dạy học
phổ biến; Biết cách tổ chức tiết học có sử dụng CNTT; Thực hiện đúng chính sác các
thao tác cơ bản trong hệ điều hành Windows; Biết soạn thảo, trình bày đẹp và biết sử
dụng phần mềm MS Powerpoint để thiết kế bài giảng điện tử; Vận dụng những kĩ
năng này vào việc soạn bài và tổ chức các hoạt động dạy học cho học sinh.
+ Về thài độ: Chủ động tự tin trong việc sử dụng các phương tiện CNTT trong
dạy học; Có ý thức sử dụng PT KTDH hỗ trợ dạy học; Có ý thức sử dụng phần mềm
trình diễn, phần mềm dạy học, phần mềm vẽ hình, để nâng cao chất lượng giờ dạy.
Để áp dụng CNTT vào dạy học có hiệu qủa đòi hỏi người giáo viên khi soạn
giáo án điện tử cần chú ý đến các tiêu trí sau:
+ Tiêu trí 1: Yêu cầu khi thiết kế các Slide trình chiếu cụ thể :
- Hình và chữ phải rõ, nét, cỡ chữ đủ lớn để xem, gọn lời, trình bày đẹp
và có trực quan, thể hiện nổi bật được kiến thức trọng tâm
- Các hiệu ứng hình ảnh, màu sắc, âm thanh, chuyển động được sử dụng
có mức độ, hợp lý, không bị lạm dụng, không quá tải đối với học sinh, không gây
nhiễu loạn làm mất tập trung vào bài học, các hiệu ứng không làm học sinh phân tán
chú ý, không quá nhiều, sử dụng có cân nhắc đến ảnh hưởng bất lợi của nó.
Ví dụ: Hay cho con chữ xuất hiện lẻ tẻ, rời rạc, chuyển động bay cầu kì hoặc
rời rạc, lừ đừ. Mỗu sắc rực rỡ, loè loẹt, âm thanh, phối màu không khoa học khiến
các dòng chữ mờ nhạt, khó nhìn, hình ảnh và màu sắc chữ màu vàng nhạt; hoặc nền
màu vàng nhạt chữ màu vàng khó thấy.
+ Tiêu trí 2: Ký thuật trình chiếu và sử dụng máy:
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
3
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”

- Giáo viên làm chủ thực sự được kỹ thuật, thao tác nhuần nhuyễn ,
trình chiếu không trục trặc
- Phối hợp nhịp nhàng giữa trình chiếu với ghi bảng, ghi vở, ăn khớp
giữa các Slide với lời giảng, hoạt động của thày – trò, với trình chiếu bài dạy.
- Nhịp độ trình chiếu và triển khai bài dạy vừa phải phù hợp với sự tiếp
thu của phần đông học sinh, học sinh theo dõi kịp và ghi chép kịp.
+ Tiêu trí 3: Kiến thức, phương pháp , kỹ năng , đánh giá:
- Thực hiện được mục tiêu bài dạy; học sinh hiểu bài và hứng thú học
tập
- Học sinh tích cực chủ động tìm ra kiến thức mới
- Học sinh được thực hành ; luỵện tập (RLKN)
- Đánh giá được kết quả giờ dạy
- Phát huy được tác dụng nổi bật của CNTT mà bảng đen và các đồ
dùng dạy học khác khó đạt được.
Các tiêu trí trên đây đã được xây dựng trên cơ sở đúc rút kinh nghiệm thực tế
dạy học có ứng dụng CNTT ở trường THCS Đồng Hướng nơi bản thân tôi đang công
tác, giáo viên nắm rõ các tiêu trí trên từ đó ứng dụng cho mỗi bài mỗi bộ môn cụ thể
nhất là bộ môn toán có thể thiết kế giáo án điện tử cho phù hợp.
III – Phần thực nghiệm:
Sau đây là một trong những giáo án điện tử cho tiết dạy có sử dụng CNTT đạt
hiệu quả mà tôi đã thực hiện:
Trong bài giảng gồm có 12 Slide
Slide 1: màn hình chờ:
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
4
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
Slide 2: Kiểm tra bài cũ (hiệu ứng cách vẽ sau khi học sinh phát biểu xong
Thể hiện cách vẽ như hình vẽ)
Slide 3: trình chiếu yêu cầu học sinh hoạt động cá nhân một học sinh lên bảng

thực hiện:
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
5
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”

Slide 4: trình chiếu định nghĩa sau khi học sinh tự phát biểu được định nghĩa
Slide 5: trình chiếu bài tập vận dụng định nghĩa:
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
6
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”

Slide 6: Trình chiếu định lí, tạo hiệu ứng hình vẽ và giả thiết trước khi đưa ra
phần chứng minh
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
7
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
Slide 7: Trình chiếu định lí đảo và phần phân tích tìm cách chứng minh (tạo
hiệu ứng khi học sinh trả lời đến đâu giáo viên trình chiếu đến đó)
Slide 8: bài tập áp dụng định lí
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
8
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
Slide 9: sau khi trình chiếu kết quả thảo luận của các nhóm xong giáo viên
trình chiếu đáp án chuẩn:
Slide 10: Bài tập trắc nghiệm
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS

