SKKN TẠO HỨNG THÚ TRONG GIỜ HỌC CHO HỌC SINH LỚP 4

SƠ YẾU LÍ LỊCH KHOA HỌC
I)THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN:
1- Họ và tên: Cáp Nguyện
2- Ngày tháng năm sinh: 15- 08- 1972
3- Nam , nữ : Nam
4- Địa chỉ: Ấp Đồn Điền 3- xã Túc Trưng- huyện Định Quán- tỉnh Đồng Nai
5-Điện thoại: Cơ quan : 061 3690 208 Nhà riêng: 061 3636 073
6- Fax: …………… E-mail:
7-Chúc vụ: Giáo viên chủ nhiệm lớp 4.6
8-Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Mạc Đĩnh Chi
II)TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO:
Trình độ chuyên môn nghiệp vụ: Trung học Sư phạm
Năm nhận bằng: 1996
Chuyên ngành đào tạo: Giáo viên Tiểu học
III) KINH NGHIỆM KHOA HỌC:
-Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Giáo viên chủ nhiệm lớp
- Số năm có kinh nghiệm: 22 năm
-Các sáng kiến đã có trong 5 năm gần dây

1
Sáng kiến kinh nghiệm
“ TẠO HỨNG THÚ TRONG GIỜ HỌC CHO HỌC
SINH LỚP 4”
I )LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Với mục tiêu giáo dục hiện nay của trường tiểu học là phải xây dựng môi
trường sư phạm an toàn, khang trang đảm bảo cho học sinh “ Mỗi ngày đến trường
là một niềm vui”. Cũng như thông qua các hoạt động giáo dục trên lớp nhằm rèn
luyện kĩ năng sống cho học sinh. Thực hiện tốt phương châm : dạy chữ kết hợp
dạy người, phát huy tính chủ động, sáng tạo, tự tin, mạnh dạn, dám nghĩ, dám làm
của giáo viên trong việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm tạo bước chuyển mới
về chất lượng giáo dục trong nhà trường. Đứng trước yêu cầu đó, nhiệm vụ đặt ra

cho người giáo viên tiểu học là việc bên cạnh truyền đạt kiến thức thì việc giúp các
em phát huy tính chủ động, tích cực sáng tạo trong học tập, tạo môi trường học tập
tích cực, thân thiện cũng vô cùng quan trọng. Một trong những việc làm tạo nên
môi trường học tập thân thiện là người giáo viên giúp học sinh biết chủ động, tự
giác, say mê, khuyến khích tính tích cực và tinh thần tự học sao cho các em biết
ham học tập, thích tìm hiểu, khám phá, thích ứng được với thực tiễn xã hội luôn
phát triển. Nhu cầu này góp phần không nhỏ trong việc thực hiện mục tiêu giáo
dục dẫn đến sự thay đổi tất yếu về phương pháp dạy học, trong đó phải kể đến luôn
“ Tạo hứng thú trong giờ học cho học sinh lớp Bốn”. Đó là lí do chọn đề tài sáng
kiến kinh nghiệm của tôi trong năm học này.
II) THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ
TÀI:
1)Thuận lợi:
Với phương châm tất cả vì học sinh thân yêu và có kinh nghiệm giảng dạy hơn
hai mươi năm, trong đó chủ nhiệm lớp Năm 18 năm, lớp Bốn bốn năm. Với niềm
2
đam mê yêu nghề, mến trẻ, tận tâm với nghề, tận tụy với học sinh và giảng dạy
nhiều đối tượng học sinh có nhiều hoàn cảnh khác nhau, nhiều trình độ khác nhau.
Đảm nhận lớp ở khu vực trung tâm có, khu vực vùng xa có và thường xuyên gặp
gỡ học sinh đã thành đạt. Mặt khác, sau mỗi ngày dạy học, năm học, tôi thường tự
đánh giá và rút kinh nghiệm hiệu quả đào tạo giảng dạy của chính mình để có biện
pháp khắc phục sửa chũa kịp thời. Nhờ vậy, tôi biết được không khí thoải mái
trong giờ học sẽ đem đến hiệu quả giảng dạy lớn như thế nào.
Bên cạnh kinh nghiệm của bản thân đã có, năm học này, tôi chủ nhiệm lớp Bốn
với sĩ số rất ít. Mặt khác, được sự quan tâm của chính quyền, của nhà trường, các
ban ngành đoàn thể, các mạnh thường quân đã giúp đỡ các em về mặt vật chất và
tinh thần nên các em đến trường ngày càng đông đủ và vui tươi.
2)Khó khăn:
Khó khăn phần nào ảnh ưởng đến việc thực hiện sáng kiến kinh nghiệm, đó là
sĩ số ít cũng có ảnh hưởng về mặt tổ chức lớp, sự trì trệ trong học tập vẫn khó khắc

phục hơn so với lớp có sĩ số đông hơn. Học sinh nam nhiều hơn nữ. Học sinh vùng
sâu, vùng xa, vị trí địa lí không thuận lợi, gia đình các em đều nghèo, học thì ít,
phụ giúp bố mẹ thì nhiều. Do “ cái nghèo nó bó cái khôn”nên vốn kiến thức tự có
của các em hầu như con số không mà chủ yếu nhờ thầy cô đứng lớp trang bị giúp
các em. Bởi lẽ đó mà khi tôi gặp lớp nhận thấy các em rất rụt rè, nhút nhát, chỉ chú
trọng học theo yêu cầu chỉ bảo của tôi, không bao giờ có ý kiến gì, chứ chưa chú
trọng đến cách thức học tập sao cho tốt nhất. Thậm chí có em khi hỏi không chịu
trả lời. Tôi động viên khá vất vả mới nghe các em trình bày một câu quá đỗi ngắn
gọn. Không khí học có phần nặng nề, ảm đạm. Lớp học thì quá trầm lắng. Cả lớp
mà chỉ có một em phát biểu.Rất nhiều em quá nhút nhát trong hành động. Nhìn lớp
học rời rạc, có thể trước đó chưa cá thể hóa hoạt động dẫn đến hiệu quả đào tạo
chưa cao. Người ta nói: “Không biết thì hỏi, muốn giỏi phải học”, nhưng học sinh
của tôi nếu có hỏi thì hỏi tùy tiện, hỏi ầu ơ, do lười suy nghĩ với dụng ý hỏi để tôi
chỉ hẳn bài nhằm đạt điểm cao. Nhưng tôi không thể làm vậy vì như thế là đi
3
ngược lại mục tiêu giáo dục tích cực. Việc này khắc phục cũng khó, vì các em đã
thành thói quen từ lâu rồi. Đã là thói quen xấu thì việc khắc phục không thể một
sớm, một chiều được mà nó phải trải qua một quá trình lâu dài, bền bỉ, kiên trì của
tôi và cả học sinh mới khắc phục được.
3)Số liệu thông kê trước khi thực hiện sáng kiến:
Sĩ số Hứng thú Ít hứng thú Không hứng thú
9
01 ( Nguyễn quang
Vinh)
01 ( Nguyễn Thị
Thảo dân)
07
III ) NỘI DUNG CHỌN ĐỀ TÀI:
1) CƠ SỞ LÍ LUẬN:
Thế giới ngày càng đổi mới không ngừng. Nhân dân ngày càng dân trí. Coi

việc tạo hứng thú trong giờ học là cốt lõi, đã thảo luận và có chỉ đạo giúp vào. Xã
hội đang diễn ra từng ngày, từng giờ trên mọi miền đất nước. Nền khoa học thế
giới luôn chuyển động và phát triển đến độ chóng mặt và có sự cạnh tranh quyết
liệt. Nó đang đòi hỏi cần có gấp những con người lao động đầy bản lĩnh, dạn dĩ,
dám nghĩ, dám làm, tự tin, quyết đoán, thích ứng với mọi hoàn cảnh của xã hội
đang trở mình. Hơn nữa, chúng ta đã biết, nền giáo dục nước nhà trải qua nhiều lần
đổi mới giáo dục. Tôi nhớ không nhầm từ năm 1982 giáo dục đã có đổi mới. Tôi
cũng tận hưởng nền giáo dục đổi mới đó nhưng không được nhiều, thậm chí quá ít
là do chưa đổi mới phưông pháp dạy học. Chưa đổi mới phương pháp dạy học thì
chắc rằng làm gì mà tạo không khí hứng thú trong học tập, chưa tạo được không
khí hứng thú trong giờ học thì làm sao sản sinh ra những con người, lớp người
mạnh dạn và còn nhiều thứ không thể tạo được. Có chăng chỉ đổi mới chương
trình dạy học. Do đó, cho tận bây giờ, tôi vẫn nhút nhát trong ứng xử là do hiệu
quả của việc đào tạo như trên. Nhưng cũng không sao, vì hồi mới giải phóng, đất
nước còn nghèo. Đảng và Nhà nước còn bộn bề công việc phải làm nên việc đổi
mới giáo dục như thế cũng ổn rồi. Và rồi có bạn nghỉ học cũng do một phần hoàn
cảnh kinh tế, một phần là do cách dạy, ít đem đến niềm hân hoan, khấn khích trong
giờ học. Bởi vậy hồi đó học sinh trang lứa cùng tôi nghỉ học rất nhiều mà thầy cô
4
không thấy đến động viên, vận động ra lớp gì cả. Tiếc thay cho một thời đi học.
Nếu ta lùi lại thời gian trong những năm 1945, Bác Hồ khẳng định sự nghiệp giáo
dục là tất yếu và rất quan trọng. Bác luôn coi con người là vốn quý nhất, nguồn lực
hàng đầu của đất nước, cần coi trọng và nuôi dưỡng không ngừng. Thử ngược thời
gian xa nữa, vào thế kỉ 18, thời kì vua Quang Trung ( Nguyễn Huệ), xã hội ta là
một xã hội học, tất cả đều ra söùc học tập để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ngày
nay, chúng ta đang sống vào thời kì đầu của thế kỉ 21, là một thế kỉ cạnh tranh
nhau về chất xám là một kỉ nguyên của công nghệ khoa học, giáo dục hiện nay đã
đổi mới về nội dung, phương pháp tạo ra một xã hội học thì không cớ gì mà chúng
ta không tạo ra được một xã hội học mà ông cha ta đã từng làm , để đảm bảo tính
công bằng trong giáo giục, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người học ( được

học và được vui chơi ) đúng với quy định về quyền và bổn phận của trẻ em Việt
Nam và Công ước Quốc tế về quyền trẻ em. Một xã hội cùng học sẽ tạo ra một đất
nước văn minh, hiện đại, tiến kịp sự tiến bộ của nhân loại. Muốn vậy, ngay từ bây
giờ, tôi phải ra sức tạo được niềm vui khi các em đến trường học tập, động lực
hứng thú trong từng giờ học để các em hăng hái, tích cực, đam mê, chiếm lĩnh kiến
thức. Ngoài những thời gian hứng thú trong giờ ra chơi hay tham gia các hoạt động
thể dục thể thao, hoạt động của đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh hay một
số hoạt động mang tính xã hội Chúng ta cố gắng đem đến các em những giờ học
thú vị, thích thú, vui tươi nhưng hiệu quả cao. Giáo viên bây giờ là người hướng
dẫn, vừa làm trọng tài, vừa làm cố vấn, vừa là người đánh thức khả năng tiềm tàng
ở các em nhằm chuẩn bị tốt cho các em sẵn sàng hòa nhập và góp phần phát triển
cộng đồng, phát triển đất nước. Đó là những cơ sở để tôi đề ra những biện pháp
thực hiện trong năm học này.
2) Nội dung, biện pháp thực hiện:
Mục đích nghiên cứu: Tìm hiểu các dạng Toán, Tiếng Việt trong chương trình
và các mảng phong trào nhà trường để đưa ra một số biện pháp dạy học phù hợp,
giúp các em vui và thích đi học. Tôi đưa ra một số biện pháp để giúp học sinh
5
hứng thú trong giờ học thông qua một số phương pháp: phân tích tổng hợp, quan
sát sư phạm, nghiên cứu phương pháp dạy học tích cực,
Trước tiên, tôi phải tìm hiểu nội dung sách giáo khoa ở tất cả các môn học ,
nhất là chương trình lớp mà tôi đảm nhận trong năm học này và các mảng phong
trào của nhà trường. Tìm một số trò chơi khởi động, một số hoạt động vui chơi
giữa tiết học của trường tiểu học để thư giãn, chuẩn bị cho tiết học tiếp theo đạt
hiệu quả . Kiểm tra bài cũ phải ngẫu nhiên hay dùng trò chơi học tập để đưa ra
một số biện pháp dạy học cho phù hợp, hứng thú mỗi giờ học sẽ giúp các em vui
và thích đi học, ở nhà là cảm thấy buồn. Luôn khơi dậy tinh thần học tập một cách
tự tin thông qua một vài mẫu chuyện ngắn hoặc một ý hay trong mẫu chuyện về
các thiên tài của nước ta và của thế giới để kể cho các em nghe vào thời gian giữa
buổi học. Quan trọng nhất là nắm bắt được tâm lí của từng em để giúp tôi có cách