Đồng Hướng
9
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
Slide 11: trình chiếu đáp án bài tập sau khi thu kết quả thảo luận của các nhóm
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
10
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
Slide 12: yêu cầu về nhà
IV- Kết thúc vấn đề:
Trong quá trình giảng dạy thực tế môn toán trong trường THCS, bản thân tôi
đã học hỏi ở đồng nghiệp thông qua dự giờ thăm lớp và qua quá trình tích luỹ kinh
nghiệm, tôi đã vận dụng phương pháp dạy học nêu vấn đề vào thực tế qua các giờ lên
lớp có sự hỗ trợ của thiết bị CNTT tôi thấy rất có hiểu quả lượng kiến thức được chia
thành “các liều” nhỏ phù hợp với từng đối tượng phát huy tốt tính tư duy tích cực của
học sinh, chống thói lười suy nghĩ và ỷ lại của các em học yếu, chất lượng được nâng
lên rõ rệt.
Kết quả của việc ứng dụng CNTT trong giảng dạy rất phong phú đa dạng:
1, Khi dạy các hằng đẳng thức có thể xây dựng từ phép nhân đa thức, vận dụng
hằng đẳng thức phân tích một đa thức thành nhân tử. Trên cơ sở nhận biết một đa
thức có dạng hằng đẳng thức không.
2, Xây dựng khái niệm biểu thức, đơn thức, đa thức, phân thức đại số từ khái
niệm phân số, từ biểu thức nguyên, biểu thức phan.
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
11
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
3, Các phép toán về phân thức
4, Phương trình tích.
5, Các phương trình quy về phương trình bậc nhất một ẩn.

6, Giải bất phương trình.
7, Xây dựng định nghĩa tính chất của các tứ giác theo sơ đồ:
Tứ giác Hình thang Hình bình hành Hình chữ nhật
Hình thoi Hình vuông
8, Xây dựng các hệ thức lượng trong tam giác vuông.
9, Chứng minh định lý tính chất các đường trong tam giác giác trong tam giác.
10, Chứng minh các định lý về các trường hợp bằng nhau, các trường hợp đồng
dạng của tam giác.
11, Giải các bài tập hình theo cách phân tích đi lên
Kết quả cụ thể: tỷ lệ học sinh yêu thích môn toán ngày càng cao cụ thể môn toán
các lớp tôi phụ trách qua ba năm học gần đây tại trường THCS Đồng Hướng như
sau:
Năm học
Chất lượng
2005 - 2006 2006 - 2007 2007 - 2008
Giỏi 5/45 = 11% 6/44 = 14% 7/42 = 17%
Khá 18/45 = 40% 19/44 = 43% 18/42 = 43%
Trung bình 19/45 = 42% 17/44 = 39% 16/42 = 38%
Yếu 3/45 = 7% 2/44 = 4% 1/44 = 2%
Trong giảng dạy dùng phương pháp nào, biện pháp nào giáo viên cũng phải giải
quyết cho được vấn đề tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh trong việc tiếp
thu kiến thức mới, củng cố kiến thức cũ và rèn luyện kỹ năng một cách thông minh
sáng tạo, sử dụng CNTT cũng không ngoài mục đích trên.
* Một số kiến nghị:
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
12
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
Để nâng cao chất lượng dạy và học các bộ nói chung và môn toán ở trường
THCS nói riêng tôi mạnh dạn đề nghị các cấp có thẩm quyền cần quan tâm tạo điều

kiện hơn nữa về cơ sở vật chất trang thiết bị công nghệ,
- đầu tư phòng máy, máy tính sách tay, máy chiếu đa năng, để mọi giáo viên chủ
động hơn trong mỗi giờ lên lớp,
- đề nghị phòng giáo dục tổ chức các chuyên đề về sử dụng CNTT trong giảng dạy
cho mọi đối tượng giáo viên được tham gia.
Trên đây là một vài ý kiến của bản thân tôi về việc “ứng dụng công nghệ
thông tin trong giảng dạy môn toán ở trường THCS” có hiệu quả. Trong quá trình
viết sáng kiến do kinh nghiệm và năng lực của bản thân còn có hạn nên chưa đáp
ứng đầy đủ nhu cầu của bạn đọc. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các đồng
chí và đồng nghiệp!
Đồng Hướng, ngày 20 tháng 4 năm
2008
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG NGƯỜI VIẾT

Vũ Hồng
Trường
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
13
Sáng kiến kinh nghiệm “ Ứng dụng CNTT trong giảng dạy môn toán ở trường THCS”
Người viết : Vũ Hồng Trường Đơn vị: Trường THCS
Đồng Hướng
14