giáo dục tốt. Khi có em nào nghỉ học phải tìm hiểu nguyên nhân vì sao các em
không thích học, chóng quên kiến thức, hạn chế tham gia các hoạt động do trường,
lớp phát động, đặc biệt chán học, chậm chạp, thiếu niềm tin, nhút nhát, không chịu
phát biểu, hay nghỉ học ở nhà đi chơi, và tôi đã có cách khắc phục vần đề nêu
trên, đồng thời là phần trọng tâm của đề tài bằng thứ tự các công việc nhằm thực
hiện và hỗ trợ cho đề tài như sau
a)Xây dựng nội quy lớp học là công việc đầu tiên:
Phát triển quyền dân chủ cho học sinh mà tôi học tập được từ Hội Nghị Diên
Hồng của nhà Trần. Muốn xây dựng một ngôi nhà bền vững, chắc chắn phải có cái
nền kiên cố, vững chắc. Để xây dựng một lớp học thân thiện, học sinh hòa đồng
cũng vậy, ta cũng xây dựng một nề nếp lớp đảm bảo đúng kỉ cương, tình thương,
trách nhiệm. Ở những ngày đầu gặp lớp, ổn định nề nếp lớp bằng cách phát huy
tính dân chủ trong lớp học để các em bình bầu ban cán sự lớp. Thảo luận nội quy
lớp theo Nên- Không nên, thi đua các mặt: học tập, nề nếp, kỉ luật, vệ sinh. Đặc
biệt là mặt học tập, vệ sinh, em nào hăng hái trong giờ học, hăng say phát biểu thì
6
có hoa điểm 10 vào ngày thứ sáu. Học sinh vừa thi đua mà ta vừa giáo dục lồng
ghép. Về mặt trật tự, tôi cho các em xem một đoạn phim về Một ngày ở quân đội,
kèm theo câu hỏi: “ Các con có muốn làm chú lính tí hon của Bác Hồ không?”.
Học sinh trả lời một cách rất hồ hỡi. Như vậy, bước đầu các em đã có nguồn cảm
hứng trong học tập. Các em đã khoái chí và tôi bắt đầu để các em tự thảo luận nề
nếp lớp cũng như ở nhà khi ý kiến của các em được tôn trọng. Đôi khi các em còn
nêu được nhiều ý hay cho tôi áp dụng. Từ ngần ấy thước phim cũng góp mặt thêm
niềm đam mê trong những ngày đầu vừa đến lớp. Qua đó, học sinh nhận thấy việc
đến trường của mình có nhiều điều thú vị, cấn khám phá thông qua những gì mình
được học ở trường.
bChăm lo đến đồ dùng học tập của các em vào đầu năm học mới:
Vì nơi tôi dạy là vùng khó khăn nên ngày tựu trường tôi sẽ tìm hiểu em nào
thiếu những gì, lí do chưa có. Từ đó tôi ra thư viện xin sách giáo khao cũ và tự
mua một số vở bài tập , bìa bao cho các em để khúc dạo đầu tạo ấn tượng đẹp cho

học sinh. Tôi nhận thấy ở đôi mắt và khuôn mặt tuổi ngọc ngà hiện lên niềm vui
vô bờ bến. Thú thật, trong tôi cũng dâng trào niềm sung sướng khó tả. Tôi đã chắp
cánh tương lai cho các em bay giữa bầu trời quang đãng. Các em vui và tiết ôn tập
đầu tiên hôm đó tôi cũng nhận thấy ở các em một nét gì đó có sự vui vẻ mặc dù
chưa nhiều.
c)Tạo không khí thoải mái giữa tiết học:
Nghỉ giữa tiết khoảng 5 phút, tôi thường chuẩn bị một câu chuyện nhỏ để kể
cho các em nghe nhằm tạo động lực học tập ở các tiết tiếp theo. Cũng có thể cho
các em khởi động bằng các trò chơi ở trường, như Trời ta- Ta đứng ( học sinh
đứng); Đất ta- Ta ngồi ( học sinh ngồi), có thể làm nhiều lần. Ngày mai, chúng ta
lại đổi hình thức khởi động khác. Chẳng hạn: học sinh hát một bài hát Nếu có vui
xin vỗ đôi tay,
d)Rèn kĩ năng sống thông qua các tiết học:
7
Muốn rèn kĩ năng sống đạt hiệu quả thì chúng ta luôn có những phương pháp
dạy học tích cực, tích hợp. Không ngừng nghiên cứu đổi mới phương pháp, chọn
lựa các hoạt động, thực hiện tốt và vận dụng cách điều chỉnh dạy học của năm học
trước sao cho phù hợp với tình hình thực tế của học sinh. Tôi biết vận dụng những
điều tốt đẹp của phương pháp truyền thống với phương pháp hiện tại một cách linh
hoạt, làm cho người học không chán vì có nhiều thứ mới mẻ hàng ngày đến bên
học sinh. Không có phương pháp nào là vạn năng. Đó là điểm mạnh của giáo dục
hiện nay với phương châm “Dạy chữ” kết hợp “ Dạy người”. Rèn luyện khả năng
ứng xử hợp lí với các tình huống trong cuộc sống, thói quen và các kĩ năng làm
việc trong nhóm. Đối với các bài dạy, tôi luôn giáo dục theo chủ đề, chủ điểm hoặc
theo nhân vật có tính cách tích cực, loại bỏ những tính cách không tốt thông qua
nhân vật có trong bài học. Giáo dục theo kiểu tích hợp nhưng phải tích cực bằng
các câu hỏi Ở lớp em đã làm gì để tiết kiệm nước? Hoặc Ở lớp em đã làm gì để
giữ gìn lớp sạch sẽ? Tôi thường hỏi ở lớp, từ đó tôi biết đích thực là các em trả
lời thật hay không. Nếu học sinh có làm thì tôi tuyên dương trước lớp. Sau khi
tuyên dương, các em rất vui và hãnh diện về việc làm có ích của mình. Đó cũng

làm niềm vui và hứng thú trong việc học được nhân lên bội lần. Mỗi ngày, mỗi giờ
học, tôi chọn một niềm vui, đem đến học sinh, đem đến lớp học. Còn đối với các
tiết học ngoại khóa, ví như tiết học về An toàn giao thông, cho học sinh xem một
số hình ảnh về tai nạn giao thông và yêu cầu học sinh nói về hậu quả của nó.
Hướng dẫn học sinh biết cách đội mũ bảo hiểm, ra sức thực hiện tốt An toàn giao
thông. Hỏi trong lớp có em nào đã thực hiện An toàn giao thông. Học sinh kể ra từ
đó giáo dục các em. Khi tham gia giao thông phải có văn hóa, đi về phải đi bên
phải, chạy xe hàng một, qua đường phải biết xem trước, ngó sau, biết giúp đỡ cụ
già, em nhỏ khi qua đường bằng những việc làm cụ thể. Nghĩa là người thật gắn
liền với việc thật.
Với tình huống trên, tôi muốn đem đến cho các em biết sống đẹp, có văn hóa.
Từ đó, học sinh học tập được việc làm có ý nghĩa từ người bạn của mình. Khi học
8
sinh có cảm hứng trong học tập thì học sinh sẽ ra sức quyết tâm chứng tỏ với tôi là
mình không thua kém bạn. Nhân rộng thêm ở lớp, các em sẽ sống “Mình vì mọi
người , mọi người vì mình” biết “ Sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình, nhà
trường, xã hội, đất nước”. Tôi còn tổ chức các hoạt động vui chơi tập thể lành
mạnh thông qua các tiết hoạt động ngoài giờ lên lớp. Ví dụ như là hoạt động thể
thao, để ý các em tự tổ chức chơi thể thao rất vui làm tôi vui lây và tham gia cùng
các em. Khi tham gia các trò chơi bổ ích, tôi để ý và phát triển khả năng sở trường
từng em. Đây là việc làm hết sức quan trọng để tôi hiểu được mặt mạnh của từng
em, từng nhóm để có biện pháp giáo dục tích cực và toàn diện, thông qua những
niềm vui, niềm hân hoan hiện rõ trên khuôn mặt từng em. Khuyến khích tham gia
chủ động, tự giác của học sinh Muốn làm được điều này, tôi “ bày trận” ở những
tiết hoạt động tập thể, đa dạng về hình thức. Các em có thể đánh bóng, đá bóng
chơi cầu lông, đọc truyện tranh, chơi trò chơi dân gian: ô ăn quan, cờ tướng, chọi
cầu ( chọn trò chơi dân gian bổ ích, thiết thực) Tôi còn tạo sân chơi lành mạnh,
dựa vào chủ điểm tháng trong chương trình.
-Tháng 9 tham gia “ Đêm hội trăng rằm”, thi làm lồng đèn, thi kể chuyện về chị
Hằng, chú Cuội, trình bày và chọn những sản phẩm đẹp và có ý nghĩa giáo dục.

-Tháng 11: Phối hợp với giáo viên mĩ thuật tổ chức vẽ tranh về đề tài Ngày Nhà
giáo Việt Nam . Vật liệu là giấy, bút, màu Các em tự làm, trình bày- trưng bày-
bình chọn. Ban giám khảo là các em, các em tự chọn sản phẩm đẹp, nhằm phát
triển tính sáng tạo, óc thẫm mĩ, thể hiện tình cảm tình thầy trò và trưng bày ở bảng
hoạt động của lớp.
-Tháng 12: Tổ chức vui chơi bằng những lời chúc tốt đẹp. Chọn một học sinh theo
đạo Thiên chúa đóng vai, nhập vai ông già Nô- en để chúc.
-Tháng 1và 2: Thi nói lời chúc năm mới. Qua đó, giáo dục các em đón Tết Nguyên
đán lành mạnh, tiết kiệm, an toàn, tâm trạng ai cũng vui như hội. Đối với những
em có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, tổ chức lớp đến thăm để thể hiện nét tốt đẹp
ngàn đời của dân tộc ta Thương người như thể thương thân.
9
Tiện đó, tôi muốn giáo dục học sinh tham gia tốt những hoạt động xã hội, biết
đem đến niềm vui cho người khác, các phong trào đó chính là sân chơi lành mạnh,
cần thiết. Nó còn là tiêu chí để tôi và lớp bình chọn học sinh xuất sắc của lớp vào
dịp giữa học kì và cuối năm học.
đ)Tạo tâm thế bình yên cho học sinh khi vào lớp học:
Trong mỗi chúng ta, ai cũng có niềm vui hay nỗi buồn thì học sinh cũng vậy.
Mỗi ngày các em đến trường đều mang những tâm trạng khác nhau. Nếu bài hôm
đó khó tiếp thu hay nét mặt các em thể hiện sự mệt mỏi. Lúc đó, tôi tổ chức một
trò chơi tại chỗ để các em lấy lại hứng thú. Trò chơi, tôi chuẩn bị khá nhiều. Ví
dụ: Trời ta- Học sinh đáp: ta đứng. Ngắn – dài -cao -thấp ( miệng hô- tay làm
theo). Cứ như thế , ta cải thiện trò chơi sang ngày khác để tăng phần hấp dẫn và
hứng thú trong học tập. Ví dụ: Miệng hô: ngắn- dài- cao- thấp, nhưng động tác từ
hai tay của tôi không làm theo vậy. Nghĩa là yêu cầu học sinh làm theo động tác
tôi làm chứ không làm theo lời tôi nói. Em nào làm chậm sẽ lên giải bài tập. Như
vậy, học sinh làm bài một cách rất tự nhiên, thoải mái. Nếu có em làm bài điểm
thấp nên buồn, chán nản thì tôi động viên bằng những câu tục ngữ, ca dao, thành
ngữ có trong chương trình để thổi vào tâm hồn em một luồng sinh khí nhằm làm
xua tan chán nản, đánh thức niềm đam mê trong học tập Chẳng hạn:Thua keo

này bày keo khác, thất bại là mẹ của thành công, chớ thấy sóng cả mà rã tay
chèo, Như vậy là vừa động viên, vừa giúp các em biết cách ứng xử bằng những
kiến thức đã học vào trong thực tế để giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn, tạo sự
hưng phấn cho người nghe. Ví dụ:
Môn Tập đọc: Kinh nghiệm cho thấy, để giúp các em thích học thì tôi luôn dùng
lời động viên hết mình là chính. Trong đó, tôi luôn đề cao tính tự học, tự thi đua
giữa các em với nhau thì các em rất thích. Đặc biệt khi luyện đọc đúng hoặc đọc
hay, tôi hay sử dụng câu “ con thi đua đọc với bạn A, B, C, xem ai đọc đúng và
hay hơn nhé?” thì nét mặt các em vui và sẵn sàng chấp nhận một cách rất tự nhiên
10
và tích cực. Có em nhanh nhảu tự giác bắt cặp để thi đọc. Lúc đó, tôi thấy tiết học
nhẹ nhàng nhưng học sinh thì làm việc rất nhiều, hiệu quả tiết dạy rất cao.
Môn Toán: Tôi ôn dạng bài cơ bản – đa số là như vậy. Học sinh có nhiệm vụ giao
bài tập cho bạn làm bài rồi kiểm tra nhau. Học sinh thường xuyên tự kiểm tra
những kiến thức mà các em vừa học hoặc học đã lâu để giúp nhau tiến bộ. Thời
gian kiểm tra do các em tự quy định với nhau. Và đặc biệt nên cho các em phải
kiểm tra qua lại với nhau, nhằm tạo tính thân thiện, công bằng, không có em nào tự
cảm thấy là mình quá tệ . Mà ngược lại, em nào cũng có sự hãnh diện riêng vì
được giúp bạn . Làm thế, tôi thấy các em rất chịu học, vì em nào cũng muốn thể
hiện mình. Còn đối với phân môn Tập làm văn về phần cây cối, tôi cho học sinh
biết vận với môn Mĩ thuật mà các em đã vẽ tanh chủ đề về phong cảnh , để làm bài
theo yêu cầu. Làm vậy vừa giúp các em bớt căng thẳng, ta còn chốt được là tả theo
kiểu cắt nhỏ bức tranh, tả từng bộ phận trong tranh theo trình tự hợp lí. Dựa vào
bức tranh, ta có thể chốt: Các em tả một bài văn cũng như vẽ một bức tranh gồm
có mảng chính, mảng phụ. Mảng chính, khi các em cần tả kĩ, lồng tình cảm, biết
bày tỏ cảm xúc đúng lúc, hợp lí, biết sử dụng biện pháp tu từ, so sánh, nhân hóa,
liên tưởng vào bài viết. Còn mảng phụ làm cho mảng chính đẹp hơn.
e) Chú trọng đề cao kịp thời thành công của trẻ và khen ngợi đúng lúc:
Bên cạnh việc thiết lập được mối quan hệ hợp tác tích cực tốt đẹp giữa thầy-
trò, giữa trò- trò với nhau cũng sẽ tạo hứng thú cho học sinh. Hình thức tổ chức

dạy học hấp dẫn hòa bầu không khí thân ái, hữu nghị trong giờ học sẽ tạo ra sự
hứng thú cả thầy và trò. Chính vì vậy, bên cạnh việc giáo dục có mục đích, tính kỉ
luật ý thức trách nhiệm cho học sinh, chúng ta phải tổ chức cho học sinh có một
cuộc sống ở trường thật hấp dẫn, thoải mái, gần gũi, tạo được nhiều niềm vui, phấn
khởi sao cho học sinh mỗi ngày đến trường có nhiều niêm vui. Học sinh tiểu học
rất thích khen và được khen. Nếu hôm ấy, các em học có tiến bộ, làm bài tập tốt thì
tôi tặng cho các em một lời khen. Chẳng hạn: Con học có tiến bộ, thầy rất vui hoặc
con giỏi quá! Con giỏi lắm! Như vậy, các em sẽ rất thích. Các em khi mắc phải
11
lỗi lầm hoặc học hành chưa tiến bộ, tôi thường dùng những lời nói nhẹ nhàng
nhằm khuyến khích các em là chính, và cần chú trọng về mặt thành công của trẻ.
Đặc biệt là những học sinh yếu, tôi quan tâm nhiều hơn bằng cách giúp đỡ, lắng
nghe các em nói, động viên khen ngợi, khuyến khích các em, trân trọng những cố
gắng, dù vẫn còn nhỏ, phát triển cái ưu. Đối với những em chưa hoàn thành nhiệm
vụ được giao, tôi không ghi điểm kém mà cho nợ điểm. Hình thức đó, tạo cho các
em có tâm thế bình yên trong học tập. Lời khen đúng nó thật diệu kì, nhưng nên
nhớ không nên lạm dụng lời khen quá mức sẽ có tác dụng ngược lại. Chuyện là
vậy, tôi thường khen ngợi em lớp trưởng và đưa em lên làm tấm gương cho các
bạn noi theo. Thỉnh thoảng tôi có bỏ qua một số lỗi lầm nhỏ của em. Nhưng đến
khoảng một tháng sau lại có chuyện xảy ra. Tôi nhận thức ý kiến phản ánh của lớp
về tính kênh kiếu, thiếu tôn trọng các bạn, có ý muốn làm đàn anh, đàn chị. Chứng
kiến được cảnh bắt nạn bạn trong giờ học hay giờ ra chơi còn dõng dạc tuyên bố: “
Thầy không bao giờ phạt mình đâu, vì mình làm lớp trưởng.”
Tôi băn khoăn sẽ làm gì để khắc phục chuyện này. Mặc dù em quản lí lớp rất
tốt nhưng cách nói năng và đối xử với các bạn cần xem lại. Làm sao để vừa giữ
được nề nếp của lớp, vừa tiếp tục phát huy năng lực của em lớp trưởng và giúp em
sửa được tính xấu. Cuối cùng, tôi quyết định nói chuyện trực tiếp với em vào lúc
giờ ra chơi. Là một học sinh thông minh, nhạy bén và hiểu vấn đề rất nhanh nên
buổi nói chuyện giữa tôi và học sinh đã khiến em hiểu ra nhiều điều bổ ích có
quanh em. Từ đó, những gì em làm tốt, tôi động viên, khích lệ và khen ngợi.

Nhưng với những lỗi em mắc phải, tôi không thờ ơ bỏ qua mà nghiêm túc nhắc
nhở, phân tích và chỉ tận tình cái sai, cái chưa được trong cách làm để em hiểu.
Thế là tôi được một tập thể đoàn kết yêu thương và biết giúp đỡ nhau. Từ đó, lớp
trưởng lấy lại tình cảm của các bạn trong lớp, trở thành một con người chững chạc,
biết yêu cái đẹp, ghét cái xấu, yêu cái đúng, ghét cái sai và sống đầy trách nhiệm
với công việc được giao và giàu lòng tình yêu thương với bạn bè.
g) Hướng dẫn học sinh học theo hướng tự phát hiện kiến thức:
12
Từ những vấn đề trên giúp tôi tạo được sự hứng thú trong học tập. Để hướng dẫn
các em học tập theo hướng tự phát hiện kiến thức. Ví dụ: Để học sinh hứng thú
trong phân môn Tiếng Việt còn được có thể tạo ra bằng cách kể cho các em nghe
về cuộc đời riêng của tác giả. Ngoài việc, khai thác sự lí thú trong chính nội dung
dạy học. Giờ tập đọc ở bước luyện đọc, tôi không hướng dẫn học sinh đọc nối tiếp
nhau mà đọc theo kiểu “ Gọi nhau” để tất cả học sinh có sự tập trung, dạy theo
kiểu cá thể hóa: lắng nghe, phát hiện cái sai của nhau để giúp nhau sửa, Theo tôi,
để học sinh có hứng thú trong học tập không chỉ có làm tốt ở phần nội dung của
bài mà còn phải làm tốt các khâu như giới thiệu bài.
Ở phần này để tạo hứng thú cho các em ta cần có nhiều cách giới thiệu bài khác
nhau theo từng ngày, từng tiết để tránh sự nhàm chán.
+ Lấy mục đích, yêu cầu để giới thiệu.
+ Tạo một cuộc hội thoại nhỏ giữa tôi và học sinh về những vấn đề có liên quan
đến nội dung bài học, tạo không khí lớp học thân thiện, cởi mở và tích cực.
+ Nêu một vấn đề có liên quan đến nội dung bài để học sinh trải nghiệm, để huy
động vốn hiểu biết của các em vào việc tiếp nhận kiến thức mới.
+ Kể một câu chuyện ngắn có liên quan đến bài mới. Thế là ta khêu gợi tính tò mò,
kích thích sự hứng thú của học sinh đối với việc tìm hiểu bài.
+ Cũng có thể là một trò chơi nhỏ khi dạy bài mới Tính từ, kiểm tra bài cũ, tôi
chơi trò chơi làm theo động tác ngắn- dài; cao- thấp. Sao mỗi lần, động tác cứ
nhanh dần lên để các em làm theo thật là vui và tôi nói: “ Những từ ngắn- dài; cao
– thấp thuộc từ loại gì? Hôm nay các em học bài Tính từ sẽ biết.”

+ Đưa ra “ câu đố” đòi hỏi học sinh làm xong bài sẽ trả lời.
+ Để huy động tối đa sự tham gia tích cực của tất cả học sinh trong quá trình học
tập, tôi thường tách nhỏ câu hỏi. Đây là cách dẫn dắt học sinh nhận thức từng
bước, từng chi tiết đến tổng thể. Cách làm này giúp ta thực hiện dạy học phân hóa
đối tượng học sinh trong lớp và huy động nhiều học sinh tham gia tìm hiểu bài.
13
Qua đó cũng giúp học sinh tự nhận thức, chiếm lĩnh kiến thức theo từng bậc, từ dễ
đến khó, từ cơ bản đến phức tạp và luôn có bổ sung thêm câu hỏi phụ.
Với bài tập viết đoạn văn ngắn về tả con vật. Tôi muốn học sinh khá, giỏi trong
lớp giúp học sinh yếu có thêm vốn từ ngữ để viết giàu hình ảnh về nội dung và
bước đầu các em tự tin trong viết đoạn. Từ đó, tôi cũng có thể hướng dẫn học sinh
làm sơ đồ tư duy khi tả một con vật mà em thích, dĩ nhiên phần này tôi phải tích
hợp qua môn Mĩ thuật các em đã học ở tiết trước, vì các em đã biết vẽ con vật nên
các em chỉ dựa vào đó để trình bày bằng lời sau khi đã sử dụng những nét thẳng,
cong, hình khối, để phác họa con vật.
Còn ở môn Toán. Bài Diện tích hình bình hành. Tôi yêu cầu học sinh vẽ hình
bình hành như sách giáo khoa, có kí hiệu đáy, chiều cao rồi cắt, ghép hình theo gợi
ý. Việc này là cả lớp cùng thực hiện một cách đồng bộ. Yêu cầu các em ghép
thành chữ hình chữ nhật. Ghép xong, học sinh trao đổi theo nhóm nhỏ với các câu
hỏi :
H : Diện tích hình chữ nhật so với hình bình hành?
H : Chiều dài của hình chữ nhật so với đáy của hình bình hành?
H : Chiều rộng của hình chữ nhật so với chiều cao của hình bình hành?
Học sinh trả lời các câu hỏi trên và nêu cách tính diện tích hình bình hành.
Tiếp theo, nếu đáy của hình bình hành gọi là a và chiều cao của nó là h, diện tích
gọi là s thì công thức tính diện tích của hình bình hành được ghi thế nào?
Học sinh trình bày vào bảng con để tôi đánh giá khả năng làm việc của các em thế
nào. Sau đó, ta đưa ra một cách tổng quát về diện tích hình bình hành: Diện tích
hình bình hành bằng độ dài đáy nhân với chiều cao (cùng một đơn vị đo).
S = a x h

( s là diện tích, a là độ dài đáy, h là chiều cao của hình bình hành)
Với cách học sinh tự phát hiện kiến thức sẽ giúp các em biết dựa trên những kiến
thức đã học ( tức là những hình quen thuộc), tư duy để biết cách tính diện tích của
một số hình.
14
Để tạo hứng thứ trong học tập, tôi còn sử dụng đồ chơi trong học tập. Đồ chơi là
những vật dụng đơn giản, dễ làm từ những băng giấy mà ta có thể hướng dẫn các
em tự rút ra cách tìm hai số khi biết tổng- hiệu của hai số đó.
Điều quan trọng không thể thiếu trong một tiết dạy là bước củng cố bài. Thực tế
cho thấy, nếu thực hiện tốt bước củng cố bài, ta sẽ từng bước rèn luyện cho học
sinh phương pháp tích lũy vốn kiến thức. Củng cố kiến phải đảm bảo hai yếu tố
sau: tái hiện và sáng tạo ( vừa củng cố kiến thức đã học vừa có sự liên quan đến
kiến thức ngày mai để khêu gợi tính tò mò, đánh động sự khám phá hứng thú học
tập ở học sinh khá, giỏi ). Trong một tiết học, học sinh có thể thực hiện nhiều hoạt
động, có thể làm nhiều bài tập, các em khó lòng ghi hết những gì đã học. Do vậy,
ta cần giúp các em tự rút ra và tự ghi nhớ một số nội dung cốt lỏi của bài học cũng
như ý nghĩa thực tiễn. Tôi thực hiện nhiều cách làm để tránh sự nhàm chán. Cụ
thể:
+ Chốt theo nội dung, yêu cầu của bài học, khắc sâu kiến thức, kĩ năng mà bài học
yêu cầu.
+ Đưa ra một số câu hỏi về ý nghĩa của bài học, học sinh suy nghĩ và liên hệ thực
tế.
+ Tổ chức một số trò chơi học tập để bước đầu học sinh biết vận dụng, thực hành
kiến thức kĩ năng vừa học.
+ Với phương châm vừa học vừa chơi, trong nội dung trang trí lớp học, tôi còn có
góc kiến thức môn Toán: các công thức tính chu vi, diện tích, cách tính thuận
tiện, Luyện từ và câu, bao gồm các kiểu câu chia theo mục đích nói, danh từ, tính
từ, động từ, các từ biểu thị mức độ, Chính tả: quy tắc viết đúng chính tả, Tập
làm văn: những bài văn, đoạn văn hay về nội dung cũng như cách trình bày để các
em có điều kiện tham khảo. Đối với học sinh yếu, việc rèn kĩ năng nhớ ngay là rất

khó nên phải sử dụng đến hoạt động của bảng lớp để các em hàng ngày thấy và lâu
ngày sẽ nhớ để vận dụng. Tôi yêu cầu các em phải xem các kiến thức ở bảng lớp
khoảng 5 phút đến 10 phút mỗi ngày vào thời điểm trước khi vào học và bắt đầu
15
giờ ra chơi để tạo thói quen. Với cách học như vậy thì các em yếu mới có cơ hội
hòa nhập. Một khi các em đã thuộc bài, hiểu bài và làm bài được thì mới tạo được
sự hứng thú trong học tập của các em. Kinh nghiệm trong quá trình dạy lớp để áp
dụng cho từng năm học và trong năm học này, bước đầu tôi nhận thấy, các em học
sinh lớp 4.6 có một số chuyển biến tích cực sau:
I V) KẾT QUẢ:
Về chuyên cần được theo dõi theo tháng:
Sĩ số: 9 Chuyên cần đi học
Tháng 8 và 9 7em đi học đều (2 em có xin phép nghỉ
học một buổi)
Tháng 10 7em đi học đều (1 em có xin phép nghỉ
học một buổi, một em nghỉ một buổi học
không có phép)
Tháng 11 8 em đi học đều
(1 em có phép một buổi học)
Tháng 12 9 em đi học đều
Dựa vào số liệu thống kê chuyên cần đi học của các tháng ( từ tháng 8 đến tháng
12) , nhận thấy các em đi học có đều hơn. Học sinh nghỉ học không phải vì chán
học mà do bị bệnh. Có em nhà không có điện thoại nên không thể liên lạc với tôi
được và cũng không thể ra trường xin phép, vì lí do nhà không có ai giữ em nhỏ.
Về chất lượng khảo sát đầu năm
Điểm 1 2 3 4 <5 % 5 6 7 8 9 10 >5 %
Đọc 1 1 3 2 1 1 8 88,9%
Viết 1 2 3 33,3% 3 2 1 3 33,3%
Tiếng
Việt

1 1 11,1% 2 4 2 6 66,7%
Toán 1 2 3 33,3% 3 3 6 66,7%
Chất lượng giữa học kì 1
Điểm 1 2 3 4 <5 % 5 6 7 8 9 10 >5 %
Đọc 1 1 11,1% 2 3 2 1 8 88,9%
16
Viết 1 1 2 22,2% 3 2 2 4 44,4%
Tiếng
Việt
2 2 3 1 1 7 77,8%
Toán 1 1 2 22,2% 2 2 1 1 1 5 55,6%
Số liệu thống kê cho thấy môn Tiếng Việt có tiến bộ. Môn Toán đã hạn chế giảm
dần tỉ lệ điểm yếu và tỉ lệ điểm khá, giỏi của bài kiểm tra sau luôn cao hơn
trước( đặc biệt là điểm giỏi)
Một số chuyển biến khác
Sĩ số : 9 Tháng 9 Tháng 10 Tháng 11 Tháng 12
Mạnh
dạn- tự
tin
2 em Tỉ lệ:
22,2 %
2 em Tỉ lệ:
22,2 %
4 Tỉlệ:
44,4%
6 erm Tỉ lệ:
66,7%
Nêu ý
kiến
0 em Tỉ lệ: 0 1em Tỉ lệ:

11,1%
3 Tỉ lệ:
33,3%
3 Tỉ lệ:
33.3%
Trật tự 5em Tỉ lệ:
55,6%
9em Tỉ lệ;
100%
9em Tỉ lệ;
100%
9em Tỉ lệ;
100%
Sĩ số Hứng thú Ít hứng thú Chưa hứng thú
9
8em ( Nguyễn quang
Vinh, Hồ Minh Danh,
Nguyễn Thị Thảo
Dân, Điểu Trọng Đức,
Nguyễn Thị Hương
Trầm, Hà Quang
Nhẹn, Nguyễn Văn
Nghĩa, Phạm Minh
Hải)
01 (Lê Thanh Phương)
Số liệu Một số chuyển biến khác trong học tập là dựa trên tình hình học tập từng
ngày của học sinh mà tôi cập nhật được thông qua quá trình tích cực học tập của
các em. Với số liệu thông kê như vậy, tôi nhận thấy hài lòng về khả năng học tập
của các em vùng sâu, vùng xa.
17

Nói thêm: Hiện nay, trong lớp 4.6, có một em đang tham gia học lớp bồi dưỡng để
tham gia thi học sinh giỏi cấp huyện, đó là em Nguyễn Quang Vinh.
V)BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Trải qua những năm thực hiện kế hoạch “ Xây dựng trường học thân thiện, học
sinh tích cực’, tôi thấy phần nào mình đã có sự thành công nhất định với các biện
pháp đã đề ra, học sinh thích đi đi học, tự tin, có mạnh dạn, chuyên cần hơn, làm
bài tốt hơn và lễ phép trật tự hơn. Các em biết sống có trách nhiệm, biết giúp đỡ
bạn bè, kính trọng thầy cô và qua đây tôi muốn chia sẻ những hiệu quả đạt được,
tuy chưa nhiều so với khu vực trung tâm. Nhưng nếu so với khu vực vùng xa, các
em đa phần thuộc gia đình khó khăn, một buổi đến trường, một buổi phụ giúp bố
mẹ , thành quả như thế là đáng ghi nhận. Bản thân tôi không ngừng học hỏi để tiếp
tục tìm ra những biện pháp hữu hiệu hơn nữa để kế hoạch mà mình đề ra luôn đạt
hiệu quả tốt nhất.
Nghề dạy học là nghề sáng tạo trong những nghề sáng tạo. Ngoài sáng tạo, tôi
cũng phải rèn luyện tính kiên nhẫn, luôn tìm ra những biện pháp phù hợp với từng
đối tượng học sinh. Tại sao ta không biến những điều không thể thành có thể bằng
những phương pháp dạy học tích cực?
Tất cả những điều này nếu được đáp ứng, nó sẽ khơi dậy lòng ham học ở các em,
tạo cho các em một sự hứng thú thi đua trong học tập. Chúng ta luôn tạo một môi
trường thuận lợi và tốt nhất cho các em để các em thấy rằng “ Mỗi ngày đến
trường là một niềm vui”. Càng gần gũi các em thì mình sẽ thấy được ở thế giới
quanh các em có nhiều điều thú vị mà mình phải nên làm.
VI) TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1) Hoạt động vui chơi giữa tiết học ở trường tiểu học- Nhà xuất bản Giáo dục –
Tác giả: Hoàng Long- Trần Đồng Lâm- Đỗ Thuật.
2) Giáo trình Tâm lí học đại cương- Tác giả: PGS.TS Nguyễn Quang Uẩn ( chủ
biên) của Trung tâm đào tạo từ xa Huế 2003.
18
3) Giáo trình Tâm lí học Tiểu học – Tác giả: Bùi Văn Huệ của Nhà sản xuất Đà
Nẵng- 2004.

4) Giới thiệu Cuộc đời và Sự nghiệp các nhà Toán học- Nhà xuất bản Trẻ- Tác
giả: GS. Nguyễn Cang-Đại học Khoa học Tự nhiên TP Hồ Chí Minh và PGS
Nguyễn Đăng Phất- Tiến sĩ chuyên ngành Toán học Đại học Sư phạm Hà Nội.

Người thực hiện
Cáp Nguyện
19